Stoomerii en Ververij
S. Krom.
„ONS BLAD”
Wij verven in alle
moderne kleuren.
No Ü44
Bezoek aan de Zuiderzee>werk
n.
BureauHOF 6, ALKMAAR Telefoon42K
f
Diaadag 18 October 19*7 GIRO alkmaar 104863 gie JaargMd
Advertentieprijs
I
Abonnementsprijs
Aan 4lle abonné’s wordt op aanvrage gratis een polls verstrekt, welke hen verzekerttegen ongevallen tot een bedrag van f 3000.,1750.f250.
f 125.—5a—40.—
van
FEUILLETON.
BOETVAARDIGHEID
BUITENLAND.
OVERZ1CHT werken:
LEGGEN
•q
Ki
\WERZNGERMEER
jy i
GIRO ALKMAAR 104863
GIRO ALKMAAR 104863
a
voor
werden opgo-
den eerstaan-
>MINISTRATTRNo. 433
lACTTB N«. «33
een
ge-
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
De excursie werd beëindigd nu t een be-
xoek aan den proefpolder bij Andijk, welken
men thana reeds verkavelt.
en beant*
waarmee
we onze lezers thans op
Van 15 regda fl-25; elke regel meer t OJB. Reclame
regel f 0.75 voor de eente pagina; voorde -
Rubriek „Vraag en -
KUNSTWERKEN NEDERLANDSCH FABRIKAAT HET WIERINGERMEER
OVER 4 JAAR DROOG GROOTSTE MACHINEVERMOGEN TER WERELD
RINGVAART VAN AARTSWOUD TOT WIERINGEN WAT ER AAN ARBEIDS
LOON BESTEED WORDT EEN KUNSTMATIG AANGELEGD STRAND DE
PROEFPOLDER BIJ ANDIJK.
geld kreeg.
gang te gaan was niet bestand tegt
schjjning van den politie agent in bi
ding. Zü liet aan haar neef over en
toé overguig, sloeg Juliua een blik op Mercy.
Een belangrijke wijziging in het Zuiderzee-
werkenplan is aangebracht door het besluit,
1—R""" i ,.L
Evenals den vorigen keer was ook nu
weer het punt van samentreffen: het station
tc Anna Paulowna, waar ae
wacht door onzen begeleiJB',
wezend-ingenieur van den Dienet der Zui
derzeewerken, ir. L. T. van der Wal.
Per autobus en auto’s werd gereden naar
Den Oever op Wieringen, waar ons de eer
ste inlichtingen werden verstrekt.
Op het oogenblik is men beaig, de funda
ties voor de kunstwerken te leggen. Aange
zien de bodemgesteldheid zeer goed ie, ge
schiedt do fundeering niet op palen, maar
op doorgaande platen van gewapend beton.
Alvorens hiertoe te kunnen overgaan, heeft
men eerst putten moeten maken, welke op
zichzelf reeds kleine polders zijn, met een
oppervlakte van 30 H.A. en welke sinds
begin 1927 zijn drooggelegd.
We herinneren eraan, dat er 3 complexen
uitwaterende sluizen komen en elke sluis
moet als basis een meervermelde betonplaat
hebben. Om een indruk van zoo'n plaat te
geven, vermelden we de volgende cijfers:
elke plaat bevat 6000 kub. M beton en heeft
afmetingen van 1.30 by 90 by 50 M., een
oppervlakte dus van een klein tennisveld,
liet volstorten van elke plaat vordert slechts
één week tyd en vol trots vertelden ons de
ingenieurs, dat dit geschieden kan, dank zy
een betonmolen van Nederlandse!) fabrikaat.
Naast de drie groote platen we spreken
hier nog steeds van de werken nabij Den
Oever -r komen nog kleinere platen, welke
bestemd zyn voor bruggen.
Naar het Zuiden is voorts de schutsluis
ontworpen, zulks met het oog op de aan
te leggen voorhaven.
