Dagblad.
TWEEDE BLAD.
Alkmaar.
Zaterdag 29 Maart 1924.
j
i
Z*J
1
nabeschouwingen,
ii.
i
IN EN OM ALKMAAR.
Begrootii.g-
Kapelaan A. A v. d BERG.
Katholiek Jeugdwerk
irT Alkmaar.
AHen, die God dankbaar zijn voor
de onverdiende gave van een goede
R. K. opvoeding, zien met vreugde,
medevoelend met lief en leed onzer
Moeder de Kerk, dat in onze dagen
zooteet gedaan wordt voor de opvoe-
SPORT EN SPEL.
DE WEDSTRIJDEN VOOR MORGEN.
van onze Katholieke jeugd.
H. Kerk heeft zoolang zit bestaat
haar eerste zorg daaraan besteed, maar
in onzen gevaarvotlen tijd is djt meer
dan ooit noodig.
Voor onze scholen hebben wij dui
zenden en millioenen geofferd; e.i ter
wijl de gelijkheid van Staatssteun voor
alle scholen, dus ook der Katholieke,
met de neutrale school, in vertrouwen
op ons goed recht en de hulp des
hemels, werd bevochten, waren wij
bezig op te richten onze Patronaten,
om óók onze schoolvrije jeugd de Ka
tholieke opvoeding te blijven geven,
die zij ook dan nog zoozeer behoeft.
Wat zouden immers al onze mooie
Roomsche scholen baten, als later in
’t verderf en in de gevaren van den
meer rijpenden leeftijd, de jeugd ge
heel weer zou ventezen, wat haar met
zooveel moeite en offers was bijge-
bracht En juist op dien leeftijd zijn de
gevaren zooveel te menigvuMiger.
Pitronaten en Gezellenhuizen wer
den opgericht Niet alleen verded.gings-
burchten tegen den vijand, maar oefen
scholen voor de strijkers der toekomst
riut het. Gods zegen rust er zichtbaar
op.
Wij zijn echter nog niet aan het einde
zan ons Jeugdwerk. Nog niet in aMe
nooden van onze jeugd is voorzien...
‘t Gaat hier over onze steden en met
kkiiie steden in zielenaantal overeen
komende dorpen. Er zijn er altijd nog
onder onze jongens en meisjes, katho
liek gedoopt, die niet op deze l*atro-
naten wiSen of kunnen komen, omdat
zij zich er niet thuis gevoelen of om
andere /edenen. ’t Zou alleen theoreti
scher zin hebben om te vragen, of een
Patronaat niet buitepgewoon nuttig,
noodzakehik voor hen zou wezen, op
Godidienstig gebied en tevens „ook
maatschappelijk. Ja, geeft iedef mensch
ten antwoord, volop fa; in de dehie
macht. Zooals het St. rranciscus-Liefde-
werk in Amsterdam, speciaal de jon
gens in eigen vereeniging bijeenroept,
zoo wil men ook in Alkmaar eenzelfde,
een ST. FIDEJ IS VEREENIGiNG,
gfta.t oprichten. is voor geheel de
sted. Het aHereers.e oegin is reeds be
gonnen. Veel zal er gevorderd worden
van ware Christelijke hef de, van echt-
Krtholieken ijver en geduld bij degenen,
die zich daarvoor geven winen.’maar
de gedachte, dat Christus voor hun
zielen zelfs Zijn kostbaar Bloed ver-
gw». maiviwv. upi'.u, Mi Huil
zwakheid versterken, hun wil -krachtig
en eensgezind maken om dit schoone
doel van zielzorg te bereiken.
Maar er zal ook iets gevraagd moeten
wuiden van onze Alkmaarscne Katho
lieken. Wat dit is. zal ik U later wel
eens mededeelen. Wei meen ik alvast
te mogen mededeelen, dat de gezamen
lijke Vincentius-Vereemging van Alk
maar, die toch al zoo zwaar belast
is. spontaan haar beste medewerking
naar bescheiden vermogen heeft toe-
gezegd.... Maar het nieuwe Patronaat
zal op eigen wieken moeten drijven.
