ALLERLEI.
L. FRANKENBERG
HANDEL EN MARKT.
Klein Allerlei.
TELEGRAMMEN
BURGERLIJKE STAND.
FINANCIEELE RUBRIEK.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
GEMENGD NIEUWS.
TANTALUS.
PROVINCIAAL NIEUWS.
BERGEN.
ST. PANCRAS.
BROEK OP LANGENDIJK.
e»
8 uur
Vorige kom
2.49
vernam
trance dat in België werd gekocht.
overge-
4
werd met bijna altre-
genoemde firma
69.28 H
7.06
6.96
3630
12.117-
66.70
66.05
64.56
48.20
8.30
2.4»
737 M
59.28
7.70
7.40
86.16
12.11
66.62 K
66.05
54.50
48.12
8.22
2.49
7.37
uners
i Jon-
Een eisoh, die one niet
ig voorkomt!
1, die zee*
iet vertrek ie
wcgiredoken, zijn aanwezig een gezette dame,
maakt do
merkwaard!
SCHOOL- EN STUDIEBOEKEN
Vlugge levering.
ALKMAAR,
69.30
7.67 M
7.25
86.20
12.11 K
66.70
66.10
64.60
48.17
Berlijn
ParK
Brus^
Weenen
Londen
Stockholm
Kopenhagen
Oslo
Bazel
Rome
New-York
Praag
rasthuis
zqn leven, waarom
gespannen veehou
der beide zwagors,
>ote hand, waaraan
hebben van
zooveel aeg
staan, gleed hjj uit
'ogingen oiu 'h b» te
Langendijk is gekozen de heer
Aznburgemeester der ge-
ALKMAAR, Graanmarkt, 6 Augustus.
Aangeveerd totaal 1394 hectoliters als:
HOEVEEL GAAT ER NAAR BELGIS?
Vn een financieren deskundige
het „DgWd. v. N.-Br.", dat in de afgeloo-
pen maand Juli bjj de Brcdasche Banken
voor ten minste f 10.000 aan Belgisch bank
papier ie gekocht Het bedrag aan chèques
is niet te benaderen, evenmin het bedrag aan
z4 A 4 X. 19 XX1 Aaf M ^m»xx*x4 X^. XX 1X X"X XX 4
i’
HOLLANDSCHE PLEEGOUDERS TE
BUDAPEST.
BUDAPEST, 6 Aug.
Gisteren zijn 83 R. K. Hollandsche pleeg
ouders hier ter stede aangekomen om hun
pleegkinderen te bezoeken.
Bij de aankomst wae het Centraal station
schitterend versierd.
Het gezelschap werd ontvangen door den
staatssecretaris Szanddner.
De gast blijven drie dagen in Budaapeet.
Morgen heeft een vaart op de Donau piaato
en Zaterdag een concert, dat ook door de
Hollandsohe kolonie zal worden bijgewoond;
Zondag godsdienstoefening.
DOODELIJK ONGEVAL.
Een 6-jarig jongentje
overreden.
LEIDEN, 6 Augustus.
Toen het 6-jang zoontje van den heer M.
Prins gistermiddag met zijn hoepel den weg
wilde oversteken werd hjj gegrepen door een
juist passeerende vrachtauto. Het ventje ie
aan de bekomen verwondingen overleden.
Te Hemetam (Fr.) b het 5-jarig dochter
tje van den beurtschipper Terpstra in een
apennootje gestikt
Te Hoek van Holland is een vijfjarig
kind door een auto overreden. De kleine werd
inwendig zwaar gekwetst so moest naar het
ziekenhuis te Rotterdam worden vervoert
Toen de 21-jarige chauffeur B. uit Am
sterdam in de Ringvaart onder Haarlemmer
meer bjj het vliegveld Schiphol een motor
bootje wilde echoonmaken, en op den raad
van het vaartuigje ging ati
en viel in het water. Pogii
redden faalden.
