8. KROM. nikmaar.
Zomermantels en
Tennisbroeken
„ONS BLAD”
14»
FEUILLETON.
EEN RECHTERLIJKE
DWALING.
y.
•toornen.
uoiurruai WJNuim giro alkmaar iowj 21e Jaargi
ATTENTIE!!!
Abonnomentaprjja i
BRIEVEN UIT BELGItf.
BUITENLAND.
Bureau HOF 6, ALKMAAR - Telefoon
Verspreide Berichten.
Advorl«ntlapr(j« t
GIHO ALKVAAX 184863
I
unafhank
on-
Ier en je zuster reed»
(Wordt vervolgd.’*
hield Htresemann een reda-
4 NobelcomlU te <1* grot»
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
A. Maandag bagtiit oaze GROOTE LIT-
VERKOOP van alia goederen ia ome efdeo-
Hogen. Spotprijzen
A. ENGLANDER,
Manufaclurcnmagaitya „Do Tijdgeest"
MAGDALENKN8TRAAT B 17, ALKMAAR.
Vei «wartaal voor Alkmaar. 2.—
Voor buiten Alkmaar2.85
Mei Geïllustreerd Zondagsblad f 0.66 hooger
schappij den volgenden dag,
twee uur vertrekken zou. Dit
Thomas aan, zoodot zjj, wanneer zjj wilden,
niet alles, mijn jongen. Wan-
gevangenis terecht kwaamt,
dan zou dit voor jou heel erg zijn, je moeder
echter zou het niet overleven en de toekomst
van je zuster was evenals die van jou. totaai
vernietigdl Waaneer ge echter met mij mede
gaat, dan kunnen wij In briefwisseling blijven
haar duidelijk maken hoe de zaken aton-
behalve dat gij zelf tamelijk aangenaam ge
zelschap zjjt.'' En hij besloot zijn redeneering
met een vroolijken lach.
„’t Is heel vriéndelijk van je, oude jongen,
om dien draai aan de zaak te geven”, zeide
Percy met "enigszins weifelende stem.
„Goed! Ik ga met je meê. Tot nu toe t>en ik
in do wereld van weinig nut geweest, en ik
zal je maar niet beloven, dat ju me altijd aan
jij zijde zult kunnen vinden. Heb je eenig be
paald plan?”
„Ik heb duizend plannen in mjjn hoofd”,
antwoordde .Martin. „Wij hebben ze maar
voor *t grijpen. Mijn voornemen was vanmor
gen, over San Francisco naar Australië te
gaan, maar ik geloof, dat wjj daarin verande
ring moeten brengen, want dit plan deelde
ik aan den beer Ketelle mede, en in elk ge
val zal het goed zijn zoo spoedig mogeljjk het
land uit te komen. Wij kunnen eerst met een
stoomlmot naar Mexico gaan. Ik heb voov
dAAr een paar uitstekende aanbevelingsbrlo
ven, zoodat wij daal niet geheel vreemd zijn.
Komt er daar een wending ten goede, dan
kunnen wij daar blijven, anders gaan wjj naar
Columbia of Panama, waar wjj wel een schip
kunnen vinden dat ons Westwaarts brengt.
Misschien hebt ge, vóór ge t denkt, gelegen
heid practisehe kennis van bet mijnwezen op
te doen.”
Het was ongeveer 4 uur iu den middag, Iu
een courant lazen zjj, dat een groote stoom-
Vinnt van <1a RrariliaiuiHchA atoovnbontmaA*»
Bstische principes in 't Helft geduid.
Die principes wordeu maar zuiver geluai-
dea, wanneer zulks aan de belangen van liet
oogenblik niet schaadt, tomien zo dit wèt,
'lan worden ze opgeburgen, tot gunstiger
tijden. Wat dus hierop neerkomt, «lat, b(j
socialisten, do belangen vaii het oogenblih
den voorrang hebltea op de principes. Ver
mits het to voorzien is, dat een tongassen
van die principes 'ie zoozeer door hen ge
vreesde eendracht der katholieken in de hand
zou werken, eendracht, waarvan zjj, de so
ciaiislen, dra «Ie voor hen neer nadotlige ge
volgen louden ondervinden, hebben' de aan
voerders hun vendels bezemen, voorkiopig
op de tanden te bijten, niet aan tó dringen,
hun principieel anti clericalism»' nog wat in
do wachtkamer op te houden, om toch maai
het. tot stand komen van het katjiolieke blok
te ontwijken, en de zetels der hflidigo socia
lisiM'he ministers niet in gevaar te brengen..
