Noord-Hollandscfi
De Firma De Lange en oe Moraaz neemt geinen In Deposito en verleent Gredieten.
Dagblad.
20e JAARGANG.
I
Tweede Blad.
ALKMAAR.
f
a
d
L. FRANKENBERG,
ALKMAAR.
ZATERDAG 8 MEI 1926.
HANDEL EN MARKT.
SPORT EN SPEL.
WEERBERICHT.
Vergadering van den Raad
der gemeente ALKMAAR
Iers I
juist dit te balen,
kwam: en ging dat
nood, dan maar de
dviseur ontkend, en.
die van een andere
IN EN OM ALKMAAR.
Uit den Alkmaarschen Raad.
LÖ.. om oeu urci i uioi, iu
Handelsonderwijs. Maar wie
4* hebben, dat hiermee de za
vergist zich deerlijk: vóór- en tegenstander*
wisten uit de adviezen
wat iu hun kraam te pas
toevallig eens
bevoegdheid van -den^s
tegenover zijn meening
autoriteit gesteld.
zyn. Spr. verwondert zich over
tpotjee”. Mèt Mi. Kusters zyn wij
dat het principieel fout is, dat de
dus
I
x>:-
k
r
i
van maanden is in
- de stormloop op
Na deze algetneene beschouwing een paar
jen.
d onder auspiciën van zeker
blad, een legende te vormen. De Katholie-
ozon
lagen,
<le
mo
urn-
beeiie-
helpen
bij
ua-
te
VOETBAL
DE WEDSTRIJDEN VAN MORGEN.
Alcmaria II speelt morgen haar darden
promotie-wedstrijd en wel tegen Hilversum
II. In Hilversum verloor Alcmaria met 21,
zooda* het thans aan de reserves is revanche
te nemen voor die nederlaag.
Een spannende ontmoeting mag men ver
wachten.
[rag niet door verhooging der ge-
-W
VULPENHOUDERS
ia 20 diverse soorten. Vanaf 45 cL tot f 20
2,
Ier
'I’,
Deze inlichtingen z ij n er gekomen: van
den heer Bolkenstcin, inspecteur van bet M.
V
'hulde aan lie.waüKere sttyoers voor ge:
de gemeeutefinaaciën, die hoewel versla;
met eere uit den strijd zijn gekomen.
ALKMAAR, 8 Mei 1926. Eierveiling zool
Noord-Hollandaoh Noorderkwartier. Aan
voer 187.000 kineieren. Prijzen: 55/66 K.G.
f 4.70—4.80; 57/58 K.G. f 4.80—5.00; 58/50
K.G. f 5.10—550 60/61 K.G. f 5.30—5.4O|
62/64 K.G. f 5.40—6.60; bruin f 5.00—6.30,
per 100 stuks.
Aanvoer 48.000 eendeieren. PrijzeuiJ L(/Q
f 4.90 per 100 stuks.
groots belastingverhooging krijgen. Op een
vaste uitkeering mogen we niet rekenen. De
staking in Engeland zal niet nalaten haar in
vloed er op uit te oefenen. We moeten dus
voorzichtig zijn. Spr. verwondert zich over
den heer Sietsma, die niet eens het antwoord
van den wethouder afwachtte.
De heer VOGELAAR geeft toe, dat het
niet prettig is, tot belastingverhooging over
te gaan. Volgend jaar zullen we de belang
rijke uitkeeringen missen en de verhooging
zal over 8 maanden moeten gelden, omdat
het belastingjaar 1 Mei aanvangt. En dan
zou de sprong wel eens dubbel zoo grbot
kunnen zijn.
Wethouder THOMSEN sluit zich aan bij
de heeren Kusters, Leesberg en Vogelaar.
Dat spr.’s voorspellingen niet uitkomen is
logisch, omdat het slechts ramingen zijn.