15 H. L. tarwe f 1735— f 18.00. 10 H. L.
rogge f 11.00. 1154 H. L. gerst chev. f 10.00
f 12.00 180 H. L. Haver f 11.75—f 1235.
10 H. L. Citroen Paardeboonen f 26, witte
idem f 25. 20 H. L. Koolzaad f 22.50. 8. H.
L. Karwjjzaad. 2. H. L. Grauwe Erwten f 32.
TRAMONGELUK.
Een rijtuig door de tram gegrepen.
In de Prins Willemstraat te Sobeveningen
is gistermorgen om kwart voor 12 een on
geluk gebeurd. In de straat reed een motor
wagen met aanhangwagen van Ijjn 8 in de
richting Scheveningen. Van de tegenoverge
stelde zijde naderde een groote vracht
auto, en achter deze auto reed een tweewie
lig rijtuigje met eenige metischen. De be
stuurder van de vrachtauto, die aan den
linkerkant van de straat moest zijn, gaf het
teeken tot stoppen. Het rijtuigje, dat de tram
niet had zien naderen doordat bet achter
den vrachtauto reed, kwam nu plotseling
voor de naderende tram te staan. De koet
sier haalde zoovee, m<>gelijk naar links uit,
doch de tram botste tegem een achterwiel
van het voertuigje a^n I»oor den schok vlei
een der inzittenden. J 8. uit Rotterdam, uit
het rijtuigje en kwam vlak voor de tram te
recht Hoewel de trambestnnrder sterk rem
de, kon hjj niet verhinderen, dat S. door den
baanschuiver werd gegrepen en ongeveer een
meter werd meegestrnrö.
8. werd in bewusteioozen toestand naar
het Gemeente-Ziekenhnb aan den Zaidwal
o ver gebracht.
slede, werkzaam wae, had het echt
paar op dezen blijden feestdag ontvangen.
Verder versierden vele palmen en bloemen
de gezellige huiskamer. Het ontbrak de jubi
larissen en feestvierende familieleden dezen
dag niet aan belangstelling en nog lang zal
door ben met genoegen op dezen dag wor
den tenggezien.
DOOR DE TRAM OVERREDEN.
Een 75-jarige man gedood.
HAARLEM. 6 Aug.
Gisteravond omstreeks half 11 kwam de
75-jarige scriba der Gereformeerde Kerk de
heer D. v. IJ. uit de kerk. Hjj wilde de tram
nog halen en ging in dezelfde richting als
de tram. Juist naderde de tram van Heem
stede in volle vaart. De oude man wikle de
baan oversteken, doch zjjn vrouw hield h< m
vast. Hierdoor struikelde van IJ. en kwam
onder de tram terecht. Hij is dood onder de
tram vandaan gehaald.
INBRA AK TE GOUDA.
f 19000 gestolen.
Joor bij den Weneralen Staf Lnazes, die de»
goeverneur ad. interim Tito Moraes van zijn
functie onthieven en zelf daarna een trium
viraat vormden. Zjj berichten na hun staate-
greep aan de centrale regenting dat zfj de
leiding der zaken in Portugeesch Indië had
den overgenomen. De Portngeesche minister
van Koloniën heeft geseind den huidigen toe
stand niet te erkennen. Hfi heeft gelast gou
verneur Moraes in diens functie te herstellen
en de ófficieren order gegeven onmiddellijk
naar Lissabon terug te koeren om voor een
krijgsraad te verschijnen. De officieren heb
ben het ultimatum aanvaard. De reden van
den opstand lag in de vermindering der sala
rissen.
DE OVEREENKOMSTEN VAN LONDEN
EN WASHINGTON
PARIJS. 6 Aug.
Naar verluidt ligt het in de bedoeling der
regeering reels Woensdag of Donderdag de
ratificatie te verzoeken van de overeenkom
sten met Engeland en Amerika betreffende de
schulden. Zoodra de Senaat tegen het ein.le
der week deze overeenkomsten eveneens ge
ratificeerd .heeft, zal het Parlement op reces
gaan.
