M
DE POLITIEKE DEBATTEN
V
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
IN DE TWEEDE KAMER u‘“
E
f
EERSTE BLAD
BLADZIJDE 2
I
STOOMVA A RTLIJNEN
BINNENLANDSCH
NIEUWS
De Rij ksbe$r>oo ting 1930
SOCIAAL LEVEN
KERKNIEUWS
Een Paushulde te Amsterdam
f
E
I
De Maastrichtsche staking
LEGER EN VLOOT
De mynenleggers voor Indië
De begrooting van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen
De statutenwijziging van
naamlooze vennootschappen
Prins Hendrik naar
Duitschland
Onthulling van gedenkramen
te Amsterdam
De organisatie der
R. K. fabrieks- en atelier-
meisjes
Geen geestdriftig ja
DONDERDAG li&O&EMBER 1929
t
t-
Gelijk men weet, heeft Z. D. H. Mgr. J.
Afgewezen
niet
succes
Nu hoorde de „Volkskr." onlangs eenige
sieren.
Alk
Ongeveer tweehonderd slachtoffer*.
Per
DJBMBI
der
Minister Deckers neemt den post terug»
46
en wordt in de gevallen,
wijze wreekt en dat de
Y'
<1
«8.
w<
I
tr«
t<
V
d
..Blamler mich nicht meta schönes Kind
Und miss mich nleht Unter den Linden”
wetsontwerpen,
ing in aanmerking ko-
voor den ondergeteekende uitmaakt.
Afgezien t
in belde gevallen remmend
z’ln Inzichten de overhand heeft
behouden.
De opdracht er van aan de „Vrouwen
van Nazareth”
e
O]
d<
i
HF!
Nov
de
ve
v
n
I
lijk
van
de
inn
zon
Mei
Her
Stn
A
heb
tot
onz
1
zjjr
on<
ver
Pu
he
he
fa.
do
to
he
tl
m
B
d<
dl
-,X'
8
di
h
S
n
V
NBDERLANDSCHE SCHEPEN
ALCOR 13/11 v. Santa Pt n. Las Palmas.
BATAVIER XI ij'u v.m. 8 u. io Roti, te Gravesend/
BATAVIER VII tj/ix Middtesbro n. Aberdeen.
BATAVIBR Vil i3/il v. Santander a. Bordeauxs.
FARMSUM la/ii v. Kirkenes n. Zaandam.
ROZENBURG la'ir v. rtande n. Rott.
TRITO i«/it Dublin n. Roti.
YILDUM 13(11 v. Rott. te Methil.
ZAAN 13/it v. Rott. te Hernoeand.
MARG ARETHA nu. ii/ii v. Hamb. n. Wilhelmsburg
MASCOTTE ra 9/11 v Hambure n. Horsen».
K Y
Op 28 en 27 Juli, dus een der eerste dagen
van de socialistische herrie te Maastricht,
riep de burgemeester den stakingsleider Pie
ter bij zich om hem tot een gezande ge
dragslijn te brengen, schrijft de „Volkskr.”
Dit hielp natuurlijk niets want hij was toen
zoo overstuur en leefde in een overwinntags-
ROTTI
BUITENZORG (uil
KOTA GED3 'tin
KOTA LNTBN (tl
KOTA RADJA
PATRIA (uitr.)\ i«
SLAMAT (uitr. \ii
TOBA (uitr.) pa
ROTTER
ALUDRA (mtr.l
land Fusiliers en het Royal Warwickshire
Regiment ter herinnering aan den door hen
in de 17e eeuw in de Nederlanden gedanen
dienst
Na afloop van deze plechtigheid aal HM
doorreizen naar de Residentie, ten einde al
daar het winterverblijf te betrekken.
Geer.
Hiermee is afgewezen de herziening
het Bezoldigingsbesluit, in I
De achterstand in de afdoening van
goedkeurlngsaanvragen
terstard zal zij» ingehaald, durft de onder- wilden zij nu tot eiken prijs capituleeren. als
peteekeNde niet te noemen; met dat inha-
op principieel* tart zullA, al wordt er alles op gezet dit te
In Het Volk was toen te lezep. dat ze het
pogen van den burgemeester met een breed
gebaar hadden afgewezen.
Het verder verloop kennen onze lezers. De
socialisten raakten vast, de stakers werden
stakkers.
Begin October sloegen ze een fiasco te Luik
waarover alle socialistische bladen tot den
dag van heden een diep stilzwijgen bewaren.
Op 16 en 17 October haalden ze nog wat
dooden en gewonden er bij.
Na den burgemeester eerst te hebben mis
kend, later belasterd, hebben ze. naar wij
vernemen, zich Vrijdag 8 November weer
tot hem gewend.
Parts en Muller zijn naar Canossa gegaan.
Hun slachtoffers waren voor eiken prijs te
krijgen: ze hadden geen eischen meer, vroe
gen zelfs niet meer erkenning van hun or
ganisatie.
Waar ze. trots het feit, dat de staking al
lang verloopen is. week aan week bleven
schrijven ..dat de staking er goed voor staat"
Het blad had die beduchtheid omtrent het
niet-organiseeren van meisjes in de katho
lieke vakbeweging ook wel eens hooren ult-
soreken ten aanzien van den E. K.. b.v. in
Breda.
-„'tKan zijn.” aldus Mgr. Aengenent. ..maar
wtf hebben hier heel wat anders dan E. K.
