van
I
X
over God gewekt hebben.
Tafereelen uit het
Evangelie.
EEN GROOTE VRIEND
DER ARBEIDERS.
EPISTEL EN EVANGELIE.
Naklanken van het
Eucharistisch Congres
te Chicago.
DE EENIGGEBOREN ZOON DES VADERS
dat Paua Pina X in
g stierf van torg en
XV in 1917 een vie-
en i
thana
voor
„wie
OFFICIEEL KERKSERICHT
het „Noord-Hollandsch Dagblad”
de, bedongen had voor de toelating tot
zijn tuinsteden. la, hij verlangde zelfs
«net eens een onderzoek of men kerkelijk
getrouwd was en of de kinderen gedoopt
waren. Ook uitgesproken socialisten en
vijanden van de Kerk werden zonder
meer toegelaten. Aan
als onjuist voorwierp,
,U begrijpt niets van,
iets van de Pausel ijk<
da Vader de dooden opwekt en levend maakt,
- - - - wiL
maar het
Z.Em. Kard. Faulhaber
over den vrede.
Op eene conferentie, welke bij gelegenheid
van het Eucharistisch Congres te Springfield
-deiddlijk toe gebracht wor-
Iheid van Jesus te gelooven,
tonder dat te ontstemd werden door open
hartige verklaringen.
Uitdrukkelijke uitspraken zouden niet al
leen een hindernis geweest zjjn voor het
loof; maar konden zelfs bjj goedwillend
dwaalbegrippen t
Want als Jesus zjjn eigen Godheid kenbaar
maakte, mocht Hjj de eenheid van 't godde
lijk Wezen niet in gevaar brengen. Hij moest
God to, en dat Hij evenwel één Wezen uit-
Die zakelijke, niet-formeele openbaring was
duidelijk. Daardoor konden de hoorders van
goeden wil er gel
den, aan de Godh
van den Vader.”
Nooit spreekt Hg anders, nooit mocht HQ
anders spreken.
In zijn twistreden met de wetgeleerden, in
zijn toespraken tot het geschoolde tempel volk
van Jerusalem, in zijn gesprekken met de
leerlingen, komt telkens, samen met zijn God
heid, zijn eenheid met den Vader mede op
den vóórgrond.
De Joden vervolgden Hem, omdat Hij .>p
den sabbat een lamme genezen had. Maar Je
sus antwoordde hun: „Mijn Vader arbeidt tot
nu toe, en Ik ook arbeid.” Daarom nog meet
zochten de Joden Hem te dooden, omdat Hf
niet enkel bet sabbatgebod ophief, maar ook
God zijn eigen Vader noemde, en zoo zichzelf
met God gelijk stelde. Jesus dan antwoordde
en zeide hun: ..Voorwaar, voorwaar, Ik zeg
u: Niets kan de Zoon uit zichzelven doen,
tenzij wat Hij den Vader ziet doen: Want at
dat deze doet, dat doet ook de Zoon evenzoo.
Want de Vader heeft den Zoon lief, en laat
Hem alles zien wat Hjj zelf doet. En grooter»
werken dan, deze zal Hij Hem laten zien, dat
gij verwonderd moogt staan. Want evenals
da Vader de dooden opwekt en levend ma*1-*
aldns maakt ook de Zoon levend wie Hjj
Want de Vader oordeelt niemand, nu
oordeel heeft Hij geheel aan den Zoor
ven, opdat allen den Zoon eeren gelijk
Vader eeren."
De werking van den Zoon is dus gansch de*
zelfde als die vaa den Vader.
alleen heeft wetgevend gezag. Jesus nu ver
klaart dat Hij hetzelfde gezag heeft.
De sabbat is door God ingesteld, maar de
Menscbenzoon is Heer van den sabbat
De Oude Wet is door God zelf gegeven, en
daarom onschendbaar: „totdat hemd en aar
de vergaan, zal er geen jota of stip van de
Wet vergaan”. Doch Jesus heeft dezelfde
macht als God: uit eigen gezag verduidelijkt.
