1
i
1
1
Vrijdag 20 Juli 1928.
No. 27. r
i
s
ben:
ij
I
Bijdragen tot de Geschieenis
van het Bisdom Haarlem.
DE HANDHAVING VAN KERKELIJKE
RECHTEN TEGENOVER DEN STAAT
IN HONGARIJE....
Het Katholicisme in
Bulgarije.
DE PAUSELIJKE LEGAAT VAN HET
INTERNATIONAAL EUCHARISTISCH
CONGRES TE SYDNEY.
EPISTEL EN EVANGELIE.
■9
jH
r
sa O
de bestraffing
en
9
t
i
ingen,
Want
nadat zjj het la'ger onderwijs in het land vol
tooid hebben, voor hun middelbare studies en
de theologft naar buitenlandsche seminaries.
Met deze methoden zijn echter geen bevredi
gende resultaten te bereiken. Terwijl deze
jonge geestelijken hun opleiding in het bui
tenland genieten en als priester in hun vader
land terugkeeren, zijn zij niet op de hoogte
van de taal, geschiedenis en gewoonten van
hun eigen land. Dezen jongen geestelijken is
het byna onmogelijk de mentaliteit van hun
eigen volk volkomen te verstaan.
De katholieken van den Slavischen ritus
bezitten sinds anderhalf jaar een eigen bis-
sehop, die zjjn zetel heeft te Sofia. Met uit
zondering van de Asoimptionisten staan on
der het gezag van dezen bisschop wereld-
heeren, die hunne opleiding genieten bij de
Lazaristen te Saloniki of bij de Assumptio-
nisten te Adrianopel. Deze beide Instellin
gen zullen echter door een enkel- te Philip,
popel vervangen worden.
In drtzelve jaar (1788) is de droevige en
ten alle tijden beklageljjke historie begon
nen met den Eerw. U. Jots van Gulick, ca-
pellaan te Middelburg, die zig om zijne lang
durige halstarrig- en onvergeljjkeljjke kop
pigheid vele ergernissen en moeyten heeft
te weeggebragt en niet voor laat in het jaar
1791, dat is meer dan naar drie volle jaaren
geeyndigt is.
Deese mensch was van een wrevelig, op
lopend, stout en onbeschaamt caracter.
Hjj was een Middelburger van geboorte,
van geref. ouders afkomstig en nu zedert
ettelijke jaaren, by den Eerw. en braven
pastoor J. R, Vermeer, in zjjn geboorte
plaat»? capellaan.
Hier kon hjj zig met het huyshouden niet
verdragen, richtede allerlei stoutigheden
aa,n waardoor hjj den Hr. Pastoor en elkeen
de zamenleving verdrietig maakte.
uitkomsten der
i 1 Januari 1927
EEN NIET-CHRISTELIJK BLAD ROEMT
DE KATHOLIEKE MISSIE-WERK-
ZAAMHEID.
De Japansche courant „Times and Mail”,
een niet-christelijk blad, dat veel verspreid
is in het Oosten, spreekt met de grootste
waardeering over den Katholieken Missie-
arbeid, vooral op gebied van opvoeding. Het
verklaart, dat er geen enkele andere christe
lijke missionaris ooit zoo’n grooten en bljj-
venden invloed in Japan heeft gehad als
de H. Franciscus Xaverius, wiens werk, even
als dat van zijn opvolger, een internationaal
karakter had, wat men van geen enkele
Protestantsehe Secte zeggen kan.
OFFICIEEL KERKBERICHT
wan het „Noord-Hollandsch Dagblad”
Eene treurige bladzijde in de geschiedenis
van Wersfershoef beslaat het pastoraat van
Joannes van Gulick. Den 13en November
195 werd hjj, na een vierjarig jtastoraat^,
Ilpendam, naar deze Statte gezonden:
voorheen zoo berugte man. die zooveel spels
veroorzaakt had’’, schrijft Ten Hulscher. Eu
reeds den 27en Öet. 1796 werd hij om de
oneenigiheden, welke tusschen hem en zijne
Gemeente ontstaan waren, uit zijn ambt en
bediening ontslagen. Amovimus et ab omni
officio suspendituus J. van Gulick. Na
eenige maanden werd hij in 1797 pastoor te
Kudelstaart en stierf den 2en Mei 1805.