Wat E. K. in dit opzicht doet, weet ik niet,
daar bluf ih ook bulten. De ..Vrouwen van
Nazareth” zullen de fabrieksarbeidsters tot
de katholieke vakbeweging brengen daar
bestaat niet de minste twijfel over. Boe dat
zal gaan.... dat kan men theoretisch alle
maal niet bepalen, men moet van te voren
niet sooveel constructies maken, maar wij
moeten zien hoe alles zich practlsch kan
ontwikkelen. De wijze, waarop de meisjes
dopr de Vrouwen van Nazareth tot de ka
tholieke vakbeweging zullen worden gebracht,
staat dus nog niet vast, maar de praktijk zal
hier den weg wijzen.”
len moeten worden bestreden.
De heer VISSCHER (A. R. bestrijdt even
eens den heer Kersten. Wie den heer
Kersten hoort, zou denken, dat hij smachtte
naar eenheid. Wie werkelijk eenheid na
streeft, 'doet dat niet op die manier, welke
doet denken aan bidden om eenheid, maar
danken, dat zij niet komt. Een fout van den
heer Kersten is. dat hij confesssle en politiek 1
program op één lijn stelt Wat God van de
bespoedhren. nog wel eenige maanden ge
moed zijn. Dan zal afdoening van verzoe
ken in normale gevallen binnen enkele
weken kunnen plaats hebben.
I -r»
'<v -■*
4V „/an en Duimstok doorzochten 't eiland en hun tocht were
tntet gestoord tot ze achter rotsen kwamen, waar een zacht
i Duisteren werd gehoord. Wilden hadden zich daar verbor-
•«Sen. *n bende, die daar in hinderlaag lag. wilden, niets dan
suilden, met schild en speer gewapend wat hun oog nu zag
•b
STOOMVAARTLIJNEN
STOOMVAART MI). OCEAAN
AJAX, Japan Anut. 13.11 T. P. SweUcnham.
AUTÓMEDON n*ii Tvartao n. AmsieMam.
CALCHAS,-1apan.-Rott. 1111 v. Hongkong
EUMAEUS 11 ii v Rotterdam te Kobe.
ken nu reeds meer dan verdubbeld is is ge- 1
i leldelijk uitgebreid, maar de oplossing m
die richting is met het oog op de vereischte
scholing aan beperking verbonden. En ver/
heeft de ondergeteekende onlangs ten
einde den arbeid van het personeel zoo
stelselmatig en intensief mogelijk te kun-
-doen zijn de mondelinge behandeling
--- geen ernst zijn dat de seeren der katholieke fabrieks- en atelier -
I groote gezinnen zich voldaan moeten achten
met de in uitzicht gestelde zeer bescheiden
verlaging van den suikerprijs.
Natuurlijk kan van allerlei nog komen
f»”nf der oncfe-wiirer» in 1928 tot stand
gekomen geheel onvoldoend*.
Sómmige leden hadden bezwaar tefen da
snbsidieerinl van onenbar* leerzalen waar
maar al ‘t dikwiila l*etunr word» uitéergilrt
welke ingaat tegen de Christelijke wereld-
Vele andere leden
leeszalen als
en ate-
I ller-melsjes opgedragen aan de „Vrouwen
erziening van van Nazareth”, en aan dezen alleen, zoodat
het katholiek dus op dit terrein alle steun aan E. K. of
I K. J. V. (voorzoover déze zich met E. K.
„Wat overgeven,” riep Jan Klaasten. „Nooit” *n stond sung
als een rota „Nooit,” riep ook Duimstok moedig en zwaaide
heftig met zijn knots. De wilden schreeuwden als jonge
varkens, bun kreten vulden nu de lucht, onze vrlendcr
sloegen heftig met hun wapens en weerden zich geducht
HOLLAND—OOST-AZIE-UJN
OUDERKERK 'uitrj if/n Suer.
OLDEKERK (thuisr.l twn v. MarwUi.
ZOSMA ithuiar.» <g/ii v. Charoo.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE-LIJN
RIDDERKERK 13 n Rott. te Hamburg.
IJSELKBRK fthuiar.) ll/li e. Altars
HOLLAND—WEST-AFRJKA-LfTN
SCHELDESTROOM i)/n v. Hamburg te Amst.
JAVA—NEW YORK-L1JN
BLITAR ia/n e Java te New York
BRBEDyK> n* New York <3/ti v. Belawao.
lava a. Ne v York. 13.11 v. Gibraltar.
HOLLAND—AUSTRALIE-LIJN
ALMKERK fthuiar.13/11 v. Oren.
Onder een «xtxA-parlement<lr kabinet
moet men blijkbaar verstaan een kabinet.
'3
KON. NED. STOOMB.-MAATSCHAPPI)
AGAMEMNON i3/U vaa Rotterdam naar AienndrïL
ALMELO it'll van Rotterdam naa' Duinkerken.
BERENICE, Valencia/Amaferdam pan. 11/it Gibnfat.
BODEGRAVEN ‘thuisr.) ia/ii van Callao.
DOROS It'TT van Barcelona naar Genua.
ERATO tl'11 van Amsterdam te Stettin.
FAUNA it'll van Sebemcc naar Ban.
GANYMEDES it li van Smyrna te Constanfinopei.
HERCULES n il van La Guavra naar P. Cabello.
IRENE 13/11 van Lissabon te Amsterdam.
JUNC 11-n van Napels te Catania.
MEDEA it'11 var west-Indit tt New York.
NEPTUN US 11'n van Malaga naar Metin*.
TRITON (u'tr.) pass, tin A toren.
VENEZUELA io n van Hamburg te Amsterdam.
KON. HOLL. LLOYD
DRECHTERLAND (uitr.) io.tr r< Rosario.
