S. KROM, Aik:
i
aar. Tel. 897
Stoomemrij, Chemische Wasscheiij en Tapijtreiniging.
Alle goederen worden vlug en correct afgeleverd.
„ONS BLAD’1
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. Telefoon:
U
De Canisiusfeesten te Nijmegen.
POSTGIRO 1*4863.
X* 300
FEUILLETON.
DE GEHEIMZINNIGE
MOORD.
IMaadag 8 September POSTGIRO 1MMX life Jaargung
Advertentieprijs
Van 1—5 regefe-f 1.25; elke regel meer f 0.25; Yectaa
per regel f 0.75; Rubriek «Vraag en aanbod** bfj vtx
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
^’Abonnwnentepryet
fèr lrw»rfiAt voor Alkmaar ,a v—
foor buiten Alkmaar ..TT e. f 285
pet Oefliustreerd Zondagabfad 060 f hooger.
|an alla abonné’» wordt op aanvrage grati» e»n polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van 1 600,—f 400,-, f 200,-, f 1OO,—f 6O~f 35—f 15,
OM DEN VREDE.
I
pro-
reeds
(Wordt vervolgd).
ADMINISTRATIE No. 43*
REDACTIE No, «3*
NOORD-HQLLANDSCH DAGBLAD
De opening der tentoonstelling.
Het comité voor de Canisiustentoonstelling
opende Zaterdagmiddag deze karakteristieke
expositie in het R. K. Universiteitsgebouw
aan het Keizer Karelplein.
Het openingswoord werd uitgesproken
door professor mr. E. J. J. van der Heyden,
voorzitter van het tentoonstellingscomité, die
allo aanwezigen verwelkomde namens ge
noemd comité.
Nijmegen, aldus spr., staat aan den voor
avond van een feest, dat onvergetelijk moet
worden voor zijn tegenwoordige burgerij.
Het is een feest van trots, van dank en van
vereering.
De mensch is aan de stof gekluisterd. De
De feesten, ter eere van Neer lands eer
sten Heilige, den H. Petrus Canisius, welke
te Nijmegen worden gehouden, zijn op groot-
sche en indrukwekkende» w jze ingezet.
In een deel van onze vorige oplage gaven
wij reeds zeer in het kort, een verslag van
de treffende feestelijkheden. Hieronder moge
thans een uitvoeriger beschrijving volgen
van de eerbiedige huldebetuigingen, welke
Katholiek Nederland den nieuwen Heilige in
de Roomsche Universiteitsstad brengt.
In navolging van Canisius’ voorbeeld, die
by zijn bezoek aan Nijmegen de armen der
stad liet deelen in de gulle gaven, welke Ca
nisius’ bloedverwanten den armenvriend
schonken, in rt/ïl voor de feestmalen, welke
de Heilige had afgewezen ter wille van de
armen, werden Zaterdagavond de minder
goed bedeelden der stad door do 8t. Vin-
centiusleden op bijzondere wijze bedacht.
HonderdeitvNijmeegsche armen werden Za
terdagavond met blijdschap vervuld, toen
hun bijzondér rijke aalmoezen werden uitge
reikt.
stond een oogenblik in beraad, en noemde
iets tot verontschuldiging- van dezen er bij
te voegen. Hoe sterk ik ook het doen van
mijn broeder veroordeelde en verfoeide, zoo
kwam mij deze handelswijze van Henry Wal
ter evenzoo zwak en laakbaar voor, dat ik
moeite had mij te bedwingen. Daar hij mijn
broeder tot het bedrijven der misdaad bad
overgehaald, was bet, meene ik, zjjn plicht
geweest, hem zoo mogelijk, voor de gevolgen
te beveiligen.
Op de vraag waar Jozef zich bevond, gaf
de kornet te kennen, dat hij hem paar Lon
den vergezeld had en met het rijtuig vóór de
dur wachtte. Hugh Walter liet nu mijn broe
der terstond weten, dat hij hem wenschte te
spreken. Hij was, toen hij de kamer des pa
troons binnentrad zoo bleek, als zijn jonge
meester, maar hield zich over het geheel
kloeker dan deze.
