1
to
„ONS BLAD”
I
r
I
f
I
I
I
Bureau: HOF 6. ALKMAAR. Telefoon: tSXZtfn
I
I
I
I
1
*>S postgiro iMMi Masada* beeeaber 1995 postgiro imwx 19e Jaargang
J
r
FEUILLETON.
DE GEHEIMZINNIGE
MOORD.
r.
i-
JbNdertantfoprQti
Vm 1—5 regeh« 1.25; elke regel meer f OJSitedatf
per regel f 0.75; Rubriek .Vraag en aanbotr* b| «of
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
f 400,
fi
<Mi»
2.52“^,“*" —m
f200,-, f 1CXJ,—f 60,-, f 35,—, f 15?
5”
deze vien
levenswandel te volharden.
Abonnementcpry«i
tar Irwarüra! voor Alkmaar L—
roor buiten Alkmaar f 28S
Met Oeflimtreerd Zondagiblad O 60 f hooger.
ton abonné'n wordt op «anvrago gratia een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van t 500,'
Encycliek van anzen H. Vader Pius XI,
door de Goddelijke Voorzienigheid Paus
aan de Patriarchen, Primaten, Aartsbisschoppen,
4 Bisschoppen, en andere plaatselijke Ordinarii,
die In vrede en gemeenschap leven met den H. Stoel,
OVER DE INSTELLING VAN HET FEEST
VAN JESUS CHRISTUS' KONINGSCHAP
NOORD-HOLLANDSCH DAGÉLAD
di staat
vrqmoedigbfcid
jende:
f
met
i
v<
het
e-
-Ji-
De jj—rnrr-ti^ op Woodbine Cottage.
«8.
vertrek
het
in
’las en zeide daar-
(Worth vsrveitfM f
M
t iw beer den
f
te vieren feest
Christus-Koning geeft Öm de beste hoop,
tct -c
goeder ure temg te keeren tot den aitert»
minneljjksten Verlosser.
Bet zou nu de plicht der Katholieken zjjn
ITK Nol 4M
Na OM
van de Ko-
verbonden
dwenen.”
„Wat bedoelt
nen, mjjnheer? T.
►Or g**r.
mot e<-
om
bw
fcfl verder.
it
mi af tot in eeuwigheid,
i leer der Heilige Boeken
lag te beklemden als past aan hen. die dra-
achterstaad rroet .mi— -Men worden toege-
schreven aan de sjtthe
der goedi
stand of
uage rookte uit een
ren het aaibaren mond
stuk waarvan ij" tanden Mhw omnerkbnai
t 21 „vier
■ür nitaprak. Des» omstandigbebd entging
Nadat Carter voor de tweede maal ge
scheld had werd Je glazen deur der villa
door een dienstmaagd geopend, wier gezicht
nagenoeg geheel door een ouder de kin vast-
■turn lachte
edig weder We, want
eerste bezoek op dp
"i voor zeven
uen majoor Vernon te spreken, en werd ter
stond in een aan het einde van de gang ge
legen vertrek gebracht. Hier heerschte een
soort van halfduister, daar het Ueht, dat door
het eenige venster inviel, onderschept werd
door Meilaadjes met cactusplanten liefhebbe
rijen van den vorigen eigenaar der villa, tie
meer dan de helft der ruimte van het vertrek
innamen.
De huisheer zat in een leuningstoel by den
baard eene courant te lezen. Carter nam hem
snel maar nauwkeurig op, en vond in hem
iemand tusscben de vyf-en-vjjftig en zestig
jaar, met grijsachtige knevels, een stroef ge
laat en een vrijmoedigen blik.
„Ik kom navraag bjj u doen, mj^iheer,'*
zei.it> Carter „naar een uwer vrienden, den
heer Walter, die sedert hedenmorgen viet
uur vermist wordt"
De bewoner van Qof~
meenehuimen pijp, tegen
•t_l
klapperden, toen Carter da woorden
PAUS PIUS XL
den laatste niet, en hjj leidde er uit af, dat
Veruon zjjn vriend Wilmot gesproken had en
onaangenaam verrast was, dat anderen
nauwkeurig wisten, op welk uur deze de Ab
dij verlaten had.
„Kunt gij mjj ook zeggen, mijnheer Ver
non, waar hjj heen gegaan is?" vervolgde
Carter, hem scherp aanzieude.
