RW w*
2^
„ONS BLAD”
HET NIEUWE MINISTERIE,
g
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. Telefoon:
W
Rcburk! mompelde Katernberg en looede 1
(Wordt vervolgd^
UIT DE PERS.
Het nieuwe Ministerie.
FEUILLETON.
MISDAAD EN STRAF.
- '‘•fp
EK
KIL’
I
I
f 35,-. f 15?
BUITENLAND.
N» 270 POSTGIRO 104863. Maandag 3 Augwsfaa 1025 POSTGIRO 104863 ioe
ZOOALS BIJ ONS IN
RUSLAND?
Abonnementeprytt
Per voor Alkmaar a ft/1—
voor buiten Alkmaar *5 4 t 283
pet Geïllustreerd Zondagsblad 0 60 f hooger.
ptfi_ alle abonné'a wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot ean bedrag van f 500,—, f 4QQ—f 200,—. f 1OO.—f 60*
Advertentieprijs i
Van 1—5 regeh f 1.25 elke regel meer 0.25: Redtth
per regel f 6.75; Rubriek .Vraag en aanbotf* b| ve»
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
-T
Z(jn Excellentie
beelc
misschien
niet
U
I
Zijn Excellentie H. Colijn,
Minister-President, Min. v.
Financiën en Koloniën aJ.
▼an heereu Feber’s
goede nota. Een on
geen
«taan
ADMINISTRATIS No. 433
REDACTIE No. «33
UIT HET DU1TSCH.
i
Z<jn Excellentie
J. M. J. H. Lambooy.
Mln. r. Oort. an Marine aJ.
Zyn Excellentie
Mr. Dr. D. A. P. N. Kooien,
Min. v. Arb. N(jv. en Hand.
et’
ijh-
A
af.
U he
•ebond
„Op justitioneel gebied geen hervor
mingen. Een onderscheid tuaachen poli
tieke en gewone gevangenen cal niet ge
maakt worden.”
Wij hebben once oogen tens goed uitge
wreven. Ja, heusch ’t stond er. Politieke ge
vangenen.
Ja, als men ze too noemen wil, de dienst
weigeraars, of de opruiers als Brommert e.s.
dan hebben we die werkelijk. En kent u hun
straffen. Eén jaar voor dienstweigering en
enkele maanden voor hen, die bij stakingen
aanspoorden tot opstand tegen het wettig
Natuurlijk xijn deze straffen voor de Tri-
bunemenschen het toppunt van barbaarseh-
heid. Willen deze beeren die steeds klaar
staan om naar Rusland te wijzen in dezen
misschien 5óji even naar het communbti-
sche Eden zien?
Zijn Excellentie
Mr. J. Scbokking,
Minister van Justitie.
en
otu niet geïnspireerd hebben er 'n arti-
'i aan te wijden.
'él echter de volgende tirade over Justi-
Jkr. Mr.O. J. De G^r,
Minister van Binnenl.
Zaken en Landbouw.
Zijn Excellentie
Jhr. Mr. Dr. H. A. van
Karnebeek
Minister v. Bnitenl. Zaken.
•Bul
‘ï--
op Je
i Koo-
En wanneer minister Van Karnebeek zich
mocht voorstellen in de komende regeerings-
periodo het Nederlandsch-Belgisch verdrag
zóó gewijzigd te krijgen, aldus besluit het
blad, dat het voor Nederland aannemelijk
wordt, din. maar ook dan alleen kan men
zich óók verheugen over de voortzetting van
het ministerschap van dezen bekwamen be
windsman.
ENGELAND EN IRAK.
Naar de „Temps” uit Londen verneemt,
heeft het rapport van de volkenbondscom-
missie op het foreign office eenige teleur
stelling gewekt
Zooais gemeld,1’ zou in genoemd rapport
worden gezegd, dat, bijaldien bet Bntscha
mandaat over Irak gehandhaafd zou moeten
blijven in zjjn tegenwoordige grenzen, dus
ook Mosoel omvattend, de duur van het
mandaat 20 A 25 jaar verlengd moet worden.
