binnenland.
JACHTWET.
KERK EN SCHOOL.
r
k
M.
st
|r:
I
ik
1
f?
ix
voor.
de
heïk
Dn
STATEN-GFNERA AL.
TWEEDE KAMER.
Het 1ÓO-jarig bestaan van
het Noord-Hollandsoh
Kanaal.
LANDBOUW EN VEETEELT
N. V. EIERVE1LING
t - TE ALKMAAR.
ah*-
1M,
id.
e
!S
tl.
i.
over-
Ali seehavsn heeft Alknaar 1884 slechte
Dit blijkt wel het beet uit een request va*
eerste* 4000 Nt> 24000
N. M. k****L
den minis-
itlating in de
een groot
over de modderige
en
schuitjagers begeleid werden.
d.
r-
‘V
d.
Ten slotte vraagt spr. uitvoering van de
van het
in. depart»
sen; zelfs Voorstander» van
vorm van orgj 2
erkend. De Ni r
dus opgericht; de Raad van Commissarissen
i
ypo-
De Minfater van Binnenlandsche Zaken en
f^Qetet op artikel 60 der Jachtwet 1923;
heeft goedgevonden;
tot do sluiting van do jacht op wiMe gan
zen aan alle houders van jachtneten to ver
dunnen op den door hen gebruikten grond
of op grond in gebruik bij anderen, van wio
zij daartoe toestemming hebben verkregen,
wilde ganzen te vangen door middel van
1 vang- of treknetten, waarvan do vluegels
een lengte hebben van meer dan tien meter
gemeten van stjjggaren tot styggaren, loc
als bet is bevestigd aan de boveulyn en een
breedte hebben van meer dan drie centi
meter.
■rin<g
r de
met
de.-s,;
1 op,
iren,
i
Bi*..
Dtfa
vor-
i M|
i
donder, aat voor hem door de Directie der
veilingen wordt vastgesteld. Op deze wijze
wordt dus het geleverde aantal eieren en
het gewicht direct bij de levering vastge
steld.
Aantal en gewicht worden telkens door de
eierophalers in een register geboekt, alsme
de in de eierbockjos, waarvan een exemplaar
voorzien van het algemeen registemummer,
aan iedcren eicrleverancier vanwege de Di
rectie der veiling wordt verstrekt.
Wellicht zal men zeggen: wat een moeite
om al die eieren te wegen, enz. Laat ik daar
op antwoorden, dat in heel Denemarken de
eieren op die wjjzo opgehaald worden en
toch zyn er in Denemarken dubbel zooveel
kippen (20.000.000J als in ons land, dc be
zwaren van sommige eierophalers waren
daardoor dan ook totaal ontzenuwd.
Iedere eierophaler is verplicht elke week
de eieren op te balen en die elke week aan
de veiling af te leveren. Dit moet echter ge
beuren vóór Donderdagavond 6 uur, opdat
de eieren aan de veiling gesehouwiVen ge
sorteerd kunnen worden.
Wordt vervolgd.
EO MOND.
„HOE ST. AELBRECHT AAN EEN
KLOK KWAM.”
Het was kort na ons bezoek aan den St.
Adelbertsakker te Egmond, daags na het
Intern. Eucharistisch Congres, waarvan Ken-
nciner op „St. Theresia’s dag” verslag deed,
dat een der bezoekers nijj schreef;
„Reeds twee malen hebben wjj de St. Adel-
berts-put bezocht met verschillende families,
die er nog niets van afwisten”, welke medc-
deeling gevolgd werd door eeu aansporing,
om toch te zorgen, dat meer en meer bekend
heid zou worden gegeven aan het kostbaar
bezit, dat de Voorzienigheid ons in deze hei
lige plaats heeft wedergesebonken. Moge het
geen myn vriend mij'verder schreef, daartoe
dienen; het was als volgt:
„Dezer dagen zag ik te Bergen een oude
torenklok met klepel te koop, in goeden
staat, met opschrift: „Si Deus pro nobis,
quis contra nos.” Zou deze van eenig nut
voor de toekomstige St. Adelbertkapcl kun
nen zijn?”
Of dat wat voor St. Adelbertskapel kon
xyn? Myn antwoord had ik al enmiddellyk
klaar; het luidde kort en krachtig „en of”.