We trachten echter de ramingen zoo goed
mogelijk te doen zijn. Dat is ook nu weer
het geval. De voordeelen van de conversie
schat spr. evenals de heer Westerhof. Er
zijn echter ook nadeelen. De Bewaarschool
zal vermoedelijk volgend jaar f 12.000 vra
gen. Daarmee zijn die f 10.000 al weg. Het
belastbaar inkomen neemt toe, maar niet juist
is, dat ook do opbrengst met 10 pet. toe
neemt. Gebleken is juist, dat de opbrengst
verminderde. De conclusie van den heer
Westerhof is onjuist. Het navorderingsko-
hier bevat veel dubieuse posten waarvan
vermoedelijk heel weinig zal inkomen. Dit
zal opwegen tegen de oninbare posten. Spr.
acht het wenscheljjk, dat van het waterlei-
dingtiedryf f 300.000 in bet potje blijven.
Op winst uit het slachthuisbedrjjf kan men
niet rekenen, vooral omdat de ijsfabriek een
wisselvallig bedryf is.
Wethouder WESTERHOF: Het kan vrie
zen en het kan dooien (gelach.)
Wethouder THOMSEN vindt de begroo
ting niet erg florissant Op ongeveer f 170.000
zal men bij een volgende begroeting niet kun
nen rekenen. Verhoogt men nu de belasting
niet, dan zal men volgend jaar wellicht van
0.60 tot 0.80 moeten gaan en gewenscht is,
dat ook de verhooging geleidelijk gaat.
Hieruit volgt dan ook, dat we moeten be
zuinigen. En spr. zal trachten, hiertoe te
komen. Anders zullen de gemeente-financMn
een zeer ongunstig verloop hebben.
De VOORZITTER merkt op, dat ramingen
altijd min of meer in de lucht hangen. Loopt
het dus in de praktijk een beetje anders,
dan kan men er niemand een verwjjt van
maken. Men is de laatste jaren tegenover
den wethouder zeer scherp geweest. De in
specteur van de belastingen beeft eens ge
raamd f 570.000 en de opbrengst was
POL1TIESPORTVEREENIGINO
TE ALKMAAR.
Ter gelegenheid van haar 1-jarig bestaan
beeft de Politiesportvereeniging te Alkmaar
seriewedstrijden uitgeschreven, welke gehou
den worden a.s. Dinsdag op het terrein van
V. A. F. C. aan den Westerweg en 's mor
gens te 10 uur beginnen
Uitgenoodigd zjjn de Politieeportverecni-
gingen te Amsterdam, Hilversum en Zaan
dam.
Voor deze we<lstrijden zijn 4 prijzen be
schik tiaar geetel-L
Na afloop vindt de prijsuitreiking plaats in
het café van den heer Verberne, alwaar
avonds ook een gezellige bijeenkomst gehou
den wordt.
Hoogste barometerstand 769.1 te Vardö.
Laagste barometerstand 753.8 te Skagen.
Verwachting: Matige Westelijke tot Noord.
Westelijke wind, zwaar bewolkt met Opkla
ringen, kans op regenbuien, weinig verande
ring in temperatuur.
A. R. C.-NIEUWS.
Morgen speelt A. R. C. I haar tweeden en
laatsten promotie-wedstrijd. Beverwijk III is
morgen de gast De eerste uitwedstrijd ein
digde in een gelijk spel. A. R. C. speelt nu
thuis en wanneer zij de wedstrijd niet te licht
opneemt, mag een kleine overwinning voor
de thuisclub verjvacht worden. Aanvang 2.30
uur
A. R. C. komt als volgt uit:
P. Goudsblom.
P. Schellings. H. Hackman.
Th. Wiering. P. v. d. Aakster. H Richter.
C. Groot. W. Admiraal. P. Godjjn. J. Jasper*
J. Molenkamp.
A. R. C. II speelt vriendschappelijk tegen
de Alkmaarsobe Boys Aanvang 12.30 uur.
(Vervolg).
