„ONS BLAD»
l
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. Telefoon:
r
Korte berichten.
i
i
U-
FEUILLETON.
EEN OFFER.
I
N*. 1*7. postgiro 184861 Weeigdaj S Juni postgiro (84881 *Oe Jaarlaag
BINNENLAND.
Abonnementsprijs»
ftr kwartaal voor Alkmaar
foor buUeo ABanaar 'a s
Kat OeffliMtreerd Zondagsblad u
XX-XK
BUITENLAND.
Awwertentieprijai
Van 1—5 regels-f 1.25; elke regel meer f 0.25;
per regel f 0.75; Rubriek .Vraag en aanbotr
uitbetaling per plaatsing f 0.60.
fn alla abonné'a wordt op aanvragw gratia een póli» verrtrakt, welkenen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 500,—, f 400,—f 200,—, 1OO,—f 60,f 35,—, f 15*S
UIT DE PERS.
Het eerst noodlge.
POSTGIRO 184881,
POSTGIRO 184861
i
i-
schrijft „Het Centrum’'.
8
13.
(Word» vervolgd.)
at
I
1
I
I
I
I
tn zal
t het
ADMINISTRATK No. 4S3
REDACTIE N<x S3»
r«B
bta
AH
've
en
>n-
let
ar
x>
wr-
dS.
ie
n-
UI
at
:e-
1-
n
■t
o V I X—
f 285
O 00 f hooger.
genheid hebben, haar houding zoowel te Po-
rya als to Genève te doen uitkomen en een
politieke lyn dienovereenkomstig te volgen’’.
De „Oeuvre”, het radicaal-sociaüstische'
dat blad, acht de Hongaarsche affaire evenmin
ten einde. De documenten, die de Fransche
gezant in Hongarije mee naar Parijs neemt,
zegt het blad, zullen geen plaats laten voor
twijfel inzake Prins Windischgratz’ actie. Men
zal tot de ervaring komen, dat de maonines
voor het maken der valsche biljetten van of
ficieels zijde zijn besteld en betaald.
DE TOESTAND IN POLEN.
Uit Warschau wordt aan het „Berliner Ta-
geblatt” geseind:
In den loop der eesstvolgende dagei
het kabinet-Bartel aftreden. Men acht
evenwel «oker, dat het met enkele wijzigin
gen zal terugkeeren.
Maarschalk Pflsoedski, professor Moszicki
en Bartel, aldus verluidt verder, zullen een
triumviraat vormen. Dit triumviraat zal zich
ernstig met systematischen arbeid bezighou
den, ten einde de saneering van Polen op
politiek en economisch gebiedje bereiken.
Nadat aan den president de verlangde bui
tengewone volmachten zullen zijn verleend,
zal de Landdag voor verscheidene maan Ion
op recès gi
Het kabi
HET DUITSCHE RIJKSKABINET.
Zooals de Berlijneche bladen vernemen,
heeft het rijkskabinet besloten de portefeuil
les van justitie en de bezette gebieden, die
door de benoeming van dr. Marx tot lyks-
kanselier vrij zijn gekomen, voorloopig onoe-
heerd te laten. De rykskan«elier zal ze ad
interim blijven waarnemen.
slaapvertrek had gediend en waarin hij nu
ook zijn laateten, langsten slaap was inge
gaan.
Het gonzenden gedruisch van vele ge
dempte stemmen klonk Isa tegemoet en toen
nu dokter Waltershausen de op een kief
staande deur geopend had, zag zij het kleine
vertrek, welks balkenzoldering bijna op de
hoofden der grootste mannen scheen te rus
ten, dicht met menschen gevuld. Bij den eer
sten blik vermocht zij daarom noch het sterf
bed van den ouden man, noch de gestalte
zijner dochter te ontwaren, doch het had al
len schijn, alsof de verrassing, die haar aan
blik heden overal teweegbracht, zich hier op
een niet minder dreigende wijze lucht zou
geven als zooeven voor het huis.