Zoo toog ik dus er zonder toeven op uit,
om mijn vriend te gaan spreken over die
oude torenklok met klepel en wat waren wy
het aanstonds hartroerend een». dat die ons
niet mocht ontgaan.
En nog den eigen avond ging een sebryven
naar het Bestuur der St. AdelberUstiehting
te Oosteriiout eu even spoedig kwam van
■‘Baar het antwoord, dat wy dio providenti-
eelo gelegenheidskoop ons niet mochten la
ten ontsnappen. Aan de, helaas, maar al to
schrale kas werd niet gedacht, wel aan liet
vertrouwvolle „JJominus providetur”, „de
Baar «al aorgen”^ luidde het randschrift van’ -
den klok niet. „Als God met ons is, wie zal
dan tegen ons zijn?” en is de Heer niet met
St. Aélbrocht’”
Zoo werd dan die oude torenklok gekocht,
en in myne Egmonder Aanteekeningen, ver
meldde ik dit feit onder den titel:
„Hoe St. Aêlbrecht aan een klok kwam’’.
Maar veel meer dan wat hier vermeld
wordt, viel niet te kronijken; alleen dat de
klok, na gekocht te zijn, werd afgehaald en
nu op de Abdy-hoevc „Het Klooster” te Eg-
mond-Biifnen op de koestal staat, in afwach
ting van den blijden dag. waarop hij zyn ver
heven werk zal kunnen beginnen. Dat de kas
schraal was, werd ook niet verzuimd te boe
ken, als bewys van ona vertrouwen op do
Goddelijke Voorzienigheid, die reeds voor
een klok zorgde, nog voordat er een kapel
gebouwd was.
Nu hangt hot, onder ander.en, van u af,
welwillende lezer, hoe eenmaal het verder
verhaal zal luiden van wat als de titel klinkt
van een mooie, oude legende; „Hoe St. Afl-
breeht aan een klok kwam”.
En my dunkt, het kan niet uitblyvcn, -lat
verhaal zal eens weder getuigen, hoe vurig
Roorusch Holland verlangt alles te herstel-
niet verder dan Purmerend.
Den 14en voer de „Bellona” voorbij Ilpen-
dam, schutte om 12 uur 's middags door de
Purmerender kanaalsluis in N.-Hollands
bozem en zette de reis door de Beemsterring-
aloot, langs ^Spijkerboor, tot des avonds 5
uur, onafgebroken voort tot Westgraftdijk,
waar, wegens mist, vastgemaakt moest wor
den.
lu den avond van den 15en December,
kwam de „Bellona” in het Zeglis te Alkmaar,
aan.
Den 16en December ging de reis van de
„Bellona” door de Voormeer, om de stad,
door de Koedijker vaart en de Zypo tot aan
do schutsluis bij het Koegras.
Het 3-mast fregat Christina Bemardina”
kapt. H. H. Zylstra. van Batavia naar Am
sterdam voor do eerste maal de reis door
bet kanaal makend, voer de „Bellona” tus-
schen de JSöhager- en St. Maartensvlotbrug
in de Zypo voorbij, salueerde het oorlogsfre-
gat met 9 kanonschoten, ondêr de tonen der
muziek en luid hoerageroep.
Op 17 December tusschen 9 en 10 uur ste
vende do „Bellona” door de Zijper kanaal-
sluis en kwam 's avonds 5 uur te Willem*,
oord in de koopvaardersbinnenhaven.
De reis van do „Belloua” had vier volle
dagen geduurd. Het waren echter korte, ne-
velachlige dagen, terwijl het fregat zonder
.7 2__?
aantal jaagpaarden, die, zwoegend
lodderige kleiwegen, oude dijken
i nog niet voltooide jaagwegen, door de
De couranten van die dagen waren en
thousiast over dezen tocht eu uitten woorden
van bewondering over de tot standkoming
der nieuwe verbinding tusschen het IJ en
de Noordzee.
Ook Alkmaar deelde in de feestvreugde.
De „Bellona” was, zooals hierboven ver
haald, 16 December Alkmaar gepasseerd,
terwyl do „Christina Bemardina” hier 18
Dec. 1824 voorbij voer.
Alkmaar liet op 16 December het carillon
van den Waagtoren «herklinken de muziek
len wat oen» voor ons verloren ging, zeker
niet het minst den alouden 8t. Adelbertak-
ker, waaraan het zoo veel dankt en welken'
de Voorzienigheid ons wederschonk.