„Ik?” vroeg de ander verbaasd. „Wel neen,
mijn vriend. Ik was juist voornemens hem
hedenavond een bezoek te brengen. Wat
hoor ik”, ging hjj met toenemende verbazL-ig
voort, „Heeft Henry Walter de Abdij verlas
ten? Ik wist niet beter, dan dat hjj nog onder
geneeskundige behandeling was en op kruk
ken sprong.”
„Dat meende ik ook, maar toch is hjj ver»
t gjj met vermist en verdwo-
Walter was immers vrjj om te
gaan werwaats hjj wilde?'*
„Natuurigk.’
„Dan verwondert bet mij niet, dat hjj de
Abdij zoo spoedig verlaten heeft, als hjj maar
kon, zeide Je bewoner der Cottage, de a»ch
mt zjjn pijp kloppende. „De arme drommel
had lang genoeg huisarrest gehadl
en ten verderve worden
erk, die het menschdom
voedsel geeft ten eeuwigen leven, door met
geslachten van heilige mannen en vrouwen
voort te brengen en te vormen voor Chris
tus, die niet ophoudt Zjjn trouwste en ge
hoorzaamste dienaren in Zijn Kerk op aar
de op te roepen ter zaligheid in het hemel-
»ohe rjjk.
Wjjl dit heilige jaar zoo herhaaldeljjk tot
verheerlijking van het rjjk van Christus heeft
bijgedragen, meenen Wjj te bandelen over
eenkomstig. Ons Apostolisch Ambt, als Wjj,
toegevend aan de verzoeken welke zoovele
kardinalen, bisschoppen ‘en geloovigen, geza
menlijk of individueel, tot Ons richtten, dit
heilige jaar besluiten met de instelling in dr
Kerkeljjke liturgie van een bijzonder feest
van Onzen Heer Jesus Christus, Koning.
Christus in overdrachtcljjken zin Koning te
noemen, om den hoogen graad van verhe
venheid, waardoor Hjj boven al het gescha
pene uitbiinkt, was reeds lang een algemeen
gebruik
Dat Christus koning is, lezen wjj bet niet
in talrjjke plaatsen der H. Schrift? Hjj wordt
immers genoemd de heerseber, die uit Jacob
zal rn, die door den Vader is aangestrtd als
koning up Sion, Zjjnen heiligen berg, en de
heidenen tot zjjn erfdeel za> krijgen, en dee
aardrjjks einden tot zjjn eigendom; en de
bruiloftszang, waarin Hjj, die waarljjk ko
ning van Israel zou zjjn, Ons wordt voor
gesteld in de gedaante van een allerrijkst en
oppermachtig vorst, bevat deze woorden: Uw
troon God, staat voor immer en voor eeuwig;
een sebepter van gerechtigheid is de sebepter
van Uw rjjk.
„Kwam Je majoor hem dikwjjls Ix-zocken,
,n op welken tjjd van den dag gewuonljjk?’’
„Hjj kwam niet geregeld, maar van tjjd tot
4jd en op verschillende uren van den dag.
*om* zeUs 's avonds iaat”
„Kende uw meester den heer Vernon reeds
lang?’
„Hjj had hem in Indie leeren kennen. In
Januari op den trouwdag van lady Haughton
kwam de majoor voor ’t eerst op Je Abdjj.
Hjj had de huwelijksplechtigheden te Lisford
bjjgewoond, en sprak den beer Walter bjj het
w«KrÜden aan. Deze herkende hem echter
B*et t$r*t°nd. Het was den majoor, naar het
mterljjk te oordeel en, in don laats ten tjjd dan
“ok niet meegeioopen; maar de fortuin lach.e
naar t scheen,
*og geen week na i_,
Abdl) koekt hjj de Cottage reeds
Mhooderd pond.”
'„Ik geloof, om u de waarheid te zeggen,
dat de heer Walter de kennis van den maj<>or
niet gezocht zou hubben, als deze hem in In-
Jifi niet uit een groot gevaar had gered. Er
vielen wel eens harde woorden tusscben
hen.”
„Ei? Waarover verschilden zjj dan?”
„Ja, dat weet ik niet precies. De majoor
was wat vrjjpostig en indringend van aard.”
„Is Je beer Vernon gisteren bjj den heer
Walter geweest?”