HALCYON-LIJN
STAD ARNHEM Bueno-Avres naar Hamburg ii/ii van
Les Palmas.
De Minister van Defensie heeft een nota
van wijziging ingediend op de begrooting
voor 1830. De minister zegt in de toelich
ting. dat 250.000 was aangevraagd als eer
ste termijn voor den aanbouw van twee on-
derzeeboot-mijnenleggers voor Indiê. Het
overleg met de Indische regeering is echter
nog niet geëindigd, terwijl het bij den mi
nister nog een punt van ernstige overwe
ging uitmaakt, of aanbouw van dit soort
vaartuigen wei het mest gewensoht is. Daar
om meent de minister voorlooplg dezen poet
te moeten terugnemen
HOLLAND— AFRIKA-LHN
'GIEKERK 11 11 van Antwerpen naai Amsterdam.
NIEUWKERK Ithuisr.I it'll te Essf London.
NIJKERK (uitr.l p*ss. 10/11 Dakar.
RIJPERKERK (wtr.l n/|» te Pon Nalat.
HOLLAND—BRITSCH-IN Dit-LIJN
MEERKERK 11/11 vaa Hamburg te Antwerpen.
SCHIEKERK (uitr.) tt*ei van Rangoon..
STADSDIJK 'Uitr.l pass. taui Ouessant.
VECHT DIJK (uitr.)r|3/n *an Suez.
VEENDIJK (uitr.) 11'>1 van Bombay.
HOLLAND—AUSTRALH-UJN
ALDBRABAN (uitr.) ti'it te Lissabon.
WESTERDIJK 13/11 van Svdnev re Bnsbane.
HOLLAND—OOST-AZIt-LIJN
GEMMA (thuisr.11/ii van Penang.
ROTTKRDAMSCHB LLOYD
BUITENZORG (uur.) ta'll nn Port-SsM.
MARKEN ia 11 van Batavia naar Rotterdam.
PATRIA luitr.) ta/ti re Saban*
ROTTERDAM— ZUID-AMERIKA-LIJN
ALCHIBA (thuisr.) Wil van Montevideo.
daaraan docr een vervroegde be
handeling tegemoetgekomen, zoo erkent de
ondergeteekende gereedelijk, dat de toe
stand voor het oogenblik zeer onbevredi-
gend is en dan ook naast begrip van de
onvermijdelijkheid bij schimlgen ont-1
stemming bij anderen opwekt.
Hij heeft daarom het zijne gedaan en
blijft dat doen om dien toestand zoo spoe
dig mogelijk op te heffen. Het personeel
3AMSCHB LLOYD
i,/ii v. Suva.
iwr.l 1,/lt v. Sinsaper*
nusr.j pasa. 1,'tl Dovw.
ITT.) pass, n'ii Sagres.
til u Balaivan.
i/ll v. Port-Said,
ta'ti Kaan Boa.
IaM—ZUID-AMERIKA-UJN
a/II Fimsrerr, gep.
EMZETCO LIIN
JONGB ELISABETH. Valancia n. RotL, paaa. ta/l
Gibraltar.
De heer Kersten voert negatieve
waarvan het volk niet kan leven.
De heer J. TER LAAN <S. D. A. P.) vraagt
welk perspectief zich opent uit dit debat
voor de groote arbeidersmassa. Snr. ant
woordt: geen perspectief. Zonder beduidende
verbeteringen zal deze regeerperiode wel weer Natuurlijk kan
--maar voor overgroo'e gerustheid is geen aan
leiding. als men bedenkt, dat de christelijk-
historlschen in platonische belangstelling
voor de kinderrijke gezinnen niet achter
staan. maar ten opzichte van practlsche en
doeltreffende maatregelen tot dusver van
maar matige instemming deden blijken.
voorbiigaan. In de Kamer is een motie aan
genomen. waarin gezegd wordt, dat de werk-
loo-enzorg geregeld moet worden. Gebleken
Is nu. dat die regeling vóór 1932 niet zal
plaats hebben. We leven in een tijd van bui
tengewone toevloeiing der middelen, zooals
nimmer heeft plaats gehad. Ondanks dat
wordt er on sociaal en culaureel gebied niets
gedaan. Spr. hoopt, dat de tijd niet ver
meer zal zl1n. dat de arbeiders hun eigen
belangen naar behooren rullen kunnen be
hartigen.
De heer BIFREMA <V. B.) is verheugd,
dat de minister overtuigd Is van de nsycho-
logtsehe nadeelen der overschotten. Spr. er
kent de herwaren tegen raming van een
toekomstig accres. Het tegenwoordige stelsel
brengt echter geen prikkel mee voor de De-
par*ementen om zoo nauwkeurig mogelijke
ramingen te maken.
Aan de motie-Ter Laan zullen de liberalen
hun stem onthouden.
De vergadering wordt verdaagd.
wen van Nazareth” tot het R. 1
denverbond. er is een a’terprei
standhouding tusschen belden, eg
samenwerking hebben zij reeds een cursus
gegeven. Als directeur heb ik „de Vrouwen
teiten overigens den minister van Financiën van Nazareth” meermalen gesproken over de
geneigd, de vrasc. of zijn overgang katholieke vakorganisatie als een van de be
ta dit kabinet een gelukkigen greep mag langrijkste en noodzakelijkste dingen.”
worden geacht, niet met een geestdriftig
ja te beantwoorden.