Imifters, Holland het Missieland bij uitne
mendheid, kan zyn eigen Groot-Missionori»
niet vergeten, het zal Hem willen eeren op
den grond door Hem geheiligd, overtuigd da?
het herstel van St. Aêlorechta erfgoed zyn
zegen zal afsmeeken over ons buiten- en bin
nenland’s Missiewerk, over al onse Roomsch-
Hollandsdw daden. Neen, Roomach Holland
kan en zal niet vergeten, dat St. Adeloert het
te Egmond de onschatbare gave des Geloofs
schonk, evenmin drt zijn glonevolle geschie
denis te Egmond aan vangt
Eeuw aan eeuw bewaarde daar de heilige
grond, de grondslagen van dat oude kerkge
bouw, zoo nauw aan die geschiedenis ver
want; God's nEgelen hebben ze tegen ver
nietiging beschut; wy nebben ze wedsrge-
vonden en straks zullen ze in hardsteen uit
gelegd, de oude akker doen verhalen van
het glorievol verleden dat was. toen St. Adel-
bert Holland voor Christus won.
Maar, laten wy dan ook zorgen, dal op die
gezegende plek, ook weder een kapelletje
komt, waar de H. Offerande zal worden op
gedragen en ons spreken zal van de heer
lijke en blijde toekomst, welke wij ook vau
deze gezegende plaats, opnieuw mogen ver
wachten. Geen dag toch gaat voorbij waarop
wy niets vernemen van dat zielroerend heim
wee vaa zoovele dwalendeu en zoekers naar
den Heiland, Die verlossing zal brengen. Die
licht zal geven aan het zoekend hart, dat
geen voldoening vond in tal geluk belovende
stelsels, die hun niet® als teleurstellingen
brachten.
Er is een Adventestemming over de we
reld gekomen, ook over ons land, waarin
duidelijk waarneembaar de oude smeekbede
klinkt; „Dauwt Hemelen van Boven en gij,
wolken regent den Rechtvaardige.”
Waar beter zullen wij die smeekbede én
voor ous zelve èn voor anderen kunnen
uiten, dan op de heilige plaats, welke wjj
met recht het Bethlehem van Holland kun
nen noemen, omdat daar een» voor ons land,
over Egmond’s velden de blijde boodschap
der Engelen klonk: „Zie ik boodschap U
grootc vreugde, die voor het gcheele volk
zal zyn”.
Op St. Aêlbrecütedag van het jaar 1923
schreven wjj, herdenkend het vele goede, dat
God ons in het „Herlevend Kennemerlanó”
heeft geschonken: „De Klokken luiden is
Kennemerland” en wy eindigden aldus: Zo,
moge, en met eenigen goeden wil kan he
spoedig zijn, op een anderen St. Adelberts-
dag de kapel worden ingewijd, waarvan het
klokje onze vreugde, onze Roomsche blijd
schap zal uitjubelen in het koor der Kenue-
mer klokken.” Die bede moet werkelijkheid
worden.
Als wy 1925 schrijven, in het groote Jubel
jaar, gaat, hopen wy. schrale kas of niet,
de spade in den grond en wordi „St. AM-
breont” beboscht, om een waardige omlys
ting te schenken aan de in hardsteen tot
ons sprekende lijnen van de oude grondsla-
gen^.(fer oude „Kerck van Egmond” en van
«e- fttA»® - nwn Olw g*-
tuigd heelt eu getuigen -zal, hoe IKuiUiA
dienaar Adelberr, den Apostel van nWKuTt
daar verheerlijkt heeft.
In dat Jubeljaar bouwen wjj, vertrouwen
we, tenminste een voorfoopige kapel ter een»
van den H. Adelbert en zal St. Adelbertc-
klok allen roepen naar de Heilige plaats, en.
weder de blyde boodschap te vernemen, wel
ke St. Adelbert eens aan allen heeft gebracht
cn aan uilen opnieuw wil brengen.
Daarvoor worde nogmaals veler medewer
king gevraagd van ieder awer, welwillende
lezer in het bijzonder en zoo zal het dus van
ieder uwer afhangen, hoe schoon het slot ’al
zyn van het stichtend verhaal dat eens ge
schreven mog«t worden:
„HOE* St. AELBRECHT AAN EEN KLOK
KWAM”.
