E iL Het Werk der Hereeniging j r DINSDAG 1 OCTOBER 1929 o *1 i Het congres te Breda In het mooie mastbosch TWEEDE DAG DERDE DAG .F 'F-';; r - lg725 |g7M 1WI3 lgQ77 H5i0 |46M H7os 147iy Pontificaat moet kenmerken/' de kerken te Praag. Op den 14409 18567 1858J IR59C 21QQD- die de 12561 12913 13067 14407 15978 16501 18611 l T der T DE ST. WENCESLAUS-FEESTEN De optocht vaa da bevolking v. haar keurige MaadardracM op do Karols t 19697 19945 20121 7980 8574 9437 2672 3354 3752 4715 5460 5815 62C0 6977 11444 11460 11718 11744 2895 3417 4041 -•721 5524 6UM 6389 Till 7494 8153 8677 95 f9 11491 11811 329 799 1464 1989 3125 3526 4095 5232 5710 6128 6718 7192 7568 8460 «874 9752 447 885 1764 2383 16493 16723 10431 10619 10848 10993 verschil- onze ft van rj de Latijnsche Liturgie als de eenige, ook niet het het aan van dr. 1’5 545 1294 1905 57 259 587 1020 1233 1M2 1884 2121 2359 2507 2317 3101 35/0 3798 4083 4358 4563 4766 5022 52«9 5487 5639 5857 5987 185 69u 1390 1984 106 446 763 1085 1323 16/15 2019 2217 2432 265.5 2905 3253 4547 3906 4195 4456 4609 4864 5160 5337 55.59 5675 5867 6056 6393 6559 6770 6863 7077 7262 7459 7675 8013 8354 8619 8977 9110 9301 9669 413 882 1683 2122 117 481 803 1101 1359 1613 2029 2227 2442 2677 2912 3265 3558 3996 4251 4490 4662 4942 5174 5341 5585 5723 5917 6077 6419 6590 6776 6875 7078 7283 7492 7677 8026 8373 8624 8980 9119 9308 9675 3131 3626 4342 5395 5735 6144 6773 7201 7623 8517 9007 9848 DOZ aoso 8504 MM 8092 9190 9457 97M vertrouwen op de toekomst, moed en geest, drift voor bet welslagen. Nu moet bet goede zaad warden uitga» stroold tot een rijken oogst. Laten we daarbij niet vergeten het woord van Dom. Chautard: Nooit moeten we den ken om een vruchtbaar Apostolaat te ver vullen, als we niet beginnen met heilige Apostelen te rijn Het werk der Hereenlglng moet worden aangevat en voortgeaet. biddend en werkend onder Gods Zegen met waren broederzin, met edelmoedige offervaardigheid. met otte bezweken standvastigheid: rt ornnes unum sint totdat allen weer één zijn. 2690 3409 392» 4717 546.' 5995 «210 7037 74SO 5161 8591 9480 503 928 1843 2444 ITO 890 1151 1433 1770 2076 2279 3469 2797 3974 3303 3738 4040 4266 4531 4730 4995 5196 <373 8615 5751 1945 «107 6434 12286 12347 12373 12475 12560 12682 12751 12860 12862 12894 13009 13055 13295 13469 27 285 585 988 1176 1479 1860 2080 2356 2494 2805 2996 3340 3747 4072 4268 4552 4728 4999 52GO 5447 5631 5771 5974 6110 6123 6465 6677 6796 6954 7219 7323 7583 7891 8091 8558 8904 9019 9243 9527 9859 10155 10496 91 365 589 1048 12.50 1570 1947 2176 2399 2558 2825 3186 3519 3804 4098 4436 4572 4776 5083 5290 5511 5646 5864 6Ó44 6138 6480 6696 68OC 6957 7237 7354 7624 7909 8326 8563 8908 9061 9282 9594 9860 3139 3679 4466 5420 5894 6134 6884 7204 7760 8551 9121 9992 10591 10638 i een liturgie gedeeltelijk in de oude liturgi sche taal, gedeeltelijk in de landstaal. Deze oplossing heeft in het Oosten werkelijk be staan en zou zeker een belangrijke tegemoet koming van de Kerk beteekenen. Laten wij bidden, dat God Zijn Kerk dan voorlichte en de dag van de eenheid spoedig kome. METEN: 1C3 416 742 1084 1259 1604 1956 2187 2412 2648 28M ó227 M42 3815 4174 4451 4594 4785 5102 5246 5544 5647 5866 6051 6258 6643 «768 6859 7012 7241 7438 7661 7979 8,350 8576 8956 9101 9282 9606 9979 10255 13363 1050.1 10706 10747 10975 10979 hebben en dat alleen, wanneer de Liefde groot genoeg is, redelijkerwijze van den H. Geest de genade der Eenheid afgesmeekt en verwacht mag worden. Vervolgens citeert spreker de woorden van afgeloopen win ter in Breda werden gehouden. den Lembergschen Metropoliet Secptyckyj, misch princiep door, zoodat de Chr. kunst een rythmische kunst werd. Het is zijn eenige overtuiging, dat hier de wegwijzing ligt voor de herleving van onze zoo diep gezonken Christelijke kunst, Je principe rythmique rituel et religieux” dat Zoo bewonderenswaardig domineert in deze gemeenschapskunst bij uitnemendheid. Spreker vermaant, dat zij die een zelfden Zaligmaker hebben en een zelfde Moeder beminnen en verheerlijken in hun kunst, moeten beseffen dat zij Broeders zijn. I ding van de katholieke hereenigingsgedachte, w»irvnrir