BI
Onder bovenstaanden titel bespreekt het
.Huisgezin" <R. K.) het regeeringsantwoord
in de Tweede Kamer.
i Het blad meent, dat dit antwoord niet
enkel voldoening zal wekken ta de R. K.
i kringen en wel het minst ten aanzien van
I twee puntende ambtenarensalarissen en de
zorg voor het groote gezin.
Omtrent het eerste werd zeer duidelijk,
over het tweede nagenoeg niet gesproken.
Op dé salarisherziening, die ta 1928 Is tot
stand gekomen, wenscht de regeering thans O. J. Aengenent ta het bisdom Haarlem de
niet terug te komen, aldus minister De organisatie der katholieke fabrieks-
j f
leden badden het optreden van den
tegen wourdigen bewindsman met verwon
dering gezien, daar sijn bemoeienis op
onderwijsgebied xieb tot dusver beperkte
tot. het lager onderwijs en nog hoofdzakeiijk
tot de financieels 'verhouding van het bij
zonder onderwijs tot rijk en gemeenten.
Vele mdere leden kwamen hiertegen op.
Geviaagd werd naar de
minister ten aanzien van I
regeling van hel voorbereidend hoog<
waarvoor de partijen, waarop het steunt, de l'Uf m««“ vormend middelbaar onde
fJ
D« herdenking v«n het goeden
priesterfeest ven Z. H.
De Vereeniging „Katholiek Amsterdam”
.heeft in het .Concertgebouw een grootsche
huldigmgsbijeenkomst belegd ter herderiking
zoekt tot de A. R. zal dit nooit kunnen gaan het Bezoldigingsbesluit,
ten koste 4an het beginsel der A. R„ dat 1 Pr°8ram 1929 verlangd. ------
geestelijke bezwaren met geestelijke mldde- ^gewezen niet door minister De Geer vereenzelvigt) moet worden onthouden.
i Alleen, maar door ,.de regeering**, dus door tvéoAw/Han
alle leden van het kabinet
En nu de zorg voor het groote gezin.
Het woord is gistereri\ van de regeerlngs-
tafel wel genoemd.
Achterwege bleef elke concrete aanwijzing,
hoe de regeering van haar zorg voor de
groote gezinnen denkt te doen bijken.
Een terugslag op hetgeen bij de algemeene
beschouwingen van katholieke zijde, door de
STOOMVAART Ml). NEDERLAND
KARIM AT A ïj'ii v. Batavia I. v. Londen te Amsterdam.
KON. NED. STOOMB MAATSCHAPPIJ
ALMELO 13 ii v. Rotterdam te Duinkerken.
AURORA 13/ti v. Hambure te Amsterdam
BENNEKOM uitr.) ii'll te Callao.
BOSKOOP 13'11 v. Hambur» a. Antwerpen.
BREDA (uitr.) ta it v. Valparaiso n. S. Antonio.
CLIO i|/n v. KomOr s. Rönne.
FAUNA 13'11 v. Gravoaa n- Ban.
GANYMEDES t3 tl Constantmopel a. Bournaa.
OERBA ia it te Caatelloru
HERMES ta it v. Piraeus n. Samoa.
JUNO ta/li v Catania a. Meaama.
MEROPE is n v Cadis a. Ceuta.
NEPTUNUS 13/11 v. Melilla n. Alicante.
POLLUX (uitr.) v»as». 19 11 Azoren.
TELLUS 13'11 v. Messina a. Catama.
VESTA 13/11 Alpers n. Duneenesa (e^.).
MON. HOLL LLOYD
FLANDRIA (thuisr.) 13/11 v. Rio Janeiro.
OELRIA 19/11 v. Amst. a. Zd. Amenta.
HALCYON LUN
STAD DORDRECHT 13/if v. Ron. B.-Ayre>
HOLLAND—AFRIKA-LIJN
HEEMSKERK thuisr.) to'it v. Mozambique n. Poet
Amelia/ Ibo.
KLIPFONTEIN th mar.) pass, it/11 Gibraltar.
HOLLAND—AMERIKA-LDN
PARANA l/ll Bury u Seatlle
SPAAR ND AM 13/11 t. N. Orleans n. Rott.
Ret vnorloopij verclag
Ver*chenen is het Vootloopig Verslag over
Hoofdstuk VI (Onderwijs, K en W der
Rijksbegrooling 1930. Het volgende is er aan
Werklie-
eitigste ver-*'
ta de beste
Bovendien verklaarde Mgr. omtrent deze
taak van de „Vrouwen van Nazareth” als
zijn wensch. dat én de Vrouwenbond èn de
meisjespatronaten èn het Liefdewerk 8t.
Francisca Romana dit gedeelte van hun
vroegere taak zullen afstaan aan .de Vrou
wen van Nazareth", die om de uitzonderlijke
positie der fabrieks- en ateller-meisjes dezen
zullen vereenigen In een afzonderlijke orga
nisatie, die den naam zal dragen van „de
overheid elscht. mogen wtf nog niet eischen heeren Nolens. Van Vuuren en Moller, ta dat i Gra»l
tv. tr„—„™..i„„„ politiek 1 verbar>d in bet midden was gebracht, heeft Nu hoorde de „Volkskr." onlangs eenige
de premier noch mtais‘er De Geer gegeven beduchtheid uitspreken, omtrent het organl- 1 Gedeputeerde Stalen ven Noord-Holland
vraacn Het kan toch geen ernst zijn dat deseeren der katholieke fabrieks- en atelier- Mr. C. F. d_.
meisjes voor onze katholieke vakbeweging raadsfractie in de hoofdstad.
Het blad meende niet beter te kunnen
doen, dan over de verhouding van het werk
j verantwoordelijkheid niet durven te dragen.
