n nieuwe ^mantel Onder rood schrikbewind. I „ONS BLAD” I 1 No. 98. Woensdag 17 April 1929. 23e Jaargang. DE OPLOSSING DER ROMEINSCHE KWESTIE. F VRAAGT SPOOR/MOSTERD de economische malaise In Weenen en... de doodonschuldige Socialisten. FEUILLETON. Geld! fc - Bureau: HOF 6, ALKMAAR - Telefoon Advertentieprijs Aan alfa abonné’s wordt op aanvrage gratis een polis verstrekt, welke hen verzekert tegen ongevallen tot een bedrag van f 3000.—f 750.—f 250.f125,150.f40. Abonnementsprijs Fer kwartaal voor Alkmaar. Voor buiten Alkmaar ...••asss«f 2.85 Met Geïllustreerd Zondagsblad i f 0.60 hooger onto ALKMAAR 104863 per plaatsing III. Aan de. rivier. 25 Tussefaen Read mg en Oxford ite werkloos- zy aan de NOG EVEN: AMSl EKDAM: Nieuw end ijk 225 229 UTRECHT: Oude Gracht 151. F -41 .SS GIRO ALKMAAR 104863 NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD eerlijke poging om geleidelijk een naar da omstandigheden redelijke woniiighutir vast te stellen. Doordat de socialisten nooit tot een nieuwe regeling bobben willen medewerken, hebben de Huurwetten precies de tegenovergestelde uitwerking gekregen van wat de cliristelyk- •oe.iale regeering er indertijd van verwacht te. Moeten we onzen rooden vriend op nog meer leugentjes en trucjes betrappen? Voor vandaag hel>lK'n we genoeg van hem, L. S. een ruit, de schaduw rees eensklaps op en verbreed® zich op het gordijn. Hester, Hester! riep hy zacht. En toen zy het gordyn terzijde schoof, opende hij het raam, en stonden ze tegenover elkaar; bei den bleek, hygend, opgewonden Je hebt wat van hem gohoord, je hebt hem gezien, riep ze zenuwachtig. Is er goed nieuws? Ja, Hester, ja, antwoordde bü en sprong de kamer binnen. sche bloemen; een winkel, tevens postkan toor, waarin men alles kon krijgen, en een landelijke slagerswinkel, met een veranda en een tuin er voor, maakten het geheele dorp uit. De pastori® stond dicht by de kerk en de tuin daarvan grensde aan het kerkhof, ter» wijl welige slingers klimrozen over den la gen, steeuen muur hingen, die den hof der dooden scheidde van den hof dor levenden. Het kerkhof was een der schoonste in En geland, want do oude Rector had het lief en had er de vyf en dertig jaren, die hy hier stond, de grootste zorg aan gewyd. Nergens konden de rozen voller en de veronica’s schooner staan dan op deze vredige rust plaats aan de rivier. Het land in den omtrek behoord® aan iemand van ouden adel, die ryk genoeg was om zijn bezitting te vrijwaren voor speco- latie-bouw. Hij dacht er evenmin aan die grasvlakten, waarover hij reeds zestig jarya lang op zijn Schotsch paardje had rondge draafd, in lapjee bouwgrond te verbrokkelen of de dichte hagen van meidoorn en kam perfoelie met nieuwe wegen te doorsnijden, om daarlangs lichte en dichte villa's te bou wen, ais om zijn rechterhand af te hakken. (Wordt yervolgAk Tusschen Reading en Oxford ligt een dorpje aan de rivier, door het naar buiten trekkende menschdoni tot nog toe zoo goed als vergeten. Ret ligt buiten de route van het spelevarend publiek, en zelfs een veer boot is een zeldzame verschijning aan dezen, met wilgen begroeiden over. By de bocht, waar de rivier een ondiepen inham maakt, staat de kerk met zyn vierkanten toren en schilderachtig kerkhof. Deze kerk, een on regelmatige ry ouderwetsche, lage huisjes, mot overhangende stroodAken en kiezel- steenmuren, half verscholen achter de rozen, kamperfoelie en klimplanten, omringd door mooie tuinen, verlevendigd door de schit- Opeuingswoord van Mr. A. Baron van Wijnbergen. De heer Mr. A. Baron van Wijnbergen sprak hierna het openingswoord, waaraan het volgende