Ter kenschetsing van de kerkelijke toe-
'Standen op het einde der 18e eeuw is het
leerzaam de houding en de handelwijze te
bespreken, welke door Van Gulick, destijds
kapelaan te Middelburg, tegenover zjjne
kerkelijke Overheid \verd aangenortien. Het
geheele verhaal werd omstandig door Ten
Hutecher in zijn Dagboek opgesteld. Ook
voor de kennis van den persoon des aarts
priesters zjjn deze bladzijden niet zonder be-
teekenis.
HET KERKELIJK HUWELIJK EN
DE BURGERLIJKE STAND.
Een zeer belangwekkende uitspraak.
Het opperste Spaansche gerechtshof heeft
een belangrijke uitspraak gedaan, waardoor
kerkeljjke huwelijken, die buiten de schuld
der partijen niet in het register van den
burgerlijken stand ingeschreven zjjn, toch
geldig zijn.
Het opperste gerechtshof gaat daarbij van
de volgende overweging uit: Het huwelijks
contract, dat dopr Jezus Christus tot de
waardigheid van een Sacrament verheven
werd, bewerkt de totaliteit der burgerlijke
rechtsgevolgen, wanneer het huwelijk over
eenkomstig het kerkeljjk wetboek gesloten
werd. De inschrijving in het register van den
burgerlijken stand is een daad van adminl-
stratieven aard, waardoor met alle zeker
heid de burgerlijke stand der personen vast
gesteld wordt.
DE PRIESTERNOOD.
Een bijzondere gunst.
De bisschop van Perpignan, mgr. Carsalada
du Pont, deelt, naar Kipa meldt, in de
„Semaine religieuse” van zjjn bisdom mede,
dat de H. Vader, om te voorzien in bet
tekort aan H.H. Missen, tengevolge van het
heerschende gebrek aan priesters, dat zich
bjjzonder op het platteland bemerkbaar
maakt, de geldende strenge bepalingen aan
gaande het Mis-lezen voor dit diocees in
zooverre verzacht heeft, dat priesters, die
meerdere parochies te bedienen hebben, op
Zondag dria H. Missen mogen celebreeren.
Om geen schade te berokkenen aan de ge
zondheid staat de Paus toe, dat die priesters
tusschen de eerste en de tweede H. Mis een
versterking mogen nemen, in den vorm van
drank. Eveneens migen zjj, wanneer zij tus
schen de tweede en de derde kerk een langen
moeiljjken weg hebben af te leggen, tusschen
de tweede en de derde H. Mis ook iets drin
ken.
De bisschop maant dan de geloovigen
aan, dat zjj de gunst, die alleen verleend
werd met het doel de gelegenheid te geven
den Zondag te heiligen, naar waarde zullen
schatten, en dat zij de Zondagsmis steeds
zullen bijwonen.
EEN JAPANSCH BEKEERLING.
Op Pinksterdag had een aandoenljjke
plechtigheid plaats in de Kapel van Propa
ganda, waar Zjjne Eminentie Kardinaal van
Rossum de H.H. Sacramenten van het Doop
sel, het Vormsel en de eerste H. Communie
toediende aan den jeugdigen Japrfhschen be
keerling Ryozo Okuda, student aan de Kon.
Academie voor Muziek „St. Cecilia”. De be
keerling nam den naam aan van Paulus. In
November van het vorige jaar ontmoette de
beroemde tenor hier in Rome Mgr. Hajasaka,
den eersten inlandschen Bisschop van Japan,
door Z. H. den Paus zelf geconsacreerd. Ter
gelegenheid van een muzikale uitvoering in
het College van de Propaganda, gegeven ter
eere van den pas gecoosacreerden Bisschop,
zong Okuda het Ave Maria van Gounod zoo
prachtig en met zooveel gevoel, dat Z. E.
Kard. van Rossum zeide: „Het is ónmoge
lijk, dat iemand, die zoo heerljjk den lof van
Maria zint, niét Katholiek wordt”. Na een
lang gesprek met Mgr. Hajasaka besloot
Okuda den kaholieken godsdienst grondig te
bestudeeren. Na acht maanden reeds van
ijverige studie kon hjj in de Kerk worden op
genomen en men kon zien, dat hjj het meen
de toen hjj verklaarde dat hjj zich nu over
gelukkig gevoelde kind te zijn van de R. Ka
tholieke Kerk.