Hij de oude geboden, vult zo aan en voegt
er Zjjn nieuwe voorschriften aan toe: „Gij
hebt gehoord dat tot de ouden gezegd is: Gij
zult niet dooden.... Maar Ik zeg u: Alwie
vertoornd is op zijn broeder, zal schuldig zjjn
voor het gerecht” „Gij hebt gehoord dat tot
de ouden gezegd is: Gij zult geen overspel
bedrijven. Maar Ik zeg u: Alwie een vrouw
aanziet om haar te begeeren heeft reeds over
spel met haar gepleegd in zijn hart.”
len, maar naast God. Zijn verstand is zóó.
ruim dat Hij alleen God kent; Hij zelf is zoó
volmaakt, dat God alleen die volmaaktheid
begrijpt: „Alles is Mij door mijn Vader in han
den gegeven. En niemand kent den Zoon, en
bij aan wien de Zoon het wil openbaren".
Die uitspraken moesten Jesus ongewoon
hoog plaatsen bjj zijn hoorders en konden bQ
hen de vraag doen rijzen, of Hij dan werke
lijk zelf God was.
Doch, daar is meer: Jesus verklaart dat Hjj
eigenschappen bezit, die maar alleen aan
God toekomen. Daardoor geeft Hij zich on
miskenbaar als God uit; Hij zegt de zaak,
maar bezigt het woord niet.
God alleen, namelijk, beeft de macht om
zonden te vergeven, vermits de zonden tegen
God bedreven worden. Jesus nu heeft dezelf
de macht, uit eigen gezag, en Hij bevestigt
dit door een mirakel. Daardoor heeft Hjj wel
tep duidelijkste zjjn Godheid uitgesproken.
Tot den lamme te Kapharnaum had Jesus
gezegd: „Mijn zoon, uw zonden worden u ver
geven. „Dat trof de Schriftgeleerden die er
bij zaten en zij dachten bij zich zei ven: Hoe
kan deze zoo spreken? Hij lastert. Wie kan
zonden vergeven tenzij God alleen? Jesus, die
in zijn geest terstond erkende dat zij aldus
b|j zichzelven dachten, zegt tot hen: „Waar
om denkt» gij dit in uw harten? Wat is ge.
makkelijker, tot den verlamde te zeggen: uw
zonden worden u vergeven, of te zeggen: Sta
op en neem uw bed op en ga? Opdat gij ech
ter weten moogt dat de Menscbenzoon op
aarde macht heeft om sonden te vergeven,
hier sprak Hij tot den lamme: Ik Mg u,
iw-jiüj t ..LH a .■Mill
DEN TIENDEN ZONDAG NA PINKSTER
Epistel nft den eersten brief van den
H. Apostel Paulus aan de Corlnthürs.
Xll, 2-11
Broeders, gij weet, dat gij, toen gij hei
denen waart, tot de stomme afgoden gingt
zoo als men u leidde. Hierom maak ik u be
kend, dat niemand, die in den geéSt Goda
spreekt, Jezus loochent. En niemand kan Je
zus Heer noemen, dan - door den heiligen
Geest. Onderscheiden nu zijn de gaven, maar
het ia dezelfde Geest. En onderscheiden zijn
de bedieningen, maar bet is dezelfde Heer
Onderscheiden zijn de werkingen, maar bet
to dezelfde God, die alles in allen werkt
Doch de openbaring des Geestes wordt aan
een ieder tot voordeel gegeven. Den eenen
wordt door den Geest gegeven bet woord
der wijsheid, eenen anderen bet woord der
kennis door denzelfden Geest; eenen ande
ren het geloof door denzelfden Geest; eenen
anderen de gaaf van genezing door dien
eenen Geeat; eenen anderen bet werken van
wonderen, eenen anderen de profetie, eenen
anderen de onderscheiding des geestes, eenen
anderen bet spreken van verschillende talen,
eenen anderen de verklaring der talen. Dit
alles nu werkt een en dezelfde Geest, aan
een iegelijk in het bijzonder uitdeelende, ge-
Evangelie volgens den H. Lucas.
