VELO-VELO-VELO
„HET WITTE HUIS”
Fa. JAN KUNNE,
Papierhandel.
VHHÜGTI
inlichtingen omtrent ons
atbetaling-systeem.
Winkelweekf eesten le Schageu
op 5,6,7 en 8 September 1925,
waaraan verbonden eene
Bloemen- en Fruittentoonstelllng.
Wij vragen Uw aandacht
voor onze afwerking en
onze modellen
15 cent
FRANS REIUIPT, Schoutenstraat 9.
St Jacobstraat hoek Fnidsen, Tel. 184
Laat hoek Boterstraat
VERHOOGT UW KERMISVREUGDE Din,da° 8,SeP,embW!
A. HILDERING
Kermis Alkmaar.
Rijkstuiibouv-viotsrscbool
te ttoetn
Prima geurige Sun:
de kermisweek EXTRA LAGE PR IJ ZEN
GOElJTTS - Sïg'OLxeaajKXLGLg'GLZÏgxx
K e r m i s-a anbiedingl
15 cents Sigaar nu 10 CENT
SIGAREN EN SIGARETTEN
VELO’S
onmisbaar.
Ruime Stalling
voor paarden en rijtuigen, auto’s
an fietsen. Zaterdag en Zondag
Muziek. Kaarten voor de .pel-
ton vroegtijdig te bestellen.
Gedurend
BINDERIJ
DRUKKERIJ.
EERSTE RUUIHIRSCHE
RRRIMHCHIItfflRUEL.
WDREUAUn
PBBCAMUTPAPIER
OBUS- EN WIT INWIKKELPAPUB
VOUWDOOZE1, CABTONSCHAALTJES
TAABTBANDEN, ENZ. ENZ.
Gemak, gezondheid, betalen zich zelf.
P. Sloothoofd,
Ranmclriiai vin letrllniti moet
geschieden vóór 1 October a.s.
Candidaton moeten op 1 Sep
tember 1925 den leeftjjd van
15 jaren hebben bereikt.
PANDOERRUBRIEK
KUNST EN KENNIS.
Zaterdag 6 September:
Zondag 6 September:
Maandag 7 September:
GEMENGD NIEUWS.
schorsing van een RAADSLIDl
(WETHOUDER) GEVRAAGD,
nog
ontvangen
en
r
schoppen;
den
fa. U. S. CLOECK
a r
aas.
c r
Erger is het, als de droogte te lang aan
houdt, zoodat men dan in polders, die boc-
zembenialin,
kunnen we
Voor
10 cent
Van
door Uw BOOKABTIKEUai te koopsn bjj
U ontvangt daar hst beste wat voor dan prp getoverd kan
Wij leveren Naaimachi
ne», Rijwielen, Fonografen,
Pathé en Stofzuiger», merk
Suctor.
Vraagt demonstratie.
Zaad markt 66, Langestr. 44
Telefoon 236.
Het voordeeligste adres voor
▼er „pret” met de borgen te krijgen.
Daar klinkt een hamerslag en de veiler
roept liet eerste perceel af. Al spoedig wordt
het ingezet en de biedingen volgen elkaar
snel op. Gelukkig, dat de Wet tegenwoordig
verbiedt b"ij deze gelegenheden drank te tap
pen. Ook zonder dezen is de opwinding al
groot genoeg. De een wil ’t voor den ander
niet opgeven bij een te goeder naam en faam
bekend staand perceel. Soms zien de heeren
van ’t bestuur ^Ikander hoofdschuddend aan,
wanneer 't al te hoog loopt, want ook zij
zjjn boeren en weten drommels goed, hoe
veel aan huurprijs besteed kan worden, wil
’t bedrjjf nog loonend zjjn.
Dit bezwaar is moeilijk te ondervangen.
Onze bevolking neemt sterk toe en dat is
met den beschikbaren grond niet het geval.