Vermenigvuldigingscijfer plaat
selijke inkomstenbelasting.
Wethouder WESTERHOF wil belasting-
verbooging zoo lang mogelijk uitstellen.
Spr. meent, dat er nog geen reden tot ver
hooging is.
Regel ia, dat de voorspellingen van de af-
deeliug financiën niet uitkomen. Spr. geeft
daar een voorbeeld van. Het eene jaar her
roept men, wat men het vorige jaar voor
spelde. Zelfs heeft de wethouder de verla
ging voorspeld, maar weer is het niet uit
gekomen, want nu wordt voorgesteld, om
te verhoogen. Daarom meent spr. te mogen
zeggen, dat ook dit niet noodig is. Spr. gaat
dan den financieeten toestand der gemeende
na.
De conversie der leeiung brengt dit jaar
f 1000 voordeel en de volgende 4 jaren ge
middeld f 10.000.
Het belastbaar inkomen - zal ongeveer
f 1.500.000 meer bedragen dan vorig jaar
dat is ongeveer 10 pCt meer.
En hiermede is in deze bijlag» geen reke
ning gehouden. De opbrengst kan f 10.000
booger worden gesteld.
Van het Waterleidingbedrijf krijgen we
f 260.000, wat met 6 jaar rente f 370.000
wordt. Deze f 110.000 meent spr. te mogen
gebruiken, om de begrooting sluitend te ma
ken. Dit lijkt spr. zeer verdedigbaar. Spr.
merkt op, dat hjj niet principieel verschilt
met de meerderheid. Deze wil n.1 f 60.000 ne
men. Het verschil is dus slechts gradueel.
Spr. dringt er ernstig op aan, de belasting
niet te verhoogen, omdat bet niet noodzake
lijk is.
De heer SIETSMA zal tegen belastingver
hooging stemmen, vooral nu hij gehoord heeft
van de uitkeering pit het waterleidingbedrijf
Svelke genomen wordt vaa de achterstallige
rente.
De heer KLISTERS is niet optimistisch
ten opzichte van de oninbare posten. We ko
men belangrijk tekort en als we niet verschil
lende potjes hadden, zouden we misschien 1
op 0.85 moeten komen. Spr. acht het niet te
tolereeren, dat winst uit de bedrijven geno
men wordt. Maar het is echter noodig. Van
het waterleidingsbedrijf weten we nog niets.
De financieele commissie wilde alleen de ren
te van de f 370.000 aan de begrooting ten
goede te doen komen. Dat is een bedrag
van f 18.000. Nu zitten we voor de moei-
Ijjkkheid, dat we er met die f 18.000 niet
komen. Daarom nemen we f 60.000. Spr. wil
echter niet verder gaan en wijst te dien op
zichte op Amsterdam. Als we nu niet met de
verhooging komen, zullen we volgend jaar
een grooten sprong moeten maken.
Wethouder LEESBERG heeft bij de be
grooting reeds betwijfeld, of men er met 0.60
zou komen. Spr. is gezwicht voor een uitvoe
ring uit de bedrijven, anders zouden we een
Gelukkig beschikt Alkmaar over enkele
winstafwerpende bedrijven en behoeft bet
geheele bed ra
meenteljjke inkomstenbelasting “gedekt
worden.
Daardoor behoefde het vermenigvuldi-
gingscjjfer „slechts” van 0.60 op 0.65 ge
bracht te worden, een verhooging dus van
ruim 8 pCt.
Toch zjj men voorzichtig met het putten
uit „winstp^’u2‘* v---
het eene, dat het princi
bedrijven belangrijk tot de gemeentelijke in
komsten gaan bijdragen.
Zeker, zjj moeten zich kunnen bedruipen,
maar als dergeljjke gemeentcmonopolie’s
groote winsten gaan maken, geschiedt zulks
door een indirecte belasting op de verbrui
kers, waarbjj met finantieeie draagkracht dus
absoluut geen rekening is gehouden.
