„ONS BLAD”
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. Telefoon:
I
De Zuiderzee-werken.
No 180.
POSTGIRO 1MM&
r
r
■I
OKI
Donderdag 7 Angustas 1»24 postgiro max ige Jaargang
f
HOE DE VERBINDING VAN EWVCKSLUIS-WIERINGEN
TOT STAND KWAM.
Abonnementsprijs:
|er kwartaal voor Alkmaar «WP 2.—
Voor buiten Alkmaar .\U285
|<ct Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f booger.
FEUILLETON.
Het roode testament.
UIT DE PERS.
REGEERING EN KARDTNAAL-
LEGAAT.
DE OFFICIEELE CONGRESFILM.
Advertentieprijsi
Van I5 regels f 1 .-25; elke regel meer f 0.25; VeclaC
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod" bfl vor
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
alle abonné’s wordt op aanvrage gratis een poli» verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—, f 200,—, f 1OO,—f 607-, f 35,—, f 15*
Te Ewycksluis aangekomen komt de be-
we
*t Was een vroeg-heete zomermorgen, toen
een echt
HL
u
naar
(W-.w.ft vervolgd)
ongeveer drie weken op reis geweest.Hjj
is een bezut-k gaan brengen aan onze familie.
ADMINISTRATIE No. 433
REDACTIE No. 833
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
van Nederland
prachtig ver-
Congres,
waarvan
belangstelling voor dit vreedzaam giganten-
werk b|j voortduring gegroeid.
Van heinde en verre. van binnen- en
buitenland: zoo waar van uit China! zijn
in den loop der laatste maanden min of meer
deskundige, min of meer louter-nieuwsgieri-
ge belangstellenden het werk in oogenschouw
komen nemen: do ex-kroonprins mocht al
van Wieringen verdwijnen, Wiepngen
was daarom nog niet zonder attractie! En
wat het simpele landhoekje Van Ewycksluis
betreft: nog wel nimmer zal „Het Veerhuis”
zoovele en zoo hooge autoriteiten op allerlei
gebied geherbergd hebben als den laatsten
tijd!
De Zuiderzee-werken hebben derhalve niet
te klagen gehad over gebrek aan belang
stelling.
En toch.
Vergissen wij ons niet, dan is de beteeke-
nis van dezen wonder-technischen arbeid
aan de groote massa tot op heden voor een
goed deel ontgaan, dan hebben de burgers
uit het eigen land zelfs uit de betrekkelijk
naaste omgeving voor de Zuiderzeewer
ken niet de belangstelling aan den dag ge
legd, welke deze werken ontegenzeggelijk
verdienen.
Hier werd en wordt door vele nijvere han
den onder leiding van scherp vernuft een
Herkuleswerk tot stand gebracht, dat waard
door de gansche wereld gewaardeerd en
bewonderd te worden er waarvan alle
eeuwen, welke nog na ons komen, zullen
getuigen met rechtmatigen trots op bet ge
slacht van heden.
Andere volken mogen uit landhonger of
uit expansiedwang zich werpen in onteeren-
den en gruwzaam wreeden oorlog of zich
uitputten in een diplomatie, welke in volke-
ren-bedrog ontaardt, de Hollander» be
kampen, om op vreedzame wijze vrucht
baar land te winnen, een natuurelement, en
ze behalen een edele overwinning!
In den strijd met de Hollanders hebben de
wateren nog steeds de nederlaag geleden, al
wisten deze in onbewaakte oogenblikken ook
vaak smartelijke verliezen toe te brengen;
in het algemeen mag gezegd worden, dat
de Hollanders de wateren niet alleen be
teugeld, doch zelfs over zeer breede liniën
hebben teruggedreven.
