i
nieuwe
Japon
kijken^fj^ft
I
ll
1
j' I
Actie-Vergadering van het
R. K. Werkliedenverbond.
•1
„ONS BLAD"
Colbert Costumes
ff 4.60
Maandag 8 April 1928.
No. 81.
Bureau HOF 6, ALKMAAR - Telefoon
■fol
a
I
FEUILLETON.
Geld!
.'I
ast X—
f 2.85
I
Abonnementsprijs I
Per kwartaal voor Alkmaar.
Voor buiten Alkmaar
Met Geïllustreerd Zondagsblad t f 0.60 booger
Advertenttsprijs
Aan alfa abonnCa wordt op aanvrage gratis een polls verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 3000. X-, f750.f 250.f 125.—, f 50.f40.
De Stoomerij en Ververij
van S. KROM, behandelt
vanal 10 April
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
«9
bedienden
i tie:
door
oog op de verhouding tusschen de politiek
I
rj
de
recht-
AMSTERDAM:
Nieuwendijk 225 229
UTRECHT:
Oude Gracht 151.
XVI
Edelmoedig/
A
u niet ver-
alleen
product van net laatste
Mgr. Aengenent bestreden
Manchester - liberalisme,
ons
1__-, l ruim 40.000
Katholiek georganiseerden deeb-T van bun Arbeidersbeweging eenigen, lij het
en de sociale problemen, heel redelijk en
ver«»«anbaar, dat de arbeiders bjj het uit
oefenen van hun invloed, bepaaldelijk bü h«t
bezetten van genoemde publieke instellingen,
er rekening mede houden, dat 30 jaar sociale
en politieke scholing, mannen uit hun eigen
kring, mannen, die de gevolgen van net
beidensch kapitalisme anders dan uit boeken
en tijdschriften ook uit de practijk van het
leven kennen, bijzonder geschikt maken om
hunne belangen te verdedigen.
De staatkundige volwaardigheid der ar
beiders is niet uitgeput met een gang naar
de stembus.
De ontwikkeling beeft er reeds toe geleid,
dat onze katholieke arbeiders door middel
■3
Te Alkmaar.
In twee groote zalen werden te Alkmaar
de groote actie-vergaderingen gehouden van
het R. K. Werkliedenverbond. Zoowel de
schouwburgzaal van het „Gulden Vlies als
de dancing van de ..Harmonie was geheel
met Volksbonders gevuld.
Rede van den heer Voorhuysen
over „De zorg voor het groote gezind
Spr. noemde het goed gezien van het
Bondsbestuur, het door spr. te behandelen
punt ook te doen bespreken, want aldue spr.
met het belang van het groote gezin ie een
maatschappelijk belang gemoeid.
voorloopig bescheiden, invloed kunnen uit-
oefenen op „de’’ politiek.
Dat de Katholieke Staatspartij, op haar
program, thans duidelijk heeft uitgesproken,
dat in de komende Regeeringsperiode ernstig
gestreefd zal worden naar Bedrijfsorganisatie
kan ongetwijfeld zijn een zaak van gewicht.
Onze elf groote vergaderingen van heden
worden n.l. gehouden om hen, die na 3 Juii
e.k. zullen zijn geroepen om na te gaan of er
in den een of anderen vorm een kabinet ge
vormd kan worden, te steunen in hun
pogingen, om het program der Staatspartij,
met betrekking met name ook tot de sociale
paragraaf, te realiseeren.
Duizenden demonstreeren vandaag om hun
uitdrukkelijk verlangen ten deze duidelijk
kenbaar te maken.
Zij vestigen daarbjj op nóg twee, om af
doende oplossing roepende zaken, opnieuw
de aandacht:
dat is: ten eerste, op de positie van het,
van alle kanten bezongen, doch met groote
zorgen beladen gezin;
en vervolgens op den onverdiend slechten
finantieelen toestand, waarin zich bevindt de
65-jarige, voor het moderne bedrijfsleven te
oude arbeider, na jaren van dikwijls «loo
penden arbeid.
Zoolang door een behoorlijke Bedrijfs
organisatie in beide genoemde gevallen niet
is te voorzien, dient o.i. de Rijksoverheid
maatregelen te nemen. Ook deze punten zijn
opgenomen in bet program der Staatspartij.
De onderhandelaars bjj de vorming van een
nieuw kabinet zullen bet weten te waardes
ren, dat de katholiek georganiseerde arbei
ders hun tijdig met hunne redelijke ver
langens in kennis stellen.