Anders zou het vilajet van Mosoel aan Tur
kije dienen te worden teruggegeven.
•■merkt, dat
lier met po-
haar bevoegdheid behooren. De commissie im-
,--a
Er zijn noch uitgesproken conservatie
ven, noch uitgesproken democraten by.
Hetgeen te vermoeden geeft, dat het
nieuwe kabinet handig den middenkoers
zal weten te zeilen, en misschien demo
cratischer zal zijn dan de sociaal-demc-
cratie in hare praemature verbolgenh-nd
beeft ondersteld.
Het kabinet is verder zoo parlementair
als het maar kan.
In dit nieuwe kabinet zijn vereenigd par
lementaire ervarenheid en administratieve
bekwaamheid. Mannen als De Geer, Kooien
lambooy zijn krachten van beteekenis.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
Het „Utrcchtsch Dagblad is goed te spre
ken over de kabinetsformatie. Het blad ziet
in de wijze, waarop de sneile oplossing van
de crisis is verkregen, een bewijs van taet
en talent van den beer Colijn.
Van Britsche zijde wordt opg<
de volken bendecommissie zich ni
litieke problemen bezig houdt, welke niet tot
mere had een zuiver geografische en ethno-
logische taak. Engeland, dat kort geleden
een overeenkomst sloot met Irak en de terug
trekking van zijn troepen voorbereidde, beeft,
zoo meent men van Engelschen kant, volko-
men het recht, bet mandaat van dat land te
organiseeren zooais -Engeland zelf wit
De „Daily Telegraph” insinueert, dat ze
kere internationale petroleum-belangen zieh
doen gelden, om het Eng else h mandaat in
Irak en Mosoel te doen bestendigen, of an
ders Engeland als mandataris te doen ver
vangen door andere mogendheden, over wier
beheer genoemde belangen veilig zijn.
DE TOESTAND IN HET MIJNBEDRIJF.
fn Engeland.
De pers geeft van weinig enthousiasme
blijk over de voorwaarden van de regeling
in het mijngéschil, daar zij meent, dat, op z’n
gunstigst genomen, de regeering van twee
kwaden het kleinste heeft gekozen om liever
een rnb<idie toe te staan dan het land in -
een gevaarlijke staking tc laten betrekken.
Er heerscht een weinig aangenkme stem
ming over de beloofde financiecle ondersteu
Samenwerking en medewerking der drie
rechtsche groejien is niet minder dan in de
vorige periode geboden, meent bet blad. En
dat de neeren De Geer en Colijn naast el
kaar zitting nemen, wenscht bet in dit op
zicht als een goed teeken te beschouwen.
Zijn Excellentie
M. C. E. Bongaerts,
Minister van Waterstaat.
Inderdaad, daar worden politieke gevan
genen „anders” behandeld, dan gewone.
Weet u boe? Deukt u dan maar even aan
de duizenden, die het magden, in woord of
geschrift, soms zelfs maar in gedachten bet
niet met de sovjeuaachthebbers eens te zijn;
aan de eigenwijze Geórgiërs, die zelf hun lot
in handen wilden nemen, aan de drie Duit-
sche studenten die „plannen” hadden met
z’n drieën zoo maar eventjes Rusland te ont-
sovjettea. Mlemaal „politieke" gevangenen,
zyn er diar eigenlijk wel andere?
En hun straf? Eerst eindelooze kwellin
gen en martelingen in beest^htige gevan-
genisbolen en eindelijk, de dood.
Ja, wel worden by de vrienden de poli
tieke gevangenen „anders" behandeld dan
gewone. Is het nu ’n ideaal van Lou de Vis
ser dat Brommert c.s. ook by ons bj^jjpdeld
worden IA Rusae”?
We vragen 't maarf
oude heer Moll kon die verkocht en het geid
gebatikt hebben vóór hij stierf. Eer die pa
pieren opgespoord waren, zou er menige op
roeping moeten gedaan worden en had Hu
bert Katernberg ruimschoots tijd otu de stad
te verlaten.