XVfll, 9-14
In dien tjjde zeide Jezus deze gelijkenis
tot eenigen, die. als rechtvaardigen, op zich
zei ven betrouwden, en de anderen versmaad
den: Twee menscben gingen naar den tem
pel om te bidden; de eene was een phariseèr
en de andere een tollenaar. De pbariseèr
stond, en bad aldus bij zich zei ven. O God
ik dank U, dat ik niet ben gelijk andere men
scben, roovers, onrecbtvaardigen, overspelen
zoo als ook deze tollenaar. Ik vast tweemaal
in de week; ik geef de tienden van al, wat ik
Jbezit, Maar de tollenaar stond van verre
a» wilde zelfs zijne oogen niet ten hemel
beffen, maar bjj sloeg op zijne borst, en zeide
God, wees m(j zondaar genadig. Ik zeg u:
Deze ia gerechtvaardigd naar zijn huis ge
gaan, meer dan de andere. Want al wie zich
verheft, zal vernederd, en die zich vernedert
zal verbeven worden.
In een der grootste industriesteden van
Frankrijk, in St. Etienne, vindt men be
den een zeer bekend geworden en so
ciaai ongemeen nuttige inrichting, een
plantagedorp voor arbeider». Duizenden
mijnarbeiders vinden .hier een liefeliik,
hei familieleven en den bodemcultuur be
vorderlijk onderkomen- De verdienste
echter van den geheelen opzet en inrich
ting dezer tuinstad komt een katholie
ken priester toe, den Jezuitenpater Vol*
pette. Zijn werkzaamheid van baan
breker op sociaal gebied verdient in bree-
deren kring bekend te worden gemaakt.
Tot in het jaar 1894 beerschte onder
de 90.000 arbeiders der stad slechts het
roode vaan van het socialisme, juist in
dit jaar echter ontsloeg de staatswapen-
fah riek een groot aantal arbeiders en met
de werkloosheid dientengevolge stee® de
eHemdei. in dezjen augiemeemcui nood
kwam genoemde priester, jfe totdan toe
leeraar aan het Jezuiiencollege in St
Etienne was, op den inval den arbeiders
op een zeer praktische wijze te helpen.
Hii had van een dame gehoord die
haar arbeiders een stuk land met ge
reedschap en zaad gegeven had, waar
mede dezen het zich heel huiselijk had-
gebouden werd, hiled Z.E. Kardinaal Faul
haber van München in tegenwoordigheid van
Z.Em. Kardinaal Piffl van Weeben, verschei
dene bisschoppen, Mgr. dr. Seipel, en vele
andere voorname persoonlijkheden eene in
teressante rede, welke ook in de Amerikaan-
sche pers bijzondere belangstelling gevonden
beeft. Z.Em. sprak over den wereldvrede.
Wy ontleenen daaraan het volgende:
„De voornaamste beweegreden, waarom wij
on« het streven naar een wereldvrede tot le
vensbaak stellen, blijft voor ons en voor al
len, die hun leven op den godsdienst willen
bouwen, het bevel van Quietus en het ver
langen van den H. Vader. Krachtens net
woord uit het Evangelie: „Mjjnen vrede geef
Ik u” is de vrede voor ons het testament en
het erfdeel geworden. Voor de sluiting van
het H. Jaar heeft Paus Piue XI Christus op
nieuw tot Koning uitgeroepen, en zoowaar
als Christus de Vorst des Vredes is, zal ook
overal, waar Zijn troon is opgericht, de vie-
desidee zijnen intrek moeten houden. Volken,
die tezamen onder Christus’ scepter leven,
mogen elkander niet tot slavernij en onder
drukking brengen. De gedachte van het Ko
ningschap van Christus moet de vredesgo-
dachto worden der twintigste eeuw.
Wel staan den wereldvrede groote moei
lijkheden in den weg.
De etrjjd om het stoffelijke goed brengt
steeds de neiging met zich mede, om zieh
door wapengeweld van zjjn bezit te verzeke
ren, zij het ook ten koste van honderdduizen
den menschenlevens. Als de rijkdommen uit
de Marokkaansehe bergen eens verdeeld
worden, kunnen wjj het nog beleven, dat na
den eigenlijken oorlog er nog een economi
sche strijd in den vorm van een gewapend
conflict zal voortduren.
De grootste moeilijkheid voor eenen we
reldvrede ligt in de godsdienstige verdeeld
heid, die aan het geestelijke leven der vol
ken een zwaren sla<g heeft toegebracht, het
geen ook niet zijne uitwerking mist op het
politieke leven.