„Dat geloof ik niet; bjj is misschien in
geen veertien dagen op de Abdjj geweest.
Maar ik ben er niet geheel zeker van want
hjj trad onaangediend bjj den heer Walter
binnen.''
„Hebt gjj nooit bespeurd dat uw beer wa
pens bjj zich droeg?,* vroeg Carter, toen zjjn
oog op een tweetal pistolen viel, dat bezjjden
den schoorsteen hing.
„Wapens? Neen, mijnheer! Ik heb wel eeus
bjj bet verbedden ontdekt, dat de heer Wal
ter een riem om bet Ijjf droeg, waarin ik
knobbeltjes voelde, die mjj san groven ge-
weerhagel deden denken. Maar later heb ik
begrepen, dat het een met zeem bekleede
galvanische gordel tegen jicht was, Namaan
rnjjn meester nogal leed
Carter antwoordde niet, maar kaJ moeite
rlimiaak Ie onderdrukken. -Hoe was
ie» bjj rijn weggaan geleed?’? vroeg
„In een bruinen rok. grjjze b(pek. aan mat
bont gevoerden pels, een zwart vilten hoed
en een cachemieren cbane-nez."
„Welke kleur bad het laken van den
pels?”
„Blauw.”
„Carter teëkende deze laatste bijzonderhe
den op, en vroeg vervolgens, terwijl hij da
Hjk zjjn En eenzelfde vrijheid moet bovendien
de staat peven aan de religieuze orden on
congregaties van beide seksen, die, omdat
zjj de krachtigste medewerkers zjjn van de
Herders der Kerk, ook het meest er toe bij
dragen. dat het Rjjk van Christus wordt uit
gebreid en bevestigd, hetzjj door de bestrij
ding met hun heilige kloostergeloften van
de drievoudige begeerlijkheid der wereld, het
zij door de vervolmaking van eigen leven
bewerkend dat de heiligheid, die Christus
Zjjn Kerk als een merkteeken gaf, in voort-
durenden en dagelijks toenemenden luister
voor aller oogsn schittert.
De wereldlijke gezaghebbers zal voorts de
jaarljjks terugkeerende viering van dit feest
vermanen, dat de plicht om Christus publie
kelijk te eeren en te gehoorzamen niet enkel
op private personen maar ook op de overho-
den en bestuurders rust; hun zal hjj in de ge
dachte roepen het laatste oordeel, waarin
Christus, niet alleen gebannen uit de publie
ke zaak maar ook door minachting veron
achtzaamd of misschien, gestrengeljjk al die
beleodigingen .wreken zal, daar zjjn Konink
lijke waardigheid vordert, dat geheel de men-
scheljjke samenleving ruste op de Geboden
Gods en de Christelijke beginselen zoowel
wm de wetgeving betreft als in de recht
spraak en voor wat aangaat het onderwijs
der jeugd in de zuivere leer en haar opvoe-
tot ongerepte zeden.
bovendien zullen de Christeh-geloovi-
;en niet weinig kracht en moed putten uit
Ijze viering, om in een waarljjk Ohristeljjken
andel te volharden.
heid te verkondigen de
van Christus.
Krachtens Ons Apostolisch Gezag stellen
Wjj derhalve den feestdag van Onzen Hoer
Jesus Christus Koning in, telken jare op den
laatsten Zondag van October, dien nJ., welko
den feestdag van Allerheiligen voorafgaat,
over geheel de wereld te vieren. En tevens
schrjjven Wjj voor, dat op dien zelfden dag
jaarljjks de toewjjding worde hernieuwd van
het menscheljjk geslacht aan het Allerhei
ligst Bart van Jesus, zooals Onze Voorgan
ger Pius X z. g. die opstelde; voor dit jaar
echter wenschen Wjj dat die toewijding ge
schiede op den 31 en dezer maand op welken
dag Wjj zelve een pontificale H. Mis zullen
opdragen ter eere van den Christus-Kenmg
en fn Onze tegenwoordigheid die toewijding
zullen doen plaats hebben. Beter en geschik
ter meenden Wjj bet Heilig Jaar niet te kun
nen sluiten; noch door Onze dankbaarheid tn
kunnen toonen jegens Christus den onsterfo-
Ijjken Koning der eeuwen waarbjj Wjj te.
vens <i« luik zjjn van geheel de Katholieke
wereld voor de weldaden gedurende dezen
heiligen tijd aan Ons, aan de Kerk sn ge
heel de Christenheid verleend.