Do kleine dokter toonde echter, dat het
hem noch aan moed, noch aan tegenwoordig
heid van geest ontbrak, om daar, waar zyn
ridderplicht bet hem gebood, een moeilijken
toestand ook met mannelijke vastberaden
heid meester te worden. lea’s arm vast tegen
zich trekkend, trad hij met baar zóóver ter
zijde, dat do uitgang vrij werd en bij de alge
meens verstomming, voor eenieder verstaan
baar, zeide hij <fj) zijn energieken toon:
„Gelooft gij werkelijk met uw hoogge
schatte aanwezigheid de arme Gartruda zulk
een grooten dienst te bewijzen? Of houdt gij
het veeleer niet voor raadzamer, om baar
vooreerst een weinig aan zich zelve over te
laten? Helptea kan toch niemand van jelui,
was, „en ge zult een liefdewerk verrichten,
wanneer het u gelukt, om haar uit deze doffe
vertwijfeling op te richten, waarin zij simta
den dood baars vadem vervallen ie. Doch
ik verzoek u ernstig, juffrouw Isa, verspil do
kostbare minuten niet, want ge brengt u
zelve en mjj in ernstig gevaar, wanneer ge
me dwingt om hier buiten in bet voor huis al
te lang op wacht te staan.”
Isa wilde hem een woord van dank voor
zijn trouwen bijstand zeggen, doch hij was
de kamer reeds uit en had de deur achter
zich op slot getrokken. Haar sterk geschok-
ten moed met al haar zielskracht bijeenrapend,
schreed de dochter van den handelsraad naar
de beweginglooze, vrouwelijke gestalte, die
aan het bed op een voetenbankje ineengedo
ken zat. Haar schuwe blik gleed daarbij on
willekeurig over den doode, die daar stijf en
stil op zijn laatste leger lag; als tot een
vroom afschei<lsgebed waren de gerimpelde
aan den arbeid gewende handen van den
ouden wever boven de dekens gevouwen, en
het eerlijke grysaardsgelaat keek, voor <oó-
ver het verband zijn trekken vrijliet, rustig
en vreedzaam, evenals het gelaat van een
slapende uit de kussens.
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN
DE HOOFDSTAD.
Gistermorgen hield do Koningin weder audi
ëntie. Daar verschenen o.a. de R. K. geeste
lijkheid der «stad, vertegenwoordigd door den
deken, Mgr. Stroomer en de Z.Eerw. heeren
pastoors Graaf en Stolk; voorts een 40-tal
vereenigingen en particulieren, zoomede het
Onderwijsfonds voor de Binnenvaart en het
Moderamen van het Continentaal Congrei
voor Inwendige Zending.
Prins Hendrik reed gistermorgen uit voor
het brengen van een bezoek aan het Amster-
dainsch 'Lyceum op het Valeriusplein en Ar
lis.
Gistermiddag is ook H. M. de Koningin-
Moeder in de stad gekomen. Per auto kwam
de vorstin uit Soestdijk aan, vergezeld door
de hofdame Baronesse Van Ittersum, kamer
heer Jhr. Van Tets en haar particulier se
cretaris, de heer Sixma Baron van Heemstra.
De Koningin-Moeder woonde allereerst een
lezing by van het congres voor Inwendige
Zending en bracht daarna een bezoek aan de
Marine-tentoonstelling in het Scheepvaart-
Museum. Na afloop van dat bezoek keerde
H. M. wederom per auto naar Soestdjjk te
rug.
Donderdagmiddag komt H. M. de Konin
gin-Moeder eveneens per auto en met het
zelfde gevolg weer te Amsterdam, ter bijwo
ning van de lezingen van het Congres voor
Inwendige Zending van de heeren René van
Ouwenaller en Muntau over: „De hulp aan
gevangenen”. Daarna keert II. M. per aute
naar Boestdijk terug.
Niet minder dan duizend genoodig len, on
der wie vele dames, waren gisteravond te
genwoordig op de soiree ten Hove. Er waret
verscheidene leden van Eerste en Tweede
Kamer, te Amsterdam woonachtig, van Ge
deputeerde en Provinciale Staten, en leden
van het Gemeentebestuur, raadsleden, bene
vens burgemeesters van tal van Noord-Hol-
landsche gemeenten, en verder o.m. de état-
major van de Zwcedsehe oorlogsscl) pen
„Manligheten en „Tapperheten".