Naast de hulp van de Overheid: door eigen
kracht omhoog.
Wij mogen van die leuze een kort woord
zeggen.
Hoewel wij met belangstelling kennis heb
ben genomen van de interesse, welke de
sociaal-democratische pers voor onze mee
tings heeft getoond, kunnen wij toch de
wjjze, waarop zulks is geschied, maar matig
waardeeren.
Zwemmend in de alles behalve altijd mooie
socialistische, door oppositioneele en Lim-
burgsche draaikolken onveilig gemaakte,
politiek, heeft de sociaal-democratische pers
haar lezers trachten wjjs te maken, dat deze
meetings verkiezingsbetoogingen zouden zyn.
De dwaasheid die bewering spreekt
overduidelijk. De politieke partijen zullen
zelf wel voor actie zorgen.
Doch stel, dat wy door onze meetings wèl
op de verkiezingspolitiek zouden willen in
werken? Zouden wjj dan, ook zóó bezien, het
arbeidersbelang, vooral het belang van den
Katholieken arbeider, niet dienen?
De gedachte, door eigen kracht omhoog,
zou van de socialisten zyn overgenomen. By
de inleiding van dat onderwerp zal wel
blijken, dat ook die bewering dwaasheid is.
digheid in verzet, omdat het kapitaal er by
beslist heeft Slechts daar, waar de krach
tige organisatie wat vermag, heeft het ka
pitaal niet alles te zeggen.
Door den arbeider wordt bjjna altjjd meer
gegeven, dan ontvangen. Daarom is een me
dezeggenschap noodig. Verlossing uit het
proletariaat eischt medezeggenschap in
bedrijfsorganisatie. Het is billijk en
vaardig dat de arbeider medezeggenschap
heeft, opdat hij het hem toekomende aan
deel der winst van het product ontvangt.
Zonder medewerking der werknemers kan
een onderneming niet bestaan.
Onze arbeidersbeweging heeft de laatste 30-
35 jaar groote vorderingen gemaakt, de
wetten zyn veel verbeterd, doch nog niet
voldoende, de nieuwe wetten waren nog
maar lapmiddelen.
Willen wij ons "doel bereiken, dan is alleen
kracht en voortdurende activiteit van on
ze mannen en vrouwen noodig. -
Men spreke er over en ijvere er voor.
Onze mannen en vrouwen bevorderen de
bedrijfsorganisatie eu de medezeggenschap
door verdere uitbreiding van het ledental.
Hoe grooter het leger van goed willenden,
hoe spoediger het resultaat.
Er zyn nog veel ongeorganiseerden, die
bewerkt moeten worden en getrokken moe
ten worden.
De christelijke democratie is de zaak
van God. Et zyn weliswaar vele moeilijkhe
den, doch deze zullen door het geloof over
wonnen worden. -(Applaus).
De Geestelijk Adviseur van de Alk-
maarsche afdeeling spreekt de ver
gadering toe.
De Weleerw. Geestelijke Adviseur, Kape
laan Lips, onderstreept de woorden van den
heer Srhaaper, eu legt er den nadruk op, dat
op de ongeorganiseerden een zware plicht
rust zich aan te sluiten; zij hebben nog veel
goed te maken; tot dusver profiteerden'1 zjj
zonder mede te werken. De georganiseerden
hebben den plicht, de ongeorganiseerden
steeds zien aan te werven voor de organi
satie. (Applaus).
irgaderingen van heden.
den bouw van, wat wy noemen,
den solidairen staat, den staat, waarin aan
le beroepsorganen passende invloed ge
geven zal worden, hebben wij naast de
hulp van de arbeiders zelf en hunne vrien
den noodig, de krachtdadige, doortastende
medewerking van „de” politiek, van enkele
.voorname staatsorganen als Tweede en
Eerste Kamer.
De politieke-democratie heeft den arbei
ders en arbeidersvrouwen het kiesrecht ge
bracht. Langzamerhand dringt de staat
kundige beteekenis van dat recht tot de
arbeiders door. En hoewel het sommigen
onwelgevallig scbjjnt, is het toch, met het
Bijna besloten te breken met de vrouw1
die hy langer dan drie jaren bemind had en
de vróuw, die nog geen drie maanden zyn
liefde, bezat te vragen, verliet Gerard Hil-
lersdon Harley Street Maar dat woordje
bijna is een kwaad ding en Gerard was nog
lang niet besloten de dochter van Nicholas
Davenport tot zjjn vrouw te maken.