Zuchtend en in de hoop, dat dit voor den
Raad een aansporing moge zjjn tot de uiter
ste zuinigheid, opdat niet een volgend jaar
opnieuw verhooging noodig zal zjjn, zullen
we ons met de meerderheidm ara bjj bet
blijkbaar onvermijdelijke neerleggen.
De Commissaris van politie krijgt een »a-
larisverhooging, wel. ia waar t 300 minder
J - p—A 'W'T> - ’w*
het College had voorgesteld. Maar,
weinig verzacht, doordat de verhooging
werkende kracht heeft tot 1 Januari 1.L
loe zit dat nu eigenlijk? De S. D. A. P.,
v.. uvti 11'”-' «oki - «—I het-J
L.O.; van den beer Thiel, inspecteur van her
gemeend mocht
zaak beslist was, I
dan hjj gevraagd had en ook de Burgemees
ter aan 1
deze onaangenaamheid wordt voor dit jaar
een i
terug’
die tegen deze salarisverhooging is, liet den
heer Bak in den steek, toen deze voorstelde
de verhooging eerst op 1 Juli te doen in
gaan. We hebben zoo’n flauw idee, dat, wan
neer eerst over bet principevoorstel gestemd
was en pas daarna over ’t voorstel Bak
omtrent den datum van ingang de zaak
anders ware geloopen.
Hoe het zjj, wjj fehoiteeren den heer Com
missaris met deze verhooging, die o.i. wél
gemotiveerd is.
Eindeljjk dan, zal het Scharloo verbreed
worden. Reeds enkele jaren Is de gemeente
eigenares van de daarvoor benoodigde gron
den en perceelen. Dat niet eerder begonnen
is, zal wel liggen aan den woningnood, die
het onverantwoordelijk maakte zooveel wo-
ningruimte te sloopen. Nu deze minder nij
pend is geworden, zou bet niet goed zijn, de
noodzakelijke verbetering nóg langer uit te
stellen. De nauwe hals van het Scharloo is by
het steeds toenemend auto-verkeer naar
Bergen al lang genoeg oen gevaar voor de
veiligheid geweest, en waar van den nienw-
geprojecteerden verkeersweg in het verleng
de van de Lindenlaan binnen afzienbaren cyd
tóch we] niets zal komen, juiche^ we deze
verbetering van harte toe.
Temeer, waar het gemeentebestuur b(j den
verkoop van vrjj-gekomen gronden héél
aardig den koopman gespeeld beeft!
OBSERVATOR.
AGENDA R. K. VOLKSBOND;
MAANDAG van 77H uur zitting voor de
Voorschotbank. Studieclub Typografen.
VRIJDAG 8 uur Ledenvergadering Afd. Ge
wone Leden.
ZATERDAG Contributie-betalingen op de ge
wone uren.
79 uur spreekuur van het Bureau voor
Arbeidsrecht.
Voor het Ondersteuningsfonds hebben zit
ting Ruiter en van Westen.
Voor het inleggen en terugbetalen van gel
den van de Centrale Volksbank, bestaat ge
legenheid tusseben 58 uur, ten huize van
den heer Koopmeiners, Teseelschadestraat 1L
losse opmerkinge
Er dreigt zich,
r
ken zouden n.l. om allerlei duistere, politieke
redenen, tegen de Handelsschool zjjn. Niets
is minder waar. Al eerder is hier betoog'l,
dat de heele Handelsscbool-affaire niets met
politiek heeft uit te staan. Zeker, wjj eischen
voor onze eigen kinderen confessioneel on
derwijs niet alleen Lager, maar waar het
kan óók Midiielbaar en Hooger. En we
zouden inderdaad een jubelzang aanheffen,
als Alkmaar als centrum van Noordelijk Hol
land oen inrichting voor Katholiek O.
mocht krijgen. Maar meent iemand nu in
ernst, dat deze inrichting er een dag eerder
zou komen als de Handelsecbolen waren op
geheven? Zouden de drie Katholieke leer
lingen, die momenteel de Handelsschool be
zoeken er zjjn er nooit veel geweest
het nu ineens mogeljjk maken een Kath.