Alkmaar. Op den 2en Zondag van den Ad.
vent, Feestdag van St. Ambrosius, 1924.
G. TH. M. VAN DEN BOSCH.
Mijn giro-mmnner is 79881. Allen, die dit
Missiewerk als ijveraar of ijveraarster willen
bevorderen, vragen my om inlichtingen.
Alkmaar’» stadsbestuur aan den koning in
November 1826, toen men hier vooi het bt»
houd der rechtbank te Alkmaar ijverde. (Et
bestonden plannen om de rechtbank te Alk
maar op te heffen.)
Het stadsbestuur schilderde den toestand
aldus:
„liet maken van het N. H. kanaal h
noodlottig geweest voor de' welvaart. De
sluikhandel ueeint toe (waardoor de stedelij-
ko accynsen werden ontdoken) de behoeften
van de schepen op de zee te Texel voor de
bewoners van plaatsen benoorden Alkmaar,
weleer te Alkmaar gekocht, laat men nu uit
Amsterdam aanvoeren: do buitenlandsche
rentjager» loopen. tot schade der winkeliers
het platteland af, nemen hypotheek en ein
digen met eigenaars der landgoederen te
wor icn.
De n hippors van benoorden de stad moes
ten voorheen door de stad varen en betaal
den hier mee in het onderhoud van water
wegen. bruggen, kaaimuren enz., doch vareA
nu over het Kanaal.
Reizigers van en naar den Helder
nachten niet meer in Alkmaar.
De beurtschepen op Amsterdam betaalden
nog 1200 recognitie^ de veerschuit op de
Zjjpe f 300 per jaar.
Thans niet» meer en de barge vaart „tot
ongelooflijk meer gerief van het algemeen”
dagclyks. zonder Alkmaar aan te doen.”
Zoo luidden de jammerklachten in 1826.
En nu, in 1924, zyn wij, Alkmaarders,
trou op het Boole N. H. kanaal en zien we
dankend terug op het grootache werk der
mannen van 1824.
Zij hadden vertrouwen iA Alkmaar'» toe
komst.
De burgemeester, die vaa Alkmaar in die
jaren (Raadszitting 16 Juli 1819) getuigde
dat deze plaat» nog een» „tot de hoogte van
een aanzienlijke negotieetad sou kunnen
worden verheven” heeft zich niet vergist.
In 1860
rtvimebepen
•Als 'de meest geeigendo vorm voor de vei
ling werd de naamloozc vennootschap geko-
i een anderen
janisatie hebben dat ten slotte
laamloozo Vennootschap werd
werd "samengesteld uit dc hcéren D. do Boer
Dzn. te Stompetoren, N. Dekker, te Obdam,
H. Klaver te Alkmaar, W. van Slooten te
Heerhugowaard en Jb. Zuurbier te Alkmaar,
zeer zeker geen onbekenden voor do land
bouwbevolking.
De Directie zal in handen komen van de
hccren P. G. Beekman en J. Steenhof voor-
noetnd; als plaatsvervangend directeur is
do heer A. J. Mulder, directeur van dc Ne-
derlamlsche Landbouw bank Alkmaar be
noemd; als technisch Adviseur is aan de
vennootschap verbonden schrijver dezes,
Hoofd Ass. Rijkspluimveeteeltconsulcnt te
G raven hage.
De vennootschap is aangegaan voor cir
ca 30 jaren; dc koninklijke goedkeuring is
aangevraagd.
Ilct kapitaal is Isjwald op 25000,ver
deeld iri 250 aandeelen op naam, ieder 100
groot; by de oprichting zyn 50 aandeelen ge
plaatst eh volgestort.
De Raad van Commissarissen bestaat uit
tenminste drie en ten hoogste negen ledeu;
hij oefent uitsluitend toezicht uit op den
gang van zaken. De commissarissen worden
uit en door de aandeel houders gekozen, en
door dezen ontslagen.
Nadat de reglementen door commissaris
sen waren goedgekeurd, is door de Directie
en den Technischcn adviseur eene vergade
ring bijeen geroepen met nog een andere
groep van belanghebbenden, n.i de eieroph i-
lers, en tot ons genoegen kunnen wy nae-1e-
deelen, dat hoew el eenige bezwaren werden
geopperd, (bezwaren waarover nader over
leg zal worden gepleegd) ook deze groep van
Tjersonen zich bereid verklaard heeft met de
veiling samen te werken en de door hen op
te halen eieren aan de veiling te leveren. Wa
re de beslissing dier personen anders geweest
dan zou de Directie het verzamelen en opha
len. waarvoor de organisatie reeds geheél ge
reed was, zelf ter hand hebben genomen.
