I
Alkmaar
Moderne godsdienst
vijandigheid
r.
r
i
I
E
N
DRIE EN TWINTJQSTE JAARGANG Np, 19i
f 3000
Voornaamste Nieuws
MOORD TE ROTTERDAM
Op Schiphol aangekomen
Alrazi tabellarische bsekea zijl veorziea vaa oitslaaad hoafrf zaaier
irijaverhoeging. - Slechts ééaaaal de hoefdea ia te vailea
De schapenslachting
te Haarlemmerliede
UITSLAANDE BRAND
TE SPA/ ^NWOUDE
De dader handelde uit zelf
verdediging
ROTTERDAMMER IN
NIJMEGEN NEERGELEGD
NIEUW GEZANTSCHAP
IN DEN HAAG
Liefdewerk „Sb Franciscus
Xaverius”
n
%-
'f
Een echte frasta Hale^wufedalCt
Hoofden van R. K. Bijzondere
Scholen in het Bisdom Haarlem
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGI OP 3
ALKMAAR
r,
n
r.
d
Een voordracht over 1
door den directeur
Een 32-jarige man
doodgestoken
HET PROVINCIAAL WATER
LEIDINGBEDRIJF VAR
NOORD-HOLLAND
DE TERUGKEER VAN HET
VIJFDE VLIEGTUIG
UIT INDIë
TnwugmlMzg j. >rt rijfde rfli rrthg
tuig uit IndJe behouden op Schiphol grtsud
Van Zuid-Slahrië
Kokend water over het
lichaam
prijsvtrhooging. - Slechts sérnsaal de hoefdea ia te vailea
jjL.FRANKENBERG,
Kostbare inboedel
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN MAANDAG JO DECEMBER 1929
het bedrijf
119e Algaseenc vetgadartag.
Ernstige brand te Wpaarnwande.
voor
f.
Wat de storm in bet hallrale ad
coder
I
nann.
Barometerstand 9 uur vjn. 757 vooruit.
geslen.
TT' 1 1 -- - r. 'HTTT
Omtrent de schapenslac.iilng door
Weer een moord te Botterdam. Ben 33-
jarige man deodgeaieben
ir
ABONNEMEN ïkNveer ABobmui
mi ArenOarfcsppm: per west «L;
per kwartaal Ut; per peet, per
kwartaal 3J8 H) vooraHbrtaUag.
Dr. Schacht zal niet op de ■aaguobe Oea
ferentie verschijnen.
De B. K. Vereeniging van Hoofden van
Bijzondere Scholen tn het Bisdom Haarteee
heeft te Haarlem haar 119e elgveneene ver-
De wunensteütng van bet Centraal Meute
bureau vanaf 1 Januari 1888.
‘i
HU een koopman te Rijsël werd een schil
derij ontdekt, dat de handteekenlng draagt
van Frans Hals. Een Belgisch expert beeft
de echtheid vastgesteld. De schilderij bevindt
zich sedert 50 jaren in het bezit der familie.
Volgens deskundigen zou het schilderij JDe
man met den handschoen zijn”, waarvan zich
te Berlijn een replica bevindt.
De Brtteche oommlmle van ondenoek pu
bliceert een verklaring gericht aaa bet veto
van Palestina.
De „Graf Zeppelin” la 1931 naar de Noord
pool?
BUREAU: BOT R ALKMAAR
TeMoeu: SdmbhUaUe Ne. «33
■•dactte Ne. «n
33 is het re-
H. A. O. L,
ct.
et
et.
ct.
et
ct.
ct
et
et.
ct
voorgelegd,
doen,
kunnen
gewoon L. O. te s Gravenhage een inleiding
met als onderwerp: „Moet deze leerling naar
de school voor buitengewoon onderwijs? Hoe
geeft de onderwijzer daarop net juiste ant
woord?"
Spreker verdeelde zj,n Inleiding in twee
gedeelten, nl de taak, die weggelegd is voor
--„4 en die voor het onderwijzend per-
- - -----i honden
op den tweeden Kerstmorgen, vernemen wij.
dat de politie er in geslaagd is een van de
twee honden op te sper-n.