Moge Gods zegen dan overvloedig
op dit werk rusten, tot geestelijk en
maatschappelijk heil van Alkmaar, tot
uitbouw van Gods H. Kerk, tot meer
der eer van Christus in Zijn wereld
rijk
plimentje
aange-
waarom trad
over den po-
I
It
vergist
de Katho
de gedocumenteerd
me rd, wat beteekcnt terugging van de eco-
o J
de plaat* getre-
om
lificateur,
;e functie
i
eco-
VS ij heblien beweerd, dat thans onomstoo-
Alkmaar. Pr.
ding van
tot de
dit heeft de coalitie vernietigii. Ieder drijft
op eigen kracht. De verhoudingen in
parlement zqn daardoor ook veranderd.
Zoo n t oer tand riep om meer vrjjhi id van
beweging eu dit leidt tot nieuwe moeilijk
heden.
Spr. noemde luer
al-
het
College kan hij zich aan de waarheid en aan
de eerlijkheid niet ontrekken, doch tegen
over zijn kiezers wenseht hjj het voor te stel
len. alsof datgene, wat hij in het college
waar en eerlijk moest noemen, eigenlijk heel
onwaar en heel oneerlijk is!
En dat dus de kiezers 'n volgenden keer
maar weer op hem moeten stemmen:
Hij wil toch immers eigenlijk zoo véél
voor hen vragen!
t Is duidelijk, dat de heer Westerhof in
vele opzichten veranderd is iu zijn
voordeel!
Hij heeft hardnekkige pogingen
wend om aan te toonen, dat hij nog precies
dezelfde is als vroeger, dat hjj nu alleen zoo
taktisch mogelijk optreedt om zooveel moge
lijk te bereiken.
Maar zoo vragen wjj
hij dan tot hetzelfde schoone doel vroeger
niet evenzeer zoo taktisch op?
Neen! De heer Westerhof zal het niemand
kunnen wjjs maken, dat hjj als wethouder
niet veraudenl is.
Bleek ’s heeren Westerhof* tegenstelling
niet nu nóg in zijn volgelingen in den Raad?
Bezwoeren de heeren van Drunen en Veen
eerst niet met al het vuur hunner
roode opjKisitieovertuiging, dat zij zich sterk
tegen de door B. en W. (dus ook door den
heer Westerhof) voorgestelde verslechtering
der arbeidsvoorwaarden van het gemeente-
personeel zouden verzetten?
Spoedig daarna zjjn de genoemde heeren
roemloos ómgevallen natuurlijk op
een gebiedend gebaar nan overste Wester
hof, en ze hebben zich daardoor voor
nu en altijd belachelijk gemaakt, maar
de tegenstelling tusschen een roode in den
Raad en een roode achter de tafel van B.
enW. was gebleken: was Westerhof geeu
wethouder geweest, hij zou van geen 3‘i%
pensioehsaftrek noch ook van afschaffing
van den vacantietoeelag hebben willen we
ten.
Hoe zou hij B. en W. van „de meest starre
reactie” beschdldigd hebben, indien
hjj zelf geen wethouder geweest was!
Toch is de heer Westerhof niet veranderd!
Risum teneatis, amici!
De heer Westerhof moet zelf wel in z’n
vuistje lachen, als hjj 'n dergeljjke contro
leerbare onwaarheid verkondigt!
minder dan
i ■rscherp< ede
't .Schijnt ook hiér een kwestie van „gr.i.'g
op baantjes"!
Het wethoudersbaantje vereischt een ver
standige en een eerlijke opvatting;
bet roode propagandisten-baantje daaren
tegen vergt het tegenovergestelde.
welnu! Laten we verstand en onverstand,
eerlijkheid en oneerlijkheid 'n beetje trach
ten te coinbineeren!
Dan kunnen we in t liezit bljjven van
beide begeiylijke baantjes!
En wélke rake verwijten men ons ook
doet ’t moet al heel raar loopen, als wjj
er ons tegenover de menschen, die on* kie
zen moeten, niet uitpraten....
De ondervinding toch beeft geleerd, dat
dié luidjes idles slikken.