Lyceum t» stichten? Och kom, wie niet
weet, dat voor stichting van een dorgeljjke
inrichting andere dingen noodig zjjn, op
de eerste plaats rjjkssubeidie, die voorioopig
zeker niét komen zal is niet bevoegd ook
maar een letter over onderwijszaken op pa
pier te zetten! Maar wat hindert 't, of er
maar klakkeloos beschuldigd wordt? Er
moest immers «temming gemaakt worden!I
Dan is daar de houding van de Vryheids-
bondsche Raadsleden. Reeds lang voor het
verschijnen van de minderheidsbylage scheen
de houding van ten minste twee hunner be
kend te zjjn.
Een lawine van verwijten meest anonym,
stortte eiken dag op hun arme hoofden
neer. De openbare school was verraden; bet
verkiezingsspook werd er bjjgehaald en mo
gen we al die schrijvers geiooveif wat
heeft Alkmaar toch veel verborgen journa
listieke genieën dan stonden enkele Vrij
heids bond-zetels bedenkeljjk te waggelen.
Het gevolg is geureest, dat de heer Dirk Go-
vers in het laatste kwartier van den strjjd
eindeljjk kleur bekende en verklaarde voor
behoud te zullen stemmen. We hadden dit
van dezen aarts-bezuiniger niet verwacht
Trouwens, wie binnen een jaar tjjd driemaal
voor belangrijke, onnoodige uitgaven stemt
Cadettenscbool-Ziekenbuis, Tractortram
en Handelsschool moet zjjn bezuinigings-
blazoen maar voorgoed opbergen.
Zonder ons met interne partjjaangelegen-
heden te willen bemoeien, zouden we tóch
we) eens willen weten wat ie V. B.-fractie nu
doen zal. Scheidt de heer Govers zich af, om
dat »’n beide fractiegenooten aan den aan
slag op de openbare school zoo noemde
hjj immers de actie van de voorstanders tot
opheffing hebt>en meegebolpen?
Of zullen de heeren Thomsen en Bosman
gemaakt Op extrawinsten mogen we
niet rekenen.
Wat de buitengemeenten aan de bedrijven
inbrengen telt niet mee op den grooten om
zet in Alkmaar. Dat is 150.000 M3 gas tegen
3.000.000.
Wethouder WESTERHOF tripliceert en
bestrijdt nogmaals de voorgaande sprekers.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen met 12 tegen 7 stemmen.
De VOORZITTER sluit te 11 uur de ver
gadering.
Bijna onopgemerkt verhit als de publie
ke opinie w^s door de handelsschool-alcohol
is gepasseerd het toch zoo belangrijke be
sluit van belastingverhooging.
Veel zullen we over dit onderwerp niet
zeggen, daar de bclastingtechuiek zóó inge
wikkeld is, dat eeu leek soms zelfs ven
raadslid er heel moeilijk wegwijs in wordt.
Genoeg zij het hier te' constateeren, dat de
Hooge Heeren hebben uitgeuutakt, dat de
gemeentekas maar een slordige 130 mille te
kort komt.
AUTO-ONGEVAL
Hedenmorgen omstreeks half twaalf reed
een vrachtauto op de Vlotbrug tegen een
ijzeren staaf, waardoor een veer brak. De
auto, die het verkeer over de brug stagneer
de, werd door een aantal voorbijgangers
BLOEMBOLLENTENTOONSTELLING.
In de gisteravond gehouden vergadering
van de afdeeiing Alkmaar der Koninklijke
Maatschappij voor Tuinbouw- en Plantkun
de met de afdeeiing der vereeniging voor
bloembollencultuur zijn de plannen nailer
besproken voor het houden van een ten
toonstelling van bloeiende bolgewassen in
het volgende voorjaar, op het terrein van
de voormalige Cadettenschool.