Gelukkig zal dit niet noodig blijken en wan
neer de ophalers zich aan de gestelde voor
waarden houden,- za 1de veiling daartoe ook
niet overgaan eu niemand wordt dan in zijn
bestaan bedreigd.
Verh]yd?nd was ook de medcdeeling, dat
de eieren uit bepaalde streken, die voorheen
in Amsterdam werden geveild, ook ter vei
ling te Alkmaar zullen worden rangevoerd.
Het aantal eieren dat hier werd toegezegd
zal ver de 2.000.000 stuks overschrijden.
Het ligt in de bedoeling de eerste veiling
op Zaterdag 10 Januari 1925 te doen plaats
vinden en verder geregeld iedcren Zaterdag
tenzy tengevolge van feestdagen een andere
dag zal moeten .worden vastgcsteld. Inmid
dels hebben dc hoeren Beekman, als adtnini-
stratief-lirecteur eu J, 8teenhof al» vaknian-
directeur technisch nog heel wat te doen
voor he* zqo ver is; aan my is opgedragen de
pluimveehouders zelve in tc lichten.
Gaarne had ik dit gedaan door middel van
lezingen; Waar ik echter nog drie andere
provincies voor mijn rekening heb, is my dat
helaas ónmogelijk emaT ik dit propaganda
middel alleen in bijzondere gevallen kunnen
toepasten.
Een ander middel om de pluiinv.-nfeouders
te bereiken is het geschreven woord; deze
methode heeft het voordeel, dat men daar
mede meer belanghebbenden bereikt en dat
zy vlugger werkt.
Na bovenstaande beschouwingen wil ik
thans nog een en ander medcdcclen aan
gaande de organisatie en werking der vei
ling zelf. Zooals ik reeds zeide, zullen de
gewone eierophalers de eieren bij bun klan
ten blyven ophalen, alleen sullen zij de
eieren, zoodra zij voor de veiling gaan wer
ken, bjj het in ontvangstnemen moeten we
gen met behulp van een klein model bascu
le, die zij op hun wagen of auto modene-
men. Nadat de eieren gewogen zijn, tot op
«en half ons nauwkeurig, (deelen van een
half ontr worden verwaarloosd) worden ze in
zoogenaamde cartonkisten, dat zyn kisten
ieder voor 500 eieren, w-aarby elk ei in een
carton vakje gaat, gepakt. Op (het eerste en
laatste ei, dat gepakt wordt, wordt het num
mer geplaatst van den leverancier-pluimvee-
Vergadering van Donderdag.
Vervolg.
De heer VAN KAVE8TEYN herinnert er
mui, dat de vlootplanuen van de regeering
schipbreuk hebben geleden tengevolge van
de agitatie onder het Nederlandsche volk.
Toch heeft de regeering van haar plannen
geen afstand gedaan.
Hierna komt spr. tot de gebeurtenissen,
die zich hebben voorgedaan onder het marine
personeel in den Helder. Spr. juicht hetgeen
daar is geschied, toe, omdat daaruit blijkt,
dat, het marin(personeel zich niet langer alles
maar ->t>’ 'tinen.
Tcgci.o\i uc houding van den minister
als de sterke uiau moet het personeel zich
verweren als een sterke macht. Daarom juicht
apr. de gepleegde .iaden u>e
Mevr. BRONSVELD—VITRINGA gewaagt
▼mi de immoreele toestanden onder het ma
rinepersoneel. Spr. overdrijft niet, wanneer
zy zegt, dat het Nederlandsche volk jaar
lijks meer dan 200.000 gulden moet opbren-
gei^ voor de bestrijding van de onzedelijk
heid by de marine. Spr. hoopt, dat de minis
ter deze kwestie ernstig zal overwegen.
rrv V -•* a Sa S .1
metio-Bonians^. inzake afdoening
wetsontwerp tot instelling vmi ééi
ment van defensie.
De heer OUD merkt op, dat men titans,
niettegenstaande de verwerping van de Vloot
wet, tracht reed» zooveel mogelyk materiaal
▼oor de nieuwe vlootwet in de wacht te
deepen.