NOBILE EERE LID DER FASCISTISCHE
PARTIJ.
ROME, 6 Aug.
Nobile hield gisteren avond receptie. Hij
ontving de onde orde van „Romeinsch bur-
gésehap”. Tevens werd hij benoemd tot eate-
Hd der Fascistische Partij.
ALKMAAR.
Ondertrouwd:
Jacoba Kops en Catharina Cornelia Ver
beek. Jacob Korslöot en Grietje Schokker.
Johannes Jan Empelen en Maria Engeiina
Pover. Jan Pool en Christina Catharina de
Jong. Gerardus Johannes Sluijmer en Hen-^
riett* Maria Johanna, vn de Kar.
Overleden: Pieter Lot 61 jaar. Wilhelmus
Franciscos Sentenie, 5 maanden.
Geboren: Catharina, dochter van Adrianne
Hemeee en Trijntje Schouten. Adriaantje,
dochter van Frederik Johannes Hagesteyn en
Carolina Timmer.
WISSELKOERSEN.
(Opgave van da Nederl. Landbouwbank).
BQkantoor Alkmaar.
2 uur
volgen, en waarin de positie van
deljjk zal worden uiteengezet’’
EEN ARBEIDSCONFLICT IN DB
TEXTIELINDUSTRIE?
AMSTERDAM, 6 Aug.
Naar het Hoofdbestuur‘van den Ned. R. K.
Ikstielarbeidersbond „St. Lambert»” ons
mededeelt, hebben de pogingen, door het
Hoofdbestuur van den Ned. R. K. Textiel-
arbeidersbond „St. Lambert»” aangewend
om eenige verbeteringen van arbeidsvoor
waarden te verkrijgen voor de arbeiders,
werkzaam op de fabrieken te Mierlo en
Deurne der firma W. Swinkels te Helmond,
tot beden geen resultaat gehad.
Na terugneming der data 13 Juli gemaak
te nieuwe tariefregeling, welke een directe-
aMie-staking tengevolge had, beeft de firma
een nieuwe regeling ontworpen, welke 9
Augustus aa. in werking zal treden. Deze
komt voor het gros der arbeiden neer op
een loonsverlaging en verplicht daarbf de
wevers op straffe van ontslag een vastge-
atelde minimum-productie te leveren.
Op een Woensdag 4 Augustus met de ar
beiders, werkzaam op de fabriek te Mierlo
gehouden vergadering, wei
meene stemmen besloten.
te berichten, dat, zoo voor 16 Augustus aa.
de op hare fabrieken bestaande kwestie niet
tot een bevredigende oplossing is gebracht,
de werkzaamheden op dezen datum niet zul
len worden voortgezet. Ook met de arbeiders
te Deurne zal in het begin der volgende
week een vergadering worden gehouden.
STAATSGREEP IN PORTUGEESCH
INDIE.
De revolutionnairen geven zich
over.
LISSABON, 6 Augustus.
De Portugeesche regeering publiceert een
officieel communique meldende dat een
staatsgreep Zondag j. I. in Portugeesch Indio
beeft plaats gehad.
Gemeld wordt, dat de revolutie was aange
sticht door den commandant der politie Mar
kies Sequeira, den commandant van bet le
gercorps Kolonel Terreira Chaves en den ma-
DE OVERVALLEN TE BUSSUM.
Het justitieel onderzoek duurt
roert.
Naar „de TeL” verneemt is in zake de over,
val op de Roaznank te Bussum. de politie nog
druk bezig met hot onderzoek. Herhaalde >Jk
worden verklaringen van den arrestant Brom
mer door de Russumsche recherche onder
zocht
Zoo is daar de kwestie van het alibi. Rfl
zijn arrestatie heeft Brummer op een vraag,
waar hij op den bewii.ten dag geweest was
gezec-d. dat hjj naar Zaandam geweest was.