Er werden verschillende commissies ge
vormd.
In het eerecomité werden benoemd de bur
gemeester van Alkmaar, als eere-voorzitter,
alsmede de heeren Hazeloop, Rietsema, Kui
per, Jhr. van Tect, E. H. Krelage, J. Vatke-
ring, P. Bakker Mz., Slot, A. Koelma, D. J.
Govers en de hoofdredacteuren der beide
Alkniaarsche dagbladen.
LICHTEN OP.
Hedenavond voor rijwielen en motorrijtuigen
om 8.05 u. lichten op. Voor rij- en voertuigen
om 8.35 u.
De strijd om de Handetescholen is gestre
den!
Na een loopgraafoorlog van maanden is in
een tweedaagsche veldslag de stormloop op
deze beide gemeentelijke onderwijsinrich
tingen afgeslagen.
Wèl had de Commissie van Toezicht op he*
M. O. met haar bekend rapport de stelling
sturmrüp geschoten, wèl werd de aanval
dooi bekwame officieren geleid, maar OP
het laatste oogenblik liep een generaal, op
wien men het meest had vertrouwd, naar
den tegenstander over. Was hjj geschrok
ken van de mortier-projectielen, afgevuurd
door de „A. C.” of had hjj zich laten intimi-
ueereu door het giftgas van anonyme inge
zonden stukken?
Hoe het zjj, zjjn frontverandering
te; tegen de numerieke meerderheid
nu eenmaal geen hoogstaande leiding, geen
fijne taktiek.
De Handelscholen blijven dus. Neen, toch
niet. Doordat het reorganisatie-voorstel van
de meerderheid van B. en W. ia aangenomen,
hebben we voor het vervolg slechts
school, met vijfjarigen cursus.
Men kent onze meaning in deze kwestie,
die oL veel meer stof in ons goed stedeke
heeft doen opwaaien dan noodig was. Toen
in Februari 1.1. bet in de hitte van den «Uüd
bjjna vergeten reorganisatie-vooratel van B.
en W. verscheen en de Commissie van Toe
zicht met bezwaren kwam, heeft een mede
werker in ons blad de zaak in een paar ar
tikeltjes uiteengezet. Zijn betoog, dat wjj
goeddeels onderschrijven kunnen, kwam
hierop neer, dat de argumenten die B. en
W. aanhaalden vóór handhaving der school,
niet bijzonder stevig waren, en dat er, al
vorens een beslissing te nemen, eerst
onpartijdige en bevoegde autoriteiten
dere inlichtingen dienden ingewonuen
worden.
Deze inlichtingen z (J n er gekomen
achteruit geduwd, en op den weg gezet,
waar hjj op reparatie kon blijven wachten.
Vader Govers ter verantwoording roepen,
dat hjj beeft meegedaan me* die elementen,
die dit zakeljjke water met hun „politiek’*
vertroebeklen, in de hoop er met de a.s. ver
kiezingen een aardig vischje uit te vangen?
Oeiieurt er niets, dan wordt voor den een-
voudigen kiezer wèl erg de schijn gewekt,
alsof de V. B. van beide walletjes heeft wil
len eten, en bet spelletje van de geit en de
kool sparen héél aardig heeft gespeeld!
Wethouder Westerhof toonde zich veront
waardigd, dat in ons vorig Raadsoverzicht,
de rede van Mr. Kusters „magistraal” en de
„lezing” van den heer Sietsma „vervelend”
sn onaanhoorbaar was genoemd.
’t Spijt ons, dat we ook tegenover dezen
ultra-democratischen wethouder de vrjje
meeningsuiting van de pers moeten verde
digen. We kunnen het nu eenmaal niet hel
pen, dat de technisch uitstekend in elkaar
zittende rede van den Katholiek on vri»nd
en tegenstander méér indruk maakte, dan
de zeker goed bedoelde maar toch uiterst
droge citaten-cyclus van den V.-D-er.
