„ONSBLAD”
Bureau: HOF 6, ALKMAAR. Telefoon:
De kosten van ons
Lager Onderwijs.
BINNENLAND.
Wordt vervolgd
UIT DE PERS.
De rollen omkeeren.
FEU»ll e ton.
DE DOCHTER VAN DEN
VEROORDEELDE.
Woensdag JPebraari
BUITENLAND.
Mgr. L. Schloppa.
Korte Berichten.
Verspreide Berichten.
Abonnementepryst
rtar Kwartaal voor Alkmaar •-
Voor buben Alkmaar •- f 2 8S
Hes Geïllustreerd Zondagsblad 060 f hooger.
ten al la abonné’a word t_op aanvraga gratie een polia verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van 1 SOO,—, f 4QQ,—f 200,—, f 1OO.—f 60— f 36 1*5
o
GIRO ALKMAAR 104863
Si®.
01RO ALKMAAR i®4863
r
H. J. J. SPOOK.
Redactie.
toename
het
van
deze geen gesloten eenheid van alle demo
cratische krachten staat.
Het is gemakkelijk te gissenvan welke
rijde deze op- en aanmerkingen kwamen.
Ze bleven niet onbeantwoord.
ADMINISTRATE N«. <31
rsdacti* Na. «aa
trou
noes
Wij hebben voor de a.s. schoonmaak
REUZE ZEEMLAPPEN EN SPONZEN.
A. ENGELANDER,
MAGDALENENSTRAAT B 17. ALKMAAR.
;en een
biader
28 millioen* 5 million
6 millioen
7 millioen
ruim f 10
dn de
Zoo is het inderdaad.
De sociaal-domocraten "willen een nieuwen
politieken en parlementairen toestand forcee-
ren, maar dat zij het er zelven niet geheel
over eens zyn, hoe dan de kabinets-formatie
moet wezen, is nog dezer dagen gebleken.
In elk geval laten de -katholieken zich
niet forceeren.
Allerminst door een party, welke voor den
huldigen toestand mede, en niet in de laatste
plaats, aansprakeRjk is, door de omverwer
ping van het vorige, parlementaire Kabinet.
Indien er reden is tot verwijt pn die
is er dan richt e men het aan een ander
adres, dan aan dat der katholieken.
Dit eiscbt de werkelijkheid en de billijk
heid.
Men moet niet telkens weer trachten de
rollen om te keeren, schrijft het „Ctr.”
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
DE CHAOS IN CHINA.
Het afbreten der betrekkingen.
Do conferentie tussshcn Tsjen en O’Mal
ley. welke men acht d.‘t de laatste zon zjjn,
is geëindigd zonder 4?>t het kwam tot de
onderteekening van een overeenkomst.
Het dept, van buiteulaudsche zaken der
Kautonneeeche regecriag beeft meegedeeld,
dat er niets te zeggen
Le.eektmè d*. ei uiuej
Pauselijk Internuntius te Kowuo?
Naar de Katholieke bladen in Litauen
melden, za! bij het binnenkort te verwachten
herstel der diplomatieke betrekkingen tus-
schen het Vatieaan en Litauen, welke ten
gei olgo van een betreurenswaardig incident
langen tij«l verbroken waren, ingr. Schioppa,
op 't oogenblik Pauselijk internuntius t© ’s.
Gravenhage, vertegenwoordiger van den II.
Stoel in Litauen worden.
Naar aanleiding van dit bericht meldt de
parlementaire redacteur van de „Msb.”:
We weten niet, of dit bericht in dezen
vorm geheel juist is en dus ook niet, of mgr.
Schioppa ook te Kowno geaccrediteerd
wordt. In alle geval kunnen we wel verkla
ren, dat mgr. Schioppa als internuntius in
den Haag blijft.
R. K. WERKLIEDENVERBOND.
Op Maandag j.l. vergaderde het Bestuur
van het H. K. Werkliedenverbond.
