BERICHT Onder rood schrikbewind. „ONS BLAD” Uitbuiting van roode macht. StoomeriJ en Ververij van S. KROM BureauHOF 6, ALKMAAR - Telefoon IV. H. SCROOAHOVER 1 FEUILLETON. Gestrafte misdaad. I I t X de volgende weck Is het beslist de LRRTSTf WEEK der prijsvermindering. Aanslag op den eigendom van particulieren. Roode huur-„woeker.” Socialistische props ganda-wonlngen. 1 5. WOWIHG tWRICHTIHG LANGESTRAAT ioo alkmaar -Js XL i AdvertentieprijsA Abonnement*pr(je i Aan alle abonnt*» wordt op aanvrage gratie een polle verstrekt, welke hen verxAfcert tapen ongevallen tot een bedrag van f 3000. f 750f 250. f 125. f bO. f 40.— BUITENLAND. OIHO ALKMAAR 1*4843 NOORD-HOLLANOSCH DAGBLAD 'l T 1 No. «U Red* tut o van De bonw niet* beteekentl f Omdat* onz« MEUBELEN mat da hand vervaardigd warden x*jn ze beter dan anderen- natuurlijk en». be pal: huur. •n». Hm kon nu eenmaal niet ander», en bM zoo vroe- - een ivond tijden» on* 'renen, na vele conferen- door rijn woon- w»s van den wo- gemeentebestuui van de blaam, dat van vat, Hadden wjj gelijk, toen wjj de Weensche woonkazernes „bolwerken van de propaganda voor het socialisme” noemden? In de gemeentepolitiek hebben de sociaal demokrat»n de bevolking vooral daarme'l» de en a a fX— s s f 2-85 9 0.00 booger *t Was dan ook geen wonder, dat tnsscben die twee khideren een genegenheid ont- tgrooter dan de gewone liefde on- trs. Voor zjjn broeder George Va- Toen de socialisten, na de groote revolu tie, de macht in Oostenrijk in banden had den, hebben zjj - zoowel in den Natio- naJrat als in den Weenschen gemeenteraad hun macht op zeer radicale wjjze uitgo- Mt: Zjj zouden nu een» geen half werk leve ren! Z(j zouden een verbeterde editie van den Rusei-schen heilstaat geven! Nog der Cbi geheel en al macht wae maar een heel gewoon gezicht door dién 'tonzin niet langer den. Pén 5en is George bj^^M niet langer mijn 'F’cn tue^H vo. d:er> zien - tuj^a Het is wel curieus: Terwjj! de particuliere huiseigenaren 1<o»- genaamd geen huur krijgen, wpét de ge meente het zóó In te richten, dat z0»arme huurders! behoorlijk aan een, naar om standigheden hoog, percentage toekomt. In den gemeentelijken nieuwbouw geldt geen „Mieterschutz", geen, buurdcrs-bescher- ming, de gemi'ente kan in dit opzicht dn* doen, wat zij wil. En zfi doét het ook! Terwijl de particulier officieel fbinnenka mers wordt er veel gesmokkeld!) slecht» het 150-voudige van den vredesprijs bed in gen mag^ weet de gemeente de huurprijs vat. •fond, ve der br»p< w lentijn de plaats van zjjn heide ouders inge nomen van de moeder, die op het kerkhof van Allanbay lag begraven, van den vader, die een dood leven leidde van dronken schap en walgelijke ongebondenheid. Niet altijd waren de Jennan’e in slechten d«en geweest, De vader wgs ger marine-lnitenant- geweest; hl? was echter niet-eervol uit den militairen dienst ontsla gen en was met zijn vronw gevlucht naar Allanbay, om daar zijn schande te verber gen. Be schulden, die de aanleidende oorzaak van dat ontslag waren geweest, waren al lengs aangegToeid. totdat de ongelukkige faml’i» tot de diepste armoede was verzon ken in spijt van de heldhaftige pogingen der vronw om het hoofd heven water te bonden. 