I
M
„ONS BLAD1*
r
Pianostoel of Muziekstandaard
indien U aan onze firma
de levering van Uw PIANO of
ORGEL opdraagt.
I
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon:
I
I
J
Fa. P. Th. YPiYB - Alkmaar.
S3*
POBTOfRO IMSSSr
T
4
BUITENLAND
(Wordt yervolgd)
HJ| vulde ku
4
Dlaedag 7 October 19*4 PontMto immx 18e
Korte Berichten.
Le Sage ten Broek.
ui
Verspreide Berichten.
Wij leveren eene bijpassende
Neemt hierbij onze opvallend
lage prijsnoteering voor gerenom
meerde merken in aanmei ,ng.
HET BENDEWEZEN IN VLAANDEREN.
Abonnementsprijs:
fer kwartaal voor Alkmaar
Voor buiten Alkmaar ...41. ...f2 85
Met Geïllustreerd Zondagsblad 060 f hooger.
FEUILLETON.
Het roode testament.
56.
Adv6rtentieprij«i
Van 1—5 regels f 1.25; elke regel meer f 0.25;
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbocT* b| vo<
uitbetaling per plaatsing f 0.60
ton alle abonné’s wordt op aanvrage gratis een polls verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 600 f 400,—, f 200,—, f 1OO,—f 60,-^ f 36,—. f 15^
I
I
ADMINISTRATIE No. 43»
REDACTIE No. 633
en
en
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
telegram
drukki
Fulgentius Duvernay. huisschilder en
ae Virginie Baudon, Vaugirardstraat
geld zou gi
controleerd
Ze namen een lunch in een groote
Uit Konstantinopel verneemt men, dat
de Fransche vertegenwoordiger in de com
missie voor de zeeëngten, de oud-minister-
president Ribot, aldaar in den ouderdom
van 83 jaar is overleden.
Bij relletjes in den loop van een harts-
tochtelijk gevoerde verkiezingscampapgne,
kwam het te Camaguey tot een gevecht tus
schen politie en medestanders van ex-
president Menocal. Er zyn zeven, dooden en
53 gewonden, o.w. 18 zwaar gekwetsten.
Bij de aardbeving in Erzeroem werden
naar bekend wordt. 3800 woonhuizen ver
woest en 2500 beschadigd en zgn 202 men-
schen omgekomen.
Michaeiokopoelis heeft de opdracht
aanvaard, tot samenstelling van een nieuw
Grieksch kabinet, met steun van de partijen,
welke het oude kabinet ter zijde stonden.
Ten gevolge van den zwaren regenval
is de Rhone buiten haar oevers getreden,
met name by Tarrascone, Avignon, Arles,
Beaucaire. Ook do omstreken en Verschillen
de wijken van St. Raphaël zijn overstroomd.
De spoorwegverbinding tusschen Frejus en
Sk Aigulf is verbroken.
Darwary, de Hongaarsche minister van
Buitenlandsche Zaken is om gezondheids
redenen afgetrodsri.
De staking in het Berlynsche expeditie
bedrijf is door het tot stand komen van een
overeenkomst geëindigd.
Nummer van de plaats: 177.
Naam van den schrijver, de Laffemas.
Titel van het werk: „Het Roode Testa
ment”. gedenkschriften van den heer Laffe-
mas, dienstig voor de geschiedenis van Zijne
Eminentie den Kardinaal de Richelieu, eer
sten minister van Zijne Zeer Christelijke Ma
jesteit Koning Ixxlewijk XIII.
Plaats van uitgifte: Amsterdam.
Datum van uitgifte: Anno Domini 1674.
Naam van den lezer: Julius Durico.
Adres: Universiteitstraat 28.
Die naam en dat adres kondejjJn elk ge
val geen gevaar opleveren.
De bibliothecaris nam het briefje en zond
het door.
Pascal, niet met de gebruiken bekend,
bleef staan wachten.