Dezehond is het eigendom van ee’ bewoner
der noodwoningen langs den Ouden weg. zoo-
dat van schadevergoeding weinig zal terecht
Te Hedel is door den storm de i hlpbrwg
weggeslagen.
doet viel dood neer In een grooten plas
bloed. De dader Is aan het tafeltje gaan
ritten. Hij werd ontwapend door den café
houder en even later zonder verzet door de
politie gearresteerd.
Er wordt een uitgebreid onderzoek naar
den moord ingesteM, Waarbij verschillende
tetuigen reeds zijn gehoord door den com
missaris Al berd*.
Da dader, dia volgens getuigen
Keu circulaire van tal Minister van Jaato-
tle over het optreden van Justitie ea polfBa
naar aanleiding van de moordzaak Cliussu
Nteuwkerk.
Hot landelfjk eollecUef contract in bot rtn-
oadoorobedriJf is door de werknemersbonden
Tijdens het uur. dat vader sn moeder naar
1 een
klein meisje met een ketel koksz d water ge
speeld en den inhoud hlerven over het
Te Nijmegen is ecu Rotterdammer aart
oen jachtgeweer doodgeschoten. De dader
handelde uit zelfverdediging.
ZuM-SlnvK sal te ’s-Gravenhage am'pa*
zaatechap vestigen.
Mr mrHte
•ndeaee «tart*
Tegenwoordig zijn de aanvallen bru-
taler, meer systematisch, meer georga
niseerd.
Het hautaine gebaar van voorheen
heeft plaats gemaakt voor Ingek anker
den haat.
Alleen ons gemeenschappelijk en
principieel optreden overal en ten allen
tijde kan baten.
niets anders meer doen, dan de in de nabij
heid gelegen perceelen nat houden, daar het
huls reeds over de geheele lengte in brand
stond.
De geheele inboedel, waaronder vele schil
derstukken en antiquiteiten werd een prooi
der vlammen.
Aan de gunstige richting van-den wind 1*
het te danken, dat het oudheidkundig moe
miment ..De Stompetoren” behouden bleef.
Van het geheel uitgebrande woonhuis ble
ven alleen de muren staan.
De oorzaak van den brand is niet beken*.
Verzekering dekt de scbsde.
cos hebft gemaakt. Hét aantal typhusgeval-
len is, zonder twijfel mede als gevolg van de
invoering van de waterleiding, tn Noord-
Holland in de laatste jaren belangrijk ge-
Wat kan de oorzaak zijn 7
Gisteravond is te Rotterdam een moord
aanslag gepleegd, waarvan het motief bij
het eerste onderzoek in het duister gehuld
bleef.
De 32-jarige Arte Buit, uit de Oleander-
rtraat. is tn het ealé Royal aan de Brlel-
schelaan 24 doodgestoken door een S3-jari
gen havenarbeider A. van den Broek, die
hem blijkbaar In het café heeft opgewacht.
De dader is gearresteerd. Het slachtoffer
was onmlddeljljk dood.
Bult heeft het grootste gedeelte van den
avond doorgebracht m het café in gezelschap
van zijn vrouw, zijn moeder.een buurman
en eenlge getuigen. Men had gezthnenlijk een
glaasje gedronken, doch alles was, volkomen
ordelijk verloopen. Van den B. is eenlge
malen in het café geweest; zoo heeft
hij er eentgen tijd gestaan, om een uur of
10. toen Bult er ook al was.
Tusschen de twee is niets voorgevallen. Zij
hebben elkaar niet gesproken en er was ook
geen sprake van twist.
Om kwart over 11 is van den B. opnieuw
binnen gekomen en neeft een glaasje port
besteld. HM is toonder iets te zeggeti in een
hoek naast het buffet gaan staan. Buit stond
op dat oogenbllk voor het buffet. Maar ge
tuigen verklaren, heeft v. d. B. gewenkt om
dichterbij te komen. Doch toen B. In den
De Zuid-Slavische regeering heeft beslo
ten in Den Haag een gezantschap te vesti
gen.