Een zóó geweldigen strijd tegen het water
als thans tot geleidelijke afsluiting der
wij na met den „groeten” trein Behagen
bereikt te hebben met een dier genoege-
Ijjke en gemoedelijke tramtreintjes, waarvan
Noord-Holland’s Noorderkwartier het ge
heim sehqnt te bezitten, naar Van Ewycksluis
spoorden en tot onze verbazing gewaar
werden, dat de route BehagenVan Ewyck
sluis veel langer is en veel meer stations
heeft, dan men in de bewoonde wereld wel
zou veronderstellen.
Dit tram treintje doet den argeloozen bo-
der Wieringers zoo’n groote omwenteling ge
bracht zal worden.
Bij dezen stand der werkzaamheden twij
felen wjj niet, of onze lezers zullen gaarne
eens willen vernemen en zien, hoe
het schoone resultaat bereikt werd, waar
over wjj ons sinds den merkwaardigen Don
derdagavond mogen verheugen.
Talloos velen toch hebben ’t zjj, om
dat zjj de belangrijkheid van een en ander
niet inzagen, ’t zjj, omdat zjj niet in de ge
legenheid waren, een tocht n;iar de Zuider
zee-werken te ondernemen een der be
langrijkste gebeurtenissen op waterbouw
kundig gebied in de geschiedenis van ons
land „gemist”, en ’t is om dit jammere
gemis aan te vullen, dat wjj voor onze le
zers om voor onze lezers te hooren en te
zien een uitstapje gemaakt hebben naar
Wieringen om vandóór gedeeltelijk „al"
over den djjk/ gedeeltelijk „nog” over wa-'
ter het vasteland wederom te bereiken.
Na een oogenblik stilte hernam Graaf de
Thonnerieux:
„Is Fabien nog altjjd de boezemvriend van
den jongen Fromenthal?”
„Nog altjjd”, antwoordde gravin de Cha-
telux, „zjj zjjn dikwijls samen. Paul Fromcn-
tha is vandaag met hem naar de tentoon
stelling gegaan. Het is wel te begrijpen, dat
zij zulke troedo vrienden geworden zjjn. Ze
zijn denzelfdeu dag geboren, hebben steeds
op het zelfde college gestudeerd en hebbèn
in dezefde klas gezeten. Zjj houden van el
kaar als broeders.”
„Ik verheug mjj over die vriendschap. Paul
Fromenthal schijnt mjj een verstandige jon
gen toe. Men behoeft zfch over hem niet tn
schamen.”
„Wjj hebben geen van beide iets gespaard
om een volmaakt man van hem te maken en
onze zorgen zyn goed beloond. Paul Fromen
thal heeft even schitterende studies gemaakt'
als Fabien."
„Zjjn vader heb ik sinds cenigen tjjd niet
meer gezien. Bevindt hjj zich nog altijd in
denzelfdeu toestand?”
„Ja, nog altjjd in denzelfdeu bedroevenden
toestand. De arme Fromenthal heeft veel ge
leden.”
Zuiderzee wordt gevoerd, hebben de Hol
landers echter nog nooit gestreden, en
schooner en rjjker en heilzamer dan ooit zul-
len thans dan ook de eindelijke resultaten
Wieringen zjjn voltooiing naderde, is de zijn.
In den schemerenden avond van Donder
dag, 31 Juli, LI. is het historische moment
verschenen, waarop spoediger dan
verwacht werd de djjk-einden tusschen
de Noord-Hollandsche kust en Wieringen el
kander kwamen te raken: de afsluiting van
het Amsteldiep was een feit geworden!
Het moeten spannende oogenblikken ge
weest zjjn, toen de laatste watergeul on
danks het nog ontstuimig tegenworstelende
element geleidelijk gedicht werd met de
taaie en -vaste en zware keileem uit de
groote grjjpkranen, welke elkander van de
Noord-Hollandsche kust en van Wieringen
genaderd waren, toen de dijk zich moeizaam
boven de watermassa verhief en toen ein
delijk de enkele aanwezigen droogvoetsj?)
konden oversteken en elkander de hand kon
den reiken.