GEWELDDADEN VAN ORTHODOXEN
EN COMMUNISTEN IN POLEN.
Kipa verneemt volgende gebeurtenis, dia
een helder licht werpt op de toestanden in
Klein-Polen.
In Przemysl (Klein-Polen) had op 18 Mei
een Grieksch-katholiek Gymnasiast Van het
stateljjk gymnasium, waar onderricht gege
ven werd in de Rutheensche taal. Mireslaw
Bienke, wegens ongunstigen uitslag bjj een
eindexamen zich doodgeschoten. De gods-
dienstleeraar van den gymnasiast, de hoog-
eerw. heer Holynski, besloot, na rjjp overleg,
een stille kerkeljjke begrafenis toe te staan.
Hjj zegende het Ijjk in de kerkhofkapel van
Przemysl en stond aan een koor van leer-
linngen toe tijdens de overbrenging naar een
ander kerkhof gezangen uit te voeren, ter
wijl hjj zelf zich van den lijkstoet verwijder
de. Op het kerkhof te Wrleza zou hjj dan de
verdere ceremoniën voltooien. Terwjjl hjj
hier wachtte, vernam hjj, dat een orthodox
geestelijke onderweg de leiding van den lijk
stoet genomen had en begeleid van assisten
ten met kruis en vaandel voorop ging. Bjj
den ingang van het kerkhof trad P. Holynsi
den lijkstoet tegemoet en vroeg, waarvan
daan het kruis met het vaandel kwamen. Op
het antwoord, dat deze ui-t een militair ka
pel der orthodoxen gehaald waren, verbood
hij den orthodoxen geestelijken den toegang
tot het Grieksch-katholiek kerkhof en ver
langde, dat kruis en vaandel zouden verwij
derd worden, zoowel als de kransen, die van
communistische wimpels voorzien waren.
Daarop werd hjj door eenige deelnemers
aan de begrafenis, die communistische onder-
scheidingsteekenen droegen als een dienaar
der bourgeoisie uitgekreten. Daar de ortho
doxe geestelijke desondanks op het kerkhof
wilde doordringen, verklaarde P. Holynski
met klem, dat hjj zulks niet gedogen kon.
Onder het uitroepen: Slaat hem met stokken
op den kop, weg met hem, gingen ongeveer
tien communisten P. Holynski te lijf, sloegen
hem met stokken en dwongen hem het kerk
hof te verlaten. Om bloedvergieten te ver
mijden gaf deze aan zjjne administr anten den
raad zich met hem in zekerheid te stellen.
Langs een omweg keerden zjj naar Pr zemel
terug, om niet m handen te vallen van com
munistische benden, die hen opwachtcn.
Triomphantelijk betrad nu de orthodoja»
geestelijke het kerkhof, voltooide plecMQf
de begrafenis, waarbjj redevoeringen gshan-
den werden tegen de kapitalistische scboiaa
professoren, terwjjl als slot de oommunM-
sche internationale gezongen werd.
Deze gebeurtenis heeft zoowel onder de
Latjjaeche als Grieksch-katholieke bevolking
groots opschudding teweeg gebracht. Begrij
pelijkerwijze verlangden zjj de bestraffing
der orthodoxe en communistische vredever
stoorders. De staat zal er zioh van moeten
overtuigen, dat hjj energisch moet ingrijpen
tegen de brutale orthodoxe propaganda,
onder de Oekrainische bevolking, temeer
omdat deze beweging met het communismus
samenwerkt.
(Vervolg).
5. de verdeeldheid is door die weigering
zoodanig aangegroeit, dat ze niet alleen in
de kerkeljjke, maar ook in de burgerlijke za-
menlevmg elkander de grootste versmaadhe-
den toevoegen, die reec^ eenmaal tot dade
lijkheden zjjn uitgebarsten en bjj voorkomen
de gelegenheid nog erger te vreezen is.
6. daar zal aan het huis of de kerk niets
gedaan worden, want die voor de goede zaak
zjjn, zeggen: Onderdjjkers zijn niet in staat
om het te repareeren, wjj willen niet geven,
dus moet het staan zoolang het van zelver
valt en dan zullen wjj wel moeten bijvallen.
