„ONS BLAD”
Prijsverlaging
groote doozen jgf
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. - Telefoon:
WYBERT
«88
I
(Wordt yflryolgd).
rwiuiKu hm»* W«ea««ta< IS Oeteber 19*4 t» postgiro ihmi |8e «/aar*»]»*
De Oostersche Kerk.
n.
FEUILLETON.
Het röode testament.
Advertentieprijs
Van I5 regels f 1.25; elke regel meer f 0.25; VedaMT
per regel f 0Ï75; Rubriek „Vraag en aanbod" b| voj
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
van f 6OO,—, f 400,—, f 200,—, f 1OO,—f 60,—, f 35,—, f 15.1
BUITENLAND.
MOSOEL.
AbonnementsprQs i
Per kwartaal voor Alkmaar f
Foor buitaa Alkmaar :Fï f 2 85
Met Oefllutfreerd Zondagablad^y^ 060 f hooger.
^wn alle abonné'a wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag
1
V,
i
POSTGIRO 1048»X
-1
Kl”>
telegrafi/eho
de
op-
op zqus
en
XXXVI
deed
de
staatkundig
liet zich
ruim en zeer oud huis en
toebehoord aan de familie de
le een*
fe kamer
ADMINISTRATIE No. 433
REDACTIE No. «33
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
haar
oner,
▼an
gebruiken,
afgezet en, in
vermoeden kon hebben, omtrent den werk
kring van zijn vader.
nier een nwun.. |<e« r te zjjn.
Als de noodzaak het eischte, ging Ray
mond zich daar verkleeden.
Vanuit die kamer leidde een geheime trap
naar de binnenplaats van het huis, zoodat
Raymond us niet genoodzaakt was door zjjn
kamer terug te gaan.
Het was dus alles zeer wqs en voorzichtig
geregeld, zoodat Paul zelfs niet het minste
Raymond zag de kamer rond, legd<
een costuum ter zjjde, verliet weer de
en zette de kast weer op haar plaats.
Paul betreft, je
zal hem dikwjjls
..Blijft u dan alleen bier?”
jongeheer doen? Hjj zal natuurlijk
derd zjjn door uw in- en uitkome
zal een verklarl
„Daarvoor is
gebruiken.”
„Wat?”
,Jk zal hem verwijderen.”
„Hem verwijderen?”
„Ja, ik heb voor Paul een plan gemaakt
en ge moet me helpen, dat hij het aan
neemt.”
De oogen der oude vrouw vuldeö/ zich met
tranen. o
,',Hjj is pas teruggekomen en nu gaat u
hem weer weghalen.”
„Kom, kom, Madeleine, zoo erg is 't niet.
Je begrjjpt toch wel, dat. Paul hier in dit
huis niet blijven kan, want dan zal hij
spoedig genoeg alles te weien komen.”
„Waaneer zal God toch eens medelijden
met u hebben?”
„Ik hoop al spoedig.”
Js ’L waar?"
„Ja, ik heb er bijna zekerheid van. Wat
zult met hem meegaan en
komen opzoeken.”
i
Madeleine kwam zeggen, dat het eten ge
reed was.
Na zich verzekerd te hebben, dat alles
goed in orde ~was, begaf Tromental zich
naar de eetkamer, een hol, groot vertrek,
alleen gemeubeld met tafel en een paar
stoelen.
„Heb je Paul geroepen?” vroeg hjj aan
Madeleine.
-Ja, mijnheer,... hjj komt.....**
Juist kwam Paul binnen. Hjj groette zjjn
▼ader hrt.-teljjk.
Er zal in het Westen heel veel liefde voor
het Oosten gewekt moeten worden: zonder
liefde, zonder daadwerkeljjke Hefde toch zal
het Westen aan de Katholieke Kerk van het
Oosten nimmer den geestelijken, den moree-
len en den finantieülen steun schenken, wel
ken deze Kerk behoeft om niet alleen zelf
staande te bljjven doch om tevens ook
wat God geve den schismatieken broe
der op te heffen uit de iammerlijke dwaling,
waarin deze zich alreeds sinds eeuwen be
vindt.