„U kunt naar uw plaats gaan, mijnheer,n
zei de bibliothecaris glimlachend.
„Maar het boek?”
„Dat zullen we dadelijk brengen.”
Pascal ging weer naar zijn plaats terug.
V(jf, zeszeven minuten verliepen,
Pascal en Jacques konden hun zenuwach
tigheid haast niet meer bedwingen. Einde
lijk kwam een knecht en bracht het boek.
Pascal greep er naar.
(Slot.)
,Jn hoe signo vinces”
(Onderschrift van den „Godsdienstvriend.”)
Naast het stichten van een goede en le
vensvatbare Katholieke pers, staat als
het groote feit uit Le Sage’s leven het
belangrijke aandeel, dat hij in de tot stand-
komiug va^de „Katholieke-Maatschappy”
heeft gehad.
De „Katbolieke-Maatschappjj” stelde zich
als rechtstreeks doel het verspreiden van
goede lectuur; doch hoe nuttig en noodig
dit ook was, het wordt verre in beteekenis
overtroffen door de indirecte gevolgen van
de oprichting dezer Maatschappij.
Voor het eefst n.l., sedert de vereeniging
van Noord- en Zuid-Nederland onder één
konin<r Willem I werkten de Katholie
ken uit beide deelen van het land eendrach
tig samen. En al bleek reeds spoedig bet
verschil in opvatting te groot en scheidde
zich hét Katholieke Zuiden af om een eigen
maatschappij op te richten, deze eerste, he
laas eenige, gemeenschappelijk ondernomen
poging tot sainenwerken, toonde ten duide
lijkst aan, wat door blijvende eensgezind
heid te bereiken was geweest.
En ook na de afscheiding van België
in 1830 bleef dh voorbeeld een tastbaar
bewijs voor de Nooru-Nederlandsche Katho
lieken, dat alleen door eendrachtig optreden
de mogelijkheid bestond, om de hun toeko
mende plaats in het Nederlandsch Staatsver
band in de nemen.
In dezen tijd, waarin Katholieke pers een
bloeiend bestaan leidt en Katholieke vereeni-
gingen allerwegen ongestoord kunnen wor
den opgericht, gaat men zoo gauw vergeten,
hoe het eenmaal geweest is. En vanzelf ver
flauwt dan de herinnering aan den man,
die tot den dood heeft voortgewerkt en
voortgezwoegd, van geen wijken wetend.
Doch Le Sage's onvergankelijke, verdien
ste is het. dat hij heeft durven sprekemfin
een tijd, dat stamelen den Katholieken no£
niet eens werd toegeataan; en zijn forsche
stem heeft geklonken door het land»sis een
bezuinstoot, die een slapend leger bij het
morgen-gloren ontwaken doet. Van hem is
een bezieling uitgegaan, die in de komende
jaren zegenend zou nawerken.
A. W. A. v. d. EELAART.
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
Het Fransche antwoord op de Duitsche
nota in zake de toetreding van Duitscbland
tot den Volkenbond, welke aan de mogend
heden, die een vertegenwoordiger in den
Raad van der» Vikenboml hebben, b gezon
den, i» giistereoMv/rrer» op bet Fransche mi
nisterie van B’. iten'ao<lv< be Zaken aan den
DuiU'hen aad-a.--a4ettr von Hoeech over
handigd.
Frankrijk maalt geen bezwaren tegen bet
toetreden van Duiucbland tot den volken
bond, mits aan Duitschland geen voorreek
ten worden gegeven. Frankrijk beveelt
Duitscbland voor een zetel in den Raad van
den Volkenbond aan.
In officieele kringen gelooft men, dat bet
antwoord der Engelsche regeering gelijklui
dend zal zijn.
ONVEILIGHEID TE SOFIA.