Dadelijk daarop heeft hij dit herroepen en
verklaard dat dit acht dagen te voren was
geweest. Hij zou zich op den dag. waarop do
overval van deiMieer Joosten plaats had, in
het Kamp aan den Spaamdammerdjjk hebben
opgehonden. Dienaangaande is een onderzoek
ingesteld en naar verluidt zonden er personen
zjjn, die hem daar gezien hebben.
Ook is naar de fiets e-ezoeht: evenmin a’s
de taseh is die gevonden. Van het geld heeft
men geen spoor kunnen ontdekhen.
Eenigen tijd geleden werd te Crailoo een
fiesch gevonden, waarin een briefje zat In dit
briefje werd gezinspeeld op het voorgevallene
te Bussum en werd het vermoeden gevit, dat
de dader toch nooit gevonden zou worden.
De justitie vermoedde, dat Brummer -lit
epistel geschreven zou hebben en in verband
daarmede heeft men hem schrijfproeven laten
houden. Overeenkomst tusschen het schrift
werd niet herkend.
Intusschen bljjven de personen die Brim
mer als den dader aanwyzen, pertinent in hun
verklaringen.
SLUWE OPLICHTERS.
Zij betaalden met bankbiljetten
van f 106.
Woensdagavond, kwamen twee zigei
in den winkel van M. H de K. aan de
ker Fransstraat te Rotterdam. Zy kochten
een mat voor f 3.25 die zy met een bank
biljet van f 100.betaalden. Zij maakten
allerlei chicanes bjj het terugbetalen. Eerst
wilden zij oude briefjes van f 10 hebb-rn,
toen weer liever briefjes van het nieuwe
model en tenslotte Zilvergeld. De winkelier,
die zyn best deed zijn klanten te bevredi
gen, kwam, na hun vertrek tot de ontdek-
king, dat zy kans gezien hadden, drie bank
biljetten va» f 10 extra mee te nemen.
Hetzelfde is een winkelierster uit de Si-
monstraat alhier overkómen. Bjj haar kwa
men twee zigeuners een ons zuurtjee koo-
pen, dat zq eveneens met een bankbiljet van
f 100 betaalden. Na het vertrek van de
klanten, vermiste de winkelierster een bank
biljet van f 25.
Steeds weer ongelukken.
Men meldt aan de „s Hert Crt" uit
Nieuwkuik, d.d. 3 Augustus;
Toen hedenmiddag circa 5 uur de voerman
M. v. Dal uit Haarsteeg den onbewaakten
overweg in de zg. Schapensteeg alhier,
wilde passeeren. naderde uit de richting Den
Bosch een trein. Juist op het laatste oogen-
blik het geval bemerkende, wilde v. D. zyn
paard nog terughalen. Evenwel te laat Ook
de machinist kon door uit alle macht te rein
men een aanrjjding niet voorkomen, zoodat
het paard tegen den kop werd getroffen en
eenige meters verder werd neergesrfïakt.
Voor den voerman, die voor op de kar rat,
mag het een geluk genoemd worden, dat
beide burriee afknaptec, zodat de kar niet
onder den trein geraakte en de man wondrtr
bpven wonder zoo goed als ongedeerd bleef.
Het paard moest worden afgemaakt.
VECHTPARTIJ TUSSCHEN TWEE
ZWAGERS.
De eene loopt elf aseMtekeu op.
Woensdagavond had op den Langepberg
onder Oud-Gastel, een ernstige vechtpartij
plaats tusschen de zwagers R. en D. en den
zoon van eerstgenoemde.
Er bestond al lang een
ding tusschen de gezinnen
wonende naast elkaar in de noodwoningen
aan den Langendqk.
Toen nu R op den bewust en avond met
vrouw en zoon van het werk kwamen om
naar huis toe te gaan, zat D. in het midien
van den weg zqn zeis te scherpen. Er ont
stond weer ben twist tusschen de familie'e-
den, waarbq D. plotseling opstond en den
zoon van R met een ptthaak te lyf gmg.