het allen wil bezielen met een geest van offervaardige liefde en vertrouwvol gebed. „Christelijke Kunst in het Nabije Oosten” Een heerlijke ontdekking deed de reiziger, die ervoer hoe daar ginds de H. Geloofs geheimen gevierd werden volgens lende Riten, en hij beklaagt zich hoe opvoeding ons een onjuist beeld geeft de wijsheid der H. Kerk die geen/ëine J ati«sea>»lse T -- t— J_ f Z als de voornaamste of bevoorrechte beschouwt doch die alle volkeren de Liturgie geeft en doet behouden, waarmede ze vertrouwd zijn en waarin hun ziel onbelemmerd zich ten; Hemel verheffen kan. Spreker betoogt dan, dat het gebrek aan liefde vooride volkeren en de Liturgiën van het Oosten uit onbekendheid bij priesters zoowel als bij leeken voorkomt, en hij haalt l aan, om te ver klaren dat beter begrijpen van Oost en West die in een rede te Brussel het apostolaat van de kunst het voornaamste apostolaat noemde, wijl de kunst die gebieden bereiken kan, waar geen prediker kan doordringen. Het doel van deze voordracht is, aan te toonen hoe de Christelijke kunst geboren werd uit antieke-Helleensche-stroomingen en Oostersche invloeden hoe Byzantium de erfgenaam van deze tradities zou worden en hoe de z-g. Byzantijnsche kunst onaf gebroken wel iooo laren lang hetzij d« Christelijke kunst zelve was, hetzij die aller sterkst beïnvloedde. Spreker voert een groot aantal lichtbeelden voor, die beginnen met oude Romeinsche Mozaïeken, en staat vooral stil bij die wonder baar rijke en voorname schoonheid, die Ra venna bewaard heeft uit de Ve en Vie eeuw en vervolgens om beurten de groote tno- zafekenreeksen van Rome, van Venetië, van Sicilië, van Salon: ki en de fresco's en iconen, waarmee Italië, Macedonië, Servië, Bulgarije en Rusland gezegend zijn, in foto te vertoonen. Spreker betoogt, hoe de gebruikelijke verdeeling in drie glansperioden, die der eerste overwinning op het heidendom, die van de periode der Macedoniërs en der Com- menen en die van de Paleologen of XHIe tot XVe eeuw wel niet goed houdbaar blijkt, aangezien de nieuwste einderrne Vingen (o«a. die van Okouner in Servië) zeer sublieme frescen hebben te voorschijn gebracht, die met zekerheid tot de z.g. verval perioden zou den gerekend moeten worden. Overigens constateert spreker, hoe het bijna ongelooflijk klinkt dat groote geleer den en groote geesten door de laatste eeuwen heen de Byzantijnsche kunst geminacht en geringschat hebben, wat oorzaak was, dat de ernstige onderzoekingen omtrent aard, wezen en geschiedenis der Byzantijnsche kunst eerst van zeer recenten datum zijn. Spreker eindigt met te zeggen Byzantium, dat geen nieuwe procédé’s uitvond, voerde met gestrengheid het ryth- DE ST. WENCESLAUS-FEESTEN De verlichting van vóórgrond het standbeeld van Hus. Slotwoord van Rector de Bie. Het Congres is weer voorbij: 1 rijn pret tige. aangename en nuttige dager, geweest. Steeds heerschte hier ren geest van saam- hoorlgheid, van waardeering en liefde. De vergaderingen waren druk bezocht: de tentoonstelling trok heel vee' belangstelling, ook van andersdenkenen zoodat we dit Con gres als volkomen geslaagd kunnen beschou wen. Deo gratlas. De Voorzitter bracht dank aan Mgr. Hop mans voor zijn groot.» belangstelling Het welslagen van dit Corrres is grootendeels toe te schrijven aan de vele moeiten en in spanningen. welke de hee-en Kok en van Berkom zich In onverdroten l’.er hebben getroost Het ledenaantal Is In deze dagen gewel dig gestegen: de hereenigingsgedachte heeft baan gebroken bU allen, en de waardeering voor het Werk der Hereenlglng is algemeen geworden. De Voorzitter bracht dank aan de Pers, voor haar machtigen steun. Maar er moet veel meer gedaan worden; onze geest Is verrijkt geworden met veel zijdige kennis; aan ons hart is bijgebracht Lering van Kapel. Kok ever de Oud-Katholl'tken Spreker begon met de keuze van r"_' onderwerp te motlveeren Hoewel klein In j Rijk aantal nemen de leiders der oud-kathollgke heel veel gedaan; Bezoek van Mgr. van Oen In den namiddag bracht Mgr. van Oen, Vlcarls-Generaal van het Bisdom Breda, een bezoek aan de Tentoonstelling, waar Mon seigneur werd rondgeleld door Rector de Ble en Kapelaan Kok. Na afloop