De brieven uit Amerika waren in hinde:
van den tegenwoordige!! bezitter hoogst on
schadelijk en zij konden <iu* gerust af w ach
ten, wat de vagebond verder doen wilde
Ah hy bemerkte, dat zijn bedreigingen geei
indruk maakten, zou hij hoogstwaarscnyn
lijk genoegen nemen met de kleine som, dl»
Hubert hem had aangeboden.
De magere heer was dus weer volkome*
gerust, toen bij zijn buis uitstapte om vrouw
Schunk een bezoek te brengen. Was bet kind
dood, dan kou hy gerust afwachten wat zyi
vijanden tegen hem zouden ondernemen; al
leen van dezen kant bad hy reden om eer
onderzoek te vreezen.
In lompen gekleed zat het kind in een
hoek van de vuile kamer op een stoel, waar
aan het met een touw was vastgebomlen.
omdat vrouw Schunk bezig was bet middag
eten klaar te maken.
Zy verschrikte toen de armvoogd onvee
wacht binnentrad, want hij kwam gewoon
lijk slechts ééns per maand om bet kostgek
te betakn.
kan my dwingen den naam van myn vriend
te noemen, bij wien de papieren berusten.
Dien naam zal ik wel op een andere ma
nier vernemen!
Dat zou te laat zyn, spotte Wüifel. Zon
dra Ik gevangen ben genomen, gaat myn
vriend naar uw zwager en dan komen ds
poppen aan het dansen. Als ge het daarop
wilt laten aankomen, roep dan vrij de po
litie. Na een kort verhoor moet men mij
weer in vrijheid stellen, want ik kan bewij
zen, dat ik aan den inbraak niet medeplich
tig ben.
Katernberg leunde met zyn rug tegen do
brandkast en hield zyn blikken zoo vast en
doordringend op Würfel gevestigd, alsof hij
zyn geheimste gedachten wild© raden.
Ik heb je reeds gezegd, dat die papierep
geen waarde hebben, zeide hy, ik kan al je
bedreigingen met gerustheid af wachten.
Echter geef ik toe, dat die papieren myn
zwager tot een proces kunnen verleiden, als
hy ze in handen krijgt. Uit dat proces zou
heel wat ergernis voor mij kunnen ontstaan
en om die te vermijden wil ik gaarne een
klein offer brengen. Haal my de'papieren
en ik zal je vyf-en twintig thaler geven, een
kapitaal, waarmee je wee» een tijdlang het
hoofd boven water kunt houden!
Koenraad Würfel zag den armvoogd ho
nend aan en zeide:
Ge hebt uw zwager bedrogen voor twintig
duizend thaler, uw broeder voor vijfduizend
Juist als de „bourgeoisie”-bladen had j.l.
Zaterdag ook de ultra Karmynroode „Tri
bune" een beschouwing over het ministerie-
Colyn.
Niets bijzonders natuurlijk!
Evenmin zal het verwonderen, dat de
nieuwe Tribuneredactie in deze combinatie
geen greintje goeds vindt.
Tevens behoeft niemand zich te verbazen
over een volgende tirade:
„Dat (nl. dat deze regeering is een fel-
reactionaire, Red. N. H. D.) blijkt ook uit
het aanblijven van den illusteren jonker
van Karnebeek, den man die de erkenning
van Sovjet-Rusland steeds tot het uiterst#
heeft bestreden en zal bestrijden.”
Onze lezen weten, dat dit slaat op de on
derhand elingen tot erkenning van Sovjet-
Rusland, verleden jaar te Berlin gevoerd en
door het absolute negeeren van onze recht
vaardige eiachen afgeeprongen. ’t Spreekt
vanzelf, dat een Nederlandsctoe minister, die
de Nederlandsche belangen niet onderge
schikt maakt aan de Russische, geen ge
nade kan vinden in de oogen der Tribune-
red actie.
Ook van den nog onbekenden functiona
ris'va u Koloniën weet de helderziende redac
tie' bij voor ba «J, dat er niets goeds kan ko
men.