D. liep hierbq een elftal messteken op, bene
vens een paar porren met een hooivork, die
R. Mi zich had.
In deerniswekkenden toestand werd R. ,>p
last van Dr. Knitei uit Gastel, die inmi.ideis
ontboden was, naar het
bracht. Men vreest voor
hem de laatste H. Sacramenten moesten wor
den toegediend.
GOUDA, 6 Augustus.
Te Gouda is ingebroken by den kaashan
delaar Teeken cp de Gouwe. De dieven zjjn
in de naast gelegen laan, die toegang geeft
tot de Remonstrantscbe Kerk, over een
muur geklommen en zijn daarna door het
wegbrekeii van een paneel in de deur het
kantoor binnengedrongen. AHae werd over
hoop gehaald. Uit een geldkistje werd
f 12000 aan effecten benevens f 2000 aan
papieren geld gestolen. De dieven hebben de
woning verlaten door een ruit te snydea uit
de voordeur.
De politie tast omtrent de daders in het
duister.
AUTOBUS OMGESLAGEN.
LONDEN, 6 August».
Gisteravond is in het Noordelijk gedeelte
van Londen een autobus omgeslagen, 5 in
zittenden werden gedood en 11 gewond.
DE OPPOSITIE IN RUSLAND.
Botsingen tusschen troepen
aanhangers der oppositie.
LONDEN, 6 Augustas.
Uit Boekarest wordt gemeld, dat de Roe-
meensebe regeering besloten heeft, in ver
band met ingekomen berichten, als zouden
botsingen tusschen Sovjet-troepen en oppo-
Bitie-aanhangers nabij Roemeenscbe grens
heblien plaats gehad, troepen te conoen-
treeren langs de Dneppergrens. In een offi
cieel communiqué wordt gezegd, dat door
de revolutionnaire beweging in Rusland deze
concentratie noodzakelqk is geworden.
HET GESCHIL MET ABÏSSINIE.
z „Een kolossaal misverstand^
ROME, 6 Augusta's.
Een vooraanstaand lid van bet Kabinet
heeft tegenover de buitenlandscihe journa
listen de volgende verklaring afgelegd:
„Ik kan U met aAwolute zekerheid mede
deelen, dat Frankrijk Abyesitrië niet zal steu
nen indien dit land de bekende kwestie met
Engeland en Italië te Genève ter sprake zal
brengen. Wij gelooven echter dat de gehee-
le kwestie zal komen te vervallen, op voor
stel van Abywinië zelf. Het geheeie geschil
ia te wqten aan een groot misverstand, dat
echter nog niet geheel is opgelost. Om te be
wijzen hoe moeilijk alles te verklaren is, wil
ik U vertellen, dat wq op hetaelfde tqdstip
dat Abyssinie protesteerde bq den Volken
bond, een officieeteq brief van Ras Tafari,
regent van Abyssinië. ontvingen waarin hij
zijn vreugde betuigde over het aanstaand
bezoek van den Hertog van Abruzzi. Deze
twee houdingen zqn grbeel met elkaar in
strijd en moeten te wqun zijn aan een kolos
saal misverstand. Italië zal een brief zenden
aan den Volkenbond welke de lijnen van den
door Groot-Britannië gezond brief geheel zal
volgen, en waarin de positie van Italië dui-
In de wachtkamer van een specialist voor
maag- en tngewandziekten.
Behalve een onbekend persoon,
bescheiden in een hoek van net v
1. „„x^avwv,,, aVi, «ww—vwg w ^rtriix uauiv,
die de grijze zijden japon, die ze aan heeft
vast niet alle dagen draagt, een lange, ma
gere heer aan wien men met een oogopslag
ziet, dat hij aan een darm-catarrh lijdt, en
een dikke heer. Deze heeft een pijnlijken trek
rond zijn tusschen dikke wangen weggekro
pen mond.
Men verveelt zich, men moet lang wachten.