is ontleeend: - Het was de 17e December 1888, nat de katholieken van Nederland bij inondo van dr. Sol sepman, grootecher en zaliger gedachto- ris, hun waardig, kraclrtig protest uitspra ken tegen de ontneming der wereldlijke sou- vere.niteit aan den Paus. En thans, na 40 jaren, syn wederom NesrJ iaisls katholieken eaamgokomen, hier in <le-' zelfde zaal, waar Schaopman sprak, thans niet otn te protesteeren, maar om te jubi- leeren, thans om uiting te geven aan hun ge voelens van vreugde en dankbaarheid, nu de goede Gcd wilde geven, wat jarenlang door o<! katholieke wereld af gebeden werd. Toen de mare tot ons kwam, dat de oplossing der Romeinsche kwee te- een feit geworden was, een >plOK-ing door den Paus aanvaard en der halve onvoorwaardetjjk juist en goed, ging aanstonds de oproep der Bisschoppen tot het katitoheko volk om saam met hen te konten vieren deze voor ganseb de wereld, in liet bijzonder voor de katholieke wereld, boogiM gewichtige gebmirtenis, om het open lijk uit te opreken, dat de Nederinndnobe ka- t'.oneken zoo van ganscher harte mede jube len met Hem, dien zy zoo gaarne „Vader" noemen om openlijk gotargenis af te leg* gen van bun hartetoebelijke liefde, bun on verzwakte trouw, hun kinderlijke gehoor zaamheid jegens den Paus. En wanneer ik de vele geestelijke en we reldlijke autoriteiten hier aanwezig, van harte welkom heet, dan begrijpt gij, dat ik tot één, geheel in het bijzonder my ricihten mag en moet. Vervolgens richtte baron van Wyubergea zich in het Fraaech tot Z.Exc. Mgr. L. Schi- oppa. De vertaling van deze woorden luidt aks volgt: Een woord van oprecht welkom tot U, Monseigneur Scbioppa. Was Uw aanwezig heid op den Katholiekendag te Maastricht verleden zomer reeds een uitgelezen eer voor Het was reeds laat, toen by Scotland Yard verliet, waarop hy naar het Park ging en daar eenigen tyd doelloos rondzwierf; zyn hersens werkten koorteachtig en zyn zenu wen waren hevig geschokt. Het eene oogen- blik dacht hy met schrik aan het lot van Davenport, bet volgende was hy weer ge- ueel vervuld met Hester en zyn afgewezen liefde. Hy was verward, besluiteloos, ver vuld van medelijden met de vrouw die hij liefhad, vol teeder meegevoel voor de be swaren, die hem kleingeestig en dwaas voor kwamen in de wereld, zooals hy die kende. Hy had medelijden met de eenvoudigheid, die deugd om baars zelfs wille beoefende, voorwaar een vreemd verschijnsel in deze groote aondige stad. Uit het Park komende, ging Jermyn s luide lach had iets spottende, toen hjj deze beschuldiging boorde. I Zoo gaat het altijd, zei hy, eerst vraagt men raad en dan vaart men tegen zyn raad gever uit. Je moest immers dien indringerl- gen, ouden vader uit den weg ruimen. Ik gaf je slechts oen idee aan de hand, hoe dat kon; en au noem je my een Mephisto en jezelf een moordenaar. Onder vroolyke scherts lachte hij Gerards gemoedsbezwaren weg. Gerard, die reeds lang tot de leer der ont kenning overhelde, luisterde naar hem en juichte zyn sermoen toe, waarvan de tekst „ik” luidde en de bewijsvoering op zelfbevre diging berustte. Nog geen half uur daarna was Gerard reeds weer in Rosamond Road. Boven het ijzeren hekje, dat den kleinen voortuin om gaf, keek een bos zonnebloemen uit, opdoe mend uit den laag hangenden dauw, bleek geel in het staal-kille morgenlicht. De lamp brandde nog in de voorkamer en hij zag de schaduw van Hester’s gestalte op het gordyn. Ze zat met haar ellebogen op tafel geleund, het gezicht in de handen begraven en hij begreep, dat ze weende of geweend had. Onbewust dat de. da^ reeds was aauge- broken, had zy de lamp nog niet