Zoo is men dan genegen om met 't opbieden
zoover te gaan als mogelijk ja*
Niet alle arbeiders hebben de Illusie een
maal eigen baas te worden. De loonen in* den
tuinbouw zjjn vrjj hoog en wie zich daar
mee tevreden stelt, heeft een meer onbe
kommerd bestaan. Men kan een vast „sjouw”
aannemen en dan loopt het dienstverband
▼an Karst (Kerstmis) tot Karst, ofwel den
voorkeur geven, om zich in den zomertijd
nu eens bjj den een dan bjj een ander te la
ten aannemen als „los werkman”. Dat het
loon dezer laatsten afhangt van de gunst of
ongunst van ’t seizoen ie» begrijpelijk. De
vaste geniet het heele jaar een vast loon en
heeft bovendien recht op „Kerstgeld”. Dit
is eigenlijk een ingehouden loon, dat op
Kerstmis, dus in een tijd, dat 't zeer goed te
pas komt, wordt uitbetaald. Het bedraagt
voor een volwassen werkman 200 i 300.
Dit is in den grond een góede instelling,
doch heeft wel eens minder goede gevolgen,
omdat ze ’t credietwezen in de hand werkt
R.
Met de hand wassehen ia uit dentijd
Een WaSdimadliRC i» even noodzake
lijk in een gezin als een Haalmachine
Blijft Uw tijd niet ten achter.
Onze machines zijn in honderdduizen
den gezinnen ingeburgerd.
De ondervinding maakt de
LEVERING i CONTANT EN IN HUUR
DepótAlkmaar, Zamdmarkt
5e c h 8,
fle b h 7,
Oplossing van probleem no. 25 is:
ach 10.
2 b h aas, c kl aas, d h heer, a h 10.
Se b h 0, c kl 10, d h vrouw, a kl 8.
Aanbevelend,
Café „DE MUIZEN VREUGD”
Programma’s zijn bij den Direc
teur verkrijgbaar.
Spreekuur van den "Directeur*
op Zaterdag v.m. van 9—11 in
de school achter de H.B.8.
van 1112 in het „Park”.
Redacteur: P. OLGERS.
Haarlemmerweg 107. Amsterdam.
Alle mededeelingen, deze rubriek betref
fende, aan bovenstaand adree te richten,
MISéRE OUVERTE IMPéRlALE.
Problem No. 28<
Wedstrjjdprobleem No. 2/
a heeft h 6, 8, 10 en heer, kl. 8, sch. 10,
7 en 8.
b heeft h 7 en 9, kl. 7, sch. 7, 8, 9 en
vrouw, r heer.
c heeft h boer en vrouw, kl 10, sch boer
en heer, r boer, 9 en aas.
d heeft h aas, kl 9, boer, vrouw, heer en
aas, sch aas, r 10.
Kjjkkaart r vrouw, troef
speelt sch 10.
Oplossingen kunnen binnen 3 weken wor-
ingezonden aan bovenstaand adres.
Oplossing van probleem no. 24 is:
le slag a sch 8, b ach aas, c sch 10, d
sch vrouw.
2e b kl heer, c sch boer, d h aas, a kl
vrouw. -
3e c kl aas, d h heer, a kl boer, b kl 8.
4e e kl 10, d h vrouw, a kl 9, b r beer.
d h 9, a b 6, b ach 7.
e r aas, d r 9, a h 10.
le slag a sch 8, "b sch boer, c sch 9, d
landbezit hebben vastgelegd.. Dat dit nog
beter is dan de Russische Staatspapieren,
heeft menigeen ondervonden, helaas!
Op gezette tijden, meestal om de 4 jaar,
worden deze kerk- en armelanden bjj opbod
verpacht en zoo krijgt ook de niet kapitaal
krachtige een kansje om eigen bouwer te
worden.
Men moet zulk een verpachting hebben
meegemaakt, om de belangenkwestie onzer
bevolking te kunnen beoordeelen.