70 had den worstelstrijd tot het laatste yv'ronbHh volgehonden; toen was haar hart gebroken van angst en verdriet, en moest Wn haar hnlpeloore kinderen overlaten aan v Me grillen van een luien dronkaard, die zoo- Ten gevolge vgndeze fraaie wovn-p»*ii>iek 1» de particuliere bouwnijverheid in Weenen natuurlijk geheel verdwenen. Wie gaat er bukpagewone gevalUu uit gesloten nu huizen bouwen, wanneer Hij te voren weet, dat al het daaraan ten koste gelegde geld renteloos zal blijvenI Dit op zichzelf onaangename gevolg van de roode woon-politick was echter een kolfjp naar de hand van het rotate gemeentebestuur. Zóó moest het ook juist gaan! Het parti culier initiatief moest uitgeaehakeld worden, de overheid moest deze taak overnemen. Welnu! De overheid heeft die taak overge nomen. En flink! Geen half werk! Het roode genn'entebestbur moest toch bet verwijt ontgaan, dat het 4- politiek zelf de oorza.ij ningnood; het rooft moest zich toch zuivere# vs het door uitschakeling van het particulier initiatief duizenden en duizenden bouw vakarbeider» werkloos had gemaakt en werkloos hield. Dus ging Met geld. voor de kinderen, voor de twee duizend kin deren, wdko gr in dit „Hof" zijn." Zoo begon de loopbaan van de twee jeugdige -leemans. In alle omstandigheden hadden zij elkander geholpen. Hoezeer hun karakters -an elkander begonnen te ver schillen naarmate zij zich ontwikkelden, nooit was die hartelQke onderlinge liefde verflauwd, of was er zelfs de minste ver andering fn gekomen; en toen Valentjjn op dien eenzamen landweg voort wand el de, geheel aan den grilliger) loop zijner gedach ten overgeleverd, sprongen tranen in zijn oo"en hij de herinneringen ul' woekeren t|jd toen hij als kleine jongen dienzelfden weg zoo dikwijls hand in hand met zjjn broertje had afgelegd. „Over een paar dagen zal Ik zijn dier baar gelaat weer aanschouwen", dacht hij, „moge de hemel hem zegenen". De oude tante woonde in een klein huisje manschappen, maar deze waren duizendmaal beter jongens dan hnn ontaarde vader, ging hun tamelijk wel. Zoo begon de loopbaan voor in het dorp. Ze zat er nu betrekkeljjk warmpjes in dank zjj de liefdevolle vrij gevigheid der twee handeldrijvende kapi teins; maar vroeger was zjj zeer arm ge weest. en zij had slechts zeer weinig voor de twee verwaarloosde kinderen kunnen doen. Ze bad hnn echter onderkomen gege ven, als zij om hnn vader niet thuis durfden komen, en dikwijls had zjj haar nederigen maaltiid met hen gedeeld. Juffrouw Jerman. zoo heette zjj altijd bij haar buurlui, was nu zestig jaar. Toen haar neef het tuinh.k ogende, zat zij aan het venster te breien. Reeds voordat hij gebeld had, had zij de voordeur geopend, om hem zoo vlug haar oude beenen het veroorloof den, tegemoet te loopen en hem in de armen te vallen. „Lieve, beste jongen!” riep zjj schreiend uit, wat heb ik lang naar je uitgezien, wat ben ik blij, dat ik je weer een» hier heb!” Dien dag hadden tante en neef heel wat te praten; th was zoo nieuwsgierig naar zijn avonturen, en hij had h» haar naïeve belangstelling zulk een nleizier, det hij eerst tegen etenstijd uitverteld had. Hij zatkA het vuur zHn pHn te rook en zfi zat, aangfl tig luisterend naar znn v»rtia'ei< en het mn»-t h»»r vel hart, lat zij nooit