Als eerste gezant zal benoemd werden dr.
Bosjko Hristitsj, tot dusver chef van het
protocol aan het'ministerie van Buitenland-
Licht op. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 4 uur 27 mln.
ADVKltTIMn IRFR1M: V»
regess U»; «tos fgta UMee f
RECLAME pet regW
de eansu pagm^i «uur du
pugmaT/aM
BUBRIBK .VRAAG EM AAMBOto»
m wto«b totom F* IH
AM pw adeortaMte «aa d sugntot
tadeew regel useer aJS
proof Semtaarte Wartuond
Verschenen is hei dertiende J».-——i-g
over het boekjaai 1 Sept. 1»28 t Sept. 1929
van het Liefdewerk Fran> iscu* Xaverius"
van het Groot-Semins*e Warmon^ Hieruit
dijkt o m dat bet br.tig sa .do t 5533 be
draagt De aid. brokken bracht f 380.41 op
de kalenderverkool 1 l^eo.70 en de bwjm
if 473U4J4. Het totaal aaa de missies uitge-
Ikeerde bedrag is iets minder dam vorig jaar.
Een vlucht binnen 8 dagen
Zaterdagmiddag te 12 uur
tourvliegtulg uit Indië. de F
vlot op Schiphol geland.
Des morgens 8.27 uur. Amsterdamsche
tijd, is het vliegtuig, dat Vrijdag door slecht
weer verhinderd was verder te vliegen, van
Praag vertrokken.
Op het veld waren voo^ de ontvangst
aanwezig de heeren Plesman en Hans Mar
tin van de K. L. M. en familieleden der be
manning. die bestond uit de heeren Smir
noff. Hondong en Koppen; verder bevonden
zich op het terrein de burgemeester van
Nleuwer-Amstel, de heer A. Colijn. J. Boen
van de Kamer van Koophandel, de heeren
Smit van de Fokkerfabrieken en van de Pol
van de Posterijen om de post in ontvangst
te nemen en vele anderen.
Het vliegtuig bracht 311 K.G. post mee.
dat dadelijk ter distributie is doorgegeven.
Na aankomst had de begroeting plaats.
hoek kwam heeft v. d. B. ineens een
opend knipmes uit ztjn- zak gehaald en
B. tn den hals- gestoken Het bloed spoot
naar bulten. B. deed nog enk-le stappen
op Zondag ^.11
Gisterenmiddag omstreek* 3 uur is zekere
Van O. uit Rotterdam, die de woning van E.
aan den Oroenewoudscheweg te Nijmegen
was binnengedrongen, door den heer des hui
zes met een jachtgeweer neergeschoten.
De zaak beeft zich als volgt toegedragen,
volgens de „Courant." In bedoeld perceel
woont E. met een huishoudster. Belden zijn
ongeveer drie maanden geleden uit Rotter
dam hier komen wonen. De huishoudster is
momenteel in een echtscheidingsprocedure
gewikkeld met van o. te Rotterdam. Dit
echtpaar had geen kinderen, doch zorgde
reeds een 10-tal jaren voor een pleegkind,
dat thans met de huishoudster mee naar Nij
megen was gekomen, en ook in de woning
aan den Groenewoudscheweg verblijf hield
Gistermorgen nu vertrok Van G. met den
vader van het pleegkind, zekeren J.. die in
Den Haag woont, naar Nijmegen ZM zouden
gekomen zijn om van het kind te zamen met
nog een ander zoontje van den vader een
foto te laten maken.
De vader van beide kinderen vertrok weer
in een auto, terwijl even later in denzelfden
wagen de pleegvader Van G. arriveerde Van
O. belde aan de woning aan den Groene
woudscheweg aan. doch hem werd niet open
gedaan. Hierop ontstak hjj in woede en liftte
zijn misnoegen in krachtige termen. HM
schopte en sloeg tegen de deur, waarvan een
paneel vernield werd.