Voorts bespreekt hy de bevordering van
de onderofficieren bij de marine en herin
nert hy aan hetgeen hij het vorig jaar ter
apiake heeft gebracht.
Ook beklaagt »pr. zioh over het optreden
▼an den minister by zyn verbod tot deelne
ming ami volkomen geoorloofde demonstra
ties en over zyn houding tegenover de be
sturen der organisatie».
De heer VAN DER VOORT VAN ZIJP i»
van meening, dat er wel degelijk op de ma
rine is bezuinigd.
De heer SCHAPER is van meening, dat
wy met den bouw van kruisers de moderne
techniek niet kunnen byhouden. Toch wil
men een up to date vloot bennen. Maar vol
gens spr. kunnen wij al dien duren rommel
niet betalen.
Het verbod tot bijwoning van vergaderin
gen en demonstraties noemt spr. zeer klein.
In tegenstelling met de bewering van den
heer van der Bilt merkt spr. op, dat de ver
schijnselen van sabotage wel degelijk door
Het. Volk zijn afgekeurd. Ook »pr. keurt de
sabotage af.
De heer VAN SCHAIK vraagt
ter naar aanleiding van een uitb
vergadering vau de vereeniging ter bevorde
ring van do krijgswetenschap, of het juist is
dat. thans en ook in de toekomst voor de
Nodentandsche marine geen oorlogstaak meer
i» weggelegd. Als dit juist is zou spr. erop
willen aandringen onze marine maar zoo
spoedig mogelyk bij het departement van
oorlog onder te brengen, wat tevens een
aanmerkelijke bezuiniging zou opleveren.
Ook in den vorm zooals de Vlootwet thans
weer is ingediend beteekent «e niet anders
dan dat ook hierby weer voor een jaar of
acht aanbesteed wordt bet marinebeleid en
daarvan is spr. gen voorstander.
De vergadering wordt geschorst tot Vrijdag-
dagen geduurd. Het waren echter korte,
moest er op worden gezet, aldus de mast of zeil voer. Het werd getrokken door
114V nm ïwf hnnoal mot Jnla IftPry onn orriAf aantal ion.ynn r.lon xl«z»
finitief voor het verkeer open te stellen.
1'-2221 was het kanaal
sijn geheele leugte van Buiksloot tot
Hot geheelc werk had natuurlijk nooit in
zoo n kort tijdsbestek gereed kunnen zyn,
indien men niet van bestaande wateren
rumslooteu, vaarten, stadsgrachten en».
gebruik had kunnen maken.
Bet perste schip, hetwelk door het kanaal
voer, van Buiksloot naar Nieuwe Diep, was
van het oorlogsschip „Bellona”.
De ,3eUona” werd op 13 December 1824,
des nuddags door de Willemsslui» te Buik
sloot uit bet U geschut. Dien da< kwam men
der schutterij stond langs den wal om uiting
to geven aan de feestvreugde der Alkmaar-
ders, allerwegen word gevlagd.
De gouverneur der provincie Noord-Hol-
land sprak in de zitting van do staten van
Noord-ftolland op 5 Juli 1825 met tooi
vreugde over den nieuwen waterweg. „Het
groot N. H. kanaal”, zeide hy, „beantwoordt
geheel aan het verheven doel, tot hetwelk
de koning het heeft daargosteld.”
„Ongeveer 200 zeeschepen hebben dat
kanaal tot 1 Juli (1825) bevareu, en dat getal
zoude nog zeer veel vermeerderd zijn ge
weest, indien de aftapping van het vloadwa-
ter door alle zeesluizen niet ware beproefd
geweest en even daardoor do vaart voor
zeer diepgaande schepen niet had moeten
gestopt worden.”
De gouverneur had in 1823 in ’t vooruit
zicht gesteld, dat het kanaal in Juli 1825 of
ficieel geopend zou gorden, maar het wa»
nu al in gebruik genomen wegen» „het wel
gelukken der genomen proeven en het alge
meen verlangen de reeders, bevrachters en
schippers, om reeds in dezen min volkomen
staat dat kanaal, boven de wisselvalligheden
der Zuiderzee en de moeilijkheden van het
Pampus, te bevaren”.
