van het
Verhuizingen door geheel Europa per auto tap’s
voorzien van luchtbanden. Elke wagonlading tot f8000 verzekerd.
„Noord-Hollandsch Dagblad”
JAC. KOOP, Nieuwpoortslaan 164, Telef. 782. Oueral te ontbieden.
Tafereelen uit het
Evangelies
f. a
(Wordt vervolgd.)
CPISTEL feN EVANGELIE.
KERK EN SCHOOL.
"EN JUBILEERENDE MISSIE
CONGREGATIE.
in.
tl
6
de
ah
verliezen kwam
en
'n
die het leven veel
deze
en vrachteche-
ua-
de Groote Zee;
den vrede toe en een v<
kooien watervogels die
op dra zeespiegel lagen dreven snel wegi 'de
dan is aüe
er niets we
van
van
HET ZUURDEEG DER SCHRIFT
GELEERDEN EN FARIZE6N.
I.
hun
den
lui-,
daarna gegeven is, doet bet ver-
- - - - -ito,
wa
den
van
t moederhuis
en studenten
trek naar 't leger op de straal neerknielden
om den zegen van den Superior-geaeraal te
ontvangen. Voer velen Aas 't de laatste «o-*
gen van hun geliefden Vader.Spoedig
kwamen de eerste doodsberichten te Steil
aan
logsl
hf ii
Het hoogst, eti naar de juiste waarde,
schatten zu het leven, die het beschou
wen als ’n kostelijke gelegenheid om
den
gehouden; volgens getuigenis van
lokter was deze genezing niet aa-
de
den
lores'-missie
af ons allen het leven- God
ons in 't leven laat- i
krachtens Zijn
ons
Ratobgu zegde: „Zgn naam ia
van Eseehiaa, waat er is ge-
1: Want van mg ia de Trooster wag, die
levend maakt.
OFFICIEEL KERKBERICHT
DERTIENDE ZONDAG NA PINKSTER.-
Epistel uit den brief van den H. apostel
Paulus aan de Galaten; III, 1622.
Broeders, de beloften zgn aan Abraham
m zjjnen nazaat gedaan. Daar staat niet:
En zijnen nazaten, als aan velen; maar aan
eenen: En uwen nazaat, die Christus is. Dit
zeg ik dan: De wet, die vierhonderd en der
tig jaren daarna gegeven is, doet bet
bond, hetwelk door God bekrachtigd
geenszins te niet, om de beloften te verjjde-
en. War.t, indien de erfenis uit de wet komt,
ian komt zg nu Riet uit de belofte. Doch
God heeft die aan Abraham door de belofte
geschonken. Waartoe is dan de wet? Zij is
ingesteld, en is door En-
ie hand van eenen midde
laar, ‘tot dat die nazaat komt, aan wien de
zeeraven, die uit de boomen bij de kust aan
den overkant kwamen gevlogen, het water
met hun vleugels raakten, onderdoken, en
met een visch in den bek opvlogen, schoten
schuw weg, terug naar de rotsen op het
strand.
Maar dikwijls huren de mensehen bootjes
van de visschers af, en roeien Hem achterna.
Of als zjj Hem Noordwaarts zien wegvaren,
naar de drassige vlakte bij Betbsalda om te
rusten^ gaan zjj Hem langs bet strand te
voet achterna met hun zieken, trekken de
Jordaanbrug over, zijn Hem zelfs vóór, of
zoeken tot zij Hem vinden.
ezondheid al meer en meer.
staren naar Steil ww terug-
j ’t den eersten tjjj nog vrjj
niet Allerheiligen verergerde zijn
H Sacra-
Nog eenmaal
etenng in, zelfs
weer
elkaar op, totdat 't aantal gesneuvelden
200 had overschreden. Daarbij kwam nog,
een aanzienlijk aantal roepingen voor de
Congregatie verloren
Bjj al deze persooi
ook nog de financieele nood. Vooral 't moe
derhuis geraakte in de moeilijks te omstan
digheden, op Hollandscbe bodem gelegen,
had 't als Duitsch missiehuis de meeste rela
ties met Duitschlan.l Wel werd door tus-
schenkomt van den Centrumsafgevaardigie
Erzberger 't grensverkeer voor 't missieh üs
eenigszins vergemakkelijkt, maar toch onder
vond men vele moeilijkheden van den kant
van ondergeschikte beambten en distributie
kantoren. ”t Kwza zelfs zoover, dat de druk
kerij, die voor *t dagelijksch brood te zorgen
had, meerdere malen stopgezet moest wor
den, wegens gebrek aan papier en kolen.
