MEUBELEN
FIRMA ZUT,
i. kieuwenhuiheh
Officieel Kerkbericht
laadmarkt 52. Hikmaat.
Hit nn ouM Deunde earn
voor alle soorten
RBparatiB billllk ei aiL
B&LEKFD AANBEVELEND.
Dames* en Hoeren Kleermaker
SL Hnnastrait 8
ALKMAAR
MEIJER'S
VISCHHANDEL.
da by «artikelen,
tpoaon
Depot Nutrioia.
van net
„Noord-Hollandsch Dagblad”
VRIJDAG 21 OCTOBER ’27.
Tweede Blad
De Romeinsche kwestie.
Een rector beschuldigt open
lijk Blsschop Barnes van
kptterij.
Boek en Blad.
tapt.
2000.—
2000
Sinyanchow
1000.—
1000.—
gestand
IS BIJ
aan
be-
T
Speciaal adres voor het maken
van alle soorten
seaert it»7V nooit vrijer ia geweest, in den
loop der eeuwen!”
Siwantze (Scheut)
Soeiyuen (Scheut)
Tatungfn (Scheut)
500.—
500—
2000—
2000—
2000—
FwMWiiii
Passende modellen
Conctirreerende prijzen
Dagelijks aaavoes vaa
versche Zeevlsch
alt eigen vUscherf. Specialiteit
in gebakken Vised, Garnalen- sa
Viscb-cruquets.
ÏOUTEVISCH, 8TOKV13CH,
in verschillende soorten en prf-
zen.
Verder alles wat tot het val
behoort
Beleefd aanbevelend.
LANGESTRAAT 50 Tdef SIS.
TE HAASTIG GEOORDEELD!
Uit het leven van den beroemden lerschen
Kardinaal Cullen, in 1878 overleden als Aarts
bisschop van Dublin, wordt de volgende ge
beurtenis verhaald. .s
In een donkeren, stormachtigen nacht Werd
eens een priester geroepen voor een zieke. De
geestelijke begaf zich onmiddelly^pfl weg, en
diende den lijder de laatste H. II.' Sacramen
ten toe.
Flooaobwn.
Vorbwndwattaa
V.rbandflaa.n.
Zalven
Oorapensioa
Baby sponsjes.
*tul.posder.
Boorwa ar.
O yosrino spuitjes
Voedingsmiddels*.
soorten kindermeel *t boat e«
bMHjkat bl| CENTRAAL DRORISt
„Het dreeae Ki-wi»"
HOOGZIJDB 8CHAGKH.
ton gaat er in feuilleton: De Krankzinnige
rechter in de chih van zonderlinge zakenlui.
En Tij! krijgt zijn tnoppenvat nooit afge-
leggen, de Kardinaal zich lekkertjes bij ‘t
vuur zit te warmen en zyn glaasje punch
drinkt.”
„Mijnheer”, sprak de priester, „ge
schuldigt den Kardinaal ten onrechte”.
„Hoezoo?”
„Wijl hy voor ’t oogenblik zoo iets niet
doet”.
„Kijk, kijk! En hoe weet Uw Eerwaarde
dit?”
„Ik heb de beste bewijzen om mijn gezeg
de te staven; gij hebt immers nog niet eens
naar mijn naam gevraagd”.
„En zou ik dien naam mogen vragen?"
„Gullen, Kardinaal Cullen”.
De Protestant sprong van zyn stoel op en
maakte een diepe buiging. Dan sprak hy
beleefd: „Verschooning, Eminentie, ik was
onbezonnen in mijn «oorden. Mag ik voor
Uwe Eminentie een riituig bestellen?”
zoek der Chineesche Bisschoppen
f 812 50 gecollecteerd, welke d«n
schen Bisschonnen werd medegegeven. Een
gift van f 1000 werd gezonden aan pater
van Vree S.V.D (Shantung) en f 455 enke
le weken geleden nog ontvangen uit Delft,
werden doorgezonden naar Steyl voor Lan-
chowfu.
In totaal werd dus circa f 32 000 ontvan
gen.
Het comité herhaalt bij dezen dank aan
allen die hebben meegewerkt dit schoone
resultaat te bereiken. Moge Gods zegen op
deze aalmoezen rusten, en de liefdadigheid
onzer geloofsgenooten een open oog, en een
milde hand hljjven toonen, voor den nood
der Chineesche missiën, die in vele streken
grooter is dan wjj kunnen denken.
