ONS BLAD
JU
Ei
Het Gouden Priesterjubileum
.van Pius XI
ïïfssüt so#».- xr""srur 7so. 250. x-Tïïrrsxr 1125.-so. 1 49,-ïs±jxï
'1
De Indische Katholieke
politiek in het brandpunt
der belangstelling
STUDIEBOEKEN
vwr alle onderwijs-iarichtingen - Saaist* levering Nieuwste drukken
L. FRANKENBERG, Alkmaar
ft
EN VUrnOStE JAARGANG No- 17273
WOENSDAG 2 OCTOBER 1929
DRIE
BESTAAT
GIT TWEE
BI ADLN
DIT
Voornaamste Nie
Alle plaatsen uitverkocht
JOH. LAUWER*?
Barometers Thermometers
y..
Winkel
DE PAUS NAAR SAN CARLO
Winterdienst Luchtverkeer
Kanunnik Th. F. Ebbinkhuyzen
Het Lorentz-monument
te Arnhem
Een Middenstands
Districtscongres
DE POSTVLUCHTEN NAAR
INDIë
I
DRIE VLUCHTEN OVER HET
NOORDPOOLGEB1ED
DE ZEPPELIN BOVEN
NEDERLAND
PAYGI OP 3
5
O
Geen dame «bediening in cafe’s
en pakhui» te Haarlem
uitgebrand
Verbetering van de Eem
De P. H.A. E. O, wordt
gedemonteerd
De beeldhouwer A. Bourdelle f,
In een zenuwlydersgesticht
Het jubileum trii de
Ryk»zuivel»chool
Uit de Stad van het Vaticaan
Ata
De express-trein Hoek van
HollandMünchen
gederailleerd
Dr. G. Bauduin
f
NUMMER
De begrafenis van Kardinaal Dwbota.
aan.
Barometerstand 9 uur vm. 749 achteruit.
morgen
Parijs. Des Zondags
n- reclame
De kerk ran Santl Ambrogio e Carlo waar ie H. Vader voor bet eerot celebreerde
een
RESTAURATIES AAN ST. HETER
uitoefening van het bedrijf dienst te laten
aan-
6
0
4
De K.L.M.wlnter<li«»t vaagt 7 October
aaa.
2
4
leel uit. De
bekend. Vsrze-
i
i
i
i
i
i
i
t€ noemen al is men het daarover nog* nie*
heelemaal eens. Netheid benen al, dus geen
poesen In de étalage, geen omgevallen prt]s~
bordjes, geen beslagen ruiten, enz.
lantaarns moiten
•ken om: 7 uur.
4
4
3
I
t
l
I
r
i
r
i
i
Licht op.
worden opg
De Engelse he minister Thomas
werkloosheids vraagstuk.
I
I
I
I
krantengeschrijf ea allerlei beknottende be
palingen voortduurt. Is het minder dan waar
schijnlijk. ja. zoo goed als ónmogelijk.
Opticien
Alkmaar
FO
X)
H
ro
'6
'9
7
4
3
8
0
6
I
0
5
I
I
5
I
5
7
i
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
ABONNEMENTENvoer Alkmaar
en Agentschappen: per week 13 et.;
per kwartaal f IM; per poet, per
kwartaal 139 MJ vooruitbetaling.
itvuu, »iuuwci\jac pcrsuueu <met UI
ring van de hl wonende echtgenot» te
inwonende dochters van den houder van de
Een ov reenkomst ie getroffen taeechca
Henderson en Dowgalewsky.
BUREAU: BOT S. AIMMAAI
Telefoon: MastaMratt» No. US
Bedactle Ne. CE*
naar verdeeldheid neigend volk regenrijk. De
heerschers-elgenschappen van het Romein-
sche volk rullen toch ook wel een element
hebben uitgemaakt van het Goddelijk We
reldbestel en dlensvolgens een rol hebben
moeten spelen en als het Romelnsche volis
zichzelf door excessen niet ten gronde had
gericht misschien hadden kunnen b 1 lj-
v e n spelen tn de wereld-geschiedenta?