Medegedeeld werd:
a. dat het Verbond direct na Pasehen
weer zal beschikken over een uitzendavond
van den K. K. O., by welke gelegenheid de
beer Vesters zal spreken over de Arbeiders
pers;
b. dat het Verbond heeft verzocht iemand
te mogen voordragen voor de Economisch®
Wereldconferentie te Genève;
Eenige leden betreurden het zoo leest
men daar dat het parlementaire stelsel
thans verlamd wordt door het karakter en de
houding der R. K. Staatspartij, welke, hete
rogeen van samenstelling en gedrukt door
het overwicht van conservatieve elementen,
wel vervuld is van innerlijke ontevredenheid
over eigen onmacht, doch niet den moed
bezit om, tezamen met de beide democrati
sche partyen van de linkerzijde aan den
tegenwoordigen toestand eeti einde te maken.
Inmiddels wast de macht van de economisch
sterken in de samenleving, daar tegenover
Bij zeer ernstig© Botsingen tusschen Hin
does en Muzelmannea te Indore zyu vyf men-
scheu gedood en negentien gewond. De poiF
tietroepen hebben ten slotte de orde kunnen
herstellen.
Gewapende bandieten hebben een
spoorwegstation in den omtrek van Zjitomir
overvallen en do kas, die een bedrag van on
geveer 18.1)00 roebel inhield, medegenomen.
By hun overval hebben zij den stationschef
en twee passagiers gedood.
In 78 groot© steden van de Ver. Staten
zijn in de eerste vier weken van het nieuwe
jaar in totaal 473 menschen omgekomen ten
gevolge van automobiel-ongcvallen.
Nar Reuter uit Mexico (stad) meldt, ,zyn
vier mannen, die door de regeeringstroepen
betrapt waren op het vernielen van een
spoorlyn, gedwongen zelf de lijn te herstellen.
Daarna werden zy doodgeschoten.
Op het traject Warschau—Gura liepen
gisteren twee treinen op elkaar. De beide
locomotieven en drie personenwagens werden
vernield. Gekwetst werd niemand, daar de
reizigers vóór de botsing uit de treinen kon
den springen.
De Portugeesehe regeering maakt be
kend, dat de rust in het heel© land hersteld
is. De politie te Oporto is ontbonden.
Te Berlijn beerschte gistermorgi
dikke mist, waarvan het' verkeer veel
ondervond. De meeste winkel waren verlicht
alsof bet avond was.
Zoekt de 8. D. A. P., zoo betoogden andere
leden, naar de oorzaak van het veldwinnend
bederf van het parlementaire stelsel, dan
moge zy, die mede v-rantwoordelijk is voor
•len thans zoozeer door haar veroordeelden
toestand, beginnen mot de hand in eigen
boezem te steken in plaats van'de R. K.
Staatsparty of de huidige regcering daarvoor
aansprakelyk te stellen.
It, doch dat dit uiet
.üeurli *yu.
Peking wil medezeggenschap.
Naar luid van berichten uit Japanache
bron, beeft de regeering te Peking aan de
Britse he regeering meegedeeld, dat welke
regeling ook betreffende Haukou moge wor
den getroffen, de regeering te Peking daar
op eerst nog haar ratificatie zon moeten ge
ven.
Geen vijandelijke daad.
Ofschoon alle postbeambten, die op
last van den minister voor de verkeersmitl-
delen der Kantonneesche regeering in het
gebied waar Kanton baas is, ontslagen zjjn,
buitenlanders zjjn, houdt men het er voor,
dat deze etap niet als een vijandige daad to
gen de buitenlanders bedoeld ia, doch als een
waarschuwing ervoor, dat de regeering te
Peking, niet het recht heeft om benoemingen
te doen in het gebied waarover Kanton het
gezag voert.
DE OPPOSITIE IN RUSLAND.
Ze zou we«r het hoofd opsteken.