Zwaar werd bovendien 't Missiehuis ge
troffen door den val van de mark. Door t
waardeverlies der Duitsohe inkomsten ge
noodzaakt. met Hollandsch krediet te wer
ken, nam de schuldenlast onrustbarend toe.
Dit was een van de zwaarste zorgen voor *t
bestuur der Congregatie, en nog geruimen
tijd duurde 't eer de vooruitzichten beter w »-
den.
Nieuwe moeilijkheden ontstonden na de
bezetting van 't Rijnland door de Geallieer-
Evangelie volgt
XVII,
In dien tijde ging
»n trok midden door
tls Hij in een zeker dorp kwam, ontmoetten
Éem tien melaatache mannen, die van verre
stonden. En zjj verhieven hunne stem, en
zeiden: Jesus, Meester, ontferm U onzer! Hjj
hen ziende, zeide: Gaat, vertoont u den
priesters. En het geschiedde, terwijl zjj gin
gen, dat zij gezuiverd werden. Een van hen
dan ziende, dat hij gezuiverd was, keerde te
rug, en verheerlijkte God met luide stem, en
viel op zijn aangezicht voor deszelfs voeten,
en bedankte Hem; en deze was een Sama
ritaan. En Jesus antwoordde, en zeide: Zijn
er geen tien gezuiverd? Waar zijn dan de
negen? Daar is niemafid gevonden, die terug
keerde, en God verheerlijkte, dan deze vfeem
daling. En Hij zeide hem: Sta op, ga, want
uw geloof heeft u gezond gemaakt
De Dooper had pas eenige maanden terug
de verwachting opgewekt naar den Messias
En nu was daar weer een nieuwe profeet die
niet meer doopte, maar mach tiger bleek dan
de oude, want Hij genas zieken en dreef dui
velen uit
Een grapte schare uit Galilea en Dekapolis
en Jerusalem en Judea en het Overjordaan-
sche daalden af naar Kaphamaum. En zij
brachten allerlei kranken mee, die met ver
schillende ziekten en kwalen bezocht waren,
en bezetenen en maanziekten en lammen, en
Hij genas allen.
Op de sabbatdagen leeraarde Hg in de sy
nagoog; doch in de week, in de morgenkoelte
of 's namiddags bij den frisscben Weeterwind
zat Hij op den oever van het meer te Kaphar-
naum zelf, bg Zevenborre of in dd vlakte van
Gennesar.
Maar bot volk drong
vooral de zieken, om IL
tie, president van
Persbond, is piot»
geraaktheid geslagen, terwijl hit
nevigie redevoering ftgien bet kl
om de overtreding
gelen besteld in d<
'•nr rlmf
belofte gedaan ia Nu een middelaar ia niet
van eenen alleen; maar God is een. Is dan de
wet tegen Gods beloften? Dit zij verre. Want
indien er eene wet was gegeven, die leveed
konde maken, dan zoude de rechtvaardig
heid waarlgk uit do wet zijn. Maar de
schriftuur heeft alles onder de zonde beslo
ten, opdat de belofte door het gejoof aan
Jezus Christus den geïoovigen zoude gege
ven worden.
Evangelie volgens den H. Lucas;
11—19.
Jesus naar Jerusalem,
SamariB en Galilea. En
te veel rond Hem,
lem aan te raken en
te genezen, roodst Hg niet vr|j meer spreken
kon. Hij verzocht zgn leerlingen, dat een
hunner booten tot zijnen dienst mocht s(jn.
Telkens als er dan veel volk om Hem drong
besteeg Hij de boot, zette zich neder en Hot
een weinig van wal steken. De scharen ston
den op het kiezelstrand; sommige mensehen
vooraan, barrevoets in het heldere water.
Nieuwe hoorden kwamen er steeds bij laags
den strandweg of over de slingerpaadjes op
de hellingen.
Met die boot vaarde Hij naar den overkant
naar Dekapolis. De
pen die zij op het meer kruisten, wuifden hun
xiige vaart. De
witte eilandjes
Gezelschap van 't Goddelijk Woord
Steil-Uden).
