ONS BLAD
El
L.' FRANKENBERG. Alkmaar
i
„Lotta DeMOGRAFICA”
SL-ssis i so#®.- *7 ?so. aasrAT 1200. a-STTST? 1125.- 50. ajris- 140. - aardss
De radio-strijd
Telegrafisch Weerbericht
EN TWINITGSTE JAARGANG No. 24«
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
DINSDAG 22 OCTOBER 1929
BLADEN
DRIE
Voornaamste Nieuw»
De Strijd om het Geboortecijfer
De poatvluchten naar Indië
V er (luistering
Een aanrijding
VOORZICHTIG S.V.P.
Autobus in de knel
Zonderlinge misdaad
Ernstige vechtpartij
Brand te Zaandam
Verdronken
SPEELKAARTEN; 33 of 52 blad
Groote keuze, vanaf 5 cent per spel
Ernstige brand op een
Indische onderneming
BELANGRIJKE
SCHILDERIJENDIEFSTAL
Verbetering van het veer
SchoonhovenGelkenes
Voor groote waarde te
Rijswijk ontvreemd
DE VERDEELING VAN DEN
ZENDTIJD
De toestand van Poincaré
tö
JOH. LAUWERS
Opticien
PAYOIOP 3
Barometers Thermometers
De moord in de Faber van
Riemsdijkstraat te Den Haag
Rede van den heer Vogt voor
de AVRO door P.T.T.
afgebroken
Vier Russische oud-generaals
terechtgesteld
De ontruiming wan het
bezette gebied
Wegen* zware mishandeling
veroordeeld
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
opHrin-
vasi
Clemenceaa ernstig ongesteld.
anderen stond waarschynlljk vast
Q
1
Barometerstand 9 uur vjh.: 757. Stilstand.
het O.
Ben persoon ernstig gewond
on-
^.4,-
Een bulletin omtrent den toestand
Poincaré na diens tweede operatie.
Op Donderdag 24 October al. zal
PARUS, 22 Oct. Volgens verklaringen
der behandelende geneesheeren was de toe
stand van Poincaré gisteravond laat bevre
digend. De zieke bad geen pijn en was vrij
van koorts.
In Meknes (Marokko) Is een oude vesting
muur ingestort; elf dooden.
De viering van de Edkson-herdenkin* In da
Vereenigde Staten.
ABONNEMENTEN: voor Alkmaar
en Agentschappen: per week 25 et.;
per kwartaal 335; per poot, per
kwartaal 3-58 bU vooruitbetaling.
twee-
Elk
Ho<
runs.
LICHT OP. De lantaarns moeten Borpa
worden opgestoken om: 5.16 uur.
in
jaar.
voor
Belgisch schip vergaan; negen leden der
bemanning omgekomen.
-
Zaterdag tusschen 4 en 8 uur is tijdens de
afwezigheid van de bewoners, die in het bui
tenland verblijf hielden, door opensluiting
Ingebroken ten huize van den heer A. N. T.
B. te Rijswijk.
Ontvreemd zijn: een party tafelzilver ter
waarde van f150, 2 bankbiljetten van t10 en
de volgende schilderijen: een Rubens, voor
stellende mannenkop in zwart-fluweel zwarte
lijst, formaat 41 by 33, waarde 15.000; een
Ribera, voorstellende Maria met Engel, for
maat 72 by 65, zonder lyst, ter waarde van
f 10.000; een Welssenbruch. voorstellende een
boerenhofstede, houten paneel, formaat 28
by 20, ter waarde van f450; een Bosboom,
aquarel. 20 by 16, op papier zonder Ujst, voor
stellende kerkinterieur, ter waarde van f 250;
een wintergezlcht, schilder onbekend, for
maat 28 by 39, houten paneel zonder lijst,
waarde f 40.
De twee eerste schllderyen had de beer B.
in commissie, terwyi de andere zyn eigen
dom waren.
ongeveer de Oss. Rom. tegen
i Mussolini de resultaten
den
De zaak tegen den koopman B.. beschul
digd van moord op zyn vrouw, gepleegd in
den avond van den 31sten Mei JX in een
perceel aan de Faber van Rlemsdykstraat te
's-Oravenhage, zal vermoedelyk in de tweede
helft van de volgende maand voor de Haag
sche Rechtbank behandeld worden.
Op den Bonschen weg onder de Oem. Son
by Eindhoven beeft gisteren *n ernlstige auto-
aanrijdlng plaats gehad. Een vrachtauto, toe-
behoorend aan Bouman te Eindhoven, kwam
uit Megen en Omstreken met personeel uit
die streek, werkzaam voor den woningbouw
te Eindhoven. Op geno.mden weg wilde de
chauffeur een voor hem rijdende autobus
passeeren. By het voorbyrijden raakte de
wagen van B. bekn ld tusschen de autobus
en een boom Ten gevolge van den schok
werden nagenoeg alle Inzittenden uit der
wagen geslingerd en allen liepen verwondin
gen op.