van de schitterende lezing van Kapelaan Kok over de Oud-Katholleken, die geestdriftig werd voorgedragen en ontroering wekte onder de aanwezigen, sprak Mgr. van Oers een hartelijken gclukwensch voor het Comité Breda van het Apostolaat der Her- eenlglng. dat reeds in den afgeloopen win ter zoo'n groot succes mocht boeken met de serie lezingen, welke door dr. Mulders wer den gehouden. Ofschoon het onderwerp, het werk Hereenlglng. vrijwel onbekend Is voor de menschen, en allerlei vereenlglngen gedu rende het winterseizoen lezingen en cursus sen organlseeren, waren de lesavonden ge regeld zeer goed bezocht en sprak prof. Mul ders telkens voor een volle zaal. Thans heeft het Comité het aangedurfd om een congres te houden er een schitterend welslagen Is reeds verzekerd Het werk der Hereenlglng aal voortaan in en om Breda teej helwogzteDtBg en steun ondervtadoi. Nadat Rector de Bie den spreker had ingeleid, begon Joan Colette, wiens kunst werken wij in de kerken van Dongen en Terheijden kunnen bewonderen, zijn lezing, die door tal van kunstreproducties zou wor den geïllustreerd. 1630 2VI 5827 9148 12992 17924 200— 1890 2616 2915 4921 6279 6870 9214 17957 1OL-.1 Prllua vaa f 76-—: 158 - 57» 131'. 1922 30 September 1929 •Plksche regenbuien hadden een frissche atmosfeer geschapen. Zuivere dennenlucht drong uit het bosch tot ons door. Heel het Congres heett een schitterend verloop. Om half acht opende de voorzitter de slotvergadering en stelde als spreker dezen dag aan de congressisten voor, Borromeus van de Orde der Capucijnen, die drie jaar gestudeerd heeft aan het Oostersch TrutfJtmit. te Rome, alwaar hU ook gedocto- retSd is en die binnen enkele dagen naar Russisch Polen verti kt, om daar pioniers werk te verrichten als apostel der Hereenl- 8in8 Rede Pater Borromaeus OJKC. WESTERSCHE APOSTOcAATSMETHODEN IN HET OOSTEN Van de rele methoden buspreek» woord- 12172 12252 12442 12452 12652 12669 De opening en de be- >groeting der autoriteiten Toen Rector de Bie, als Voorzitter van het Bredasche Comité even over vieren de aan wezigen welkom heette, was de keung in- genchte zaal van het Mastbosch-Hotel zoo goed als geheel bezet- Onder de autoriteiten merkten wij op Mr. Dr. van Sonsbeeck, Burgemeester van Breda, den Zeereerw. Pater van Keulen, Voorzitter van het Hoofd- H I bestuur. Prof. Dr. Kaag, den Hoogeerw. de getuigenissen der Pausen heer P. Sweere, Regent van het klein Semi- narie Ypelaar, Dom Ildefons Dirks, Dr. vermeerdering van Liefde moet tengevolge Ahaus en Ir. Dr. Beekman. In zijn openingswoord gaf Rector de Bie een overzicht van het ontstaan van dit con gres, dat een vrucht is van het onverwachte succes van de zes studie-avonden, die in den Nadat in de kapel van het Sint Lauren- tlus-ztekenhuta door Dom. Bdefona Dlrks de H. MIs volgens den Oosterschen Ritus was gecelebreerd, hield kapelaan Van Llerop een korte toespraak over het werk der Hereenl glng, dat bU uitstek een apostolaat des ge» beds is, want alleen door de genade Gods zal bereikt worden dat het zijn zal één schaapstal en één Herder Traag drupte een enkele regendroppel op de donkere dennen van het Mastbosch dat daar nog te sluimeren lag in de Zondag- ochtend-stllte. Er waren weer nieuwe Con- gres-gangers gekomen: Wij zagen om. Dom. Dr. Constattnus Bosschaerts OB.B, Prior van Sohootenhof; Dom. Dr. Franco de Wileis O. 8. B. en vele andere vrienden van het apostolaat der Hereenlglng. Felle llchtstreepen kleurden weldra het heerlijke bosch tn gouden najaarstinten Toen Dom. Dr. Franco de WUels zijn le zing begon, was de zaal weer volgestroomd. 