3l»r. citeert den heer Colijn, die op 12 Maart.
I J. ta de Eerste Kamer de vraag stelde.
I wanneer een kabinet vier jaar lang den
I steun van. het parlement genoot, waarin
onderscheidt het zich dan van een parlemen
tair kabinet?
Het organisch kiesrecht van den heer
S Golijn is niets anders dan de corporatieve
L vertegenwoordiging van Musso’lnL Wanneer
F men dit stelsel uitwerkt, leidt het er toe.
dat het regeerlngsbeleld van den volksgeest
wordt gescheiden.
Op het gebied der bedrijfsorganisatie heeft
men te doen met tets, dat vrij gegroeid is
en dat thans wettelijke regeling behoeft. De
vraag der nationale ontwapefitag is een vraag
L geworden van meer of minder, geen princl-
pteele vraag meer, ta de rede van den Mi
nister-president over Denemarken. Spr. heef:
dit met vreugde vernomen.
Spr. vernam met voldoening de voorne
mens der regeering inzake de bestuursher-
vormlng ta Indië.
De heer Wijnkoop heeft niet het recht
I ’zich een vertegenwoordiger van Moskou te
noemen: hij is al te burgerlijk bulten de
deur erezet. Den heer de Visser is thans een
exploit van gelijke strekking beteekend. Hij
is er blijkbaar ziek van geworden. Het eenige
l waaron de h“er WHnkoon zich kan beroemen
is. dat hij de beste gangmaker is van de
christelijke nartijen. De soc.-democraten. on
der wie er reeds verscheidenen zltn, die roe
pen ..fort mit dem KlassenkampF’. worden
niettemin voortdurend teruggedrongen Ir
dien hoek. Fn toch ziin zij onmisbaar In den
strild tegen de economische machten, die
de overheerschlng ook op politiek gebied
aan zich trekken. Spr. hoopt, dat zij dit vroeg
Of laat zullen Inzien en met alle democra
ten één front zullen vormen ter verdediging
van de oemocratle.
De heer WIJNKOOP JComm.) betoogt, dat
de soeiaal-deir -entten burgerHfle» rijn en pre
cies veINk aan de Engelsche sociaaldemo
craten Mae Donald is feitelijk Christelilk-
i Historisch. Deze regeerders zita niet anders
dan de zetbazen van Colijn. De strijd van
deze -'smering tegen de onzedelijkheid is
ni-ts a-ders dan ëen.rtriM teven d- eultunr
optet heeft de heer Wijnkoop niet ge
ien over het verschil tusschen zltn part!'
en die van De Visser. Daarvoor staat hi
niet hier Snr stri'dt voor het nroletsDsst
met de middelen, die hem dienstig ztJn Het
zal den heer Marchant niet gelukken een
relletje aan te blazen Spr. verdedigt geheel
het program van Moskou.
De heer COLIJN fA. R> kan zich over t
omheel wel vereenigen met het betoog van
^9 de regeering. De minister-president vroeg
aan spr. of hH óen vonrwaarA.iov-en steun
wilde omzetten in onvoorwaardelijken steun
f Spr. antwoordt daarop, dat de daad van
morgen meer waard is dan het woord van
‘'eden, rtaarom zal snrekers partll
-n dit kabinet atwsehten.
Wat A» tmteaVt i« «nr. var
nMMiln*. dat de mUMoenen. die beschikbaar
rifn th de eewte niaats moeten besteed wor
den aan de wijzigingen der fnvaUditetts- en
oud-rdomswet.
F Een ontwerp van een onderhandelings-
L, tarief moet men zich niet te gemakkelljk
denken. Ook moet men zich er niet te veel
L ran roodtellen. Spr. ziet ta een onderhen-
5. deltagstarief noeh een ramp, noch een bron ea leven'beschmiwinit
g van welvaart. In bet hanteeren van bet te- beicbouwden de openbare
ze hun stafkjkers maar weer aan het werk
kregen.
De burgemeester heeft rich met de
directie m verbinding gesteld, welke mede
deelde, dat er al meer dan 290 arbeiders
werkten en zij nog ten hoogste 50 noodlg
had. Uit de nog stekende personen wilde zij
nemen wie haar beliefde.
Het is wel een drama.
Eerst wilden zij geen oplossing toen de
Katholieke bond alles had opgelost en de
8 ontslagenen mee terug aan het werk -kon
den komen.
Nu hebben ze van deze staking 150 a, 200
stakkers gemaakt en hebben zij den dood
van 2 personen op hun geweten. Y
En dat allemaal uit machts-wellust.
baar
ven.
Op krachtige bevordering van het Nijver-
heidsonderwi), drongen zeer vele leden aan.
Spoedige voorziening in een wettelijke ge
regelde opleiding van scheenstnachinisen
ie naar het oordeel van verscheiden leden
dringend noodzakelijk.
Eenige leden betoogden, dat de pacificatie
zeer nuttige instellingen ter bevordering
van de volka-ontwikkeling.
Sommige leden maakten i
is Dinsdagavond
8 uur 53 van Het Loo naar roes, dat hij niemand meer zag staan.
I Besloten is de JusUtiebegrooting aan de
I agenda toe te voegen en de interpellatie-de
I Visser over de vervolging der Indonesiërs
I voorlgoplg af te voeren.
I Voortgezet worden de algemeene beschou-
I wingen over de Rijksbegrooting.