De gewonden zyn per autobus van den
heer J. Ruys uit Lith, die reeds uit Eind
hoven teiugkeerde, naar het zl kenhuis t«
Woensel overgebracht. Dsuu- zyn zy verbon
den en konden allen naar bun woonplaatsen
worden teruggebracht. Alleen één gewonde. A.
Rennis uit Appelterm. was er erg aan toe
Hl) heeft ernstige inw ndige kneuzingen op-
geloopen. zoodat hy in het ziekenhuis moest
achterblijven.
I
In verband hiermede heeft gisteravond het
gewesteiyk A VR.O.-bestuur der provincie
Gelderland in een motie zyn afkeuring uit
gesproken over het afbreken op last van den
dlrecteur-generaal der P. T. en T. van de
propagandarede van den heer Vogt, omdat
volgens dat bestuur deze handelwyze is een
daad van zuivere willekeur, ten einde het
vrije woord te knotten.
Te Amsterdam is een 45-jarig» maa ge
hoord. verdacht van verduistering vaa eea
bedrag groot i 347.50, ten nadscle vaa eea
verzekeringsmaatschappij, gevestigd te Gro
ningen.
ite barometerstand 761.5 te La Co-
aagste barometerstand 736.2 te RösL
Verwachting: zwakke tot matigen, zuide
lijke tot westelijken wind, nevelig tot zwaar
bewolkt, weinig of geen regen, iets zachter.
waar de morrel begint,
staat begint waar de moraal ophoudt,
staat staat op de grens tusschen ge-
Terwyi de beer Vogt gisteravond voor de
A.V.R O.-microfoon een rede uitsprak over
de verdeeling van den zendtyd, in verband
met de te verwachten beslissingen van den
Radio-Raad op Donderdag werd de
verbinding tusschen A.VR O.-microfoon en
zender op last van den dlrecteur-generaal
van het hoofdbestuur der P. T. en T. ver
broken.
Zondagavond heeft, zooals bekend, de Keer I
Vogt voor den A.V R O.-zender zijn getrouwen
m het geweer geroepen, m verband met net
advies, dat de Radlo-raad thans gereed heeft
over de verdeeling van den zendtyd. Dit plan
is onder geheimhouding aan de Omroepver-
eenlglngen medegedeeld en aai m een Don
derdag te houden vergadering door naar
woeden besproken. Niettemin meent de voor
zitter van de AVR.O. 'Jt moeten mededee-
len, dat de V ARA., wuat dit was in dezen
de doodsvijand, vrijwel al haar wenschen zag
IngewilUgd en dat uitvoering van de voor
gestelde regeling voor de A.VR.O. niet min
der dan de strop beteekenda.
Daartegen moest worden geprotesteerd «d
hiervoor werden de luisteraars te wapen
geroepen.
Gisteravond nu herhaalde de beer Vogt
dit protest tegen het dreigend „onrecht" eu
vandaar de onderbreking door de P. T. T.
De behandeling der aanklacht van de
Dultsch Nationale Party tegen de Pruisische
regeerlng begonnen.
BUREAU: BOF 6, ALKMAAR
Telefoon: Administratie No. «33
Redactie Ne. 633
Naar aanleiding van de woorden, welke
de heer W. Vogt Zondagavond voor den
microfoon gesproken heeft, en die in bet
Maandagochtendblad van ..De Telegraaf' in
daemagogischen vorm en gecondenseerd wer -
den herhaald, verzoekt de Katholieke Radio
Omroep Stichting aan alle Katholieken van
Neöerl-nd zich niet te laten misleiden door
de grootdoenery van de A. V. R. O.
Na het petitionnement, dat een volkomen
fiasco werd, volgt nu een andere poging lu
het groot om de autoriteiten te beïnvloeden.
Bewaren wy daartegenover onze kalmte
sterk en krachtig als wy zyn. omdat wy één
zyn. en weten, dat het gaat, niet om wat
vermaak, maar om groote belangen voor
heden en toekomst, evenals vroeger in den
scboolstryd. De poging van den A. V. R. O.
is de poging om ons land te plaatsen onder
een zgn. neutralen, maar in wezen liberalen
ADVEimtfniEPRU*: Vaa 1—
Vcgrts t 135; rtks pegel meer *3*.