Uit de spreekkamer van den geneesheer
dringt het gerikketlk van een inductieklos tot
in de wachtkamer door. Aha, hfl behandelt
thans dan maag van den een of anderen pa
tient met electrideteit
De dikke dame zucht:
Het «al nog we! een goed kwartier du
ren!
De magere heer haalt uQn schouders eens
op
Ja, het wachten moet men bfl een goed
geneesheer maar op toenemen.
De gezette dame knikt instemmend.
Ja, knap is de dokter, dat staat vast
Maar streng is hij ook. U moet weten, hij
merkt het dadelijk, als men zich niet houdt,
aan het door hem voorgeschreven dieet. En
dan kan hjj verschrikkelijk grof uit den hoek
komen.
De magere heer vindt dat volkomen bülQk.
Nu ja, wanneer men een zieke maag
heeft moet men zich nu eenmaal een tijd lang
in acht nemen.
De dikke dame zucht
Maar dat vaR iemand vaak zoo zwaar!
Juist de lekkerste dingen verbiedt hij. En er
is zooveel lekkers! Men moet er niet aan den
ken at men krijgt er al trek in, en ja, wat
doet men dan?
Plotseling uit de dikke manheer een klaag
toon.
De dikke dame vraagt belangstellend naar
de reden.
H(j heeft u zeker wel heel veel verbo
den?
Het eenig antwoord is een vermoeid ge
baar met een pafferige grot
vingers zitten, die veel weg
bloedworst)», een gebaar dat
gen wil als:
Zoo goed als alles! Wat ik hebben mag
is gewoon belachelijk, dat ia niet veel meer
dan een zuigeling krijgt.
De magere heer lacht met kennelijk leed
vermaak en de geachte dame wordt nog mr-
deljjdender.
Dat is toch heel erg, ja, als men gewoor
is lekker te bikken!
En haar stem klinkt luider ah ze zegt:
Ik ken dat, ik heb zoo iets aan de hmA
gehad. Ik wae huishoudster bij graaf X. Deze
oude 'heer wae gesteld op lekker eten. Jon
gens, jongens, die kon pas sehransen. Ef
opeens verbood de dokter hem zoo wat s'lev.
hij mocht j
kostjes hel-
voor den ouden man! Hij, die vroeger juist
van stevigeu kost had gehouden, nu al die
liflaf j»! Vroeger at h(j fa zijn eentje ’n heeie
gans op, zooên flinke vetgemeste Pommen
sche gans! En dan nog liefst opgevuld met
kastanjes. Dit at hjj ook allemaal op en dat
is toch heusch zwaar eten! Ik voor mQ heb
liever eompöte er bq. Vind u ook niet?
De dikke heer kreunde.
En de dame gmg voort:
Nietwaar, u houdt ook meer van xtm«
pöte? O, wat is soo’n gansje dan smakeljjkt
Men eet er te veel van. Men kan niet ophou
den met smullen!
Met rollende oogen kqkt het vette beertje
de vertelster aan.
Hq wil fata zeggen, maar hjj kan niet, daar-
voor is bet water hem te veel fa den mond
gekomen en., de dikke dame vertelt ver
ier:
Bjj het braden moet men de gans goed
begieten. Steeds weer wat koud water er bjj
doen, dan wordt het vel lekker zacht. En dat
gans zoo heerlijk mabeh. Maar
lig is bet, dat er maar zoo bar wei
nig menseben zjjn, die werkelijk goed een
gans kunnen klaar maken, soo’n heedijk
ga»je.
Plotseling gaat de deur van de spreekka
mer open, de dokter kijkt, wie sr su aan Je
beurt is.
De dikke mijnheer springt overeind, maar
het fa den boek gedoken mannetje komt te
voorschijn. Hq was eerder gekomen en mag
het eerst worden behandeld.
Een zucht slakende zakt de dikkerd weer
op zjjn stoel terug, met zjjn zakdoek wischt
hij zich het zweet van het voorhoofd.
