S. KROM, Alkmaar.
Zomermantels en
Tennisbroeken
„ONS BLAD”
FEUILLETON.
EEN RECHTERLIJKE
DWALING.
ATTENTIE!!!
stoomen.
Abonnementsprijs
Advertentieprijs
BUITENLAND.
Verspreide Berichten.
Bureau HOF 6, ALKMAAR - Telefoon
BRIEVEN UIT BELGIS.
Aan alle abonné*» wordt op aanvrage gratis e«n polis ver«tr»kt, wlke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 3000. f 750. f 250. 1125. f 50. f 40.
5 1
igoaüeruaf ifudam 1927.
(Wordt ver volgde
de deuntje dat
E.
,Jk geloof, dat
„maar ik zie niet
büdoj
event;
A. s. Maandag begint onze GROOTE UIT
VERKOOP van alle goederen in onze afdee-
lingen. Spotprijzen.
A. ENGLANDER,
Manufacturenmagazijn „De Tijdgeest" I
MAGDALENENSTHAAT B 17, ALKMAAR.
Per kwartaal voor Alkmaar.
Voor buiten Alkmaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad
ste leedwezen moest hij bemerken, dat velen
inglo-katholieke beweging, die hijzelf
odgevallig zoeken naar waarheid onder*
en eene
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
f 0.60 per advertentie van 5 regelsiedere regel meer fO.lX
lende datgene te winnen, wat ze niet door
overreden, door overtuigen konden berei
ken: de ziel van 't kind, de ziel van ’t volk.
Doch in de donkerte van die dagen, gloorde
des te schooner de glans van ons katholiek
geloof. Want waar haar, onwettig en oneer
lijk, door de bewindvoerende secreta. issen
alle toelage, alle tegemoetkoming weder
rechtelijk ontrukt werd, daar wist de k;i-
tbolieke bevolking het godsdienstig onder
wijs barer kinderen toch te redden en op
peil te houden, door jaarlijks vrijwillig mil-
en
ders van New-York. Ten tweede heb ik
sen bjj elkander en
-teren dag. Maar de
waarheid is ik heb er je nooit over ge
sproken, ofschoon je 't wel moet geraden
hebben de waarheid is, dat het feit, dat
ge de broer zjjt van Pauline Nolen, een groo-
ten jnvlne<1 miinxz •varltz-Mjxlirtnr ♦/v*. r’
DE VLOOTGONFERENTIE.
De Britsche slagschipvoorstellen.
De zegsman der Amerikaansche regeering
heeft verklaard, dat de Britsche voorstellen
te Genève beóogen het recht van de VA.
Staten op een gelijkheid met Engelang ten
aanzien van slagschepen in overeenstemming
met het verdrag van Washington, te niet te
doen. Hij wees er op, dat de Britsche schepen
„Rodney” en „Nelson” van 35.000 ton elk, bij
aanvaarding van de Briische stelling om in
de toekomst den aanbouw te beperken tot
schepen van 25— 30.000 ton, een „permanent»,
Britsche suprematie zouden te weeg brengen
boven de Ver. Staten welker grootste schip
82.600 ton meet.” a
In verband met dit standpunt en het feit,
dat de verdragen van Washington in 1931
i -
an die principes de zoozeer door hen gtr-
reesde eendracht der katholieken in de hand
werken, eendracht, waarvan zij, de so
ciali.'ten, dra de voor hen zeer nadeelige ge
volgen zouden ondervinden, hebben de aan
voerders hun vendels bezworen, voorloopig
op de tanden te bijten, niet aan ,to dringen,
hun principieel anti-clericalisme nog wat in
«ie wachtkamer op te bonden, om toch maat
het tot stand komen van het katholieke blok
te ontwijken, en de zetels der huidige socia
Ifejscbe ministers niet in gevaar te brengen..
Loutere opportinuteitspolitiek. Principés-
gesjacher. ’t Verkiezen vah de schotel linzen.
En, tegenover de zoo volstrekt billijke vor.
deriug der katholieken, ook geen toegeven
ter wille van de rechtvaardigheid. Enkel
wegens het nadeel, dat een hernieuwen van
de vroegere onrechtvaardigheid der subsidie,
weigering den anti-katholieken zou kunnen
berokkenen.