RECLAME per regel f 6.75 veer
de eerste pagina; voer de evertga
pagnsa’s 63*
RUBRIEK .VRAAG RN AANBOD*
tedere regel mesr 6J>
lotta i
ze
immers, dat
van nationa-
vervan-
Het tweede vliegtuig op retour
Het tweede postvliegtuig is hedenmorgen
om 5 uur 40 zijn terugrei* naar Holland
begonnen. In totaal heelt het 109 K.G. post
aan boord.
Zaterdagnacht te ongeveer twee uur ont
stond in de Bloemstraat te Amsterdam ruzie
tusschen eenige jongelui die reeds geruimen
tijd een veete tegen elkaar hadden
De ruzie ontaardde tn een vechtpartij, die
ernstige afmetingen aannam. Er werden
messen getrokken en een ongeveer 25-jarig
persoon werd ernstig aan hoofd en buik ge
wond. Per auto van den G G en G D werd
hij naar het Binnengasthuis vervoerd. Da
politie Westerstraat had de assistentie van
de politie Raampoort ingeroépen. om de
groote menigte nieuwsgierigen op een af
stand te houden. De beide dader* werdrn
aaar bet bureau Westerstraat overgebracht,
doch in den loop van den nacht weet vrij
gelaten.
Da gewonde bevindt zich thans buiten
gevaar.
I ondernemfni
twintig war]
verbrand.
Ongekende belangstelling voos de Ansster-
damsche Uehtweek.
Gisterenavond is op tast vaa den direeteur-
generaal der P. T. en T. de radiorede vaa
dea directeur vaa de A.V.R.O. afgebroken.
MOSKOU. 22 October (Reuter) Naar
gemeld wordt, zyn de oud-generaals Mlchai-
low, Wisotsjemski, Dechanow en Sjoelga ter
dood veroordeeld en onmlddeuyk terecht ge
steld, onder de beschuldiging betrokken te
zyn geweest by een contra revoiutionnalre
organisatie, welke ontdekt is by de Russische
minutie-Industrie. Anderen zyn voor tijdper
ken van verschillenden duur veroordeeld tot
een verbiyf In een concentratiekamp.
Aan een Wolff-bericht ontleenen wy nog,
dat het complot te, doel bad de verzwakking
van Ruslands weerbaarheid en ondersteu
ning eener -Interventie’ uit het buitenland
ren en heeft het lijk naar L.
aan das Zuidwal overgebracht.
Op Donderdag 24 October aA zal de
nieuwe veerstoep te Gelkenes officieel ia
gebruik worden genomen. Deze tweede, be
langrijke verbetering van het veer Schoon
hovenGelkenee, waaraan de gemeente
Schoonhoven thans ongeveer f 40.000 heeft
ten koste gelegd, is teven* een belangrijke
verkeersverbetering. De oude veerstoep
was te smal en vooral veel Ie steil, als ge
volg waarvan de talrijke auto's en wagens
meermalen de grootste moeite hadden op
den dijk te komen. De nieuwe veerstoep
heeft een lengte van 110 meter en een rij-
vlak Vaa 6 meter. Men vertrouwt, dat hier
door het verkeer aanzienlijk zal toenemen,
temeer daar eerlang uitvoering zal worden
gegeven aan het wegenplan der provincie
Zuid-Holland, ter verkrijging van betere
verbindingswegen.
In het c. h. blad ,J>e Nederlander", dat
onder leiding staat van het Kamerlid Snoeck
Henkemans, is scherpe critiek uitgeoefend
op de benoeming van den Katholieken oud-
mlnister Lambooy tot burgemeester van Hil
versum.
Van verschillende zyden is die critiek
weerlegd, wy zullen niet in een herhaling
daarvan treden, doch plaatsen alleen de op
merking. dat er o.i. nog vrijwat water door
ons waterlandje zal moeten stroomen. alvo
rens de achterstand by benoemingen, welke
ten opzichte der Katholieken sinds de grond
vesting van onzen Staat bestond, in een be
voorrechting zal zyn veranderd.
We zullen daarop thans niet verder in
gaan. Maar wy bepalen er ons liever toe. om
den heer Snoeck Henkemans den raad te
geven toch lléver voorzichtig te zyn met der-
geiyke critiek. By nader onderzoek zou wel
een* kunnen biyken, dat deze criticus nog
minder dan anderen tot dergelyke critiek ge
rechtigd is. Inuners, een familie die boter op
haar hoofd heeft, moet niet in de zon gaan
staan.
Er zyn nog andere instanties in den
Overheidsdienst, behalve de Regeerlng. welke
benoemingen hebben te doen. En die instan
ties waarmee de heer Snoeck Henkemans
soms wel eens heel goed bekend is moeten
evenzeer onpartydig zyn by benoemingen als
de Regeerlng.