Alcmaria 1 speelt morgen haar laatsten
thuis wedstrijd en wel tegen Spartaan. Deze
laatste thuis wedstrijd belooft een spannen
de ontmoeting te worden. Wil Alcmaria haar
kans zij het een heel geringe op den
<v--
Spartaan gewonnen moeten worden.
s V. A. b. C. thuis eu‘
wel tegen K. E. C. II. V. zal gaarne de ne
derlaag in Km.g aan de Zaan geleden, willen
wreken en wij achten haar daartoe zeker in
staat.
Alkmaar I ontvangt op haar terrein
W. F. C. Hl. Ook hier dus een aardige ont
moeting.
De spdrtliefhebber» hebben dus maar te
kiezen.
maai liefst met de helft te vermindert)'!?
Wanneer de l.oer Westerhof vniegoé heftig
fc'Uitiu erde, als er ook maar van uit .le
veile huel even.jen gewezen werd naar .ie
ju beid-voorn aarden van hc genieetitop.-r o-
Vau waar die hardnekkigheid?
Waarom wil de heer Westerhof toch per
ae zooowverztwnüig. geblnvon «Un Ma
l.ü zich vroeger inderdaad toonde?
iVq z(jn ervan overtuigd, dat de heer Wes-
Aerhof in het college tot de ontdekking geko
men is, dat de kunst moeilqker is dan de cri-
tiek, en dat B. en W. waarlijk toch niet zoo
„vervloekt’’ slechts waren als hij vroeger wil
dn doen gelooven, wanneer B. en W. eens
uit noodzaak maatregelen voorstelden,
welke door de kiezers v®t den heer Wester
hof als minder aangenaam beschouwd zou
den kunnen worden.
Wjj willen en w jj moeten aannemen en
het strekt den heer Westerhof tot eer, dat
hij iii het College wijzer en verstandiger ge
worden is, dat hjj langzamerhand zijn dwa-
ling is gaan inzien, doch waarom dan niet
poot in zijn mateloos lijden zal hun een ruiterlijkverklaring afgelegd?
'*vi/aiz o orckorl'on Kaar» z*'*l L ro nr y Waarom niet eerlijk bekend, dat hjj zicli
vroeger al dan niet opzettelijk
heeft?
De heer Westerhof pa de voor een derge
lijke bekentenis.
Waarom?
De veronderstelling is niet vleiend Voor
den rooden bevelhebber, doch wjj moeten
van'meening zijn, dat hij tegen beter weten
in bij de' roode eu bij de roodachtige massa
de meening wil laten voortleven, als zou in
derdaad te bereiken zjjn datgene wat de heer
Westerhof de massa vroeger heeft vóór ge
spiegeld.
De roode wethouder wil hier in zekeren
zin van twee walletjes eten: in het college
wil bij als eerlijk man erkennen wat waar
is en tot op zekere hoogte medewer
ken tot het vaststellen van maatregelen, wel
ka na degelijk onderzoek in het
gemeen belang blijken te zijn: in
zun voor ons allen, niet in Int minst bij ito
"vrrktcZingen iu 1925.
Aan de orde is than* de caudidaatótelling
voor beetuurtdeden van den ,<tatenkie»knng
„Zaandam”.
V’aii de kteevereenigiiig te Wormervi-oe
is, een sehrjjveu ingekouien, waarin zq zegt,
het. wensclioljjk te vinden, dat Alkmaar (n
Zaandam in het bestuur vertegenwoordigd
■worden en deeitMnede, welke eandidaUu zq
heeft gestt.44,
De voorz. wqst er op, dat er in het Sta’ea
kH-skripgbestuur geen Alkmaarder zitting
heeft en acht het ook gewenscht, dat een
zoo groote vereeniging een vertegenwoordi
ger in het Statenkieakringbestuur zitting
heeft.
Na nog t vnige bespreking wordt besloten r
5 eandidaten te stellen. Dit zqn de heer»
.1. J. de Vries, Zaandam. Th. Sdilichtiug,
Alkmaar. .Mr. Kusters, Alkmaar, H. Geels,
Alkmaar en Kroon, Krommenie.