Vergeten wy voorts niet dat een historisch,
cultureel, aoc'.aal-economtach en selfs ethno,
ogtach (bloedvermenging: de talrijke Indo-
Europeanenj gegroeide verhouding, vooral 9M
deze over vele eeuwen loopt zcoals de relat e
Nederland en Nederl -Indlé, veel kans heeft
om ook door de Kath Kerk te worden be.
schouwd als een. waarvan de bestendiging:
wenschelyk en gerechtvaardigd is. Het Hon-
gaarsche volk is een van oorsprong Oosterse!»
mettertijd geheel Katholiek geworden) volk
dat. voor eeuwen. Europa Is binnengedrongen
en de ..rechtmatige" bewoners deels verdre
ven. deels In zich opgenomen heeft. Iets der-
gelijks schijnt voor onze jaartelling os ook,
op Java te hebben plaats gehad Wie zal daar
nu nog aan willen gaan tomen? De grootste-
theoreticus zou dat niet aandurven!
Stellen wy het geval dat van het stand-'
punt der wijze en beproefde Ka th Staatsleer
de Inheemsche bevolking mettertijd eventuee’
ten volle aanspraak zal mogen hebben op
verwezen!yking van het zelfbeschikkingsrecht
dan nog zal zy tn het onderhavige gevat
voor het aansturen daarop en mettertijd ver-
'eenen daarvan ol deze voorwaarden moe-
ten ot zeker mogen stellen: le. dat zulks
waarlijk de hartcwensch van de meerderheid
des volks la en le. dat het volk tot oordeolen
ter zake bevoegd ta, dus beseft wat bet wit
Naar wy vernemen, Is de Hoogeerw Heer
Th. F. Ebblnkhuljzen. kanunnik van het
Haarlemsch Kathedraal Kapittel en oud-
regent van het kleln-semlnarie Hageveld.
gistermorgen om elf uur In het St. Jozef ge
sticht te Hlllegom. waar hy thans vertoeft
voorzien van de laatste H.H. Sacramenten.
Gisterenavond was de toestand vrij bevre
digend.
Op de voordracht van den Minister van
Arbeid. H en N. Is by Kon. besluit de ge
meente Oldenzaal aangewezen als gemeente,
waar het verboden zal zyn zonder toestem
ming van den burgemeester in eene locall-
telt. waarvoor door burgemeester en wet
houders eene vergunning ot waarvoor een
verlof voor den verkoop, bedoeld In artikel
34. 2de lid, letter a. van de drankwet. Is ver
leend. vrouwel’Jke personen (met ultzonde-
--en de
een staaltje dier begoochel’ng zou
kunnen gelden bet gebruik, zelfs door den
heer Schm. van het door de communisten
gretig aangewende, fantastisch; en onofflci-
®ele. dus ontoelaatbare woord ..Indonesië"
▼oor Nederl.-Indié. En hetzelfde geldt voor
een uitlating in den Volksraad van het
kath. lid den heer Ten Berge, luidende: De
Inheemsche maatschappij zegt: „we moeten
verder zonder eenlge vertraging van het
tempo”. Hoe had deze spreker zich van het
irreéele dezer bewering kunnen overtuigen
door het binnenland in te trekken en
■iet behulp van tolken! de elgeniyke be
volking ter zake in de landstalen te ouder
Eenlgen tyd geleden viel met een gewel
digen slag een klomp steen van de hoogte
van den klokketoren van St. Pieter en
versplinterde op de treden van de basiliek,
wonder boven wonder, zonder ongelukken te
veroorzaken aan twee kloosterzusters. die
juist ter plaatse passeerden en door de scher
ven getroffenw werden.
Het Meek, dat de arm van een der enge
len naast de klok een blok travertyn van
om en om de honderd kilo! had los ge-
vragen. Over bedoeld tempo zy ons geacht
Volkaraadlld mede warm ter lezing aanbevo.
**n het pas verschenen, tn opdracht de-.
- -i van De Ka:
.staatkundig Beleid en Bestuura-
ADVERrKM-rtePEMB:
regel» t IZ». elk* MR.