Jxnitere op|*ortinuteits|K>nti«jk. Prlncipes-
gesjacher. ’t Verkiezen van de schotel linzen.
En, tegenover de zoo volstrekt billijke vor.
dering der katholieken, ook geen toegeven
ter wille van de rechtvaardigheid. Enkel
wegens het nadeel, dat een hernieuwen van
de vroegere onrechtvaardig held der subsidie-
weigering den anti-katbolteken zou kunnen
berokkenen.
Treurige mentaliteit! Een in grondbeginsel
rechtvaardige zaak bljjft zulks toch, ondanks
de partjjkleur van hen, wi«ui ze gelteurljjk ton
goede komen. Haar slecht* aanvaarden onder
den drang der omstandigheden, is openlijk
getuigenis afleggen, dat men zonder bezwaar
die rechtvaardigheid zoa kreuken, moest die
drang der omstandigheden opbouiien. Wat
een zeer duidelijke omschrijving is van het
stelsel, dat men tegenover de tegenpartij on
rechtvaardig mag zjjn naar verkiezen, en dat
in politiek niet de eerlijkheid, maar wel do
geslepenheid de te volgen gedragslijn moet
trekken.
Het woord komt vau zeer boog.
Het lokt naar zeer laag.
OPPORTUNITEITS RECHTVAARDIG
HEID
De Belgische socialistische partjj, die
sinds etteijjke jaren de marxistische leur
langsom minder integraal toepast, al ho rit
zjj uiterljjk nog aan >ie letter van die teer,
heeft op haar jongste Sinxencongres weer
een bewjjs te meer geleverd van bare geeste
lijke ontreddering, hare verdeeldheid inza
ke leidende grondbeginselen, en haar inaa-
«el aan vasten grondslag voor het voortbou- '!r‘ oieea ten oven ie,
wen, in zekerheid, van .ten toren harer po- P* hu" ,k,nk
litiek.
Altjjd is, in België, do schoolkwestie tiet
brandpunt geweest van den xtrjjd tusseben
de partijen. De katholieken hebben daarbjj
donkere dagen gekend. Dagen van vervol
ging en broodroof, door de andersdenk >n-
Jen aangewend, om door het brengen tot el
lende datgene te winnen, wat ze niet d.»r
overreden, door overtuigen konden berei
ken: de ziel vau 't kind, de ziel van 't volk.
Doch in de donkerte van die dagen, gloorde
des te schooner de glans van ons katholiek
geloof. Want waar haar, onwettig en oneer-
'ndvoerende secreta. i‘*en
tegemoetkoming weder-
werd, daar wist de ka-
godsdienstig onder-
:n te redden en op
iil te houden, door jaarlijks vrijwillig mil-
en
STRESEMANN TE OSLO.
Gistermiddag h
voering voor het
aula der universitelt te Oslo. Professor "Stang
voorzitter van bet Nobelcoznité, Introdu
ceerde hem t>(j het publiek, waaronder de
Kouiug, bet geheeiu diplomatieke corp*, de
regeering, vele Stortingshxlen, Verschillen
de professoren en tal vau autoriteiten mot
hun dames. Stresemann sprak daarna zjjn
redevoering uit, na eerst te zjjn toegejuicht,
waartoe allen van hun zetels ópstonden. Zjjn
redevoering duurde een uur. Hjj dankt»
eerst het Nobelcomité voor de hem verleen
de onderscheiding om vervolgens een over
zicht te geven van den arbeid die met het
verleenen van den Nobelprijs werd be
kroond .De verrichte arbeid is niet alleen
zjjn arbeid, maar die van het gansche Duit-
sche volk, dat aldus het bewjj* heeft gege
ven van zjjn vasten wil tot vredelievende
samenwerking met de overige volgen. De
positie en de problemen van het tegenwrsir-
dige Duitechland vormden de kern vau de
rede van den minister. Hjj bracht ook war
me hulde aan president Hindenburg.