Bq de rondvraag wordt eerst een meer
Wnishoudelqke zaak besproken, waarna de
he r Gerver de gedachte naar voren brengt
reglementen te laten drukken.
Na eenige besprekingen wordt daartoe be
sloten. De ntgleinentcn zullen dan tegen be
taling. van 10 et- verkrijgbaar worden ge
steld.
De heer Bruinenberg melkt naar aanlei ling
van de rede van den heer Engei* op, lat
hij het niet gewensoht zou vinden, dat van
het salaris van religieuze leerkrachten meer
afgetrokken zou worden dan van andere on
derwijzers. Spr. acht verder het „potje” van
wethouder Thomsen »ongewensobt, omdat
tnenschen, die naar andere plaatsen gaan
daar geen profijt van znllen heldien en er
toch hun deel in hebben bijgedragen.
De voorz. beantwoordt een eu ander naar
genoegen.
De heer W. Groot zou het zei r gewenscht
vinden, dat er voor de kiervereeniging ie
mand kwam spreken over het onderwijs en
1 'i vraagt of er geen motie tegen verslechte
ring van het onderwijs kan ingediend wor
den.
De voorz. vindt het beter voor een verg.t le
ring van den Rijk Mei es kring te laten spreken.
Iedereen heeft daar toch vrijen toeging.
Wat de motie hetn-ft vindt spr. de verdefe
plannen van de regerring af te waciiten.
Bq stemming wordt hierna bewioten voor
de kré-svereeniginp geen spreker te lat«
optreden.
De voorz. duit hierna de vergadering met
een opwekkend woord en den Dhristelijken
groet
OPENING NIEUWE ZAAK.
Wie vroeger wel een* in de scheer alon
van den heer Wossels aan de Kooretraat is
geweest, zal, als hij er nu komt, niet weten
wat hq ziet: het vroegere salonnetje is om
gebouwd in een inooien winkel in parfume
rieën, terwijl zich daar achter een ruime
scheenalou bevindt. Een mooie etalage i«
mode aangebracht. Voor die etalage vindt
men den naarn van den eigpnaar, door den
hei-r Vogelpoel uit hout, gebeiteld. I»e ver
schillende letters zijn op het hout ..opge
werkt.”
Reeds aanstonds bq de intrede iu den win
kel valt daar de mooie vitrine ojg terwql het
geheel aangenaam aandoet, door de friasebe^
heldere kleur, waarin liet, evenals de salon
gehouden, is. De salon ziet er ook keurig
uit en is geheel modern ingericht. Een elec-
trische haardroger en geqaer staan daar het
publiek ten dienste.
t Is in één woord: een groote vertedering
en wq gelooven wel, dat deze verbetering
ten goede zal komen aan het bezoek van de
saMn.
Bléi WKUNDIG OPZICHTER.
Onze stadgenoot, de heer J. H. van Galen,
slaagde voor het examen vanwege den B.
N. A. afgenoinen examen voor bouwkundig
ojizichter.
P. H. L. VERWEIJ f
Hedennacht is de oud-directeur van liet
Postkantoor alhier, de heer P. II. L. Verweq,
thans woonachtig te Bergen, overleden.
OVERPLAATSING.
l>e heer F. Elders, conuiiiasie
alhier, wordt overgejdaatst in g<
oi ergeplaatst naar Rotterdam.
JULIANA COMIT4.
Wij verwijzen naar de in dit nummer
voorkomende advertentie van het Juliana-
Comité, betreffende de vergadering op
Maandag 31 Maart.
OVERPLAATSING.
De heer G. Jongkind, commies le klas,
te Amsterdam, is bl-vorderd tot commies-ve-
rificateur en wordt in deze kwaliteit met
1 Mei overgvplaatst naar Alkmaar.
DIRECTEUR CADETTENSCHOOL.
Iu verband met het aan den kapitein A.
H. P. Blaauw verleende eervol ontalag uit
den militairen dienst, wordt met ingang van
30 Maart a.s. de kapitein P. Clerk belast met
de waarneming van de functie van Direc
teur der Cadettenschool.