RECLAME per regel 9.71 vee*
dc eerste pagina; rvw de overig*
pagina» KM
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOO-
Hf rwnwtbetaiiag per ptaatsmg
t per adveruour raa 3 rogokl;
Mere regel ■rar J 9.11
Het tweede postvliegtuig zal gedemow»
teerd en naar Nederland vervoerd wordew
di^er^ in het Poolgebied doordring)
derde tocht gaat van Fairbanks uit tusschen
De Raad der Gemeente Amersfoort be
sloot na geheime zitting het crediet vea
f 50 000, ten laste van Amersfoort ges'eld
door Ged Staten van Utrecht als aandeel ia
de voorgenomen verbetering van de Eem,
te verhoogen tot f 80 000. om ook nog
verdere verbeteringen is de rivier te kun
nen aanbrengen in de nabijheid van Amers
foort.
Nader bericht uit Satul (Siam) toont aan,
dat het postvliegtuig op moerassig terrein
staat en vervoer daardoor ernstige moeilijk
heden biedt. Het zal daarom onttakeld moe
ten worden, waarmede uit den aard veel
tijd verloren zal gaan.
De data der postvluchten, zoowel uit In-
dië als uit Nederland, zooals deze bekend
zijn gemaakt worden gehandhaafd.
AANGIFTE MOET. OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
Gistcrun is. 67 |aar oud, nabij Parijs,
Frankrijks bekendst* beeldhouwar. Antoins
Bourdelle, tengevolge van een hartkwal
•rerledaa.
Het SacrumentaaJtasr in de Santl Ambrogio e Curie waaraan de Para sgn
perste H. Mks egdsaag
rtchtu Hem wë^^d^ fas I ^^nlng of van betverlof. gedurende de
uitoefening van het bedrijf dienst te laten
doen of vanwege den houder van de vergun
ning of van het verlof aanwezig te doen
zijn.
Gistermiddag is in een kruidenierswinkel
aan de Staringstraat te Haarlem brand uit
gebroken. De vrouw des huizes kon zich
met haar beide kinderen nog tijdig in vei-
ligheid stellen. Het vuur greep snel om
zich heen, zoodat na korten tijd niet alleen
de winkel, maar ook het aangrenzende pak
huis in vlammen stond. In bet pakhuis wa
ren kruidenierswaren en een hoeveelheid
petroleum opgeslagan. De winkel en het
pakhuis brandden geheel uit. De oorzaak
ran den braad js pi
bering dekt da seba
Al herhaaldeltjk berichtten wij van allerlei
geruchten en soms ook officieuze gegevens
omtrent 's Pausen uitgang uit het Vatlcaan
De politieke gebeurtenissen echter van den
laatsten tyd en vooral de gespannen ver
houding tusschen het Vatlcaan en MussolinL
maakten dat vele ran die geruchten tegen
gesproken moesten worden en dat ran byna
vast gestelde plechtigheden moest worden al
ge zien.
Een en ander stemt meer of minder scep-
tlrch ten opzichte van een nieuwe, zeer on
verwachte melding omtrent de plechtigheden
van 21 December a.s., den dag waarop Z H
Paus Plus XI het Gouden jubileum ran zyn
Eerste H. MIs hoopt te vieren.
Het Itallaansche persagentschap La Cor-
rtspondenza dat gewoonlyk goed ge-infor-
meerd is betreffende vatlcaansche aangele
genheden. deelt het volgende mede:
..Men verzekert dat de Paus persoonlijk
de H. MIs zal celebreeren op Zaterdag 21 De
cember as. des morgens om I uur. in de
Santl Ambrogio e Carlo al Corso, aan het
zelfde altaar waar Hy vóór 50 jaren zyn
Eerste H. MIs opdroeg. Het aou de bedoeling
ran den H. Vader zyn aan zyn uitgang uit
het Vatlcaan het karakter te geven eener
manifestatie van geloof en dankbaarheid je
gens de Voorzienigheid voor de tot stand ko-
mlng der Verzoening.
..De normen voor de ceremonie zyn nog niet
vastgesteld, maar waarschijnlijk is het dat de
Paus zich per auto naar de genoemde kerk
zal begeven, te midden van een gevolg, dat uit
het Romelnsche patriciaat en uit den adel zal
bestaan De te volgen weg zou dan loopen
van de Sint Annapoort langs een vijftiental
straten en pleinen die tezamen de kort te ver
binding vormen en in het bericht met name
genoemd zyn. Voor de kerk zou de Paus
ontvangen worden door de Itallaansche auto
riteiten en door leden ran het pauselyk hof
Daarna zou Hy plaats nemen op de Sedla
gestatorla en de kerk binnen trekken voor
het celebreeren van een stille H. Mis.