Treurige mentaliteit! Een in grondbeginsel
rechtvaardige zaak blijft zulks toch, ondanks
de partijkleur van hen, wien ze gebeurljjk tere
STRESEMANN TE OSLO.
Gistermiddag hield Stresemann een rede
voering voor het Nobelcomité in de groot*
aula der universiteït te Oslo. Professor Stang
voorzitter van het Nobelcomité, introdu
ceerde hem bij het publiek, waaronder de
Koning, het geheele diplomatieke corps, de
regeering, vele Stortingsleden, verschillen
de professoren en tal van autoriteiten met
hun dames. Stresemann sprak daarna zijn
redevoering uit, na eerst te zjjn toegejuicht,
waartoe allen van hun zetels opstonden. Zijn
redevoering duurdb een uur. Hjj dankte
eerst het Nobelcomijé voor de hem verleen
de onderscheiding om vervolgens een over
zicht te geven van den arbeid die met het
verleenen van den Nobelprijs werd be
kroond" .De verrichte arbeid is niet alleen
zijn arbeid, maar die van het gansche Duit-
sche volk, dat aldus het bewijs heeft gege
ven van zijn vasten wil tot vredelievende
samenwerking met de overige volgen. De
positie en de problemen van bet tegenwoor
dige Duitechland vormden de kern van de
rede van den minister. Hij bracht ook war
me hulde aan president Hindenburg.
Stresemann's rede werd warm toegejuio'-it
en de Koning drukte hem en mevrouw Stre
semann na afloop de hand.
DE ONTSNAPPING VAN DAUDET. -
Pujo gearresteerd.
Marurice Pujo, de hoofdredacteur van de
„Action Fran^aiee” is gistermiddag om 1
uur gearresteerd. Er deden zich geen tnci-
/lenten voor. Hij werd naar het bureau van
8e recherche overgebracht.
De volgend^ bijzonderheden worden nog
gemeld, omtrent hetgeen aan de arrest:,tie
,van Pujo, die den nacht tot hedenmorgen
acht uur in dienst was geweest en bij het
verschijnen der politie nog op bed lag, is
vooafgegaan.
makers.” Spr. trachtte voorts aan te toonen,
dat de huidige toestand in Europa dezelfde
elementen van conflicten bevat als het tijd
perk dat aan den grooten oorlog voorafging.
In dit verband noemde bjj de rede van Mus
solini die de vorming van een leger van 5
millioen bdpleit, de breuk tusschen Engeland
en Rusland, den moord op den Ruseischen
gezant te Warschau, de terechtstellingen in
Rusland en do rede van Poincaré te Lune-
ville.
Borah betoogde ten slotte dat het voor ds
Ver. Staten zaak is hun olie en andere hulp
bronnen te bijwaren.
DE TERECHTSTELLINGEN IN
SOWJET-RUSLAND.
Een telegram van Rykof.
Rykof heeft van de leiders der Britsche
arbeiderspartij en de Britsche onafhanke
lijke arbeiderspartij een telegram ontvangen
waarin verzocht wordt de terechtstellingen
zonder proces te doen ophouden en waarin
gezegd wordt, dat die terechtstellingen be
lemmerend werkten op hun actie, tegen de
nieuwe anti-Russische politiek der Britsche
regeering.
lu een telegram van antwoord verklaarde
Rykof, dat de terechtstellingen in kwestie
gezien het misdadig optreden der witgardis-
ten, gerechtvaardigde maatregelen en in
overeenstemming waren met het gewone
recht, alleen met dat onderscheid, «lat do
nieuwe methoden van vonnissen veilen aan
gepast werden aan de contra-revolutionaini
methoden der sowjet-vjjanden.
uitgesproken hebben. Aan een vast-omlijnd,
scherphoekig anti-elericalisme hebben we een
gemakkelijker te .bekampen tegenstrever,
dan aan een met verdraagzaam heidslappen
gecamoufleerd sectarisme, dat ^duizenden
eenvoudigen, en tienduizenden halfslachtigen
bedriog'.'jk meelcfct naar ’t vijandelijke kamp,
tide deuntje dat sbei-
- mits het te voorzien is, dat een toepassen
behalve dat gij zelf tamelijk aangenaam ge
zelschap zjjt.” En hij besloot zjjn redeneering
met een vroolijken lach.