Hugh Walter hield ook hem den wissel
voor en vroeg hem of hij ontkennen kon de
maker daarvan te zijn.
Neen, zei mijn broder, een vreeselqken blik
op den kornet werpende, als mijn meester
mij verraden heeft, zal ik niet trachten iet*
te ontkennen.
A. DttTlTNGSIRKER, Hilversum: A. H. J.
ENGEL8. Lid der Tweede Kamer, Leiden; A.
EGGERMONT, Hoofd der K. K. 8<hool, 8t.
Jansteen; W. FRANSEN Jzn., Lid ie Kamer,
Weih. van Leeuwarden, Leeuwarden; Dr. Tb.
GOO88EN8, Rector R. K. Leergangen, Tilburg;
Pater BORROMAEU8 DE GREEVE, OJ'.M.,
Woerden; KO DE HAAN, Hoofdred. „One
Noorden”, Groningen (waarn. seer.); P. J. J.
HAAZEVOET, Lid Eerste Kamer, Amsterdam;
L. J M. HAZELZET. Hoofdredacteur a.-i.
„Maasbode”, Rotterdam; HENRI HERMANS, Lid
Tweede Kamer, Den Haag; Pater M. KEU-
LERS, O.Carm. Disc., Past. Groenendijk, Ha-
aerswoude; F. A. M. KOOPMANS, Kapelaan te
Groningen; C. J. KUIPER. Lid Tweede Kamer,
Utrecht; C. W. MNTEMAN, Voor». R. K. Riiks-
kieakring, Groningen; W. E. NOORDMAN, Leer-
aar, Nijmegen; Mej. F. A. M. PEETER8, Bloe-
mendaal; M. A. P. C. POELHEKKE, Lelterkun-
digo, Nijmegen; Prof. Mr. W. POMPE, Hoog
leeraar, Nijmegen; L. A. J. REBERS, koopman,
Rotterdam; Mei. Chr. REINHART, te Gronin
gen; VAN RIJCKEVORSEL sj.. Moderator
R. K. Universiteit-, Nijmegen: D. G. G. VAN
RINGELE8TEIN, Hoofd R. K. School, Vianen;
J. VAN ROOY, Hoofdonderwijze r, Deventer
Prof. Dr„ ALPHON8 STEGER, Hoogleeraar, Den
Haag; A. J. A. v. d. STEEN. Directeur Arbeids
beurs Nijmegen; J. G. SURING, Lid Tweede
Kamer. Maarssen; Dr. J. A. J. TONELLA, Voor
zitter Katholiekendag GroningenDrente, Gro
ningen; MARIA TROOSTER, te Zwolle; J. B.
VESTERS, Voorz. Ned. R. K. Jonrnalistcn-Ver-
eeniging, Den Bosch; L. F. J. M. Baron VAN
VOORST TOT VOORST, Lid 2e Kamer, Twel-
loo; N. H. M. ZWAGER, Leeraar, Heerlen.
Henry Walter vijf of zes duizend pond bij de
Ascott-wedrennen. Hij had gehoopt, deze
som van zijn vader te zullen bekomen, maar
deze toonde zich, evenals zjjn broeder Hugh,
voor het eerst onverbiddelijk en Henry kon
niet meer dan 3 duizend pond bijeenkrijgen.