Welk een korte levensduur nog, en
gelukkig getrouwd met een vrouw als Hess
ter zou ik dien zoo 'lang mogelyk kunnen rek-t
ken, overlegde hy by zich zelf. Toen kwam
de advokaat van den Booze, die ieder,
mensch op de wereld achter zich heeft, aaq
het woord.
Waarom zoudt ge haar trouwen. GQ
met uw rijkdommen zijt immers best in staak,
haar zoo te onderhouden, dat ze nooit bet
nadeel van haar valsehe positie behoeft te
gevoelen. Maak haar tot uw vriendin, troe
tel haar en verberg haar voor het oog van de
wereld. Door haar te trouwen soudt ge dien
drodkenlap op den voorgrond brengen; -«•
ge zoudt daardoor alle kana op onderschep
ding gedurende de weinige jaren, die u nog
geschonken zijn, verspelen.
- - (Wordt vervolgd!^
boogingen van een paar centen per uur. Men
moet den arbeider zyn volwaardige positie
geven, zooals dat in de middeleeuwen het
geval was.
Heeft het bedrijfsleven teveel van de le
venskrachten van den arbeider gevergd, tot
hy niet meer kan, datt heeft dat zelfde -be
drijf nadien dien arbeider te geven, wat hjj
noodig heeft, dat heeft hy verdiend.
Wat hjj aan het Bedrjjf geeft, behotftt hy
terug te ontvangen, evenals hij die het be
drijf met zyn kapitaal steunt. De werkman
de voornaamste factor in het productiepro
ces, moet zich op den ouden dag veelal te
vreden stellen met het eten van genade-
brood. Do invaliditeitswet wordt veel ont>
doken eu dient nog niet alle arbeiders.
Op grond van de moraal, op grond var
het recht, moeten wy eischen, dat den arbei
der de waarde van zyn kapitaal, dat hjj in
den vorm van zyn arbeid heeft geschonken,
wordt teruggegeven in den vorm van een
pensioen. Hy kan met meer recht daarop
aanspraak maken, omdat hy het doode ma
teriaal door zyn arbeid vruchtbaar heeft ge
maakt.
Geef ons heden ons dagelyksch brood,
vragen wy niet alleen voor ons zelf, doch
ook voor ds ouden van dagen, d eweduwen
en de weezen.
Slechts een machtige arbeidsbeweging
zal den arbeider in staat stellen zjjn positie
te verbeteren. De Katholieke arbeidersbe
weging zal voor de invoering van een be
hoorlijk pensioen den grootsten stoot geven.
Daar waar het particulier initiatief tekort
schiet, moet de Staal maatregelen nemen om
den verslèten 'wWtman een behoorlijke,
positje te geven, waarvoor thans als 87 jaren
gestreden wordt. Er moet komen een rege
ling, niet voor de 65-jarigen alleen, maat
voor iederen arbeider, die door zjjn werk in
een bedrjjf voor zjjn tijd versleten is.
Wjj bouwen voort aan de ontwikkeling
van het recht van den arbeider, om door h«l
recht te komen tot den vrede, waardoor aaa
het kruis de overwinning wordt gegeven,
(Applaus).
zjjn pas aangekomen stapel brieven op.
Mijn kleine patient uit de Devonshire-
sche pastorie, sprak hjj vroolj^s, doch eens
klaps van toon veranderend, toen hjj hem
had aangekeken. Maar hoe is het, meneer
Hillersdou, u ziet er niet zoo goed uit, als
toen ge den laatsten keer hier waart. Ik
vrees dat ge mjjn raad niet hebt opgevolgdl
Misschien niet geheel, antwoordde Ge
rard somber. Om den dunnen draad mijns
levens soo lang mogelijk te rekken, mocht
ik alleen een plantenleven leiden, hebt ge
gezegd; ik moest mjjn best doen een men-
schelijke visch te worden, zonder hartstoch
ten of emoties, zonder gedachten, zonder
wenschen.
Aangename emoties heb ik
boden, zei Dr. South. Ik heb u alleen ge
waarschuwd voor stormachtige hartstochten,
die het mensciheljjk bootje kunnen sweepen
en bet somtjjds doen omslaan.
Ge hebt een onmogelijkheid gevergd.
Te leven beteekent te gevoelen, te Ijjden.
't Was me onmogeljjk u te gehoorzamen. Ik
ben smoorlijk verliefd op een vrouw, die ik
niet kan trouwen.
Bedoelt ge, dat ze reeds getrouwd tol
- Neen, er bestaan andere redenen.