Of was het ons niet geoorloofd na vóór-
en tegenstander gehoord te 'hebben, einde
ljjk een vaste opinie in deze zaak te formu-
leeren? Maar de „A. C.” dan? Voordat één
voorstander aan bet woord was geweest,
had ons zusterorgaan reeds een vaststaande
meening.
Is dat misschien meer objectief?
In zjjn vermaning aan de per* beschuldig
de de burgemeester een ander blad men
leze het „N. H. D.” in een andere kwestie
bedoeld zal zjjn: het tractordrama insi
nuaties geuit te hebben. Wy hebben bijzon
der en eerbied voor burgemeesterljjke uit
spraken, maar zouden bier toch beleefd moe
ten vragen deze ernstige beschuldiging met
bewjjzen te staven.
Bestaat hier misschien ook vervfawmg?
Noemt Mr. Wendelaar „insinuaties” wat ^lét
anders was dan in het algemeen belang de
wellicht onaangename „waarheid liggen
Overigens begrijpen we niet goed in welk
verband deze kwestie stond met de in be
handeling zjjnde Handelsschoolzaak Vond
de Burgemeester, die ons zusterorgaan over
baar houding in de Handelsschoolkwestie een
I reprimande gaf, het wat „zielig”, dat bet
I arme kind alleen op het zondaarsbankje
moest zitten en sleepte hjj ons er daarom
met de baren by?
In alle bescheidenheid meenen we, dat 's
Burgemeesters ideaal over de taak der pers,
n.l. „het verbeffen van de publieke opinie”
zelfs in de bedoelde kwestie, ook het .onze
is geweest
0.; van den heer Rhader, inspecteur van
Wy willen onze lezers niet vermoeien en
ze misschien 'n alapelooze nacht bezorgen
door allerlei citaten aan te balen uit d *ze
veelal zeer technische adviezen. Genoeg zij
’t te vermelden, dat om principieele redenen
de beer Bolkenstein pleitte voor den overgang
van Hoogere Handelsscholieren naar de
H. B. 8. afd. A, terwijl de heer Rhader uit
'n bezuinigingemotief de taak van de Han-
delsdagschool wilde zien opgedragen aan net
U.L.O. Parallel hiermede zouden we de
voorstanders van de opheffing ook kunnen
onderscheiden in dese twee groepen: zjj,
die meenen, dat óók voor den *.s. handels
man het algemeen vormend onderwijs te
verkiezen is boven ’n gespecialiseerd vakon
derwijs en zjj, die in de opheffing -en
dankbaar object zagen, om zonder *1 ie
groote onderwysversleóhtering de kran
ke gemeente-financiën watf te herstellen.
Natuurljjkw aren de tegenaanvallen dan
ook op deze punten gericht:
le. werd er betoogd, dat juist in dezen,
voor den handel zoo benard en tjjd, speciaal
vakonderwijs gewenscht was.
2e. kwam men op tegen de redeneering,
dat opheffing een eenigszin* beteekenende
bezuiniging zou opleveren.
Wat punt 1 betreft, is het hèèl moeilijk
als leek een beslissing te nemen. Het gaat
hier om een zaak, die al geruimen tjjd alle
onderwijskringen in ons land en ook daar
buiten in beroering brengt. Onder de be
kwaamste opvoedkundigen vindt men zoo
wel vóór- als tegenstanders en het zou one
werkelijk wat te „vooruitstrevend” geleken
hebben, als alleen op dit motief de eenmaal
bestaande scholen waren opgebeven.