Vooral in ons gebed gedenken wy China
opdat God de rust moge geven die voor het
tijdelijk maar vooral voor het geestelijk ge
luk en de bovennatuurlijke ontwikkeling
van dat volk zoo noodig is.
Het China-Comité.
Namens het Comité
ANT. DE WIT, penningmeester.
De Romcineche kwestie staat weer in het
centrum der belangstelling, niet alleen van de
geheele Katholieke wereld, maar van alle po
litieke kringen. De „Msb.” meent daarom den
tekst van het artikel van de „Osservatore Ro
mano" van 14 October, wellicht hot belang
rijkste documenten dat de laatste decennia,
over dit vraagstuk is verschenen te moeten
publiceeren.
Alvorens het echter den tekst van het arti
kel publiceeren, geeft het blad er een kort
overzichtelijk resumé van, aan de hand waar
van het uitvoerige document gemakkelyker
te volgen zal zyn.
Uit het artikel dan blykt:
le. dat de H. Stoel nooit heeft getoond,
dat het niet in vriendschappelijke Intrek
king wil staan met de Italiaansche regee-
ring.
2e. Er is geen reden, waarom Italië niet
een territorium voor de Kerk kan schep
pen, dat zy noodig heeft, om haar gees
telijke macht in de wereld vry uit te oefe
nen. „Italië alleen heeft met geweld dit
grondgebied doen verdwijnen, dat door het
werk der eeuwen was gestabiliseerd; daar
om rust op Italië alleen de plicht tot her
stel, door het oprichten van een staat,
zy het dan niet in de proporties van weleer
die noodzakelyk is, om de zichtbare on
afhankelijkheid van het Opperste Leerge
zag voldoende te waarlmrgen. Dat is trou
wens de plicht van Italië, want de verplich
ting van te restitueeren rust op dengene,
die iets weggenomen heeft Wy vragen
geen waarborgen voor de onafhankelijk
heid, die het onrecht onmogelyk maken,
d.w.z. geen absoluten waarborg”.
Wanneer Italië eens openlijk voor de ge
heele wereld tot deze laad van rechtvaar
dig herstel zal overgaan, dan is de H Stoel
overtuigd, dat het land zijn woord zal ge
stand doen, zonder de inmenging van
vreemde mogendhedenDe buitenland-
sche mogendheden hebben niets anders te
doen, dan kennis te nemen in de gebrui
kelijke vormen, van hetgeen Italië in over
eenstemming met den H. Stoel, zal hebben
gedaan.
Wat absoluut ontkend moet worden, is,
dat de huidige toestand, waarin de Paus
verkeert, de eenige practische oplossing
der kwestie zou zQn. Alle Pausen, sedert
Pius IX tot heden toe, hebben hot steeds
aan de wereld voorgehouden, dat het Op
perhoofd der Kerk nooit den tegenwoor-
digen toestand als wettig en rechtmatig
kan erkennen.
Het artikel van de „Osservatore Romano”
luidt:
ttnze artikelen van 21 en 22 September j.l.
hebl»en in de geheele Italiaansche en buiten-
landsche pers een groeten weerklank gevon
den. De opmerkingen van de buitenlandsche
pers, willen wij buiten beschouwing laten,
want meestal spreekt men in het buitenland
over deze kwestie zonder onze verhoudingen
precies te kennen en daarom willen wy ons
alleen ophouden met do artikelen in de Ita
liaansche pers.
Van deze artikelen zullen wy vooral het ar
tikel van de „Corriere della Sera* en dat van
de „Popola d’Italia” behandelen.
In het eerste blad bespreekt Giovanni Gen
tile op levendige wyze precies 4‘zelfde stel
lingen, zooals het oudee liberalisme die heeft
ipge«teld. vermengd met eenigb Hegeliaan-
sche punten, volgens welke er geen betere
oplossing van de Romeinsche krrestie is, dan
die, welke de garantiewet biedt
In de „Popola d’Italia” verdedigt Arnaldo
Mussolini de stelling, dat „hrt fascistische
Italië als kenmerkende eigenschappen heeft,
om zoowel rechter als borg kj dit brandende
vraagstuk te zyn”.