Er is geen reden, eerbiedwaardige Broe
ders, om U in den breede te onderhouden
over het motief, waarom Wjj bepaald hebben,
dat een afzonderlijke feestdag zal gevior 1
werden van den Christus-Koning, waaraan
eenig symbool en een erkenning t
ninklijke waardigheid zelve zoude
zjjn.
Rest Ons nog, eerbiedwaardige Broeders,
aan het slot van dezen Brief kort uiteen te
zetten, welke vruchten Wjj uit dezen publio-
ken eeredienst van den Christus-Koning dur
ven verwachten en Ons beloven, zoowel vooy
Kerk en Maatschappij als tot heil vaa eiken
geloovige afzonderlijk.
Ongetwijfeld zal deze eerbetuiging jegens
de goddelijke Opperheerschappij niet nala
ten de mensehen in herinnering te brengen,
dat de Kerk, door Christus als een volmaak
te maatschappij gesticht, krachtens geboor
terecht waarvan Zjj geen afstand doen kan.
de volledige en ongerepte vrijheid van net
wereldlijk gezag voor zich moet opeischen,
en bjj de vervulling van de baar van Gods
wege toevertrouwde taak, bet ond< rwjjzen en
besturen en tot de eeuwig» zaligheid gelei
den van allen die tot Christus* Rijk beboe
ren, van andere: willekeur niet kan afhanao-
HOOFDSTUK xlil
lamp van de toilettafel nam waarop Mathilda nagenoeg geheel door een ouder de km vast
haar had neergezet: „Brandde deze lamp I geknoopten doek bedekt was. Hjj
toen gjj hedenmorgen
k waant?”
„Neen; zjj was neergedraail.”
„Kuilt gij misschien nagaan tot hoe lang
zjj gebrand beeft?” -
„De kamerdienaar goot olie, die zich nog
in de lamp bevond in een glas en zeide daar
op: „Jot vier uur vermoed ik."
Carter dankte Jeffreys voor zjjne inlichtin
gen en keerde toen terug naar het park,
waar hjj Tibbles trouw op poet vond.
Zij namen nu beiden plaats in een rjjtuig,
dat bulten op hen wachtte; maar aan de laan
van WooJbine-cottage stapte Carter er we
der uit. na aan zjjn metgezel gelast te hebben
om zich naar het spoorweg-station te Shoni-
*diffe ta begeven, en daar nauwkeurig aeht
te slaan op een kreupelen reiziger, gekleed in
•en blauwiakenscb«n pels met bruine bont
gevoerd en een grjjze broek. In geval bjj zulk
een passagier in T oog kreeg moest hjj hem
velgsn, waar hjj ook been ging, na bjj Jen
StadoMehef een briefje met de veretodite ta-
HchtfaurM aabternelatem te hebben.
om door hun actie en werken dien terugkeer
te bevorderen en te verhaasten; maar zeer
velen hunner schfinen In de sociale samen'e-
ving niet die nis»»* In te nemen noch dat ge-
gers zjjn van (akk -' der waarheid. Der.e
vreesachtigheid
len, die zien iVen van tegen-
zich al te zwak verzetten, waarvan
het gevolg is dat de tegenstanders der Kerk
slechts grootere driestheid en vrijmoedigheid
ten toon spreiden.
Wat is nu d» reden, dat Wij voqr het in
stellen van dezen feestdag sinds bet einde
van de vorige eeuw den weg soo gelukkig en
uitstekend voorbereid vinden? Niemand kan
het onbekend zjjn, met hoeveel eruditie en
klaarheid de devotie is verdedigd in tal van
boeken, welke over de geheele wereld in
groote verscheidenheid van talen zjjn uitge
geven, en boe het Koningschap en de heer
schappij van Christus worden erkend sinds
de invoering van dat vrome gebruik, waarbij
bjjna ontelbare huisgezinnen zich aan het Al
lerheiligst Hart toewijden en overgeven.
Maar niet enkel huisgezinnen deden zulks
doch ook gemeenten en landen, ja zelfs het
gebedje menscbelQk geslacht, op initiatief en
onder leiding van I^o XIII, heeft zich aan
datzelfde Goddelijk Hart in 1900 toegewjjd.