Daarop vervolgt de»bew»te dame hair
verhaal.
Ja, mqn graafje, wat ik dien al ulet
moest voortzettea. Heel vaak bijzonder een
voudige kostjes, aardappelen en bruine 'oo-
nen, met heerijjk uitgebakken erg vet spetl
Of dikke pannekoeken met stroop en «pek.
Nu een stuk of vier, vjjf, tastte de graaf waL
Ja, daarvoor moet je wel een sterke maag
hebben.
De dikke mjjnheer bad aandachtig geluis
terd Hjj hing als het ware aan de lippen der
spreekster, figuurlijk natuurlijk, want om
werkelijk aan haar lippen te kunnen hangen,
w» hjj veei te zwaar.
Nu echter keek hjj onrustig le kamer rond
totdat zjjn blik zich eindelijk bleef richten p
de deur van de wachtkamer en hjj steunde,
al»o( hq op de pijnbank lag.
De dikke dame smakte een paar maal met
haar lippen en ging weer voort.
En van visch hield de graaf ook zoo
veel Van die echte dikke paling in wijn
saus
Vanuit de spreekkamer komt bet geiaid
van stemmen. De dokter neemt afscheid <n
men merkt dat de beurt van den volgenden
patiënt nadert.
Nog even en dan zal de specialist de
wachtkamer weer binnentreden.
De dikke mynheer heeft nog slecht* oeg
voor de deur. Opeens springt hq op en rnelt
naar de gangdeur.
Hij rukt ze open, slaat ze achter zich dicht,
nog even boort men hem snuiven en dan valt
de buitendeur achter hem in bet slot.
alleen maar eun paar lichte
i. Wa* me dat een kwelling
BERGEN. Brand. Gisterenavond ra
ongeveer zes uur brak ten nadeele van den
heer J. Molenaar brand uit in een stapel
riet, naar men zegt van 3000 hos. Terwjjl
de moeder zich even verwijderd had om
eenige boodschappen te doen, hebben met
vuur spelende kinderen de brand vero<»r-
zaakt.
Hedenmiddag rookte het smeulende vuur
notr fMnk.
SINT PANCRAS. - Banne. - Tot
voorzitter van het bestuur der banne
Sint Pancras is gekozen de heer A. Wa-
genaar en tot bestuurslid de heer D.
Kloosterboer, beiden alhier.
BROEK OP LANGEND! IK. Banne.
Tot Jid van het bestuur der banne
Broek op f
P. Slot Azn burgemeester der
meente.
UIT OUDE TIJDEN
De goede oude tyd. Daar hoeren we
vaak van spreken vooral door hen die, op
gevorderden leeftijd gekomen, meenen dat
niet* zoo goed en zoo uitstekend was als het
verleden. Dat was nog eens een tyd. Toen
deed men zoo, toen deed men zus. En dat
alles geheel verschillende van tegenwoordig.
En omdat we dat zoo vaak te hooren
krjjgen ie het ook wel eene goed het tegen
deel te vernemen en eens uit een onver-
valschte bron te weten te komen dat er in
dien goeden ouden tjjd ook wei eens iet* wa*»
da» nu juist niet z<>o mooi was, schrjjft de
„Rotterdammer".
Vandaar dat we met groote aandacht heb
ben gelezen een merkwaardig proefschrift,
dat dezer dagen verscheen aan Utrecht* Uni-
versiteit en werd geschreven door dr. P. A.
de Planque, leeraar aan het Christelijk Ly
ceum te Arnhem.
Een proefschrift dat in afwijking van
zoovele van dergelyke geschriften nu eena
niet droog en dor ie, maar werkelijk heel
aangenaam om te lezen ook voor hem, die
nu niet direct als vakman zich er toe zet.
Ook voor wie als buitengewoon belangstel
lende dit werk leest ie bet zeer interessant.