Het tooueel verbeeldt de,gelagkamer eener
dorpsherberg, soms ook de zaal van een pa-
tronaatsgebouw. In een aparte gelegenheid,
daaraan grenzend, soms opkamer, soms too-
neel of podium heeft het betrokken bestuur
aan de groene tafel plaats genomen. Het
opmaken der contracten en verder schrijf
werk is in handen van den dorpsschoolmees
ter, die voor zijn moeite een zeker percent
van de te besteden jaarljjksche huursom ge
niet, maar daarvan ook de zegelkosten heeft
te bestrijden. Vooraf heeft hij aangeplakt,
de namen, en de grootte der te verburen
perceelen, alsmede bjj wie ze in gebruik zjjn
geweest. Hjj zal ook straks de voor waarden
van huur en verhuur plechtig voorlezen. En
die voorwaarden, het zjjn er vele. Ze betref
fen het gebruik van X land; welke produc
ten al en welke niet verbouwd mogen wor
den, het schoonhouden van allerlei onkrui
den, het slooten schoonhouden en ’t opvlos-
sen der kanten, enz.
Het spreekt vanzelf, dat ook de tjjden der
betaling van de pachtpenuingen zjjn aange
geven en de namen dergenen, die zich daar
voor borg stellen.
Ziet nu eens de gelagkamer rond, hoe de
belangstelling en de ernst hebben post gevat
op die gebruinde gezichten, getuigend van
gezondheid, ja, maar ook van zwaren 'arbeid
in weer en wind.
Hier is een bezig te vertellen, hoe hjj door
goede bemesting het land heeft verbeterd,
dat door den vorigen huurder was uitge
buit; daar heeft een ander Let druk over de
moeite, die hjj had, om lastig onkruid te del
gen; weer een derde wil er een stukje bjj
huren, omdat een zjjner jongens een goede
werkkracht is ge worden, een vierde hoopt
maar, dat men niet te boog tegen hem zal
opbieden, wjjl hjj het landje, dat voor hem
zoo gemakkeljjk gelegen is, niet missen kan.
En zoo gonst het van gesprekken, meeren-
deels van ernstigen ?ard onder de gegadig
den.
Vrooljjker toonen zji zich, die geen land
noodig hebben en enkel uit nieuwsgierig
heid komen en om een welkom verzetje in
den langen wintertijd. Bjj iedere verkooping
of verhuring zjjn zoowat alle mannen aan
wezig, om in druk gesprek met de noodige
kwinkslagen gekruid, den loop der zaken na
te gaan
Ook ziet men er, dje nog bezig zjjn hun
uitgekozen of nog uit te noodigen borgen
te bewerken. In dit opzicht is men hier on
derling nogal toeschietelijk, vooral, omdat
maar zelden de borgen behoeven aangespro
ken te worden. Ook de heeren kerk- en arm
voogden zjjn in den regel vrjj toegerend.
Als van ’t clubje A. B. en C. A. huurt, zjjn
B. en C. borgen. Huurt later B. een stuk, dan
teekenen A. en C. de borgstelling en komt
C. aan de beurt, dan willen A. en B. hem
wel helpen.
Ach, op de dorpen kent men elkaar zoo
VAN HET OUDE LANDSCHAP
XX.
Voor den stedeling ia elke buitenman,
hetsjj hjj zjjn bestaan vindt in de veeteelt,
hetzij in den landbouw, een boer. Wh, be
woners ran het platteland van West-Fries-
land onderscheiden wel wat scherper. Wjj
verdoelen onze meuschen in boeren en bou
wers. En eigenlijk is dat laatste woord, dat
wel een verkorting zal zjjn van tuinbouwers
ook weer voor onderverdeling vatbaar.
Verreweg de meeeten dezer zjjn groen te 69 u-
wers of warmoeziers, terwjjl er ook een deel
tot zadenbouwers gerekend moet worden. In
den laatsten tijd komt zich daar weer 'een
nieuwe categorie bjjvoegen, de bollenbeu-
wers, want ook de tulpeneultuur wordt of
is eigenlek reeds een vak op zich zelf.