Dan waren aanwezig vertegenwoordigers
van handel en scheepvaart, van kunsten cn
wetenschappen, van de rechterlijke macht
en vele officieren vzn land- en zeemvht en
leden van het corps consulaire.
H. M. de Koningin, die vooraf had ontvan
gen de personen, die haar voor een onder
scheiding wilden bedanken, trad om onge
veer halftien de Burgerzaal binnen, verge-1
zeld van haar Gemaal. H. M. was gekleed
in een avondtoilet van ivoorkleurig satijn.
Z|j droeg den diadeem en het grootkruis van
den Nederlandscben Leeuw. De prins was in
admiraals uniform.
Den goheelen avond tot halftwaalf hield
de Koningin oercle. terwijl de Prins zich on
der de gasten bewoog.
In den Pruisischen Landdag, die gisteren
voor het eerst na het Pinksterreces weer bij
eenkwam, heeft het door het ingrijpen van
de Berlynsche politie nog juist bijtijds ver
hinderde reohtsradicale putschplan andermaal
in het middelpunt der debatten gestaan.
De leider van de Pruisische politie, minis-
teraldrektor Abegg, held als vertegenwoordi
ger van minister Severing een uitvoerige re
de.
Abegg eindigde zijn rede met de medede»'-
Kng, dat het gevaar thans bezworen is en
dat de politie er verder voor zal zorgen, dat
het woord van minister Severing: „zoolang ik
minister ben, zat er geen putsch plaats heb
ben”, bewaarheid wordt.
Later heeft MacDonald nogmaals de kwee-
tie van den stilstand in het mijnbedrijf aan
gerept.
Lloyd George stelde voor, dat de Premier
stappen zal ondernemen op den grondslag
van het rapport van den kolencommissie, n.l.
dat hy een ontwerp zal indienen, beoogendo
reconstructie van de mijnindustrie en instel
ling van een loonraad. Hierdoor zal het con
flict aldus spr. tot een einde gebracht
kunnen worden.
De Premier verklaarde in zijn antwoord,
dat de voorstellen, welke door de regeering
zyn gedaan tot oplossing van het conflict, en
dio door de mijneigenaren zoowebals door de
mijnwerkers werden verworpen, een poging
zijn geweest om het geschil op te lossen, ge
heel in overeenstemming met het richtsnoer,
aangegeven door de Mijncommissie. D/Wnyn-
eigenaren waren de meening toegedaan, dat
hier sprake was van politieke inmenging.
Spr. had nimmer zyn overtuiging verholen,
dat hoe minder de industrieën met de Regee-
ring van doen hebben, hoe beter het ie.
De deadlock duurt voort, maar nochthaus
blijft spr. met de partyen in contact. Spr.
is bereid de onderhandedingen ieder moment
te hervatten.
DE CRISIS IN DE BR1TSCHE MIJN
INDUSTRIE.
In het Lagerhuis heeft MacDonald, de lei
der van do Labour Party gisteren gevraagd,
hoe thans met betrekking tot het kolensub
sidie de zaken «taan.
De Premier verwees in zijn antwoord naar
het op 22 Mei aan de Mijnwerkersfederaiie
gezonden schrijven, waarin! gezegd werd, dat
het voor de Regeering onmogelyk zou zijn
het subsidie van 3 millioen na het einde
van de maand beschikbaar te houden. Aan
gezien hierop geen antwoord ontvangen
werd, moest de Regeering zich vrijheid van
handelen voorbehouden.
De Deensche militaire vlieger luitenant
Botved is gistermorgen te Tokio aangekomen.
Den 16en Maart had hy Kopenhagen verla
ten. Hy zal den terugweg over Siberië ne
men.
De kassier van een bank te Chicago
bracht Zondag een onverwacht bezoek aan
het bankgebouw. Hy verraste daar twee b>
wakers, die een gat hadden geboord door een
muur van gewapend beton en een tunnel
hadden gegraven van 20 M. lang. De man
nen hadden daAr vfa uui.".'.ën aan gewerkt.