n’k ha -oHn-i JÊ Mjfer8 11-25 elke regel atv f 9J5. RkUuh p« gerje.?5 voor 4e eerste paginavoor de ovenge pagina’s f OJOf ■brRk „Vraag «a aanbod” bij vooruitbetaling per plaat Iper advertentie van 5 regels iedere regel meer f 0.1 C haar woningen tot het 2000-, tot het 3000- voudige op te voeren; het heet dan. dat men extra betalen moet voor het gebruik waschgelegenheid, van droogruimte, kiudertebni.s enz. Zoo kan het gebeuren, eiat een grout- btdustneel in Weenen, welken wij in den trein ontmoetten op onze terugreis, weliswaar hoe genaamd geen huur ontvangt van zijn eigen huizen doch dan ook-jpoor de door hem g«> huurde enorme pefcJRen hoegenaamd geen huur betaalt. Zoo wreekt zich het bcisjewbuisch systeem! Neen! De twn» der geineentewoningen beeft in Weenen niet voor alle» oen sociaal doel. Evenals uit Alle dingen, zoo wil het>roo<le gemeentebestuur vaxi Weenen ook uit den woningnood, ook uit den gemeentelijken wo ningbouw socialistische propaganda slaan. Deze woonkazernes moeten bolwerken van propaganda zijn voor het socialisme. 'Vanneer de sociaal-democraten in een of ander Jlezirk" zich stevig willen nestelen, dan iKHiwen zij daar een burcht; in het alge meen v'tmim^deze woningen slecht* ver- huurd a^^K-ialisten- om wille van de re clame word» er ech\>!et}vk wel een* een ka tholiek toegdGR^tnaar deze katholiek e wil hij principieel bijjven we! ontzet tend gepantserd zjjti. als hij het tn zoo’n wo ning langer-dan een paar maanden uit houd L Op alle mogelijke manieren wordt hjj dooi zijn lieve roode buren genégerd, totdat hfc zich officieel tot de soelaaldemokratie be keert. Op socialistische leestdagen moet bij zijn vensters rood versieren, en avond* moet hjj zijn lamp zelfs rood laten schijnen. Buitendien wordt hem zjjn overgang naar de sociaal-demokratie erg gemakkelijk ge maakt: h|j krügt zijn rood dagblad, als huur der van zjjn woning, geregeld natuurlijk togen behoorlijke betaling zóó maar thuis gestuurd! Als dat niet helpt In de „Arbeiterazeltung” van 1 Januari, het onvervalschte roode dagblad van Wee nen vonden wjj de beschrijving van bet roode leven in zoo’n roode Weeneche huurkazerne, letterlijk vertalen wfj: „Het Winarski-bouw-complex U één groott. Partij-famllie. Van de 750 huurder* zjjn et 271 geabonneerd op de „Arbwiterszeitung", 362 betrekken „Die Unzufriedene”, en 209 zijn lid van onze vereeniging „Kinderfreun- de". Van de mannen bebooren er 732 en van ae vrouwen 406 tot onze )>art(j-organisatie. Er 1* een klein partjj-bureau en daarnaast een heel gezellige kamer. Ook is er een kleine drukkerij in „Wt- narski-bof" ingericht; een partijgenoot «taat aan de zet-kast en werkt daar voor de „Ge nossen", die drukwerk en convocaties willen laten maken. In dit huis zjjn ook groote zalen zelf had ingevoerd- Na h t diner deed hij m; een wandeling door het dorp om daar zijn oude vrienden en bekenden té ontmoeten, en met hen te spreken over den ouden tijd Dien eersten dag in Allenbay bracht hij zeer gezellig door. Den tweeden dag echter deed hjj niet veel meer dan zich vervelen. F" had al zjjn avonturen verteld, hij had al zijn oude ken nissen gezien. Het gezichtje van de liedjes- zangster zweefde hem voortdurend voor oogen; den heelen dag stond hjj lusteloo^ over het tuinhek te leunen en pijnei^^fl rooien. „Jonren, jongen", zeide Juffi-ju^M midags. ,,'t is maar gned^^O Fleer een ztemsn vsn want irszon It niet '/'-T?'