Van het boerenbedrijf, de melkerij dus,
hebben we reeds het een en ander gezegd.
De kaasmakerij, het veeslag e. d. hebben
reeds een plaatsje in onze revue gevonden,
’t Zal onze bouwers wel niet beleedigen, wan
neer we in t algemeen gesproken, de boeren
de meest vermogende lui noemen onzer wel
varende landouwen De boer moet wel do
man zjjn van het groot grondbezit. Zoo ge
middeld melkt hjj een 20-1» 1 koeien en ft*
maar eens na, wat groote oppervlakte grond»
hjj noodig heeft, om deze kudde van wei- en
hooiland te kunnen voorzien. Ook deze vee
stapel zelf vertegenwoordigt al 'n aardig
kapitaaltje.
Zagen wé ’t na de 80-er jaren vaak gebeu
ren, dat de eene boerderjj voor, de andere na,
onder den hamer kwam, omdat er malaise in
dit vak was, terwjjl de tuinbouw hard voor
uit ging, na 1910 ongeveer is dit vrijwel
stop gezet. In den mobilisatietijd ging het
den boeren buitengewoon goed en door de
thans nog vigeerende hooge prjjzen van melk
en melkproducten, houdt deze welstand aan.
Ook van den terugslag der na-oorlogs-
iaren hebben zjj niet zooveel geleden als de
bouwersstand, wiens voomaamste afzet-
gebied, Duitschland, zoo weinig handel en
zooveel risico opleverde.
Thans is die zwarigheid gelukkig over
wonnen en onze groentemarkten getuigen
weer van grooten omzet en goede, zelfs
hooge prjjzen. De boeren konden echter bun
spaarpotje bewaren en de bouwers teerden
sterk in
De herwonnen welvaart dezer laatsten de
monstreert zich duideljjk, door het groot
aantal nieuwe woningen, die men in de tuin
bouwstreken ziet verrjjzen, want terwjjl de
boer (alweer in ’t algemeen gesproken) nogal
van houvast ia, zegt de bouwer: „Wie 't
breed heeft, laat het breed hangen.” Hjj is
royaal, maar zit ook in tjjden van tegen-
apoed gauwer in de penarie
Deze warmoeziers dan bevolken hoofdza-
keljjk het oosteljjk deel van de Streek en
den geheelen Langendjjk. 't Valt betrekkeljjk
gemakkeljjk, zich ab> bouwersbaas te ves
tigen. Het stuk land, dat hjj voor zjjn bedrjjf
behoeft is betrekkeljjk niet groot. Desnoods
kan hjj met 'n 6 of 7000 roeden al beginnen.
*n Oude Rjjnlandsche roede ie de gebruikelij
ke volkslandmaat alhier. Ze telt ruim 16 M2.
Men moet eens zien, hoe handig zoo’n bou-
werman van een bjj koop- of huuracte aan
vaard en officieel in vierk. Meters uitgedrukt
atuk land, de grootte in zjjn geliefde land
maat afpast. Dit laatste woord kan men let
terlijk opvatten, want hjj doet dit door de
lengte en breedte, af te treden. Vier treden
gaan op een roede en of nu een langbeen
zjjn passen wat inhoudt of een kortteen ze
Officieele Feeatopening en Opening Bloemententoon
stelling.
Opening van den Molen „de Roos” in de Molenstraat.
Eere avond van het Gewest Noord-Holland van het
Kon. Ned Gymnastiek Verbond (Theater Royal
Entrée i o 50 plus pl. bel
Groote Turndag, A thletiekwedstrijden (1012 uur),
Optocht van pl m. 1000 Gymnasten (i uur). Gym-
nastiekwedst rijden en Demonstraties, met geheel
nieuwe nummers als honkbal enz (vanat 2 uur).
Gymnastische standen en groepen, dansen, enz. en con-
certen op Marktplein en in de Molenstraat (*s avonds).