De „Morning Post” verneemt uit Sofia
dat do stad dc laatste dagen in paniekstem
ming verkeert. De burgers vreezen zelfs zich
overdag op straat te vertoonen wegens do
herhaaldelyk gewapende botsingen tusschen
do volgelingen van Protogerof en Alaccio
Pascia. Onder de gesneuvelden bevinden
zich Avassilief, een der leiders der Macedo
nische revolutionnairen voorts de leider Ciav
lief en een cc nmunistisch afgevaardigde.
do Bank van Engeland het bedrag
giö’s deelname aan do leening. y
EEN ONHANDIG ALBUM.
Een Amerikaansche uitgever heeft volgens
een bericht uit New-York alle artikelen,
welke in verband met de aanwezigheid van
den prins van Wales in Amerikaansche bla
den verschenen zjjn verzameld en in een
album bijeengebracht.
Dit album bevat 61.000 artikelen en weegt
1330 kilo. Het boek wordt naar Londen ge
zonden en zal aan den prins bij zijn terug
keer overhandigd worden.
JEUGDIGE BOt.vtN.
Te Chicago staan weer eens eenige jeug
dige boeven terecht. Het zjjn twee jongens
en tmee meisjes, allen onder de negentien
jaar, die gezamenlijk mevr. Bessie-Gaenslen
hadden gewurgd. Het was aanvankelijk hun
opzet geweest, het slachtoffer te bestelen,
niet te dooden. Maar van het een was het
ander gekomen. Het ergerlijke en tegelijk
gevaarlijke van het geval was, dat de scha
vuiten, die mot hun moord en daarop ge
volgde diefstal 50 dollar hadden „ver
diend,” het strafproces in het geheel niet gu
ue mvioedryke Belgii
biano. De Borsbeek, die
vloed, tot eerelid der Maatschappij
noemd, begon weldra voor een afs
serieux nemen. Steunende op het gebenrde
met Leopold en Loeb, beweren de vier jonge
misdadigers kalmweg: „wjj zjjn toch te jong
om te worden veroordeeld.”
LOCOMOBIEL UITEEbjGESPRONGEN.
In het Oostfriesche plaatsje Hermanns
burg is bij de woning van een landbouwer
een locomobiel van een dorschmachine met
een hevigen knal uiteengesprongen, met het
gevolg, dat een aantal kinderen, die naar
het dorschen keken werden verwond. Tot
heden waren allen in het ziekenhuis te Celle
xmdergebracht, terwijl drie reeds zjjn over
leden.
DE SPOORWEGEN IN HBT BEZETTE
GEBIED.
4 De élderhandelingen tusschen den Duit-
schen 'ft^ksspoorweg en do regio zijn thans
in zooverre geëindigd, dat de overdracht
op 16 November is bepaald. De overeen
komst van Londen noemde 7 December als
uiterste termjjn. Men is het over de verschil
lende technische kwestie» van de overdracht
in hoofdzaak reeds eens geworden.
DE POLITIEKE CRISIS IN ENGELAND.
De Britsche kabinetsraad van gisterenmid
dag heeft ruim 2 uur geduurd. Men heeft
zich bezig gehouden met do vraag welke
houding moet worden aangenomen ten op
zichte van do conservatieve motie van wan
trouwen inzake Campbell en van het liberale
amendement op deze motie. Bij het einde der
vergadering verklaarde de Chief Whip Ben
Spoor, dat de regeering zoowel ten opzichte
van de motie als van het amendement een
krachtige afwijzende houding zou aanne
men, aangezien naar de opvatting van den
kabinetsraad geen wezenlijk verschil bestaat
in do twee voorstellen. In verband met dit
besluit achten de bladen het thans zeker dat
de regeering Woensdag de nederlaag zal lij
den en dat MacDonald dan den Koning in
overweging zal geven het parlement te ont
binden.
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
Men verneemt, dat een vertegenwoordiger
van Soen Yat Sen to Tokio is aangekomen
om den toestand uiteen te zetten en stem
ming te maken tegen Woe Pei Foe. Hg biedt
een verdrag van vriendschap aan met Japan
als dit bereid is een welwillende neutraliteit
in acht to nemen.