En dan mogen wjj ook niet stilzwijgend voor
bijgaan de talrjjke Eucharistische congres
sen, welke in onzen tjjd plegen byeen te ko
men, en welke op wonderbare wjjze hebben
medegewerkt om plechtig aan de mensch-
heid te verkondigen de Koninklijke macht
En talrjjker nog zjjn de voorspeflingea der
profeten; overbekend zjjn vooral deze woor
den van Isaias: Een Kindeken ia Ons ge
boren en een Zoon Uns gegeven, en de heer
schappij i« op Zjjnen schouder gelegd; en
Zjjn uaam zal genoemd worden: Wonderbare,
Raadgever, God, Sterke, Vader der toeko
mende eeuw, Vorst des vredes. Vermeerde
ren zal zieb Zjjne heerschappij en aan den
vrede zal geen einde wezen; op David's troon
en over Zjjn koninkrijk zal Bjj zetelen, op
dat Bjj het bevestige en sterke door recht en
gerechtigheid, van i
Uit de algemeeoe
dient te volgen, dat de Katholieke Kerk,
welke het rjjk van Christus op aarde is, *n
rjjk moet vestigen onder alle mensebea en
over geheel de aarde, om haar Oprichter en
Stichter gedurende den jaarljjkschen kring
loop <ter heilige liturgie door menigvuldige
bewjjzen van vereering als Xoning en Beer
en Koning der koningen te begroeten. Zjj
deed die eerbetuigignen vroeger toekomen,
klinkend ipowel in de be wond eren» waardige
verscheidenheid van gezangen zooals in de
oude psalmgebeden en in de oude Sacramen
taria, op dezelfde wjjze als Zjj ze thans nog
brengt in de dagelijks aan de Goddelijke
Majesteit toegestierde gebeden en in bet of
feren van de onbevlekte offerande; en in de
ze eeuwige lofprijzing van Christus als Ko
ning erkent men gemakkelijk de bijzonder
schoone overeenkomst tusschen onze en de
Oestersche ritussen, zoodat ook in deze zaak
bet woord waarheid bevat: uit wat men
bidt, bepaalt men ook, wat o.er. gcl oft
Om nu in enkele woorden de beteekenis
en de natuur van deze heerschappij te ver
klaren, is het nauwelijks noodig te «eggen,
dat zjj een drievoudige macht omvat; miste
zjj die macht, dan zou nauwelijks die heer
schappij begrepen worden. Uit de Heilige
Schrift traden overduidelijk de getuigenissen
gesproken en afgeleid, te voorschijn en het
is Katholiek geloofspunt, dat Christus Je-
sua den mensenen gegeven is zoowel als Ver
losser, in Wien zij moeten gelooven, als tege
lijkertijd als wetgever, Wien zij hebben te
gehoorzamen. De evangeliën nu stellen Hem
voor niet zoozeer alsof Hjj wetten vastge
steld heeft, dan wel als wetten vaststellend:
en van al degenen, die deze wetten onder
houden wordt door den goddeljjken Meester
dan met deze en dan met die woorden gezegd
dat zij op hun liefde voor Hem op de pref
zullen worden gesteld en'dat zjj in Zijne lief
de zullen blqven.
Zjjn rechterlijke macht, hem door den Va
der verleend, verkondigt Jesus zelf aan de
Joden, die hem beschuldigen van schending
der Sabtiathrust wegens de wonderbare ge
nezing van een lamme. „Want niet de Vad^r
oordeelt iemand, maar alle oordeel heeft Hjj
aan den zoon gegeven."