Daarop vernielde hij een groote spiegelruit
van een erker en drong door de opening naar
binnen. Zijn vrouw, de bovengemelde huis
houdster. vluchtte hierop naar boven, naar
de eerste verdieping, waarheen zich ook E.
begaf. Daar volgde Van O. haar, waarna 4'
zich nog hooger naar de zolderverdieping
begaf. Ook hierheen achtervolgde Van G
haar. Ook E. snelde de zoldertrap op. Hii
riep, daar hM Van O. met een revolver in de
hand zag staan: „Niet schieten, niet schie
ten", maar ontving dadelijk daarop een schot
in den linkerarm en een in den linkerduim
OnmlddellMk daarop vuurde hM uit zijn jacht
geweer, dat hM Inmiddels gegrepen had. een
schot af in de richting van Van O. dat de
zen trof. Bloedend viel Van O. de trap at
en bleef beneden levenloos liggen.
De politie, die spoedig afwezig was. stelde
een nauwgezet onderhoek in. dat geleid werd
door hoofdinspecteur Van de Pool. Ook de
Justitie was weldra ter plaatse. Het voor
onderzoek heeft tot half twaalf 's avonds
geduurd. K heeft uitsluitend uit zelfverde
diging gehandeld Het IMk van den ver-
slagene is naar het R. K. ziekenhuis St
Canisius vervoerd.
Een lestag van den direetear .va» W Rto-
vtadaal Waterleidingbedrijf la N««rd-1M>
land «ver dtt bedrijf.
Het «ffleieele filtnuiisw btf 1m* hto-
weiQk van kroonprins ünüert*
Verschenen b de mem «ris van sntirn«<
bet voorloopt* vtnlag belieftonde W
wetsontwerp in zake de wijziging der U <M
wet IBM.
tetaa f 3000 - L*?"*l*n<* orutescbiktheia ux werken doe f T
AAMVUwr «irtwtrln.ee I HVVU.> .erllw een beid, ermen. belde beenen of belde ooeso
MOET OP STRAFFE VAJM VERLIES Van RECHTEN, OE9C
de medici
soneel.
Alvorens een kind nssr een school voor
buitengewoon L. O gaat, moet er een zeer
grondig vooronderzoek plaats vino en Die
bart "der" ouders kunt vinden, om aïzoo m “^olen blMven gesloten voor zoo-ert bso*»-
-y-’sb-ltol xveHw^T» erev>z^ f» ^pv-|fa>ri
Maar om dien taak vsa het le*ken%posto-
laat (waartoe gij van nature behoort, al
zoudt gij niet officieel als lid zij- oogeschre- i
ven), naar goed behooren te vervul’-n is het
noodzakelijk. dat gij exnedlot ziit naar geest
en hart, geschikt om r-kenschan er verkla
ring te geven van hetgeen God en Zijn Kerk
leeren en voorschrijven en ber. ld om U
moeite en offers te getroosten, teneinde op
de U eigene wMze het Rijk Gods te ver
breiden
Vandaar om het nu eens praktisch te 1
zeggen ligt het zoo voor de hanr dat leder de ^erk warend heen’ te" IJmuidèn-Oost
hoofd eener Katholieke schooi zich betivert
om zoo spoedig mogeltik he dlr''ma B van
godsdienstonderricht te verkrijgen aldus hoofdje gekregen. Mer waarschuv de"direct
veilig en met het gezag der ^er* de geesten ur Kruyer, die Juist in het plechtig Lot
der kinderen te verrijken met de kennis van heeft kletr,e
Gods waarheid en geboden. doch achtte opname tn het Anthonius-
Niemand geeft «T hM nie» heeft en ziekenhuis gewenscht.
daarom moeten wM ons eerst dege>t'ke schat- I
ten van godsdienstkenrl- ver»roe’-m om ze 1
aan anderen te kunnen ultdeelen
Dat onderricht moet gesteund worden door
en gepaard gaan met hef levend voorbeeld:
wat de mond predikt moet he> leven be
vestigen. Ik stip hier even aar.: eerbied in
Gods huls, veelvuldige P Communie, liefde
voor den Paus en het kerkehik eevae Wat
kunt gt' veel goeds bete’k-n tn TJw«
ving! Wat kunt gij krachtig den Pri4ri»r
he’nen in zitn «•“t’rog wanneer gi> m-t de-
«e’Hke kennis var der godsdienst het
van Uw stichtend voorbeeld s+eer*« or den
kandelaar uitdraagr Meer het God-teuo
Kerstkind'U allen hiert ten mv a
en ztjn krachtige genade' Dan
voor U en al de uwen een zalig jaar!