„’t Is heel vriendeljjk van je, oude jongen,
om dien draai aan de zaak te geven”, zeide
Percy met eenigszins weifelende stem.
„Go«jd! Ik ga met je meê. Tot nu toe ben ik
in de wereld van weinig nut geweest, en ik
zal je maar niet beloven, dat je me altijd aan
jjj zijde zult kunnen vinden. Heb je eenig be-
paald'plan?”
„Ik heb duizend plannen in mjjn hoofd”,
antwoordde Martin. „Wjj hebben ze maar
voor ’t grijpen. Mjjn voornemen was vanmor
gen, over San Francisco naar Australië te
gaan, maar ik geloof, dat wjj daarin verande
ring moeien brengen, want dit plan deelde
ik aan den heer Ketelle mede, en in elk ge
val zal het goed zjjn zoo spoedig mogeljjk het
land uit te komen. Wjj kunnen eerst met een
stoomboot naar Mexico gaan. Ik heb vooi
diér een paar uitstekende aanbevelingsbrio
ven, zoodat wjj daar niet geheel vreemd zjjn.
Komt er daar een wending ten 1
kunnen wjj daar bljjven, anders gaan wjj naai
Columbia of Panama, waar wjj wel een schip
kunnen vinden dat ons Westwaarts brengt.
Misschien hebt ge, vóór ge 't denkt, gelegen
heid practische kennis van het mijnwezen op
te doen.”
Het was ongeveer 4 uur in den middag, in
een courant lazen zij, dat een grtxite stoom
boot van da Rra.iltaanJich» a^nnir.bootmaaz-
De rechter van instructie heeft het Dins* -
dag begonnen onderzoek naar de drie tele
foonlijnen, welke niet in verbinding stonden
met de centrale, gisteren voortgezet. Op le
vjjfde verdieping van het gebouw der „Ac
tion Fran«;aise” waar de ligue de VAction
Fran^aise bureau houdt, ontdekte de politie
een telefooninstallatie. Volgens Pujo zou er
aan die installatie niets geheimzinnigs zjjn.
De camelots du roy zouden een nood instal
latie hebben gemaakt, tijdens het beleg door
de politie van de bureaux der „Action Fran-
Caise” omdat zij vreesden van de buitenwe
reld afgesloten te zullen worden. De drie
lijnen zouden dan toch met de stadscentrale
verbonden kunnen worden, zonder «lat van
de telefoon der bureaux van bet blad ge
bruik gemaakt werd. Hoe de politie hier over
denkt, is niet bekend. De rechter van in
structie schijnt echter uit hetgeen tot nu toe
is vastgesteld conclusie te nebben getrok
ken, die hem deden besluiten tot de arres
tatie van Pujo over te gaan.
ONTPLOFFING BIJ SALONIKI.
Drie slachtoffers.
Op 8 K.M. afstand van Saloniki heeft eeh
verschrikkelijke ontploffing plaats gehad in
een fabriek, waar 6000 K.G. dynamiet, 4000
K.G. schietkatoen en een aantal luchtbom
men waren opgeslapen. Minstens drie perso
nen zjjn gedood, o.m. de eigenaar der fabriek
en twee arbeidsters. In de fabriek werden
mijnen, die tjjdens den oorlog door de ge
allieerden waren gelegd en later zjjn opge-
vischt, ontmanteld.
DE CRISIS IN DE ANGL1KAANSCHE
KERK.
In de „Catholic Timee” geeft de Beae-
diktjjn, Bede Cam, een der meest bekende
convertieten als zjjne overtuiging te kennen
dat alleen de grootste christelijke liefde in
staat is de Engelscbe katholieken tot de
Moederkerk terug te brengen. Tot zjjn groot
ste leeuwvxvu uiuvat uy veuier&eu, u
de anglo-katholieke beweging, die
als g'
vindt, eene traditie van leugens
bewuste dwaalleer noemen.