Sterker stonden o.l. de voorstanders van
opheffing met bun bezunigingsargument. De
heeren Mr. Kusteng en Mr. J, P. Bosman
men zal ons na al wat gepasseerd is, voek
wel niet van te groote ingenomenheid met
deze Raadsleden verdenken! betoogden in
een schjjterende rede, dat reeds nu, maar
vooral in toenemende mate in volgende jaren,
de opheffing belangrijke directe en indirecte
besparing zou beteekenen. /Wèl trachtte
wethouder Westerhof met een stortvloed
van cjjfers deze pleidooien te ontzenuwen,
maar al z’n berekeningen leken ons te veel
op gissingen gebouwd, terwijl z’n tegen
standers met hun becijferingen zich o< den
controleerbaren .bodem der werkelijkheid
bevonden.
Hier lag voor ons het criterium van
zaak: er was 'n belangrijke bezuiniging
geljjk, zónder dat het onderwijs een
toonbare verslechtering onderging.
Daarom betreuren we de gev allen beslis
sing en brengen we gaarne een woord van
f 590.000. Volgend jaar was zjjn raming
f 562.000 en de opbrengst f 538.000. Wjj moe
ten rekening houden met de normale inkom
sten en niet met toevallige fortuintjes. Deze
brengen voor 1916 f 180.000 op. Dat vindt
spr. te veel. Dat is geen goed financieel be
heer. Bovendien zjjn we begonnen met een
saldo van f 70.000 en spr. neemt aan, dat dit
volgend jaar gering zal zjjn. Dk toevallige
bijdragen beloopen een derde van den hoof-
deljjken omslag. En dat is te veeL Met een
verhooging van 0.05 zjjn B. en W. zeer be
scheiden.
Wethouder WESTERHOF vindt het ant
woord van den heer Thomsen zeer zwak,
De toestand van de bedrijven wordt steeds
beter en een grootere winst verdedigbaar.
Hut bedrag van f 180.000 moet verminderd
worden tot f 00.000. Flagrant onjuist vindt
spr. de opmerking, dat by een vermeerdering
van het Gelastbaar inkomen de opbrei^st
haast zeker vermindert. De bevolking is
toegenomen met 3 pet. en bet belastbaar in
komen met 10 pet Dan moeten de deelen,
waaruit het geheel is opgebouwd, grooter
geworden zijn. Spr. wacht af, dit in feite
tegen te spreken.
Spr. neemt aan, dat er meerdere uitgaven
zjjn, maar het accres der bevolking zegt toch
ook wat.
Spr. herhaalt nog eens, dat de voorspel
lingen van den beer Thomsen bjjna nouit
uitkwamen en die van spr. nogal dikwjjls.
Met grond mag verondersteld worden,
dat de winsten uit de bedrijven grooter sul
len worden.
Spr. vindt het onverstandig en onverant
woordelijk nu reed* tot belastingverhooging
over te gaan.
Wethouder LEESBERG vreest, dat het
voorstel van den heer Westerhof de bedrij
ven zal uitbuiten. Dat is geen winst maken
meer. Met nadseiige factoren moet men re
kening houden.
De beer VAN SLINGERLAND voelt voor
eeu geleidelijke belastingverhooging. Dat is
beter dan een groote sprong. Als er zooveel
winst uit de bedrijven gehaald wordt, dan
zjjn de tarieven te boog. Al is bet niet con
amore, toch zal spr. voor bet voorstel stem
men.
Wethouder THOMSEN meent, dat wat de
heer Westerhof zegt, phantasie is. Van het
navorderingskohier zal heel weinig terecht
komen, omdat men nu met de belasting bij is.
De heer KLAVER vindt de opmerkingen
van den heer Westerhof flagrant in strijd
met de feiten. Spr. betoogt dit nader.
De VOORZITTER vestigt er de aandacht
op, dat de overeenstemming met de Provin
cie nog niet is bereikt Nu zjjn Ged. Staten
het eens met B. en W„ terwijl Prov. Sta
ten en de Raad het eens moeten zijn.
Over 1925 beeft de gasfabriek een verliet
1