Zooals ieder jaar, ging P. Arnold Janssen
ook nog in 1908 naar Sint Gabriel bij Weeuen
om er zelf zijn geestelijke zonen tot de H.
Priesterwijding voor te bereiden. Een hard
nekkige verkoudheid, die hem weldra nood
zaakte voor éènige weken ’t bed te houden,
verzwakte zgn ge
Toen hij na Pinksi
gekeerd, ging
goed, doch me
toestand zoozeer, dat hem de H.
menten werden toegediend. I’
trad voor een tijd eenige verbetei
was zijn toestand omstreeks Kerstmis
too goed, dat hij de H. Mis kon lezen. Van af
den 5den Januari echter dwong hem een
nieuwe verlamming 't bed te houdenIn
i SCHIELIJKE DOOL» VAN LLN
üOLMjOOCH en aar.
Ln het socialistische blad „Le Reupie"
stond te lezen:
„M- Oeorgvs Whale
den rationalistischer! P
met
een l..._
thoticisme uitsprak Er was groot feest
met een 200 uitgenoodigden om het
eeuwfeest te vieren van Hisxley, den
apostel van ’t transformisme, dat be
weert dat de mensch van den aap af
stamt- Whale sprak den lof uit van
Huxley, spotte met de Kerk, beschimp
te bet visioen van Patihis op den weg?
naar Damascur en zette zich neer,
viel achterover en stierf
Het banket wend opgeschort, het bal,
dat volgen moest, wend afgezegd en
de urtgênoodi0den, pijnlijk getroffen,
trokken huiswaarts-”
Voor wie van een aap afstamt is het
geval misschien zoo er? niet, maar voor
wie gelooft aan de ziel en aan tlod
is het tien schrikkelijk geval, dat na
denken doet: Sterven, terwijl men God
beleedigt -voor wiens rechterstoel
men verschijnen gnat- i
HET OPTREDEN VAN DEN NIEUWEN
PROFEET.
IX.
Van dan af schijnt Jezus niet meer te Na
zareth gkomen te zijn. Zijn dorpegenooten
bleven in Hem den timmerman den, niet den
profeet.
Maar Hg daalde weder af naar Kaphar-
naum. Dat zou voortaan zgn eigene stad zijn.
Het volk zou Hem noemen „Jmus van Naza
reth uit Kapharnaum”. Van daar uit onder
nam Hg zgn tochten door Galilea, naar den
overkant van het meer, naar Jerusalem
zelfs. Steeds kwam Hjj terug in het gastvrije
huis van Simon.
In eenige weken was zgn naam door geheel
het land gegaan, gelijk die van den Dooper
vroeger. De kust van het meer was daartoe
even geschikt als de Jordaanvlakte. Visschers
en beurtschippers vertelden aan den over
kant van zgn genezingen, duiveluitwerpin-
gen en gezaghebbende woorden over het
Rijk God»; linnenwevers uit Beisan, die met
pekken naar Damaskus reisden, vertel-
het in Baniaa en in Servië; graankoop-
laken en glashandeUars uit Sidon en
verhaalden net in Noord-Galilea en in
licle; kameeldrijvers die tarwe ra olijf
olie naar ^tolemals en Ceaarea vervoerden,
verbreidden het door Laag Galilea en in de
havens bjj de Groote Zee; pelgrims droegen
het door bet Overjordaenscbe, naar JeStebo
naar Jenualenv
gen- Tot hun hoogste ouderdom Wij
ven ze hard werken want „niets”
ooen achten ze verkeerd- Ze wüm
immers dienen-
Toch komt voor hen ook het einde,
en dan zal iedereen zeggen: die had
*n hooge opvattin? van”t leven!
Doch de kafholitken en met hen aHe
oprechte geïoovigen. zuRen er bi« voe
gen Jammer, dat het voor de eeuwigt-
heiu geen waande had-
God had hij moeten dienen, en
menschheid óm God-
den. De verbindiiig met andere huizen in
Duitechland en de verspreiding der tijdschrif
ten was slechts mogelgk over*t Noorden vin
on J.
Pater Generaal Blum zag gedurende dien
tjjd den toestand zoo donker in dat hQ
schreef: „Van af heden tot 15 Januari
sterfdag van onzen Stichter willen wjj
hem aanroepen in onzen nood, dat hg zgn
Congregatie niet te gronde laat gaan. Maar
in alles, zooals God wil niets anders dan
de wil van God!”