Net als andere andere katholieken be
treurt hij den geesteestand der anglo-katho
liekeu, moet echter erkennen, dat zjj den
Heiland oprecht en naar waarheid liefheb
ben.
Dit wordt bekrachtigd door het feit, dat
binnen de laatste drie maanden, wederom
vjjf protestantsche geestelijken hun geloof
hebben afgezworen en tot de katholieke
kerk zjjn teruggekeerd; alle geestelijken heb
ben in de Anglikaansehe kerk hooge posten
bekleed. Een daarvan is de zoon Van Lord
Luidray en Balcarrce, een Scboteche Peer.
Voor korten tijd geleden verscheen in En
geland een boek, getiteld „De toekomst der
Anglikaansehe kerk” met eene reeks van ar
tikelen, wier schrijvers bijna uitsluitend
hooge kerkelijke dignitarissen der Angli-
kaansche kerk zijn. Hieruit bljjkt, dat het
aantal ambtenaren dezer kerk voortdurend
minder wordt; voor 50 jaar geleden bedroeg
het aantal 814, thans 370, waartegen de
bevolking in dezen tijd met 13 millioen zie
len is gestegen! Ook dit boek is niet blind
voor het feit, dat de Anglikaansehe kerk
door het verval en ongeloof, veroorzaakt door
het modernisme aan den eenen kant en
door de toename van het catholicisme aan
den anderen kant, steeds meer en meer als
OPPOR TUNITEITS RECHTVAARDIG
HEID.
De Belgische socialistische partij, die
sinds ettelijke jaren de marxistische leer
langsom minder integraal toepist, al hoj
zjj uiterljjk nog aan de letter van di<
heeft op haar jongste S»n-r<r.„,igr,,
een bewjjs te meer gel,
lijke ontreddering, ba.
ke leidende grondbeginsele.. t
gel aan vasten grondslag voor 1
wen, in zekerheid, van den toren l
litiek.
Altijd is, in België, do seboe'kwestie het
brandpunt geweest van den etrfjd tusschen
de partjjen. De katholieken hebben daarbij
donkere dagen gekend. Dagen van vervol-
goede komen. Haar slechts aanvaarden onder
den drang der omstandigheden, is openlijk
getuigenis afleggen, «fat men zonder bezwaar
-die rechtvaardigheid zou kreuken, moest die
drang der omstandigheden ophouden. Wat
een zeer duidelijke omschrijving is van het
stelsel, dat men tegenover de tegenpartij on
rechtvaardig mag zjjn naar verkiezen, en dat
in politiek niet de eerlijkheid, maar wel de
geslepenheid de te volgen gedragslijn moet
trekken.
Het woord komt vaH zeer hoog.
Het lokt naar zeer laag.
schappij den volgenden dag, Woensdag, om
twee uur vertrekken zou. Dit schip deed St.
Thomas aan, zoodat zjj, wanneer zjj wilden,
daar aan boord konden gaan. Vandaar kon- -
den ze naar Havanna, Veru Cruz en Mexico
gaan en daardoor mogeijjke vervolgers op
een dwaalspoor brengen. Dat scheen hun de
beste reisroute en, daar er geen tijd te ver
liezen was, ging Martin onmiddellijk naar het
kantoor der stoombootmaatschappij om pas
sage te nemen.
Percy bleef intusschen alleen en kon over
zijn toestand nadenken.
Martin's woning was niet ver van den hoek
der vijfde avenue en Broadway. Men hoorde
voortdurend het straatrumoer uit Broadway.1*
Terwijl Percy in een leunstoel bjj den
haard zat, vermoeid van al de aandoeningen
van dien dag, scheen hem dat dat rumoer als
’t ruischen van den wind door de toppen der
boomen, of ’t klotsen der golven tegen «la
kust. De zon was. ondergegaan en in de kar
eviuu ..ju.,, mer heerschte schemer. Percy’s oogen vielen
goede, dan dicht en hij was op het punt in slaap te val-
-- len, to€n klank der electrische schel hem
verschrikt deed opspringen.
Zou Martin dan al terug zijn, en had htt
den sleutel vergetea, zoodat hjj bellen moestr
20.