Berichten uit Moekden, dus afkomstig uit
het hoofdkwartier van Tsjang Tso Lin, mel
den dat de troepen der Tsjili-partq terug
trekken en dat do derde brigade is afgesne
den, zooat de opmarShh naar het Zuidoosten
onmogelijk wordt. Een gansche gemengde
brigade is in handen van de troepen van
Tsjang Tso Lin gevallen, terwijl een ande
re uiteengeelagen werd.
VURIGE VADERLANDERS.
Men verneemt uit Tokio dat drie leden
van den Japanschen Bond van Patriotten,
welke wenscht, dat Japan in het Chineesche
conflict zal ingrijpen ten behoeve van Mant-
sjoerye, het departement van buiteniand-
sche zaken zijn binnengedrongen met het
doel den minister te dwingen hun zin te vol
gen. De minister was evenwel niet aanwe
zig. De mannen waren zóó opgewonden, dat
zij de beambten van het departement te lijf
gingen tot de politie een eind maakte aan
het tooneel.
DE LEENING AAN DUITSCHLAND.
Dr. Schacht, president van de Duitsche
Rijksbank, die zich aan het eind van do vo
rige week naar Berlijn begaf, om de verga
dering van genoemde bank bij te wonen,
is naar Londen teruggekeerd. De onderhan-
delingen over cte leening aan Duitscbland
onder het Dawesplan zullen, naar verwacht
wordt, binnenkort ten einde loopen. Belgi
sche vertegenwoordigers van banken be
spreken te Londen met den bestuurder van
- - - - van pe]_
gebracht worden, zoodra men ge
had of ze betaalbaar waren.
res
tauratie en spoedden zich dan naar de Na
tionale Bibliotheek.
Geen van beiden was er ooit geeest, dus
kenden ze ook de gebruiken daar niet.
De portier verwees hun naar de werkzaak
Ze wilden reeds, na de galerij doorgegaan
te zijn, binnentreden, toen de zaalwachter
hen tegenhield met de vraag:
DE FRANSCHEN IN MAROKKO.
Uit Tetoean wordt aan do Daily Telegraph
gemeld, dat er in de laatste dagen van
September hevige gevechten hebben plaats
gehad op het Tergha-front in het gebied der
Beni Zeroead ten Noordwesten van Fez.
Deze schermutselingen hadden plaats tus
schen de inboorlingen en de aan do grens go
legerde Fransche voorposten en grenswach
ten. De toestand wekt eenige bezorgdheid
en in verband hiermede wordt dan ook ge
meld, dat maarschalk Lyautey. dio zich met
verlof in Frankrijk bevindt, zyn verbljjf al
daar zal bekorten om naar Rabat terug te
keeren.
OPGERICHT 1842.
„Pardon heeren,.hebt U een kaart?"
„Neen,” antwoordde Pascal.
„Dan kan ik u niet binnen laten.”
„Waarom niet?”
„Om hier binnen te komen, moet u een
persoonlijke toegangskaart hebben van deh
directeur der bibliotheek.”
„Het spijt me, dat ik ’t niet wist,” zei
Jacques, want ik ben vreemdeling en dacht
dat vreemdelingen hier wel toegang zouden
hebben.”
„Zoo, is mijnheer vreemdeling,” zei de
man voorkomend.
„Ja, Amerikaan van geboorte...., dokter
in de geneeskunde....”
,.En komt mijnheer hier alleen om eeus
een kijkje te nemen, of wilde u ook opzoe
kingen doen?”
„Pardon, ik zou graag een neer zeldzaam
boek willen raadplegen, waarvan sohttnbaar
slechts één exemplaar bestaat, en dat is
Her.”
SPOORWEGONGELUK.