Zooale men ziet twee gekcel verschillende
opvattingen
Bij ile gratie Gods geef Giovanni Gentile
toe, dat er een Romeinsche kwestie bestaat
en dat zy nog steeds niet opgelost is. Hij ver
zekert zelfs dat deze krtestie brandend is”.
Voorts geeft hij toe, dal onze verklaringen in
September te juister tyd kwamen en het voor
deel hebben zeer oprecht en openlyk te zyn.
Doch hij voegt er aan toe, „dat het weinig
vriendelyk is met een persoon eerst jarenlan
ge betrekkingen aan te knoopen en dan plot
seling naar voren te komen met de bewering,
dat tusschen beide partyen oude geschillen
bestaan, welke geregeld moeten worden!”
Wjj weten nu r.aarachtig niet aan welke
„vriendschappelijke schikkingen” Gentile
hierby denkt-, wnnt wy weten er niets van,
dat de H. Stoel rich ooit ermede heeft ingela
ten om vriendschappelijke betrekkingen met
len Italiaanscken Staat aan te knoopen!”
Ook het verQjjt niet zeer vriendelyk te zyn,
treft ons niet \Vy meenen echter juist het
tegendeel nl. 'lat het de bladen van de tegen-
i»arty zyn, welke de kwestie vaak op onbe
hoorlijke wijie behandelen. Naar aanleiding
van het Eucharistisch Congres te Bologna is
tusschen de staat- en kerkelyke autoriteiten
vrienschappelyk van gedachten gewisseld.
Nu meent Gentile, dat dit er toe geleid heeft,
dat men Irngzaam „de brandende kwestie be
gint te vergeten!" Zekere bladen hebben zelfs
beweert, iat de oneenigheid tusschen den H.
Stoel en Italië, welke meer dan een halve
^Italiaansche natie in beweging houdt,
On dat oogenblik echter voelden wy juist
de dringende noodzakelykheidd te verklaren,
dat dit in ’t geheel niet bet geval is en het is
(ioodig, dat wy ons stilzwijgen verbre
ken. Thans moet de toestand nauwkeurig
.▼«ftgr-steid «orden en wel met alle klaarheid,
ft
HU vraagt ’s bisschons kerkelijke
veroordeeling.
In de Anglicaansche St. Paul-kathedraal te
Londen hebben zich Zondag ernstige schan-
daal-ecènes afgespeeld.
Toen bisschop Barnes van Birmingham
den kansel bestegen had om zyn preek te
houden, werd hij door Rev. Bullock-Webster,
rector van SL Michael Royal, College-hill,
die in gezelschap van een aantal personen
den preekstoel naderde, aldus toegesproken:
„In den naam van God. Amen.
Ik, George Russelle Bullock-Webster, uit
oefenend de heilige bediening, rector van
St. Michael Royal in de stad en het diocees
Londen en eere-kanunnik van de kathedra
le kerk van Ely. beschuldig hier en op dit
oogenblik in tegenwoordigheid van deze ver
gadering van geloovigen, in myn naam en
in naam van een groote groep geestelijken
on geloovige leeken van dit diocees plech
tig Ernest William Barnes, bisschop van
Birmingham, van het feit, dat hy door val-
sche en kettersche leering in zijn herhaalde
publieke uitlatingen de doctrines en de sa
cramenten van de Heilige Katholieke Kerk
(hiermee is de Anglicaansche kerk bedoeld
Red.) heeft geloochend en ze aan de ver
achting heeftrprjjs gegeven”....
Op dit oogenblik negon de organist te be
grijpen wat er gaande was en dadelijk liet
h|j de klanken van zyn machtig muziekin
strument door de ruimte rollen. Toen de or-
geltoonen het luidst weerklonken, bleef do
stem van den protesteerenden rector een
tijdlang onhoorbaar, doch toen de fortissi
mo’s voor zachter geluiden begonnen plaats
te maken, klonk zij duidelijk boven de mu
ziek uit.
Het protest luidde verder:
„En daarom protestveren wy ten krach
tigste tegen de uitnoodiging tot genoemden
bisschop van Birmingham gericht^ om van
den kaneel der Moeder-Kerk van dit dio
cees te preeken.