Vervolgens hield de heer Th. H H WU- ,f 473U4H- Het totaal
lens, hoofd eener R. K. School voor botten-
In den nacht van Zaterdag op Zondag
i om ongeveer kwart over twaalf brand ulta
gebroken tn het bij den Stompetoren
legen woonhuis van den kunstschilder P,
Baljon te Bpaarnwoude.'
De heer Baljon waarschuwde per auto on
middellijk de brandweer en de politie vatj
Halfweg - i
De automobiel brandspuit van Haarlem;
inerUede was spoedig ter plaatse, doch kesj
1NOORD-HOLLANDSCHDAGBLAD
J -- ONS I A D
k «M.eamvaJ aw f «CA bh «rlta «as eea baad, f 195. Mi «erti» vee «en tm. Ml rut rt» f Aft
Adaliben «floor ZwM«“ een ro«t ft ««a one duim wiinviamr toe* «m 9W«C
EN VïTERI-UK DRIEMAlAJL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
- N
■r heeft altijd godsdienatlooaheid en
godsdlenstvljaridlgheid bestaan en het
Iaat zich allerminst aanzien, dat wij j
daarvan voorlooplg zullen verlost zijn.
Maar het is wel opvallend, dat net
karakter van een en ander .rondom ons
zich tn den loop der tijden belangrijk
wijzigt en wel In ongunstigen zin.
Er is een tijd geweest de ouderen
onder ons herinneren sich dien nog
maar al te goed dat de godsdienst-
loosheid en godsdlenstvijandlEhctd
hoofdzakelijk moest gezocht worden in
de kringen van het liberalisme. Men
voelde zich daar als de Intellectueelen
bij uitnemendheid en meende aan zijn
intellect een zekere minachting, onver
schilligheid en soms zelfs een zekere
vijandigheid tegenover den godsdienst
verschuldigd te zijn. Een godsdienstige
levenspractljk was alleen goed voor het
domme volk, maar niet voor het ver
lichte deel der natie. Men hield nu en
dan eens een congres, probeerde de
baantjes te bezetten, sloot zich soms bij
de loge aan, oefende In den kleinen i
kring van afhankelljken een verkeerden 1
invloed op het godsdienstig leven uit, 1
ging prat op zijn vrijzinnigheid, als op
een onderscheiding, welke men zich zelf
uitreikte, maar.... daar bleef het dan 1
ook in het algemeen bij Een enkele
mocht eens over de schrei gaan, door
b.v. eens een priester in het gelaat te i
spuwen, of door een schotschrift tegen
den godsdienst te verspreiden, maar dat
waren de uitzonderingen.
Hoe geheel anders Is dat tegenwoor
dig. nu de aanvallen tegen den gods
dienst voor een groot gedeelte uitgaan
van de leiders van het llnks-georiön-
teerde proletariaat, van communisten
en socialisten. Nu is het niet meer de
hooghartigheid, welke ons minachtend
voorbijgaat, maar nu is bet de haat,
welke ons rechtstreek* aanvalt. Nu zit
er ojizet en systeem in, nu is geen mid
del goed genoeg om ons In het hart te
plexen van gemeente-woningen te Wee-
nen biljetten worden aangeplakt, dat
men sich op dit en dat uur op nummer
zooveel kan aanmelden om zijn lid
maatschap van de kerk op te zeggen,
om zich bij de lijkverbranding aan te
sluiten, om zijn kinderen van de katho
lieke school te nemen? Ziet, daar zit sy
steem, daar zit organisatie achter, wel
ke alleen het bestaan danken aan haat,
aan vijandschap tegen den godsdienst.