Het eerste gedeelte van het giganten-werk
was zonder ongelukken voltooid.
Voor de gansche Zuiderzeeafsluiting in
de toekomst mocht thans het beste worden
gehoopt!
Inmiddels is de dijk tusschen Van Ewjjck-
sluis en Wieringen natuurlijk nog verre van
gereed, en het zal nog geruimen tijd duren,
voordat de dijk voor alle verkeer wordt open
gesteld, waardoor in het rustige eiland-leven
.-.-r
Laat Fabien en l’aul zoo spoedig mogeljjk
bjj mjj komenHet zal me verheugen
„Zjj zullen u graag een bezoek komen
brengen, want zij bobben voor u
kinderlijke genegenheid.”
„Ik eveneens voor hen Nu ga ik toch ver
trekken. ’t Is goed dat ik hier gekomen ben...
Ge hebt een heilzamen invloed op mjj uit
geoefend. Ik ben weer wat geruster.”
„Kom dan spoedig terug, dan zal ik
geheel en al genezen.”
,Jk kom spoedig terug.”
Mevrouw de Chatelux gaf den grijsaard
een hand en geleidde hem tot aan de deur.
Toen hjj in hot rjjtuig was gestapt, dat
buiten was blijven wachten, groette de graaf
haar nog met de band.
Van de Touruoustraat naar de Vaugirard-
straat boek Bonepartstraat is slechts een
keine afstand.
In eenige minuten bereikte de graaf de
Thonnerieux zjjn buis, een steil, grootsch
gebouw, waarin overal droefheid en rouw
beerschte. Toen was hjj uitstapt, rag de
graaf in den gang zjjn ouden kamerknecht
met ontsteld gelaat staan.
Jerome, een vrijgezel zonder familie, was
sedert vjjf en veertig jaar in dienst van den
graaf; hjj had voor zjjn nfcester die gene
genheid, die aanstonds ongerustheid voelt,
zelf voor zaken van weinig belang.
De slechte gezondheidstoestand en de
snelle verzwakking v. graaf de Thonnerieux
maakten hem voortdurend beangst en l<oa-
zemden hem een bestendigen schrik in.
De grijsaard had in zjjn gewoonten een
zorgvuldige stipheid. Hij kwam ekèn dag
eenige minuten voor vijfmur thuis.
Dien dag was het reeds bijna half zes ge
worden. Sedert vjjf en dertig minuten ver
keerde Jerome in ansgt; hjj maakte allerlei,
dolzinnige veronderstellingen on voorzag
reeds de een of andere ramp, toen eindelijk
het rjjtuig de poort van het koetshuis binnen
reed.
Bij den eersten oogopslag bemerkte de
oude knecht zjjn meester achter het ruit van
bet portier en hjj slaakte een diepen zucht,
als werd hjj van een zwaren lest bevrjjd.
Ondanks zjjn jaren snelde hjj met jeugdigs
vlugheid to- om Philip de Thonnerieux to
helpen uitstappen.
,Js u daar eindelijk mijnheer de graaf?”
riep hjj uit. Ik stierf reeds bjjna van angst."
„En waarom, nijjii beste Jc.cmone?"
„Omdat het half zes is."
„En ik de gewoonte heb om vjjf uur thuis
te komen. Ik ben toch niet veel te laat
„Ja, zeer veel,” herhaalde graaf de Thon
nerieux. „Die veroordeeling, waarvan ik door
mjjn invloedrjjkheid de gevolgen heb kunnen
verzachten, heeft zjjn leven gebroken.”
„De justitie is soms we) wreed, wanneer
zjj zonder onderscheid des persoons de wet
toepast.”
„Fromenthal is een eerlijk man,” hernam
de gravin.
„Had ik er aan getwijfeld, dan zou ik hem
niet beschermd hebben. Heeft hjj gezegd,
wat hjj zijn zoon wilde laten leeren?”