De voornaamste rede nu, Amplissisme vir!
waarom (zooveel mjj bekend is) het eerste re
quest is afgeslagen, was: omdat daarin ver
meid werd, dat er maar 11 Leden hadden te-
gengestemt en dat er naderhand 46 zjjn op
gekomen, dog, indien men die 10, die in het
eerst absent gebleven waaren, andere die van
2 kanten hebben getekend en die als nog
staande houden, dat het een heilzame zaak
is, maar dat zjj overgevallen zjjn. omdat de
arme landen public verhuurt zjjn, als ook die
geeue. die onverschillig zjjn en die men eg-
ter alle als protesteerenden heeft opgeschre
ven, van die Ijjst der p rotes leerenden afdoed,
soo zullen er inderdaad niet meer als'11 ge
vonden worden.
Ja zjj hebben zelfs op de Ijjst der protestee-
reuden gezet, menschen, die een merkelijke
aomme getekend hebben,* indien maar een
nieuwe kerk in het dorp komt, als Kees Zwart
van Onderdjjk enz.
Verder gelieve Uw Amplitudo in aanmer
king te nemen, dat het request hetwelk Uw
Amplitudo zult gelieven in te leveren, door
Uw Amplitudo moet ondertekend worden en
niet door een advocaat, omdat het Collegie
van hun Ed. mog. te Hoorn geen requesten
aannemen door procureurs of advocaten on
dertekend.
Inmiddels hoop ik, dat de algoede God U we
heilzame pogingen zal zegenen, opdat mjjne
gemeente eenmaal in rust en vrede mag ko
men en waarljjk ik kan niet genoeg uitdruk
ken de aandoening, die ik onder het lezen
uwer geëerde gewaar wierd, doordj^^fk
■ag, dat de zaak mjjner gemeente**Üw ter
harte gaat, waarvoor ik tot dankbaarheid
niets kan zeggen, als dat ik ten allen tjjde
Ziedaar verder, Amplissime vir, de beide
requesten, die ik van den Advocaat De Rui
ter heb gekregen, dog met verzoek, van, in
dien Uw Amplitudo daar gebruik van -ge
maakt heeft, dezelve mjj wederom te bezor
gen; ook was hjj van gedachte, dat Uw Am
plitude er moest laten invloejen, dat Uw
zelfs ooggetuige van huis en kerk was ge
weest en dat er geen mogelijkheid was om
hette repareren maar het vernieuwt moest
worden en dus het voordeeligste oordeelde
één kerk inplaats van 3, maar N. B. één kerk
en huis in het dorp Wervershoef.
Het 2e, dat in opmerking genomen mag
worden, ie, dat mijn brief van admissie ge
schreven door den heer Spaander 8 Mejj
1781 toen tertjjd hoofdofficier der stad Me-
dom blik en Jurisdictie van dien, maar nu
Sessie hebbende in het Collegie van hun
Ed. mog. Gecommitteerde raden, als ook mijn
handtekening voor Gecommitteerde raden
te Hoorn gedaan 31 Mejj 1781 is: als pries
ter van Wervershoef.
liet eene request, dat ik geschreven heb
en op geen zegel staat, is maar een con
cept, hetwelk ik aan den Advokaat De Rui
ter had opgegeveu.
Bovendien legde pastoor Coeleman ia ‘zjj-
ne missive nog een los blad, waarin opnieuw
het halfslachtige in het gedrag van sommi
gen zjjner katholieken, die tegen het request
stemden, werd aangetoond.
Juli 1787. Namen dergeenen, die eerst voor
eene kerk- hebben gestemt en die daarna
op de Ijjst der protesteerenden zjjn gesteld.