Als het alleen een kwestie is van ver
schil in stand, zet u daar over heen en trouw.
Ongelukkig te rijn kunt ge niet verdragen.
Een teleurstelling, die een ander man binnen
76.
Alles was weer stil in de kerk, nadat het
gezang was verstomd. Het bleef ook stil,
doch toen hjj de oogen opsloeg naar dat ver-
loopen figuur, dat daar half over den preek
stoel leunde, veranderde de kerk in den on
derwereld, de dorpsgemeente werd een ver
zameling van duivels, op de treden van Sa
tan s troon stond iemand als Goethe's Me
phisto en het gelaat onder het roode kapje
met de haneveer was dat van Justin Jer
myn.
Dat hjj zoo droomde was volstrekt niet
vreemd, want reeds lang geleden, had hjj
by zichzelf den gedachtenlezer vergeleken
bjj Goethe’s duivel.
Den volgepden ochtend vóór tien uur
reed GerariFtiaar Harley Street en was zoo
gelukkig nog juist Dr. South te treffen, die
toevallig in Londen was, na zelf een kuur in
Homburg te hebben ondergaan en op het
punt btond een pleizieruitstapje te gaan
doen.
In de wachtkamer waren geen patiënten,
daar men nog veronderstelde, dat de dokter
op reis was, en, dadelijk nadat hjj zjjn kaartje
had a-!gegeven, werd Gerard in de spreek
kamer gelaten.
o„ Jriepdeljjk lachend keek Dr. South van
De boer Voorbant
over „Een onbezorgde levensavond”.
Alvorens het onderwerp „Een onbezorgde
levensavond” te behandelen, zegt spr. zjjn
stof geput te hebben uit het Oude Testament,
de Reruin Novarum, de Catechismus en het
Handboekje van den Katholieken man, door
Pater Fabfanus geschreven.
In de Rerum Novaruin leest men, dat in den
tyd van den invloed-der kerk over heel West
Europa vakvereenigiugen, gilden bestonden
om de rechten der werklieden te beschermen.
In de middeleeuwen nam de werkman een
volwaardige positie in, umdkt de werkgever
zich niet liet leiden door loüter winstbejag.
De werklieden, schreef Paus Leo, zjjn over
geleverd aan de hebzucht der werkgevers.
Er wordt niet geproduceerd voor het da-
geljjkech brood voor allen, doch voor de
winst van den enkeling.
Vrouwen en kinderen worden op velo
plaatsen, evenals de mannen gebruikt als
winstobjecten.
De arbeid welke thans gemaakt wordt is
veel omvangrjjker en afmattender, dan toen
er geen 8-urendag bestond, het productiever
mogen wordt ten toppunt gedreven ten koste
van het gestel van arbeidster en arbeider.
Premiestelsel, het een al geraffineerder dan
het ander, worden ingevoerd.
Arbeidsvreugde bestaat niet
arbeider wordt slechts beschouwd
verlengstuk van de machine.
Op 50 k 55-jarigen leeftjjd wordt de arbei
der beschouwd als onvolwaardige arbeider;
wordt hij ontslagen en kan hij naar wat an
dere uitzien.
Achter dit alles staat het geconcentreerde
Bedrijfskapitaal.
Do noodige verbeteringen moeten afdoen
de zyn en bestaan niet alleen in loonsver-
Ge zijt tenminste niet beter.
spreek, om Godswil, riep Gerard woest.
Neem.... neem me niet kwalijk dokter,
maar ik moet de waarheid weten, de gan-
sehe waarheid en niets dan de waarheid,
maak me niets wijs. Wat heb ik te wachten?
Niet veel goeds.
Zal ik nog een jaar leven.... twee....
drie? Hoeveel geeft u me nog?
Als ge oppast zeer goed oppast
kunt ge nog wel eenige jaren leven. Wel, ik
durf gerust zeggen nog wel tien jaren; maar
als ge onvoorzichtig zijt, kan het spoedig ge
daan zjjn. Verdriet, opwinding, vermoeie
nissen van welken aard ook, kunnen het
einde verhaasten. Het spijt me, dat ik u deze
dingen moet zeggen.
Ik dank u, dat ge me de waarheid hebt
verteld. En ding staat nu voor me vaat. Ik
tal trachten gelukkig te zyn op mjjn manier.