Wanneer de heer Snoeck Henkemans zoo
sterk crltlseert inzake een benoeming in het
meer verwijderde Hilversum, dan zou 't toch
zeer zeker heel vreemd aandoen met be
trekking tot de objectiviteit van den heer
8. H.. wanneer by nader onderzoek zou biy-
ken, dat partydigheld meer in zyn onmid-
deliyke nabyheid, aan zyn aandacht sinds
jaar en dag geheel ontsnapt
Meer zullen wy er voor heden niet van
zeggen. Een goed verstaander heeft immers
maar een half woord noodigl?
der programma tache onmacht,
vsn den leekenstaat. de practlsche on
macht Zelf-schepper der moraal en dus
van het verantwoordeiykheids- en plichts
gevoel. gerezen uit het inneriyk der staats-
collectivitelt, zal hy geen hoogere idees,
geen hoogere energleèr kunnen geven dan
de sentimenteele ontroering van n moment
De bewering als „de mensch die denkt, is
God!" en „de staat die het goddeiyke in
zich besluit”, doen daar niets aan af; het
hocus pocus va« den goochelaar zal prac-
tisch zelfs meer afdoende biyken.
Voor 4en strijd om het lev-c zyn de ge
dachten en leeringen van het leven zelf
noodlg. Eén van die leeringen is: „groeit en
vermenigvuldigt u". Mogeiyk bleek het veel
van dit alles weg te werken, te onderdruk-
ken. Alleen de ontstane leegte aanvullen
met geld, dat ging niet!
Tot zoo ver de Oss. Rom., die, ondank,
haar scherpe zegging, ook wel niet de illu
sie zal voeden aan de wereld iets geopen
baard te hebben.
De eenige krant die er op inging, de on-
beteekenende Popolo di Roma, schreef dat
de Oss. Rom. den staat wilde opleggen zich
bulten moreele kwesties te houden en die
aan de Kerk over te laten. Waar natuurlijk
op de eerste plaats de fascistische legeering
niet mee accoord kon gaan
Op den hpak van Linnasusstraat en la
van Swindenstraat te Amsterdam, heeft een
aanrijding plaats gehad tusschen een 38-ja-
rigen motorrijder en een 16-jarigen wielrij
der. Beide bestuurders kwanten te vallen en
ir auto van den G.G. en G D. naar
V. Gasthuis vervoerd, omdat bei
den over inwendige pijn klaagden. Zij zijn
na ondersoek op eigen gelegenheid huis
waarts gegaan, de motorrijder op rijn uit
drukkelijk verlangen, ofschoon hij vermoe
delijk een hersenschudding had gekregen.
Volgen* verklaring van den motorrijder,
werd de aanrijding veroorzaakt, doordat hij
voor twee dame*, die op den rijweg liepen,
moest remmen en a**rlink* uit wijk en.
De Dwlteeh-Zweedncbe onderhandelinge»
insnke het tucVen-menopotie hebben M
een accoord geleid.
Aldus zoo 2
wier beweringen
zyner lotta demografica,
stryd voor het geboortecyfer, plaatste.
Wy herhalen: omdat de fascistische leer
in deze ook vele aanhangers telt In ruimere
dan uitsluitend fascistische kringen de
voornaamste beginselen en middelen in den
stryd om het gebootecyfer.
Het eerste en beslissende hoofdbeginsel,
dat oogenschyniyk den verkeerden kant
uitstuurt, is dit: Tegen den herfst van 1935
verwacht Mussolini den volgenden wereld
oorlog. die nog glorieryker moet zyn dan
de vorige voor Italië, wel begrepen, dat
ook den laatsten oorlog voerde en woni
en daarvoor zyn een massa Italianen noo
dlg. Momenteel wonen er ruim 41 millioen
Ite lianen blnen de grenzen van het rijk.
Niet zonder optimisme berekent men de
oor de wyde wereld verspreide zonen van
het schiereiland op 9 millioen. Te zamen dus
ongeveer' 50 millioen Italianen, die er
goedschiks of kwaadschiks. Mussolini heeft
het gedecreteerd in 1935 60 millioen moe
ten zyn. Zoodoende heeft men kinderen of
liever jongens noodlg, want de pogingen om
van de meisjes soldaten te maken, zyn prac-
tisch mislukt.