Volksspelen en Groot Zwemfeest, Ringsteken op
Railbaan, Kinderspelen, Mastklimmen (10—12 uur),
Humoristisch Waterballet, Zwemwedstrijden (vanaf
1.30 uur), Concerten.
V Vvvlj s C, U Ovil tt<bO»
7e b r aas, e sch 7, d kl boer, art.
8e o kl 7, d h 7, a kl 8, b r heer.
Goede oplossingen ontvangen van
hoeren:
J. J. G. Stavenuiter, Hofstraat, Alkmaafi
A. Olgers, Noorderkade, Alkmaar.
N. Denneman. Eendrachtstraat, Alkmaan
J. A. Sljjkennan, Greensstraat, Alkmaar t
CORRESPONDENTIE.
J. J. G. St., Alkmaar;
Mjjn dank voor uw opmerking; ik stel u*
meening zeer op prjjs; ik hoop er later nog
eens op terug te komen.
DITJES EN DATJES.
Het is mjj nu gebleken, dat er npg spe
lers zjjn, die de samenstelling van een pro
bleem niet begrjjpen; en toch wel een
„praatje” kunnen uitzoeken. Ik zal trachteï
het ev»n duidelijk te maken.
Zooals men ziet als voorbeeld, dit pro
bleem 28: A heeft h 6, 8, 10 en heer, h M
harten, kl 8, kl is de verkorting van klar
ver, sch 10, is schoppen, r 7 en 8 is ruiten
A. is de speler die „praatje” speelt, B i
de persoon, die links zit van A, dan ver
volgens C en dan D. -
Nu moeten b, c en d trachten a te van
gen, dat wil zeggen: men moet zorgen dat
a een óf meer slagen krjjgt, dan heeft a
verloren.
In dit probleem moet men a zien te van
gen op kl 8 of op de harten.
a komt op met sch 10, dat is troef, r k
en 8 zjjn natuurlijk vast.
Wilt dit altjjd onthouden! Van harten b
de opvolging van kaarten vast 6, 8, 10,
vrouw enz., al de andere kleuren oneven,
bijv. 7, 9, boer ep heer.
Dus in dit probleem zjjn de kaarten on
zeker door de sprong van h 10 op h heet
en kl 8 is ook niet safe.
Nu allen uw best gedaan, ik verwach
veel oplossingen.
Het raadslid H. Kuijpers uit ’s-Her-
togenbosch, heeft het vo'gende sdhrij-
sen gericht aan het college van Ged,
Staten van Noord-Brabant
Ondergeteekende H. Kuijpers, lid van
den gemeenteraad van 's-Heriogen-
bosch, verzoekt Uw college, den heet
F. van Meerwijk, wethouder der ge
meente ’s-Hertogenbosch, ambtshalve
te schorsen als lid van den gemeente
raad, op grond van art. 24 der Ge
meentewet.
De heer F. v. Meerwijk leverde meer
malen tabak aan het gesticht Reiniel
van Arkel, eene instelling van de gods
huizen, waarvan rekeningen en begroo-
tingen moeten worden goedgekeurd
door den gemeenteraad (dus rechtens
(afhankelijk van de gemeente) en waar
Reinier van Arkel pentelooze voorschot
ten geniet (en daardoor dus finantieef
afhankelijk is van de gemeente* vei*
zoek ik Uw College, waar hier in strijd
gehandeld is met artikel 14 der Gemeen
tewet, afs zijnde leveranties geschied
aan een instelling van liefdadigheid,
vallende onder art. 2a der Armenwet,
genoemden wethouder te schorsen als
Ed van den gemeenteraad, eventueel
hem vervalten te verklaren als zoo
danig.
Vermake'ijke Hemdenrace op ketten en paarden
(10—12 uur).
Groote Reclame- en Gecostumeerde Optocht (1 uur).
Schitterend Vuurwerk (9 30 uur).