..Daar de kerk van Santl Ambrogio e
Carlo veel en veel kleiner is dan de St. Pieter,
zou alleen toegang kunnen worden verleend
aan de Kardinalen. Itallaansche en Vatl
caansche autoriteiten, aan het corps diplo
matique. aan de Ridders van Malta, aan de
vertegenwoordigers der religieuze orden, aan
de aristocratie en aan een beperkt aantal
genoodlgden.
..Direct na de plechtigheid zou de Paus
terugkeeren naar het Vatlcaan. waar Hy op
de loggione van St. Pieter zou verschlinen.
om de menigte te zegenen, alvorens zich in
zyne vertrekken terug te trekken.”
Tot zoover het bericht.
Het eenlge. wat er qnloochenbaar van rast
taat. is. dat In de kerk ran San Carlo al
Corso, zooals zy In de wandeling wordt ge
noemd. op 21 December groote plechtigheden
zullen plaats hebben, welke de openings
plechtigheden van het Jubeljaar. 21 Decem
ber 1928, verre moeten overtreffen. Reeds
langen tijd wordt er onvermoeid aan de kerk
gearbeid, met het resultaat, dat zy als het
ware een vernieuwd aanzien gekregen heeft
Thans werkt men voomameiyk nog aan het
Sacramentsaltaar, waraan de Paus zyn Eer
ste H. Ml» opdroeg. Dc leiding van bet werk
De K.L.M. is hier te lande ala gewoon
agente aangesteld door de Hamburg-Ameri-
ka-lijn, speciaal voor wat betreft de Zepoe-
lintochten. Boekingen kunnen dus door ha
re bemiddeling plaats vinden. Voor den
Zeppelintochl op 10 October boven Neder
land. bestaat groote belangstelling, alle
plaatsen Voor dezen tocht zijn reeds uit
verkocht.
Het Nationaal Lorentz-Comlté bericht ons
het navolgende:
Toen In den aanvang van dit jaar de gel
den. die het Comité voor de verwezenlijking
zijner plannen noodig had nagenoeg bijeen
waren heeft het Comité zich gewend tot de
Nederiandsche Vereeniging voor Ambachts-
en Nyverheidskunst, met het verzoek van ad
vies te willen dienen omtrent den weg. die zou
moeten worden Ingeslagen en gevolgd om tot
de stichting van eeq monumentaal gedenktee-
ken te Arnhem, tot huldiging van Lorenz na
gedachtenis. te komen.
Nadat het College van .Advies van gemelde
Vereeniging. In samenwerking met de Com
missie van Voorlichting van den Bond van
Nederlandsche Architecten een uitvoerig
schrlfteiyk advies omtrent deze materie had
ingediend, heeft het Comité, tn overeenstem
ming met dat advies besloten, aan een vier
tal Nederlandsche kunstenaars, en wel aan
twee beeldhouwer3 en twee architecten. In den
vorm van een zgn meervoudige opdracht op
te dragen, een ontwerp voor een dergelyk ge-
ilenkteeken te vervaardigen.
Die opdracht, waarvoor het medewerking
van de Permanente Prysvraag-Commisile een
program werd samengesteld, is aanvaard door
de navolgende kunstenaars:
John. Radecker, beeldhouwer te Amster
dam; L. O. Wenckebach, beeldhouwer te
Noordwykerhout; H. Th. Wijdeveld, architect
te Amsterdam: J P. L. Hendriks, architect
te Rotterdam, welke heeren op zich genomen
hebben vóór 1 November as. een ontwerp
berust f by den directeur der Vatlcaansche
musea De H. Vader, die zich zeer voor deze
werkzaamheden Interesseert, wordt voortdu
rend op de hoogte gehouden door zyn Maestro
dl Camera. Mgr. Caccia Dominlonl, die voor
zitter Is van het speciale comité voor de In
zameling der noodlge fondsen.
Het ciborium van het altaar zal gedragen
worden door albasten kolommen. De decora
ties en »e koepel zullen worden vervaardigd
uit verguld brons. Twee groote. aanbiddende
engelen, eveneens van brons, zullen aan belde
zyden worden geplaatst. Het altaar zal een
voorstelling dragen van den maaltijd te Em
maus Bovendien zullen twee marmeren beel
den worden opgericht, die het Geloof en den
Godsdienst verbeelden. Al de houten mar
mer-Imitatie van het altaar zal worden
vervangen door echt marmer, versierd met
brons.