Ondanks den geweldigen omvang van de
werken, komt allee toch betrekkeljjk spoe
dig gereed. Zoo hoopt men in December van
dit jaar allo betonwerken reeds klaar te
hebben. Het volgend jaar wordt dan begon
nen aan den opbouw der kunstwerken, wel
ken men in ruim twee jaar denkt te ein
digen, terwijl er tenslotte nog twee jaar be-
noodigd zijn voor het vervaardigen der ijzer
werken.
We hebben weer eens op den bodem van
de Zuiderzee gewandeld. Hoewel reeds meer
deren dit voorrecht gehad hebben, blijft het
toch tot de uitzonderingen behooren en we
zijn ervan overtuigcf, dat voor de meeste Ne
derlanders daaronder ook begrepen dege
nen, die tamelijk in de nabijheid van de
Zuiderzeewerken wonen een wandeling
op den Zuiderzeeechen bodem een fabeltje
is, iets, wat men maar niet voetstoots ge-
looven kan.
En tóch: een aantal journalisten heeft
Vrydag, op uitnoodiging van den Directeur-
Oeneraal der Zuiderzeewerken, een bezoek
aan die werken gebracht en by gelegenheid
daarvan een poosje op den bodem van de
waterplas welke men thans bezig is te her
scheppen in vruchtbaar land, moeten vertoe
ven.
Het was trouwens niet de eerste maal. In
Juni 1.1. hebben we’eveneens de werken be
zichtigd en onze lezers toen een uitvoerig
relaas van onze indrukken gegeven. Aan
veel van wat wo toen zagen en hoorden wer
den wo Vrijdag herinnerd, maar daarnaast
valt er ook weer belangrijk nieuws te ver
melden.
En daarvan gaan
de hoogte stellen.
omhangen. Haar gelaat bloosde; baar schoon
heid was onweerstaanbaar, haar zegepraal
over Grace Roseberry was volkomen! Julids
liet het hoofd zakken. Een enkel oogenblüc
vroeg hij ztchzelven af: „Zou ik my hebben
vergist?”
Horace tooide haar met de paarlen.
„Uw echtgenoot legt u dezo paarlen om
den hals, lieve”, zeide hy, terwijl hij haar met
fierheid beschouwde. „En nu”, voegde hy er
bij en wierp een blik vol verachting op Grace
„nu kunnen wij naar de leeszaal gaan. Zij
heeft gezien en gehoord.”
Hy meende haar tot zwijgen te hebben ge
bracht, integendeel, hij had eenvoudig een
nieuwen prikkel gegeven aan haar scherp»
tong.
„Gij zult hooren en gij zult zien, wanneer
mijne bewijzen uit Canada zullen komen”,
antwoordde zy. „Dan zuH gij hooren, dat uw
vrouw myn naam en plaats heeft gestolenI
Dan zult gij zien dat uw vrouw hier uit huis
gejaagd wordt.”
Met een onbedwingbare uitbarsting van
drift, wendde Mercy zich naar haar om.
„Gij zyt krankzinnig!” riep zij ahar toe.
Lady Janet werd eveneens getroffen door
den electrischen schok van opgewondenheid,
die in de lucht van ’4 vertrek scheen te han
gen. Ook zij wenddo zich tot Grace en zeide:
„Gij zyt krankzinnig!”
Éindelijk was zij dan tot zwijgen gebracht
Fe» kwartaal voor Alkmaar* X—
Voor buiten Alkmaar* 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad f 0.60 hooger
(Wordt vervolgd).^
hem, maar van haar afhing.
Zy voelde dat, hij haar aankeek, terwijl
haar eigen oogen op den man gevestigd wa
ren. Zy wendde het hoofd af aarzelde
en trad eensklaps naar Julius toe. Zij beefde
even sterk als Grace Roseberry, en evenals
deze fluisterde zy: „Wie is dat?"
Julius vertebie haar duidelijk wie hij was.
„Waarom is hy hier?”
„Kunt ge dat niet gissen?”
„Neen!”
Horace verwijderde zich van Lady Janet
voegde zich by Mercy en Julius, daar de
geheime samenspraak dier beiden hetn hin
derde.
„Ben ik ook in den weg?” vroeg hy.
Julius rok zich een weinig terug; hy be
greep de bedoeling van Horace volkomen.