Ja! heel veel liefde zal er in het Westen
gevoeld moeten worden voor het Oosten.
Echter: Onbekend maakt onbemind.
De Westerling ként het Oosten niet: hjj
kan zich zoo moeiljjk indenken en invoelen
in Oostersche sfeer, ’t is hem allemaal zoo
oneigen en zoo vreemd; en bovendien?
hoe weinig is de Westerling in de gelegen
heid, eens wat meer van het Oosten te ver
nemen!
’t Is dan ook waarljjk geen wonder, dat
het Oosten nog zoo weinig bemind wordt in
bet Westen.
We zjjn er echter van overtuigd, dat men
het Oosten slechts een weinig méér zal be
hoeven te leeren kénnen om het waarljjk lief
te krjjgen; en aangezien het ons doel is
in onzen kring voor de Oostersche Kerk in
zoo groot mogelijke mate de sympathie te
wekken, waaraan die Kerk in het Westen
behoefte heeft ory tiaar hooge zending de
terugvoering van de schismatieke broeders
tot de ware Kerk te kunnen vervullen,
willen wjj in enkele artikelen het een en
ander over de Oostersche Kerken vertellen
en alzoo trachten een ietsje bjj te dragen tot
bevordering van het groote streven.
Om de postersche Kerkeljjke kwestie te
kunnen doorschouwen moeten wjj terugtre
den tot de eerste eeuwen van het Christen
dom:
Christus had zjjn Kerk op aarde gesticht
op de steenrots, op Petrus, den eersten Paus
van Rome, en voor alle tjjden het primaat
schap over de Kerk geschonken aan Petrus
en diens wettige opvolgers.
Het is voornamelijk menscheljjke hoog
moed geweest, welke zoodra de Kerk van
Christus uit de Catacomben tot de vrjjheid en
in die vrjjheid tot hooger wereldlijk aanzien
was gekomen de rampzalige afscheiding
vafi het Oosten heeft bewerkt bn voltooid.
Nadat in de 4e eeuw de Staatskerk ont
staan was, ging de str di-o scheiding
tusschen het Oosten en bet Westen langza
merhand ook in een kerkelijke over:
in het Westen was en bleef Rome ge-
lijk Christus het ook in Petrus gewild had
het godsdienstig middelpunt, doch het
duurde niet lang, of een bisschop van Con
stantinopel de heerlijke, machtige hoofd
stad van het Oost-Romeinsche rijk, welke
stad Rome naar de kroon stak en Rome in
ig opzicht ook overvleugelde
door hoogmoed ertoe verleiden,
zich op te werken tot de eerste onder zjjn
gelijken in het Oosten; in deze machts
positie streefde hjj ernaar zelfs aan den Pais
van Rome gelijk te worden: een concilie te
aan ’t werk.”
„Hoe is ’t mogelijk’ U had nog drie we
ken verlof?”
„Ik ben genoodzaakt geweest er van af
te zien.”
„Maar lieve hemel, wat moet u nu met
den jongeheer doen? Hjj zal natuurlijk ver
wonderd zjjn door uw in- en uitkomen en
f vragen.”
:én middel en dat zal ik
loovend en belijdend als wjj andere ker
kelijke plechtigheden kennen dan de Katho
lieken der overige wereld.
Hoewel natuurlijk die plechtigheden al
weer precies hetzelfde bedoelen en beteeke-
nen, alleen in eenigszins anderen vorm vóór
komen.
Wjj hebben met de Katholieken van het
Oosten één en dezelfde Kerk, onder één en
hetzelfde Opperhoofd: daarginds vertoont de
Kerk zich alleen maar in Oostersche ge
daante, daarginds heeft men de plechtig
heden uit St. Chrysostomos’ tjjd behouden,
terwjjl in het Westen het ritueel Latijnsch
was of werd en ook overigens de Kerk zich
naar het uiterlijke voegde naar de Wester-
scho beschaving en naar den Westerschen
volksaard.