I De heer KNOTTENBELT (V. B.) acht de
I liberale beginselen meer democratisch dan
I de sociaal-democratische en betoogt, dat de)
I rechtsche sprekers liberale klanken deden
I hooren. Spr. meent, ddts een parlementair
fkabinet mogelijk was als de beginselen der
I rechterzijde homogeniteit Waarborgen ook
I zonder bindend program. Spr/ dringt aan op
I raadpleging der Staten-Oenefaal over de
I voorgenomen Indische bestuurshervormtng.
I De heer VLIEGEN (S. D. A. p.j acht het
I vreemo, dat de katholieken geen onderzoek
I wenschen naar laster en terreur ta het ZuL
I den des lands. De liberalen zijn niet demo-
I cratlsch, daar zij de democratie beperkte tot
I politieke democratie. Met de Christelijke le-
vensopvatttag heeft de politiek niets te ma-
I ken.
I Efc fmancleele politiek van overschotten is
I door de salarisverlaging en de onderwüs-ver-
I slechtertag een ramp geweest. Het kabinet
I heeft zich uitsluitend gericht tot de rechter-
I zijde, hetgeen het stempelt ta zijn eenzijdig
heid. Afschaffing van exorbitante reenten en
het staktagsverbod ta Indië is een dringende
eisch. I
De heer VAN VUUREN (R.K.) heeft in
zake de financiën in de woorden van dén
minister niets gevenden ta strijd met spre
kers wenschen.
Een organisch kiesrecht is een corporatie
ve vertegenwoordiging van Mussolini, die het
regeerlngsbeleld scheldt Yan den volksgeest.
De bedrijfsorganisatie is gegroeid ta de vrije
I maatschappij en behoeft wettelijke regeling.
Met voldoening vernam spr. het voorne
men der regeering inzake de bestuursher-
vormtag in Indië.
Tenslotte riep hij de sociaal-democraten
op, om het klasseetrijd-standpunt te verla
ten en met alle democraten één front te
.vormen ter bescherming der democratie
De heer MARCHANT (V. D.) repliceert
en houdt vol. dat er telken jare overschot
ten waren, dat die telkens geweten werden
I aan een complex van omstandigheden, die
I het volgende Jaar zich niet meer zouden
voordoen en dat telkens weer de financieel*
toekomst met sombere tinten werd gekleurd.
Dit is niet te ontkennen en spr. begrijpt
niet, vtÜt de minister incorrect kan vinden
in hetgeen spr. daarover heeft gezegd. De
heer Colijn kan tevreden zijn; hij heeft het
l bed gespreid en de heer de Geer is er in gaan
liggen. Hij past er precies ta!
Aangaande d» kabinetsformatie betoogt
spr., dat de eerste opdracht niet luidde: de
vorming van eparlementair kabinet, steu
nende op de rechterzijde, doch de vorming
van een kabinet, rteunende op de rechter
zijde.
De Kroon te blijkbaar uitgegaan van de
gedachte, dat een dergeliJk kabinet parle
mentair is. En dat is Juist. Een gemeenzehap-
peiyk program Is geen voorwaarde voor de
vorming van een parlementair kabinet. De
anti-rev. hebben de katholieken trouw ge-
dtendëetaar rij konden de verantwoordelijk-
L heid niet aanvaarden voor een vrij operee-
rend «ta* hist, smaldeel, dat nochtans voor
de vloot onmisbaar was.
Heinrich Heine heeft de verhouding tus
schen de chr. hist, en katholieken reeds
voorvoeld. toen hij dichtte:
i Even geringe symnathle als zij tot heden
I voor een onderhandelingztarief aan den dag
legden, even weinig ingenomenheid toonden
zij voor een Rijksklndertoeslagfonds: nog
pas heeft een hunner voormennen het beslist
afgewezen.
Men mag er niet aan twijfelen, dat het
katholieke deel van het kabinet èn ten aan-
zien van de ambtenaren, èn ten onzichte
i van het kroostrijke gezin het goede wil. maar
de vrees is thans niet meer geheel denkbeel
dig, dat de chrlsteliik-hlstorlsche bestuurder
der schatkist.
opgetredeK.
weten rioeri
In dit verband is men. welke groote kwali-
Op de vragen van den heer Boon betref-
---fende het nemen van maatregelen ta ver
tint van. de. hemfelefaculteit en de Handel, band --
i stand
EMZETCU-LIJN
JONGE JACOBUS tuil Bircuon, nur Naprla.
JONGE JOHANNA ii/rt *an Barcelona naar Castellon.
JONGE MARIA ts/n «n Savona te Livorno..
NEDFRLANDSCHE SCHEPEN
BATAVIER VII t3/ii van Rotterdam te Middlesbro.
BETSY m.a. 9/11 van Londen te Duinkerken.
BEURSPLEIN it'll Brunsbotte' geo. Oxcjosun naar
Rotterdam.
BOOMBERG lO-tt van Umt» naar London.
DRIEBERGEN ran van Hampton Roads te Galveston.
GEERTRUIDA m.a. 9'11 van Londen re Duinkerken.
GORECH7 m.a. 9JH van London te Duinkerken.
HAULFRWïJK 13/11 Gibraltar fep. Sw«n«ea n. Savona.
NAALDWIJK ia/ii Ouessan’ yeo.. Hue'n n. Amsterdam
NIEUWLAND ttzri van Rotterdam te Leith.
PARKHAVEN 9/11 van Bona naar Boston.
RANDWIJK ton van Skiën te Sunderland. (Verb.)
REGINA 9/ti van Stettin te Bruggen
SLIEDRECHT tt'it Kielkanaa* teo. van Nyborg naar
N.- rleafrt.
TRENT 13. t» van Hamburg n/d. Tyne.