En daar de tegenwoordigheid van genoem
den bisschop in welke kerk ook een belee-
diging is van den Almachtigen God. en een
schandaal en een ergernis voor de geloovi
gen, doen wij thans een beroep op onzen
hoogeerwaarden vader in God, Arthur Foley,
lord-bisschop van dit diocees, om genoem
den bisschop te verbieden, in welke kerk
ook, die onder zyn jurisdictie valt, te pree
ken, of de heilige bediening uit te oefenen.
En verder doen wij een beroep op den
aartsbisschop en de bisschoppen van de pro
vincie Canterbury om genoemden bisschop
wegens gezegde ketterse he en profane uitla
tingen te oordeelen en, soo hy schuldig be
vonden wordt, hem onmiddellyk uit zyn
ambt te ontzetten en hem uit de Kerk van
God te verwijderen, zoolang tot hy berouw
toont en zjjn droevige dwalingen herroepL
En moge God in Zijn oneindige barm
hartigheid hem een spoedigen inkeer schen
ken.
In den naam des Vaders en des Zoons en
des heiligen Geeetee, Amen.
En nu, broeders, noodig ik, opdat onze
ooren niet door nieuwe profaniteiten wor
den getroffen, alle getrouwe geloovigen hier
tegenwoordig, uit, om met mjj de kerk te
verlaten, vóórdat de preek gehouden wordt,
en onzen eeredienst elders voort te zetten”.
Hierop boog rector Bullock-Webster voor
het altaar en verliet met zijn volgelingen de
kathedraal. Vijf- of zeshonderd menechen
verlieten de kerk, doch de groote meerdpr-
heid bleef om bisschop Barnes te hooren.
Intusschen bleef er aanvankelijk in de ka
thedraal een rumoer heerschen van belang,
zoodat het eerste deel van ’s bisschops preek
onhoorbaar was. Zoodra deze geëindigd was,
verliet het grootste deel der geloovigen de
kerk en bleef in groepen op de trapjien der
kathedraal staan om het geval te bespre
ken.
eigen jeugdorganisatie?
lemans, de innige vlaamsche musicus uit
Limburg, die zoo pas klaar is gekomen met
nieuwe en ophefmakende operapartituur en
tooneelmuziek. Een blik in leer en leven
van Justus Liebig, de Duitscbe physioloog,
door Ingr. K. Hambrouck.
No. 38. Onze taak tegenover Israël: het is
een harde plicht van charitas; maar het ge
moed van ons volk werd door geestdriftige
woorden ertoe bereid om in deze nieutvste
en niet minst-cdele tak van de jongste ka
tholieke aktie met hart en ziel op te gaan.
Te Antwerpen ging met enorme belang
stelling het Congres der Pelgrims: we hoo
ren daarvan de sterkste geluiden overwaaien.
Expressie van orthodoxe, warme kunst.
Over sociale werking in Holland.
No. 39. Pater Salemans over bet levens
recht van het ongeboren kind. Het juiste,
klare c> strenge woord by het dreigend ge
vaar van bet neo-malthusianisme en de drin
gende nood aan besef van familieplichten.
Even scherp stelt P. Muckermann de onmis
baarheid in het midden van de godsdienst
als opvoedingsfkator. Verder komt_ ons van
uit China een opklarend sébryven van P.
Put omtrent de asiatieehe chaos: hier staan
rechten op het spel maar tevens dreigen er
groote onheilen. In tooneelkronyk hooren
we reeds aanzoemen de belofte van een ny ver
en veelbelovend seizoen Van G K. Chester-
340.—
Totaal 26 223 90
Tevens werd by gelegenheid van hot be-
aan Breda
Chinee-
STRAF DER BESPOTTERS DER H. MIS
TE GOUDA IN 1574.
In zijn bekend werk „Hortus Pastorum"
verhaalt Marchant ons hot volgende.
In Gouda werd een Katholiek ernstig ziek.
Eenige Calvinisten kwamen hem bezoeken,
stnken den draak mot zijn godsdienst en
voegden op spottenden toon er bij. dat hij
gemnkkelijk zou sterven, als hij eerst de H.
Mis had gehoord. Daarom, zeide zij, zouden
zij deze voor hem doen.