Stresemann’s rede werd warm toegejuicht
en de Koning drukte hem en mevrouw Str*-
•emann na afloop de hand.
DE ONTSNAPPING VAN DAUDET.
Pujo gearresteerd.
Marurice Pujo, de hoofdredacteur van de
„Action Franyaiee” is gistermiddag om 1
uur gearresteerd. Er deden zich geen Inci
denten voor. Hij werd naar het bureau van
de recherche overgebracht.
De volgende bijzonderheden worden neg
gemeld, omtrent hetgeen aan de arrestatie
van Pujo, die den uacbt tot hedenmorgen
acht uur in dienst was geweest en bij het
verschijnen der politie nog op bed lag, is
vooafgegaan.
Woensdag, om
schip deed St.
-S3
daar aan boord konden gaan. Vandaar kon
den zu naar Havanna, Vcru Cruz en Mexico
gaan en daardoor mogeljjke vervolgers op
een dwaalspoor brengen. Dat scheen hun de
beste reisroute en, daar er [jeen tjjd te ver
liezen was, ging Martin onmiddelljjk naar het
kantoor .der stoombootmaatschappij om pas
sage te nemen.
Percy bleef iutusseben alleen en kon ovei
zjjn toestand nadenken.
Martin’s woning was uiet ver van den boek
der vijfde avenue en Broadway. Men hoorde
voortdurend het straatrumoer uit Broadway,
Terwijl Percy in een leunstoel bjj den
haard zat, vermoeid vau al de aandoeningen
van dien dag, scheen hem dat dat rumoer als
’t ruischen van den wind door de toppen dei
boomen, of ’t klotsen der golven tegen de
kust. De zon was ondergegaan en in de ka,-
mer beerschto schemer. Percy’s oogen vielen
dicht cn hij was op het punt in slaap te val
len, toen de klank der electrische schel hem
verschrikt deed opspringen.
Zou Martin dan al terug zijn, en had hM
den sleutel vergeten, zoodat hy bellen moeatr
DB VLOOTCONFERENTIE.
De BritsclM •lagschipvoorstellcn.
De zegsman der Amcrikzumscbe regeering
heeft verklaard, dat de Britsohe voorstellen
te Genève beoogen het recht van de Vei.
Stateu op een gelijkheid met Engelang ten
aanzien van slagschepen in overeenstemming
met bet verdrag van Washington, te niet te
doen. Hy wees er op, dat de Britscbe schepen
„lUxlney” en „Nelson” van 36.000 ton elk, bjj
aanvaarding van de Britsche stelling om in
de toekomst den aanbouw te beperken tot
sche|>en van 26 - 30.000 ton, een „permanente
Britsche suprematie zouden te weeg brengen
boven de Ver. Staten welker grootste schip
82.000 ton meet.”
In verband met dit standpunt en het feit,
dat <ie verdragen van Washington in 1031
i aan herziening zullen worden onderworpen,
aanvaarden de Ver. Staten niet de huidig»
Britsche voorstellen aangaande slagschepen.
De houding van Japan.
Japan is bereid de Engelsche voorstellen
inzake de tounemaat en het kaliber van het
geschut der zware schepen te aanvaarden,
mits Engeland en de Vereenigde Staten het
hieromtrent een» worden.
EEN REDE VAN BORAH.
Hij acht den toestand in Europa
kritiek.
In een te Denver gehouden rede beeft se
nator Borah de regeering der Ver. Staten op
het hart gedrukt zich liuver aan het binnen-
landsche dan aan hot buitenlandsche herstel
te wjjden. „Wjj helpen zeide hjj 'de vol
ken van Europa niet als wjj hun schulden
kwijtschelden of hun geld leenen. Wjj helpen
daarmee slechts de Europeesche oorloge
den. Zjj kunnen van verre je loopbaan schre
de voor schrede volgen, en die gedachte zal
voor jou een prikkel wezen om je er met in
spanning van al je krachten bovenop te wer
ken. Intusschen kunnen zjj het oog houden
op den loop die je zaak hier neemt en zoodra
er eene wending ten goede komt, je daarvan
op de hoogte brengen, zoodat gij naar gelang
de omstandigheden kunt bandelen. Wanneet
er al geen andere reden beetond om de borg,
stelling te laten springen, dan was ’t alleen
ter wille van je moeder en je zuster reeds
noodzakelijk.”