OPLEIDING TOT OFFICIER.
De dienstplichtige korjKiraal L. A. Wou
ter», uit deze gemeente, wordt met ingang
van 1 April a.*. bevorderd tot sergeant.
(Wordt verder opgeleid tot officier).
GESLAAGD.
Onze stadgonoote mej. M. Goes, slaag 'e te
Amsterdam voor het examen apotheker»-
adsistente.
ZONDAGSSLUITING APOTHEKEN.
Op a.s. Zondag 30 Maart zal de apotheek
van Mevr. P. A. F. Schouten, Verdrouken-
oord 121, geopend zqn: de andere apotheken
zqn gesloten van Zaterdagavond 10 uur tot
Maandagmorgen 8 uur.
l>e apotheek die den Zondags
dienst heeft, i» gedurende de geheele daarop
volgende week nacht* geopend. De an-
dere apotheken zqn behalve Zondags en
op feestdagen, ook gesloten op werkdagen
van des avonds 8 uur (Zaterdag» 10 uur)
tot den volgenden morgen 8 uur.
TE WATER GELATEN.
Van de Scheejiswerf on Machinefabriek
,,’t Hond»bo«ch”, directeur H. J. Bosman,
alhier, ht met goed gevolg te water gelaten,
een stalen Standaard-directie-motorsleep-
boot genaamd „Asaiian", in de afmetingen
over alle* van 15, 40 M. x 1.50 M„ uitgerust
met één cylinder 50 P.K., „Kromhout”-ruw-
oliemotor, welk schip gebouwd is voor rè»
..etimg van het Sultanaat van Asahan. !r
I c:i.-t< iumig mei B. W. - vóór, ci-n
I j-tn doen «aftrek van loc tc piisscn?
Dat had de»h< er (l!ois-t 'ndertijd al- ivot-
1 l-euder een- moeten wagen!
I»e lieflijke kwaiificaiie
niets” zou beslist nog een
coirectie ondergaan hebben!
De heer Westerhof toch is vindingrijk,
waar het geldt een tegenstander oj» min of
meer beledigende wqze te kwalificeeren.
Als voorheen aan den laeautietocslag
onder geen beding getornd mocht worden,
waarom k in hq dan nu opeen» ook vol
gens den lieer Westerhof;zonder meer af
geschaft worden?
Wanneer de heel Westerhof voorheen
tcherp critisch over ieder lid van het college
van B. en W. een vernietigend oordeel nit-
*prak, waarom verdraait hij dan thans zqn
vroeger uitgesproken vonnis aldus, dat het
per slot van rekening indertijd een ...com-
jdimentje aan ieder'» adres geweest inoet
zqn”
velqk is komen vast te staan, dat de roode
gemeentepolitiek in Alkmaar vooral die
van tien beer Westerhof altijd slechts de
magogie geweest is.
Moeten wq na
redevoering van Mr. Kusters deze bewe
ring nog met nadere bewqzen staven?
Is het niet waar, dat de heer Westerhof
als wethouder geheel zqn rood verleden als
raadslid verloochent?
Keurt hq in zqn daden thans niet sterk
af datgene, wat hq vroeger propageerde? i
Als hjj vroeger om meer raadsvergaderin
gen schreeuwde, waarom doet hij dat I
thans niet meer?
V\aarom was de heer Westerhof vroeger
zoo mordicus tegen alle verlaging der ver
mogensbelasting, wanneer hjj nu toch
eenstemmig metftB. en W. doodgewoon
voorstelt, de opcenten op .leze belasting
R. K. KI ES VEREENIGING.
Vrqdagavond om 8 uur werd in bet *St.
Jozephsgczellengebouw een vergadering van
de R. K. Kiésvereeniging gehouden.
De Voorzitter Mr. A. J. M. Leeslierg open
de de vergadering met den Chriateljjkeu
groet eu heette den heer Engels, die dezen
avond zou sjireken, hartelqk welkom.
De Secretaris, de heer Geels, las hierna
de* notulen.
De heer Gerver zegt, dat er vragen zjjn
gesteld in de vorige vergadering, waariau
in de notulen niet wordt gesproken.