TWEED to/11 van Rotterdam te Marset!*.
U INSUM 11 11 HonnigNvaa* grp. Archangel n. Zaandarr
ZEELAND, sleeob., tn/n van Hamburg naar Rotter^av
met lichter „Friric."
met den ontstanen grooten achter
in de behandeling van aanvragen om
Koninklijke bewilliging of een mlnkterieele
verklaring „van geen bezwaar” op statuten-
i wijzigingen
1 heeft
Zij «al geeehleden door H.M. de Koningin
H. M. de Koningin heeft het voornemen, zich
28 November naar Am.terdam te begeven, ten
einde gevolg te geven aan de ultnoodlgiaa
van den Brltachen gezant, om ta de Engel-
~.che kerk aldaar twee gebrandschilderde
gedenkramen te onthullen.
Het eene raam, voorstellende den konlng-
stadhouder Willem III en diens gemalin ko-
nlngln Maria, te door Nederlanders aange-
plannen" van d»n boden; het andere raam is aangeboden door
hei ontwerp *ot twee Britsche regimenten, de Northhumber-
[er en
- - - onderwijs.
Ook naar de verdere plannen van den mi
nister werd gevraagd Zeer vele leden dron
gen aan op een wettelijke regeling van
net bewaertchoolonderwijs.
Vele leden ragen met groote bezorgdheid
de voortdurende aanmerkelijke «tijging der
onderwijsuitgaven. Het eindcijfer nadert
thans f 160 millioen
Andermaal werd door sommige leden ge
klaagd over de vaak droevige resultaten
van het lager onderwijs. Verscheidene leden
uitten de klacht, dat in ons onderwijsstel
sel aan het onderwijs zelf te weinig vrijheid
van beweging wordt gelaten.
Verscheidene leden drongen aan op een
oplossing der spellingskwestie. Gevraagd
werd s ministers oordeel inzake toepassing
der radio voor het onderwijs Aangedron
gen werd op benoeming van meer vrouwen
tn den Onderwijsraad.
Vele leden oordeelden herziening
Hooger Onderwijswet urgent.
Voorts werd gevraagd of van den mi
nister voorstellen zijn te wachten nojyens
de theologische faculteit en tot regeling der
subsidieering van het bijzonder hooger on
derwijs. Verscheiden leden vroegen naar
*s ministers plannen inzake wettelijke rege-
rtef kunnen groote gevaren opgesloten rit
ten.
Spr. houdt vol, dat, waar geen voorafgaand
overleg te gepleegd, het kabinet extra-par-
lementair ia. De heer Schokklng was eigenltjf
ook niet tegen voorafgaand overleg, maar
wenschte zich niet te binden. Onder „bin
den" verstaat .spr. echter niets anders dan
rich accoord verklaren met de hoofdüjnen
Spr. bestrijdt voorts den 'heer Kersten
Ook spr. zou gaarne één krachtige protes-
tanteche partij zien, maar hij ontkent, dat
die partij zou moeten rusten op de Neder-
landsche geloofsbelijdenis. Dezen eisch mag
men aan een politieke partij niet stellen,
daar die geloofsbelijdenis een hachelijk ac-
coord is. Indien de heer Kersten toenadering I
A. R. zal dit nooit kunnen gaan
raan I
van het gouden priesterfeest van Z. H. den
Paus.
Deze avond is een overweldigend r—-
geworden voor de Vereeniging „Katholiek
Amsterdam'
Tegen acht uur was er in de geheel* zaal
geen plaats meer onbezet In de zaal waren
o.a de heeren P. J. M. Verschure lid ven
- „deputeerde Staten van Noord-Holland en
Mr. C. P. M. Rotmne, leider der Katholieke
van naamlooze vennootschap
pen heeft de heer Donner. Minister van
Justitie, het volgende geantwoord:
Inderdaad is bij de behandeling van de
stukken betreffende de naamlooze vennoot
schappen een achterstand tagetreden, die
i reeds gerulmen tijd -een voorwerp van zorg
iur. gric.ccuuc uuuiaaai
van het veelvuldig gebruik, dat j
tegenwoordig van den betreffenden rechts-
vorm gemaakt frordt, houdt die achter-
stand goeddeels verband met de omstan- I
dlgheld, dat kort vóór en na I April 1929
datum van ta werking treden «Ier nieuwe j
wet. dagelijks soms honderden verzoenen
betreffende wijziging van vennootschaps-
voorwaarden inkwamen.
Al zijn onder deze verzoeken een aantal.
waarvan de afdoening niet urgent Is, omdat
zjj niet betreffen dadelijk noodige wiJzigta-
gen, en al is en wordt in de gevallen,
bij het leger onderwijs sich op drastische waarin een bijzonder belang bij een spoe-
wijze wreekt en dat de voorstanders, die dige afdoening aannemelijk kan worden ge
bet openbaar onderwijs wenschen. zich ze- maakt, daaraan docr een vervroegde be
ker zullen moeten alvragen of zij niet terug
moeten.
Deze leden wilden veel geld aan het on
derwijs ten koste leggen, maar niet op de
tegenwoordige wijze.