Dit was voor Pery beslissend.
„Ik geloof, dat ge gelijk hebt”, zeide hjj,
„maar ik zie niet in welk recht Ik heb jou
al mjjn schulden te laten betalen. W|j zijn
vrienden, Valentin, maar ik heb je nooh
eenigen dienst bewezen en heb ook geen
vooniitzicbten om je ooit te kunnen vergel
den wat ge vpor mij wik doen.”
„Ge zult me minder schuldig zyn, dan ge
wel denkt”, hernam Valentin. „Ten eerste
is mijn geld me van niet het minste nut en
zou terecht komen in de zakken der kooplui
en spelers van New-York. Ten tweede heb ik
gezelschap noodig, wij passen bij elkander en
dat vindt men niet lederen dag. Maar de
waarheid is ik heb er je nooit over ge
sproken, ofschoon je ’t wei moet geraden
hebben de waarheid is, dat het feit, dat
ge de broer zjjt van Pauline Noten, een groe
ten invloed on milna vArlv»uAtm* r'
aanwezig» afgevaardigden leschte.
Het dreigde dan ook uit U‘ loopea op een
besliste oorlogsverklaring, op een laken van
de tactiek der enkele roodc leiders, die geca
pituleerd bedden voor de eisehen d«r Katho
lieken op schoolgebied, en op het stellen, als
hoofdpunt van het socialistisch politiek pro
gram, dat voortaan alle toelage onverbidde
lijk zou geweigerd worden aan de katholiek»
vrjje scholen, zoowel van Regeeringswego
als van gemeentewege, In die plaatsen waar
de socialisten over etemmenmacht beschik
ten
Dat hadde menig kopstuk in zeer uauwo
schoentjes gebracht Wat zouden, onder an
dere, de socialistische ministers gedaan heh-
ben, waren ze met die ukase gekomen bjj
hun katholieke Regeeringscolluga's? Wat
zouden, verder, de socialistische gemeente
raadsleden gedaan hebben, wanneer ze, zoo-
als te Antwerpen, niet do katholieken een
verdrag sloten, waarby werd bepaald dat do
vrije scholen van gemeentewege dezelfde
voordeelen zullen genieten als de offleieele
scholen?
Het gevaar van mttenbreken w«s angst
wekkend groot. Al de tact van een Cami-1
Huysman al de sluwheid van een Vander-
velde, hebben dan ook ternauweruoud het
smyten met motiekareeteu kunnen verhinde
ren. En dan heeft ynau internationale minis
ter van Buitenlandsche Zaken zich een woord
laten ontvallen, dat b(j de katholieken niet
bet eene oor iu en het andere uit is gegaan,
en dat, zou het dau ook ’t grommend onweer
der fanatieke spelbreker» wist te doen af-
dryven, toch teven» de kntboHeken heeft ge
waacsohuwd voor bet onvermijdelijk terug-
keeren van die donderwolk.
,JIet heden afschaffen der toelagen aan de
vrjje scholen verleond, zou een on vergeeflij
ke tactische fout zjjn verklaarde Vander-
velde Op de woelige vergadering. „Het ver
werpen der subsidiering staat gelijk met het
herstellen van de katholieke eendracht,
middellijk, en over gansch de Rjn.”
Voor eenmaal toch en het gH>eurt te
zeldzaam, dan dat we 't niet graag zouden
oiiderlynen sprak de nationale internatio
nale minister daar waarheid, wat betreft ae
katholieken. Inderdawl, deze jammerlijke
verdeeldheid op politiek en economisch ge
bied verdeeldheid uitsluitend voortkomend
uit het gemis aan aanpassingsvermogen van
zekere personen die maar niet willen voelen,
niet willen begrypeu, dat we, sinds 1914, op
politiek en economisch gebied we) een eeuw
ouder geworden zyn, die jammerlijke ver
deeldheid zou dadelyk wijken voor nauwe
aaneensluiting, moest, door het afschaffer
van de toelagen aan het vrjje onderwijs, de
beiliooze school oorlog weer terug ontbran
den. Want boe conservatieven of katholiek»
dewoerateu ook verschillend mogen denken
over sommige punten van louter stoffeljjken
aard: op stuk van godsdienst zyn allen het
onvoorwaardelijk eens. En vooral waar dw
christelijke opvoeding van het kind ta het
gedrang moest komen, zou de alles beheer-
schende zorg voor de ziel zelfs de wjjdste
meeningskloven overbruggen.