„Ik geloof, dat hij hem- wil laten epleidea
voor het professoraat”
„Dat is een eervolle positie. En bovendien
Paul Fromenthal behoeft voor de toekomst
niet bevreesd te zjjn. Hij is, evenals Fabien,
op denzelf Jen dag geboren -als mijn arme
Maria, dus staat hjj in mjjn testament.”
„Hjj zal een welgesteld en gelukkig man
zjjn en ’t verheugt mij te denken, dat hij zjjn
geluk verdient, zooals hjj tot nu toe, alles,
wat wjj voor hem gcJ.ea:i hebben, heeft ver
diendIk Ijad hem en Fabien wel eens
willen zien.”
„Niets is zoo gemakkelijk. Bjjf hier eten.”
„Het is vandaag onmogelijk. Ik ben inder
daad vermoeid en ga naar huis.” Do graaf
stond op.
„Gaat ge nu reeds heen?” vroeg mevrouw
de Chatelux.
„Tot mjjn spjjt, ja; ik heb vandaag een
beetje te v 1 gewerkt en ik heb ru^j noodig.
„Ik hoop^dat gjj nog lang, zeer lang moogt
leven, mjjn beste Philip, opdat wjj u kunnen
liefhebben, zooals gjj het verdient.”
Graaf de Thonnerieux drukte de hand der
gravin en vervoldgdc:
Gjj kunt den inhoud van mjjn testament
niet veranderen, dat staat vast; wees er dus
zeker van, dat Fabien, welke loopbaan hjj
ook kiest, genoeg zal hebben om den rang
op te houden, die hem toekomt! Waar is»
Fabien?”
„Hjj is naar het Njjverheidsgebouw,
de tentoonstelling van schilderijen.”
„Maar ge zult hem straks zien, wanneer hjj
thuis komt, want ge bluft toch bij ons eten,
hoop ik?”
„Vandaag niet, Gerorgine.”
„Waarom niet?”
„Ik ben een beetje vermoeid en heb rust
noodig.”
„Ik wil er niet op aandringen, want ik ken
de stiptheid van uw gewoonten, doch ik had
gaarne, dat gjj hem zaagt.”
„Hjj is reeds meer dan een maand niet in
de Vaugirardstraat geweest. Beknor hem
maar uit naam van mjj.”
„Gjj moogt niet boos op hem zjjn. Hjj is
zoeker echter al spoedig onder den indruk
van het bijzondere: hier staan voor zqlk
oen onaanzienlijk plaatsje erg lange files
van auto's en autobussen, hier is een va-
et-vient, waaraan dit djjk-gehucht niet ge-
woon kan zjjn, en als wjj de persfoto
graaf en de journalist in het recht-Hol-
landsche „Veerhuis” in de haast een broodje
gebruiken, dan vinden wjj daar een menigte
bezoekers, welke 't is bun aan te zion
het bestaan van Ewycksluis nimmer ont
dekt zouden hebben, inzien in dit jaar niet
een aanvang was gemaakt met de afsluiting
der Zuiderzee.
Bjj al deze ondorpsche vreemdigheid beeft
de bekende Wieringer schipper, die al sinds
onheugelijke tjjden met zijn motorboot de
verbinding met Wieringen onderhoudt, zjjn
oude gemoedelijkheid echter niet verloren:
hjj wil in 't „Veerhuis” nog wel wat wachten,
als de „klanten” hun kop koffie nog niet
leeg hebben. i
„De menschen zjjn toch maar op de we- i
reld om 't elkaar gemakkeljjk te maken!”
(De Wieringer schipper moest voorzitter zijn
van alle Vredesconferentie^!)