De cultuurstrijd, welke zich op het oogen-
blik in Mexico afspeelt, is een vergrijp tegen
den wereldvrede en alle voorstanders van
den vrede, Katholiek of anderagezind, moes
ten met alle kracht protestveren tegen deze
kneveling der godsdienstvrijheid.
Nog krachtiger moesten wjj, Duiuchere,
onze stem verheffen als protest, tegen Je be
wering, dat de Paus den wereldoorlog heeft
gewild om het protestantsche keizerrijk ten
val te brengen. Hoe kan een normaal den
kend mensch toch zulk een waanzin geloo
ven, terwijl men weet.
het begin van den oork
droefheid en Beiiediotus
desaanbod wilde Joen.
Een andere hinderpaal voor den vrede is
het overdreven nationalisme. De liefde voor
volk en vaderland is voor ons een zedelijko
plicht, en ik weet, hoe de Amerikanen bun
„Starspandgled Banner” met even groot
enthousiasme zingen als wij ons „Deutsch
land”. Maar deze va.iertondsche gevoelens
kan men te ver doordryven. Ze kunnen aan
groeien tot een ziekelijk fanatisme en er
zjjn velen, die alleen daarom niet voor de vre
desbeweging durven opkomen, omdat zo
vreezen dan voor minder goede patriotten
te worden aangezien.
Het is ten slotte de internationale pers, die
uit eigenbelang of om politieke rédenen met
valsche berichten de openbare meening aan
stekt en onder de volken a*moefeer van
haat en wantrouwen schept.
Alle kranten, die door middel van hunne
leugens bewust de atmosfeer van den vrede
vergiftigd hebben, dienden openlijk gebrand
merkt te worden als misdadigers tegen het
achtste gebod.
Cher het verloop van het Eucharis
tisch Congres te Chicago hebben reeds
alle Maden bericht. Een paar bijzonder
heden mogen echter hier nog vermeld
worden.
Men berekent de koeten alleen voor
de versiering der stad Chicago qp onge
veer 6 milïioen dollar. Voor de versie
ring van het Centraal Station waar de
kardinalen aankwamen, heeft de Spoor
wegmaatschappij 20000 dollar besteed.
Gedurende het Congres droegen alk au-
tetaxies der stad naast de Amerikaan-
sche ook de pauselijke vlag
Op het congresawaren ongeveer 600
journalisten aanwezig De katholieken
onder hen hadden on den sluitingsdag
een bijzonder aanbiddingsuur in de ka
thedraal, reeds van 3 uur ’s morgens af.
De 75-iarige Bisschop Hugh Mac Shar-
ry van Kaap de Goede Hoop moest
13000 kilometer afleggen om naar Chi
cago te komen. Op den sluitingsdag ging
de eerste trein 'des morgens om 4 uur
naar Mundelein, dan volgden de andere
treinen met een tus sche pruim te van
slechts 2 minuten. Reeds de eerste trein
was overvol. Men schat de vreemde
congressisten op meer dan 1 millieep.
Velen bleven echter slechts een dag, wijl
zii geen onderdak meer konden vinden.
Indrukken van Z.Em. R«ig y CasanpA'a.
Na afloop van het Eucharistisch Congres
bezocht Z.Em. Kardinaal Keig y Casanova
het inetituut tot behartiging der belangen
der Katholieken in Amerika.
De Kardinaal bezocht alle afdeelingen dier
inrichting, doch toonde eene bizondere
belangstelling voor de afdeeling: Katholieke
pers.
Volgen» Rev. Manuel Grana, de correspon
dent der „N. C. W. C.” te Madrid, die Z. E.
begeleidde, wae de Karinaal 16 jaar geleden
begonnen met eene groote propaganda-actie
voor de katholieke pers in Spanje, en had hjj
sindsdien op dat gebied reede veel tot stand
gebracht.
Twee jaar geleden werd op xyn initiatief
en onder zijne leiding te Toledo een groot
welgeslaagd pers-congres gehouden, en
M was Z.E. nog bezig met andere plan
nen tot verbetering der katholieke pers in
xyn land.