uitgedaan. Bovenaan stond het raam open, doch het onderste gedeelte was dicht. Hjj tikte tegen terende kleuren va* mia-of-moer ouderwet,! wereld om te leven, niet om to slapen. Gerard trof Jermyn aan als de ziel van het gezelseliap, aan een soupeetje, waarbij de manieren der dames, ofschoon ze niet precies tot de beste kringen behoorden, en in de Heptachord of in de Sensorium niet zouden ontvangen worden, onberispelijk waren, zoo onberispelijk zelfs, dat de party vervelend zou zyn geweest zonder de tegen woordigheid van Justin Jermyn. Zyn hel dere lach en levendigheid wekten de vroo- lykheid op van zyn tafelgenooten, waardoor dn champagne meer opwindend werkte dan hij anders zou hebben gedaan. Een fameus wyntje, hé? vroeg hy vroo- lyk. 't Is een nieuw merk: „Fin de Siècle”, de eenige wyn, waar ik om geef. Gerard dronk veel van het nieuwe merk. Al was bet vitriool geweest hy zou het heb ben gedronken, in de hoop de gedachte aan Nicholas Davenport kwyt te raken. Einde lijk was het soupeetje afgeloopen, en jeugd en dwaasheid zwierden in een zaal er naast op de tonen eener Strauss-wals. Hij stak zijn arm door dien van Jermyn en troonde hem mee naar buiten in het stille St. James Park. Hier vertelde hjj zyn verleider allee wat er gebeurd was, hy noemde zichzelf een ver rader, misschien wel een moordenaar. Maar *t is jouw schuld eigenlijk, zei hjj, je hebt me op de gedachte gebracht, jjj hebt me tot een eHeDdeMBg imsMU INDRUKWEKKENDE VERGADERING TE UTRECHT. Onder auspiciën van den Algomeeuen Ne- derlandevhen Katlroliekendag werd heden middag in de zaal van „Tivoh" te Utrecht een vergadering gehouden, ter viering van de oplossing der Romeinsche kwestie. Volg geestelijke en wereldlijke autoriteiten woonden deze plechtige en indrukwekkende bijeenkomst by, welke werd geopend met het zingen van het „Sacerdos et Pontifex” van Joh. Winnubet, door een koor, begeleid door een orkest. Vervolgens begroette Z. D. H. de Aarts bisschop, namens Eet Doorluchtig Epïseo- paat, den Pauseljjken Internuntius, Zijn Exc. Mgr. L. Schioppa, met een in bet Franscb gehouden toespraak, waarvan de vertaling als volgt luidde: Toespraak van Z. D. H. den Aarts bisschop tot Z. Excellentie den Internuntius. Excellentie. Wy wenschen U het welkom toe in deze plechtige vergadering, door liet bestuur der Nederlandscbe Katholiekendagen bijeenge roepen, ten einde de opioeoing der Romein sche Kwestie te vieren, en wy danken U harteljjk onze uitnoodiging om ze by te wo nen te bobben aanvaard en zoo den luister van deze vergadering te verhoogen door Uwe tegenwoordigheid als vertegenwoordiger van den persoon des Pausen. Excellentie, het is bjjna veertig jaar gele den, dat de katholieken in deze zelfde zaal vereenigd waren en dat baar muren toen weergalmden van de vurigste protesten tegen de beleediging, de rechten van den Opper herder aangedaan door bet overweldigen zyner staten. De stem van onzen oneterfeiyken Sdiaep- man, die herstel voor de beleediging eiechte en door zijn welsprekendheid zyn geheele ge hoor meesleepte, die stem is uitgedoofd even als die van de meesten van allen, die daarop antwoordden door de levendigste betuiging van bun diepe verontwaardiging. Maar bun geest is niet uitgedoofd. Hy ie levend gebleven, die christelijke en Room- ttche geest, zooals Uwe Excellentie heeft kunnen vaststellen van den dag af dat Zy in ons land de functie van Apostolisch Inter nuntius vervult. Vooral heden zal Uwe Excellentie bet kun nen constateeren, nu de katholieken van Ne derland, hier door hun verschillende organi saties vertegenwoordigd en onder bet voor