Gevraagd werd of tot de in de Troonrede
bedoelde aanhangige wetsontwerpen, die
vóór verdere behandeling in aanmerking ko
men. ook behoort het ontwero-SchoolgeO-
wet. Verscheidene leden vroegen of scherp jjer afdeeltag, hetwelk met vroeger vergel»-
wordt loegerien op de nefevtng van den leer-
plieht voor het zevende leerjaar. Gevraagd - - - - -- -
werd in hoever voorbereidingsinaa'regelen
worden é-nomen tot invoering ven de nieu
we oofe'dirg der a s onderwözer, volgen, da
het syeteem der L. O wet 1920 Vele leden I
oordeelden de herziening •elarirre- i
nen djen zijn de mondelinge behandeling
van zaken en het telefonisch contact van
belanghebbenden met dit personeel tlfdeltfk
I doen beëindigen Voorn oo«r sede t dezen
I laatsten maatregel is het tal alen van den
1 achterstand betrekkelijk sne; gevorderd
I Een bepatdden datum, waarop de ach-
>ar lang heb ik elke gelegenheid aangegro- i me' ongeduld verbeid en een gejuich steeg
op, toen de kerkvorst onder de daverende
i tonen van een „March* solemnelU” ‘de zaal
betrad.
I De toejuichingen namen geen einde voor-
dat dè voorzitter van „Katholiek Amster
dam", Mr. A. J. M. Hendrix het podium
beklom tot ht uitspreken van de openings
rede.
Na eenige nummers van de zanger, hield
de GreéVe S, J. de feestrede.
Dan sprak Z.D.H. Mgr. J. D. J. Aengenent
een kort woord.
Aan het slot van den ontroerend schoo-
nen feestavond, aldus sprak Z.D.H., behoef
ik slechts weinig te zeggen. Veel woorden
zouden den indruk slecht, kunnen verzwak-
lyén.
Ik stem ten volle in met uwe vreugde.
Verrch'l'ende uitnoodigingen om aanwezig
te zijn bij Pausavonden, die elders werden
gehouden, heb ik moeten weigeren, maar
voor Amsterdam heb ik gemeend een uit
zondering te moeten maken.
Want Katholiek Amsterdam verdi* iet,
meer en ik ben er van overtuigd, dat gil
deze overtuiging met mij deelt. In Amster
dam klop! het hart van het geheele land en
al draagt de feestviering een stedelijk ca
chet. toeh beteekent zij iets meer dan de
feestviering in andere pleatsen de, lands.
Met des te meer vreugd* heb ik gehoor
gegeven aan uw uitnood'ging om hier aan
wezig te zijn omdat ik „Katholiek Amster
dam" een bijzondere liefde toedraag Deze
vereeniging beantwoordt aan mijn liefste
idealen en ik hoop dat het voorbeeld van
de hoofd<*tad zal worden nagevolgd in vele
streken des land,.
..Katholiek Amsterdam” heeft de Sociale
Zondagen ingesteld, waarmede zij «en were
weldaad heeft bewezen aan de Amsterdam-
sche samenleving.
Binnen korten tiid zal eveneens door de
bemoeiingen van Katholiek Amsterdam een
Ka'holiek Volksdagblad voor Ams'erdam
met och'end- en avond-editie verschijnen,
waarmede de wensch van zeer velen in ver
vulling gaat.
Mgr. Aengenent eindigde met een krach
tige aan«noring sleed» even trouwe aanhan
gers te blijven van Z. H. den Paus en van
de Katholieke Kerk.
Hoogeschool.
Van verschillende zijden werd geklaagd
over misbruiken die in 1929 weer bij het
groenloopen zijn voorgevallen.
Gevraagd werd of reed, een onderzoek is
ingesteld naar den omvang der vivi sectie
en tot welke uitkomsten dit heeft geleid.
Van verschillende zijden werd gevraagd
wat de minister voornemens is inzake toe-
lating van de leerlingen der lagere scholen
voor voorbereidend hooger en middelbaar
onderwijs.
Men vroeg 's ministers oordeel over het 1
in Berlijn ingevoerde stelsel om meisjes en
jongelieden, die overdag arbeid moe'en
verrichten, de, avonds in cursussen middel-
f en gymnasiaal onderwijs te doen ge-
Prins Hendrik
D-treln van r
Duitschland vertrokken.
i Op het podium prijkte, omgeven door pal
men en chrysanten een borstbeeld van L. H.
der „Vrouwen van Nazareth" ten opzichte
va i onze katholieke vakbeweging in een hem
toegestaan onderhoud een vraag te richten
tot Z. D. H. Mgr. Aengenent. omdat Mgr.
zelf directeur van het werk te.
En het antwoord, dat Mgr. gaf, moet voor
leder allen twijfel bulten sluiten.
„Hoe komt men aan die beduchtheid?"
aldus antwoordde de Biaschop „daar
te niet de minste reden voor aanwezig. Een
Jaar lang heb Ik elke gelegenheid aangegre-
pen om te wijzen op de groote beteekenls. I
het groote belang van de vakbeweging voor
alle arbeider,, en dat geldt natuurlijk ook
voor de fabrieksarbeidsters en atelierwerk-
sters."
_Ik kan u verzekeren." aldus vervolgde
Mgr. met grooten nadruk, „er bestaat de
allerbest denkbare verhouding van „de Vrou-
man van Maoarafbi" fzaé bint D W Tlfnvlrli» J
■■paler H.
irysenten een borstbeeld van Z. H.
den Paus. In den kleinen foyer was 't be
stuur van „Katholiek Amsterdam” aanwe
zig ter begroeting van Z. D. H. den Bis-
senop van Haarlem, die had toegezegd jp
dezen avond tegenwoordig te zullen zijn.
Tevens bevonden zich daar de Hoogeerw
heer Kanunnik Dr. G. C. van Noprt. deken
van Amsterdam en de welserw. pater H. de
Greeve S. J., de feestredenaar van den
avond In de zaal werd de komst van Z.D.H.
op, toen de kerkvorst onder de daverende