Daar zn er.
booger schatten
’t Is hun niet te doen om te genie
ten, ook niet om rijk te worden-
Neen! Ze willen het leven doen strek
ken tot tfut voor de menschheid
Zii willen de menschheid dienen-
Dat ze met de menschheM te dienen
tegelijkertijd ook verdienen, rijk wor
den, hoog in aanzien dat nemen ze
op den koop mee, doch tellen Ijet niet
het hoogste-
Neen! Ze willen dienen op de eer
ste plaats-
Hulpyaardig zijn de bever.mate. en
him ondernemingen zi n modelirricStin-
In den laten avond en den helderen mane
schijn komt Jesus terug gevaren. Voor de
beekmondingen van de Oost- en Noordkust
liggen zwarte viMcbersbooten stil op ’t water
vuschen smijten hun netten uit en halen ze
ojB|j de kaai van Kaphamaum liggen rijen
booten gemeerd; aNeen de otters spelen bij
den oever in ’t water en pletsen er met hun
dikken staart in.
Dan gaan zij slapen in het huis van Simon,
of ook wel in het gebergte, in de grotten uit
de dalen, waar beneden de beek over de keien
ruisoht en bobbelt; en in den zomer als het
heel warm is, op een heuvelhelling onder den
blooten hemel. Dauwen doet het dan toch niet
de mensehen van Kaphamaum zelf liggen
meset allen te slapen bovsn op hun dakterras
alleen de muggen zgn lastig daar dicht bij 't
wUer. Maar verderop in *t gebergte worden
Jesus’ leerlingen daar minder door gebeten.
Als zgn leerlingen dan vast slapen, staat
Hij op, gaat lieper bet gebergte in, vntt op
de knWn of langsnit ter aarde en bidt.
Maar de schriftgeleerden en Farizeën, die
vroeger ook den Dooper gewantrouwd hadden
zagen nu met loensche oogen naar Jesus'
weldoen, en hoorden met spijt zgn bigde
booaschap.
Als jonge knaap had Jesus eens onder de
zuilenhallen van den tempel, die wetgeleer
den verbaasd met zgn antwoorden en vast
gezet met zijn vragen. Elk jaar, als Hjj met
Paschen naar Jerusalem opging, had Hg daar
met de andere lieden om hen gestaan, ge
luisterd naar hun besprekingen, maar geen
woord meer ingébracht. Dan was Hg voort
gegaan naar de witte priesters die de lillendo
vleeschstukken in den brandstapel op het al
taar worpen, naar de voorschriften van de
oude Wet.
Oudtijds waren die offerende priesters ook
de hoeders van de wet geweest. Want de Wet
was de godsdienst van Israel. Nu echter ble
ven sjj om hun altaar tijdens hun dienatweek
en trokken dan terug naar hun dorp, op hst
platteland.
Want naast de priesters waakte een andere
stand over de Wet: de schriftgeleerden. Die
pluisden de oude Wetteksten uit en leerden
aan hun volgelingen, hoe God moest gediend
worden. Dat waren nu de leeraars in Israel,
de geestelijke leiden van het volk.
Meestal waren bet leeken, ge
bachtalieden. rijke landeigenaars,
ed bankiers; een bonte mengeling van ataa-
den. die verbroederden in de atudie van Mo
ses' Wet. Ook waren nr wel eenig* priesters
HOOG 'T LEVEN!
Wie het leven niet hoo? houdt -
kent er de waarde niet van.
Zoo zijn er!
Want veïen beschouwen bet teven lou
ter als ’n gelegenheid tot genot-
Ze willtn zooveel mogeiijk genieten,
want, zeggen ze, we leven maar eens-
Ze weten, dat „jong zjjn” zich het
meest leent tot genieten
Vandaar dat ze zich aanporren tot vol
op genieten- Ze zijn immers maar eens
,o&t. Dezulken hebben het teven niet I
hoog staan-
Want: le de jeugd vliegt voorbij in
reuzenvaart -
2e al dat genieten heeft ook z'n na
weeën-
3e tegenslag en lijden staan spoedig
voor de deur
4e en als het leven ten einden.
ia-... dan is alle plezier voorbije, dan
Dtijft er niets werkelijks meer van over-
ja toch- De gewetenswroeging.
Anderen beschouwen het teven
'n gelegenheid om rijk te worden-
Ze willen vooruit!
En dat gekikt hun wei-
onder, doch zeiden.