Hy keek om naar Grace. Zy waren bijkans
door de geheele lengte der kamer van de
plaats verwijderd waar zy zat» Sedert hy haaJt
op den stoel had doen plaats nemen, had zij
zich niet verroerd. Zy was ten prooi aan du
ijselykste van alle angsten de vrees voon
het onbekende. Zy behoefden niet bang t4
zyn dat Grace tusschenbeide zou komen, ot
dat zy kou hooren wat zy zeiden, zoolang ztf
zorg droegen niet overluid te spreken. Julius
gaf het voorbeeld door half binnenemonds tot
Mercy tc zeggen:
f02
-per plaste
f 0.60 per advertentie van 5 regelsiedere regel meer f 0.
12 Augustus j.1. is de bodem drooggeko-
men en thans vormt het poldertje, ter
grootte van 40 H.A., een effen slikvrye
vlakte, slechte onderbroken door slooten. De
bodem ligt 4 M. onder den zeespiegel.
Dit gedeelte was technisch het moeilykst
droog te leggen. Waarom men er dan toch
too overgegaan is?
pensioen voor bet platteland.
6. amnestie, maar niet voor* „de vyanden
van de sowjetregeering”.
EEN GRENSINCIDENT.
Arbeiders uit Tessino zyn door een fascis
tisch Italiaansch beambte op Zwitsersch
grondgebied aangehouden, naar een naburi
ge Italiaansche grenspost gebracht en daar
een dag vaatgehouden.
De Tessineesche regeering heeft den Zwit-
aerschen Bondsraad kennis gegeven van het
gebeurde en deze heeft den gezant te Rome
opgedragen de aandacht van de Italiaansche
regeering te vestigen op de nieuwe grens
scheiding.
De landbouwcommissle was al. door bo
ringen tot de conclusie gekomen, dat deze
grond de meeste overeenkomst vertoont met
dien in het Wieringermeer. Om de men-
schen nu van advies te kunnen dienen, hoopt
men profijt te trekken Van de proefnemingen
in het poldertje. Daartoe woont er reeds een
landbouwkundig ingenieur, terwyl er
boerderij en een laboratorium alsnog
bouwd zullen worden.
Hopen wy tenslotte, dat de proeven, wel
ke thans reeds met koolzaad genomen wor
den, naar wensch zullen slagen, opdat de
voordeelen ervan ten goede zullen komen aan
geheel het Nederlandeche volk,
woorden aan de verwachtingen,
men het wereldvermaarde werk is begonnen.
4 50 M. is, dan zal het waterniveau dus on
geveer IX c.M. per dag dalen.
Is de bodem eenmaal droog komen te
liggen, dan gaat men over tot het aanleggcn
van kanalen, wegen en dijken, waarmee
twee jaar gemoeid zullen zyn en eerst dan
tygen de landbouwdeskundigen aan het
werk. Deze heeren zyn reeds begonnen met
hot nemen van proeven in den polder b<j An
dijk, welke het eerste Brooggevallen land
van de Zuiderzee is.
Tenslotte deejen wy nog mede, dat op 1
October j.l. 2770 arbeiders bij de Zuiderzee
werken werkzaam waren, die tezamen meer
dan f 110.000 aan arbeidsloon ontvangen.
Niemand sprak hem aan. Iedereen deinsde
voor hem terug, alsof een slang de kamer
ware bimiengekropen.
,Js mynheer Julius Gray hier?” vroeg hij
eindelijk.
„Wacht hier zeide hy naar een stoel wij
zende in den meest verwijderden hoek der
kamer. „Ik zal u dadelijk te woord staan.
De man stapto met zijn krakende laarzen
naar den stoel, en schatte bij zichzelven het
tapijt, terwyl hij er over heen liep, op zooveel
de meter, en den stoel, terwyl hy er op plaats
nam, op zooveel het dozyn. Hij voelde zich
niet in t minst verlegen: 't kon hem niet
schelen of hij wachtte en niets uitvoerde, of
dat hij het karakter van iedereen in de ka-
met trachtte te doorgronden, als hij maar
geld kreeg.