Om die mlllioenen nieuwe kinderen voor
den staat te verzekeren of liever: i-
het levenslicht te verzekeren, want de zaak
is zoodanig georganiseerd, dat ze, eenmaal
geboren, den staat vanzelf In handen val- I
len; moeten de ouders zoo veel mogelyk
gedwongen worden om elk kind dat ze in
het leven kunnen roepen, ook werkeiyk het
aanzijn te geven. Daarna moeten ze zoo veel
mogelyk oeconomlsch worden bygestaan, zyn staatsregeling duldt, de :thjichi staat
LONDEN, 21 October (Wolffbureau)
In de garnizoensplaats Landau Garmen-
helm en Kaiserlautern komen dezer dagsuj
6000 Jonge Fransche soldaten, welke tn da
komende weken de plaat* zullen innemen
van hen. die eerstdaags naar Frankrijk
kunnen terugkeeren.
De dader geswresteerd
DUSSELDORF, 21 Oct. (WoUfbureau)
Toen hedenavond een man m het damestoi
let wenschte binnen te gaan, werd hy door
de zich aldaar bevindende juffrouw gewezen
op dit abuis, doch de num sloeg daarop da
juffrouw in het gezicht, waarna ny naar
wurgde en op een bank wierp. De toevallig
aanwezige echtgenoot van de juli rouw hoor
de het rochelen van het slachtotler. sprong
naderby en nel den man in de armen. De
tevens zich daar bevindende dochter rende,
hulp roepend de straat op. de aandacht der
Voorbygangers daardoor trekkend. waarop
verscheidenen ter hulp snelden, den dader
vastpakten en aan de politie overgaven.
5 zwaar gewond
PEKALONGAN, 21 October (An.ta) Bij
een brand in een kapokinstallati* van de
lug „Siloewo Sawangan* zijn van
twintig werklieden er vijf zwaar gewond of
Woon- en winkelhuis ^fgebrand
Te Zaandam is gisternacht door
bekende oorzaak het woon- en winkelhuis
aan de Westzyde 112, in eigendom toebe-
hoorende aan de familie Molenberg, en be
woond door den slager J. de Rover, tot den
grond toe afgebrand De brand, die door een
voorbyganger werd ontdekt, greep zoo snel
om zich heen, dat de bewoners zich, zonder
iets van hun inboedel te kunnen redden, in
veiligheid moesten stellen.
Kort nadat de brandweer met blusschen
was begonnen, stond het geheel van hout
opgetrokken perceel in lichterlaaie. Aan be
houd viel niet te denken. In het aangren
zende gebouw van de Twentsche Bank in
perkte zich door het ingrijpen van de brand
weer, de schade tot enkele gesprongen rui
ten.
Verzekering dekt de schade aan huls en
Inboedel.
Op den Nieuweweg te Monster is een
24-jarige man. wonende te Naaldwijk, met
zijn motor nabij Monster te water geraakt
en verdronken. De Geneeskundige Dienst uit -
Den Haag kon slecht* den dood const*tee- door sabotage en spionnage. De organisatie
het ziekenhuis bestond grootendeels uit vobrmallge offlcte-
ren van het tsaristische leger.
gen vertoonen. Het Italiaansche biyft in-
tusschen een vitaal jas en suldeiyksr van
Napeis beeft Bulgarije de ..kampioen”
van Europa een tobber om zyn primaat
te houden. In het noorden mindert het
cyfer even hard als In heel Europa. Door
dat byna 90 der Italianen op het platte
land en in de dorpen wonen, groeit de be
volking. zooals de ervaring leert, sterk asm.
Aldus Mussolini’s lotta demogra
f 1 c a in vogelvlucht Al is ze ongetwy- 1
feld mislukt te noemen. immers, dat
de ..hoogere” beweegredenen
lisme en staatsvergodlng moester
gen worden door dwang en geldelyzen
steun, ontneemt haar absoluut haar oor-
spronkeiyk „hooger” karakter; se heeft
dit voor, dat ze nuttig leermateriaal biedt.
MAASTRICHT, 22 October De recht
bank te Maastricht deed heden uitspraak ia
de zaak tegen de Gebr. M. te Elsloo. C. M.
had zekeren de Mandt. die met zijn meisju
uit Grevenbicht kwam, opgewacht en met
«hl »ch«»nncji in den pek gesneden, zon
dat een snede ontstond van 23 c.M. lang
en 7 c.M. diep. Het hoofd van de M was
voorover gevallen. Omdat geen slagaders
waren geraakt, is de mishandelde geheel
hersteld.
C. M. werd tot 10 maanden gevangenis
straf veroordeeld; zijn broer tot 2 maanden
voorwaardelijk. De eischen waren respectie
velijk 2 jaren en zes maanden.