Zij haalden dan een kelk en misgewaden,
die zij natuurlijk uit een Katholieke kerk
hadden gestolen. l>ereidden een tafel, en wel
dra was een gezongen H. Mis met diaken en,
sudiaken begonnen. Met alle ceremoniën
dreef men den spot, ofschoon men ze zoo
nauwkeurig inogclyk na.'lapte.
Toen men echter aan het Agnus Dei was
gekomen, kwam plotseling iemand aangeloo-
pen, om dengene. die als priester figureerde
te boodschappen, dat het uurzijner vrouw ge
komen was. Hij wierp de priesterkleeren af
en snelle zoo spoedig mogelijk naar huis.
Onderweg echter kwam men hom reeds aan
zeggen, dat de moeder een tweeling had be
komen. welke echter byna onmiddellijk wa
ren gestorven.
En als hij thuiskwam, vond hij zyn vrouw,
reeds met de lijkkleur op het gelaat, worste
lend met den dood; geen kwartier later was
zij reeds een lijk.
Den volgenden dag werd hy zelf door dt»
pest aangetast met allen, die op de een of
andere wijze aan de bespotting van de H Mis
hadden meegedaan, hetzij door te dienen,
hetzy door te zingen; en geen hunner ont
kwam aan den dood, behalve de kranke Ka
tholiek, die van zijn doodelyke ziekte her
stelde.
COMITÉ TOT ONDERSTEUNING DER
GETEISTERDE MISSIES IN CHINA.
De verdeeling der ingezamelde gelden.
Gedurende den winter van 19261927
heeft een door den P.M.B in het leven ge
roepen comité gelden ingezamcld voor de
Chineesche Missies die door de troebelen
en door overstroomingen en aardbevingen
zyn geteisterd Hot comité was zoo geluk
kig f 30.000 te kunnen overmaken aan Z.E.
Mgr. Celso Coiistantini. den Apostolischen
Delegaat in China. De eerste f 15000 zyn
door de Chineesche bisschoppen die ons
land bezochten in Januari 'mede genomen:
de anuere f 15000 zijn omstreeks Paschen
naar China gezonden De beide verdeelingen
welke door deti Apostolischen Delegaat ge
schied zyn, te samen genomen, is deze in
zameling ten goede gekomen aan de volgen
de missies, voor de achter hun namen ver
melde Itedragen De ingezamelde som bracht
op aan Chineesche dollars 26 233.90. De aan
gegeven bedragen zyn eveneens in Chinee
sche dollars, waarvan de koers op ongeveer
f 1.15 kan worden gesteld Uitgekeerd word
dan aan:
Mgr. Geurts v. Yungpingf i (Ijtz.) 3000.
Mgr. Schraven v Chentingfu (Laz.) 500.
Mgr. Fredcrix v. Ninghiafu (Scheut) 4000.
Mgr. Terlaak
Mgr. v Dyck
Mgr Hoogers
Mgr. Henninghaus v. Yenchowfu
(Steyl)
Mgr. Btiddenbrock v. I-anchowfu
(Steyl)
P. Frëns, overste
(Steyl)
Mgr. Tcheng van Puchi (Inl. Clerus) 1383 90
Mgr. Souen van Lihshien (Inl. Laz.) 1000.
Mgr. Ricci van Mokow (Franc I 500.
Mgr. Mondaina v. Changsha (Franc.) 1000.
Vicariaat van Sianfu (Franc.)
I Mgr. Jns van Ichang (Franc)
Mgr. Calza van Chengehow
(m. v Parma)
Mgr. Karbajal van Changteh (Aug.) 500.
Do salesianen te Shanghai 500.
De priesters die uit hel vicriaat
Kaifengu zijn verdreven
-
HOOGER LEVEN.
Algemeen Weekblad. Abdy Averbode.
Abonnementsprijs per jaar 50 frs. Voor Ne
derland en koloniën: Het Nederlandsche
Boekhuis, Tilburg. Per jaar f 4.50.
„Hooger Leven” in September 1927.