De stoomkracht vond al in 1815 hier te
lande toepassing bij do scheepvaart, maar
door het in de vaart brengen van stoomzee-
booten waren alle zeilschepen zoo maar in
eens niet door zeestoomers vervangen.
Nog vele jaren bleven de zeilschepen het
grootgte aantal innemen in de rij der inko
mende en uitgaande schepen.
In de jaien liggende tusschen 1824 en
1876 (opening van het Noord zeekanaal, de
verbinding tusschen het U en Umulden,
.beeft bet Noord-Hollandsch kanaal aan de
zeilvaart onschatbare diensten bewezen.
De aeeetoomers hebben niet veel gebruik
gemaakt van het N. H. kanaal daarentegen
hebben de stoombooten in de binnenvaart 'n
radicale omwenteling teweeg gebracht in ’t
verkeer te water.
door
N. J. M. DRESCH.
v-
De opening van het Noord-
Hoilandsch kanaal in 1824.
By K. B. van 15 Jan. 1824 was een com
missie benoemd, teneinde te overwegen en
▼oor te dragen wat ter opning en bevaring
van het Groot N. H. kanaal (oek wei Groot
Amsterdamseh kanaal genoemd) met het
jaar 1825 zou behooren gedaan te worden.
De commissie zeide in een schryven, d.d.
Amsterdam 17 Juli 1824, dat zij een inspec
tiereis langs het kanaal had gemaakt en er
toen nog 300.000 gld. noodig waren om het
kanaal geheel af te werken.
In dit schrijven gaf de commissie verschil
lende wenken en deed allerlei voorstellen.
Een dier voorstellen hielcl *,1: aan <1® firnia
Uedermooy Co. concessie te verlcenen,
om met twee stoombooten een dienst voor
passagiers en goederen tusschen Amsterdam
en Nieuwe Diep te onderhouden.
AH si
conimissie, om het kauaal met Juli 1825 de-
RetsU in December 1824
over v^.. ic
Nienwo Diep bevaarbaar.
Kippen houders!
Er zyn in Noord-Hollaud een massa men-
schen die, nu ja wel kippen houden, of omdat
bet nu eenmaal bij hun bedrijf hoort, of
omdat zij wed weten, dat moeder de vrouw
met het wekelyksche eiergeld een aardig deel
van de huishoud< lijke uitgaven bestrijdt,
maar die toch uiteraard weinig weten van
den pluimveeteelt en alles, wat daaraan vast-
Velen van hen zullen allicht gedacht heb
ben toen ze het bericht omtrent de oprichting
dezer nieuw o eierveiling lazen: waarom toch
al die eierveilingen tegenwoordig? Deugt tr
nu opeens aan onzo eierophaler» en onze
eiermarkten niets meer en moeten nu, omdat
een stuk of wat personen uit de stad dat in
hun kop hebben gezet, ineens alle eieren aan
veilingen geleverd worden? Wat moeten dan
do menseden beginnen, die al die jaten de
eieren bij ons opgehaald hebben?
Zy die in Noord-Holland van den pluimvee
teelt meer of min een bestaan maken, en dat
zijn er velen, zullen op djo vragen wel een
antwoord kunnen geven. Zy toch weten heel
goed, wat er zooal aan die eitjes, den eier-
afzet en de eierprjjzen in Noord-Holland ha
pert, al loopen ze er gewoonlyk niet mee te
koop, omdat ze toch geen kans xjeu om aan
de bestaande toestanden iets tipveranderen
en hoogstens ieder voor zich trachten, iet of
wat hooger prijzen voor bun eigen eieren le
bedingen
De nieuwe veiling nu is tc danken aan het
initiatief van een zakenman uit Alkmaar, Jen
heer P. G. Beekman, een der Directeuren vau
de Nederlandsche Landbouwbank aldaar.
Door toevallige omstandigheden kreeg hij
een overzicht van en een inzicht in de zaken
der groote eiermijn te Roermond, de grootste
eierveiling van ons land (ruim 60.000.000
eieren in 1924) en op welke wyze die instel
ling den pluimveeteelt in Limburg en Noord-
Brabant bevordert ey tot bloei bracht, ten
bate van kleine landbouwers en andere
pluimveehouders. Toen hij dat had nagegaan,
dacht hy: waarom bestaat in Noord-Holland
niet zoo n instelling, waarom kan ook daar
de pluimveeteelt niet worden verbeterd en
uitgebreid?