„Zelfs als een bekwaam man, als de
Katholieke beer Feber minister van Kolo
niën werd, zou bij niet anders kunnen of
willen handelen.”
(Van deze erkenning
verdiensten nemen wy
verwacht lesje van onverdachte zyde voor
die Katholieken, dia dezen Indië-specialiat
uit den Kamer geduwd hebben!)
Nogmaals, dit alles verwondert niet,
sou
keltje
Wèl
tie:
Over den gang van zaken is „De Stan
daard” tevreden. De oplossing is geheel con
stitutioneel en sluit zich aan bij den jougsteu
stembus-uitslag. Zy is in de keuze der perso
nen gelukkig. En thans is het wachten op
de eerste Troonrede, die ongetwijfeld ia
1het Regeeringsprogram zal
een diepen zucht, die bewees, dat hy
zoo gerust was als hy wilde schijnen.
Met de handen op den rug liep hy pein
zend heen en weer, waarbij de rimpels van
zyn voorhoofd langzamerhand verdwenen.
W’at kan hij doen? sprak hy zacht. Niets,
hy heeft geen bewjjzën. en gaat hy die zoe
ken, dan zal het lang duren eer hy ze vindt.
Bah, het hoofd omhoog. Myn woord geldt
meer dan de praatjes van zulk gespuis!
Eenige koopers, die hem vry lang aan de
praat hielden, leidden zyn gedachten af.
Toen kwam Johanna met opgeruimd
laat terug en vertelde hem, dat zy in een
hoek van het kerkhof een vergeten graf
had gevonden en den doodgraver had opge
dragen het ©ogenblikkelijk met eenige goed-
koope planten te versieren.
Katernberg knikte tevreden en vertelde
nu op zyn beurt, wat er in haar afwezigheid
was voorgevallen en hoe hij den vagebond
had afgetroefd.
Johanna was iu hel eerste oogenblik out-,
steld, want zy begreep terstond welk ge
vaar in die papieren stak, doch U>eii zy al
les vernomen had, verdween haar bezorgd
heid grootendeek.
Wat het verdwenen armengeld betrof, be
hoefde zy niet bezorgd te zijn. Zy mu«e'.en
alechts volboudcn, dat bet geld tijdens den
diefstal in de cassette was, niemand tou de
woorden van de dieven gelooven.
De lijst der effecten bewee* niets, want Jc
Z(jn Excellentie
Mr. V. H. Rutgers,
Mi», v. 0nderw„ K. ea W.
„Het Centrum” (R. K.) zegt, na een eere-
saluut te hebben gebracht aan het afgetre
den Kabinet, met belangstelling en ook met
vertrouwen te wachten op het regeerings
program. Het blad vervolgt dan:
Men drietal Katholieken
een viertal en onder hen d* voorzitter
der Tweede Kamer, die zeker een der
krachtigste figuren onzer fractie is, newnt
in het nieuwe Kabinet zitting. Dat zy. het
algemeen belang dienende als raadslieden
der Kroon, tevens het goed recht der Ka-"
tholieken by de samenwerking zullen
handhaven, daarvan mag men zich wel
verzekerd houden.
„Dc Volkskrant” (R. K.) tot welker redac
tie de Tweede Kamerleden Hermans, Kuiper
en Van de Bilt behooren. zegt ojn.;
„Met welgevallen wordt gewezen i
combinatie: ministerie van Arbeid en
len.
De beer Kooien is een van onte beste
en kundigste mannen, een parlementariër
van twintigjarige ervaring, iemand die ook
door zyn functies buiten de Kamer kent
wat men met één woord den Arbeid zou
kunnen noemen.
Hy is boven alles eerlijk en rechtvaar
dig en derhalve een minister, met wien
men veilig in zee durft gaan.
Hy moge niet als een aureool den roep
hebben vin ultra-democratisch te zyn,
beter dan zekere roep overigens ge-
makkelyk te verwerven en niet altijd ge
heel verdiend is de zekerheid van oor
deel, de rype ervaring, het breede inzicht
en de volkomen integriteit.
