KAAS
IDEAAt
DE WAAL -
HEGRA en RALEIGH RIJWIELEN.
BELANGRIJKE VERLAAGDE PRIJZEN,
HERMAN DE CRAAF
Tel. 626 Zjjdam 8-9
1
I
K:
V
Alkmaar
K
c
78 Fhidsen, Alkmaar (Holland).
Seizo »n 1927.
8
I
EEN KATHOLIEK
CHINEESCH MANDARIJN.
DE ALKMAARSCHE
MARTELAREN.
Zenüwgen mar buifenlanil warde» zonder verhttging hier opgenemeii.
I AsV-I
I
Je-
die zich
H.
A CT"**
I
t
._r.: ->
tnumwri.
hun mooie donkerrobde kleur en zoeten
smaak, zoozeer tot proeven aanlokken.
Hier bedoelen wij met dit woord fje-
het gerechts-
de provin-
De jongsten onder de lezers krijgen bij
r<
d
ALLEEN HET ALLERBESTE
nooit heeft ge
voelt men, hoe
èod^Pdie
I looze helden
telen en
wereld
van districtsmandarijn zou
zerrijk konden de Katholieken geen
openbare ambten aanvaarden, omdat al-
I le ambtenaren verplicht waren, op ge-
stelde tijden, in het openbaar wierook-
c.. _..J.
het lezen van dat woord misschien het oucjers en
water in den mond en denken aan dat na het uitrOapen
soort kleine sinaasappelen, welke door publiek js
I verplichting
werd opgehi
Apostolaat en dit geldt voor eiken
missiearbeid is liefdewerk.
Maar martelaarschap is liefdewerk in
den hoogsten graad.
Want „niemand heeft grootere liefde
dan die zijn leven geeft voor zijne broe
ders.”
De Orde der Minderbroeders telt in
het tijdsverloop van zeven eeuwen tal-
‘2—J van geloof en liefde, apos-
martelaren in alle deelen der
vertoevende vonden wij in een werk
getiteld: „L'Histoire Generale des Voya-
ges” het volgende over de stad Kiang-
Chow, in Zuid-Shansi en hare inwoners
vermeld, hetgeen wij hier vertaald weer
geven.
„Bij de Tartaren heerscht het gebruik,
dat zij alle prinselijke nakomelingen van
de onttroonde dynastie doen sterven.
Die prinsen hebben geen rechtsmacht
meer, doch het volk behandelt hen met
veel eerbied.
Tegen het einde der Ming-dynastie
(1368—1643) telde men in de stad Kiang-
chow, meer dan drieduizend families van
de onttroonde dynastie, waarvan som
migen gedwongen waren van aalmoezen
te leven. De Tartaarsche overweldiger
- China's hoofdstad, Peking,
wacht?” Vastberaden klonjc het ant
woord: „Indien de hostie, welke gij mij
toont, door een wettigen priester gecon
sacreerd is met de woorden, welke
zus Christus heeft gebruikt en ook ons
heeft bevolen te gebruiken, dan belijd ik,
dat het wezenlijk mijn God is, Christus
i mijn Zaligmaker, die ^oor het mensch-
dom aan het kruis heeft gehangen.
die zich van China s hoofdstad, Peking, j ^enals dc Martelaren van Gorcum
had meester gemaakt, roeide dat (voor- hebben ook de zes Martelaren van Alk-
i speciaal hun geloof
t den
waardigheid
bekleeden.
Het was toen ook een onmogelijkheid, al was die dan in andere richting
Katholieke ouders gebo- doeld. Mgr. Timmer
zakelijk met zich brengt, de overwinnia
gen, die ieder christen te bevechten
heeft op zich zelf, schijnen hun overdre
ven lasten toe: 't kruis van Christus is
voor de heidenen steeds nog een dwaas
heid.
Maar gelukkig is het eveneens waar.
en dat is voor den Missionaris een
blijde troost in al zijn wederwaardighe
den, eveneens is het waar, ook hier
zoowel als in de samenlevin;
Paulus, dat het kruis voor i
nen onder onze heidenen, voor onze
en de
'Zan de 113 Minderbroeders-Missiona-
rissen, door de kerk als heiligen of zali
gen erkend, zijn er ruim 90 martelaren.