Bjj de klaarheid, die de waarschuwing van
den socialistischen leider ons heeft gebracht,
nopens zyn politieke bedoelingen en die van
zijn partjj, heeft zjj ook nog eens helder het
weinig degelijke, het slingerige van de socia
Oefent.”
„Zoo ben je verliefd op haar?”
„Ja, als je dat zoo noetneu wit Zjj is de
beste vriendin, die ik op de wereld heb en
voor baar zou ik alles doen, maar meer dan
een vriendin kan zij nooit voor mjj wezen.”
„Maar wanneer ge met haar zoudt willen
trouwen, dan geloof ik zeker, dat zjj.
Valtenin legde hem met een handbeweging
bet zwygeu op.
„Daarvan kan nooit geen sprake zjjn”,
hernam hy „want ik ben al getrouwd.”
„Ben je al getrouwd? En weet Pauline
dat?”
,,Ik heb het haar vandaag gezegd. Het is
een lange geschiedenis, die ik jou later we!
eens zal vertellen, als je baar hooren wih.
Ik ben overijld getrouwd en ’t schijnt dat ik
tjjd genoeg zal hebben om er berouw over te
gevoelen. Ge kunt wel begrijpen, dat ik geen
grooter geluk ken dan haar van dienst te
zyn, en ik geloof, dat ik haar den grootaten
dienst bewjjs door jou als vriend, de behulp
zame hand te reiken. Wanneer ge dus met
mij mud» gaat, doet ge mjj 't grootste genoe
gen dat de eene man den andere doen kan.
Mjjn vooruitzichten zjjn, zelfs in het meeat
gunstige geval niet schitterend, zooals ge wel
begry|>en zult, maar de gedachte dat ik Pau
line’s broer van dienst ben, zal me gelukkig
en tevreden stemmen. Ik kan niet met haar
leven, haar niet weerzien, maar ik kan jou
hi> mii hehhen. dat i« d«n_ ♦nol» wal.
- z
h< h h*t Dins-
drie tele-
.nding atomlea
voortgezet. Op Ie
hot gebouw der „Ae-
.,uiau waar de llg'i» de l'Artion
r ran^aise bureau houdt, ontdekte de politie
een tel' fooninstallatie. Volgene Pujo zon er
aan die installatie niets geheimzinnigs zijn.
De amelots du roy zonden een nooinnetaL
latie te'bhen gemaakt, tijdens het heleg door
de politie van de bnreaux der „Action Fran-
{aise omdat zjj vreesden van de buiten w»»-
reid afgesloten te zullen worden. De drie
lijnen zonden dan toch met de stmlscentrale
verhouden kunuen worden, zonder dat van
de tek'foou der bunuuur van het blad ge
bruik g»‘maakt werd. Hoe du politie bier >ver
denkt, is niet bekend. De rechter van In
structie schijnt echter uit hetgeen tot nu toe
is veelgesteld conclusie te hebben getrok
ken, die hem deslen b»wlnlten tot de arroo»
tatie vau Pujo over te gaan. x
40.
„Daarvan kunt ge wel zoo goed als zeker
xÜn zei Martin. „Wanneer er een misdrijf
gepleegd ia,, moet er een schuldige gevonden
worden en bjj gebrek aan een ander kon men
jou daarvoor wel eens laten dienen.”
„Volkomen juist. Maar dat is slechts een
bewijsgrond te meer. Vanmiddag hebt ge ge-
togd, dat gy haar niet wildet weerzien vóór
vr^esproken waart. Wat je dat ernst?"
„4k geloof dat ge daarin, om meer dan
eene reden gelijk hebt. Maar wanneer gjj in
New-York bljjft, zult ge niet in staat zyn dat
voornemen gestand te doen. Wanneer gjj niet
naar uwe famielie gaat, zullen sjj bjj u komen.
Wanneer ^jj duizend of tienduizend mylen
ver weg zjjt, hebt gjj zoo iets niet te vreezen.