Zelfs Lady Janet's besluit om haar eigen
;en de ver-
lurgerklee-
r om de zaak
:jjn goedvinden te regelen^Eer hy^daar-
Hjj wist dat de beïlüau* nu niet langer vau
een buiging maakte voor I»ady Janet, toonde
hy haar zwijgend, als reilen van zijne komst,
het kaartje waarop hij verzocht werd te ko
men. Dit gedaan hebbende bleef hij geheel
op zyn gemak staan en wachtte met dt-
grootste onverschilligheid op hetgeen men
van hem verlangde. Dat was de politieagent
in burgerkleeding.
54.
„Wachtl” riep hij ernstig. „Ik moet dat
ellenidge schepsel eerst antwoorden. Ze heeft
verstaniXgenoeg om te zien, eu verstand ge
noeg om to hooren. Zy zie en hoon» dus!”
Met deze woorden opende hij het kistje, en
haalde daaruit een prachtig parelsnoer van
ouderwetscb maaksel.
„Grace”, zei hy met de meeste onderschei
ding, „mync moeder zendt u hare groeten en
gelukwenschen met ons aanstaand huwelijk.
Zy verzoekt u deze paarlen aan te nemen en
die te voegen by uw bruidstooi. Ze heeft ze
zelve op haar huwelijksfeest gedragen. Zij zijn
reeds verscheidene eeuwen lang in 't bezit
onzer familie. Als deel uitmakende van onze
familie, geacht en bemind, biedt mijne moe
der ze aan myne vrouw aan.”
Dit zeggende hief hij ’t snoer op ten einde
dit om Mercy’s hals te leggen.
Julius sloeg haar gade met ingehouden
adem. Zou zy de proef doorstaan, waartot
Horace haar onwetend had veroordeeld?
Ja! Wat had zo niet kunnen doorstaan in
de onbeschaamde tegenwoordigheid van
Grace Roseberry? Haar trots verzette er zich
tegen. Haar lieve oogen schitterden, zooals
alleen yrouwenoogen kunnen schitteren, wan-
jyter zij sieraden zien. Zij boog bevallig haar
Lady Janet ging naar de leeszaal. Zij
opende de deur ontstelde en trad ylings
op zyde om den doortocht vry te laten.
Er verscheen een man aan de geopende
deur.
Het was geen heer; 't was geen werkman;
’t was geen bediende. Hij was slechts gekleed
in grof zwart laken. Zijn jas hing hem ’t lijf
in plaats van er aan te passen. Zyn vest was
te kort en te nauw op de borst De pypen van
zyn broek geleken op twee vormelooze zak
ken. Zijn handschoenen waren hem te groot.
Zyn glanzig gepoetste laarzen4 kraakten af-
schuwelyk bij elke beweging. Hij bad akelig»
gluiperige oogen oogen die gewend sche
nen te zyn om door sleutelgaten te gluren.
Zijn groote ooren, die schuins van ’tb hoofd
afstonden, evenals van een aap, verrieden
dat zij wel eens achter de deuren van andere
lieden luisterden. De toon waarop bij sprak
was zeer gemeenzaam; wanneer hij zweeg ge
tuigde zjjn houding van volmaake zelfbeheer-
sohing. Hij keek de ryk gemeubileerde kamer
rond zonder de minste ver- of bewondering
te laten blijken. Hy nam zorgvuldig elk der
aanwezige personen op met een enkelen blik
van zyn slimme, glurende oogen. Terwyl hij
NIEUWE GRENSOVERSCHRIJDINGEN
DER KOMITADJ1S.
Uit Sjtip wordt gemeld, dat een bende
komitadji’s in den afgeloopen nacht de Joe
goslavische grens heeft overschreden. Jja
een hevig gevecht met den grenswacht werd
de bende op Bulgaarsch gebied terugge-
jangd.
Volgens berichten uit Biloij hebben acht
Bulgaarsche komitadji’s, die uit Albanië
kwamen, eergiaternacht de Griekseh-Alba-
neesche grens overschreden.
STAPPEN VAN DEN ITALIAANSCHEN
GEZANT TE BELGRADO.