Op de Vatikaansche Missie-Tentoon
stelling in 1925 zagen wij een groot schil
derij met afbeeldingen van 28 Minder
broeders, die in de laatste 25 jaren als
martelaren voor het geloof hun leven lie
ten.
Ook ons vaderland telt in de 2e helft
der 16e eeuw niet minder dan 80 Min
derbroeders, die het geloof met hun le
ven bezegelden.
Ook Alkmaar en dit mag in deze
missieweek wel Vermeld worden kan
groot gaan, niet alleen op een Pastoor
Eylard Dlrcksz. Waterland en zijn kape
laan David Leendertsz., maar ook op zes
Franciscanen-Martelaren van Alkmaar
Pater Daniel van Arendonck, Pater Cor
nelius van Diest, Pater Lodewiik Voets,
Pater Jan van Naarden, Broeder Adri
an van Gouda en Broeder Engelbert
Terborg.
Zij allen worden geroemd als toon
beelden van vroomheid en trouw aan de
Moederkerk en daarom stonden zij het
eerst bloot aan de woede der z.g. Her
vormers.
Den 23en Juni 1572 werden zij in hun
klooster gevangen genomen, op een kar
geladen en naar Enkhuizen gevoerd,
waar zij ddh 24en Juni werden opgehan
gen aan hun eigen koord.
Typeerend is, dat zij inderhaast nog
kans zagen, hun brevier mee te nemen
dat zij als een schat in hun wijde mou
wen verborgen. Maar onderweg werd 't
geheim ontdekt en sloeg men de Paters
met het brevier op hoofd en gezicht; en.
toen Pater Cornelius daarbij uit de neus
bloedde, ving een der geuzen het bloed
op in een beker en dwong hen te drin
ken, hun toesnauwend: „Hier, wreede
wolven, gij hebt zoo vaak naar ons bloed
gedorst, verzadigt u thans met uw eigen
bloed.”
Treffend ook is, wat hen wedervoer
bij den Gouverneur van Enkhuizen, Ger
rit van Berkenrode. Deze, een afgeval
len Priester, haalde eene hostie te voor
schijn, denkelijk niet geconsacreerd en
vroeg spottend den Gardiaan Pater Da
niël: „Is dit nu uw God, uw Jezus Chris
tus, van wien gij uwe zaligheid ver-
den der eindelooze wouden en in deu
geest ziet men reeds het oogenblik,
waarop eenmaal o na lange lange
tijdenevenals in Europa het kruis zal
oprijzen boven iedere plaats.
't Is zoo troostvol ook voor den mis
sionaris te weten, dat daar in het verr?
vaderland met'"hem word, gewerkt, met
hem wordt gebeden en geleden, met hem
wordt geofferd. Want dat alles is noo
dig, niemand is hier meer van overtuigd,
dan de missionaris. Zijn dankbaarheid,
is dan ook zóo groot, dat hij graag iedere
gelegenheid gebruikt om van die dank
baarheid te spreken. En vooral ook, om
dat hij weet, dat op dankbaarheid nieu
we weldaden volgen. Want hulp blijft
noodig, ja wordt steeds meer en meer
noodig. En daarom verheugen wij er ons
telkens over, wanneer we hooren, dat
het met de missieactie in het vaderland
zoo goed gaat, dat langzaam aan alle
grootere steden haar missie wek en Hóu
den met telkens weer groot succes. Daar
om verheugen we ons ook weer over de
missieweek van Alkmaar en bidden, dat
God Zijn onmisbaren zegen zal schen
ken.
Moge ook de missieweek van Alk
maar ertoe bijdragen, dat het missie
werk in het vaderland blijve groeien en
zoo een machtige hulp zij voor den mis
sionaris. Dan zal hei kruis zijn zegetocht
over de wereld voortzetten, zoodat het
in plaats van voor velen een dwaasheid
te zijn, voor allen mogen worden:
de kracht en de wijsheid G°d’-
KRUISHEER MISSIONARIS.
aan 1
Evenals de Martelaren
b™ ocl. zes Martelaren
maar hun geloof, en s.
in de H. Eucharistie, bezegeld met
marteldood. 1)
Het volgend jaar werd hun voorbeeld
gevolgd door den Pastoor der St» Lau-
rentiusjferk, Mr. Eylard Dircksz. Water-
land en zijn kapelaan David Leendertsz,
die den 11 en December 1573 op den
Steenenbrug bij de Langestraat even
eens werden opgehangen. De laatste
woorden van den Pastoor luidden: In te
Domine speravi, non confundar in aete-
nam. Op U, Heer,«heb ik gehoopt; in
eeuwigheid zal ik niet beschaamd wor
den.