Sievert Janze Jacob Bujjsman staat op
de lijst der protesteerenden Jacob Was
schipper Jan Jacobz Aefje Krjjnze
Krjjn Cornelisz Gerrit Koedoóder-Sjj-
mou de Vrient d’Weduwe Jan Pietcrze
hiias Trjjntje Dirks Meindert Janze en
meer anderen, die ik niet weet; want zij
hebben op die Ijjst als protesteerenden gezet
al die onverschillig waaren, en die het even
veel is waar de kerk staat. Ja zjj hebben op
hun Ijjst ook zommigen gezet, die geld ge-
teekend hebben, als er maar een kwam, als:
Kees Zwart, Tennis Pieterze Mol enz., indien
men dus die 10, die absent gebleven waren
en de onverschilligen en -die van twee kan
ten gestemt behben van de ijjst der pro-
testeerende afdoed, zullen er inderdaad
van de 46 niet meer als 11 overbijjven en
dualis het voorige request met valsch.
(Kipa). Wjj vernemen het volgende uit
Boedapest:
In een bisschoppelijk schrijven worden
door bisschop Dr. Ferdinand Rott twee minis-
terieele verordeningen afgekeurd, die oer
oude rechten der katholieke kerk miskennen.
De eene verordening bepaald, dat in de toe
komst kerkelijke belastingen op denzelfden
voet als staatljjke belastingen slechts dan
mogen geheven worden, wanneer de ker
kelijke niet meer dan 10 der gezamenlijke
staatljjke belastingen bedragen. Waar tot
dusver nog geen kerkelijke gemeenten op
gericht werden, mag hoegenaamd geen ker-
keljjke belasting geheven worden. De tweede
verordening verbiedt de gemeentescholen
de gemeente verplichtingen op te leggen,
die boven de hun toegekende bevoebdheid
zjjn. Volgens deze verordening mogen de
hier bedoelde organen der gemeentescholen
geen kerkeljjke belastingen meer heffen.
De bisschop verklaart nu, dat de eerste
verordening de rechten der kerk tot zelf-
belasting inperkt en daardoor wordt de be
vrediging der kerkelyke behoeften bemoei
lijkt. De dekking der staatsuitgaven maakt
een verhooging der belastingen noodzakelijk,
die zelfs 75 van het inkomen kan treffen.
Om nu den belastingbetaler niet te verbitte
ren, wil de Staat aan gemeenten en kerk
verbieden belastingen te heffen.
Ook de tweede verordening is een zeer
zwaar vergrijp tegen het zelfbelastingsrecht
der katholieken, waardoor andere confessies
in financieele opzicht bevoordeeld worden.
Toen in de jaren 1791 en 1868 het zelfbe
lastingsrecht ook aan de protestanten toe
gekend werd, kon dit slechts daardoor ge
rechtvaardigd worden, dat men hen dezelfde
rechten wilde toekennen als de katholieken
zulks bezaten, niet echter dat daardoor de
rechten der katholieken zouden verminderd
worden. Dit standpunt werd tot dusver ook
door den minister van eeredienst in al zjjne
verordeningen verdedigd. Daar waar geen
kerkgemeente bestond, werden de schoolor-
ganen als vertegenwoordigers der kerkge
meente beschouwd.
Amplissime Domine,
Uw Amplitudo’s Gehoorzame Dien, en
Vriend Joës Coeleman.
Wervershoef, Juljj 1787.
P.8.: mjj dunkt, het zonde niet kwaad zjjn,
dat Uw Amplitudo in het request liet in-
.▼loejcn, wat Uw Amplitudo onderregt was,
dat, indien de gecommitteerden het afslaan,
dat dan de gemeente voornemens fa om bjj
de Staaten van Holland of wel fiat, of wel
oen scheiding te verzoeken.
Volgens de voorloopige i
Bulgaarsche volkstelling \an
waren er in Bulgarije op een gezamenlijke
bevolking van ongeveer 5 millioen, 62.000
katholieken, waarvan er 24.000 in Noord-
Bulgarjje wonen, de overigen in Sofia en bij
zonderlijk in het Zuiden des lands., 14.000
behooren tot den Slavisch geunieerden ritus
en de overigen tot den Latijnschen ritus. De
katholieken van den Latijnschen. ritus bewo
nen over het algemeen uisluitend katholiek-
ke streken, of ook wel sireken met gemeng
de bevolking, waar de .katholieken dan hun
eigen afdeeling hebben.