In zijn wanhoop kwam bij Jozef om raad vra
gen. Hij zeide zich te vleien dat hij het ont
brekende wel binnen een maand tijd.s van
zijn vader of zjjn oom zou weten te verwer
ven; maar daarmede was bij vöor het oogen
blik niet geholpen; hij moest een uitweg vin
den om In dien tusschentijd zijn schukl-
eischers te bevredigen en zijn krediet op te
houden; later zou hij met het geld, dat hij
wachtte, alles weer goed kunnen maken. Hij
gaf hoelanger boe duidelijkr zjjn eigen mee-
ning te kennen en stelde ten slotte aan mijn
broeder, dio ongelukkigerwijze zeer veel slag
had om het schrift en de handteekening van
anderen na te maken, met ronde woorden
voor, om voor de ontbrekende som van drie
duizend pond valsche wissels te vervaardi
gen. Ik zal zorgen, dat die wissels vóór den
vervaltijd zich weder in mijne handen bevin
den zeide hij; gij loop dus hoegenaamd geen
gevaar en ik zie mij in staat gesteld mijn eer
op te houden. Wat zal ik u zeggen, Sir?
Mijn ongelukkige broeder was innig aan zjjn
meester gehecht; hij kon hem niets weigeren
en was hem maar al te gereedelijk ook in
deze zaak ter wille.
naat reed de met acht paarden bespannen
en met gele cbyranten omhangen staatsieka-
ros voor.
Terwijl de eerw. Zusters het Canisiuslied
van Heydt aanhieven, tilden dn zestal pa
ters Jezuieten de kostbare reliekschrijn, wel
ke in de versierde hall stond opgesteld, om
hoog en droegen hem in de karos.
Onmiddellijk daarop steeg Mgr. D. M. Bes
son, bisschep van Freiburg in en zette zich
tegenover het kostbaar omhulsel, dat bet hei
lig gebeente bevat.
Geëscorteerd door vier Maltheser ridders,
te weten de heeren Baron van Wijnbergen,
Baron van der Heijden van Doornenburgh,
Ridder de van der Schueren en Baron van
Voorst tot Voorst, zette dc stoet zich lang
zaam in beweging.
Hoofdgroepen uit den optocht waren o.m.:
„Canisius, doctor in de wijsbegeerte en god
geleerdheid”, „Canisius, opvoeder der jeugd
en hervormer der hoogescholen”. Een vol
gende groep gaf Canisius als schrijver van
den beroemden catechismus op v in
keizer Ferdinand I samengesteld. „Canisius,
verdediger der Kerk”; Canisius de nederige,
diakenen bieden den Heilige staf, mijter en
kardinaalshoed aan, welke deze echter wei
gert, volgden thans. Te midden van Karei
V, Ferdinand I, hertog Albrecht van Beieren
en gevolg schreed Canisius als raadsman der
vorsten voorbij.
Vlagdragers van steden, waar Canisius
hoofdzakeljjk heeft gearbeid, omgaven Cani
sius als de tweede Apostel van Duitschland
en den Paulus van het Noorden.”
Voorafgegaan door bruidjes, zingende
meisjes en knapen, door de wereldlijke en
geestelijke autoriteiten en door een deputatie
der R. K. Universiteit, volgden de relieken
van den H. Petrus Canisius, eerbiedig ge
groet door de duizenden.
Rondom het plein, waar de R. K. Universi
teit staat, stonden in dubbele rijen de Njj-
megenaars en vele katholieken uit den om
trek geschaard, op eerbiedigen afstand ge
houden door de politie, die hier evenals el
der* uitgebreide en voortreffelijke verkeers
maatregelen had g< troffen.
Tegen het veelgestelde uur reden de au
to's der Bisschoppen aan.
Op het bordes van onze R. K. Universiteit
had zich een uitgelezen gezelschap verzameld
Omgeven door Mgr. H. van de Wetering,
Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. P. Hopmans
bisschep van Breda, Mgr. Lorenzo Schioppa
Pauselijk Internuntius, Mgr. Roche, Engelsch
Missiebisschop en een schare professoren,
wachtte de rector-inagnificus prof. mag. G.
de Langen Wendels O.P. de plechtige stoet
af. s
De vendebwaaiers brachten den Bisschop
pen den vaandelgroet, en de staatsiekaros
hield halt recht tegenover den hoofdingang
der Njjmeegschc Alma Mater.