Of de Paus aan dit altaar zijn Gouden
Priesterschap zal herdenken. Is nog van vele
omstandigheden afhankelijk Zoolang de
openiyke en verborgen strijd tusschen het
Vatlcaan en het fascisme In redevoeringen.
Aaavazg 7 October
De winterdienst van de K.L.M. vangt op
Maandag 7 October aa# Hf] omvat een da-
gelijkschen dienst been en terug op Londen
en «en dageiijkschen dienst heen «n terug
op Brussel en Parijs. Des Zondag* wordt
niet gevlogen.
De lijn AmsterdamHamburgKopen
hagenMalmö v.v. zal in de week van 7
October tot en met 12 October gehand
haafd worden, daarna wordt deze opgehe
ven.
De Deutsche Lufthansa laat haar winter-
dienstregeling eerst op 1 November aanvan
gen. Tot dien datum blijven alle deelen van
Noord-, Midden- en Zuid-Duitschland dage
lijks per vligetuigen bereikbaar.
In een der vrouwenpaviljoenen van
stichtingen ..Dennenoord" van de „Vereeni-
ging tot Christelijke verzorging van Krank
zinnigen en Zenuwlijders in Nederland** te
Zuid-La ren, waar ongeveer 1000 patiënten
worden verpleged zijn verschillende geval
len van typhus geconstateerd. Er rijn on-
middellijk maatregelen genomen om verde
re uitbreiding te voorkomen. De toestand
der patiënten is bevredigend-
len 1
Overheid samengestelde werk
Angellno:
zorg in Nederl. Indlé."
Over de gerechtvaardigdheid van het be
stuur van het eene volk over het andere
valt nog te discussleeren. Ik denk hier op dc
eerste plaats aan een passus ta het Nieuwe
TestamébL
De katholieke staatsleer, is zy niet gehee-
verrat In dit sublieme, korte antwoord van
den Goddelyken Meester aan zyn vyanden.
die, om Hem cp de proef te stellen, van Hem
wilden weten of men (In Christus' tyd ston
den de Joden immers onder Romelnsche
heerschappij) aan de heerschende Overheid-
cijns verschuldigd is: „Geef den Keizer (ta
het bestaande Gezag) wat den Keizer toe
komt (belasting eerbied, gehco-zavmheld lv
de Staatswetten) en aan God wat Oode toe
komt"?
Ziedaar het richtsnoer der Kath. staat-
en maatschappyleer. als door Christus re!i
erfde Apostelen geleeraard. door Thomas ven
Aqulne ontwikkeld, door Pausen brvesttgi.
By deze gelegenheid, waarby de Pharl-
zeérs trachtten Christus In een politieke
aangelegenheid, nl. die der heldensch-Ro-
melnsche overheerschlng van het „Uit
verkoren Volk Gods” nog wel! te betrek
ken. liet de Goddeiyke Leermeester angst
vallig na om ook maar Iets te zeggen van
de momenteele of toekomstige ongerecht-
vaardlgdheld dier overheerschlng. Wellicht
achtte ook Hij het goetT geordende, gedl-cl-
pllneerde en In vele opzichten rechtvaardige
Romelnsche bestuur over een ongedurig en
laten. Waarschyniyk. omdat het aan die zyde
ran St Pleter nogal stil pleegt te zyn en
misschien ook omdat de verzengende zomer
üt elk Romelnsch hart de haast en de be-
sorgdhetd weg neemt, werd aan het voorval
verder geen aandacht geschonken.
Momenteel echter is men bezig, om vlak
onder het bedreigde punt een wachtpost te
bouwen voor de Zwitsersche Garde, die daar
de Vatlcaansche grenzen bewaakt. De brave
onen van Willem Teil hebben echter te
kennen gegeven, dat zy niet verlangden te
wonen onder het gevaar van vallende traver-
lijnen engelenarmen en hun gerechtvaar
digde klacht heeft uitgewerkt, dat een on
dersoek naar de mogeiykheld van verdere
onheilen werd ingesteld.