14167 14217 14367 14387 14631 14575 Met een krachtige opwekking tot deelname aan dit door den H. Vader zoo vurig verlangde apostolaat, sloot spreker zijn buitengewoon frelangrij ke inleidingsrede- De Avondvergadering Om half nesten was de zaal van het Mast- bosch-hotei te klein om de grage toehoorders ti bevatten, die kwamen luisteren naar de voordracht van den bekenden kunstenaar Joaa Colette over «de Christelijke kunst m, het naböa Oosten", 17923 18176 18189 18226 18289 18331 19139 19218 19227 >9238 19281 19393 19600 19471 19550 19787 19870 ’9927 20033 20107 20157 20174 20277 20491 20520 20730 207.36 20918 20951 20959 17195 17529 17543 17546 17579 17609 17644 17666 17816 T7891 17906 17966 18003 18095 18127 18195 15’68 15.368 18569 18581 18733 15780 3012 3472 4057 4764 5560 6064 6711 7176 7540 8422 8780 9631 1020.3 10'07 10270 10547 I0SH 13063 13269 13333 13413 13589 13860 13867 13907 13996 14099 14122 14156 14168 1417» - 15380 15762 15844 15884 16148 16367 16417 16706 16727 16772 16803 16910 16968 17109 17145 17185 17244 17322 17466 17583 17587 177U3 18428 18473 14441 15W2 1S237 IM21 I4S92 14938 14958 15023 15044 13066 15138 15156 15162 15186 15208 1S217 15385 15448 154«9 15812 15554 15M0 15547 15549 15439 15447 15719 15724 15785 15818 15834 13907 16018 16090 16128 14143 14383 16454 1671» Lering H. Fortmann Bij afwezigheid van Rector de Ble. noodzakelijkerwijze elders een vergadering moest bijwanen, opende de vlce-voorzltter. Kapelaan Kok. op de hem origlneele wijze de drukbezochte vergadering en stelde den spreker aan de congressisten voor. beweging een voorname plaats In bij het hereenigingz streven wat gedeeltelijk te ver klaren Is door den zucht naar zelfbehoud. Vervolgens gaf spreker een overzicht van het ontstaan van het Dultsche oud-Katholi- clsme, als gevolg van de verwerping der Vatlcaansche besluiten door een gedeelte der Duitsche Katholieken. Reeds onmlddellljk werd contact gezocht met de oud bisschop pelijke cleresy en de Orthodoxen, en tenge volge daarvan werden verschillende veran deringen In het oud-christelijke geloof aan gebracht. De oorsprong van het Nederlandsche oud- kathollcisme ligt In het Schisma van Utrecht, dat zijn grond bad In meenlngsverschlllen van de 17e en 18e eeuw op organisatorisch kerkelijk terrein. Uitvoerig gaf spreker hun contact aan met de Jansenistische beweging in Frankrijk, welke haar Invloed kreeg op de Hollandache Katholieken door de vriendschap van Ar- nauld met Rovenlus Het eigenlijke schisma werd bewerkt door Petrus Codde die door den Paus was afgezet wegens zijn Janse nistische sympathieën. In *t kort werd nog behandeld hoe het Schisma werd bezegeld door de keuze van het pseudo-kaplttel var. Utrecht, dat Corne lls Steenoven. Aartsbisschop van Utrecht be noemde. De dogmatische verschillen split sten zich voortdurend toe. toen eenmaal het primaatschap was beperkt tot „primus inter pares.” De Unie van Utrecht van 1889 omvat nu de oud-Katholieken in Amerika. Po’en. Oos tenrijk. Dultschland en Holland en telt to taal 400.000 geloovlgen. Met klem betoogde de inleider, dat ook de oud-katholieken thuis hooren in ons Memento er. dat ons gebed des te dringender noodzakelijk is. waar het vertrek uit het Vaderhuis tot een totale vervreemding dreigt te vei worden. In een artikel van d- Oud-Kathollek op 15 October 1927, stond die mooie aansporing: ..Gods geest make ons tot vredemakers.” Vechters zijn er veel veel, vr-demakers veel te weinig. Juist daar m zijn er nog zooveel vechters. En ds vechters verspreiden bederf allerwege. maar die vrede stichten waarborgen sterkte en bloei Mocht toch voor ons. katholieken van Ne derland vooral, de tijd aanbreken, dat we de verloren broeders en zusters tn het va derhuis mochten begroeien. Ach het Is niet om het aantal, de kerk bleef op de rots toen er grootere getalen hun eigen weg gin gen. maar het is om de zielen. Als dr. Heinrich Kautz zijn baanbrekend werkje schreef: Urn die Seele des Industrie- klndes, dan sluit hij met dat echte Christus- woord HUfe tut not um seiner Seele willen." Broeders en zusters, dat is een woord voor ons :HUfe tut not: hulp aan den schreiende tn den donkeren nacht, die worstelt met zijn ziel, omdat het trotsch- hoofd gebogen moet, de korte, maar door het verleden zoo lange weg naar het vaderhuis, moet worden Ingeslagen. En de vervreemding ddfct de vader streng en onbuigzaam schijnen, niet wetend dat de kerk als moeder zorg had over het verdwaalde kind. Niet besef fend, dat de ring zal worden gestoken aan voerder er slechts twee, die zeer markant aan elkaar tegenover ges’eld zün. 1) . Westerlingen zijn er ge wees-, de t Oosten wilden brengen hoe langer hoe meer tot latijnschen ritus, latijnsch kerkrecht, latijnsche cultuur. (Latlnisatle methode). 