Toen de sebare geestelijken zich hadden
opgesteld, trad de Rector Magnificus naar
voren en sprak hij Mgr. Besson en het verza
melde volk toe.
M(jn broeder, een- flinke, vlugge knaap,
was ongelukkig een weinig boven zjjn stand
opgevoed, en koesterde tengevolge daarvan
neigingen en denkbeelden, die hem een
i^1el1'iu.en tegen»in inboezemden tegen
re *aarin hjj geplaatst was.
„JZ iW jter’ bemerkende, hahlde hem
u» 80ctlvinden vaa de oude heeren, maar
X®, v ÏÜ1 V|“ e« mjjne moeder,
bürnn i bet kantoor te verlaten en in zjjn
Naderen dienst ^en.
hemJ D®tuurWk, Jozef, zeide hij tot
aat ik in *t minst niet voornemens ben
in mii n bediende te behandelen. Gjj zult mij
*L?h"e verve,ende garnizoensplaats tot ge-
bhoiBoF yer?Uekken. mijn secretaris en bi-
ninr *ns’ woord mün zaak waarne-
uL®n verzeker u, dat u dit vrij be-
hoo<rnn ijken’ dan uw jonge leven achter een
8?^.®“ ®/uar bet muffe kantoor in de
naarG™f Ph8^ te verkn*eren. Mijn broer
dan» aa/i luisterende nam het hem ge-
dw io^J^ ee“ 8tap’ dl® «>owel voor
even J onb®<ize',en meester, als voor zjjn
de hv ^"btzinnigen Lediende, tot
deze Kevo*Ke“‘eid l(>. Kort nadat
s haar beslag had gekregen. verloor
IJekend ia bet Vredesprogram van Paus
Benedictus XV en de nadere uiteenzetting
hiervan door ZJ£m. Kardinaal Casparri in
zijn brief aan Mgr. Chesnelong, Aartsbisschop
van Bene, een program, dat de meesterlijke
samenvatting kan heeten van hetgeen voor
het oogenblik is te bereiken, mits het met
kracht wordt nagestreefd en wij allen ééa
zijn in het streven naar vrede, ons aaneen
sluiten in de actie onder de pauselijke ba
nier.
In meer dan één land heeft men aan die
roepstem gehoor gegeven en een vredesver-
bond gesticht; in Nederland bleef die stem
wel niet geheel onbeantwoord, maar de om
standigheden droegen er toe bij, dat er niet
aan beantwoord werd, gelijk dat in Neder
land kon, gelijk men dat in Rome van Neder
land bad mogen verwachten, gelijk ook velen
in den lande dat wenschten.
Maar die stem klinkt nog altijd.
En wat tot beden verzuimd werd, kan
nog heden geschieden.
Ook Nederland moet zjjn vredesverbond
hebben ter verwezenlijking van het Pause
lijk Program.
Vraagt men naar bijzonderheden van de
actie, wij zouden willen zeggen, dat dit hier
een punt is van den tweeden rang.
Niet, dat we niet beseffen, dat er een goed
omschreven werkwijze moet zijn om iets te
bereiken-,
Wjj achten die beslist noodig.
Vage leuzen zonder welomschreven
grampunten helpen hier niet.
Maar voor het oogenblik is het voldoende,
dat wij allen weten, dat er veel, heel veel ge
daan kan worden, als wjj het maar eens rijn,-
als wjj maar willen samenwerken.
Als wij samen het doel willen en ernstig
willen, dan zullen de leiders do geschikte en
meest opportune middelen wel vinden.
Het zou niet goed zjjn, alle actie achter
wege te laten om gering verschil van mee
rling hoever mVn in sommige punten knn
gaan.