Dat denkbeeld liet hem niet meer lo». Hy
informeerde rechts en links en stuitte daar
bij spoedig op mij, die als ryksambtenaar is
aangewezen voor de bevordering van den
pluimveeteelt in Noord-Holland. Wy kwa
men liyeen, lang en breed hebben we ge
praat over wat er goed was in Noord-Hol
land en over wat verbetering behoefde, over
de kwalen en nooden, en nadat wy tot de
slotsom waren gekomen, dat wy nu samen de
kat de bel konden aanbintien, werden eenige
vooraanstaande mannen uitgenoodigd, om
met ons een commissie te vormen om de
voorgenomen zaak verder te bespreken en
uit te werken.
Met vreugde mochten wy bemerken, dat
niettegenstaande verschillenden van hen zich
nog nimmer voor den pluimveeteelt hadden
geïnteresseerd, zy reeds ua een enkele ver
gadering overtuigd waren van dc groote be
langen, die aan een betere organisatie van
den eierafzet vast zaten; van bun steun en
medewerking waren wjj verzekerd!
Inmiddels vergaderden wy, de heer Beek
man voornoemd, alsmede de beer J.- Steen
hof, eierhandelaar en eigenaar van een hoen
derpark te Ondorp en ik met verschillende
groepen van belanghebbenden; met de han
delaren, die geregeld op de markt te Alk
maar koopen, met de groote pluimveehouders
en zonder uit-ondering verklaarden alten, dat
een goede veiling m hun aller belang zou
zyn. De groote eierhandelaars vooral waren
voorstanders, omdat zy oornamelyk behoef
te hebben aan prima eieren, gesorteerd in
bepaalde gewichten; op de markt in Noord-
Holland wordt alleen ongeregeld en onge
sorteerd goed aangevoerd, terwjjl een vei
ling de gewenschte s^rteeringen maakt en
door alle eieren te schouwen voor de kwa
liteit kan instaan.
Nadat wy ons dus hadden overtuigd, dat
wy aan alle zyden op medewerking konden
rekenen, is de organisatie der veiling ver
der uitgewerkt en op papier gezet.
weinig betcekenis gehad. Het eerst directe
voordeel, hetwelk Alkmaar van den nieuwen
zeeweg, het N. II. kanaal, heeft gehad, bleek
pas 4 Mei 1825. Toen kwam het eerste schip
„de Vriendschap kapt. R. R. Sap. met een
lading klipzout, van Liverpool voor de fa.
Anna Stuurman en Comp. hier ter stede aan.
In de 18e eeuw onderhielden 35 beurtsche
pen den dienst tusschen Amsterdam en Alk
maar, welk aantal in het begin der 19c eeuw
tot op 9 verminderd was.
Van do dorj en voerden in de 18e eeuw
nog geen schuiten op Amsterdam, maar ble
ven liggen in dc buitengracht, benoorden do
stad, waar zij de goederen van onzo beurt
schepen overnamen.
Ook in de dagen, toen tot aanleg van het
No -d-Hollandsch kana;.I werd ov< gaan
was hier veel vertier door overlading vau
goederen enz. Maar toen in 1825 de eerste
stoombarge» op het N. H. kanaal verschenen,
do cohcnnentie tusschen de trekschuiten on
derling toenam, gingen verschillende oudo
goed rendeerende veeren op Alkmaar, o.a.
het veer, door het Zyperschuitje onderhou
den. teniet.
Het N. H. kanaal heeft als binnenvaart
zny beteekenis behouden en Alkmaar zou
stellig niet in zulk een ruime mate geprofi
teerd hebben van de ontwikkeling^der om
beving, indien het N. H. kanaal niet door de
stad was gelegd.
Al in 1823’24_ bloeide de kaashandel
hier geweldig.
In 1824 werd een recordcijfer in do kaas
productie bereikt.
In 1823 bedroeg de hoeveelheid gemaak
te kaas in Noord-Holland 9.114.806 Nederl.
ponden, in 1824: 11.664.770 Nederl. ponden,
waarvan alleen te Alkmaar te waag werden
gebracht ongeveer 4 millioen.
Wat zou do toekomst van Alkmaar zyn
geweest, indien het N. H. kanaal deze stad
sou syn ontgaan?
Toch heeft Alkmaar aanvankelijk na 1824
geen onmiddellyk voordeel gehad van het