. der een dak t- i - oP^et oogenblik nog in aanbouw van „maar" 1800 woongelegenheden. Natuurlek zjjn deze nieuwe woningen vol gens de overal gehuldigde wonlngbouw- begrippen volkomen uit den booze: de ka- zenie-woningbouw wordt overal om heel veel verschillende, doch allemaal streng geldends redenen, veroordeeld. Men wil tegenwoordig terecht! geen opeenhooping meer vap gezinnen; iedei zjjn eigen huisje, tezamen in een tuindorp, dat is bet parool van onzen tijd. liet „moderne" gemeentebestuur van Woe nen negeert dat allemaal. En hef houwt kazerne»! gevleid, dat zq bet huisbezit om zoo te zeggen in beslag lieten nemen. Gedurende en onmiddelljjk na den oorlog had men gelijk bet ook noodig was vele bepalingen in bet leven geroepen, waar door de huurders beschermd werden. Doch de »oclaal-demokraten gingen verder: zjj lieten al deze „Mieter»chutz”-bepalingen niet alleen voortbestaan, neen, zö kenden der gemeente in dit opzicht nog veel groo- tere rechten toe: de buiseigendotn werd" eigenlijk totaal illusoir gemaakt; men bad over zjjn eigendom niet* meer te vertellen: de gemeente legde en niet zuinig! beslag op woongelegenheden, de gemeente bepaalde, wie mett in zijn hui» moest laten wonen, de in besiag genomep woningen en ook alle vrijkomende huizen vrijkomend -b.v. wegens overlijden of vertrek werden door de gemeente beheerd. En bjj dat alles hoezeer de waarde van de kroon ook daalde kreeg de eigenaar tot voor drie jaren geen Heller méér dan in vredestijd, zoudat de huur voor hem vrjjwel tot nul herleid werd Than» staat de zaak zóó dat de eigenaar bM honderdv|Jfiigvoudige van den huurprijs iveMjng^ buarwetten, huurupzegghigiwet vrede-nijd innen mag. Wat nog evenzeer Men ga maar een* eventjes na. Kreeg een eigenaar in 1914 aan buur voor een woning een jaariijkseh bedrag van 1000 kronen (d. 1. ongeveer f 500.dan krjjgt bjj daanoor thans 150 maal 1000 kronen ia 150.000 kronen, d.w.z. 15 Shilling is f 5.25. Per jaarl Ziehier een aanslag op don eigendom, welke ieder Nederlandsch voorstellingsver mogen tart. Op deze wijze heeft tnen welbewust dui zenden en duizenden eerzame ingezetenen tot den bedelstaf gebracht; men heeft hun da inkomsten uit hun bezit eenvoudig afgesto len. Op deze wjjze weten *ociaal-demok raten wanneer zij aan de regeering zijn, „succes sen" te behalen. Sinds jaar en dag zijn nu de Christelijk- Socislen doende om aan dezen «ehandeliiken toestand zij het ook maar tot on zekere hoogte een einde te maken; Mgr. Dr. SeIpel wil den huis-eigendom. zij het voor- ïoonig ook maar voor een klein gedeelte, weer erkend en geëerbiedigd zien, en Jtfl heeft onlangs een voorstel willen aanhangig maken, rnn de woninghnur voortaan te doen berekenen tot het 2000-voudige van den vredestyd. Een zeer gematigd voorstel! Immer», ook ian nog. wanneer dit voor stel aangenomen werd, zou de wettige eire- naar slechts een klein percentage van het hem toekomend» bedrag ontvangen b v. f 70in plaats van f 500.in vredes- t^d. Het voorstel is zelfs nog- meer dan bilHik. V»»r onrfsnks