Dat de Osservatore Romano een artikel i
publiceert hetwelk met de fascistische pers
wet den spot dryn en Mussolini tameiyk
onaangenaam moet zyn, gebeurt, vooral na
11 Februari, zoo dlkwyis, dat het geen grein
meer geeft van de sensatie die zoo een
artikel, minstens 90 minder scherp, het
voiig jaar nog gaf. Om zoo een artikel te
kunnen lezen, moét men tegenwoordig
echter wat zeer weinigen doen; de
Osservatore koopen. De fascistische pers
nameiyk houdt zich spontaan van den
domme en de Osservatore kan zoo raak, zoo
scherp, zoo bitter niet zyn, dat iemand er
een stom woord op antwoordt. De Osserva
tore is door de belangrykste Italiaansche
bladen antifascistisch verklaard men
heeft het verbieden van haar verkoop bin
nen Italië openiyk aan de regeerlng ge
vraagd! en zulke afbreukdoeners aan
de lieve Patria verwaardigt men zich na-
tuuriyk zelfs niet te lezen.
Maar1 Nu gebeurt het wel eens, dat
de Osservatore eene der ongetwyfeld niet
weinige dingen die Mussolini op zyn actief
heeft, openhartig erkent en pryst. Tja. dan
Juichen natuuriyk alle zwarte broederen
hoezee en vooral de plattelandspers Mus
solini zoekt ook al zyn fort bulten de
steden! drukt de lofprijzing met enorme
letters over de volle breedte harer eerste
pagina's af. In zoo een geval hebben ze het
allemaal gelezen.
Dat het fair is zoo te handelen, zullen we
m niet beweren. Maar begrijpeiyk is het in
ieder geval. Wat echter znlserabel Is, is dit:
dat de mensch spoed* de vader der ge
dachte wordt en dat er op rekening der Os
servatore zulke kolossale leugens gedebuteerd
worden, dat éen daverende tegenspraak en
rechtzetting met handenvol noodzakelijk
roet in het eten gooien moet.
Zoo een kwestie beleven we ook nu weer.
De feiten:
Nlttl, de bekende Italiaansche oeconoom
en voorganger van Mussolini, thans uitge
weken naar Frankrijk tot behoud van het
veege lyf. heeft een vyftal antifascistische
artikelen gepubliceerd In de Critica, een
groot liberaal blad, dat te Buenos Aires ver-
schynt. In één van die artikelen stak Nlttl
den draak met Mussolini's lotta demo
grafica, den strijd voor het ge
boortecyfer. De Osservatore Romano kwam
daar tegen op en. na Nltti's beleid in deze
kwestie scherp becrltlseerd te hebben, sprak
Hf er baar voldoening over uit, dat de
Rationale regeerlng” Mussolini ziet zyn
regime zeer gaarne zoo genoemd, omdat hy
oen uit de natie voortgekomen, door het volk
■«Wilde regeerlng verlangt te vertegenwoor
digen zich deze voor een land vitale
kwestie zoo ter harte genomen had.
Het Halleluja-gezang over de bekeering
dér Osservatore Romano, die eindeiyk zien
lijk toegaf „aan de fascistische regeerlng
boven elke andere de voorkeur te geven",
duurde veertien dagen. Toen kwam de bons,
die raak was.
Dat iemand het niet eens is met het fas
cisme. is zoo gewoon, dat het zeker niet de
moeite loonen zou dit te signaleeren. (De
Rassogna della Stampa Es
ters, een maandorgaan waarin alle lof
op het fascisme in onverschillig welke krant
ter wereld opgenomen wordt, haalt ter.
slotte maar zelden de 20 bladzyden). En ook
dat niemand minder dan de Osservatore
Romano Mussolini aanvalt wy zeiden het
boven reeds gebeurt den laatsten tijd te
dikwyis om nog sensatie te kunnen verwek
ken. Maar de zaak waaresn het hier gaat
tegengaan van de mindering van het ge
boortecyfer verdient meer dan enkele
korte woorden, ten eerste, omdat de opvat
ting van het fascisme ook in ruimere dan
uitsluitend fascistische kringen aanhan
gers telt, ten tweede, omdat de woorden van
de Oss. Rom een ruimere verspreiding be
oogden dan Italië en zyn regeerlng.
Of de staat iets kan doen tot verhooglng
van het geboortecyfer of omgekeerd, tegen
gaan van de vermindering daarvan? Onge
twijfeld. En de Oss. Rom. gaf het in haar
vorig artikel dat hetwelk tegen Nitti en
Vóór Musolinl sprak onomwonden toe.
Inuners. het hangt van den staat en zyn
wetten af, of daar waar het my practisch
onmcgeiyk bleek de vrouwen uit de fabriek
of werkplaats thuis te houden, de vrouw die
moeder wordt, schadeloos kan worden ge
steld voor haar noodzakeiyke. lijdelijke
werkloosheid. Het hangt van den staat al
of die vrouw om haar moederschap ontsla
gen kan worden. Het hangt van den staat al
of de verleiding voor die vrouw groot of
klein kan zyn om zich tegen haar moeder
schap op misdadige wyze te verzetten.