Kortgeleden is in Berlijn een soort
„opzeggingsdag” gehouden, gelijk men
een moederdag, een tuberculoaedag, een
spaardag enz. organiseert, en die opzeg
gingsdag had alleen ten doel op dien
dag zeer In het bijzonder het uittreden
uit de Kerk te bevorderen!
Wij zouden zoo nog tal van voorbeel
den kunnen aanhalen, vooral om te be
wijzen, hoe men de kinderen reeds van
jongsaf In haat tegen den godsdienst
poogt op te voeden. Priesters en gods
dienst, zoo wordt aan de jeugd geleerd,
zijn hinderpalen op den weg van voor
uitgang, zijn beschermers van de brand
kast, teren en smeren op onze kosten
en al zulke fraaiigheden meer.
Men ziet, hoe brutaal en systematisch
wordt te werk gegaan. Haat spreekt uit
elke daad, en grenzen stelt men zich
zelf niet. Men legt de bijl aan den wor
tel van den boom.
Men ontziet zich zelfs niet om beslag
te leggen op onze oude christelijke feest
dagen, om juist die dagen te besteden
voor onhellvolle anti-godsdienstige pro
paganda. Is de feestdag van O. L. Vr.
Hemelvaart te Weenen niet de voor
naamste dag des Jaars, waarop men ons
aanvalt en 1* Kerstmis niet de dag,
waarop het socialisme internationaal
poogt beslag te leggen voor zijne recla
me!?
Terecht Is er dan ook onlangs op ge
wezen, dat wij het godsdienstig karak
ter van onze Kerkelijke feestdagen beter
in eere moeten houden. Alles schijnt er
tegenwoordig toe bij te dragen, om van
die Kerkelijke feestdagen te maken da
gen, vol van banaliteit. Ook hier te lan
de.
Lazen wij niet dezer dagen dat in Los
Angeles tegen Kerstmis een Kerstmis
laan van dennenbor>ri«n
legd, waar eiken avond onder het schit-
terlicht der booglampen in haar auto-
slede een of andere filmster zich in
feërieke pracht komt vertoonen om
aan de kinderen geschenken uit te rei
ken!?
Elke godsdienstige gedachte ontbreekt
daarbij. En zoo gaat, het In het groot
en In het klein over de geheele we
reld. Het godsdienstig karakter onzer
christelijke feestdagen poogt men steeds
meer aan te randen.
Ook daartegen moeten wij ons te weer
stellen!
Zoo ziet men, dat ook in de gods-
•Menstloosheld en de godsdienstvijandig
heid in den loop der tijden verandering
Vrijdag hield het Kon. Instituut van
Ingenieurs, onder voorzitterschap van Ir. M
Darome, een vergadering. Nadat de voors
ter het eere-hd Ir. w. F. Leemans en een
zestal gewone leden, die door den dood aSn
het Instituut waren ontvallen, had her.
daeht, werd de begroeting der baten ca
lasten voor 1930 aangeboden.
Een voorstel van den Raad van BestuuA
strekkende om de dtènatbetrekking «an den
algemeenen secretaris, ir. R. A. van Sandtek,
met twee jaar In plaats van met vjjl jaar G
verlengen, werd goedgekeurd, terwijl Ja. Ae
plaats van ir J. E. Inckel. die aan de beurt
van aftreding was, tot lid van den Raad ttu>
Bestuur werd gekozen ir. W. J. Muller,
hoofdingenieur der Ne Paketvaart Maat
schappij.
Vervolgens hield de heer J. van jQlden-
borgh. Provinciaal directeur van het water
leidingbedrijf in Noord-Holland. een voor
dracht over dit bedrijf. 4. JA -
•wr. vtaw «a
waar het vraagstuk van de watervoorziening
ten plattelande o.a. blijkens de belangrijke
beslissingen, welke de Provinciale Staten van
Groningen en Overijsel dezen zomer hebben
genomen alle aandacht heeft, het zijn nut
kan hebben kennis te nemen van de ervarin
gen, opgedaan in Noord-Holland, waar de
watervoorziening tot oplossing ia gebracht.