In dezen oproep willen wjj dan ook niet
nader omschrjjven, in hoeverre de enkelen,
die dezen oproep onderteekenen, meenen, dat
do alschaffing van dienstplicht, de aanvaar
ding van het program van den Volkenbond,
de instelling van verplichte arbitrage, het ge
bruik van een wereldhulptaal als middelen
tot het nagestreefde doel kuunen en mogen
worden geëischt of aanbevolen.
Is het Vredesverbond gesticht, dan zal de
leiding er van aan de hand der Pauseljjke
Documenten den weg, die tot het doel leidt,
beter kunnen afbakenen, dan dit vooraf door
enkelen zou kunnen geschieden.
Maar aan geen discussie is onderhevig, dat
wij de vreilesgedachte kunnen bevorderen
door woord en geschrift, door gebed tot Ooi
zoowel als door menschelijke samenwerking.
zoowel in het bjjzonder eigen leven als in bet
openbaar; dat verder een organisatie die ge
dachte beter levendig houdt, in eeu krachtige
actierjjker vruchten kau doen dragen, een
internationaal verband, kan leggen tussdien
de acties in de onderscheiden landen, in éen
woord van die actie kan maken een katho
lieke, dat is algcnteene actie tot verkrijging
en behoud van deu vrede, die moet zjjn een
wereldvrede.
Naar het voorbeeld van het Buitenland
doen ondergeteekenden een beroep op per
sonen zoowel als op vereenigingen van per
sonen, op de grootste en machtigste het eerst,
maar evenzeer toch ook op de kleinere ver
eenigingen zoowel als op iederen katholiek
in het bijzonder.
Een voorbereidende actie bracht
«enigen samen om de beweging in te leiden
door een oproep tot bet geheele Katholieke
Nederlandsche volk. Door hen werd deze op
roep onderteekend niet als leiders der bewe
ging, maar als Grienden van den vrede, die
de gelegenheid wilden scheppen voor alle
andere vredesvrienden om elkander te vinden
en dan allen samen een Katholiek Neder-
landsch Vredesverbond te vormen, dat te zjj-
ner tjjd zjjn leiders wel zal kiezen en zjjn
weg zal vinden.
Al wie iustemt met bet streven, in dezen
oproep tot uitdrukking gebracht, zende zjjn
naamkaartje met de letters o.d.v. (om deu
vrede) aan een der ondergeteekenden, bij
voorkeur aan den waarnemenden secretaris,
den heer Ko de Haan, Hoofdredacteur
van „Ons Noorden”, te Groningen.
Prof. Ml. J. H. P. BELLEFRoid. Hoog-
loersar, Nijmegen; Prof. Dr. J. Th. BEIJ8EN8,
Hoogleeraar, Utrecht; G. H. P. BLOEMEN. Lid
Ged. Blaten van Overijsel, Oldenzaal; Prof. Dr.
TITUS BRAND8MA, O.Carm.. Hoogleeraar, Nij
megen; Prof. Dr. GERARD BROM. Hoogleeraar
Nijmegen; A. Th. BAKT, Rotterdam; G. BUL
TEN, Lid der Twaode Kamer, Voorhout; Pater
CHRY8O8TOMU8, O. M.. Cap. Comm. Prov. i
Derde Orde v. d. H. Fran^isjue, Helmond; Mevr.
De overbrenging der relieken.
In het pensionaat „Mariënbosch", prach
tige terreinen aan de H. landstichting gren
zend, waren Zaterdagavond dc relieken van
den Heilige in alle stilte geplaatst.
In de tuinen van de stichting stelde de
stoet, die Zondag den kostbaren schat naar
de stad zou begeleiden, zich op.
Kanunnik T. Bootsma, de welbekende se
cretaris van Mgr. Heylen, trad als ceremoni-
arius op.