zitterschap van hun Bisschoppen, opnieuw hun kinderlijke gehechtheid aan den H. Va der zullen toonen door hun blydo geestdrift om hetegeiukkige einde van de ernstige cri sis, die sedert bjjna zestig jaren de katho lieke wereld bedroefde. Mogen wy trouw bljjven aan onze roem rijke traditie door ons altijd de verknochte zonen van den Plaatsbekleeder van Jezus Christus te toonen en zoo in bet voetspoor treden onzer vaderen, die zeMs niet voor bet offer van bun bloed terugdeinsden, toen het er op aankwam, den godèdienst en de belan gen de»> Pausen te verdedigen. Van 19 regels fl.M> elke regel meer f 0.25. Reden» pc. regel f 0.75 voor de eerste paginavoor de overige pagina's f 0 J0 g Rubriek „Vraag en aanbod” bij vooruitbetaling p_ f 0.60 per advertentie van 5 regels iedere regel meer f 0.12. kenvernietigd door den oorlog en de inflatie en verspeculeerd. De cMateüjk-sociale re geering en de ondernemers hebben door hun praktijken het buitenlandsch kapitaal ajge schrikt. Vergeefs is getracht van de mil- liarden, die Duitschland tot herstel en uit breiding van zjjn productie toevloeiden, een bescheiden stroompje naar Oostenrijk af U» leiden”. Is-ie niet kostelijk? De „Bund” kwam onder kurateele van Mr. Zimmerman, zeer juist. Maar waarom? Omdat het kapitaal-sehictende buitenland de rooie heeren in Oostenrijk, die als echte bolsjewieken heel weinig eerbied toonden te gevoelen voor eens anders eigendom, niet vertrouwde I En als we zien lK>e de heeren zelfs thans nog lak hebben aan huiseigendom, dan kunnen we dat achterdochtige buitenland niet heelemaal ongeljjk geven. Aan mannen ais Mgr. Seipe), waarin men vertrouwen mocht stellen, is het te danken, dat het buitenland het er eindelijk op ge waagd heeft. En als het buitenland er nog eens toe overgaat, aan Oostenrijk geld te leenen, dan zal dit geschieden ondanks de socialisten! Onze geëerde tegenst;uider is bljjkbaar niet heel goed op de hoogte; daarom zal het hem deugd doen, als hy er eens een vrijen Zondag aan besteedt om bet „Verslag” te lezen, dat Mr. Zimmerman ever de tosten- ryksohe saneering en haar voorgeschie denis heeft uitgabracht, en waarin een vernietigende critiek geleverd wordt op het roode bewind in Oostenrijk. Hjj kan het boek bestellen by de Nstionalbank in Weenen. waarmede weer nieuw geld gekweekt zou kunnen worden! Het gevolg is, dat zoowat de geheele par ticuliere bouwnijverheid stil staat, gevolg enorme werkloosheid, geen winst voor den ondernemer, geen loon voor den werkman^ alleen maar werkloozen, die gesteund moeten worden uit de openbare kas. Gevolg ook: een nog steeds voortdurende woningnood, welke al heel wat zelfmoorden op z’n geweten heeft. Alleen de gemeente Weenen bouwt, schrik barend veel, met ontzettende sommen, welke zjj zóómaar van de burgerjj afvordert (zelfs de armlastige moet er van zjjn bedeeiings- Groschen aan meêbetalenen er wordt niet voor geleend, neen, heel de bouw wordt contant afbetaald, zoodat het huidige, toch alreeds zoo zwaar belaste geslacht moet dokken voor vele volgende geslachten. Men kan rekenen, dat de gemeente Wee nen jaarlijks voor 100 millioen schilling verbouwt. En het resultaat? Roode autoriteiten moeten den laatsten tjjd zélf toegeven, dat op deze wjjze de wo- ninjiKKxl nooit gelenigd zal raken! Ziedaar nu het meest typeerend voor beeld van mislukking der roode economie. Ziedaar de straf dergenen^die zich ver tegen de natuurlijke, economische Waar de socialisten doodonschuldig waren aan do economische malaise, moest er een zondebok opgescharreld worden. Eu wat lag er nu méér voor de hand, dan dat de ohristelyk-socialen