In de steden daarentegen zijn zij meestal
onder de orthodoxen verspreid. Alleen Phi-
linpopel maakt hierop een uitzondering, daar
de katholieken hier evenals op de dorpen
hun eigen wijk bezitten. De katholieken van
den Slavischen ritus wonen zelden in af
zonderlijke katholieke buurten. In de ste
den zoowel als oft het land zijn zjj onder de
orthodoxen verspreid en men vindt zelfs vele
huizen, waar katholieke en orthodoxe fami
lieleden te pamen wonen. Zoo moet een
pastoor op het land soms twee of drie dor
pen. die dikwjjls kilometers ver van elkan
der liggen, bedienen. Het grootste gedeelte
der katholieken van den Slavischen ritus’
woont langs de Turksch-Bulgaarsche grens
of in de nabijheid van Yambuli. Zjj zjjn het
overschot van katholieke groepen uit de om
geving van Adrianopel of van het thans
i door de Grieken bezette Malgara, in Tracië,
dat na de bevrjjding van Bulgarije en bjjzflh-
derljjk na .de Balken-oorlogen en na dejf ire-
reldoorlog naar Bulgarije is teruggekeerd.
De katholieken van den Slavisch-getmieer-
den ritus zjjn meestal afstammelingen van
Bulgaren, die na de tjjdelijke hereeniging met
Rome tusschen 1860 en 1862 katholiek ble
ven en ook verder in hun katholiek geloof
bleven volharden. Toch gebeurt het wel eens,
dat minder ontwikkelde families weer lot de
orthodoxie terugkeeren. Tegelijk met de Ta-
ciërs zochten na de oorlogen van 1912 en
1915—T8 ongeveer 7000 katholieken uit
Grieksch en Servisch Macedonië en honderd
duizenden, andere Bulgaren een veilig toe
vluchtsoord in hun vaderland. Daarvan heb
ben ongeveer 5000 hun geloof bewaard, ter
wjjl do overigen voornamelijk bij gemis aan
priesters t orthodoxe geloof aanvaardden. De
katholieken van den Latjjnschen ritus zjjn de
afstammelingen der Bogomilen, die tot aan
het einde der 16e eeuw aan hun ketterjj ge
trouw bleven, totdat zjj door Franciskaan-
sehe missionarissen opgezocht werden en
zioh bekeerden. Na een vefwoede vervolging
door de Turken keerde een groot gedeelte
dezer bekeerlingen naar Bulgarije terqg en
vestigde zich in de omgeving van Bukarest,
of trok naar Oostenrijk. Een groot gedeelte
dezer laatsten keerde na de bevrjjding van
Bulgarije ’"weer in dit land teru». Zjj hebben
hunne zeden en hun gewestelijkte taal bijna
ongeschonden bewaard.
Thans bezitten de katholieken van den La-
tijnschhen ritus twee diocesen Routschouck
voor Noord- Bulgarije en Philippopoli-Sofia
voor Zuid- en Oost-Bulgarjje. De klerus van
het eerstgenoethde bisdom bestaat, met uit
zondering van drie wereldheeren, uitsluitend
uit Passionisten, slechts vier geestelijken
zjjn van Bulgaarsche nationaliteit. Het mee-
rendeel echter, evenals de bisschop, Mgr.
Theelen, zjjn van Hollandsche nationaliteit.
In Sofia daarentegen en ook in Zuid-Bulga-
rjjë zijnd e bisschop en de geestelijken nage
noeg allen Bulgaren. Het meerendeel der
geestelijken zjjn Capucjjnen, terwjjl de we
reldheeren er een paar parochies en een la
gere school in Philippopel bezitten.
Een katholiek seminarie ter opleiding van
wereldgeestelijken bestaat er thans in Bul-
gar^ë nog niet. De Passionisten en de Ca-
pucjjnen zenden hun toekomstige priesters,
Kardinaal Mgr. Ceretti, de pauseljjke le
gaat op het Internationaal Eucharistische
Congres te Sydney, zal zich einde Juli in
Napels op de „Orama” inschepen. Gedurende
zjjn oponthoud in Australië zal hij den eer-
step steen leggen van de nieuwe kathedraal
in Brisbane en in naam van den H. Vader
het „Corpus Christi” Seminarie in VVerrchee,
in de provincie Victoria inwijden. Ziin
terugreis, die in het begin van September
bepaald is, zal de kardinaal over de Ver.
Staten maken.
OP DEN ACHSTEN ZONDAG NA
PINKSTEREN.