Voor zjjn vertrek uitte de Kardinaal zieh
nog met groeten lof over het Eucharistisch
Congres. Den indruk, dien Amerika tot nu
toe op de Europeanen maakte, heeft het
hierdoor in zjjn voordeel gewijzigd. De Euro
peanen plachten Amerika slechts te beschou
wen als een materieel® grootheid, waar alle
zin voor het geestelijke was verdrongen. De
Kardinaal verklaarde thans door Amerika's
geestelijke grootheid te zijn getroffen. Euro
pa zal zijne meening omtrent Amerika veran
deren, dank zjj het Eucharistisch Congres.
Ten slotte sprak de Kardinaal nog -over
den toestand in Mexico. Z.E. had in vereeni-
ging met ’t geheele SpaansCne Episcopaat
een schrijven gericht aan de Mexicaanscho
Katholieken, om hen te troosten on de
geloovigen gebeden voorgeschreven-tot leni
ging van den nood hunner vervolgde broe
ders in Mexico. Te Chicago had Z.E. Je Mexi
canen beloofd, dat hij al het mogelijke doen
zou om hen te helpen.
Een bijzonder woord van dank richtte de
Kardinaal aan Mgr. Curloy, aartsbisschop
van Baltimore, voor dien» moedig optreden
ten gunste der vedrukte Katholieken van
Mexico.
den ingericht Drt voorbeeld wilde hii
navolgen en wel zooveel motje lijk in
het groot.
De rond om de stad gelegen miinwer-
ken beschikten over uitgesrrekte lande
rijen, die niet bebouwd werden, omdat
de Maatschappij,slechts aan de bergwer
ken dacht. Pater Volpeftte zamelde on
der zijn kennissen de som van 2G0 frc&.
en pachtte van de maatschappij een
groot stuk land. Het was 400 vierkan
te meter groot en bestemd voor 50 ar-
beidersfamilies. De afbakening der ver
schillende stukken werd volvoerd en
od een-, goeden Zondag trok de pater er
met 50 gelukkige arbeiders naar toe.
Deze eerste tuinstad weid Mariastad
gedoopt. Door nieuwe collecten wend
net noodige geld voor Ijet onontbeerlij
ke gereedschap alsook voor het zaadi
opgebruikt. 50 ai beidersfamilies hadden
spoedig een kleinen, welbebouwden
mpestuin. En er volgde zoo een twee-
oe, een derde en een vierde stad
Doch al spoedig verhieven zich moei
lijkheden zelfs van katholieke zijde. Som
mige engharttoen wilden de sociale leer
der juist kort tevoren verschenen Pau-
sefiike Ehwyuliek „Wertwn Novarum”*
in bet geheel niet begrijpen en beschul
digden Volpette ervan dat hi< het com
munisme predikte en de menschen met
gevaarlijke probeerseis land-gierig maak
te. Nog meer waren natuurlijk de radi-
caal-socialistische overheden der stad St.
Etienne tegen hem gekant. De radicale
burgemeester zag de bemoeiingen en suc
cessen van de Jezuitenpater met schele
oogen aan en weigerde hem de inrichting
van een waterleiding tegen den gebrui
kelijker: prijs, terwijl dit anders aan alle
algemeene instellingen en zelfs aan vel»/
particuliere ondernemingen toegestaa<
werd. Desalniettemin staat heden
het borstbeeld van dezen man en niet
van Volpette op een der hoofdpleinen
der gtad. Wellicht omdat hii de groote
sociale daad volbracht had van ae tot
dajp toe z.g. „Priesterstraaf” in een
„Emile Zola-straaf’ te hebben gedoopt.
Dai is in ieder geval gemakkd ijker ge*
wweest dan wat Volpette voor zijn ar
beiders deed.
Spoedig bloeiden de tuinhuisdorpen
rondom de stap op: „St. Jozef”, ..St
Stephan”. „St Mkhaël”, .èatnte
Croix*\ „St. Familie”. Natuurfiik was
dat alles de vrucht van ontzaglijke moei
ten en offers. „Wanneer zult U toch eens
eenmaal met die stichtingen uitschel
den?” vroeg men vaak schertsende narij
zend aan den pater. „Wanneer ik dui
zend tuinen gesticht neb.” gaf hii gaar
ne ten antwoord. Hii ging echter verder
en bii zijn dood had ni’ er 1500 inge*
richt met evenzooveel arbeidersfamilies.
in hft geheel 9000 zielen. Allen be
schouwden hem als hun grootsten web
doener en noemden hem een heilige.