„Valcoogfa’s Regel der Duitsche School
meesters” ia de titel van het lijvige geschrift
van niet minder dan 468 pagina’s. Dien ti
tel ontleent het aan een merkwaardig boeks-
ke, dat in 1591 te Leiden werd uitgegeven en
bedoelde een leiddraad te wezen voor den
plattelandsschoolmeester van dien tjjd.
Aan dat boekske ontleent de gdeerde
schrijver dan de gelegenheid on ons op
werkelijk onderhoudende en leerzame wyze
talrjjke bijzonderheden van het onderwijs dier
tijden meoe te dealen.
En dan moeten we toch werkelijk beken
nen, dat het ons een wonder is hoe toen nog
velen bet soover brachten dat Holland in de
wetenschappelijke wereld niet kwaad stood
aangeschreven.
Want zeer merkwaardige dingen kunnm
we dar vinden. Wie zou zich b.v. heden ten
dage nog een school kunnen indenken, waar
men niet leert schryven. En toch bestonden
die toen talloos vele. Speciaal voor meisjvt
scheen men de edele sehrqfkuMt overbodig
te achten e» vond men het ruimschoots vol
doende, ze eenigermate kennis van het le
zen bjj te brengen.
Ook de schoolmeesters waren vaak merk
waardige typen. We lezen van onderwijzers
die tapten en een drinkhuis hielden, die
voorlezer in de kerk waren en niettemin
's nacht* bun kroeg open hielden voor bet
jonge volk, die des Zondags onder de pre
dicate tapten.
Te Bunschoten was; „Oester en de School
meester eene Herman» Troost van de ge-
meynte ontfangende 20 gl. iaerlyx, een man
beruchtigt van een moetwilligen dootsiag,
staande in twist met den pastoor Moy”.
En op pag. 61 van bet werk van Dr. de
Planque lezen we hoe een ander schrijver
uit dien tjjd als eerste eisch voor een onder
wijzer stelde, dat hij moest „ervaren wesen
in Konsten” d.w.z. datgene kennen wat hQ
moest onderwijzen,
geheel overbodig v
Dat bjj dergetjjke onderwijzers op school
ook wel eens eigenaardige toestanden voor
kwamen, behoeft zeker geen betoog. Te meer
als we dan .lezen dat ae school des zomers
om 6 uur, des winters om 7 uur begon. Dan
duurde tot 11 uur, met om 8 uur een gele
genheid om een meegebrachtc boterham te
verorberen. Vervolgens om twaalf uur weer
begonlien en duurde tot vier en somtijds tot
vjjf uur. En dat dan één onderwijzer vank
over 400 kinderen te regeeren had, terwyl
hetn bovendien in dien tjjd was toegestaan op
school allerlei werk te verrichten, waarvan
Valeoogh deze merkwaardige opsomming
geeft:
„Ten eerste moet de schoolmeester wel een
Notaris zijn.
Een Schatgaerder, een Secretaris fjjn.
D’impost uitreeckenen en ook droochscheer >n
Hayr afsnijden, somtijds ook wonden curee-
ren,
Glasemaken, ckietmaken en dootkisten.
Steenhouden, schilderen, stoelen verwen en
vernissen.
Oock schoenlappen ende ciosnpca maken.
Hou Korfmaeke» ende den acker haecken.
Boekbinden op veteren en breyden netten.
Een paar koe yen houwen en ossen vetten.
Sosntyds met naayen een stuyver verdienen.
Dat er dan bovendien nog tyd over bleef
om ook de jeugd te onderwijzen zullen we
maar moeten gelooven op* gezag van hem,
die het ons vertelt.
Maar het wil ons toph voorkomen, dat het
tegenwoordige systeem beter is, dat den on
derwijzer niet toestaat eenige bijbetrekking
te vervullen, maar hem dan ook niet af
scheept met een bedrag van „78 gulden, een
mudde bouck-weyte, 22 cappoenen en 100
eiers” wat in die tjjden voor een behoorlijke
betaling gold.