Wanneer de veerboot echter van wal ge- i
stoken is en wanneer de meevarenden bjj i
den schipper eens informeeren naar den
'F L
Naarmate het eerste gedeelte der Zuider-
zee-afsluiting de djjkverbinding tusschen
de Noord-Hollandsche kust en het eiland
Het valt niet te ontkennen, dat bjj een
groot deel van de binnen- en buitenlandsche
Congresbezoekers eenige ontstemming
heerschte over de houding onzer christelijke
regeering jegens Z. Em. den Kardinaal-I^-
gaat. Ook onder den clerus en zelfs in krin
gen van hooge kerkcljjke dignitarissen ver
baasde men zich, dat officieel ons staatsbe
stuur geen notitie van het hooge bezoek
had genomen. En inderdaad is deze bevreem
ding te verklaren, vooral indien taien reke
ning houdt met de geestdriftige stemming
van het bjjeengestroomde publiek, waarte
gen de meer nuchter schijnende houding
der burgerlijke overheidspersonen des te
scherper uitkwam.
Hoe waar dit alles moge zjjn aldus
schrjjft „Nieuw Nederland” toch zouden
wjj verkeerd handelen, indien wjj ons lieten
meesleepon tot betoogingen, die do positie
der Katholieken zouden benadeelen.
Men denke bjjv. eens aan de bezwaarlijke
handhaving van ons gezantschap bjj het
Vaticaan, welk gezantschap alleen met be
hulp van andere partijen kan worden be
houden.
Voor het overige mag men niet vergeten,
hoe de vaste regel voor de vertegenwoordi
ging onzer Regeering op een openbaar Con
gres geldt, dat de nationale of internationa
le leiding van zoodanig Congres den wensch
tot zulk een vertegenwoordiging heeft ken
baar gemaakt. Dit is b.v. het geval geweest
bjj het congres voor den Stedenbouw, toen
het bestuur verzocht om opening en sluiting
door een lid der Regeering en officieelo ont-
en links, daar strekte zich het vreedzame eiland-landschap uit met een leuk
Molentje in het midden.
stand van de Zuiderzeewerken, dan komt er
iets melancholiek's in z’n stem:
Ja! Die dijk zal 'm binnenkort een leeljjke
concurrentie gaan aandoen! Hij blijft woor-
loopig natuurlijk wel varen, al was het al
leen maar voor de „vrachie’s”, maar je
begrijpt wel als eenmaal die dijk goed en
wel klaar is, dan vaart er geen mensch meer
met z’n boot mee!
Dan krjjg je autobussen op Wieringen, en
dan kan het Wieringer schippertje langza
merhand" wel inpakken!
Wat den Wieringer schifiper met het
oog op zjjn nu juist niet laag tarief ook
heusch niet behoeft te verwonderen
Intusschen doemt daar in de verte boven
het wóeljge watervlak de groene heuvel op.
welke Wieringen heet:
enkele handige stuur-manoeuvres, en
loopen de haven van Wieringen binnen.
Boven op dea zeedijk gekomen, kon onze
fotograaf den lust niet weerstaan, zjjn eer
ste indrukken van dit eigenaardige eiland
op de gevoelige plaat vast te leggen:
rechts, daar lag in de haven de Wieringer
visschersvloot, ruig van ihasten, en
links, daar strekte zich het vreedzame
eiland-landschap uit met een leuk molentje
in het midden.
De „Msb.” schrijft:
Een alarmeerend bericht van den Nederl.
Bioscoopbond, die den boycot uitspreekt
over de officieele congresfilm.
Laten we niet schrikken. Ten eerste
schjjncn de aangesloten leden zich weinig
aan het uitgegeven wachtwoord te storen,
meer zelfs, het verbod lokt een ongedachte
reclame uit, want nu juist wil men de filtr
overal hebben.
Ten tweede de hecren behoeven niet zot
hoog van den toren te blazen, want het Is
nog te bezien of do film aan eenig bios
cooptheater zal worden uitgegeven.
Het voornemen is om deze film in eigen
kring te vertonnen, zooveel als dit mogelijk
is.