ve-ret«en de «ncissl- kwamat aoor Alkmaar* Waar bairaa Alkmaar. Mm GeOhiatreenl ZondagzbUd demokraten zich ertegen mM man en macht, zooals zjj door oppositie tot op beden Mëéd* een behoorlijke regeling van de huw- waarde-kwertie ónmogelijk gemaakt hebben «n toen wjj op laatste verhRjf hi Wi ties over bet hnns-prohleem met katholieke leiders, eeltige on* Mteresseerende Weenseho bladen ter hand Muaen. toen trof ons aan den kop van bet vuuroode dagblad „Der Abend” een opschrift fn koeien-van-lctter»; „Liever uteken wQ het Porletnentsgebou'o bt braetd!” Zoo kan bet gebeuren. ondank» het feit, dat sinds twee jaren het fnheslagne- mingareeht opgeheVvn is. dat in veel te deftige en veel te groot» woningen arbeiders gezinnen huizen, en blijven huizen., enkel en alleen, omdat bet wonen déAr toch niets kost hoegenaamd. DE BRITSCHE VMJO1 Sterke vloten zijn noodig; maar sjj bedreigen niemand. Naar Reuter uit Londen meldt h«eft Bridgeman, de eerste lord der Britsche Ad miraliteit, te Whiltchurck een rede gehou den, waarin hjj uitlegde dat het voor de Britsehc gedelegeerden op de (mislukte) maritieme conferentie te Genève onmogelqk wac geweest er i.i toe te stemmen, det het aantal voor Engeland toe te laten kruinen vsetgeeteld werd op een aantal, dat de vei ligheid van het Britsche Rijk in gevaar bracht. Bridgeman wees er op dat men zich geen zorg behoefde te maken over het nieuwe Amerikaansche vlootbouwprogram. al was het we! de vraag of dat nu a!s vlootheper- king kon worden beschouwd. Engeland mag niet het recht van de^± in twijfel trok ken, om zelf te bep^M^ee st-: -j-L voor verde-iiging.-/ien moet zjjn. Het ia ondenkbaa' «.„t of Engeland of de Ver. Staten thair-Mcoud* omgaaa snel ooz- togswettige drokhwelden. ÏAat ons hopen, dat indien ffë Amerikanen een groote vloot 'iggpMwea dat dit een evengroote factor zal vrezen in het belang van de vrede ah de Britsche vloot het ia. Wat hu aangaat de beschuldiging dat En geland tegenwoordig meer uitgeeft voor zijn bewapening dan vroeger, merkte Brid geman op, dat h«t grootste deel der uit gaven wegging aan het vlootpersoneel, de arbeiders op de werven en de oudgedienden. Wat nu de ontwapening aangaat, zeide Bridgeman, dat Engeland vóór den oorlog 704 oorlogsschepen bezat met een totale tonnenmaat van 2.695.500. In November van bet afgeloopen jaar be- zat Engeland »en oorlogsvloot van 895 schepen met een tonnenmaat van 1.*40.060? De minister zeide nog dat Enge'.rnd be reid zon zijn tot verdere beperking indien de andere mogendheden dat ook rou'fhn doen. PC BEGROETING VAN KARDINAAL SER EDI IN HONGARIJE. De intocht van Zjjn Emin. Kardinaal Se- redi iu Hongarije is een ware „blijd» in- comste” geworden. Ondanks de Januari konde en het vroege morgenuur stond ceri groote menigte den kerkvorst des morgen* om 5 uur op te wachten aan het grenssta tion. Alle stations tot de kleinste die de Kardinaal op zijn weg naar Boedanest pas seerde waren feestelijk vereerd. Bij het na deren van den trein aan die station» waar gestopt werd, hiff het volk nationale of k“r- kelijke gezangen van welko-n aan. D< Kar dinaal dankte hiervoor, telkenmale z ht- baar - nt’-eerd en gaf ziin zegen, de gemeente zelf bouwen, dat zjj vraag niM: boe! daarover zullen wij later spreken wift U kloppen uit de zakken der burgers. Hcele nieuw* wijken, ja, beele nieuwe ste den deed het roode gemeentebestuur in en kele jaren tjjds verrijzen, en boven den ingang, boven den hoofdingang van derge- Ijjke ontzettende kazerne-gebouwen liet do gemeente in groote gouden reclame-letter» de mededeeling aanbrengen, dat deze wonin gen gebouwd werden door de gemeente Weo- nen met de opbrengst der woonbelasting, waarover wjj later nog wel een hartig woordje spreken zullen. Tot op heden heeft de gemeente Weeneu ongeveer 2tl.(XM) woningen gebouwd, en ivel. in bloc-formatie; er bestaan in Weenen hul- zen-complexen van 3000 woningen; één Is er wel naar lichaam als geest door zjjn walge lijke hartstochten was gesloopt Geheer die trootelooze jeugd door wa ren de broers alles voor elkander geweekt, en zoodra George 12 jaar. ValentHn 19 jaar ond was. waren he^SinderlijV’hqi» ont vlucht en. hadde* zjj zich op een kMn koopvaarrfjjsche^kje laten aanmonsteren. Op zee trad Valentijn steeds als beschermer voor zijn jongeren broeder op tegenover de ruwe zeelieden voor de arme bet voeblen zjj in den Nationalrat de re* iriMelijk-Socialen, zonder wie zij niM reeren konden, doch bun lertijd groot genoeg om uiterst radicale wetten aangenomen en ui terst radicale maatregelen doorgevoerd te itrjjgen. - Vooral ook, doordat de tjjden voor Oos tenrijk uien zeer abnormaal waren, en dus ook de Chriateljjk-Sociaien tot op zekere hoogte wel vooi wekere lijdelijke op zich- «elf zeer abnormale wetten en maatregelen te vinden moesten zjjn. Evenals hier te lande, zoo heeft men ook ia Ooetenrjjk gedurende en na den oorlog --distributie van levensmiddelen en meerdere vrijheid-belemmerende lingen, vooral ten aanzien van de volks- gekend. aev auu uu evuiuui uim auucrn, vu ur, 1* begrijpelijk, dat men in een oorlogsland als Oostenrijk vaak nog dieper doortasten moest dan bier. De soi-isal-demokraten hebben bet daar- b| In Oostenrijk zoo bont gemaakt, dat hier geen sprake meer kon zjjn van gerechtvaar digde oorlogsmaatregelen, maar van een doelbewust opgezet nieuw socialistisch osn niet te leggen: bolsjewistisch regiem. Een roode volksleider als we ons niM vergiesen was bM Je bekende Dr. Renner beeft het Inilertijd ■•nenlijk verklaard „Wenn sebon gefahren werden mus», dan kntschiere ich lieber seibst!” „Al* er dan toch gereden moet worden, dan bon ik «elf maar liever koetsier!” Welnu: >o»teiirijk„<-.be socialisten hebben als koetsier gefungeerd-, en ze hebben zooveel bM in bun vermogen was bM wagentje gestuurd in uiterst Hnkscbe rich ting. Vóór alles waren zjj erop bedacht, bjj de maroa ta> bM gevlei te komen: Daarom moest b.v. de distributie van le- v vensmiddelen en», lóó geregeld blijven, dat de overheid geweldige sommen bjj te betalen bad: een politiek, welke naar ons ver- •ehHlende deskundigen verzekerd heblmn een der voornaamste oorzaken geweest i» van de ontzettende kroon-inflatie. Het was er ook eigenaardig geregeld; al* de nii]li<->-ai< Rothschild n^ar Wennen kwam, dan at hjj daar zjjn broodje met vleesch.... goedkouper dan het eigenlijk kostte: de overheid betaalde bij.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1928 | | pagina 1