Schandelijk zou bjj dwalen, die den Chris
tus als mensch de heerschappij over eenige
burgerlijke zaak zou ontleggen, daar Hjj der
wijze van den Vader uvt volstrekte reent
over het geschapen heeft verkregen, dat alles
in Zjjn macht is gesteld. Evenwel, zoolang
Hjj op aarde leefde onthield Bjj er zich ge
heel van, die macht uit te oefenen en zooals
Hjj vroeger bet bezit eo bet beheer van aard-
sche goederen geringslfcatte, zoo heeft Bij
goederen vroeger aan de bezitters er van ge
laten en laat Bij ze hun ook beden. Wel
schoon is hier van toepassing: „Hjj neemt
geen vergankeljjke rijken af. Die het hemel-
Heerscben moet Hjj derhalve in 's men-
schen geest, dewelke in volkomen onderwer
ping dc geopenbaarde waarheden en Chris
tus" leer vasteljjk en zonder ophouden heeft
te gelooven; hcerschen moet Hjj in den wil,
die de goddelijke geboden en voorschriften
moet volteengen; heerscben moet Hjj in zjjn
hart dat met achterstelling van natuurlijke
verlangens, Goj boven al moet beminnen en
Bern alleen aanbangen; beerschen in zjjn li
chaam en deszelfs ledematen, die als instru
menten of om mc^St. Paulus te spreken als
„wapenen van gerechtigheid voor God" heb
ben te dienen tot innerlijke heiliging der ziek
Wanneer dit alles den christcngeloovigen ter
beschouwing en overweging wordt v
Meld, zullen zjj gemak kelgk tot de voln
heid worden geleid. Zoo moge het, eerbied
waardige broeders, geschieden, dat èn zjj, die
buiten onze gemeenschap staan, bot zoete
juk van ChrsRus tol hun heil mogen zoeken
en aannemen èn wjj ijlen, die door het raads
besluit van den barmhartigen God tot de
huisgenooten des geloof» behooren, niet met
tegenzin maar met heilig verlangen en liefde
dat juk dragen; door een leven overeenkom
stig de wet Gods een blijden overvloed van
goede vruchten afwerpen en als door Chris
tus goed en trouw bevonden dienstkneobteu
met Hem deelacbtig^orden aan de eeuwige
glorie eu gelukzaligflftd in Zjjn Hemelsch
Rijk.
Tot onderpand hiervan en als een blijk je
gens, U eerbiedwaardige broeders, van Onze
vaderlijke genegenheid, bjj de nadering van
den geboortedag van Onzen Heer Jesus Chris-
tus, strekke dit suhrjjven; en ontvangt den
Apostolischen Zegen, dien Wjj U, eerbied
waardige broeders, Jen clerus en Uw volk in
groote liefde verleenen, als waarborg voor
de gunsten des hemels.
Gegeven te Rome bjj St. Pieter, den Hen
December van het heilige jaar 1925, het
vierde van ons Pontificaat.
ache rjjk geeft”.
Aldus omvat het konigschap van onzen
Verlosser alle meuechen; en daarom maken
Wjj gaarne de woerden van Onzen Voorgan-
jfr z.g. T/mj XIH tot de Onze: „Want Zjjn njk
strekt zich niet alleen uit tot de Katholieke
volken of tot hen. die door het H. Doopsel
gereinigd, ofschoon de dwa”ng hen tot afg>
wekenen heeft gemaakt of de ketterij ‘i‘,n
van d- liefde heeft afgeechieden. toch tot 4e
Kerk, inzoover het baar rechtsgebied betreft,
behooren: doch het omvat ook allen, die n!-4
aan het geheele menschelijke geslacht aller-
waarachtigst in de macht van Jesus Christus
is."
Als de menschei! in bet bijzonder zoo
wel als in het openbaar leven de Koninklij
ke macht van Christus zullen erkennen, zul-
noodzakeljjk vanzelf ongelooflijke voordeelen
daaruit voortvloeien, als de burgerlijke ge
meenschap van een rechtvaardige wjjsheid,
van orde en rust, van eendracht en vrede.
Want de Koninklijke waardigheid van Onzen
Heer <U>ordringt het menachelijk gezi
een zekere godsdienstige wijding van
selen en voorschriften en evenzeer veredelt
zjj de plichten en de gehoorzaamheid der bur
gers.
Ol welk geluk zou allerwegen genoten
worden, sis alle menschen: individuen, huis
gezinnen en staten zich door Christus heren
besturen, „Dan tenslotte opdat wjj de
woorden gebruiken, welke Onze Voorganger
Leo XIII vijf en twintig jaar geleden tot alle
bisschoppen richtte zullen vele wonden
genezen kunnen worden; dan zal het recht
in de hoop van het oorspronkelijk gezag weer
opleven; zullen alle heerlijkheden van den
vrede hersebonken worden; dan zullen de
zwaarden en de wapenen uit de handen val
len, als allen vrijwillig het Rjjk van Christus
aanvaarden en er in gehoorzamen, en alle
tong zal verkondigen, dat de Heer Jesus
Christus in de glorie van God den Vader is.