Want er is één bezwaar, deze film kan
nu wel aan alle moge!ijke katholieke vef-
eenigingen worden uitgegeven, en dan zjjn
wjj zeker dat ze in een waardige omgeving
wordt vertoond, maar deze film verdient
zeer bijzondere technische zorg.
Zjj moet in een waardig tempo gedraaid
werden, opdat er bjj zeer bepaalde passages
de noodige stichting van uit ga.
Daarom zou het verkeerd zijn dat dezo
film zoo maar in handen wordt gegeven aan
allerlei gelegenheidsoperateure.
De aanvraag om deze film te vertoonen
is uit het geheele land zeer groot.
Maar er zjjn een massa aanvragen, die do
film voor een of twee avonden willen heb
ben en dan nog liefst zoo spoedig mogeljjk.
Als aan deze aanvragen moet worden
voldaan, dan zouden er een onnoemelijk
aantal copieën in omloop moeten gebracht
worden, wat natuurlijk een enorm kapitaal
zou kosten.
Want dc film is 3000 Meter groot.
Er zijn van het grootsch gebeuren van da
Congresweek niet minder dan 4000 meter
negatief gemaakt, waaruit thans een
boeiend positief is getrokken van 3000 me
ter.
Dat Is waarlijk geworden de film van d-j
werkelijkheid van het grootsche gebeuren,
zooals dit zich in do schitterende congres
week heeft voltrokken.
Een film die de belangstelling zal hebben
voor heel Nederland.
Het is nu slechts de vraag hoe zjj waar-
vangst.
Zoodanig verzoek is, voor zoor: beken 1,
niet ingeko~c« ten aanzien van het Eucha
ristisch Congres, ofschoon het zoowel voor
den H. Stoel door middel van onzen aldaar
geaccrediteerden Gezant of door Z. F.xc,
Mgr. Orsenigo in Den Haag, als door Mgr.
den Bisschop. in wiens Diocees het Congres
w<- honden, gemakkelijk ware gr woest
aan onzen Minister van Buitenlandsche
Zaken officieel kennis te gevfh van hot
Congres en ee” vertegenwoordiging te ver
zoeken. Klaarblijkelijk js des Coor de hooge
kerkelijke overheid zoodanige vertegenwoor
diging niet verlangd, wellicht om d» Regee
ring niet in moeilijkheden te brengen. nn
zoo deze reden heeft gegolden, dan is zij een
zeer verstandige geweest.
Heusch, de Katholieken
mogen tevreden zjjn met het
loop van het Eucharistisch Congres, .tan
de godsdienstige beteekenis, waarvan een
_gfficieele regeeringsont vangst en nog meer
w^reldsch vertoon maar zouden hebben ge-
schaad-. Toen een paar jaar geleden in ons
land'het religieuze Congres der ..Pilgrim Fa
thers” plaats had, werd het ook niet offi
cieel door de Regeering gehuldigd, ofschoon
er toch sterke tradition in 't protestantsehe
deel der bevolking lagen. Er was riog meer
reden om anders te handelen, nu het ec.t
katholieke betooging betrof, die het gevaar
kon verwekken, dat al de voordcelen, wel-
ke door onze emancipatoren en staatslie
den na moeilijken strijd werden verworven,
zouden verloren gaan, tot onzo politieke
positie toe.
zoeker niets vermoeden van de groote din
gen, welke hem daar ginder wachten, en
de weiden, waarop de glanzende koeien
vredig grazen, liggen daar zóó rustig en zóó
stil, zóó in volle natuur en zóó onberoerd
van alle, menscheljjke etchniek, dat men wel
haast niet gelooven kan hier in de onmid-
delljjke omgeving een zóó greote dahd van
zóó groot menscheljjk vernuft te zullen aan
schouwen.
den schipper ééns informeeren
..W
’■.■Vi-:
i «i u