Want in den tempel wordt enkel geofferd,
gezongen en gespeeld, optochten ingericht
met offerdieren en offerkorven. Maar door
de priesters wordt geen godsdienstonderricht
gegeven. Zelfs bestudeeren de priesters de
Wet niet
Daar zorgen de schriftgeleerden voor. Die
zitten bijeen op de banken onder de gaan
derijen van het buiten voorhof. De leerlingen
liggen er omheen en luisteren, eerbiedig.
Want de hoofdarbeid der meeaten is het uit
beelden der Wet. Dat doen zij niet door
eigen studie, in de stilte van hun huis,
maar door onderlinge liespreking. De mea
ning immers van alleenstaande meesters
heeft geen voldoende gezag, maar wel de
overeenstemming van era groep.
Rabbi lokhanan vroeg zoo: „Welk is de
naam van den Messias?*
4<abbi Shela antwoordde: „Zgn naam is
Shüo, want er is gezegd: Tót dat Shilo
komt.”
Rabbi iannai zegde: „Zgn naam ia Voort
planting, want er i« gezegd: Dat zjjn naam
in eeuwigheid blgve, dat zgn naam voortge
plant worde zoolang de zon blijft bestaan.”
Rabbi Khanina wedersprak: „Zijn naam ia
Genade, want er is gezegd: Ik zal u geen
genade doen.
Een andere
Trooster, zoon
Want *t is enorm, hoe ze zwoegen
en ploeteren. -
Ze kennen maar één zucht, en Gat
isnog- rijker te worden-
De tafvriek moet nog veel vergjroot
worden, de ontzet verdubbeld, venien-
vouurgd en de winst ook-
Ze worden aldoor rijker
ouder- -
En ah ze heel, heel rijk zijn, dan -.„
gaan ze dood- -«>«
En van al hun schatten krijgen ze
in de kist mee ’n doodshemd,
*t Is niet veel!
ook
Den
mo
gelijkheid, dat Pater Janssen nog eens za
lig verklaard zal worden. Om die gunst van
God te verkrijgen, is 'n gebed voor Je leden
van zijn Congregatie opgesteld; en 't vorig
Jaar nog is een jonge Broeder vin een ziekte
genezen na een noveen, ter eere van
Stichter gi
den huisde
cuurlgk te verklaren.
Pater Janssen’s opvolger.
Tegen 't einde van 't zelfde jaar word een
generaal Kapittel gehouden, waarop Pator
Nic. Blum tot opvolger van den Stichter werd
gekozen. De nieuwe Generaal had reeds tij
dens 't leven van Pater Janssen gewichtige
functies bekleed. Jaren lang was hg gene-
raal-procurator en van 1902 tot 1908 boven
dien rector van 't moederhuis te Steil, aa
den dood van den Stichter tot aan 't Kapit
tel had hg als assistent-generaal aan 't hoofd
der Congregatie gestaan.
Op 't zelfde Kapittel werd ook de Regel,
die in 1905 door den H. Stoel was goedge
keurd. herzien en in April van 't volgend
jaar daarvoor de definitieve goedkeuring
verkregen. De eerste jaren van 't bestuur
van Pater Blum kenmerkten zich door een
gestadige, bloeiende ontwikkeling. In
jaren ook werd een begin gemaakt met de
oprichting van een Hollandsche afdeeling;
doch daarop hopen wg in een volgend ar
tikel uitvoeriger terug te komen. Ook in
Duitsehland ontstonden nog nieuwe huizen:
God te dienen-
God gaf
is het die
Doen H ii moet
Goddelijk Wezen vorderen, dat
leven Hem verheerlijkt-
„Tot meerdere eer en glorie
God”, dat móet de leuze zijn
ons leven
En zóó beschouwd heeft ieder oogen-
blik van dat leven groote waarde
Zóó beschouwd is niet de rijkdom,
niet 't genot, niet ’t dienen der menseb-
heid de waardemeter van het leven-
Dat alles is bijkomstig-
Dat alles moet ondergeschikt zijn
aan het hoofddoel; GOD dienen-
Wie God oprecht dient waardeert
zijn leven
wie God niet dient, miskent de waar
de van het leven-
Hoog dus het leven!
GOD GEDIEND
den nacht van 14 op 15 Januari ontsliep hij
kalm en rustig in den Heer.