Moge de geest dezer helden des ge-
loofs opnieuw gewekt en versterkt wor
den jn deze missieweek van Alkmaar.
Fr. ROSARIUS v. BERKEL O.F.M.
Proc. Miss.
Weert, Februari 1927,
ting voor zich en zijn personeel, waar-
van het Missie-
I vrx x aavuci, uuuucu. i-xcix awauj uwxwu,
I dat een der Chineesche priesters, oud-
- van hem, enkele dagen in
zijn tribunaal zou verblijven, daar de H.
Mis zou lezen om zoodoende allen in de
gelegenheid te stellen aan hun verplich
ting te voldoen.
Op vriendschapsbezoek van onze Hol-
landsche paters-missionarissen is hij zeer
gesteld, en zoo hebben voor eenigen tijd
de Eerw. Paters Columbanus Postma,
Epiph Freericks en Pater Odo van Etten
hem een bezoek gebracht over welk uit
stapje zij ten zeerste voldaan wa'en.
Toen dezer dagen de Chineesche Bis
schoppen ons land bezochten en wij hen
ondervroegen, wat zij dachten van den
voortgang van Katholicisme in Chi’.a,
antwoordde Mgr. Tchao: Te Rome be
gon het Katholicisme zich te ontwikke
len onder de geweldigste vervolgingen
van de wreedste Romeinsche keizers, en
het kwam tot bloei; China is thans ver
deeld door burgeroorlogen, zonder eere-
dienst, het volk zonder geloof, het is
het gunstigste tijdperk voor de Katholie
ke kerk. China zal Katholiek worden I
Moge het zoo zijn.
Wij willen dit artikeltje niet eindigen
zonder een woord te vertellen over Si
mon's afkomst.
1 Simon is geboortig Uit de stand Kjang-
Chow in Zuid-Shansi, waar vele “Katho
lieken wonen. Het gebouw of liever de
gebouwen, welke in die plaats voor kerk
en woning van den missionaris dienen,
werden vroeger bewoond door keizer
lijke prinsen en vandaar dat onze Ka
tholieken en ook vele heidenen in die
plaats, beweren van keizerlijken bloede
te zijn, zoo ook de familie van onzen
Mandarijn, Simon Foe. Hier in Holland
*T KRUIS, DEN HEIDENEN EEN
DWAASHEID.
*t Krais, den Heidenen oen
dwaasheid, den geroepene
echter de kracht en de wijs
heid Gods.
Deze woorden van St. Paulus mogen
op de eerste plaats slaan op zijn tijd-
genooten, op de onbeschaafde heidenen
uit de Grigksche en Romeinsche wereld
van zijn tijd, zij kunnen evenwel ook
worden toegepast op de onbeschaafde
volkeren, te midden waarvan de Missio
narissen van onzen tijd werken: de woor
den van St. Paulus zijn algemeen.
Het kruis is voor de heidenen steeds
nog een dwaasheid. Onder de zwarten,
of hoe hun kleur ook zij, die kennis ne
men van het Christendom en van den
gekruisigden Christus, worden er steeds
nog gevonden, die meewarig het hoofd
schudden en het christendom niet aan
vaarden willen juist om het kxyis, dat
van het christendom niet kan gescheiden
worden, 't Christelijk geloof moet nu
eenmaal offers velgen, kan zonder of.
fers niet beleden worden, kan zonder
kruis niet bestaan. De Goddelijke Stick,
ter der Kerk, liet op het kruis Zijn kost
baar leven, maar dan volgt daaruit ook,
dfct degenen, die Zijn volgelingen wor
den, zich van 't kruis niet kunnen losma
ken. De leerling is niet beter dan zijn
meester, de knecht niet beter dan zijn
heer. En juist die offers zijn *t, die zoo
veel heidenen niet brengen kunnen: ze
willen niet bedwingen en intoomen hun
nen zinnelijke lusten en slechte neigin
gen De lasten, die het christendom nood
eveneens is het waar, ook
ig van
oe geroej
keertyigen steeds nog is de kracht
wijsheid Gods.