2) . Westerlingen zijn er ook geweest, die t Oosten wilden doen behouden zijn liturgie, kerkrecht en cultuur. (Aanpassingsmethode) den). Deze twee methoden van apostolaat wor den in hun hstorischsn groei door spreker voorgesteld en ultgegeckt Nadat bijna geheel het christelijk Oosten In 1054 en later zich van de Katholieke Kerk had afgescheiden, ontstond hel gevaar, dat de Katholieke Kerk zich zou vereenzelvigen met het Latinisme. Dikwijls werd dan ook de latlnisatle-me- thode door Westerlingen op Oosterlingen toegepast. Na de Unie der Ruthenen echter to 1598. wint de gedachte veld, dat de Lattolsatle- methode moet vermeden worden en vervan gen door adaptatJ-'-m’thode. Tot aan Paus Pius IX worden de Ooster sche ritussen evenwel nog vaak beschouwd als van den tweeden rang. De Pausen zijn nle- dè oorzaak geweest van de Latlnisatle; de oorzaak was de scheu ring van Photius en Caerulanus. Vanaf Paus Plus IX wordt de Latlnlsa- tie bUzoneter tegengewerkt door Rome en worden niet alleen ritussen, maar ook ker kelijke wetgevingen en heel rte christelijke cultuur van 't Oosten algemeen to eere her steld.' Dat de Katholieke Kerk zich aldus "niet vereenzelvigd heeft met het 'Latinisme, is te danken aan den goadelijken bijstand, die haar steeds ondersteunt, bijzonder bij keerpunten der Geschieden,» Ons. 20e eeuwsche katholieken moet het daarom een vreugde zijn door ruimen steun aan *t Apostolaat der Hereenlglng steeds schitterender te doen stralez dit kenteeken van Chrlsus' ware Kerk; de Katholiciteit on zer gemeenschap. Rector de Bie dankte Dr. Borromaea voor zfjn keurige en duldelt'ke uiteenzetting. De geleerde spreker heeft to zijn lezing gezegd: Het Westen moet zich ben la maken voor de ontvangst van het Oosten. Moge dit congres daartoe iets hebben mee gewerkt. Wij wenschen U goed succes op Uw groo te reis naar Rusland en U ku"t verzekerd zijn, dat wjj voor U olijven bidden om den zegen Gods over Uw werk af te smeeken. Een welgeslaagd Congres. Da Tentoonstelling In de lichte waranda wonden wjj een kleurige collectie Llti rgische gewaden en voorwerpen, die beetemd zijn voor den «ere dienst van den Oosterschen Ritus. Dom. Hdefons Drks en zijn getrouwe Benedictij ner gezel Dom. Ireneus Doens, gaven alle gewenschte verklaringen Op talrijke tafels lagen keurig geëtaleerd een schat van boeken en Litteratuur over de Oostersche kerkeé eu Byzantium, over de Anglicanen en de Oxford beweging, over het Protestantisme ena enz Vooral de Russische afdeellng trok aller aandacht en belangstelling Een Grieksch kerkje gaf ons een duide lijk begrip van de architectuur en torich- Ung der kerkgebouwen van het Oosten. Langs de waranda hingen meer dan twee honderd platen en schitterende kleurige reproducties van Oostersche kunst. Heel den dag door zag men belangstel lende bezoekers stil genieten van al het schoone en leerzame dat hier to zoo rijke verscheidenheid was bijeengebracht 19554 19573 19580 - - - - 19723 19741 19784 19785 19835 19840 19871 19949 19969 19,71 20011 20050 20037 20058 20185 20198 2C239 20240 20293 20307 20365 2Ó56Ö 20578 20620 20621 20661 772--1 20840 20859 30064 20867 20886 20691 20898 20902 20954 20976 20978 V e r bt It r I» i. 5e Klasse 9» Hist: 9833 ■-!. 9833 met /7a „Wat wij willen”, inlei- dingsrede van Dr, Al- phons Mulders. Professor aan het Groot Seminarie Hoeven. "X L*. r (Nie t-O’flcIsel.) 4*lste STAATSLOTERIJ. Trekklaa vaa tNaedas I October 192*. te KIssm Ite UteL Hoose orijzea: 18202 /sooca— 1395 112IC 14184 /I30O— 3194 636C 682, M..— De Orthodoxen en de uitnoodigtag naar het Vatteaanoehe Concilie. Gehoor gevend aan den raad van talrijke Kardinalen en Bisschoppen, had Paus Plus IX 8 September 1888 bevolen om een brief te schrijven aan „sdle Bisschoppen der Ker ken van den Oosterschen Ritus, die niet to gemeenschap met den Apostolischen Stoel leven." waardoor de Paus hen vaderlijk en dringend ultnoodlgde om deel te nemen aan de xltttoggen der Algemeene Kerkvergade ring die aanstaande was, evenals hunne voorvaders en het Tweede Concilie van Lyon en dat Florentie hadden bijgewoond, opdat de wetten der aloude vriendschap mochten vernieuwd worden, de vrede der