En dat is nog
neer gjj in de
ONTPLOFFING BIJ SAL0MK1.
Drie slaclitoffera
Op 8 K.M. afstand vau Saloniki heeft eet»
verschrikkelijke ontploffing plaats gehad in
een fabrtek, waar 0000 K.G. dynamiet, 4000
K.G. aektetkatoea eu een aantal luchtbom-
meu waren o|igu*Japen. Minstens drie perso
nen zyu gedood, o.m. de eigenaar der fabriek
en twee arlieldéters. In de fabriek werden
mijnen, die tijdens Jeu oorlog door de ge
allieerden waren gelegd en later zjjn opga-
vlscht, ontmanteld.
DE CRISIS IN DE ANGLIKAANSCHE
KERK.
In de „(Catholic Times" geeft do Beoe-
diktjjn. Bede Cmn, een der meest bekende
convertieten als zijne overtuiging te kennen
dat alleen de grootete chrietelijke liefde in'
staat is de Engeleobe katholieken tot de
Moederkerk terug te brengen. Tot zdn groot
ste leed wezen moeet hjj bemerken, dat velen
de anglo-katholieke beweging, die h(jz»»W
ah godgevallig zoeken naar waarheid onder
vindt, eene traditie van leugens en eene
bewuste dwaalleer noemen.
Net als andere andere katholieken be
treurt hjj den geesteestand der anglo-katho-
licken, moet echter erkennen, dat zy den
Heiland opr»*cht en naar waarheid liefheb
ben.
Dit wordt bekrachtigd door het feit, dat
binnen de laatste drie maanden, wederom
vijf protestantse!)» geestelijken hnn geloof
hebben afgezworen en tot de katholieke
kerk zjjn teruggekeerd; alle geestelijken heb
ben in de Anglikaansche kerk hooge posten
bekleed. Een daarvan ia de zoon van Lord
Luidray en Balcarree, een Schotache Peer.
Voor konen tjjd geleden verscheen in En
geland een boek, getiteld „De toekomst der
Anglikaaneche kerk” met eene reeks van ar
tikelen, wier schrijvers bjj na uitsluitend
hoogo kerkelyke dignitarissen der AngU-
kaaiische kerk zyn. Hieruit blijkt, dat het
aantal ambtenaren dezer kerk voortdurend
minder wordt; voor 50 jaar geleden bedroeg
bet aantal 814, thans 370, waartegen do
bevolking in d»*zen tjjd met 13 inillioen zie
len is g««tegcn! Ook dit boek je niet blind
voor bet feit, dat de Anglikaansche kerk
door het verval eu ongeloof, veroorzaakt door
het modernisme aan den eenen kant en
door de toename van het catholicisme aan
den anderen kant. atee<ls meer en medr als
Van 1—4 regeM fIJSsUn regal omar f 8.28. MzOhmi ftr
f 6.60 par advartantia van 9 regabiedaia ragel maar f 0.1L
Aan alle abonné*» wordt op aanvrage qratl»—n polls verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 3000. f 750. f 260.f 126. f 50. f 40.
uitgesproken hebben. Aan een vasVoiulyad,
scherphoekig anti-cleriealisme hebben we een
gemakkeljjker te bekampen tegenstrever,
dan aan een met verdraogzaamiieidslappen
gecamoufleerd sectarisme, dat duizenden
eenvoudige», en tienduizenden halfriachtigen
bedrieglijk meelokt naar 't vjjandeljjke kamp,
op ’t gepjjp van 't bekende deuntje, dat soci
alisme zich niet inlaat m» t godsdientt-kwes-
ties. cn ook katholieke arbeiders zich'er dus
kunneu bjj aan-luiten. En uit du algeiii'*eno
instemming, welke die schenker» van den
kristalhelderen anti-cloricalen wjjn te lieurt
viel op het Congres, bleek ten overvloede,
maken.” Spr. trachtte voorts aan te toonen,
dat de huidige toestand in Europa deaelfde
«deineutoM van conflicten bevat als bet tijd
perk dat aan den groot en oorlog voorafging.