bestemd zouden worden om met alle zonden zwaar bela den de woestijn ingestuurd te worden? Om te demonstreeren, hoe schandelijk de eerste rechtsche regeering na de revolutie zich van haar taak kweet, vertelt de M-Re- dacteur zoo losjes weg: „Maar het eind zou den last dragen: de „Bund” kwam onder kurateele van Mr. Zim merman En elders „Het economisch leven van Oostenrijk vertoont nog steeds een beeld van verval. De kapitalen, noodig om de industrie een ge moderniseerde uitrusting te geven, ontbre- zetteu wetten. Al houden de Oostenrjjksche socialisten het land dus nog voortdurend in crisistoe stand, al schakelen zjj ook een geweldig groot doel van bet nationaal vermogen voor de productie uit, al zien zjj met eigen oogen, dat daaruit rechtstreeks de groot beid voortkomt, al onttrekken gemeenschap bovendien voor woningnood s. d. enorme kapitalen, welke bjjna ge heel onproductief bljjven en al ontnemen zj) daardoor aan handel en industrie de eerst- noodige middelen om te kunnen floreeren en de bevolking aan 't werk te zetten, toch is de M-Redacteur hevig op ons vertoornd, als wjj zjjn Austro-Marxistische vrienden in één adem noemen met de conomisehe malaise daarginder! Maar met toorn alléén kon hjj 't voor zjjn lezers niet klaarspelen en daarom nam hjj ook thans zjjn toevlucht tot enkele leugen tjes en lieve trucjes van het bekende genre. gesmade Huurwetten op 7 December werden afgekondigd door de christelgk-eo- ciale regeering, én wel, niet alleen voor Weenen, maar voor heel het land. Dat maakt den indruk, alsof wjj on kundig als we moeten zijn vechten tegen onze eigen partjjgenooten. Dom, niet waar? Och. arme lezer van „Het Volk”, die ook hiér weer in vliegt! Zeer zeker: mode onder christelyk-sociaal bewind werden de Huurwetten ingevoerd, maar.... als tjjdeljjke noodmaatregel en bovendien waren de Huurwetten toen een Uit het Park komende, ging hjj «nar de Small Hours, een dub, waar hjj kans had Jenny* to vinden, die zeiden vóór het krie ken van den dag naar bed ging. «r- 't Ia al lang genoeg cm van October tot Maart met kaarslicht naar bed te moeten geen, aei Jermyn, die verder beweerde dat alk mensch, die meer dan drie of vier uren Van de vier en twintig versliep, zjjn tjjd schandelijk verspilde. Wy sjjn menschen, alaapdieren, zei hg, en wjj Min on deze Het lust ons niet, thans nog weer uitvoe rig te gaan betoogen, dat en waarom de Oostenryksche, en vooral de Weensche so cialisten de huidige economische malaise in Oostenrijk, en vooral in Weenen, op hun roode geweten hebben, voorzoover die ma laise niet nog een nawerking van den wereld oorlog is. Een ieder, die maar een greintje verstand heeft van de wetten der economie en het een en ander van de nieuwe Oostenrjjksche „geschiedenis” afweet, begrijpt terstond ook zonder dat hjj een uitvoerig betoog be hoeft dat de socialisten^daarginds de schuldigen moeten zjjn. Zjj toch hebben het ^rnnoyit willen ont zien en het lag geheel in bón lijn, dit zjj weigerden een „kapitalistische” maatschappij weder mee op te bouwen^ daarin lag juist hun kracht, dat zjj het socialisme m praktijk wilden trachten te brengen, én in de ge geven omstandigheden mochtep^rtfn konden zy als halve of heele bolsje^rtten ook niet anders handelen. r- De praktische toepassing van de socialis tische leer verdraagt zich echter ten eenen- male nog allerminst mot moeizamen weder opbouw van een uitgehongerden staat, waar bij men geheel aangewezen is op de booze wereld rondomme, wefite nu eenmaal prjjs stelt op ontwikkeling in de natuurlijke eco nomische orde. Het was de ongure „plicht” der socialisten, zich