- Twee Atnerlkaansche mijnemployé’s die
sinds 18 Mei werden gevangen gehouden door
Mexicaauscbe bandieten, zyn bevryd na een
gevecht tusschen Mexicaansohe troepen en
de roevers. Van deze laatsten werden er twee
gedood.
Na een beroep van Briand op den wa
penstilstand der partijen, zyn de Fransche fl-
nancieele Kamer-debatten verdaagd met 313
tegen 147 stemmen, waardoor de meerder
heid naar rechts ie verplaatst. De radi
calen onthielden zich van stemming.
De stoomboot „Washington Irving”, is
by het verlaten der haven van New York met
bestemming naar Albany door een tankooot
geramd en gezonken. Alle passagiers ten ge
tale van 600, zyn gered.
De Belgische socialistische partij telde
in 1925 599.007 leden tegen 626.238 leden in
1924.
De dochter van den handelsraad kon er
zich nu door eigen ervaring van overtuigen,
dat de dokter de dingen juist had beoordeeld,
toen hij haar zooeven gezegd had, dat zij allo
reden had om de vrouwen veel meer te vree-
zen dan de mannen.
Er waren herhaalde en met krachtige
woorden gekruide uitdrukkingen van den,
by de arbeidersbevolking algemeen bemin
den dokter noodig, eer men, en nog niet te
genzin, hun een smalle doortocht opende.
Niemand beantwoordde fea’s groet en het
bleef niet by de giftige, hatelijke blikken, die
zich van alle zyden op bet meisje richtten,
maar rechts en links van den pynlyken weg,
dien zij paesceen moest, deden zich ook ha
telijke bemerkingen en enkele scheldwoorden
hooren, die Isa hot bloed naar de wangen
joegen, ofschoon zij ze gelukkigerwijze maar
ten deelo verstond.
Onwillekeurig steunde zy vaster op den
arm van haar geleider, want de bevende
knieën dreigden haar den dienst te weigeren
en zy gevoelde met beschaming, hoezeer zy,
goed cn wel beschouwd, hare krachten had
overschat. Thans echter had zy zelve de mo
gelijkheid tot otnkceren afgeeneden en met
half gesloten oogen en een luid kloppend
hart trad zij na twee, haar eeuwig toeschij
nende minuten over den drempel van ’t lage
bouwvallige huisje.
Rechte vau de smalle gang lag de huiska
mer, die den ouden Martens tevens tot
DE HONGAARSCHE BANKBILJETTEN-
AFFAIRE.
De „Matin’’ meldt, dat de bij de verval-
aohingen te Boedapest betrokken regeeringen
geenszins voldaan zyn over de wijze, waarop
bet proces tegen de vervalsohers is afgewik-
keld. Die regeeringen zijn van oordeel, ^at
eoowel de debatten in het Hongaarsche par
lement ah het gerechteüjk onderzoek erop
gericht waren, de waarheid te verbergen. „De
Fransche regeering”, zegt het blad, „die bui
tengewoon goed van informaties is voorzien,
vooral door toedoen v»u baar gezant te Boe
dapest, is tot geheel andere conclusies dan
graaf Bethlen gekomen. Zij zal weldra gele-
cident plaats gevonden tusschen den Engel-
eehen gedelegeerde, Malcolm, Delevigne en
den Chineeechen afgevaardigde Tsjoe. Het
incident sproot voort uit een mededeeliug
van den Britschen gedelegeerde, dat door de
Chineesche regeering voor een hoeveelheid
van 100 K.G. morphine en 100 K.G. heroine,
afkomstig uit Duitscbland en welke klaar
blijkelijk niet voor medische‘doek.-inden be
stemd was, een invoercertificaat is afgege
ven.
De Chineesche gedelegeerde uitte zich
daarop in beleedigende bewoordingen jegens
sir Malcolm en beschuldigde Engeland er
van, veel meer opium in te voeren dan noo-
dig is voor medische en wetenschappelijke
doeleinden en op deze wyze de wereld te ver
giftigen.