„Daarvan kunt ge wel zoo goed als zeker
zijn”, zei Martin. „Wanneer er een misdrjjf
gepleegd is, moet er een schuldige gevonden
worden en bjj gebrek aan een ander kon men
jou daarvoor wel eens laten dienen.”
„Volkomen juist. Maar dat is slechts een
bewijsgrond te meer. Vanmiddag hebt ge ge
zegd, dat gjj haar niet wildet weerzien vóór
ge vrijgesproken waart. Wat je dat ernst?"
„Zeker.”
-„Ik geloof dat ge daarin, om meer dan
eene reden gelijk hebt. Maar wanneer gjj in
New-York bljjft, zult ge niet in staat zjjn dat
voornemen gestand te doen. Wanneer gjj niet
naar uwe famielie gaat, zullen zjj bjj u komen.
Wanneer gjj duizend of tienduizend mijlen
veg weg zjjt, hebt gjj zoo iets niet te vreezen.
En dat is nog niet alles, mjjn jongen. Wan-
peer gjj in de gevangenis terecht kwaamt,
dan zou dit voor jou heel erg zjjn, je moeder
echter zou het niet overleven en de toekomst
van j® ,Iuster was evenals die van jou, totaa»
vernietigd! Waaneer ge echter met mjj metie
gaat, dan kunnen wjj In briefwisseling bljjven
ep naar duidelijk maken hoe de zaken ston
den. Zjj kunnen van verre je loopbaan schre-
de voor schrede volgen, en die gedachte zal
voor jou een prikkel wezen om je er met ii*
spanning van al je krachten bovenop te wer
ken. Intusschen kunnen zjj het oog houden
op den l«jop die je zaak hier neemt en zoodra
er eene wending ten goede komt, je daarvan
op de h«x>gte brengen, zoodat gjj naar gelang
de omstandigheden kunt handelen. Wanneet
er al geen andere reden bestond om de borg,
stelling te laten springen, dan was 't alleen
ter wille van je moeder en je zuster ree«i»
nood zakelijk.”
Dit was vooi^Pery beslissend.
^e geljjk hebt”, zeide hij,
in welk recht ik heb jou
al mijn schulden te laten betalen. Wjj zjju
vrienden, Valentin, maar ik heb je noon
eenigen dienst bewezen en heb ook geen
vooruitzichten om je ooit te kunnen vergel
den wat ge voor mjj wik doen.”
„Ge zult me minder schuldig zjjn, dan ge
wel denkt”, hernam Valentin. „Ten eerste
is mjjn geld me van niet het minste nut en
zou tere«ht komen in de zakken der kooplui
en spel -
gezelschap noodig, wjj pass«
dat vindt men niet iederen
len wqn te beurt
ek ten Overvloede,
ris en godsdiensthaat van al de
B 'gevaardigden leschte.
Het dreigde dan ook uit te loopen op een
besliste oorlogsverklaring, op een laken van
de tactiek der enkele roode leiders, die geca
pituleerd hadden voor de eischen «Ier Kat ho
ging en broodroof, door dë andersdenk m- ®P het stellen, als
den aangewend, om dóór het brengen tot el- - V“ ,het polittek pro-
- - 6 - - gram, dat voortaan alle toelage onverbidde
lijk zou geweigerd worden aan de katholieke
vrjje scholen, zoowel van Regeeringswege
als van gemeentewege, in die plaatsen waar
de socialisten over stemmenmacht beschik
ten
Dat hadde menig ko'pstuk in zeer nauwe
schoentjes gebracht. Wat zouden, onder an
dere, de socialistische ministers gedaan heb
ben, waren ze met .die ukaso gekomen bjj
hun katholieke Regeeringscollega’s? Wat
zouden, verder, de socialistische gemeente
raadsleden gedaan hebben, wanneer ze, zoo-
als te Antwerpen, met de katholieken een
verdrag sloten, waarbjj werd bepaald dat de
vrije scholen van gemeentewege dezelfde
voordeelen zullen genieten als de officieel®
scholen?