Alvorens wjj ertoe overgaan, in korte trek
ken het godsdienstig leven onzer Oostersche
broeders te schetsen, willen wij even heel l>e-
knopt een antwoord geven op de den laat-
sten tjjd véél gestelde vraag:
Hoe is historisch in het Oosten op
kerkelqk gebied de toestand ontstaan, welke
de Katholieke wereld steeds met droefheid
vervuld heeft?
Waarom is het niet stééds gebleven: Eén
schaapstal en één Herder?
Hoe is in den loop der eeuwen geleidelijk
de nieuwe tijd voorbereid, welke thans zulke
schoone verwachtingen rechtvaardigt?
En: welke is de hedendaagsche toestand?
zjjn jaszak, de processen-verbaal
diefstallen.
Madeleine zag de sombere uitdrukking op
het gelaat van Raymond.
„Mijnheer, ie er weer iets niet in orde?”
x JHelaas, ja, Madeleine, ik moet weer hard
Men ziet alzoo: een groote, waarljjk „Ooa-
tersche” verscheidenheid.
Zooals we echter reeds zeiden: il de hier
genoemde geunieerden gelooven en belijden
precies hetzelfde als wij, taMer denzelfden
Paus van Rome: eenige uiterljjke vormen
mogen verschillend schijnen, bet zjjn ons
daarom niet minder dierbare huisgenooten
des geloofs.
Dierbaar om hun veelal voorbeeldigen
godsdienstijver dierbaar ook om het
groote werk, dat God zoo mogen wij ho
pen door middel van hen eenmaal vol-
tooie:
de terugvoering van den dwalenden broe
der in het Oosten tot de ééne Roomsche
Kerk!
Wjj vermeldden reeds, dat er in het Oosten
temidden van ruim 155 millioen Schismatie
ken een kleine 8 millioen Katholieken van
den Oosterschen ritus leven; de meer juis
te cjjfers zjjn: 155.586.448 en 7.859.660.
Om ons hier tot de vereenigde (ge
ünieerde) Grieken, de Katholieken dus
van den Oosterschen ritus te bepalen:
we kunnen deze geunieerden verdeelen in
twee groote categorieën:.
a) de Grieksch-geunieerden, waartoe be-
hooren de Grieken en de van hen afhanke
lijke of gemissioneerde volkeren (oa de Sla
vische) die wel met het Oostersche Schisma
zjjn meegegaan, doch die in den loop der tij
den tot do Kerk van Rome zjjn terugge
keerd, daarbjj hun eigen ritus behoudend,
en
b) eenige kleinere groepen geunieerden,
ontstaan door de bekcering van afgescheide
nen, die aanhangers waren van niet-Griek-
sche schisma’s, welke laatste scheuringen
meer dan het Grieksche Schisma vooral
met geloofskwébtie’s verband hielden.
De gezamenlijke geünieerde geloovigen
hebben nog onderscheidene ritussen;
6.597.425 geunieerden zjjn er *an den Byzan-
tjjnschen ritus: hieronder telt men de Katho
lieken van den zuiver-Griekschen ritus, van
den Grieksch-Georgischen ritus (Kaukasus),
de Melchieten (vanuit Antiochië verbreidt,
de Roemeniërs en de Slavische volken (Oe-
krainers, Bulgaren, Russen, enz.)
De nlet-Bijzantjjneche ritussen (de ritus
sen dus van de hierboven bedoelde kleinere
groepen) zijn die der 135.235 Armeniërs
(veel veriatjjnscht), der 45.000 Kopten (in
Egypte, In de taal der Aethiopiërn) en der
1.092.000 Syriërs (Maronieten, Chaldaeën,
Syro-Malabaren).
De Byzantjjnsche ritus, welke verreweg
de voornaamste en bjj vrjjwel alle Slavische
en Grieksche volken gebruikelijk is, kan men
naar gelang van de verschillende talen
in de verschillende landen nog in verschil
lende ritussen onderverdeelen: er is echter
geen ander verschil in al deze ritussen dan
de taal, waarin de plechtigheden in de kerk
worden gevierd.
b xa gwu, ia g» wat. wuraen.