daartegen te verzetten, en ze hebben zich met waarljjk niets ontziende, taaie vol harding van hun „plicht” geAweten. Maar.dan moeten zjj er zich ook niet over vertomen wanneer de boel economisch in 't honderd loopt an dan mogen zjj ook niet boos worden, wanneer men hun verwjjt, dat ze succes gehad hebben en de wederopleving van handel, nijverheid, enz. in de natuurlijke economische orde sterk hebben verhinderd. De M-Redacteur nu weigert het „succes" van zjjn par tijgenoot en daarginds te erken nen; hjj schaamt er zich zelfs over, en hjj -werpt alle verantwoordelijkheid voor den ongelukkigen gang van zaken opde christelyk-socialeu, op degenen dus, die er voortdurend naar gestreefd hebben, de toe standen to saneeren en die juist daarom door de socialisten gescholden werden en nog worden als menschen zonder hart. Alleen in het verwarde brein van een in uiterste verlegenheid^ geraakten rooden jour nalist kan het maar opkomen b.v. een Coljjn te verwijten, dat hjj door zjjn saneerings- en bezuinigingsdaden indertijd de economische malaise hier te lande bevorderd zou hebben! 't Is kl te zot! Stellen we daartegenover de gedragingen der Oostenryksche socialisten: opzettelijk hebben zjj den terugkeer naar de normale economische orde verhinderd: dank zjj hun toedoen is het vrjjwel totale huizenbezit tot op den huidigen dag nog nagenoeg geheel onteigend- Welk een geweldig Jfroot .deel .van het nationaal vermogen, dat voortdurend weer sjjn geld opbrengen «noest, is daardoor ko men weg te vallen! En op onteigende huizen wordt ook niet bjj voorkeur crediet gegeven, Met den hem eigen zin voor correctheid ■uggereert de M-Redacteur zjjn lezers, dat wjj een unfairen blunder geslagen zouden heb ben door „de verantwoordelijkheid voor het treurig lot der arbeiders in een ekonomisch en politiek door ehristeljjk-socialen gere geerd land op het aociaal-demokratisch ge meentebestuur vsn Weenen” af te wentelen, en later constateert hjj triomphantelyk, dat in een bepaalde periode van het vorig jaar de werkloosheid in Weenen vergeleken bjj een jaar tevoren afgenomen tros, ter- wjjl deze ia de rest van Oostenrijk was ge stegen. We moeten de kwestie eventjes zuiver stellen: we hebben natuurlijk niet beweerd, dat het roode gemeentebestuur van Weenen aan- oprakeljjk zou zjjn voor den nood in de reet van Oostenrijk, maar wel, dat het gemeente bestuur b.v. door zjjn belastingheffing werk loosheid veroorzaakt, en overigens dat de socialisten waarvan de meeaten en de „grootsten” natuurlijk in Weenen zetelen, verantwoordelyk zjjn voor de algemeen® ma laise in den lande, b.v. door hun huurwet- ten-politiek. En nu M.-’s fortuintje: dat Weenen met zjjn werkloozencjjfer in het vorig jaar eens even „gunstig” afstak tegenover „de reet van Oostenrijk”. Vriend M. heeft zich te vroeg verheugd: in dit voorjaar nog bedroeg het aantal work- loozen in Weenen rond 95.000, een cijfer, dat voorheen nimmer bereikt werd. Maar ook indien het waar was, dat W’ee- nen zoon prachtig figuur maakte tegenover de rest van Oostenrijk ten opzichte van de werkloosheid, dan behoefden wy ons daar over nog niet te verbazen: waar de socialisten door hun houding in het parlement de particuliere bouwnijver heid in het land onmogelyk maken, daar bouwen zij in Weenen maar lukraak onge acht de ontzettende kapitalen, welke zij daarvoor aan handel en industrie onttrekken »u waardoor zy ten slotte meer werkloos heid veroorzaken. Leuk gevonden is verder ook M.’s trucje, als hij constateert, dat de door ons zoo hevig

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1929 | | pagina 1