Een ernstig ongeluk heeft Zondagmorgen
vroeg te Milndale in Zuid-Afrika plaats ge
vonden met den mailtrein van Durban. De
mailtrein liep op een goederentrein, welke
op een zijspoor stond. Het eerste rijtuig sloeg
om, ten gevolge waarvan 4 reizigers gedood
en 19 ge woud werden.
Te St. Quentin is gearresteerd de aan
voerder van een gevaarlijke bandietenbende,
Jules Bens geheeten. die met een der leiders
van de bende van Nauwelaerts in Vlaan
deren een nieuwe groep had opgericht onder
den naam van „La Bande Bens” (de bende
van Bens). Dit keer werd reeds langen tijd
gezocht in verband met een te Iteghem ge-
pleegden moord en een diefstal onder ge
weldpleging te Berlaer.
Bens is naar Antwerpen overgebracht,
waa hij binnenkort voor het Assisenhof zal
verschijnen.
we niets anders te doen, dan het te halen.”
„Morgen ga ik al naar de Nationale Bi
bliotheek,” zei Pascal, bot testament in z’n
zak stekend.
Ze stonden op cn gingen naar de slaap
kamer en weldra getuigde een zwaar snor
ken, dat de twee schurken in diepen slaap
waren. Om negen uur den volgenden mor
gen waren zy weer kant en klaar en vroe
gen zich af of ze eigenlijk niet gedroomd
hadden.
Maar, neen, de bankbiljetten en het tes
tament waren het stoffelijk tegenbewijs.
„Ga je naar de bibliotheek?” vroeg Jac
ques aan Pascal.
„Ik zal eerst eens beginnen de effecten,
die niet op naam zijn in te wisselen tegen
baar geld en dan kan ik na de lunch naai
de bibliotheek gaan.”
„Zou ik meegaan?”
„Me dunkt, dat dit zoo slecht niet kon
zijn.”
Maar Angéle en Martha wachten altijd
nog op een van ons....”
„We zullen haar een telegram sturen,
waarin we zeggen, dat we drukke bezig
heden hebben en nog niet kunnen komen.”
Pascal nam de effecten en obligaties, die
niet op naam waren en ging met Jacquee
naar het telegraafkantoor, waar hjj een te
legram afzond. Vervolgens gingen zij naar
een naburige bank, waar ze zonder de
ste moeite bun effecten inleverden.
„Als ’t zoo is, dan wil ik de heeren voor
dezen keer gaarne toelatenIn uw hoe
danigheid van geneesheer kan ik u binnen
laten.”
Hij gaf aan ieder een briefje en voegde er
bij:
„Hierop kunt u den naam van het werk
schrijven, dat u verlangt. U gaat maar naar
een van de bibliothecarissen in de zaal, die
aan de lessenaars zitten, en deze zal u wel
nader inlichten.”
„Dank u wel”....
Pascal en Jacques gingen bianen, zetten
zich neer en begonnen aandachtig de briefjes
te bekijken, welke ze moesten invullen.
Pascal boog zich over naar Jacquee
fluisterde: „We moeten andere namen
adressen opgeven.
„Dat geloof ik ook.”
„Ik zal ’t boek vragen,” zei Pascal.
„Hij ging naar de lessenaar,
„Mijnheer, ik zou graag een boek willen
innen.”
„Wilt u op dit papier den naam er van in
vullen?” vroeg de bibliothecaris, Pascal weer
een ander papier gevend.
„Wat ’n moeite voor zoo’n eenvoudig din
getje,” zei Pascal bjj zichzelf, terwijl hg naar
zfjn plaats terugkeerde.
Hij vulde den naam in en bracht het papier
weer terug.