Dit zal heden in de notulen vastgelegd
worden. Hierna worden de notulen gearres
teerd.
De Voorzitter deelt mede, dat de bestuurs
functies zjjn verdeeld als volgt: ond.-voorz.
de heer Kejjsjier, «eer. de heer Geels, jietm.
de heer Bosman en comin., de heeren (froot,
Telletnan en Overtoom.
Hierna wordt den heer Engel» het woord
verleend.
De heer Engels zal spreken
litieken toestand.
Spr. vindt het hoog tjjd, dat er in verl>and
met 1925, weer wat actie wordt gevoer I.
Een voornaam dnig is geregeld vergaderen.
De kiesvereenigingen komen over 't alge
meen te weinig in vergadering bijeen.
Spr. zal in het algeuieeu den jxiliti
toestand bespreken. Maar vooraf den
nomi-chen to< «tand, omdat di« van invloed
is oji de politiek,
De onverschilligheid van de kiezers mag
men niet alleen wijten aan jiolitieke onvar-
schiliigheid.
De onverschilligheid die te constateeren
valt, is vooral le wijten aan de depressie,
waarin wjj op het oogenblik verfceeren. Dat
is zeer verkeerd, vooral voor het Neder-
landsche volk. Al weet men nog niet of de
opleving in de andere landen, zal voort
duren. zeker is, dat een keerpunt gekomen
is en dat ons land nog niet tot de slechtste
behoort.
De oorlog heeft Nederland ook groote ver
liezen toegebracht.
Prof. Treub schatte het verlies aan ver
mogen op ongeveer 20 pCt.
De afzetgebieden zqn veel kleiner gewor
den en de uitvoer is ook veel kleiner.
Wel gaat het den laatsten tjjd beter, maar
al is de uitvoer van b.v. kaas grooter dan in
1914, de ontvangsten zqn minder.
Tuinbouw, vnetoolt. Industrie worden
weer botur. D.' »'b>i«p*au>r«. JeWt eveaoens
op. Wat de valutaooneurrentie Is-treft, doet
Duitschland niet meer mee, inaar daar zjjn
Frankrqk en België voor in -----
den. Men doet daar echter alle moeite
verdere"vermindering te voorkomen.
De vermindering van de weermacht, heeft
ook Mac Donald ter hand genomen. Daar
door kan versterking van den Volkeren
bond verwacht worden.
Als de economische ojileving, die er
voortgaat, zal de toestand voor ons land
veel beter worden. Het handelende gedeelte
van het Ned. Volk maakt meer gebruik
van de jxist- en de telegraaf, oen bewijs, dat
er een opleving ia.
Het pessimisme van het Nederlandsche
volk zal veranderen in optimisme. Wanneer
de toestand niet verandert zuNen de besuini-
gingen op den staatsdienst absoluut noodzake
lijk bljjven, omdat de inrichting van den
staatsdienst veel te kostbaar is. De verschil
lende dejiartementen zullen zoo zuinig mo-
geljjk de zaken moeten behartigen, er moet
vereenvoudiging volgen. Hiertoe te komen
is dan ook de taak van onze huidige regee-
ring Tjntslag is zeer hard en vandaar kon
spr. zich verklaren, dat de Minister zei. dat
het massale ontslag iets is, wat zeer moei
lijk is te doen.
Zou het niet beter zjjn wat meer gebil
de Ijjk te gaan werken?