In Europa kan men zich nauwelijks
voorstellen, hoe groot de zedelijke ge-
i varen zijn temidden waarvan de bekeer
lingen leven moeten.
Wanneer ze na hun H. Doopsel
terug moeten keeren naar hun fa-
i milies en de missie-staties dus moeten
verlaten, dan komt voo; hen de zware
strijd, dan is er groots wilskracht noodig
om het blanke kleed der genade onge
rept te bewaren. Groote offers worden
van hen gevraagd en Goddank men
vindt onder hen edelmoedige zielen, die
vbor géén offer terugschrikken en ten
klaarste bewijzen, dat ook een pas be- -
keerde tot groote en edelmoedige daden
komen kan.
Waar ligt de verklaring? Waar vinden
ze kracht? Waar is hun leesbchool? Op
al deze vragen kan slechts éen antwoord
gegeven worden: ze richten hun blikken
op het kruis! De bovennatuurlijke kracht
des knrises, die in de eerste tijden van
het christendom de p^s bekeerde heide
nen tot de grootste martelaren wist te
maken, bezielt ook deze pas bekeerden
en drijft hen tot de edelmoedigste daden
aan. Christus' Kruis is'den geroepenen
uit de heidenen steeds nog de kracht en
de wijsheid Gods.
‘t Is zoo troostvol voor den Missiona
ris dit alles te mogen constateeren, ge
tuige te mogen zijn van kortbij, ho<
Christus' Kruis zijn kracht openbaart
hier in gewesten van achterlijkheid en
zedeljjke verwildering, hoe Christus'
Kruis de heidenen opricht uit hun ver
val.
Is zoo troostvol, in deze wildernis
sen het kruis te kunnen doen oprijzen
boven de gebouwen van een nieuwen
missiepost of boven een armoedig kapel
letje eener bijstatie, in streken, waar men
van Christus' Kruis nog
hoord. Op dat oogenblue
het Kruis als een nieuwe
wordt van het eeuwige Rijk
door het vooruitdringen van den Missio
naris wordt vooruitgeschoven. En in hei
lig enthousiasme ziet men het eenvou-
I dig houten kruis zich verheffen temid-
Ifcren fti ons varterland zoo hoop- oppi-Moeid j Mlssleweex aaaawcrkclijk volgens onze
is. Laten wij daarom in de dagen der ko- krachten do Missies te steunen door ons ge
mende Missieweek ons ernstig doordringen bed en door onze aalmoezen.
van deze bijzondere reden, dan zal dat voor i Pater fr. R. Th. Hagemans O.P.
ons ook een aansporing blijven om in de Dir. Gen. Den. J?. Dom.
toekomst en niet alleen in de dagen der Zwolle, Dominicanenklooster.
-- - ---
1| Wie meer van hen wil weten, leze
de brochure van Pater Dr. Willibr. Lam
pen O.F.M. De Martelaren van Alkmaar
en hun Tijd. (Uitg. „Noord-Hollandsch
Dagblad") 1922 (58 bladz.)
gaande) ras bijna geheel uit, waardoor
eenige gedeelten der stad totaal verla
ten waren. Zij, die aan de slachting ont
kwamen, durfden den gelen gordel (on-
derscheidingsteeken der keizerlijke fa
milieleden) niet meer te dragen; namen
een anderen naam aan, en vermengden
zich met het gewone volk; maar men
kende hen nog als afstammelingen van
keizerlijken bloede.”
Door Simon's aderen vloeit dus waar
schijnlijk nog keizerlijk bloed!
fr. VICT. KRUITWAGEN O.F.M.
Oud-Missionaris.
omdat hij van 1
ren is. Wel wilde lyj studeeren, maar om
priester te worden. -
Zijne brave ouders waren dan ook middellijk met Mgr. Timmer de verplich-
zeer ingenomen met dit plan, en met nJ. F
grooten ijver bezield trok hij naar het onder vele Katholieken,
Seniinarie. Hij had veel aanleg voor de of Paschen houden. Men kwam overeen,
studie en deed goed zijn best. I 2___2_.