Uit de correspondentie, in het najaar van
1820 over de, toen nog op te richten Maat
schappij gevoerd, blijkt duidelijk, dat Le Sa
ge ook hier het initiatief genomen heeft en
dat waarschijnlijk ook het denkbeeld, om
een dergelyke maatschappij te stichten, van
hem afkomstig is. Hjj was zich echter te goed
van de vricnd-chappelyke gevoelens der re
geering ten zijne opzichte bewust, om niet
in te zien, dat, wilde men al niet aanstonds
op krachtige tegenwerking van het gouver
nement stuiten, hij zich tenminste van de
reohtstreeksche leiding over de Maatschap
pij diende te onthouden. En zoo werd dan
een bestuur van negen leden samengesteld,
waarin Le Sage wel is waar zitting had,
maar waarvan pastoor Dadelbeek, uit
Utrecht, de voorzitter was.
Dc eigenlijke leider was en bleef echter
Le Sage, die dan ook het leeuwendeel van
de werkzaamheden, aan oprichting en in
standhouding* der Maatschappij verbonden,
op zich nam.
Bij slroomen vloeiden de inschrijvingen
toe en in den zomër van 1821 telde de maat-
t schappij reeds 22 afdeelingen. Ook de deel
name in Zuid-Nederland was groot. En dit
verheugde de leiders wel het meest. Opge
togen schrijft Le Sage reeds den 12en Maart
1821 aan Aartspriester van Noog: „Inzender
heid heb ik altoos gehoopt, dat door het
zelve (n.l. ’t werk der Maatschappij), eene
zoo lang door mg gcwenschte nauwere ver
bintenis tusschen alle ware Catholgken in
België en ons mogt worden tol stand ge-
bragt, en reeds deze wensch heeft de Voor
zienigheid op eene zoo zichtbare wijze ver
vuld, dat hare hand hierin mijns bedenkens,
met geene mogelijkheid te miskennen is”.
Aartspriester van Noojj deelt zijn geest
drift en bericht aan den president pastoor
Dadelbeek: „Lees en sta verbaast over den
hemelschen zegen over de-Maatschappij”.
en ook Le Sage schryft 6 April 1821 aan
denzelfde: „Ziedaar de zoo lang gewensch-
tc vereeniging tusschen de Brabanders en
Luikenaars met de Hollanders door onze
Maatschappij tot stand gebracht!”
Helaas, de met zooveel geestdrift be
groette samenwerking duurde niet lang; de
afkeer van den Zuid-Nederlander voor alles
No. 2. (De medaille, welke nummer 2
draagt, bevindt zich bij niyn testament.)
No. 3. Réné-Didier Lébarre, zoon van Di
dier Lébarre, advocaat, overleden, en van
Maria Theresia Fauvel, rue de Chercben
Midi 52.
No. 4. Amadeus Duvernay, zoon van Ni-
colaas I~ - -
Celestine
25.
No. 5. Prosper Julius Boulenois, zoon van
Gratianus Boulenois, schrijnwerker en Jo
hanna Dupuis, Minderbroederstraat 17.
No. 6. Martha Emilia Berthier, dochter
van Perine Berthier, wonende te Genève,
Lausannescheweg 49.
No. 7. Albert Paul Fromenthal, zoon van
Raymond Fromenthal, overleden. Sint Lode-
wgk-in’-t-Eilandstraat 34.
Opgemaakt te Parijs, den twee en twintig-
sten Mei 1879.
Philip Armand, graaf de Thonnerieux.”
„Datis alles,” zei Pascal, het testament
neerleggend.
„Dat verandert volstrekt niets aan onze
kansen....” zei Jacques. „Wie zullen in
plaats van al die menschen erfgenamen zyn?
Ms we nu weten, waar die oude gek van
reu gre«f z’n gnld gestopt heeft, behoeven
-4.' ak
EEN REDE VAN MUSSOLINI.
Mussolini heeft Zondag te Milaan een rede
gehouden, waarin hjj een overzicht gaf van
de gebeurtenissen in de Italiaanscbe binnen-
landsche politiek van af het jaar 1919 tot
heden. Hij trachtte het grgpen naar de maebt
door de fascisten te rechtvaardigen en zeide
dat hg, ondanks de hem toegedichte „Cae-
sarsdroomen” een trouw dienaar der mo
narchie is.