Vaderen mocht hierop bloeien en na de langdurige duisternis der scheiding de schitterende zon der verlangde Hereenlgtag over allen mocht schijnen. Dit was de laatste offlcleele poging tot Hereeniging. Op 22 September gaf het offlcleele Ro meinsche blad „Le Journal de Rome” den tekst van den uitnoodlgtogsbrtef waarvan de exemplaren eerst 22 September aan de Apos tolische Delegaten die den brief aan de Ortho doxe Bisschoppen moesten aanbieden, ver zonden werden. Deze voorbarige bekendmaking door de pers werkte noodlottig en werd voor de meeste Oostersche prelaten de reden of bet voor- wendsel om de ultnoodlging naar het Con cilie van de hand te wijsen De vijandige pers ta het Oosten had dit bericht onmid- delliJk verspreid, ongunstig toegelicht ge heel verkeerd vocrgesteld. Somnlge btaschoppen weigerden den brief pt aouden hem terne. Weer tenders preiaten maakten bezwaar omdat zij moesten gehoor zamen aan den Patriarch van Constantl- nopel. terwijl enkele bisschoppen zeiden dat zij zich tegen de hereeniging zouden ver zetten. omdat de Paus Koning was en een zwaard droeg en het .JTlioque" aan het symbolum had toegevoegd. .Laat de Paus dat woord schrappen, laat Hij het zwaard afleggen, laat hij zijn leger afdanken, dan tollen wij ons met hem veseenlgen.” Een aantal Grieken maakten den Pa triarch het verwijt den brief niet aanvaard te hebben. Door niet naar het Concilie te gaan, zoo zelden sommigen. geeft Grieksch episcopaat te kennen, dat zich onbekwaam voelt om een redetwist te gaan met de katholieke bisschoppen. Voor al de overige kerken uit het Oosten Is het antwoord beslist weigerend of ontwij kend. met hier en daar blijk van goeden wU, die afstuitte op den onwil van de Patriar chen. In 1 bijzonder van den oecumenlschen Patriarch van Constanttoopel. Allen beweer - den de hereeniging te wenschen, maar tengevolge van de vooroordeelen tegen Rome, en de onderworpenheid der Ortho doxe bisschoppen aan hun eigen patriarch, en de afhankelijkheid van sommige prelaten van enkele antl-Roomsche regeeringen. spe ciaal van Rusland, is deze hereenigtagspo- ging mislukt. Zaterdag, 88 September 1989 EERSTE DAG Een heerlijke zomersche dag bracht vele Trienden en apostelen der Hereeniging samen in het moderne Mastbosch-Hotel, waar het ijrenge Bredasche Comité enkele studie dagen had georganiseerd over het vraagstuk vsa de Hereeniging, dat meer en meer in den lande aan belangstelling wint, vooral Paus Pius XI over dit apostolaat ge zegd heeft „Ik wil er met één van mijn werken van maken, maar htt werk, dat mijn Liturgische taal en Hereenlglng Oorspronkelijk kende het Christendom eigenlijk geen liturgische taal. De taal van de liturgie was geen andere dan die van het gewone leven. In het Oosten is die toe stand zoo gebleven: zoowel geunleerden als de orthodoxen gebruiken meestal ta de li turgie de landstaal en van een liturglsche- taal-kwestie is daar geen sprake. In het Westen echter Is de ontwikkeling op een bepaald punt tot stilstand gekomen; eerst heeft het Latijn er het Grieksch verdron gen, omdat dit geen volkstaal meer was. maar toen het Latijn zelf als volkstaal ver dween, bleef het toch In de liturgie behou den. Het gevolg hiervan was. dat de liturgie niet meer door het volk werd verstaan en de reactie hierop kwam met de Hervorming; sindsdien hebben allen, die zich van de Moederkerk afscheidden, ook het Latijn In de liturgie geruild tegen de lanstaai. Bij een eventueele hereeniging komt dus de vraag of zij tot het Latijn zullen moeten terugkeeren en of de eisch van het Latijn de hereeniging niet zou tegenhouden. De Kerk heeft het Latijn tot nu toe ge handhaafd. maar nooit gezegd, dat verande ring onmogelijk is. De eisch van de volks taal kwam Immers voor een gedeelte voort uit het Protestantisme, dat In leder ge- loovige een priester zag. en daaraan wilde de Kerk niet toegeven. Vervolgens Is de ééne taal voor haar niet alleen een symbool maar ook een versterking van haar innerlijke eenheid; het Invoeren van de landstaal ta een tijd van nationalisme kan die eenheid ta groot gevaar brengen. Bovendien zou een vertaling uit het Latijn een verlies aan schoonheid en scherpe dogmatische