De staat kan de schaamtelooze propa
ganda voor neo-malthuslanisme en geiyk-
•trevende stroomingen beletten. De staat
kan de wetten toepassen die hem machtigen
den moord op het nlet-geboren kind te
straffen.
Nog veel, nog oneindig veel meer kan de
staat, ook op het terrein dat wy boven nader
aanduidden, en dat negatief zou kunnen
worden genoemd. Positief kan de staat ech
ter zyn weldoende werkzaamheid nog bree
der ontplooien.
De staat en de staat alleen kan de vrucht
bare familie tegen den oeconomischen on
dergang beschermen door een progressie!
belasting- en schoolgtXlstelsel. De staat kan
met steun tegemoet komen waar het par
ticulier Initiatief en het kunnen van den
werkgever te kort schieten. De staat kan
het ryke gezin zyn opgroeiende en produc
tieve Kinderen laten door opschorting en
opheffing van den dienstplicht. Kortom, de
staat kan helpen waar en zoo veel hy
wil.
Wat echter de staat niet kan. is dwin
gen! Onrechtvaardig en ook practisch on-
mogeiyk zou het zyn, wanneer de staat zyn
onderdanen met geen of weinig kinderen
het leven moeiiyk. onaangenaam ging
maken. De klnderlooze familie zal zoo oeco
nomlsch immer sterker (kunnen) biyven
dan de vruchtbare.
En om den doorsnee-burger over dit be
zwaar heen te zetten, zyn er andere midde
len noodlg dan de wetteiyke bepalingen, die jy^t niet groot. Te controleeren is het niet,
de eenige wapenen van den staat zyn. Hier omdat do Italiaansche statist!‘ken alleen
•yn beweegredenen van hoogere orde ver- dienen voor politieke ptopagan"1* en by een-
éischt. t voudige narekening de grofste verva^chln- omroep, gelijk dat vroeger geschiedde, toen
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN ALLE RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL.
Althans voor hen. die hardleorsch zyn- en
alleen de cyfers gelooven. (En soms ook die
niet).
Voor
wat de Osp. Rom. zeer scherp aldus omlynt.
Malthus had voor zyn leerstellingen een
uitgangspunt: een oeconomische kwestie
Zyn navolgers, de neo-malthuslanlsten. zyn
het logisch gevolg zyner dwaling: verzeke
ring van het oeconomlsch evenwicht, ech
terzonder derving van lusten.
Daartegen valt niet op te treden. Men
kan helpen, maar niet dwingen. Zoo
biyft de klem van het kwaad en dus het
kwaad-zelf bestaan. Uitrukken kan de staat
die nooit hy zy agnost iek. hli rij ethisch.
De agnostieke. de nl't-confessioneele, de
leekenstaat kar en wt' geen Tio-eeie kwes
tie hét gaat hier, als duideiyk blijkt, om
de moraal! onder de oogen zien, omdat
de staat eindigt
de
De
J^’^'rdachte en handeling, tusschen consciëntie
I en actie. Mocht de dag komen, dat de haar
den verlaten, de hulzen stom, de gezinnen
uitgestorven zyn. dan zal de staat nog op
zyn plaats staan. Ongevoelig, onbewogen.
I Een doodewake!
De ethische staat men weet, dat het
eenige „wetenschappeiyke”. dat Mussolini in
oeconomlsch worden bygestaan, zyn staatsregeling duldt, de jthoichi staat
terwyi alle middelen, alle kuiperyen tegen van Hegel is; de eth-sche staat dus brengt
het kind waar mogelyk, onmogeiyk worden tn plaats der programmat, ach» onmacht,
gemaakt en anders met uiterste gestrengheid
gestraft.
Niets geks en, wanneer niet op walgeiyke
wyze op „alleen jongens" werd aangedron
gen. niets kwaads ook. Althans niet in de
middelen.
Echter de praktijk!
Een ambt of bezigheid kan met weg ge
geven worden aan iemand met geen ot
weinig kinderen. In elk geval beslist het
grootst aantal „toekomstige soldaten van
het Vaderland” (dat zijn de kinderen!).
Langdurige kinderloosheid kan ontslag ten
gevolge hebben.
Een gezin met minstens zes kinderen
vroeger zelde de wet ,^es jongens”! is
vry van belasting. Nog meer kinderen ont
slaan van schoolgeld en geven vryblljetten
op de spoor- en tramwegen. De geboorte
van eert tweeling geeft, mits het Jongens
zijn, recht op een uitkeering van L 300.