Gebleken Is. dat de yzeren staven, die de
verschillende deelen der engelenbeelden, als
mede de ornamenten der klok, bijeenhouden,
zyn doorgeroest en dat vroeg of laat de ge-
heele geschiedenis nasr beneden zal komen;
of liever; ..zou komen", want grondige repa-
atlas bedwingen momenteel alle perikelen
Waardoor de Zwitsersche Garde rustig haar
deuwen wachtpo t zal kunnen betrekken en
wy niet de kans loopen de rangen onzer
brave ..Svlzzert" door vallende engelen te
zien uitdunnen.
Het 25-jarig bestaan van de Rljkszulvel-
school Is te Bolsward In allen eenvoud her
dacht.
Om half één werd in de school namens
de oud-leerlingen een tegeltableau aan de
direct e van de Landbouw aangeboden. Hier-
by werd het woord gevoerd door den heer
J. C. Penning uit Arnhem, den Voorzitter I
der Vereeniging van oud-leerlingen. welke
toespraak namens de regeerlng door mr J.
J. Wintermans, inspecteur van het landbouw
onderwijs. beantwoord werd
Om 2 uur ving In de ..Doelen" een druk
bezochte herdenk ngsvergadertng aan. die
door den heer Penning gepresideerd werd.
Deze hield een uitvoerige rede, waarin hy
de lotgevallen der school de revue Liet 1
seeren en aan het eind woorden van hulde
tot den directeur da- school, den heer W.
Keeetra. i
Wlersm. geschilderd Fr .each landschap
geboden.
Vervolgens werd door onderscnelden aan
wezigen het woord gevoerd, waarna ten slot
te de vooi Utter nog den amanuensis der
school, den heer E. Erends, die eveneens
Jubileerde, namens ond-leerlingen een leun
stoel aanbod.
Per auto begaf men zich daarna naar
Leeuwarden, waar de herdenking meer fees
telijk en tn intlemen kring werd voortge-
(Van enzen Indlschen correspondent)
Bet huidige regeenngsrégime in Neder-
jandsch-Indlé stuurt met een onverantwoor-
deiyk tempo aan op de onafhankelijkheid
van Nederlandsch-Indlé. Dit streven Is In
hooge mate raadselachtig als men bedenkt,
dat het op de eerste plaits van onschatbaar
groot nadeel Is voor Nederland, welks wel
vaart ta gegroeid uit en vergroeid met Ne-
derlandsch-Indlé. mii- daarby komt, dat
geen bevolkingsgroep met het regeenngsdry-
ven (van ..beleid' kan men rauwelijks meer
«preken) accoord gaat 1 itegendeel. nooit ta
er in Indlé ten deze -en giootere ontevre
denheid en een heftiger ve-zet, ook In de
pers, tot uiting gekomer dan onder den te-
genwoordlgen landvoogd Alleen de Inland-
sche extremisten, uit rie vixiral de Volks-
raadleden worden gerec uteerd. zijn degenen,
die by de huidige rege--i- g «in de touwtjes
mogen trekken, en deze laat te ta zoo goad-
geloovlg te meenen. dst die agitatoren de
dragers van den volkswil zyn
Het ta. ook In het direct belang der Ka
tholieke Kerk, zeer te betreuren, dat plot
seling de leider der K-itholleke fractie in
den Volksraad, de verteg-mwoordiger van de
Indische Katholieke PaitJ (I. K P.i. de heer
Dr. Schmutzer. pkrsellng. zonder ér
zich vooraf van overtu.gd te hebben of de
meerderheid der I. K F daarby wel achter
hem stond, het Regeerlngsréglme Is bijgeval
len en dat nog wel officieel en openlyk in
den Volksraad en onder •'ercep nog wel
op de H. Thomas van équtne.
De heer Schmutzer verkit dlgde selfs, dat
ItfD standpunt „het” Katholieke was!
De felle oppositie ta d«n ook niet uitge
bleven.
Met een zeer gedocumenteerd artikel ..Po
litieke Bezinning!’' in bet gezaghebbende
katholieke orgaan .Soc.aal Leven en
Streven" verzekerde de neer H van
Meur» zich van de leMlng eener machti
ge opposit e in de I. K P. De tn- en uit
werking daarvan is nog 'n vollen gang, zoo
dat daarover pas In een volgende corresnon-
dentie nader zal kunnen worden bericht.