Opdat nu deze ailerwenscheljjkste voordel
len overvloediger gevoeld worden en in de
Christelijke samenleving dieper doordringen,
opdat de kennis van de Koninklijke waai-
digheid van Onsen Verlosser zoo ver mogu
Ijjk verbreid worde, schijnt niets krachtda
diger dan dat e«a hjjzonder en eigen feest
van Christus-Koning worde ingesteld.
Wanneer Wjj voorschrijven, dat Christus
als Koning zal worden vereerd door gansch
de Katholieke wereld, dan willen Wjj daar,
mede ook tegemoet komen aan den nood
dezer tijden en een uitstekend geneesmiddal
aanwenden tegen de pest, welke de mensche-
Ijjke samenleving heeft aangetast. Wgnt een
pest van onzen tjjd noemen wjj het zooge
naamde laïcisme met zjjn dwalingen en onza
lig streven En dit kwaad, eerbiedwaardige
broeders, gjj weet het, rjjpte niet in één dag,
doch lag reeds lang verscholen. Men begon
met te ontkennen Christus’ heerschappij over
alle volken en te loochenen, dat uit het eigen
recht van Christus volgt het recht' der Kerk
om het menscheljjk geslacht te onderwijzen,
om wetten te geven en de volkeren te bestu
ren en tenslotte den menseb tot zjjn eeuwig
heil te brengen.
langzamerhand dan ook werd de Christe
lijke godsdienst gelijkgesteld met dwaalle
ringen en aileronbetamelijkBt met deze op
een lijn gesteld; vervolgens werd hjj onder
worpen aan bet burgerlijk gezag en aan de
willekeur van vorsten en magistraten overge
leverd en nog verder gingen zij, die meenden,
dat een natuurgodsdienst, het een of ander
natuurlijk gevoel, moest worden in de plaats
gesteld tan den dienst van God. Staten
welke meenden, dat zjj het zonder God kon
den stellen en dat hun godsdienst bestond in
ongeloof en veronachtzaming van God, ont
braken al evenmin.
Het in de toekomst jaarlijks
van Christus-Koning geeft Ons
dat het de menscheid zal aanzutten om te
Aan deze encycliek ontleenen wy het vol
jende:
Eerbiedwaardige Broeders,
Heil en Apostolische Zegen.
In de eerste encycliek, welke Wij na het
aanvaarden van het pontificaat aan de bis
schoppen der Katholieke wereld richtten, we
zen Wjj op de diepste oorzaken der rampen,
welke het menschdom drukten en teisterden,
en Wjj herinneren Ons, dat Wjj toen duide-
lyk hebben te verstaan gegeven, dat die
chaos van ellende over de wereld is geko
men, wjjl het meerendeel der menschen zich
onttrok heeft aan Jesus Christus en
Zjjn heilige wet, zoowel in de practjjk van
bun leven als in de huiselijke en maatschsp-
pelüke samenleving; doch ook wezen Wjj er
op; dat er geen hoop kon zjjn op een bljj-
vendeii vrede der volken, zoolang de men-
«c! individueel en als naties de heerschap
pij vtn Onzen Zaligmaker zouden misken
nen en van zich afschudden
En daarom vumaanden Wjj allen, den
vrede van ChMttm te zoeken in Christus'
rjjk, en kondigden Wjj aan, dat Wjj, zoo
veel in Ons vermogen is, aan de vestiging
van dien vrede zouden medehelpen.
In Christus' rijk, zeiden Wjj, want
scheen Ons toe, dat men niet krachtiger tot
herstel en handhaving van den vrede zou
kunnen meehelpen, dan door te herstellen bet
rjjk van Onzen Heer.
Wat groote vreugde en troost vervulde
Ons hart, toen in de majestueuze St. Pieter-
basiliek, na de afkondiging door Ons van de
helijgverklaringsdecreten, de ontzaglijke
menigte dankzeggend God lof zong: Gjj Ko-
ning der glorie, CbristM. Want, terwjjl de
menschen en de volken, die zich van God
losmaakten, door ouderlingen baat en twis
ten ten ondergan
gevoerd, gaat de