Raymond haalde een bundel papieren uit
,U_ I 1_ j-
68.
Het was een
had indertjjd
TonnayCharen the.
Tromental bewoonde de eerste étage al
leen met zjjn zoon en een oude dienstmeid,
die geheel op de hoogte van alles was.
Vader en zoon hielden veel van elkaar.
Raymond bewoonde de eerste verdieping,
eenvoudig, doch netjes
oude dienstmeid,
„Ja zeker.”
„Maar dat is onmogeljjk.”
„Waarom is dat onmogeljjk?”
„Wie zou dan uw eten moeten koken?..
U moet toch eten?”
„Dat zal ik wel in een restaurant doen."
„In een restaurant! Och, dan krijgt u maar
slechts eten dat heelemaal niet goed vooa
u is.”
„Ik zal me wel best weten te behelpen.”
,,’t Zou wat moois zjjn. Neen, mijnheer, ik
ben uw dienstbode en ik bljjf bjj u om u te
helpen." I
„Kom Madeleine, zeg nu geen dwaashe
den en laat me kalm begaan. Paul is zwak.
Hjj heeft rust noodig. De buitenlucht en een
paar uur rust na zjjn studie zal hem goed
doen..
Ik denk, dat een paar weken voor hem
voldoende zullen zjjn. Ik moet hier vrq
zjjn iu mjjn doen en laten, daarom moet je
mc -.11 niet tegenspreken, maar me helpen,
als ik er Paul onder het eten over spreek.
Wil je het doen?” 1
„Och, mjjnheer, u weet wel, dat ik alt a
doe wat u zegt.”
Waar wilt u ons heen brengen; als ’t maar
niet te ver weg is.”
„Wees maai gerust het zal zoo ver niet
zjjn. Paul mag het zelf kiezen.
Ik ga nu naar mjjn kamer, ala het etan
klaar is, kom mjj dan roepen."
Madeleine ging heen.
Tromental’s werkkamer was zeer eenvou
dig gemeubileerd
F,»n zwart houten bed, een kleerkast,
een paar stoelen, een paar kleine fantasie-
meubeltjes en een bureau maakten het heele
meubilair uit.
Op het bureau lagen eenige boeken en
vellen papier, alle onbeschreven, want Ray
mond was niet gewoon, beschreven papier
open te laten liggen.
Die gewoonte had hjj al lang, alleen uit
voorzorg voor i ;.ul.
Paul kwam echter zeer zelden
vaders werkkamer.
Van zjjn jeugd af wist hjj reeds, dat vader
bjj zjjn werk niet graag gestoord werd, en
daarom kwam bjj heel zelden, en dan alleen
nog maar met toestemming van zjjn vader.
Een oude rommelkast stond in een van
de hoeken van het vertrek.
Hierin sloot Raymond alle papieren, ver-
slageu, dossiers en andere waardevolle din
gen.
Raymond opende de kast en borg er de
papieren in, welke hjj had meegebracht.
Dan, door zeer vernuftig aangebraebte
wieltjes, schoof hjj de kast gemakkeljjker
terzijde, waardoor een nieuwe deur zichtbaai
werd. De deur draaide geruischlooa op
hengsels en Raymond betrad een kt
waar een groote verscheidenheid lag
costuums, schoenen, hoeden, pruiken, enz.
Men zou gedacht hebban, in da Ueedka-
TABLETTEN HM H
Bij Apotheken H ER
en Drogisten. ^^^F ▼ig^F dj,
IWniUU|lullwlliniwin^n|imiimlitnnil»HihMnini!llwlw!m^1)WWOTMW>
De volkspartij is tot de sic' -'m gekomen
dat onder deze omstandigheden de coalitie
onmogeljjk gehandhaafd kan bljjven. Zij
heeft daarop onderhandelaars naar de cen-
trumfractie gestuurd en deze ’-eft verklavj
ten slotte wel in een ui'bouw alleen naar
rechs te willen berusten, onder voorwaarde
dat de democraten daaraan meedoen. Deze
laatsten hebben herhaaldelijk en op zeer
energieke manier doen weten, dat zij in geen
geval met de Duitsch-nationalen samen
kunnen of willen werken. Men kan er dus
op rekenen, dat ,zjj.... mede zullen doen
en dat het land voor nieuwe verkiezingen
gespaard zal worden.