EPISTEL
uit den brief van den H. Apostel Paulus aan
de Romeinen; VIII, 12—17.
Broeders, wjj zjjn schuldig, niet aan het
▼leesch, om naar het vleesch te leven. Want,
indien gjj naar het vleesch leeft, zoo zult gij
sterven; maar, indien gjj de werken des
vleesches door den geest doodt, zült gjj leven.
Want allen, die door den Geest Gods be
stuurd worden, die ziin kinderen Gods. Want
gjj hebt niet ontvangen den geest der slaver
nij andermaal tot vrees; maar gjj hebt den
geest der aanneming tot kinderen ontval
door wien wjj roepen: „Abba" (Vader)!
de Geest zelf geeft getuigenis aan onzen
geest, dat wjj kinderen Gods zjjn. Doch, zoo
wjj kinderen zjjn, dan zjjn wjj ook erfge
namen, namelijk, erfgenamen van God en
mede-erfgenamen van Christus.
EVANGELIE
volgens den H. Lucas; XVI, 1—9.
In dien tjjde zeide Jezus deze gelijkenis
aan Zjjne leerlingen: Zeker rjjk man had
eenen rentmeester, die bjj hem werd beschul
digd, dat hjj zjjn goed verkwist had. Hjj riep
hem dan en zeide hem: Wat hoor ik van u?
Doe rekening van uw rentmeesterschap;
want gij kunt nu mjjn rentmeester niet langer
blijvep. De rentmeester zeide dan by zich
zelven: Wat zal ik doen? Spitten kan ik-niet,
te bedelen schaam ik my. Jk weet wat ik
doen zal. opdat zy mij in hunne huizen zullen
opnemen, als ik van het rentmeesterschap
zal afgezet zyn. En hjj riep de schuldenaars
van zjjnen heer, een voor een by zich, en
zeide tot den eerste: Hoeveel zyt gjj mijnen
heer schuldig? En deze zeide: Honderd vaten
olie. En hjj zeide hem? Neem uw handschrift
en zit spoedig neer, en schrjjf vjjftig. Daarna
zeide hjj tot eenen ander: En hoeveel zjjt
gjj schuldig? Hjj zeide: Honderd -mudden
tarwe. Hij zeide hem: Neem uwen brief en
schrjjf tachtig. En de heer prees den onrecht-
vaardigen rentmeester, omdat hjj voorzichtig
gehandeld had; want de kinderen dezer
wereld zjjn voorzichtiger in hun geslacht,
dan de kinderen des lichts. En Ik zeg u:
Maakt u vrienden van de ongerechtige rijk
dommen, opdat, als gjj zult te kort schieten,
zjj u in de eeuwige woningen ontvangen.
VOOR DE HEILIGVERKLARING VAN
DEN APOSTEL VAN CEYLON.
In Indië worden opnieuw pogingen aan
gewend voor de heiligverklaring van den
ZeerEerw. José Vas, een priester, die door
zjjn apostolischen arbeid en heldhaftige deug
den den bijnaam van Apostel van Ceylon,
verwierf. Op een druk bezochte vergadering
in Bombay werd het besluit genomen, om
tot den Aartsbisschop van Goa, Patriarch
van Oost-Indië, het verzoek te richten, om
alle vereischte stappen te doen om te ver
krijgen, dat het proces ter heiligverklaring
ingeleid zal worden.
Het verzoekschrift, dat de aart-priestcr
bad toegezegd, bleef achterwege, werd niet
ingezonden; trouwens, tjjd en gelegenheid
hebben daartoe ontbroken, wjjl de aarts
priester den 28en Sept. 1787 kwam te
overljjden en zjjn opvolger Ten Hulcher
„ten gevolge der woelingen op staatkun
dig gebied de handen vol werk had, om de
openstaande pastoryen van priesters te
vodrzien, opdat de godsdienstoefeningen niet
langer gestremd werden”.
Het opheffen der schuilkerken en de op
bouw van ééne kerk voor de geheele Statie
was alzoo ernstig ter sprake geweest; had
veel stof van twist en tweespalt opgejaagd;
en meerdere jaren zouden nog verloopen,
voordat dit werk van vrede en eendracht
was tot standgebracht.