Waarschijnlijk onder invloed van do ziekte
van Stalin, waarover nog steeds allerlei niet
te controleeren geruchten de ronde doen, be
gint de oppositie in de Russische communisti
sche party zich weer meer te roeren. Zoo heb
ben, maar de Roel verneemt, op een arbei-
dersvegadering te Moskou eenige oppositie
leiders verklaard, dat de oppositie geenszins
„dood” is. Tevens deden deze sprekers uitko
men, dat de gebeurtenissen van den laateten
tijd de juistheid van de zienswijze der oppo
sitie in alle opzichten bevestigen.
NA DE REVOLUTIE IN PORTUGAL.
Strafmaatregelen.
De Portugeesehe minister van justitie
heeft aan den ministerraad een besluit voor
gelegd, waarbij de aanstichters van de revo-
waar men de goederen voor minderen prjjs
kon bekomen, zeker niet weinig had bijgedra
gen. De mcnachen vroegen zich niet af of die
goedkoopere waar wel zoo goed en duurzaam
wae als die uit den ouden winkel, zy kregen
eene grootere hoeveelheid voor minder geld,
en dit wae de voornaamste prikkel hunner
kooplust Dorothea wilde zich echter met
dien handel niet inlaten, noch zich bezondi
gen, gelyk zjj zich uitdrukte, om de men
schen voor hun geld slechte waren in handen
te spelen,en daardoor haren eerljjken naain
op het spel te.zetten. Als Helena haar echter
opmerkte dat men met zyn tyd vooruit moet,
en stilstaan reeds achteruitgang is, dan
schudde zij ongeloovig het hoofd, en zeide:
ik heb meer van die hardloopers gekend, die
zich ver boven hun tyd verheven waanden,
de uitslag van hunne ondernemingen is ech
ter geweest, dat zjj doodarm zyn geworden,
terwyl ik my tot nog toe met Gods hulp
steeds staande heb weten te houden, en nog
niemand tot last heb verstrekt I
ZËnXds Dorothea deze laatste woorden met
zekeren) hoogmoed had uitgesproken, nam
zy zegevierend een snuifje, en men begon
over Jets anders te spreken.
Des avonds kwam gewoonlyk Holbein een
uurtje by Dorothea doorbrengen, dat in ver-
ei(jke mededeelingen gesleten, het go-
lijkste van den dag uitmaakte.
imer Het zich de arme muziekmeester
ontvallen welke zorgen hem drukten. Hij
lutie worden verantwoordelijk gesteld voor
de betaling van schadevergoeding voor do
door de beschieting aan eigendommen aan
gerichte schade.
De revolutionnairc officieren uit Oporto
en Lissabon zyllen morgen naar Portugee-
sche ko'ouiëiL worden •’■edenorteerd.
COOLIDGE’S ONTWAPENINGS
VOORSTELLEN.
In het antwoord van Briand op de ont
wapeningsvoorstellen van Coolidge wordt ge
zegd, dat de omstandigheden thans anders
zyn dan by de conferentie van Washington
van 1921. Toen betrof het de groot© schepen,
die alleen de vijf betrokken mogendheden
bezaten, thans de lichte oorlogsvaartuigen
die iedere marine bezit Men mag den Vol
kenbond het werk dienaangaande waarmee
hy reeds begonnen is niet uit handen nemen.
Briand is ten aanzien van de voorbereiding
van de ontwapeningsconferentie optimistisch
gestemd en verwijst de Aiuerikaansche voor
stellen naar de voorbereidingscommissie de
Genève.
werd opgevolgd. Verder nam zy de vrijheid
hare vriendin een banknoot te zenden, die zjj
van hare spaarpenningen had afgezonderd;
zy bood die haar slechts ter leen aan en He
lena kon die teruggeven, als zjj later in be
tere omstandigheden verkeeren zou. Zij druk
te tevens den wensch van een uitvoerig
echrjjven van haar te ontvangen, daar zy
vreesde dat Jacob niet dikwijl» zich met der-
geiijko boodschappen zou willen belasten,
die, als hare moeder er iets van bemerkte,
hem zeker zyne betrekking kosten, en hem
dus tot den bedelstaf zouden brengen.