DE DU1TSCHE RIJKSBANK.
De benoeming van Prof. G. W. J. Bruins
tot lid van den Raad van Buitenlandsche
gedelegeerden en Internationaal commisaris
bjj de nieuwe Duitsche Rijksbank, is thans
door het in werking treden van de nieuwe
Bankwet een feit geworden.
Prof. Bruins vertrekt dezer dagen tot jet
aanvaerden van zijn nieuwen werkkring naar
Berlijn.
Als plaatsvervangend commissaris zal op-
terden de heer P. ’t Hooft, adjunct-secretaris
der Nederlandsche Bank, terwijl verder o.a.
van do nieuwe organisatie deel zullen uitma
ken Mr. 8. G. Binnerts, tot dusver verbonden
aan de Nederlandsche Handel-Maatschappjj
te Amsterdam en Dr. F. TI. Repelfus te ’-Gra-
venhage.
GEEN INMENGING VAN DEN VOLKEN
BOND.
De Amerikaansche Staatssecretaris Hug
hes zeide in een redevoering, dat Amerika
niet kon dulden, dat aangelegenheden van
bnitenlandschen aard zouden worden onder
worpen aan de beslissing van een groep
vreemde mogendheden.
Amerika zou nooit bereid wezen om toe te
treden tot een organisatie, waarbjj een groep
vreemde mogendheden het recht zou krjjgen
om in Amerikaansche zaken van uitsluitend
nationalen aard tusschenbeide te komen.
Dit is de eerste openbare toespeling van
den minister op den arbeid van den Volken
bond te Genève.
Natuurlijk slaat deze rede op het immigra-
tievraagstuk en Japan’s beroep op den Vol
kenbond in deze kwestie.
DE VERKIEZINGSSTRIJD IN
ENGELAND.
Uit verschillende aanduidingen bljjkt, dat
de strjjd, die bjj de stembus in Engeland zal
worden gevoerd, althans tusschen liberalen
en conservatieven geen ernstig karakter zal
dragen, in de talrijke districten waar verle
den jaar een arbeider bij verrassing werd ge
kozen.
Deze tactiek is het noodzakeljjke afweer
middel der driehoeksverkiezingen, waarbjj de
absolute meerderheid den uitslag geeft, en
waardoor bjj de verkiezingen van het-vorige
jaar circa 150 kandidaten met een groote
minderheid in hun district tegenover de bei
de andere partijen hun zetel in Westminster
veroverden.
Natuurlijk zjjn de plaatselqke kiesvereeni-
gingshesturen souverein, over het aangaan
1 van dergeljjke overeenkomsten, doch bjj een
verkiezing, op zeer korten termijn gevoerd
als deze, zal men vermoedelijk het advies
der hoofdorganisatie zwaarder laten wegen
dan anders het geval is.
Paul de tweede.
Alles was
smaakvol gemeubeld.
Madeleine, de
Raymond open.
„Is Paul thuis?”
mjjnhwr, hjj is op zjjn kamer.”
„billeen
^Ja mjjnheer. Fabien de Chatelux is van
daag niet gekomen en mjjnheer Paul heeft
gevraagd hem niet te komen storen voor
den tijd van het diner....”
„’t Is goed, ik ga wat werken.”
Thomas, de Britsche minister van koloniën,
heeft in een redevoering te Londen gezegd,
dat er gisterenochtend in Irak dingen ge
beurd zjjn, die heel verontrustend zjjn voor
de regeering. Voor zoover haar betreft, zal zij
echter geen enkele stap nalaten, welke een
oorlog zou kunnen voorkomen.