Laten we eerlyk zeggen, dat we van
den heer Kooien als minister van Arbeid
niet alleen uiet bang zyn, maar dat we
hem met groot vertrouwen tegemoet tre
den.
En dit doen wy tegenover het
ministerie.”
Marine is niet enkel een oorlogsinstituut,
gelijk het leger, het is ook een zeer be
langrijk vredes-iastituut.”
Het blad constateert echter, als totaal
indruk, dat allen, die rechts stemden heden
een goeden dag hebben ook zij, die hoop
ten, dat het geen kabinet-Colfyn zou zyn.
De richting waarin do heer Colyn zijn mede
werkers zocht, moet ook tot hen iets zeg
gen. Althans aan christelijk-historische zijde
zal deae stem worden verstaan.
Het Huisgezin (R.K.) schrjjft o.m.:
„Zoo min ah de naam Coign ons veertien
dagen geleden van streek maakte, zoo mtn
kan het achttal ons uit het evenwicht bren
gen.
De rechterzyde. als regeeringsmeerderheid
optredend, kan niet uit bet verleden niets
geleerd hebben. Zij moet de zwaarte van baar
taak in dezen tyd hebben gevoeld.
Het gaat er niet om, enkele kennissen en
vrienden met een ministers-portefeuille t»
beloónen of, om het nog platter te zeggen,
den buit zoo rechtvaardig mogelyk te ver-
deelen.
Het gaat om bet verzekeren van een chris
telijk en rechtvaardig bewind om het voeren
vin een verstandige welvaartspolitiek.
De mannen, die daaraan hun naam heb
ben verbonden, zyn ons een waarborg, dat zy
hun verantwoordelijkheid beseffen en hun
taak met groeten ernst ter hand zullen ne
men.”
M6.
Dat bewy« kan spoediger geleverd wor
den, dan gjj vermoedt Ge zult die papieren
verkocht hebben; de tegenwoordige eige
naars kunnen in de nieuwsbladen opgeroe
pen worden. Op die manier is gemukkelyk
hetb ewjjs te leveren, dat gy de papieren
hebt bezeten.
Zotteklap! riep Katernberg minachtend.
'Je onderstellingen znjj valscn en -je bedrei
gingen belachelijk.
Er liggen nog Andere papieren in de cas
sette, ging Würfel voort. Brieven van uw
broeder in Amerika. Waar is het kind, dat
hy u heeft toevertrouwd?
Katernberg keek hem eenige seconden
■trak aan en barstte toen uit in een luid ge
lach. dat echter iets gedwongens had.
Moet ik jou daar rekenschap van geven?
Vroe^ hy honend.
My niet, maar het gerecht
Loop naar den duivel! Het gerecht zal
ik antwoorden, maar jou niet. Wat begeer
Ie van my? Die papieren behooren mij toe;
ik zal ie gevangen laten nemen en huiszoe-
by je laten doen.
Heel goed, maak maar veel drukte, dat
nelpt toch niemendal. Ik geef toe, £at ge mij
•nut jaten revanren nemen maar niemand
Ar'
De „Nederlander” (c.b.) de samenstelling
van het kabinet-Colyn besprekend, meent,
dat de zwakke punten in het kabineC-Colijn
gevormd worden door Landbouw en Marine.
„De heer De Geer zal ons niet ten kwa
de duiden, schrijft bet blad, als wij de on
derstelling wagen, dat hy, wat den land
bouw betreft, nog in zyn studiejaren is.
Het komen van het nieuwe kabinet juist
op bet oogenblik, dat de bekwame direc
teur van den Landbouw, de heer Van
Hoek, 's Ryksdienst verlaat, had dc hoop
gewekt op zoodanige indeeltng van de De
partementale afdeelingen. dat de afdee-
ling Landbouw zou komep aan een De
partement, waar zij onbepaald nummer
één zou zijn in naam en daad. Dat dit
niet kon, zal eenige -teleurstelling wekken.