Trouw de vrouw, die ge liefhebt, al is
ze ook uw dienstmeid, zei de dokter vrién
delijk, en laat ze u, ergens buiten, ver van
de vermaken en opwinding der groote we
reld en der politiek, zoo gelukkig maken,
als ze kan. Vóór het winter is, moet ge na
tuurlijk naar het Zuiden. Ik zou u gorrento
Of Corsica aanraden. Uw rijkdom stelt u in
staat u met weelde en gemakken te omrin
gen, waar ge ook zijt.
De heer Schaaper over Bedrijfs
organisatie en Medezeggenschap.
Als het woord „De aanhouder wint” al
dus begon de heer Schaaper zijn rede
waar is, dan is zulks zeker het geval als bet
een groote zaak geldt, zooala de R. K. Ar
beidersbeweging, wier eisch luidt: Bedrijfs
organisatie en Medezeggenschap.
De strijd hiervoor zal door de R. K. Werk
nemers gewonnen worden, als zjj zich met
enthousiasme en overtuiging voor dezen
strijd blijven geVen.
Deze 11 demonstraties dienen om de
R. K. arbeiders aan dezen strijd te herinne
ren, ze zyn een uiting van den onverzette-
Ijjken wil tot bedryfs democratie en politie
ke democratie; medezeggenschap in het be
sturen van Staat, stad en provincie, me
dezeggenschap ook in de bedrijven.
De leuze: Alles voor het volk en alles door
bet volk werd door de R. K. arbeidersbewe
ging met vreugde begroet, doch wjj vullen
deze leuze aan met de woorden: het volk
voor Christus.
Met deze leuze zullen wij ook de Bcdrjjfs-
democratie veroveren.
De toestand der arbeiders is een en al
onzekerheid geweest, doch thans gaat die
toestand zich wijzigen.
Thans is nog winst maken nummer één
in een bedrjjf; de mensch komt slechts op
de tweede plaats; de mensch met lichaam en
ziel. Hij moet veelal dienen om te produ-
ceeren, artikelen en producten die schade
lijk zijn yoor de zedelijkheid en den gods
dienst. Voor de bedrijfsleiders is winstma-
ken de hoofdzaak
Vandaar dat de arbeider medezeggenschap
moet eischen over de methode der produc
tie; mede wil oordeelen over de opbrengst
en de resultaten van de mede door hem te
vervaardigen artikelen.
De positie van den arbeider moet even
redig zijn met het aandeel dat hy in het
productieproces heeft.
De positie van het kapitaal is zoo, dat het
risico neemt, doch het kapitaal staat, om
dat het zelf niets voortbrengt, ver beneden
den arbeid.
Het kapitaal beslist en is alleenheerscher;
arbeid is, voorzoover niet door de wet be
schermd, afhankelijk.
Tegen vele contracten komt de rechtvaar-
een jaar zou te boven komen, zou in uw ge
val een slechten afloop kunnen hebben. Met
uw gestel kunt ge niet in Borgen leven.
Zeg me ronduit, hoe lang kan ik nog
leven?
Trek uw jas en vest uit, zei de dokter
bedaard en vervolgde, nadat zyn patient ge
hoorzaamd had: het is natuurlijk te gek om
alleen te loopen, als ik beweerde te weten
tot hoever onze zandlooper nog gevuld is,
doch, als ge wilt, kan ik u wel vertellen of
uw kansen slechter staan dan een jaar ge
leden, toen ge hier waart. Ik herinner me
uw geval nog zeer goed en weet zelfs nog
precies wat ik gezegd heb. Ik stelde belang
in u, omdat ge een mjjner kleine patientjes
geweest waart, die genoeg vertrouwen in-me
•telde, om later op mannelijken leeftijd bij
me terug te komen. Laat me nu eens zien.
Het peinzende hoofd boog zich om te luis
teren naar die vreeselijke verklik-machine,
die we allen in on» dragen en die de uren
tikt, die ons nog overbljjven van ons arm-
«alig tjjdje leven. De patiënt kon het naar
beneden gekeerde gelaat niet tien, anders
had hij zjjn lot op net gezicht van den dok
ter gelezen. Toen dokter South weer opkeek
toonden Rjn trekken alleen den bestudeer
den ernst van den man van sijn vak.
Wel, vroeg Hilleredon, toen het onder
soek was afgeloopen, ben ik veel slechter
dan den vorigen keer?.
meer, de
als een
elke rsgel neer f 0.25. Redanw pa,
regel f de eerst» paginavoor de overige pagina’s f 0301
Rubriek „Vraag en aanbod” bij vooruitbetaling per plaatsing
f0.60 per advertentie van 5 regeisi ieder» regel meer f0.12.