formu- leerlng en het gebruik van een profane taal een verlies van majesteit beteekenen. Zal de Kerk bij deze houding blijven? Het Is zeer goed denkbaar, dat bij een even tueele hereeniging ta het Westen van de Kerk gevraagd zou worden de landstaal in de liturgie toe te staan. Het antwoord zou natuurlijk afhangen van de omstandighe den, maar ta elk geval zou de Kerk reke ning houden met dit nieuwe bezwaar tegen het Latijn, dat nJ. de ééne taal, die In het eene opzicht de eenheid versterkt, nu in het andere opzicht een hereeniging zou kunnen zijn vinger, dat er vreugde zal zijn om het tegenhouden. Er is een derde mogelijkheid weerzien, en dat de racune ver bleef, omdat de liefde zooveel deed begrijpen en omdat de liefde hopen bleef en verdraagzaam en groot van harte was. Er werd veel moeite, tijd, zorg en arbeid gevorderd van het Comité om deze tentoon stelling en dit congres te organlseeren. Daarvoor dankte Mgr. van Oers de leden van het Comité, want het werk der Her eenlgtag Is een stuk mlssieactle en het mis siewerk is In dit Bisdom aan spreker op gedragen. Het werk der Hereenlglng is missiewerk, omdat zij medewerkt aan de uitbreiding van het Rijk der Moederkerk. Paus Plus XI wordt de vredes-paus en de mlssle-paus genoemd en terecht: voor het I bren8en van den vrede Christi in Christus "‘"t en voor de Missie heeft de H. Vader --maar het Werk der Her- eenlging is het werk, dat geheel het Pontificaat van dezen Paus zal kenmerken Wij moeten allen medewerken om dit ideaal te helpen verwezenlijken en vooral veel bid den voor de dwalende broeders en zusters m ons vaderland. Vooral In de Octobermaand moeten wij den Rozenkrans bidden voor de groote belangen van onze Moeder de H Kerk. Rector de Ble dankte voor den steun en belangstelling, die het Bredasche Comité voortdurend en ook thans weer van Mgr. van Oers mocht imdervlnden. Het doel van dit congres is geen ander dan ia zoo ruime mate mogelijk belangstelling •8 wekken voor het werk der Hereeniging, •onwel met betrekking tot de afsgecheidenen van het Oosten als tot de verschillende Kerk- (enootschappen in het Westen. Holland heeft voor het werk der Her- •eniging reeds groote verdiensten. Op het Eucharistisch Congres in Amsterdam had Holland de Oosterlingen uitgenoodigd. Het werk van de monniken der Hereeniging van Amay en Schotenhof heeft in ons land de meeste belangstelling, waardeering en steun ontvangen. De Hollandsche provincie der Paters Capucynen heeft reeds de eerste stap pen gezet voor een' vestiging in Russisch- Polen om daar een eigen Russische geestelijk heid te vormen. Maar Holland heeft op het gebied van het werk der Hereeniging nog een achterstand ia te halen, vooral bij Italië en Frankrijk. Spreker hoopte, dat dit congres zou staan la den geest van waardeering, die de heer- Kheade geest is bij het werk der Heréeniging, waarna met het gebruikelijke gebed het con gres voor geopend werd verklaard. 17* 102 867 1127 1429 1654 2048 2249 2467 2738 3918 3247 3598 3999 4260 4522 4666 4943 5184 <847 5590 5727 5924 «061 6427 6441 6734 6908 7133 7386 7541 7689 8034 8394 8651 8990 9145 9318 9679 9994 1ÓÖ3Ó 10073 lÓlSO 10373 10355 10393 - 10520 12561 10572 10592 10753 10818 1 0831 10985 10986 10991 11182 11184 11195 11196 11327 11329 11349 11358 11543 11597 11648 11827 11860 11864 r In zijn inleiding over den drang naar waar heid, zegt spr., dat het probleem van de her- •eniging der christenheid nog meer is een •peken der waacheid naar het heil. Er bestaat n.L een begrip van Kerk tn •eer ruimen zin, dat niet slechts de leden der Zichtbare Kerk, maar alle voor God gerecht vaardigde zielen omvat. Het ontstaan en de ontwikkeling van dit begrip gaat spr. achter eenvolgens na en hij haalt daarbij talrijke plaatsen aan uit het Oude en Nieuwe Testa ment, uit de ond-christelij ke literatuur, uit de scholastieke godgeleerdheid, waaruit blijkt, dat de leer omtrent de universeele Kerk een grootsche poging is om het heilsplan van God, hetwelk alle menschen omsluit, in het licht van de eeuwigheid te zien. Deze universeele Kerk is echter een onnchtbart Kerk, wijl haar leden slechts door den onzichtbaren band der heüigmakende genade