Het zy den landbouw tot troost, dat voor
den aangewezen Minister van Binnenland*
sche Zaken en Landbouw, ten opzichte
der hem toevertrouwde belangen,
verschillende nummers bestaan. Zij
bij hem alle op nummer één.
De waarnemiug van het Departement
van Marine door den Minister van Oorlog
duidt op een nieuwe poging te komen tot
behartiging van de verdedigingsinaatrega-
len voor Nederland te land en ter zee.
Onze eigenlijke marine zou dan in hoofd
taak onder leiding en gezag van de In
dische regeering komen. Wij juichen het
toe, dat een bekwaam man, als majoor
Lambooy. opnieuw het onderzoeken dezer
denkbeelden ernstig zal ter hand nemen.
Maar wy verwachten dat hij daarbij sal
stuiten op moeilijkheden van nationalen^
aard, thans nog door menigeen ondcrschat.'
Er bestaat nog geen zelfstandig Neder-
landBch-lndië. Bovendien, de Koninklijke
hoofdtrekken
meedeelen.
Het blad vervolgt dan aldus:
„De drie fmeties hebben op de basis van
het werkprogram hun steun aan het nieu
we kabinet toegezegd. Ze hebben hunne
vertegenwoordigers ia het Kabinet en
waartyjk niet de minsten onder de broede
ren. Er is dus alleszins waarborg, dat -ir
getrouwe uitvoering zal zyn van wat a!s
voornemen werd aangekondigd.
En daarop komt het aan.
Toch zien we niet over het hoofd, dat
de weg van het Kabinet niet over roozen
zal gaar;. Nog afgezien van de reeds voor
af aangekondigde scherpe oppositie, zijn
ook de tijdsomstandigheden geenszins
moedgevend.
Wel is met name de finsncieele toe
stand veel beter dan twee jaar geleden,
maar economisch rommelt bet nog door
heel Europa. En den invloed daarvan ont
gaan wy niet.
Als lichtpunt zien we de mogelijkheid,
dat vraagstukken van meer geestelijken
aard thans een kans krijgen om aan de
orde te worden gesteld. En ook mogen we
verwachten, dat scherp zal worden toege
zien op handelingen die in onzen kring
tot zooveel ontstemming aanleiding ga
ven.”
Zoo treedt het A.-R. orgaan bet nieuwe
Kabinet met vertrouwen tegemoet.
thaler en uw goede vrienden voor tweedui
zend thaler, dat is samen zeven-en-twintig-
duizend thaler. Ons zwijgen is ook iets
waard, wy vorderen daarom dertig duizend
thaler.
Niet meer? vroe^,Katernberg roet bijten
den spot. Ik geef je een goeden raad: laat
eens onderzoeken of je hersens wel in orde
zyn, er zyn stellig een paar schroefjes los
geraakt in je hoofd. Ik verzoek je verd :r
geen wartaal uit te kramen dAAr is de
deur!
Würfel was langzaam opgestaan, hjj trok
zyn handschoenen aan en zeide bedaard:
Ik had er ook niet op gerekend, dat ge
dadelijk met myn vordering zoudt instem
men; ik weet hoe moeilijk het u valt vaa
het geld te scheiden. Beschouw echter myn
eisch als ernstig gemeend, en bega niet do
dwaasheid iets tegen my of myn vriend te
ondernemen; dat zou in uw eigen nadeel ult-
loopen. Ik geef u vier-en-twintig uren be
denktijd en kom morgen vroeg terug om uw
besluit te vernemen.
Doe geen moeite, spotte Katernberg. Al»
je komt, laat ik je de deur uitsmjjten!
Dat zal ik bedaard af wachten. Ik denk,
ge zult liever alle burengerucht vermijden.
Dus tot morgenochtend!
Katernberg keek Würfel met starren blik
na, terwijl deze den winkel door ging en de
winkelgoederen opmerkaaam overzag.
tegenwoordig'
en zij kond»
wild»
•eei
Lij hoogstwaarscnyu
ten, wat de vagebond verder