De Italiaansche gezant te Belgrado heeft
zich tot het Joego slavische Ministerie van
Buitenlandsehe Zaken gewend, teneinde zijn
Na deze uiteenzettingen, welke gegeven
werden in het vriendelijk-besclrilderdo ont-
spanningelökaal, vereenigden de deelnemers
aan de exeursie zeih aan een koude lunch,
om vervolgens een bezoek te brengen aan
het werk in de sluisputten. Hier beerschte
een levendigheid van belang. Overal zag
men de arbeiders doende en kipkarretjes-
treinen getrokken door miniatuurlocomotie-
ven, doorkruisten het terrein naar allo kan
ten. De meeste belangstelling concentreerde
zich wel op het storten van de betonplaten,
welke bestaan uit een laag van 20 c.M. be
ton, waarop z.g. ruggetjes gevormd worden,
om het jjzerwapen ook onder in het beton
vast te zetten.
Drie millioen K.G. wapeningsyzcr lag over
hot terrein verspreid. De dikste staven wer
den electrisch gebogen en vormden dan de
naar den Franscben ingenieur genaamde
Considérehaken, welke niet rechthoekig,
doch rond-gebogen zyn. Het voordeel hier
van is, dat de blokken beton, als zo even
tueel barsten, niet wegglyden. Twee groote
molens, elk met een capaciteit van 1500 L.,
stortten elke 1H minmu een M3, beton uit,
zoodat men de plaat zienderoogen zag toene
men. Langs lange, verplaatsbare goten,
stroomde de weeke masea, naar de gewenech-
te plaats, om als de benoodigde hoogte
bereikt was onder water te worden gezet
en te verlmrden.
Het behoeft geen betoog, dat de interes
sante werkzaamheden met de meeste be
langstelling gadegeslagen weiden.
Het wae inmiddels lt>ee irar geworden en
hoog tyd, om ons in te schepen op een di-
rectievaartuigje, dat one naar Medemblik
zou voeren. Het weer was niet zoo gunstig
als den vorigen keer. Er stond een flinke
briee, welke het smalle motorbootje heerlijk
deed wiegelen. Niettemin behoefde g<aen der
aanwezigen de liefdadigheid jegens de vie-
schen te plegen.
Beter dan de vorige maal bad de directie
der Zuiderzeewerken thans voor de journa
listen gezorgd. Er werd aan boord thee ge
schonken en koekjes gepresenteerd en on
der aangenamen kout verliep de tocht, waar
van wij nog alleen vermelden, dat by de
Oude Zeug langzaam werd gevaren, om de
daar verrichte werkzaamheden goed te kun
nen volgen. Aangezien wij reeds in onzo
vorige Zuiderzee-artikelen een en ander over
het onlstaan van een kunstmatig eilandje
mededeelden, kunnen wij met deze bloote me-
dedeeling volstaan.
Te Medemblik aangekomen, vroeg men
onzo aandacht voor een tweeërlei djjkpro-
fie), een stijl- en—een strandprofiel. Hier
neemt men n.l. een proef, om na te kunnen
gaan, welk van do twee profielen bet minst
te lyden heeft. Dit ia vooral ook van belang,
omdat het strandprofiel een kunstmatig
aangelegd strand, dat over een breedte van
28 M. 1 M. zakt en het talud dus een nor
maal zeestrand is veel goedkooper ie.
De ervaring zal moeten uitwjjzen, of de
goedkoopte geen schade doet aan de dege
lijkheid, op welke laatste omstandigheid het
per saldo toch aankomt.
thans reeds te beginnen met de droogmaking
van het Wieringermeer.
Oorspronkelijk was de bedoeling, voor al
les den afsluitdijk WieringenZurig aan te
leggen. Daarmede zouden 8 jaar heengegaan
zijn. Het droogleggen zou 7 jaar gevorderd
hebben en hierna moesten nog 7 jaar ver-
loopen vooraleer men den drooggelegden
grond bebouwen kon. In totaal sou men dus
22 jaar moeten wachten, voor men van de
vruchten van den ontzaglijken arbeid kon
profiteeren.
De bekende commissieLovink echter
wenschte den grond eerder productief te
zien en daarom werd besloten, thans reeds
over te gaan tot bet droogmaken van bet
Wieringermeer. De dyk zal daardoor wel ieta
duurder worden, maar het meedere geld beeft
men er gaarne voor over.