De Britsche regeering heeft thans bet
Turksche antwoord op haar nota's inzake
de grenskwestie van Irak ontvangen en in
behandeling genomen. De hoofdpunten van
het verschil, tusschen de beide regeeringen
zjjn, wat de status quo is en welke beperkin
gen tjjdens de regeling van de grens door
den Volkenbondsraad in acht moet worden
genomen. De regeeringen zjjn het niet eens
aangaande de interpretatie van het besluit
dienaangaande 30 Sept, door den Volken
bondsraad genomen. De Turksche regeering
verklaart zich bereid opnieuw een beslissing
van dien raad uit te lokken. De minister van
koloniën heeft, bjj afwezigheid van den pre
mier, den Turkschen gezant te Londen me
degedeeld, dat de Britsche regeering gaarne
met dit voornemen accoord gaat. Er worden
stappen genomen om den algemeenen secre
taris van den Volkbond van een en ander
in kennis te stellen. Intusschen dient men
goed te begrijpen, dat geen van beide par
tijen haar strijdkrachten verder dan de te
genwoordige linie mag vooruitschuiven.
DE STRIJD OM MEKKA.
Over den toestand in Mekka is nog weinig
bekend, daar de telegrafische verbinding
verbroken is. Men weet dan ook niet of de
Wahabieten de stad reeds zijn binnenge-
drongen.
Koning Ali heeft mede^l eld «lat hjj Je
regeering voorloopig naar Djedda heeft over
geplaatst en dat hjj met alle troepen uit
Mekka vertrokken is, ten einde daar een
bloedvergieten te vermijden.
Hoessein is uit Djedda vertrokken.
ALOE.MEENE STAKING L’SSABON.
De politie te Lissabon heeft Maandag de
proclamaties, door winkeliers aangeplakt, in
beslag genomen. De regeering neemt krach
tige maatregelen om de sluiting van de
winkels te voorkomen.
De meeste winkels zjjn gesloten. De fa
brieken staken heden het werk. De anders
steden volgen Lissabon na. Er heerscht
overigens volkomen rust.
DE POLITIEKE TOESTAND IN
DUITSCHLAND.
De beslissende zitting van het centrum
heeft gisterenochtend tusschen tien en twaalf
uur plaats gehad. De geheele fractie, op drie
man na, was present.
Zelden heeft de partij, geljjk de „Zeit.”
mededeelt, zoo na aan het uitbarstingspunt
gestaan als tjjdens deze vergadering, maar
alles heeft zich ten slotte ten goede gekeerd
en met eenstemmigheid en zonder afgeven
van blanco briefjes is men tot het besluit
gekomen, dat, vermits de pogingen om de
coalitie naar rechts en naar links uit te
zetten mislukt zijn, de tegenwoordige re
geering gehandhaafd behoort te worden.
De democraten nemen precies een zelfde
standpunt in, zoodat nu alles van de volks
partij afhangt.
Niemand wil van nieuwe verkiezingen
weten en bovendien is het twijfelachtig, of
Streseman er erg op gebrand zal zjjn, zjjn
portefeuille neer te leggen.
Deze overwegingen doen sommige bladen
vermoeden, dat er wel een of ander compro
mis gevonden zal worden. Mocht zulks niet
het «reval zjjn, dan wordt de rijksdag ont
bonden en zjjn nieuwe verkiezingen in de
eerste week van December te verwachten.
Hi' zou zelfs niet eens meer b:i elkaar ge
roepen worden om het decreet van zjjn ont
binding aan te hooren, tenzjj de socialisten
hun zin krjjgen, die zich tegen zulk een on-
ceremonieele afslachting verzetten.
Chalcedon in het jaar 451 kende onwettig
I en dan ook onder protest van de Romoin-
sche afgevaardigden aan den Patriarch
te Constantinopel („Nieuw-Rome”)
rechten toe als aan den Paus van
Rome.