of tenminste door dien van het geloof zijn verbonden en daar door enkel aan God bekend zijn. Na uiteengezet te hebben hoe en waarom met de breedte der opvatting, zooals die in het begrip der universeele Kerk tot uiting kwam en de mogelijkheid van het heil ook buiten het christendom open liet, de prac- tische toepassing geen gelijken tred hield, wijdt spr. een woord aan de leer der alleen zaligmakende Kerk. De vaak-misduide uit drukking „buiten de Kerk geen zaligheid” kan öf in volstrekten öf in betrekkelijken Zin worden opgevat. Vat men haar op in volstrekten zin, dan beteckent zij, dat de Zaligheid onmogelijk is voor hen, die geheel buiten de Kerk staan, niet slechts buiten de zichtbare, maar ook buiten de onzichtbare Kerk; vat men haar op in betrekkelijken gin, dan beteekent zij, dat de zaligheid on mogelijk is voor hen, die door hun eigen gware schuld buiten de zichtbare Kerk zijn. Ofschoon intusschen die universeele Kerk geen doel noch voorwerp is der christelijke hereenigingspogingen, heeft toch haar er kenning groote beteekenis voor dit edel atreven. Vooreerst leert dit begrip aan allen elkaar met toegenegen eerbied bejegenen als broe ders in Christus vervolgens behelst die leer voor de katholieken een vermaning tot dank baarheid voor de onverdiende gave des geloofs en tot ootmoed, wijl met de rijkere begenadiging ook de verplichting en verant woording groeit eindelijk verbreedt die leer onzen blik en leert over God met rechtscha penheid denken Hij, Wiens liefde aan allen redding en zaligheid heeft toegedacht, eischt van den te goeder trouw dwalende niets dan bereidvaardigheid van wil om zich m alles naar 's Heeren verordening te voegen. Intusschen ontbreekt bij dezulken het gewone en gemeenschappelijke middel om door toepassing van Christus' verdiensten gered en geheiligd te worden de aansluiting bij de door Christus gestichte Kerk. Onze taak is het, die aansluiting voor te bereiden en te bespoedigen. Dit is dan ook de bedoeling van het Apos tolaat der Hereeniging, dat meerderen tracht t* winnen voor de bestudeering en versprei- De groote les dezer geschiedenis heeft ons geleerd, dat het werk der hereeniging van langen duur zal zijn. Toenadering, liefde en waardeering zullen moeten voorafgaan voor de diplomatie haar nieuwe pogingen gaat hervatten Deze lezing getuigde van veel arbeid, groo te belezenheid en diepgaanite kennis van het werk der Hereenlgtag. SI 510 1072 1879 2501 2662 3214 3704 4706 5456 8906 6190 6964 7325 7409 7873 8556 9284 lOtOi 10907 >0922 11004 11035 11095 11126 11171 11174 11264 11401 11525 11589 11727 11802 11951 11997 12174 12185 12493 12634 12670 12717 12792 12802 12906 13027 6446 6672 6794 6940 7178 7313 7680 7859 8059 8552 8703 9003 9210 9489 9851 10154 10463 10660 IC665 10873 10886 11015 11089 11140 11153 11212 11235 11251 11260 11424 11426 11672 11621 11888 11890 11996 12029 12073 12122 12126 12163 -- ..i— U4O7 tujr 12567 12579 12634 12763 12772 12824 12842 12933 12971 12976 13001 13130 13192 13200 13216 13248 13304 13329 13349 13383 13407 13409 13441 13582 13631 13633 13701 13755 13759 J3830 13913 13925 12978 13984 13986 14004 14043 14096 14227 14236 14276 14289 14356 1 4358 14460 14480 14494 14513 14614 14605 14618 14656 14677 14679 14683 14708 14734 14758 14762 14623 14830 14835 14861 14865 14876 14892 14938 15076 15109 15220 15295 15323 15349 15513 15550 15661 15703 15937 15962 16384 16399 1 64C7 16408 16431 16447 I' 16532-16609 166'2 16673 16680 16! 16724 16746 16784 16790 16816 16826 16847 16852 16885 16926 16977 1TO43 17052 17W5 17102 17132 17200 17209 17219 17279 17290 17305 17437 17893 17903 18244 18258 18268 18368 18381 18406 18469 18309 18544 185’8 18569 18381 18611 18655 18659 1866.3 18672 18733 1 8780 18793 18366 18905 18945 18959 18988 18993 19002 1*114 19016 19062 19063 19082 19100 191j6 19154 19173 19242 19320 t9336 19384 J94J4 1V432 19433 19440 19450 19439 19482 19323 19595 11599 19607 19616 19635 10784 19785 19949 19969 19271 20394 20407 20415 20416 20424 20438 20443 30485 20523 20533 20541 2^X2 2<W>7 20707 20720 20831 3e Klatse 9e Hist: 9833 B.a

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1929 | | pagina 12