Helena, den brief geëindigd hebbende, lag
dien voor zich op de tafel en bleef geruimen
tijd het stilzwijgen bewaren. Eindelijk reikte
zij hem haren beschermer over, die nem
voorlas, en daarna Helena met zulk een door
dringenden blik aanzag, alsof hij tot op den
bodem baars harten wilde lezen en hare ge
heimste gedachten raden.
Dorothea, die zoo wijsgeerig niet was,
barstte in lofuitingen uit over de vriendelijk
heid der bankiersdochter, noemde haar een
allerliefst meisje, en zeide ten slotte dat bet
nog een karakter uit den goeden ouden tyd
was.
„Het verslag van den staat vair 't onder
wijs over 1923'24” geeft onder meer* het
volgende rubriekje over de kosten van het
lager onderwys aan:
Jaar Totale kosten Bevolking Kost. p. hfd.
-- - - f 5
f 10.—
f 20—
DE ERNSTIGE AARDBEVING IN
JOEGO SLAVIL.
Waarschijnlijk 600 dooden.
Omtrent do ernstige aardbei ing, welke
in Joeiro-Slavië heeft plaats gehad, wordt nog
gemeld, dat te Ponovopolje oen geheele hui
zenreeks is ingestort, en in de rivier is te
rechtgekomen. I'e bewoners werden onder de
puinhoopen begraven. Voorts urrdt nog ge-
meid, dat tengvyolge van deze aardbeving
duizenden huizen geheel verwoest zën. Waar
schijnlijk zijn er 600 personen omgekomen.
De materieele schade wordt geraamd op
een millioen dinar.
EEN NIEUWE ATTRACTIE.
Een vliegtuig aau boord,
IX Lützon van de N. D. Lloyd zal met ©en
watervliegtuig worden uitgerust, dat met in
begrip van de bemanning 25 personen kan
opnemen. Het zal dienen om de passagiers
tijdens de reis in de gelegenheid te stellen de
streken, waarlangs het schip vaart in vogel-
By het afdedings-onderzoek der begrooting
in de Eerste Kamer hebben; blijkens het
Voorloopig Verslag de katholieken het weer
moeten ontgelden.
kampte met honger en koude, bleef heele
Dachten doorwerken om muziek voor zyne
kunstbroeders over te schrijven, en van het
karige loon dat hem te beurt viel, betaalde
de man, wien soms het water aan de lippen
kwam op het zien van den somberen maaltijd
der beide vrouwen, het bedongen kostgeld
zijner beschermeling, ja wat meer zegt, hij
bracht haar nu en dan zelfs eene versnape
ring of de een of andere kleinigheid tot ver
rassing mede. Van zyne ellende sprak hij
nooit een woord; altijd had hij bemoedigende
woorden voor Helena en troostvolle voor
Dorothea; hy zelf liep met den knagenden
worm des verdriets in het hart rond en bezat
niemand, aan wien hij zyn leed kon toever
trouwen.
Op zekeren avond toen het drietal weder
vergaderd was, en Dorothea een vertoog
hield over de boosheid en het bedrog der
menschen, trad een man in den winkel, die
Helena verlangde te spreken. Zoodra Doro
thea hem in het vertrek had gelaten, herken
de het meisje dadelijk den ouden Jacob, dien
zjj Vriendeljjk en hartelijk welkom heette
en de hand toestak. Jacob was niet weinig
verheugd de jufrouw weder eene te mogen
spreken, en reikte haar een brief over, waar
op hij den volgenden dag het antwoord zou
komen halen. Hij vertoefde slechts korten
t(jd en wae in zijne woorden zeer achterhou
dend, iets waartoe de* tegenwoordigheid van
Holbein en Dorothea zeker veel toebracht.
vlucht in oogenschouw te nemen.
BOSCHBRANDEN IN AUSTRALIt.