Tsjoe verklaarde, dat het spoedig uit zou
zijn met de inmenging van vreemde naties
in China, en dat China spoedig alle bestaan
de verdragen zou verscheuren.
;aan.
nnet Bartel zal zich in de eerste
plaats toeleggen op het uit den weg ruimen
van de groote corruptie en van de misbrui
ken, die in alle ministeries heerschen.
Bij de onderhandelingen met Duitschland
zal men niet ir-sening noudëri met de
arzOTWIoriyke wenschen van Poeen, die tot
nu toe het totstandkomen van een overeen
komst in den weg hebben gestaan.
tHC-Kleiii.
By den rijtoer die uè Koninklijke familie
gisteren heeft gemaakt en waarbij men door
een gedeelte van den Jordaan ging om de
kinderbewaarplaats in de Vinkenstr iat te
bezoeken, deed zich een incident voor, n.l.
op de brug tegenover de Binnen Oranje
straat waar geschreeuwd en gefloten werd,
toen de rijtuigen passeerden. I
Eenige politie-agenten trokken hun sabel
en in samenwerking met een paar recher
cheurs werden do demonstranten ovjr de
brug naar de andere zyde gedreven.
Tevoren had de politie reeds hier en daar
borden in beslag genomen, waarvan de op
schriften ten doel hadden het publiek tc be
wegen niet te blyven staan.
Op de Rotterdamsche brug over de Nassau-
kade kwam wederom een aantal mannen,
die groote roode borden droegen in de rich
ting van den stoet. De politieruiters voor
kwamen echter dat zij tot dicht by de rijtui
gen konden komen
Vandaag omstreeks 1 uur ie de Konink
lijke familie uitgereden naar de De Ruyter-
VONNISSEN IN DE OEKRAÏNE.
Het hooggerechtshof der Oekraïne heeft
het proces beëindigd tegen de 111 ambtena
ren by de militie te Kiëf, beschuldigd van
knevelarij en verduistering. De hoofdbeklaag-
de, Kovalenko, hoofd der militie te Kiëf, bad
zich reeds van bet leven beroofd. De vonnis
sen waren zeer zwaar. Vier beschuldigden
werden ter dood veroordeeld; twee elk tot
tien jaar gevangenisstraf. Dertig personen
zyn vrijgesproken. De overige beklaagden
kregen straffen van één tot zeven jaar gevan
genisstraf.
DE INTERNATIONALE ARBEIDS-
C0NFERENT1E.
By de algemeene beschouwingen over het
rapport van den (Hrecteur van het Internatio
naal Arbeidsbureau hebben de Nederlandsche
gedelegeerden, de heeren Cort van der Lln:
den en P. J. 8. Serrarens het woord gevoerd.
De heer Cort v. d. Linden (werkgeversgode-
legeerde) sprak over de onvolmaaktheden der
arbeidsorganisatie, waarop mgr. Nolens in
zyn openingsrede zinspeelde.
Spr. vindt de poging van den directeur, om
den ernst van den toestand te verzachten,
hoogst gevaarlijk.
Spr. meent, dat de staten niet ratificeeren,
omdat de conventies te ver gaan, en omdat
de arbeidsorganisatie tracht in de gemiisn-
schap der staten een soort van sociale moest-
begunstigfngsclausule in te voeren.
Zonder hulp van den staat moet de arbei
dersklasse evenals de overige klassen 4e
voordeelen trachten te verkrijgen, die zij ua-
s treeft.
De heer Serrarans (bestuurder van hel R.
K. werkliedenverbond) stelt de vraag, of de
ze conferentie niet den plicht heeft de metho
des, de bevoegdheid en de resultaten der con
ferentie van Ixmden voor gelijktijdige ratifi
catie der conventie van Washington betref
fende den achturendag te besproken. Spr.
maakt reserves in zake de interpretatie dier
conferentie, en ziet als eenigen vooruitgang
de mogelijkheid van snelle ratificatie.
Spr. komt daarna op voor de rechten der
minderheden, in bet bijzonder voor behoorlij
ke vertegenwoordiging van het Christelijk
vakvereenigingswezen. Hy constateert met
voldoening, dat de directeur bet nut van sa
menwerking met de kerken erkent.