Illuminaties. Winkelétalage, Attracties, Tombola.
gen vorm, dan was de moeilijkheid zoo groot
niet. Dit is echter zelden het geval. Do
slooten, die alle akkers moet begrenzen,
want bet gebruik van schuiten gebiedt, dat
alle land bevaren moet kunnen worden, ver-
toonen soms heel grillige vormen, die ze dus
ook aan *t land mededeelen. Men moet dus bij
’t afpassen geven on ■ededfelen. Hier een
hoekje af, daar een bij, en klaar is Kees.
Met de kadastrale gegevens klopt zoo'n stuk
land ook niet altijd, omdat *t in den loop
der tjjden verandering ondergaat. Tegelijk
met ’t land koopt de bouwer ook ’t water.
Viudt hjj nu dat zjjn land door H jaarijjks op
brengen mest of baggermodder te hoog ge
worden dan zoekt hjj bjj winterdag *n mooie
werkverschaffing in ’t afkruien, d. w. z. hjj
haalt één of meer steken (van de schop) van
zjjn land af, dempt daarmee een strook van
de aangrenzend^ sloot, die al gauw breed
genoeg is voor zjjn schuitje en wint er zoo
een mooi lapje bjj.
Natuurlijk heeft zulk aanmaken van land,
dat dus afnemen van ’t wateroppervlak
tengevolge heeft, zjjn grenzen. Van ’t pol
dergebied moet immers een zeker percen
tage voor tjjdeljjke waterberging bljjven.
Dit kuelt echter niet zoo zeer voor West-
Friesland, dat grootendeels onmiddellijk uit
slaat op ’t buitenwater en buitendien een
ongewoon groot percentage polderwater be
zit De beoordeeling behoort bjj onze banne-
bes turen.
Nog een andere aanleiding tot het af-
kruieu kan bestaan. Een bouwakker mag
namelqk niet te hoog, maar ook niet ta laag
z(jn. In ’t eerste geval krjjgt men in droge
zomers een te spoedige verdorring van de
cultuyrgewassen en in ’t laatste staan de
wortels der planten in *t water waarvan
verrotting het gevolg is.
In een gemengden polder, dat is dus zoo
een, waar bouw- en weiland beide voorko
men, geeft dit nogal eens aanleiding tot
moeilijkheid bjj ’t bepalen van het maalpeil.
De graslanden hebben graag veel water,
de bouwakkers niet. In zulke polders onder
vangt men do moeilijkheid door slootge-
deeiten, aan bouwakker» grenzend, af te
schutten, en bjj een dier schutten of dam
men een molentje te piaateen, dat het over
tollig water in een slootvak maalt, waar
men ’t wel hebben kan.
Erger is het, als de droogte te lang
ig hebben, water kan inlaten. Dit
behalve in ’t Geeetermerambacht,
dat den Raaksmaalboezem bezit en in onze
droogmakerijen, in West-Friesland niet doen.
Immers door onze onmiddelljjke looting op
de Zuiderzee zou het ingelaten watef den
polder verzouten. Noch het vee, noch de
planten zouden daarmee gebaat zjjn, inte
gendeel.
Onze uitweiding werd wat lang, doch we
keeren terug tot ons thema, dat betrof het
betrekkeljjk gemak om zich als bouwers-
patroon te vestigen. Vooreerst het land is
ten onzent wel duur, maar ook waardevol.
Daardoor valt het niet zoo zwaar een goede
hypotheek te plaatsen. Geld te leenen op
grond Is wel de meest soliede belegging.
Men ziet nu wel aan Borculo en andere ge
teisterde plaatsen, dat een hypotheek op
gebouwdg eigendommen in buitengewone ge
vallen zorg kan baren, doch tenzjj bjj groote
overstroomingen levert grond weinig ge- 1
▼aar van waardevermindering op. Ook toe- goed, en als de huurder maar soliede is, dan
een
neemt men ae oorgen ais rormauteit.
t vanzelf, dat ook wel eens
ide huurder niet als zoodanig
nemende welvaart spreeat oaanqj een
woordje mee.
Bovendien zjjn er nog de kerk- en annbe-