No. 36. B: t werk van Dr. Eberlé:
„Grossmacht sse" wordt de sterke aan
dacht opgeëischt voor de persevolutie in de
moderne geesteskring. Tegenover gevaarlij
ke wendingen en invloeden in de internatio
nale pers zullen én katholieken én Vlamingen
de oogen erg moeten openen. Een hamerend
Credo in het leven van G. Walschap en
een rustig woordeken van A. Nabon. Tus
schen L. Lambrechts en E. H. A. De Maeyer
gaat er een scherpe gedachten wisseling over
geestelijk drama en muziek.
No. 37. Het Waalsche jeugdcongres te
Luik! Waarom uit de zuiverheid en de eer
lijkheid van dat streven geen strenge les ge-
I trokken voor onze c:~“
De heer des huizes, een Protestant, meende W. Putman ging op interview bij A. Meu-
nu eens een mooie gelegenheid te hebben
om den Katholieken Priester Op de proef te
stellen. Hy verzocht hem een weinig by
hem uit te rusten. De gestelyke nam dit aan
bod aan.
Pas had hy zich echter neergezet, of de
Protestant begon te smalen: ^,Maar, ’t is
toch ongehoord, hoe hoovaardig en lui die
Bisschoppen en Kardinalen zijn. Ik wil wed
den dat, terwijl gij, Eerwaarde, dien langen
net is m geen gevat vriendelyk geweest om
naar aanleiding van het wisselen van vrién
delijke redevoeringen, thans te verklaren, dat
,^lles thans geregeld, ten einde en in orde is
en dat de oude tegenstanders zich verzoend
hebben I”
De senator beweert thans, dat het na de
overeenstemming tusschen de beide tegen
standers noodig was den weg van waarheid
en openhartigheid te betreden; men zou de
geheele waarheid aantonnen, opdat op deze
wyze partijen gediend zouden worden. En de
waarheid is, zegt hy, een utopie, hoewel zoo
wel Cacour als Crispi zoo vaak getracht heb
ben 'n verzoening in te leiden. Want 't inter
nationale belang van de Kerk om haar geeste
lijke verplichtingen in de geheele wereld te
kunnen nakomen, eischt zeker een zeker soort
van juridische onafhankelijkheid, welke eiken
Staat toekomt. Ook dan wanneer diens ge
bied zeer klein is!”
Nu kan deze nog zoo kleine staat, volgens
den schrijver, niet door Italië gesticht worden,
want wat men sticht, kan men al naar de om
standigheden, weer opheffen. Derhalve bleef
ook slechts een internationale actie over, wel
ke echter de souvereiniteit van Italië zou be
perken en opheffen. En zoo is, volgens Gen
tile, „de juridische verzoening, zooals de „Os
servatore” ze voorstelt, een utopie, zelfs een
zeer leelijke utopie!”
Ons'antwoord luidt: Wij zien niet in, waar
om Italië dien Staat niet kan stichten, welken
de H. Stoel, zooals ook Gentile zegt, noodig
heeft om Zyn verbeven taak in de geheele
wereld te kunnen vervullen. Want Italië heeft
toch ook alleen een staat verwoest, welke
eeuwenlang bestaan had. Bygevolg kan Ita
lië alleen dit onrecht weer goed maken en,
zoo al niet in den omvang, zooals dit eens het
geval was, toch een staat weder stichten
groot genoeg, om het Opperhoofd van de
Kerk de noodige onafhankelijkheid en bewe
gingsvrijheid te waarborgen: een herstel zon
der zelfmoord, omdat de kleine staat toch in
het geheel niet in staat kan zyn Italië te
nietigen!
Volgens de moreele wet heeft Italië daartoe
de verplichting, het is zyn 'plicht; want niet
alleen de individiieele mensch moet zijn on
recht weer herstellen, maar ook de staten.
Wie onrecht bedreef, moet herstellen.
Nu is het zeker, dat degene, die teruggeeft,
zjj het slechts ten deele, ook weer kan weg
nemen, doch wanneer iets dergelyks nog een
maal zou voorkomen, zou men alle sociale
gerechtigheid, de heiligheid van alle afgeslo
ten verdragen, kortom de geheele menschelij-
ke rechtvaardigheid vaarwel kunnen zeggen!
Want dan zouden voortaan alleen nog de on-
beschaamden kunnen leven!