Spr. hoopt, dat de invloed van de kerk b|)
de oplossing van sociale problemen meer en
meer zal toenemen.
DE MOSOELKWESTIE.
Volgens mededeehngen in de Turksche
pers, die bij afwezigheid van officieele com
munique’s wel nie| o<7i<je6j_ uaar aIlo
in hoofdzaak correct zyn,
zyn de onderhandelingen over Mosoel thans
practisch gesproken tot een einde gebracht.
De formeeie afsluiting dezer onderhandeiin-
gen wordt verwacht direct na de aankomst
te Angora van de gedelegeerden uit Irak. De
voornaamste punten zyn, naar de pers mede
deelt, ten eerste, de aanvaarding door Tur
kije van de Brusselscbe grenslijn, ten tweede
een veiligheidsnet voor tien jaar tusschen
Engeland, Turkye en Irak en ten derde een
aandeel voor Turkye in de petroleum van
Mosoel.
DE NIEUWE BELGISCHE REGEERING.
De Belgische Senaat heeft gistermiddag de
verklaring van bet nieuwe ministerie bespro
ken. Na een kort debat werd een motie van
voelen I Neen, dokter, thane moogt ge me
werkelijk niet langer willen tegenhouden.
Gertrude Martens is mijn eerste speelkame
raadje geweest, en ik heb steeds een bijzon
dere neiging voor haar gedoeld. Nimmer zou
ad het my vergeven, wanneer ik haar thans
k» haar leed verliet.”
Dokter Walterehausen loosde een diepen
kucht, doch een blik op Isa’s vastberaden ge
laat moest hem wel duidelijk maken dat er
geen kano bestond, om haar tot anpero ge
dachten to brengen. Hy schikte zich dus in
het onvermijdelijke en reikte haar den arm,
om haar persoonlijk naar het huisje van den
ouden Martens te voeren.
Een groot aantal personen, waaronder
*n meisje8 de meerderheid uitmaak
ten, had zich voor de deur verzameld, en het
Isa ventekte bjj dezen hoop
"“^lykelyk nog grooter opzien dan zoo-
rran b\j de mannen aan den ingang van het
maar wie weet, of er niet de een of ander
onder jelui is, die zyn behoorlijk aandeel heeft
aan den dood van den braven man. Want
aHeen de laffe schurk, <lie den eteen geworpen
heeft, ie zyn moordenaar geweest, bedenkt
dat wel. En wanneer gij dan toch absoluut
met elkander beraadslagen wilt, wat voor
goeds ge ale boetedoening aan het arme
meisje bewijzen wilt, zoo kunt ge dat zeker
vry beter doen op eene andere plaats
dan juist hier, waar alken Uwe tegenwoor
digheid reede geen vertroostende gedachte
in haar hart kan laten opkomen. De deur
staat open, tooals gij ziet, en buitendien is
zooals ge eveneens ziet, hier iemand met me
medegenomen, die er zich denkelijk beter op
verstaat om te troosten, dan gijlieden.”
Reeds by de duidelijke toespeling op hun
medeplichtigheid aan bet droevig uiteinde
van den ouden Martens, was een deel der
aanwezigen ongemerkt naar de deur gescho
ven, en toen de dokter zyn scherpe strafrede
geëindigd had, ledigde zich de kamer schie
lijk en onder een diep stilzw'ygen der aanwe
zigen.
Slechte heimelijk gluurde nog deze en gene
naar Isa, die al haar wilskracht inspande om
standvastig en bedaard te blyven, ofschoon
het haar voor de oogen schemerde en de be
dompte lucht van het lage vertrek hare borst
oenauwde.
„Thans zyt gij met baar alleen”, zei de
dokter ernstig, toen de laatste heengegaan
/vertrouwen in de regeering aangenomen door
fde 92 aanwezige Idle®; slechts twee (liberale)
senatoren onthielden zich van stemming.
DE RIFF-VRAAGSTUKKEN.