Na een overzicht te hebben gegeven van
den onbevredigenden toestand in 1919, toen
de provincie de watervoorziening ten platte
lande binnen den kring van haar bemoei
ingen trok, en te hebben gewezen op bet
mislukken der pogingen door de Gezond
heidscommissies in bet werk gesteld om
den toestand te verbeteren, kwam spr. tot
de conclusie, dat de mislukking dier jxigln-
gen grootendeels moest worden toegeschreven
aan de moeilijkheid om de gemeenten tot
medewerking te brengen. Z. L hebben die
plannen de meeste kans van slagen, welke
zich los maken van de finandeele medewer
king der gemeenten, wat in Noord-HOUand is
geschied. Intusschen heeft hM zelf princl-
pieele bedenkingen tegen den in Noord-
Holland gekozen vorm van het zuivere over
heidsbedrijf. Hjj erkent daarvan slechts
enkele malen emstlgen last te hebben onder
vonden, maar het had anders kunnen zjjn
en het zal vermoedelijk ook anders worden,
omdat zich meer en meer stemmen verhef
fen tegen het doen bebeeren der bedrijven
door Gedeputeerde Staten, wier taak als
controleurs der gemeentelijke huishouding
naar veler oordeel daarmede niet vereenlg-
baar is.
Spr. zou de voorkeur geven aan den vorm
van een naamlooze vennootschap en wel
zoodanig, dat de provincie de zaak finan
cierde en in groote lijnen de beslissingen in
handen had, terwijl het beheer door directie
en commissarissen, onafhankelijk van Ged.
Staten, werd gevoerd.
Spr. behandelde verder de oprichting van
het P.W.N. De eerste stappen daartoe waren;
de aankoop van ongeveer 500 HA. duln-
terrein bjj Bergen en Wijk aan Zee en de
overneming door de provincie der Zaan.,
landsche en Alkmaarsche waterleidingen
die reep, negen en twee gemeenten, voor een
deel nog onvolledig, van drinkwater voor
sagen.
Met de mede overgenomen conoessie-voor-
waarden, die de uitbreiding der bedrijven
belemmerden en waardoor een juiste
tariefstelling verhinderd had kunnen zijn,
heeft de provincie korte mettbn moeten
maken, door het uitvaardigen der Provin
ciale Waterleidlngsverordening. De conces.
sles kwamen daardoor van rechtswege te
vervallen. De ftnancieele voordeelen uit de
concessies voortvloeiende heeft de provincie
billijkshalve erkend en na langdurige onder-
handelingen afgekocht. Als grondslagen,
waarnaar de exploitatie werd ingericht, gaf
spr. aan:
le. De rechtstreeksche levering aan hul*
van den consument, dus het afzien van de
vemeente als distributie-orgaan;
2e. Het stellen der voorwaarden aan de
gemeenten om de verplichting tot aanslui
ting aan de waterleiding van de bewoonde
perceelen op te nemen in de gemeentelijke
bouwverordening, met mogelijkheid van
vrijstelling van hen. die op andere wijze over
goed water beschikken.
3e. De invoering van éénzelfde tarief voor
het geheele verzorgingsgebied. Uitvoerig be
handelde spr. de uitwerking dier aangeno.
men grondslagen, waarvan vooral de tweede
aar.vankelMk veel tegenkanting in de pro
vincie heeft ondervonden. Ook de rechterlijke
macht bleek er in het algemeen niet sym-
oatiTiek t-venover te staan. Men is echter
geëindigd zich ook daarbij neer te leggen
en thans is dan ook reeds 92 der aan-
slultbare bevolking aan de waterleiding aan
gesloten, wat de waterleiding uit financieel
en uit een hygiënisch oogpunt tot een aue-
Schrijven van Mgr.