Het gevaar van ruitenbreken was angst
wekkend groot. Al de tact van een Canriel
Huysmans. al de sluwheid van een Vander-
velde, hebben dan ook ternauwernood het
smjjten met motiekareelen kunnên verhinde
ren. En dan heeft onze internationale minis
ter van Buitenlandsche Zaken zich een woord
laten ontvallen, dat bjj de katholieken niet
het eene oor in en het andere uit is gegaan,
en dat, zoo het dan ook ’t grommend onweer
der fanatieke spelbrekers wist te doen af
drijven, U>£»'tevens de katholieken heeft ge
waarschuwd voor het onvermijdelijk terug-
keeren van die donderwolk.
„Het heden afschaffen der toelagen aan de
vrjje scholen verleend, zou een onvergeefljj-
ke tactische fout zjjn”, verklaarde Vander-
velde op de woelige vergadering. „Het ver
werpen der subsidieering staat geljjk met het
herstellen van de katholieke eendracht, on-
middelljjk, en over gansch de Ijjn."
Voor eenmaal toch en het gebeurt te
zeldzaam, dan dat we ’t niet graag zouden
onderljjnen sprak de nationale internatio
nale minister daar waarheid, wat betreft de
katholieken. Inderdaad, deze 'jammerlijke
verdeeldheid op politiek en economisch ge
bied verdeéMheid uitsluitend voortkomend
uit het gemis aan aanpassingsvermogen van
zekere personen, die maar niet willen voelen,
niet willen begrijpen, dat we, sinds 1914, op
politiek en economisch gebied wel een eeuw
ouder geworden zjjn, die jammerlijke ver
deebiheid zou dadeljjk wijken voor nauwe
aaneensluiting, moest, door het afschaffed
van de toelagen aan het vrjje onderwjjs, de,
heillooze school-oorlog weer terug ontbran
den. Want hoe conservatieven of katholieke
democraten ook verschillend mogen denken
over sommige'ptmten van louter stoffeljjken
aard: op stuk van godsdienst zijn allen het
onvoorwaardelijk eens. En vooral waar dw
christelijke opvoeding van het kind in het
gedrang moest komen, zou de alles behee»-
schende zorg voor de ziel zelfs de wijdste
meeningsk loven overbruggen.
Bjj de klaarheid, die de waarschuwing van
den socialistischen leitler ons heeft gebracht,
nopens z^n politieke bedoelingen en die van
zjjn partjj, heeft zjj ook nog eens helder het
weinig degeljjke, het slingerige van de socia.
aan herziening zullen worden onderworpen,
aanvaarden de Ver. Staten niet de huidige
Britsche voorstellen aangaande slagschepen.
De houding van Japan.
Japan is bereid de Engelsche voorstellen,
inzake de tonnemaat en het kaliber van het
geschut der zware schepen te aanvaarden,
mits Engeland en de Vereenigde Staten het
hieromtrent eens worden.
EEN REDE VAN BORAH.
Hij acht den toestand in Europa
kritiek. ^x^*
In een te Denver gehou<JelTTf«ïe heeft se
nator Borah de regeering der Ver. Staten op
het hart gedrukt zich liever aan het bmnen-
landscire* aan aan het buitenlandsche herstel
te wjjden. „Wjj helpen zeide hjj de vol
ken van Europa niet als wjj hun schulden
kwijtschelden of hun geld leenen. Wjj helpen
daarmee slechts de Europeesche oorlogs-
oefent.” k
„Zoo ben je verliefd op haar?”
„Ja, als je dat zoo noemen wiL Zjj is de
bes:e vriendin, die ik op de wereld heb en
voor haar zou ik alles doen, maar meer dan
een vrwndin kan zij nooit voor mjj wezen."
„Maar wanneer ge met haar zoudt willen
trouwen, dan geloof ik zeker, dat zjj....”
Valtenin legde hem met een handbeweging
bet zwijgen op.
„Daarvan kan nooit geen sprake zjjn”,
hernam hjj „want ik ben al getrouwd.”
„Ben je al getrouwd? En weet Pauline
dat?”
,^Ik heb het haar vandaag gezegd. Het is
een lange geschiedenis, die ik jou later wel
eens zal vertellen, als je haar hooren wih.