De ijver voor de studie bleef, doch.studiemakker
de neiging tot het priesterschap minder- i
de, zoodat hij na veel weifeling over zijn
roeping, en na den raad van zijn geeste
lijken bestuurder te hebben ingewonnen,
besloot het Seminarie, waar hij reeds
verscheidene jaren had doorgebracht, te
verlaten. Zijn brave ouders en familie
vonden het spijtig, doch daar hij zich
niet geroepen gevoelde, was dit de beste
oplossing. Gewoonlijk komen de zorgen
en kosten aan zulk een jongeling be
steed, toch aan het Vicariaat ten goede,
want de degelijke ontwikkeling, welke
die ex-studenten aan het Seminarie heb
ben ontvangen, zoowel in de kennis voor
den godsdienst als van hun zeer moeilij
ke taal en letterkunde, heeft hen uitste
kend geschikt gemaakt voor het ambt
van onderwijzer. Onze Simon Foe, zoo
heet hij, kreeg door zijn relaties, e^n-
wel een anderen werkkring, hij kreeg
een post als schrijver aan
hof van den Gouverneur van
ci» Shansi: Jen sie chan Deze, om zijn
krachtig beleid door heel China, ook tij
dens de onlusten der laatste jaren, ge
roemd als de „model-Gouverneur", be-
merkte spoedig, welk een degelijk en
ontwikkeld jongmensch de Katholieke
Simon was.
Na korten tijd had hij het vertrouwen
van den Gouverneur gewonnen en na
ruim twee jaren op zijne bureaux werk
zaam geweest te zijn, werd Simon be
last met den gewichtigen post van Man
darijn over het uitgestrekte district
Hou Kwan.
Een ongehoord feit in de Chineesche
annalen! Vroeger toch, onder het Kei-
dat is voor den Missionaris
hi
Sint
en andere offers te brengen aan de voor-
i en boudhistische afgoden. Kort
i van de Chineesche Re-
er over deze kwestie nog veel
te doen geweest, totdat op het eind de
-van je Openbare offers
nier ueuoeien wij mei uii wvuru ge- werd opgeheven, en, ten rwinste offici-
heel iets anders Wij bedoelen met qen eej, vrijheid van godsdienst voor alle be-
Chineesch Mandarijn, (het woord is van woners van China werd toegestaan.
Van deze vrijheid maakte onze Simon
Foe gebruik, om het mandarinaat te
aanvaarden. Ik meen dan oo|f, dat het
- - voordat China voor Mgr. Odaricus Timmer en den ver-
:epubliek werd, waren zij verdeeld in dienstelijken oud-president van de Se-
minaries, den Hoogeerw. Pater Gerardus
van Elk, Vic. Deleg. eep groote voldoe
ning zal zijn, zich te kunnen beroemen,
zooveel te hebben bijgedragen tot de
godsdienstige en wetenschappelijke ont
wikkeling van den eersten Katholieken
Chineeschen Mandarijn Simon Foe.
Want Simon steekt zijn Katholiciteit
- J e.? een ,Xan niet onder stoelen of banken! Toen hij
burgerlijken Mandarijn, stellen a|s Mandarijn n^ar zijn district trok, gold
uniform, aan U voof.
In zijn jongensjaren is het nooit in zijn
Portugeesche afkomst), een persoon
aangeduid, die een ambt, een waardig-
heid bekleedt. Er zijn militaire en bur-
gerlijke Mandarijnen en
R<
negen rangen en waren kenbaar en vol
gens hun rang te onderscheiden naar
den vorm en de kleur v. d. ronden ko-
welke hun hoofddeksel sierde.
Sinds China, in 1912 werd gezegend,
(U leest immers ee® krant!) met een
Republiek, zijn al die onderscheidings-
teekens vervallen, doch de Mandarijnen I
zijn op hun posten gebleven en een van niet onder stoelen of banken! Toen hij
hen, een burtfeniiken Mandarijn, stellen l ö|o Manr1a-;;r, r4;Civ*^i
zijn eerste bezoek de Bisschoppelijke
om
waarvoor de
voor
en een van
wij hier, gekleed in zijn Republikeinsche
residentie, om zijn oud-leermeesters,
- - j i waarvoor de Chinees een vereering
gedachte opgekomen, dat hjj ooit de heeft als voor zijn ouders, persoonlijk
zijn benoeming medfl te deelen en hun
zijn dank te betuigervvoor zijn opleiding,
J be-
was op Vormreis
I en trof hij dus niet thuis. Bij een kort
daarop herhaald bezoek, regelde hij on-