In de tuinen heerschte een eignndom-
melifke democratie, leder complex had
’n „Raad”, die zelfstandig voor de orde
zorgde, eventueete geschillen slechtte
de vrijgekomen tuinen uitpachtte. Bii
de keuze der „afgevaardigden” had ie
dere familievader een stem.
Voor de toelating tot een tuin stelde
Pater Volpette de volgende voorwaar
den: 1. Men mag niet reeds eerder an
ders ’n huis en ’n tuin bezitten, die voor
de eigen behoeften toereikend is. 2. Men
moet als een net en zedelijk mensch be
kend staan- 3. Men mag op Zondagen in
de tuinen en huizen niet werken- 4. Men
mag zijn tuin niet aan anderen verhu
ren. 5. De tuin moet zoo’ goed mogelijk
bebouwd worden. Elkeen is echter vrii
wat hij op zijn deel verbouwen wil.
Men heeft Pater Volpette voor de voe
ten geworpen, dat hii geenerlei voor
waarde, het godsdienstig leven betreften-
Jeaua doet drie «aken, die maar aan God
•Heen toekomen, en waardoor Hjj uitdruk
kelijk xjjn Godheid openbaart: Hij staat bo
ven alle schepselen; Hij vergeeft en beoor
deelt de zonden; Hij ia wetgever over gods
dienst en zeden.
Hjj staat boven alle schepselen. Hjj is groo-
ter dan de grootste mannen uit het Oud Ver
bond, grooter dan profeet Jonas en dan ko-
ning Salomon, grooter dan David die Hem
zelfs zjjn „Heer” noemt; grooter dan Elias
en dan de reusachtige wetgever Mozes; groo
ter dan Joannes de Dooper, dien H|j zelf
nochtans boven alle mensebenkinderen groot
Mhtte.
Hjj staat in rang booger dan de Engelen:
Hjj to hun Meester. Na de bekoring in de
woestjjn komen zjj Hem dienen; op een enkel
woord van Hem zou zjjn Vader er Hem twaalf
legioenen zenden.
't Zjjn niet alleen de Engelen van zjjn Va
der, maar ook „de Zjjne”; zjjn boden, zjjn die
naars, zjjn manschappen; bjj zjjn komst ten
oordeel maken zjj zjjn eerewacht uit; Hjj zelf
beveelt hun en zendt se naar het oogstveld
om tarwe van onkruid te scheiden, om van de
vier windstreken de rechtvaardigen te versa-
iMlen.
Jeeue kent «fob dus een rang, oen macht,
ff
Jesus gaat nqg verder. Hjj is zoozeer mees
ter over de zondenschuld dat Hjj de macht tot
vergeven aan anderen voortleent, en dit uit
eigen naam: „Voorwaar, Ik zeg u: Alles was
gjj zult binden op aarde, zal ook gebonden
zjjn in den .hemel; en alles wat gij ontbinden
zult op aarde, zal ook ontbonden zjjn in den
hemel."
Met die vergevingsmacht houdt verband
bet recht, om eenmaal op te treden als rech
ter over levenden en dooden, om het goed te
beloonen en het kwaad te bestraffen: dat Is
een macht die aan God alleen toehoort.
Die rechtennacht heeft Jeeus niet bij af
vaardiging van zijn Vader, maar Hij heeft zo
uit eigen gezag: „Een ieder nu, die Mij be
lijdt voor do menschen, zal ook Ik belijden
mjjnen Vader die in de hemelen is”;
zich over Mij ^n mijn woorden schaamt
bjj dit overspelig en zondig geslacht, ver
hem zal ook de Menscbenzoon zich pchamen
als Hjj, in de heerlijkheid zjjns Vaders, komt
met de heilige Engelen”. „Want de Menschen-
zoon zal met zijn Engelen komen in de heer
lijkheid zjjn Vaders, en dan zal Hjj iedereen
volgens zjjn werken vergulden. „En dan zul
len ze den Menscbenzoon zien komen op do
wolken met veel macht en heerlijkheid. En
dan zal Hjj zjjn Engelen uitzenden, en Hjj zal
zjjn uitverkorenen bijeenzamelen van de vier
windstreken, van het einde der aarde tot het
einde des hemels”; „dan cal Hjj plaats némen
op den troon zijner heerlijkheid; en alle vol
keren tullen voor Hem vergaderd worden, en
Hjj zal ie van elkander scheiden, cooals een
border de schapen van de bokken scheidt."