Drielingen (jongens) worden met L 500 be
loond. De geboorte van elk kind, te begin
nen by het zevende, geeft recht op een uit
keering die L 1000 bedraagt voor het veer
tiende of daarboven. De gestorven kinderen
mogen worden meegeteld. zoo lang het aan
tal der levende twee malen zoo groot is. Al
deze ultkeeringen vloeien niet voort uit
eenige wet, maar worden particulier gedaan
door Mussolini. Waar de duce onbemiddeld
is en van zyn waardigheid en macht met
profiteert voor zyn eigen kas, is er natuur
iyk de schatkist goed voor. Alles wat het
fascisme voor de kinderen doet, heet te
komen uit de belasting op manneiyke vrij
gezellen boven de 23 Jaar, welke belasting
wel abnormaal hoog is, maar onvoldoende
moet worden geacht voor zulke onbetoomde
uitgaven, ----i
Met alle vereenlgingen is natuuriyk ooK
die voor het neo-malthuslanisme opgedoekt.
Praktijken in den geest der malthusianlsten
worden meedoogenloos zwaar gestraft. Waar
bewijsgronden zelden of nooit voorhanden
zijn, volgt gewoonlyk deportatie naar de
eilanden welke, als bekend, zonder vorm van
proces geschiedt. Teekenend is, dat de abor
tus criminalls als politieke misdaad geldt.
De aanmoediging tot „zoo veel mogelyk
kinderen” bedoelde aanvankeiyk van hoo
gere orde te zyn. Dit is mlsiukt! Men
schenkt nog wel „soldaten aan het vader
land”, men brengt nog wel altyd „moeders
voor de soldaten der volgende generaties’
ter wereld, maar de offervaardigheid voor
de lieve Patria weigerde de gewenschte
vruchten op te leveren en daarom be
gon men met de geldeiyke ultkeeringen die
betrekkeiyk van recenten datum zyn en
aanvankeiyk zelfs absurd werden genoemd,
en daarom begon men er een beetje vuur
In te brengen met wat In goed-Amster-
damsch „jèn klaosse” heet.
Elke fascistische krant verschynt zoo een
paar malen in de week met de foto van een
of drieling met de moeder er by.
blad of tydschrift heeft zyn vaste,
geïllustreerde rubriek „de mooie Italiaan
sche familie^', waarin elk gezin met acht
of meer kinderen het recht heeft te ver
schonen, telkens wanneer het getal met één
-vermeerderd is. U moet weten, dat tien
procent aller Italianen tot zelfmoord m
staat is. mits zy de zekerheid hebben, dat
hun portret daardoor in de krant komt;
dan kunt u beseffen wat dat beduidt.
Verder’ heeft men de gezinsvermeerdering
iot een sport verlaagd. Jaarlijks wordt de
vrouw, die in heel Italië de allermeeste kin
deren heeft, plechtig met de Italiaansche
kleuren behangen, zy is kampioen! Ze krijgt
een zilveren wisselbeker. Haar naam wordt
lu een gulden boek opgeteekend en de beker
wordt haar eigendom wanneer ze twee
jaren „kampioen” blyft. Zoo is er ook een
wisselbeker voor de streek die „kampioen” is
het grootste geboortetotaal over een
En nog meer wisselbekers zyn er
de provincie, de stad, het dorp, dat
„kampioen" is. De „plechtigheden” van de
uitreiking dezer eereteekenen hebben Zon
dag voor veertien dagen weer plaats gehad
met veel geschitter van uniformen, met veel
gespeech, met veel soldaten. Het is te walge-
iyk om in te gaan op wat gesproken werd.
En te belacheiyk is net tevens. Denk u even
aan: 20.000 soldaten die paradeeren voor een
boerinomdat ze moeder is van zeven
tien kinderen!
Het resultaat dat vergaten we byna
men ons een neutrale school wilde
gen.
De strijd voor het billijk aantal i
is das voor ons een jsrlneipleelèn strfjd,
waarvoor niemand onzer, die nog prijs stelt
op zyn katholieke overtuiging, onverschillig
mag zyn.
Hoe neutraal!?) de A. V. R O. is, biykt
weer uit voordrachten van de heeren der
Maatschappy tot Nut van het Algemeen, een
Instituut, dat gesticht is en werkt: „om den
Invloed van het Katholicisme tegen te gaan"
geiyk ons dezer dagen nog door een voor
aanstaand Nutsman werd medegedeeld, wat
trouwens uit het verleden dier Maatschappy
meer dan duldeiyk gebleken is.
Katholieken, onthoudt u dus vm elke
actie, waartoe de A. V. R. O. ook u tracht
over te halen en schaart u om uw Katho
lieken Omroep.
Wie weet, hoe spoedig wy al onze kroch
ten zullen noodlg hebben.