Vandaag is het da verjaardag van
rampspoedige bosahbranden van verleden
jaar in Australië en thans worstelen weer
aanhou<h*nd duizend mannen en vrouwen in
tal van districten hehihcftig om hun eigen
dommen te behouden. Somers, gouverneur
van Victoria, is met zyu ambtenaren naar het
district Warranflyte gegaan en helpt mee in
den dapneren stryd. Men verhaalt vele voor
beelden van heldhaftig gedrag tegenover de
aankomende vlammen. Een man -nelde bet
brandende bosch in om zyn ingesloten gezin
hulp, t« brengen eu werd overweldigd door
rook, maar kon op het nippertje gered wor.
Jen. Zijn haar was hem van het hoofd ge
brand. Er zyn geen menschen omgekomen,
maai velen hebben ernstige brandwonden op-
geioopen.
WINKELEN PER VLIEGTUIG.
Dagretourtjes van Londen naar Parijs.
Lenden krygt een aardig nieuwtje. In het
voorjaar wordt een begin gemaakt met Je
uitgifte van éèndaagschc retourbiljetjes der
Imperia! Airways voor het luchttraject Lon
den- Parijs, die de West End-dames in staal
zullen stellen, in de Villo Lumière te gaan
winkelen. De heenreis begint om 7.15 's mor
gens uit Croydon; het vliegtuig, dat de moe-
gewinkeldeu thuisbrengt, vertrekt om 6.30
's namiddags uit Le Bourget. Wurschynlyk
zal Parijs een gelijksoortige!! dienst op Lon
den instellen.
HEVIGE MIST BOVEN HET KANAAL.
Het verkeer gekluisterd.
De zware mistbank, die nu reeds vijf dagen
het Engelsche F tjaal onveilig maakt, was
gistermiddag van dien aard, dat alle passa
giers- en maildiensten tusschen Engeland
en hot Continent moesten wordeu stopgezet.
Naar men meent, fe dit de eerste maal in 50
Awertent iepri j«
Van 1—3 regels f 1.25; elke regel meer f 0.25; Vectatf
per regel f 0.75; Rubriek „Vraag en aanbod** b| vqf
uitbetaling per plaatsing f 0.60
want toen by vertrok cn Helena hem tot aan
de deur vergezelde, vraagde hy om baar hij
gelegenheid eene afzonderlijk te mogen on
derhouden, daar hy haar veel te vertellen
had. Toen Helena dit verzoek toestemmend
beantwoord en hem tevens het uur bepaald
had waarop zij hem verwachtte, drukte bij
nogmaals in vervoering bare hand en verwij
derde zich met rassche schreden.
Helena opende nu den aan haar gerit hten
brief zeer nieuwsgierig om te weten wat hij
behelsde. HyJ. schrijven was van Anna; het
meisje berichtte hare vriendin, dat zy, sedert
eenige dagen weder in het ouderlijke huis
teruggekomen, van Jacob de reden harer ver
wijdering en tevens hare tegenwoordige
woonplaats vernomen bad. Dat zij gaarne in
persoon haar was komen opzoeken, maar
dat dit ónmogelijk was, uangezien zy zonder
bare moeder het huis niet mocht verlaten,
en bare gangen nauwkeurig bespied werden.
Dat Karei zeer ziek te huis was gekomen
en volgens het zeggen der geneesbeeren aan
eene slepende ziekte leed, waarvan men
oorzaak niet wist te verklaren, en die op zjjn
gestel zeer nadeelig werkte. Dat haar vader,
stiller en afgetrokkener dan immer, zich
thans uitsluitend met zijne zaken bozig hield
en zich zelden meer in dan huiselyken kling
vertoonde. Van dit allee wiet hare moeder
een uitmuntend gebruik te maken,, daar
thans allee voor haren wil moest awiebten,
en vlecht» haar woord door allen eerhMüc
2®.