fety die hem dit
antwoordde hii:
mijn idee, noch
-„je Encycliek ovietf
het arbeidersvraagstuk. Ik wil, dat de
menschen ’s avonds een warme soep en
een gezellig tehuis vinden. Want hoe
kunnen wit anders aan hen, die honger
hebben, het Evangelie der liefde predi
ken, wanneer wii verzuimen hen werke
lijk te helpen.” En juist deze behande
ling voerde de menschen naar de Kerk
terug. Vele arbeiders zijn daarop kerke
lijk getrouwd en hebben hunne kinde
ren laten doopen, zonder dat men dit
van toen ook maar het minst geëischt
had. Elke maar eenigszins opdringende
wijze om te doen bekeeren, ging hij ver
uit den weg. Daarvoor vond hii een veel
betere manier om zijn menschen tot een
andere denkwijze te brengen.
Zoo trof hii eens een uitgesproken
communist, dien hij eveneens tuintje
verschaft had, juist bezig met zijn ar
beid. Toen deze hem ax> vol vreugde
vertelde,, hoe heerlijk zijn groenten op
schoten, zeide de pater hem plotseling:
„Dat is schitterend ja, dat zullen de
buren ook heerlijk vinden.”
„Hoezoo?” vroeg de man. „Wat gaat
dat mijn buren aan?”
„Dat moet jê niet zeggen, wii zullen
de vruchten van je arbeid onder allen
gelijkmatig verdeeleti.”
De man begon te protesteeren„Wat
ik geplant heb. dat behoort aan mij.”
„Dat is allemaal goed en wel,” zei
de pater, maar we zijn toch allen broe
ders en derhalve moet bet aan allen te
zamen beriooren.”
„Och, neen,, pater kijk nou eens, mijn
aardappedn zijn toch veel mooier dan
die van de anderen. Ieder arbeidt voost
zichzelf.”
„Ieder voor zich en ieder voor allen.
Alles moet gemeenschappelijk zijn. Dat
is toch de socialistische leer.”
Toen sprong de man op: „Pater, wan
neer dat de socialistische leer is. dan
ben k van heden-af aan geen socialist
meert Aan mthi aanteppelen zal nie
mand raken”
Een anarchist dien men eveneens een
tuin aangeboden had, wilde zich eerst
vergewissen, of men hem hierom geen
geloof aan God wilde opdringen. Hij kon
het nauwelijks gelooven, dat men hem
de algeheele vrijheid van levensbeschou
wing liet. „Waarom wilt U juist mii dien
tuin geven?” vroeg hii den pater. ,.U
weet toch, dat ik een anarchist ben.”
„Ongetwijfeld.” zei de pater, ,.maar
ik weet ook, dat ge een brave kerel zijt
met een goede vrouw en zes kinderen^
die honger hebben
„Maar dan bent U een grooter socia
list dan ikzelf,” meende de man.
„Dat zou ik meenenMaar socialist
naar mijn geest!”
De man kwam en werd spoedig een
braai Katholiek.
Zulke gevallen waren er vele.
Een bijzondere trots der tuinsteden
was het zangkoor der knapen. Voor de
nieuwe kerk der tuinstad was hun fijne
gezang een bijzondere aantrekkingskracht.
Het koor gat ook in de stad St. Etienne
zelt concerten en wierp dan dikwijls een
flinke winst af voor een liefdadig doe!.
Toen Volpette stierf, waren de arbei
ders ontroostbaar. „Hii was onze groot
ste weldoener/’ zeiden ze en praten
heden nog van hem als den edelsten
volksvriend, dien zii hebben leeren k«h
nen. -
maakte, mocht Hjj de eenheid van ’t goddo-
1 1
twee taken te gelijk doen kennen: dat Hjj «elf
wu W, ca* V»
maakt met den Vader.
uw hub.” En terstond stond hg
heen te» aanschouwen van allen.
maar altjjdt
exen