De treurige gêvolgen bleven niet uit: ter
wijl in het Westen onder den waren Paus
van Rome de eenheid het kenmerk der
ware Kerk zorgvuldig bewaard bleef, ging
in hst Oosten tengevolge van vele en lang
durige dogmatische twisten de kerkeljjke
eenheid verloren, daar vele aanhangers van
het Christendom in het Oosten zich niet wil
den onderwerpen aan de door Constantino-
pol onder den invloed van den Oost-Romein-
schen Keizer genomen beslissingen en er de
voorkeur aan gaven, een afzonderlijk kerke
lqk leven te leiden.
Door den z<. monophysietischen strjjd (de
vraag, of er in Christus één natuur aange
nomen moest worden) kwam het reeds in
484 tot een scheuring tusschen de Oostersche
en de Westersobe Kerk, welke scheuring
tot 519 voortduurde. Het tweede Trullain-
sohe Concilie in 692 gaf het sein tot een nog
scherpere afscheiding van Rome.
In de 9e eeuw echter bereikten de beroer
ten en de twisten in de Oostersche Kerk haar
hoogste punt en hadden zij tenslotte de fa
tale afscheiding van Rome het eerste
Schisma tot gevolg.
De naaste aanleiding daartoe was het
feit, dat Ignatius, de patriarch van Constan
tinopel, over den oom van keizer Michaël
III den ban uitsprak wegens diens schande
lijke misdaden: de vrome bisschop werd ge
vangen genomen, van zqn waardigheid ver
vallen verklaard en in het jaar 858 vervan
gen door Photius, 's keizers geheimschrijver
en gewillig werktuig.
Nadat Paus Nikolaas I van den waren toe
stand onderricht was, ontzette hjj Photius
uit zjjn ambt; deze kwam tegen die uitspraak
in verzet en ging zelfs zoo ver, dat hjj over
den Paus het doemvonnis uitsprak; daar
enboven beschuldigde hjj de Roomsche Kerk
van dwaling en ongeoorloofde
Weldra echter werd Photius
het 8e Algemeen Concilie, te Constantinopel
in 869 vergaderd, werd de strjjd beslecht en,
voor eenigen tjjd althans, de vrede aan de
Kerk teruggeschonken.
Door voortdurende twisten en oneenighe-
den in de Oostersche Kerk waren geloof en
godsdienstzin echter aanmerkelijk verflauwd
en in het jaar 1058 werd eindelijk, onder den
patriarch Michaël Cerularius, het Schisma
voltrokken.
Van dezen tjjd dateert het eigenlijke Griek
sche Schisma, welks dwaling vooral hièrin
bestaat, dat men niet aanneemt de katholie
ke geloofsstelling: dat de H. Geest van God
den Vader en van God den Zoon voortkomt;
overigens hebben de Schismatieken een af
wijkende meening over het vagevuur en ver
schillen zij met ons in sommige punten van
kerkeljjke tucht; ten overvloede zjj ten
slotte nog gememoreerd, dat zjj den Paus
van Rome tot hun onheil niet als het
Opperhoofd der gansche kerk van Christus
beschouwen.
In de Kerkvergadering van Florence werd
in* 1489 de gemeenschap tusschen de Griek
sche en lAtjjnsche Kerk weer hersteld, doch
het Schisma was daarmede niet ongedaan
gemaakt: de groote massa was en bleef schis
matiek, en zoo ontstonden er in het Oosten
twee groepen:
de (met Rome) vereenigde en de niet
(met Rome) vereenigde Grieken (het woord
„Grieken” beteekent niet, dat alle Ooster
sche christenen Grieken waren; het duidt
er slechts op, dat in het Oost-Romeinsche
rijk de Grieksche taal en de Grieksche cul
tuur overheerschend waren).
Niet alleen Je Schismatieken, ook de met
Rome vereenigde Grieken behielden den
oorspronkelqken Oosterschen eeredienst, en
aldus is het te verklaren, dat de Oostersche
Katholieken hoewel -'-ecies hetzelfde ge-