Er wordt een reorganisatie op touw ge
zet. Aan ontslag zq het ook’ gedeeltelik,
ontkomt men niet Hm ergste is tuig wei
de wachtgeldregeling. Verkeerd is het, dat
bjjv. ontslageji of ieren bjj de sjioorwegen
tot commies opgehad wordan. Het aantal
werkloozen wordt natuurljjk vergroot. Een
ander ding, waardoor men tot vermindering
der uitgaven kan komen, i» loonsverlaging
Dit is ook zeer hard. Vandaar dan ook, dat
de regeering hier ook geleidelijk toe over
gaat. Dok het onderwjjs zal de nadeelen
van de bezuiniging ondervinden, al worden
die nadoelen soms wel wat overdreven. Een
jaar later op de school komen van de kin
deren zal op het onderwijs geen invloed heb
ben. Maar als men boort van de groote ver
wildering onzer jeugd, bljjkt al sjioedig, dat
tot oprichting van bewaarscholen door de
gemeenten zal moeten worden besloten. En
dat is een verschuiving van de kosten van
den staat naar de gemeenten. Erger is de
afschaffing van het 7e leerjaar. Voor de li
chamelijke ontwikkeling en het geesteijjk
leven van het kind zal dit niet goed zjjn. Ge
lukkig dan ook, dat hiertegen geageerd
wordt. De R. K. KamerfaeMe meent een
weg te vinden tot Vermindering Aan de kos
ten van het onderwjjs zonder het te scha
den, door vermindering van de salarissen/
vooral van de ongehuwde onderwijzeres.
Ook de staatsbedrijven en de semi-staata-
bedrqven moeten gereorganiseerd worden
om zoodoende te komen <ot een kloppende
begrooting.
Een groot deel der economische toestan
den vindt zjjn oorzaak in de toestanden in
bet buitenland, maar als die toestanden
daar beter worden, wordt het hier ook be
ter en zal het tekort op de staatsbegroo-
tiug verdwijnen, Door de hooge belastingen
wordt kapitaalsvorming zeor ernstig bclcm-
Kapitaalv inniing is noodig voor eew goe
den economischen toestand. Vandaar dat
er tot verlaging der belasting moet worden
overgegaan.
Wat den politieken toestand betreft moe
ten wjj, Katholieken op ons ijui vive zjjn.
Wjj zjjn aangewezen op samenwerking. We
kunnen een prachtig program opstellen,
maar in dit land zal het ons niet mogelijk
zijn alléén iets tot stand te brengen. Wjj
moeten dus samenwerken met de Christelij
ke partqen, ofschoon dit ook wel eens bo.
zwaren ontmoet.
De tijd van Dr. Schaepman is voorbij.
Toen wareu de Katholieken in ons land
niets en de liberalen waren oppermachtig.
Dr. Schaepman, Dr. Kuiper en Savornin
Lohman hebban iugezien, dat als er niets
gedaan werd het lilierali'iin- ojijurmachtig
zou bljjven. Zoo is de coalitf gekomen. Aan
deze coalitie is het gelukt het Christelijk
gedeelte te brengen, oj> het punt waarop
het thans staat. Dat moeten we dankhaaz
erkennen. Het voornaamste was wel het on
derwjj». Het eimlresultaat is liereikt: de ge
lijkstelling van het onderwjjs is gekomen.
Het economisch liberalisme is aanleiding
geweest tot de democratie. Ook de Katho
lieken hi-bben den »trjj<l aangebomlen te
gen het economisch lilji ralisme. H< t onder
wijs heeft het volk beter gemaakt. Er Is
nu een godsdienstiger, een zedeljjk hoog
staander en meer ontwikkeld volk dan voor
35 jaar.
Waaraan danken wjj de cm’I redige ver
tegenwoordiging? De cóalitie werd langza
merhand meer wankel. Men zei dat bjj de
stembus samenwerking noodig was, maar
men zag echter dat de Katholieken at er
uit gedrongen werden. En toen de uitbrei-
net kiesrecht kwam, kwam men
evenredige vertegenwoordiging. En
a. f_Aï1 .1—11*^
het
Spr. noemde hier een aantal onderwerpen
die voor een der andere christ. partijen van
belang zjjn, terwijl do katholieken er tegen
zjjn. Spr. memoreerde hier ook de Credo-
fihukwestie, het amendcment-Schokking in
verband met het gezantschap bjj den H.
Stoel, het vrjj< godsdienstonderwijs in In-
dië, het processierecht enz.
Alle 32 katholieken, aldus spr. zjjn voor
standers van beperking der bewapening.
Dat is altjjd zoo geweest. Wij zjjn voor
standers van geleitblijke en geljjktjjdigc ont
wapening.