Dank zjj zjjn voortvarende leiding, kon
kort na drie uur de plechtige uittocht begin
nen. Vóór den boofdingang van het pensio-
sche wissels werd aan ons kantoor voor ac
ceptatie vertoond. De handteekening van den
trekker, lord Valmore, was zóó goed nage
maakt, dat de kassier er door misleid zou zijn
geworden; maar uit de aanteekeningen van
den boekhouder bleek uieta van de afgifte
van den wissel, en dadeljjk ontstond er twij
fel aan de echtheid van het stuk. De boek
houder begaf er zich mede naar den heer
Hugh, en deze gelastte, dat men den vertoo-
ner zou zeggen, dat de betaling plaats zou
hebben, maar tevens onder een of ander voor
wendsel het stuk in handen te houden. Dit
gelukte, er werd terstond met de meeste om
zichtigheid een onderzoek aangevangen, en
reeds na verloop van een uur was men d<>
noodlottige zaak op bet spoor.
Ik werd bjj de patroons binnengeroepen.
Percival Walter bracht mjj met weinige
woorden op de hoogte en verklaarde toen,
het zoo goed als uitgemaakt te achten, Jat
mjjn broeder de vervaardiger van den vat-
schen wissel was. Ik was nog niet van len
schrik, dien deze mededeeling mjj aanjoeg,
bekomen toen de deur openging en de kornet
binnentrad.
Hjj scheen uit mjjne houding eu de bleek
heid van zijn vader en zjjn oom terstond af
te leiden, dat er iets buitengewoons gaande
was: en toen zjjn oom Hugh hem terstond
daarop den wissel voorhield met de vraag of
hjj kennis aan dat stuk had bestierf zjjn ge
laat eensklaps zoodanig en begon bij zóó te
beven dat ik niet anders dacht, dan dat bjj
in elkaar zou zjjn gezegen. In weerwil daar
van trachtte hjj nog te ontkennen iets van
den wissel te weten. Doch zijn oom zeide Ver
zwaar het misdrijf maar met door leugen
achtige uitvluchten, die toch niet baten. Wjj
weten dat deze valsche wissel uit uwe ban
den is gekomen, en dit zegt genoeg. Is dit
het eenige stuk van dien aard dat in omloop
is, of hebt gij het hierbij niet gelaten?
Spreek!
Henry Walter bewaarde het diepste stil
zwijgen; maar toen zjjn oom zjjne vraa^ met
nog meer nadruk herhaalde, bekende hij, dat
er voor een bedrag van drie duizen pond in
de wandeling was. Ik had geen ander plan,
oom, ging hjj stotterende en met ter neder
geslagen oogen voort, dan om den wissel
vóór de vervalling in te 'ttekken, en achtte
het niet mogelijk, dat gebeuren zou, was he
laas gebeurd is. Ik had een hooge wedden
schap aangegaan, die ik stellig winnen moet,
en met dat geld was ik voornemens alles te
dekken.
Dat gelooven negen van de tien die de
misdaad bedrijven, waaraan gij u hebt schul
dig gemaakt. Allen hopen zij het gepleegde
kwaad in tjjds te zullen herstellen. Gjj moogt
u gelukkig achten, dat gjj onmiddellijk ge
stuit zjjn.
Daarop vroeg Hugh Walter aan zjjn neef
of de nagemaakte handteekening zjjn werk
of dat va iemand anders was. De kornet
Op grond van ons geloof en van onzen
Godsdienst zjjn wij, Katholieken, wel op bij
zondere wqze geroepen, den vrede op aarde
tc beminnen, na te streven en te bevorderen.
Nauwelijks was onze Koning Jezus ge
boren, of de Engelen boven zjjn kribbe be
groetten Hem als den Vredevorst en Zjjn
komst op deze wereld als de boodschap des
vrede*.
En vóór Hij ten Hemel opvoer, was Zijn
laatste woord een herinnering aan Zijn vrede-
komst op aarde, vrede brengend voor allen,
die zouden 4ëven naar Zijn beginselen.
De predikers van Zijn Evangelie worden bij
voorkeur vredesboden genoemd en hun gang
door de wereld wordt heerlijk geroemd, om
dat hij de gang is van de prediking des vre-
5es.