Helena, wie het leed deed een ander tot
last te verstrekken, had, ofschoon Holbein
en Dorothea tegen dit plan waren, weder ha-
ren toevlucht tot het handwerk genomen, dat
zoolang haar en hare moeder voor armoede
had gevrijwaard. Het baatté niet dat de
oude vrouw volhield dat het meisjo hare
oogen met dien arbeid zou benadeelen; Hele-
haar voornemen ten uitvoer, stelde
glimlachend de goede vrouw gerust en aan
vaardde met moed en volharding de taak, die
>y^ zich zelve had opgelegd.
WM voor Helena dan weder het be
drijvige en zorgelijke lev<-n van vroeger di-
gen aangevangen, ©u als zij met de goede Cc
rotboa In het gezellige ver trek je achter den
»bikvi gtzeten, zion met haren arb>>l on
ledig- hield, en de oude vrouw daar zoo rus
tig tegenover haar, de trenrigc en blij-io voor-
valleti haan leven? vernaalde, dan dr"» iwde
nch nog in dea tbd terug, toen zjj met
bare pleegmoeder op haar ellendig kamertje
woonde en daar voor beiden het brood ver
diende.
De zaken van Dorothea waren sedert de
komst van Helena niet vooruitgegaan, waar
toe het onenen ven een tweeden winkel,
1909 f
1919 f 76 millioen
1923 f 157 millioen
De conclusie© zyn en terecht Op de
koeten van bet onderwys dient belangrijk
bezuinigd te worden.
Toch beeft men de getallen wel wat al
e schril voorgesteld en bijzonder eigenaardig
zegroepeerd.
In de vergelijking der cijfers spreken noch
de aanwas der bevolking, noch de waarde
vermindering van het geld in de juiste
scherpte. Tevens werd er vergeten aan te
stippen, dat juist de onderwysbevrediging,
loowel by 't openbaar onderwy© „ten plat
telands”, als by 't bijzonder onderwijs „in
t algemeen” aan kchier onhoudbare toe
standen een einde heeft gemaakt.
Ik bedoel hier voornamelijk: de onvoldoen-
le salarieering van het personeel en de er
barmelijk© huisvesting der leerlingen in nog
al tamelyk wat scholen.
Om deze twee misstanden uit de wereld te
lunn eubelpen, beeft men diep in de beurs
noeten tasten.
Nu er veel is ingehaald. zullen <A>k wel
zoo langzamerhand, mede aan de hand van
een redelijke bezuiniging de koeten van ons
lager onderwys een dragelyker” beeld gaan
vertonnen.
Wanneer ik bjjv. 1909 en 1919 met elkaar
vergelijk en daarbij tevens den bevolkings
aanwas en de waardevermindering van het
geld in rekening breng, kom ik tot de vol
gende slotsom-
Jaar Totale kosten Kosten per hoofd
1909 2X«/5X28-f 67 milHotn 2Xf 5-f 10
1919 f 7« millioen
Bier zyn èn de totale- koeten
koeten per hoofd vrijwel gelijk.
Dit moet ook zoo zijn, omdat tusschet.'
1909 en 1919 geen „noemenswaardige” sa-
kuie-verbetcring en ook geen „bijzonder©
vermeerdering” van scholen plaats vond. Al
ken de aanwas der bevolking en waarde
vermindering van het geld deed hkr de to
tale kosten en de koston per hoofd regel-
m a t i g en in denzelfden zir. stijgen.
Die stijging baarde dus niet de minste
zorg.
Zet ik echter 1919 en 1923 naast elkyar.
dan krijg ik rekening houdend met den
aanwas der bevolking het volgende:
Jaar Totale ko.-tey Kosten per hoofd
1919 7/6X76 m.-l 87 millioen f 10
1923 f 157 millioen f20
Hier £rygen we een total» vermeerdering
■*an f 70 millioeii of per hoofd f 10.
Waardoor is die vermeerdering ontstaan?
le. Door de „bijzonder” snelle
van nieuwe scholen.
2e. Door de salarisverhooging
personeels
3e. Door andere oorzaken, zooals daar
zyn: te luxueus inrichten der schoolgebou
wen, rentevergoeding aan de schoolbesturen
van de geschatte waarde hunner „bestaan
de” schoolgebouwen, verkleining der klas
sen enz.