Coalitie is wel mogelijk, maar anders
dan vroeger. Wjj moeten ons nu bepalen tot
de algemeene jmlitiek b.v. de handhaving
van de gelijkstelling van het onderwijs.
Vaar nu moeten wq katholieken op ons qui
vive zijn. Nu men hoort dat bezuiniging
moet plaats bobben, zegt men van den an
deren kant: herziening van de pacificatie.
Maar de gelijkheid moet er bljjven. Op
dit pniit is samenwerking tusschen de Chris
triljkr jrairtqen noodig.
Haixlhjn ing van de sociale wetgeving,
zelfs <fe 8-uren dag, is «en programpunt
vau de Christelijke partqen altjjd door go-
wW't. Men vergrte niet, dat zoovele arbei
der* hun aandeel in het succes gehad heb
ben.
De conventie van Washington heeft de
landen, die er bjj aangesloten zqn deu 8-
urendag voorgeschreven. Al was dit niet
zoo, dan zou een beperking van deu arbeids
duur voor vele bedrijven uoodzakelijk zqn.
De tegenwoordige arbeid laat een langen
arbeidsdag niet toe. Maar niet in alle be
drijven is een 8-urige arbeidsdag noodzako-
Iqk. In tal van industrieën is de 8-urige dag
uiet meer ^tnwezig. Maar in de bedrqven,
waar dit noodig i» moet de 8-urendag ge
handhaafd worden.
De handhaving van de sociale wetgeving
is het best toevertrouwd aan de Christelijke
regeering, omdat die wetgeving is tot stand
gekomen door de Christelijke jiartqen.
Wij zqn, ondanks alles, aangewezen op
samenwerking met de Christelijke jiartijeu.
En dat gaat heel goed.
Ook op het gebied van bektstüigjiolitiek i»
samenwerking mogcljjk. Bij het program
van de soeiaal-democratie zit voor de ge
dachte: „haal waar het zit”. Zonder dat men
om de gevolgen denkt.
Allerlei punten, zooals drankwetgeving,
tuberculose, ziekenverpleging zqn door sa
menwerking tot een goed eind te brengen.
Spreker wil een enkel woord wqden aan
den strqd onder de KMltoliokeu, OmlA- Imn
bestaat verschil van meening. De een deukt
dat de Katholieke partq te ver gaat en de
ander denkt van niet ver genoeg.
De heefe arbeidswetgeving is aangenomen
door de geheele Katholieke fractie. Abt er
noodzakelqke wijzigingen in deze wet m >e-
ten plaats hebben, moet dat ook gebeuren.
Op dit gebied ligt ten grondslag de Katho
lieke zedeieer en moraliteit.
.Men kan niet allen precies hetzelfde bren
gen, maar eenheid van Iqn js a»er goed mo
gelijk. Van dit standpunt beschouwd, acht
spr. scheiding het meest verderfelijk. Als wjj
in tweeën vallen is onre kracht gebroken
en kunnen wjj niets emer doen. Men kan
een Volkspartij of een N. K.l’. upriehcm,
maar nóch de eene, nóch de andere heeft
kan» van slagen, omdat men daardoor het
geheele Katholieke volk achter zich m >et
hebben.
Het Katholieke volk kan alleen iets doen,
als het de eenheid bewaart.
Spr. heeft in fwente al verschilletuie
volkspartijen zie', upricbteu, met een eigen
krant e.d. maar na verloop van tijd ver
dwenen ze weer en een gedeelte van de
leden ging over naar de S. D. A. P., terwql
de anderen naar de R. K. Staatspartij terug
keerden. Wat er ook gebeurt in de wereld
of in dit land, er kau niets gebeuren zonder
de Katholieken. Meer dan ooit is de aandacht
van de wereld gevestigd op de Katholieke
partq. Onze invloed is groeiende jnet len
dag, wat zich in volle kracht zal ontwikke
len. laiM on» bljjven wat wjj zqn, Kath 'lin
ken in het sociale en politieke teven, lan
zullen wjj den plicht doen dien wjj hebben te
vervullen.
De voorzitter deukte de spreker voor zjjn
rede en gelooft, dat deze rede een zteun cal