Ik ben overjjld getrouwd en ’t schjjnt dat ik
tjjd genoeg zal hebben om er berouw over te
gevoelen. Ge kunt wel begrijpen, dat ik geen
grooter geluk ken dan haar van dienst te
zjjn, en ik geloof, dat ik baar den grootsten
dienst bewjjs door jou als vriend, de behulp
zame hand te reiken. Wanneer ge dus met
mjj mede gaat, doet ge mjj 't grootste genoe
gen dat «le eene man den andere doen kan.
Mjjn vooruitzichten zjjn, zelfs in het meest
gunstige geval niet schitterend, zooals ge wel
begrjjpen zult, maar de-ge^ehte dat ik Pau
line’s broer van dienst bed; zal me gelukkig
en tevreden stemmen. Ik kan niet met baar
leven, haar niet weerzien, maar ik kan jou
hij mn hAhhpru «n dat Ls dan t/v>h oJtHd wit
I X—
f 2.85
i f 0.60 hooger
listisebe principes in ’t licht gesteld.
Die principes worden maar zuiver gehou
den, wanneer zulks aan de belangen van het
oogenblik niet schaadt. Zonden ze dit wèi,
«dan worden ze opgeborgen, tot gunstiger
tjjden. Wat dus hierop neerkomt, dat, bjj «le
socialisten, de belangen van het oogenblik
den voorrang hebben op de principes. Ver.
redden en «>p
ïioenen af te dragen tot instandhouden
bjjbouwen van katholieke scholen.
Dat bet evenwel een schreeuwende «m-
rMbtvaardigheid was, den katholieken een
zoogenaamd neutraal officieel onderwjjs te
willen opdringen, of hen te dwingen tot het
geheel uit eigen zak bekostigen van een
met hun godsdienstige opvatting strookend
onderwjjs, terwijl zjj ondertussehen tevens,
door het betalen der belastingen nog hun
volle aandeel in de uitgaven van het zooge-
naamd neutraal officieel onderwjjs moesten
;en, zal iedereen wel beamen, «He
zjjn blauwen of rooden bril wil af
nemen en de dingen in hun werkelijke kl-nr
bekjjken.
De Katholieken hebben dan ook niet op-
rehouden, het standpunt van geljjkeljjke
óedeelibg der twee soorten van scholen te
verde<Tigen. Het was de princiepskweetie,
rond dewelke, bjj verkiezingen, het heftigst
gevochten werd. En geleidelijk wonnen de
katholieken terrein, bjj zooverre, dat ze er
thans toe gekomen zjjn, van Rijkswege voor
bun vrjje scholen een toelage te ontvangen
tot het betalen hunner leerkrachten. Doch
ze bljjven instaan voor het dekken der ove
rige, nog aanzienlijke kosten van tróuwen
in onderhouden, verwarmen en meubileeren
der lokalen.
In de plaatsen, waar de katholieken een
machtige groep uitmaken in den Gemeente
raad, en waar tevens de macht van hun
groep weten te doen gelden, is het, zooals
aanvankelijk te Antwerpen, en naderhand
nog in andere gemeenten, tot een vergelijk
gekomen tusschen hen en de vertegenwoor
digers der tegenpartijen. Vergelijk, waarbij
beslist werd, de vrjje scholen op denzelfden
voet als de officieele scholen te bedeeh-n,
wat betreft de geldeljjke tusschenkomst van
het gemeentebestuur.
Die regeling, hoe billjjk, hoe logisch ook,
heeft heel wat kloxjes aan ’t klingelen ge
bracht van de blauwe en roode beiaar len.
En de ontevredenheid, de woede van vele
socialisten, wegens die toegeving van som
mige hunner partjjgenooten in Kamer, Se
naat of Gemeentebestuur, kwamen dan jok
dreigend tot uiting op voormeld Sinx°n-
congres.
Er werd door menig redenaar kristalklare
wjjn van onverzoenljjk anticlericalisme ge
schonken. We betreuren het, gewis, dat rede
lijke schepselen zoo onredelijk blijven oor-
deelen en handelen. Doch we verheugen er
ons tevens over, dat ze zich zoo duidelijk
GIRO ALKMAAR 104863
t’