Dat de opnoert’e echtei aanzienlijk ta.
blijkt al direct hieruit dat genoemde heer,
na «vnoemde pvb’icatie door <1e I. K. P.
tot Gemeenteraadslid var. Batavia werd ge-
koren
Er wordt door hem o a. terecht on geweren
dat Thomas’ inzichten on politiek geble^
geenszins van absoluut bindende kracht
doch meer richting-gevend zUn. En dat son
ook niet anders Jrunren. want' hoe zltn de
UMen veranderd! Thomas leefde seven
eeuwen ge'“den en had geen notie van het
tegenwoordige ongeloof en de huidige on-
ghrt«teIHke staatkunde Zou hit ooit hebben
kunnen leeraren, dat de opvoeding ran een
w mA lot
nrondlrheld en volwaerdlge aeifbe*ebntlrlag
door een In vele nltineen nlet-c»>rtsteH11re
(boogrtens on grond van traditie In
naam chri-teiukr) regeerlng aanbevelens-
wasrdle. ja toelaatbaar Is?
Mo*ten wij In dit verband geen aandacht
horteden a«n en conclusies trekken uit het
feit, dat de communistlsch-revolutlonnalre
agitatoren in deze gewesten voor een groot
deel behooren tvt de .Jntellectueelen". d.
w. z. tot hen die het meest van het door
dé Overheid geboden neutrale onderwys heb
ben t»TtvüI de overl"» Geletterden”
veel te we'nlg naar onzen zin tegen deren
s’and van zaken pro’este-ren. hiermede
plaats latende voor de verdenking dat zy er
in stilte mede accoord gaan?
Zou Thomas ook niet als voorwaarde tot
„f draron. van eenlg
Volk zün kerstening, althans een vredelieven
de houding van dat volk tegenover het
Christendom hebben geélscht? Zoo hy zich
daarover niet heeft geult: wit let ons, dat
wil dien eisch eventueel zouden stellen?
Dat daaraan reeds voldaan is. wie durft
dit beweren? WIJ herinneren aan den welis
waar hoffelijk tngekleeden. doch niettemin
feilen tegenstand, welke In den Volksraad,
b” mT«n het Ha’fr.—-v, Volksraadslld.
tot uiting kwam, tegen de toelating van de
missie op Ball, In weerwil van des Heeren
Bchmutzer's keurige, ook voor de Balinee-
sche cultuur waardeerlng Inhoudende Volks-
raadrede, en de uitvoerige van de hand dN>
H—-en P w*n Meugs tn het <3oeraKa**«asch
Handelsblad". onder den titel .Ball en
Rome” verschenen. In de repliek van hel
B-’!r-e--h v-*" -—g^ens^'ns ontzenuw
de, en in de Katholieke „Javapost" met in-
«te—••nlr- F~u-n>-en documentat'e ter zake
Zyn Thomas’ Inzichten ondubbelzinnig in
slechts één richting te interpreteeren en toe
te passen?
Dan zou het niet kunnen voorkomen dat
ae door niemand minder dan door den Domt-
n’C"-n pv—tTu-nn in w’n werk .’Vere'dkerk
en Wereldvrede” werden gebezigd voor wat
de heer Schm. tn zyn artikel ..Vaderlands
liefde en NaftonzUsme" (Bataviaasch
Nieuwsblad van 6 Aug. J.l.) .gelegenheids-
fllosofle" durft noemen; dan zou het even
min mogelljk geweest zyn. dat een door een
Ket''o,'*e artorHrtt w-srbreven .gelegen
heids-filosofie” bevattend, werk als dat van
Btratmerm en brt "«bioy vBn een zoo
nauw met den Wereldvrede In verband
staand onderwerp nog wel! kerkeiyk niet
zou zyn veroordeeld. Ook zou zich dan niet
bet feit hebben voorgedaan, dat de verkon
diging in den Volksraad door den heer Schm.
van „het Katholieke standpunt" zulk »en
beroering ook in het eigen kamp heeft te
weeggebracht
Wie zegt ons overigens dat niet ook
Bchmutzer’s toepassing van Thomas' leer ge-
legenhetds-fllcsofie is? En dat natuuriyk on
willens en onwetens, gezien de ook in politiek
opzicht strikte eerlijkheid van den heer
Schm, doch onder de begoocheling van de.
onder de fatale suggestie van het hui
dige tbeoretlseerende en oreerende regee-
rlngs-reglme staande, zich meer en meer aca
demische allures gevende Volksraad-menta-
Utelt
Vijf personen gewond
Uit Wiesbaden wordt gemeld, dat de ex
press-trein uit Hoek van Holland naar
München in botsing is gekomen met een
goederen trein en gederailleerd is. Vijf per
sonen werden gewond.