Een gevolg van dit besluit is, dat men
thans bezig ie aan twee afsluitdijken:
le WieringenZurig; en
2o WieringenMedemblik.
Den eersten dijk hebben we reeds na ons
eerste bezoek uitvoerig en in alle onderdee-
len behandeld.
We bepalen ons thans due tot den dyk aan
de Oostzijde van het Wieringermeer, wtike
een lengte zal hebben van ongeveer 18 K.M.
en welken men eind 1927 hoopt klaar te
hebben. Daartoe heeft men het werk op drie
plaatsen tegelyk aangevat:
a. Vlak by Wieringen, ten Zuiden van Den
Oever;
b. halverwege, midden in zee, by de z. g.
Oude Zeug (men zie de kaart). Hier wordt
een haven aangelegd, benevens een klein
stukje dyk. Het volgend jaar gaat men naar
beide zyden verder werken; en
c. by Medemblik, waar men reed» tot 1
K.M. nit de kust gevorderd ia.
Ah» deze dyk gereed ia, moet er voor ge
zorgd worden, dat nog meerder» werkzaam
heden geëindigd zyn. Dan toch wordt met
een aangevangen met de drooglegging en
daarom moeten nu reeds de gemalen gebouwd
worden. Hiervan komen er twee, één by Wie
ringen en één by Medemblik. Alvorens men
hiertoe echter kan overgaan, moeten eerst de
gemaalputten, vierkante t ruimtes, gemaakt
worden, welke volgend jaar klaar zullen zyn.
Om verschillende redenen zullen de gema
len verschillend gedrevyh worden: by Wie
ringen met Dieselmotoren en bij Medemblik
door electriciteiL Het noordelijk gemaal krygt
twee pompen met elk een vermogen van
250 .M3 per minuut en bet zuidelijk gemaal
3 pompen A 400 M3. Deze gemalen hebben
een gezamenlijk maebinevermogen van 2000
P. K., wat voorzoover men kan nagaan
- het grootste vermogen ter wereld is.
Dit zyn evenwel niet de eenige werkzaam-
h< den, welke verricht moeten worden, in
verband met de drooglegging van het Wie
ringermeer.
Aan den Westkant moet nl. een ring» aart
(van Aartswoud tot Wieringen) aangelegd
worden. Dit kanaal, dat leidt naar het Boe-
zemmeer groot 700 H.A. en gelegen ten
Zuiden van den afsluitdijk van het Amstel-
diep is noodig, om het water uit de pol
der» in Noord Holland te ontvangen. Hieryp
aansluitende is wederom het kanaal naar
het Noorden, bet z.g. Balgzandkandal. Beide
dienen zoowel voor de afwatering als voor
de scheepvaart.
Dit allee nu moet in 3 jaar gereed zyn,
waarna de gemalen in werking treden en het
Wieringermeer in één jaar tyds droogge
legd zal zjjn. Als men weet, dat de gemiddel
de diepte van het Wieringermeer ongeveer
fier hoofd om zich 't prachtige snoer te lateK j De drievoudige beschuldiging deed haar voor
de eerste maal inzien, waaraan zij zichzelve
had blootgesteld. Met een luiden angstkreet
zonk zjj achterover en viel legen een stoel
aan. Zjj zou gevallen zijn als Julius niet ware
toegesprongen om haar op te vangen.
Lady Janet ging naar de leeszaal. Zij
HET 10-JAR1G BESTAAN VAN DE
SOWJET REGEERING.
Beloften.
In een manifest, dat de sowjetregeering
naar aanleiding van het tien-jarig bestaan
van de sowjetregeering heeft uitgegeven,
worden de volgende beloften gedaan:
1. geleidelijke overgang tot een werkdag
van 7 uur.
2. vermeerdering van den staatsbijslag
voor arbeiderswoningbouw met 50 millioen
roebel.
3. vrijdom van nog 10 pCt. boerderijen
van staatsbelasting.
4. annuleering van belastingschuld
noodlijdenden.
5. geleidelijke invoering van ouderdoms-