Het wordt steeds duidelijker, dat de oplos
sing van de Riff-vraagstukken ernstige bespre
kingen tusschen de Fransche en Spaansche
regeeringen met zich mee zullen brengen.
Zoowel de Franscben als de Spanjaarden
zyn van meening, dat de stammen ontwa
pend moeten worden, onder behoud van
eenige mate van zelfbestuur, waardoor ten
garantie zou worden verkregen tegen elke
herhaling van de gebeurtenissen der laatste
jaren, welke vooral voor de Spaansche re
geering groote moeilijkheden met zich heb
ben medegebracht. De Spaausche zone is
nimmer beschouwd als een protectoraat in
de volle beteekenie van het woord.
INCIDENT IN EEN VOLKENBONDS-
COMM1SSIE.
In de Opiumcommissie van den Volken
bond heeft gistermiddag een uiterst heftig in-
Wat men vooral moet bedenken is,
aanwezig moet zyn de sociale geest, zeide
mr. Aalberse op het Zondag te Utrecht ge
houden Gongree van het R. K. Werklieden
verbond.
En de heer Hermans zette by de ontwikke
ling zyner gedachten deze stelling voorop:
Hpe economie, los gemaakt van de Jiriete-
*ke moraal, leidt tot ontzieling van Jen ar-
beid, tot vermaterialiseering van den 'lensch
en mist haar doel: ordelijke voorziening in
redelijke behoeften door menschkundige aan
wending van geestelijke en lichamelijke
arbeidskrachten in verbinding met de kraca-
ten der natuur”.
De oplossing vau wat men de ,.<>ciale
kwestie pleegt te noemen, en waarotf dan in
*t bijzonder aan bet aibeidersvraagstuk, aan
de verhouding tusschen werkgever en werk
nemer wordt gedacnt, is door deze sprekers
in weinige woorden aangegeven.
Voor en boven alles is noodig: de sociale
geest, niet als frase, maar als werkelijkheid,
schrijft „Het Centrum’
En deze geest, doordrongen vin en steu
nend óp de christelijke moraal, wjlke de
economie doet beantwoorden aan haar we
zenlijk doel.
Ontbreken deze beide voor waarden, daft
zijn alle pogingen tevergeefs.
Dan kan er wel op technisch en ander ge
bied iets, veel zelfs worden bereikt en tot
stand gebracht, maar de sociale vrede zal
uitblijven, de klove tusschen de standen zal
niet worden overbrugd, men zal geen stap
nader komen tot het pluk, en de veruoo-
ging der maatschappelijke welvaart en be
schaving, het meneca waardig beet vin, om
het in één woord te zeggen, zal stranden
op de vermeerdering van ongezonde behoef
ten.
Het maatschappelijk vraagstuk is in de eer
ste en voornaamste plaats een vraagstuk
van zedelyken aard.
Zóó hebben de katholieken het altijd ver
staan; zóó verstonden het de groote baan
brekers in de beweging, mannen ds Von
Ketteler.
Rn soo werd hel ons ook voorgehouden
door bet hoogste gezag, dat wy erkennen.
Niet, dat wij de waarde der economische
wetenschap, de beteekenie der techniek, de
groote taak der organisatie onderschieten.
Allerminst.
Er ia een tyd geweest, dat velen onder ons
daarvoor niet voldoende oog hadden, dat
men er te weinig aandacht aan schonk, en
dit beteekende verzuim en verlies.
Maar de ware sodale geest, d.w.z. de
christelijke geest zal tenslotte de oplossing
moeten brengen, die de wereld noodig heeft
en de redding uit de moeilijkheden.
En het is «us die geest, welke in de eerste
plaats gecultiveerd moet worden, geculti
veerd onder anderen en onder ons, ;Utyd en
overal, met ijver en volharding, omdat er o,
zooveel nog aan ontbreekt
aangedaan had Isa de handen eaam-
L
„O, mijn God, welk een vreeeeiyk lot! En
Gertrude de arme, arme Gertrude, hoe
nameloos ongelukkig moet zij zich wel ge
voelen! Neen, dokter, thans moogt ge
Gertrude Martens fe mijn eerste spedkami
gei
dere neigii