Het was de express-trein, welke uit Hoek
van Holland was vertrokken met passagiers,
die Zondagavond uit Londen met de boot
waren afgereisd. De botsing 0esch edde met
een goederentrein, komende uit Mainz: de
machinist van den express zag het gevaar,
wist te remmen, doch kon een botsing niet
voorkomen.
De gewonden zijn drie postbeambten en
twee reizigers, allen Duitschers.
Met de „Graf Zeppelin'*
De correspondent van het „Hbd.’ te Ber
lijn seinde gisteren:
Fridtjof Nansen heeft in een interview
met de „Neue Züricher Zeitung** meege
deeld. dat hij voornemens is met de „Graf
Zeppelin’* in het begin van het volgende
jaar drie groote vluchten te maken over
het Noordpoolgebied.
De eerste vlucht zal geschieden van uit
Tromsö en over het Poolbekken tusschen
Noordpool en den Canadeesche.grens van
het Poolbekken gaan. De afstand is circa
52OÖ 'kilometer. De tweede vlucht zal veel
diteper in het Poolgebied doordringen en
veymoedelijk 7000 kilometer lang zijn. De
(t ..la arr_:_L t__ 3A L—
de Pool en de Siberische kust van het
Poolbekken weer naar Tromsö terug.
De HoogEerw. Heer dr. G. A. H. Bauduin,
vicaris-generaal van het bisdom Roermond
en president van het groot-seminaris van
dit diocees, is door Z. H. den Paus be
noemd tot huisprelaat van Z. H.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
van de Geklersche Vallei houdt vandaag
een Mlddenstands-districtscongers te Nlj-
kerk. Aan het congres is een tentoonstelling
verbonden, welke het hoofdonderwerp van
het congres behandelt.
Mr. Joh. H Scfciurer sprak over: .Hoe
moet het middeastandsbedryf reclame
maken?", terwyi J. Hordyk. verbonden aan
de Philips' fabrieken, de winkelverlicbting
behandelde. Verder uou voor het eerst de
G?!dersche Vallet-fllm vertoond worden Ztj
Is vervaardigd op initiatief van voornoemde
Kamer van Koophandel en Fabrieken.
Aan de rede van mr. van Scheurer ta he»
volgende on* leend
Jr zijn In de reclame 3 èeelen te beschou
wen: 1. als de aankondiging van het be
staan en de c -Lteiten van zaak of artikel;
2. in het ia’en z*en laarvan: 3. bli den ver
koop en de aflevering van het artikel.
Het étalceren ta een kunst op zich self,
maar men kan het door oefening ver bren
gen. De rustige eia'age is beter ctan c.e
drukke. Men rorge er vooral voor, dat de
étalage een eenheid is. Kleur ‘en verlichting
s^e’en een groot? rol. Speculeer by het
ma' en der étalage op de jeugd. De versie
ring Zij zoo spaarza. m mogelljk. Dit geldt
vooral by het openen van winkels. Zorg, dat
d< ruiten niet spiegelen, want dat maakt
de mooiste étalage ongenietbaar. Men
voor een Lorentz-Monument by het Comité brenge- B's men Prijzen geeft, deze met sorg
m te leveren. san Schrijver meent, dat het goed ta. prijzen
Wat de plaats betreft, waar het monument
te Arnhem zal worden opgericht, kan worden
medegedeeld, dat daarvoor in overleg met
B. en W der gemeente Arnhem en met de
vetrokken kuflStenaar.,, ernstig In aanmerking
komt een terrein, gelegen op den hoek van
den Zijpendaalschen weg en den Sonsbeek-
weg. waar het fraaie geboomte van Sonsbeek
een schitterenden achtergrond voor het te
stichten monument zal opleveren.