Iu dit veriMuni not>mde hjj «Ie rede van Mus
solini die «ie vorming vau een leger van 6
uiillioen bepleit, de br<-uk tusschen Engeland
eu Rusland, den moord op den Rusidschen
gezant te Warschau, de tereohtotellingen in
Rusland en do rede va» t’ïincaré tp l.une-
ville. -
Borah betoogt!» ten s'.-iii I
Ver. .Sta.» k iz hu» olie n niei
bronnen .varen
DE TRRFCHTn ELI
SOHJE l Rl si.
Een telegram
Rykof heeft van de leiders der Britsche
arb»4derspartij en de Britsche onafhanko-
Ijjke arbeidersnartjj een telegram ontvangen
waarin verzocht wordt de terechtstellingen
zonder proces te doen ophouden en waarin
g«zeg»l wordt, dat die terechtstellingen be-
leauuerend werkten op hun actie, torren de
nieuwe anti-Rus*ische |H>litiek der Hrit-che
regeering.
In een teh-grain van antwoord verklaarde
Rykof, tiat de terechtstellingen In kwestie
gezien het misdadig optreden der witgardls-
ten, gerechtvaardigde maatregelen en in
overeenstemming waren met het gewon»
recht, alleen met dat onderscheid, dat d>)
nieuwe methoden van vonnissen vellen aan
gepast werden aan do contra revolutionair"
methoden der sowjet-vjjanden.
Hjk, door de bewindvoerendo
alle toelage, alle
rechteljjk ontrukt
thdlieku bevolking bet
wjjs harer kinderen toe
P«
lioenen af te dragen tot instandhouden
bytxmwen van katholieke scholen.
Dat het evenwel een schreeuwende on
rechtvaardigheid was, den katholieken een
zoogenaamd neutraal officieel onderwijs te
x willen opdringen, of hen te dwingen tot bet
geheel uit eigen zak bekosrigm van ee»i
met hun godsdienstige opvatting strooke-id
onderwijs, terwijl zjj ondertusschen tevens,
d»»or het betalen der belastingen nog hun
volte aandeel in de uitgaven van het zooge
naamd neutraal officieel onderwijs moeaten
bijdragen, zal iedereen wel beamen, die
eventjes zjjn blauwen of rooden bril wil af-
nemen en do dingen in hun werkelijke ktenr
bekijken.
De Katholieken hebben dan ook niet op-
cehowfea, bet standpunt van geijPceljjke
oedeeijng der twee soorten vaa scholen te
verdedigen. Het waa de princiepakwustie,
rond dewelke, bjj verkiezingen, het heftigst
gevochten werd. En geleidelijk wonnen du
Katholieken terrein, bjj zooverre, dat *e er
thans toe gekomen zjjn, van Rijkswege voor
hun vrjje scholen een toelage te ontvangen
tot het betalen hunner leerkrachten. Doch
ze bljjven instaan voor het dekken der ove
rige, nog aanzienlijke kosten van bouwen
«n onderhouden, verwarmen en meubile»ren
der lokalen.
In de plaatsen, waar de katholieken een
machtige groep uitmaken in den Gemeente
raad, en waar tevens de macht van hun
groep weten te doen gelden, is het. zoosls
aanvankelijk te Antwerpen, en naderhand
nog in andere gemeenten, tot een vergelijk
gekomen tuaechen hen en dc vertegenwoor
digers der tegenpartijen. Vergelijk, waarbij
beslist werd, de vrjje scholen op denztdfden
voet al» de officieele schoten te bedeel‘*n,
wat betreft de geldeljjke tueschenkomst van
het gemeentebestuur.
Die regeling, boe billjjk, hoe logisch ook,
heeft heel wat klokjes aan ’t klingelen ge
bracht van de blauwe en roode beiaarlen.
En de ontevredenheid, de woede van vete
socialisten, wegens die toegeving van' som
mige hunner partygenooten in Kamer, Se
naat of Gemeentebestuur, kwamen dan x>k
dreigend tot uiting op voormeld Sinx“n-
coneres.
Er werd door menig redenaar kristalklare
wyn van onverzoenlyk anticlericalisme ge
schonken. We betreuren het, gewis, dat rede
lijke achepselenv zoo onredeljjk bljjven oor-
deelen en handelen. Doch we verheugen er
ons tevens over, dat ze zich zoo duidelijk