Natuurlijk ontbrak 't de volgende dagen
niet aan bewijzen van deelneming. Zelfs de
H. Vader liet door Kard. Merry del Val aan
dengflssistent-generaal Pater N. Blum en de
geheele Congreegatie zgn vaderlijke deelne
ming betuigen. De Bisschop van Roermond,
Mgr. Drehmanns, celebreerde den 22slen Jan.
de pontificale Requiem-mis. Aan den lijk
stoet namen uit 't missiehuis en ’t klooster
van de Missiezusters meer dan 1000 van
zijn geestelijke kinderen deel. Bovendien
ren vele vrienden en vereerders van
overledene gekomen. Deze laatste tocht
den Stichter, langs de uitgestrekte gebou
wen en door de tuinen van zgn Missiehuis,
leek een ware triomtocht. Drie-en-dertig jaar
geleden was hg daar arm en onbekend tgn
werk begonnen. God .was met hem geweest,
met Zjjn zegen was een werk tot stand ge
komen, dat de stoutste verwachtingen van
Jen- Stichter overtrof. Toen Mgr. Drehmanns
de groote schaar van priesters, broeders stu
denten en missiezusters hun geestelijken Va
der naar zgn laatste rustplaats zag bege
leiden, paste hij getroffen door dit schouw
spel hier op de woorden der H. Schrift
toe: „Opera enim illorum sequuntur illios:
hunne werken volgen hen.”
Vatten wg de gezamenlijke indrukken over
’t leven en den geest van den Stichter in 't‘
kort samen, dan staat Pater Arnold Jans
sen voor ons als een door-en-door edel ka
rakter als een man, in alles waar en recht
vaardig, getrouw aan zgn plicht en vrg van
egoistne; als een waardige, heilige pries tor
en kloosterling. Hg heeft alle krachten van
verstand, hart en wil besteed om zgn levens
taak volkomen te vervullen, terwgl hij al
leen beoogde, aan den wil Gods getrouw te
beantwoorden.
Zijn ndam ia in zgn Congregatie en
daarbuiten in hooge vereering gebleven,
laatsten tjjd hoort men spreken van de
G1"
St. Augustinus te Hangelar (bisdom Keulenj,
St. Kaverius te Dribuig (bisdom Paderborn),
terwgl nog twee andere in Beieren en Oost-
Pruisen, in voorbereiding waren. Uit de
reeds bestaande huizen voor de lagere studies
kwam een van jaar tot jaar stijgend aantal
studenten te St. Gabriel in 't noviciaat. In
dien tgd werden jaarlijks reeds klassen van
50, 60 of méér priester gewgd, om daarna
verdeeld te worden over de vele missiegebie
den of huizen in Europa en Noord-Amerika.
De Missies ontwikkelden zich goed, vooral
Togo en Zuid-Sjantoeng. Behalve de reeds
genoemde gebieden, wprden aan de Congre
gatie ook nog toevertrouwd: Mozambique,
Nigata (Japan), Abra (Philippijnen), een In-
(Hanen-missie in Paraguay, een Neger-missie
in Noord-Amerika en de Flores-missie (KI.
Soenda-eilanden).
De missie van Mozambique is nooit tot
bloei gekomen, door de beperking die
Portugeesche (vrijmetselaarsj-regeering
missionarissen oplegde. Over de Flores-i-’.
later meer.
Moeilijkheden gedurende den oorlog.
De eerste Jagen van de mobilisatie riepen
honderden bewoners van zijn missie-congre-
gatie onder de wapenen. Van 8». Gabriöl ui
teen moesten in 't geheel 400 fraters uit de
hoogere studies opkomen, waaronder 56 die
kort voor de H. Priesterwijding stonden. In
't geheel werden gedurende den oorlog 1400
priesters, broeders en studenten uit de ver
schillende huizen opgeroepen, 200 priesters
waren als aalmoezenier werkzaam bij de
marine of bg *t veldleger.
'n Treffend beeld wa» 't telkens, als voor
»te scharen jonge bloeders
hoogste klassen bij 't ver-
erki
Buperior-geueraal
*as 't de laatste
van hun geliefden Vader...
wamen de eerste doodsberichten te
Deze tijdingen waren 't grootste oor-
leed voor Pater Blum. Meer dan ooit zag
hjj in dezen tijd elke post met vrees komen.
Onverbiddelijk echter volgden de Jobstijdin-
dat
Coi