Wjj verlangen volstrekt geen garanties
voor onze onafhankelijkheid, welke onge
rechtigheden en nadeel onmogelijk maken,
geen absolute garanties dus, want deze zyn
niet op deze wereld te vinden. Al is een staat
nog zoo machtig, hy kan ze niet geven. Even
wel moeten wy zeggen, dat het onlogisch en
wreed ironisch is steeds weer voor dengene,
wien alles ontnomen werd, de woorden te
herhalen: „Ik behoef u ook het weinige niet
te geven, want wanneer ik het u heden xou
geven, kon ik het u toch morgen weer afne
men!”
Wanneer de dag zou komen, waarop Italië
voor de oogen van de geheele wereld zyn on
recht weer zou goedmaken, dan z(jn wy over
tuigd, dat het er een eer in zou stellen, ook
zonder dat buitenlandsche mogendheden tus-
schenbeide komen, zijn woord gestand te
doen.
Senator Gentile kan daarom gerust zyn,
want wy zullen noch op een internationaal
gerechtshof, noch op de buitenlandsche mo
gendheden een beroep doen, want de H. Stoel
verwacht, zooals de kardinaal-staatcsecreta-
ris tijdens den oorlog verklaard heeft, „dat
de H Stoel de oplossing van de Romeinsche
kwestie niet van internationale inmenging,
doch alleen van het gerechtigheidsgevoel en
van het gezonde oordeel van het Italiaansche
volk verwacht”.
Den buitenlandschen mogendheden zal dan
niet anders overbljjven, dan na het welslagen
van de regeling van deze acte kennis te ne
men.
Hetgeen wy echter totaal niet kunnen toe
geven is, dat de tegenwoordige toestand de
eenig goede oplossing geeft, want dit is voor
ons een utopie, ja een zeer leelyke! Gentile
zegt, dat de garantiewet goed blijkt te zyn en
dat de Paus nooit vrjjer ie geweest, dan sinds
1870, noch naar buiten, noch -naar binnen!
Daarop valt te antwoorden dat, wanneer dit
waar was, er totaal geen „Romeinsche kwes
tie” zou zyn. De garantiewet is echter nooit
voortreffelijk geweest, want zy is door den
H. Stoel volstrekt niet aangenomen. De eeni
ge opmerking, welke men zou kunnen maken,
was deze, dat die wet een mislukking is. De
afgeloopen vyftig jaren zyn voor alle Pausen
jaren van alle soorten van smarten, van be-
leedigingen, van beperkingen en van lyden
geweest, en men dankt het alleen aan de
zichtbare bescherming Gods en het buiten
gewone beleid van alle sindsdien regeerende
Pausen, dat trots alle moeilijkheden en hin
dernissen, het scheepje van Petrus nooit op
de vele klippen gestrand is. En het is onnoo-
dig de glorie van de slachtoffers, thans
hun vervolgers toe te schrijven.
En wat de vryheid betreft, is, wat ooit an
deren ook daarover mogen denken, slechts de
Paus alleen de eenige rechter en de eenige
getuige. En de Paus voelt zich niet vry! Hy D
voelt integendeel in de hoogste mate zijn on- weg door regen en wind hebt moeten af-
vryheid, hij voelt de talryke moeilijkheden,
waaraan Zyn opperste Herdersambt is bloot
gesteld. Dit beeft niet alleen Pius IX, maar
na hem Leo XIII, Pius X, Benedictus XV en
Pius XI gezegd; Pausen van heiligheid, van
wetenschap, van diplomatie, van rechtscha
penheid. Pausen, welke langs verschillende
wegen tot het Pontificaat kwamen, mét altijd
weer verschillende gaven en verschillende
geestelijke stemming. Vooral echter ook Ita
liaansche Pausen, die echter allen onmiddel
lyk hun smart over den toestand van den H.
Stoel uitspraken en die altijd weer voor de ge
heele wereld bekrachtigden, dat het voor het
Opperh* fd van de Katholieke Kerk onmoge
lyk is den huidigen toestand als wettig en
on veranderlijk te aanvaarden.
Deze kweetie betreft de teerste gevoelen*
van de Katholieken van de geheele wereld en
dan waagt iemand het te zeggen, „dat de Paus
„Dank n wel, mijnheer", antwoordde de
priester, „ik ga naar huis, zooals ik geko
men ben. Zulke uitstapjes zyn geen zeld
zaamheden voor mij”.
En de Kardinaal vertrok.