Ik geloof niet, dat ik er zoo’n heel eiuJd
naast zal zijn, wanneer ik beweer, dat de
eerste en derde oorzaak plus minus
f 40.000.000 vroegen.
Immers in de jaren 1919 - 1923 had een
flinke gemeente zoo gemiddeld per jaar
een nieuwe school te stichten. Blijft over
f 30.000.000 aan salaris vermeerdering of
f 1000 per jaar en per onderwijzer.
Deze f 1000 is door de inmiddels ingetre-
den salarisreductie, na 1923, zoo ongeveer
met 25 pCt. verminderd en dan geworden
pl.m. f 700. Hiervan kan „redelijkerwijs” ge
sproken heusch niet meer af.
De bezuiniging van ons onderwys moet
derhalve voornamelijk gezocht worden in
den scholenbouw.
Ik zou wel durven beweren, bevolkings
aanwas nu buiten bespreking gelaten: ons
lieve Nederland heeft scholen genoeg.
Er zal daarom naar middelen gestreefd
dienen te worden, om openbare scholen in
bijzondere om te kunnen zetten en omge
keerd.
En waarom kan dat toch niet?
In Haarlem trok een bijzonder» Nyver-
heidsavondschoo] in een verlaten gebouw der
vereeniging voor ambachtsonderwys; een
Montessorischool wordt gesticht in een op
geheven openbare lagere school en de zeer
gunstig bekend staande R. K. Buitengewone
school heeft geen gebouw met parketvloeren
en veneters met glas in lood gevatte ramen.
Hiertegenover staat, dat men in Amsterdam
3 openbare scholen ophief en nog geen drie
minuten verder een nieuwe kostbare bijzon
dere Christelijke school bouwde. De verlaten
openbare scholen zijn nog in goeden staat.
In 't Gaasterland zag ik een nieuwe school
met den Bybel en een kwartier verder een
werkelijk goede, verlaten openbare school.
En zoo zal het wel meer gebeuren.
Dit nu is geldverspilling en eigenlijk for
midabele nonsens.
De geest van het onderwys wordt toch
niet bepaald door den aard van den school-
gevel of enkel en alleen door ’t nieuwe en
kostbare gebouw.
Was er voor 1919 een „teveel” aan school-
krotten, nu dreigt er een „teveel” aan drage-
lyke scholen en zal men het nog beleven,
solide ex-scholen als pakhuizen te huur zien
staan en zal dit weer ten gevolge hebben
dat we, om den overvloed van pakhuizen te
doen verminderen, een nieuwe Oost-Indieehe
Compagnie moeten gaan Oprichten.
De voorstanders van openbaar en bijzon-
der onderwijs dienen zich dus te beraden en
onder toezicht van de Overheid van school
gebouwen t« ruilen in 't waarachtig belang
van een juiste en onschuldige bezuiniging op
’t onderwys. k
Misschien worden de kosten dan nog wel
eens f 15.per hoofd.
En dat zou al een beele stap in de goede
richting zyn.
We maken er onze lezers attent op, dat
in alle in dit stuk genoemde cijfers de
kosten van hei onderwys, zoowel wat be
treft het Ryk als de Gemeenten, inbegrepen
zjjn.
Berekent de schrijver aldus aan kosten
per hoofd in 1923 f 20 per jaar, dan betee-
kent dit, dat de belastingbetaler dit bedrag
'opbrengt aan Ryks- en gemeentelijke inkom-
stenbelasting, tezamen.
jaar, dat 'le mist zóó intensief is. -dat hij als
het ware van kus’ tot staat. Ook h«‘t l-'cht-
i aart verkeer ligt stil. De Koning en Konin
gin der Belgen waren voornemen» geweest
vr Tarnden naar BrnstoJ terug te vliegen
doch zy konden gisteren niet vertrokken,
noch over zee, noch uecr de lucht.