Ondanks dat alles is toch de strijd niet
geweken en zijn verdeeld, voor wie Jezus bad
dat zij één mochten zqn, en woedt de oorlog,
werkt hij na of wordt hij voorbereid.
Nog gruwen wjj van de verschrikkingen
van een der vreeselijk^te, welke de wereld
kende, en huiveren wjj voor de mogelijkheid,
dat een volgende nog gruwzamer wezen zal.
Wel weten wij dat de mensch mensch blijft en
dat verschil van meening en inzicht, tegen
stelling van belangen, ja zelfs, aanvallen op
recht en bezit steeds opnieuw aanleiding tot
conflicten zullen geven.
Maar wij achten het niet noodig en wij
verzetten ons er tegen, dat die conflicten
met geweld tot een oplossing worden ge
bracht.
Een andere oplossing vordert van ons de
leer en de liefde van Christus.
Eu daarom willen, wjj het onze er toe bij
dragen, dat in de toekomst die conflicten,
ook als zjj tusseben geheele Staten ontstaan,
worden opgelost op vreedzame wijze, b.v.
door bemiddeling, commissies van onderzoek,
scheidsrechtspraak en, indien de partijen
niet anders tot overeenstemming gebracht
kunnen worden, door internationale-.Recht
spraak.
Wjj voelen het als plicht, er naar te streven
van die gedachte de gemeenschap te door
dringen.
De laatste oorlog vooral heeft ons den
oorlog doen verafschuwen.
Wie den oorlog met ons verafschuwt, zal
met ons willen trachten, den oorlog te voor
komen.
Wie ernstig den Internationalen vrede wil,
moet dien ook willen bevorderen en propa-
geeren.
De oorlog wordt gemaakt.
Jarcn, vóór de wereldoorlog ontbrandde,
kon men dien voorzien.
Hij moest komen. Men heeft hem door bui
tensporige bewapening en machtsgroepen ring
onvermijdelijk gemaakt
Maar heeft men dezen oorlog gemaakt, dan
moet men eds te meer trachten, een opnieuw
voorbereiden te voorkomen.
Tegen den geest van den oorlog moot ge
steld worden de geest van den vrede.
Gelijk de vorige oorlog werd gemaakt door
de samenspanning van velen, moet thans
door veler samenwerking dc vrede worden
verkregen en bewaard. J
Daartoe is de gemeenschap der Katholieke
Kerk wel bij uitstek aangewezen.
Daartoe zjjn wjj, Katholieken, wel aller
sterkst geroepen onder de leiding, onder aan
voering van den Paus.
De Pausen Pius X, Benedictus XV en Pius
XI hebben er ons zoo dringend mogelijk toe
epgerocj
stof kau den mensch belemmeren, maar hem
ook dienstbaar worden gemaakt op zijn tocht
naar den hemel. Die les vooral is het, welke
het Éier bijeengebrachte gedurende de ko
mende dagen den feestelingen leeren wil en
hen na die dagen wil doen bjjhljjven.
Dat ook de grootste geleerde, het genie, in
stoere, onafgebroken werkzaamheid zjjn tri
omfen voorbereidt dat leeren ons de bij
de honderd handschriften en boeken, welke
hier van Canisius *(jn bijeengebracht
Dat zelfs de heilige steun behoeft en be
scherming, dat is de troostvolle les, die de
stoffelijke hulpmiddelen van den heilige, die
hier ten toon gesteld zijn, aan allen voor
houden.
Wanneer de tentoonstellingscommissie in
de mate, welke alle bezoekers kunnen beoor-
deelen, slaagt in hetgeen door haar beoogd
werd, dan is dat te danken aan de onbe
grensde hulpvaardigheid, die zij van alle zij
den mocht ondervinden en waarvoor spr. al
len dank zegde.
Vervolgens verklaarde prof. mr. E. J. J.
van der Heijden de tentoonstelling voor ge
opend.
<4