Aan het adres der liberalen zeide hij, dat
de regeering van geen enkele zijde en geen
enkele party voorwaarden kon aannemen.
Zelfs de fascistische party zou van de regee
ring geen consessies kunnen verlangen.
Een ieder ging de premier voort die
voor consolidatie van het land is, kan het
vaderland gebruiken. Wij zijn niet aan de
macht gekomen langs den gewonen weg
van een votum van vertrouwen in het par
lement. Wij kunnen de offers, welke wy
voor het vaderland hebben gebracht, niet
vergeten. Wg kunnen ons met de andere
partyen niet op een lijn stellen en het parle
ment niet als het eenige organisme beschou
wen, waarin zich het leven van de natie af
speelt. Men verlangt de opheffing der fas
cistische militie. Dit is echter een zeer
absurd verlangen, want haar ontbinding zou
een nooit weer goed te maken fout zgn. Men
moet niet vergeten, dat die militie een or
ganisatie is, welke slechts uit vrijwilligers
bestaat en aan het land goede diensten heeft
bewezen en nog zal bewgzen.
DE NIEUWE DUITSCHE RIJKSBANK.
Naar de „Tel.” verneemt is de benoeming
van prof. Bruins, hoogleeraar aan de Han-
delshoogeschool te Rotterdam, tot algemeen
gedelegeerde van do Buitenlandsche leden,
die toezicht houden op den Duitschen Raad
van Directeuren der Nieuwe Ryksbank,
thans na langdurige onderhandelingen defi
nitief.
Als particulier secretaris van prof. Bruins
werd benoemd dr. E. Repelius.
wat uit het Noorden kwam, was niet te
overwinnen.
In den grond van de zaak was van het
Zuiden die afkeer zeer goed te begrijpen.
Maar men had daar moeten inzien, dat de
Noord-Nederlandsche Katholiek iets heel an
ders was dan zgn regeering en dat de Ka
tholieken van boven den Moerdjjk er eerder
slechter dan beter aan toe waren, dan hun
Zuidelijke broeders.
De invloedrijke Belgische graaf, De Ro-
Ue, juist om zgn in-
j was be-
- —'scheiding
van de deelnemers uit het Zuiden te ijveren.
Hg wilde een eigen Maatschappij oprichten.
Doch in het Noorden wilde men de pas ver
kregen eenheid ten koste van veel hand
haven en men kwam daar den graaf dan
ook zooveel mogelyk in zgn bezwaren tege
moet
Alles was echter tevergeefsch. De Robiano
begeerde niet de samenwerking en weldra
was men genoodzaakt met hem te breken.
Le Sage had deze noodzaak reeds voorzien
en geschreven: „de graaf drijft openlijk deq
spot met ons, en inderdaad wg wór
den belachelijk, als wg den scheurmaker lan
ger laten geworden”.
Het meerendeel van de Zuidelijke deelne
mers scheidde zich af en de graaf richtte
een nieuwe Maatschappij op. Hiermede was
het lot van de eigenlijke „Katholieke-Maat-
schappü” beslist. Haar kracht was gebro
ken, en de regeering, die van den aanvang
af deze beweging onder de Katholieken met
groote achterdocht had gadegeslagen, maak
te hiervan gretig gebruik.
Een Koninklyk-Besluit van 1823 hief bei
de Maatschappijen, dus ook de pas gestich
te van graaf de Robiano, als strijdig met
de openbare orde en veiligheid op. Het was
voor I>e Sage een harde slag; maar wat kon
hg anders doen, dan de gevallen beslissing
eerbiedigen? Echter kondigde hij aan, dat
dc verspreiding van goede boeken op den-
zelfden voet zou worden voortgezet in de
„Godsdienstige en zedekundige mengelingen
bijeenverzameld door Le Sage ten Broek”.
Kan men treffender voorbeeld van de geest
kracht van deze kranige pe.soonljjk)ieid aan
wijzen?!....»
I
1