De Katholieke arbeiders hebben zich door
eigen kracht, door het aanwenden van eigen
middelen va i eigen instellingen, reeds een
stukje omhoog gewerkt, althans losgewerkt
van mensch-onwaardige omstandigheden.
Inplaats van dankbaar te zjjn, het voor
beeld van de Katholieke arbeiders te kunnen
volgen, zoekt de sociaal-democratische pers
bevrediging van dóór onzen stjjgenden in
vloed geprikkeld sentiment, door wat
schreeuwen. Men deert de Katholieke Arbei
dersbeweging daar niet mee.
Integendeel. De practjjk van de Neder-
landsche Arbeidersbeweging beeft wel be
wezen, dat de Katholieke arbeiders, dank zij
hun principieele vorming en de activiteit en
stijjdlust onzer beweging, volkomen ontoe
gankelijk zün zeker voor de schjjnvertoonin-
geh der Nederlandsche sociaal-dcmocratie!
Het vertrouwen in hun eigen zaak; de
Nederlandsche Katholieke- Arbeidersbewe
ging wordt steeds grooter; het ledental breidt
zich jaarlijks mei duizenden uit; de solida
riteit groeit aan; onze financieele weermacht
neemt belangrijk toe; de positie wordt ver
stevigd door uitbouw van instellingen als
coöperaties, woningbouw en diverse banken,
dat alles verheugt U en ons allen in hooge
mate.
Met dat optimisme houden wy ook deze
meeting.
Moge zy een middel zyn in den strjjd voor
een betere, een meer ideale samenleving.
(Applaus).
Op uitnoodiging van den voorzitter werd
hierna door de geheele vergadering het
strijdlied gezongen.
In de Harmonie
werd de vergadering geleid door den heer
L. H. van. Rooijeu uit Amsterdam, die na
opening met den Chr. Groet, er op wees, dat
deze vergadering bedoelde te zjjn een aan
sluiting op de grootsche Njjmeegschu
demonstratie der Katholieke Arbeidersbewe
ging van Juli 1927, waaraan
van onze
namen.
Ze bedoelt: verder af te werken het ge
bouw, dat, als het geheel gereed is gekomen^
een monument zal zjjn van der menschheid
heilbrengende solidariteit.
Wat eiachte onze Nijmeegsche massa-
demonstratie?
Zjj eischte toegepaste sociale en staatkun
dige volwaardigheid van de arbeiders en der
Katholieke Arbeidersbeweging.
Sociale en staatkundige volwaardigheid.
Dat is onze positieve eisch, welke de
negatieve: verlossing uit het proletariaat,
aan vult.
Sociale volwaardigheid.
Wjj eischen, dat aan den factor arbeid in
het productie-proces de plaats gegeven
wordt, welke hem van nature toekomt boven
dien anderen factor: kapitaal. Dat beteekent,
practlscb en feiteljjk: dat de rollen moeten
omgedraaid, nameljjk, dat niet het doode
kapitaal, doch de levende arbeid de leidende
positie zal innemen;
dat beteekent, dal aan de arbeiders en
__2_ 1 moeten
«orden toegekend in bedrjjf en ondïTtietölng,
JJor bedrfjfsorganiaatie;
dat beteekent derhalve, dat de arbeider»
zullen moeten worden verlost uit hun toe
stand van volslagen afhankelijkheid, van
veelal geheele rechteloosheid, onverdraag
bare bestaansonzekerheid, dus moeten wor
den verlost uit de positie, welke hen tot
proletariërs verlaagt.
Prof. Raajjmakers beeft de verhouding
tusacben kapitaal en arbeid voor kort op
nieuw fel belicht, toen hjj er nog'hens de
aandacht op vestigde, dat de befaamde oude
jongejuffrouw, die een paar aandeelen heeft
gekocht, invloed kan uitoefenen op de leiding
«ener onderneming, terwjjl de arbeider, die
iaar-in, jaar-uit zjjn levenskracht verbruikt in
^et productie-proces, absoluut niets heeft te
vertellen.
Die toestand, product van het laatstelijk
log meer door Mgr. Aengenent bestreden en
veroordeelde Manchester - liberalisme, het
kapitalisme., is, van ons sociaal standpunt
bezien, onhoudbaar.
Daartegen richten zich onze elf demons! ra-
deve vei
Voor
productie-proces de plaat» gegeven
dien anderen factor: kapitaal. Dat beteekent,
practlscb en feiteljjk:
positie zal innemen;
medezeggenschap zal