De twee onderwerpen heden in onze ver
gadering behandeld. zUn buitengewoon gw-
elgend voor het doel onzer vereeniging. op
bijzondere wijze verdienen >M onze aandacht
en vooral die van hen. die geroepen zijn
leiding te geven aan onze Katholieke scho
len. HM, die hart heeft voor de school, aan
wier hoofd hM staat, ovei weegt. hM den
tijd, door de wet hem opnieuw g nd. het
best kan besteden voor het heil der hem
toevertrouwde jeugd; hM. die zjjn roeping
ernstig opvat, beijvert zich dien speurzm
te bezitten en uit te oefenen, opdat aan leder
■diner leerlingen het voor hem het meest
gepaste en nuttige onderricht worde ge-
'chonken. In verband met deze gedachten,
meen ik wel met korte woorden u te mo
ven wltzen op den grooten invloed ten goede,
welke kan uitgaan van den onderwijzer en
bovenal van het hoofd der school, niet al
leen op de hem toevertrotrrtde kinderen,
maar ook op bun ouders en geheel hun
familie. Als er ooit gesproken kan wonden
van den leekenapoetel krachtens rqpptne
dan is het wel. dunkt mij. on de allereerste
nlaats van het Hoofd der Katholieke school
met en naart den nrierter kan deze wk>
'•ntzagllik veel goed doen tn een parocb<-'
zijn ambt en prestloe staan zoo hoog, hfi
vindt soo eemakkeiiik aanleiding om den
voeden geur van Christus te verspreiden
dikwijl* beter nog dan de Priester kan b'J
de ouder» attent maken, wanneer ztj in
opvoeding der kinderen fouten begaan of
nalatig zijn; beter nog dan ik kan uiteen-
-etten kunt gM «elf ontdekken, de velerlei
-even waarlangs gM door het kind het
In- het gebouw Bavo te Haarlem hMd
de Vereeniging van Hoofden van R-K. Bij
zondere Scholen in het Bisdom Haarlem
haar 110e algemeene vergadering.
De* morgens was in de SL Josephakerk
een H. Mis opgedragen voor levende en
overleden leden der vereeniging.
Om half 11 opende de voorzitter, de heer
Th. P. Badoux uit '«-Gravenhage de ver
gadering en deed vervolgens «enige mede-
deellngen omtrent de salaris-vraagstukken en
bracht hulde aan het Kamerlid Suring. De
heer G. H. Weustink, inspecteur bij het
onderwijs, werd dan in het bUaonder wel
kom geheeten.
De notulen en de rekening en verant
woording van den penningmeester werden
uitgesteld tot de zomervergadering.
De voorzitter bracht hulde aan de com
missie, die een rapport heeft samengesteld
getiteld ,J*roeve van een leerplan voor het
zevende leerjaar van de R.K. Scholen." Als
grondslag voor het rapport was genomen
bet concept, dat tn de vorige vergadering
werd aangenomen. Het vak godsdienst waa
niet in de proeve opgenomen, daar hierover
verschillende problemen in behandeling zjjn.
De heer BooltMk verklaarde zich een warm
voorstander van Esperanto in bet zevende
leerjaar, niet van vreemde talen.
De beer van Heteren stélde voor, de proe
ve aan de praktijk te toetsen en over een
half jaar eerst een discussie te houden.
De voorzitter, alsmede de vergadering ver
klaarden zich niet voor dit denkbeeld.
De verschillende vakken werden daarna
behandeld aan de hand van het rapport.
De heer Weustink maakt de vergadering
attent op de groote beteekenis van het ze.
vende leerjaar. Vooral op bet platteland i>
het impopulair en we moeten allereerst zor
gen voor de algemeene sympathie.
Spr. gaf de vergadering vervolgens in
overweging de 14 dagen vacantie voor land
en tulnbouwstudie goed te benutten, des
noods te verlengen.
Kn wat de meisjes betroft, er Njn scho
len, die den meisjes Zaterdags vrM geven
om a» tbul» 'te M*R helpen in het huis-
Aan het Rot van de o«htand. idsrlng
zegde de voorzitter hartelMk dank aan o»
samerwteDen van ito'proeve van het leer*
plan.
Om 2 uur werd de vergadering voortgeset.
Allereerst werd een schrijven voorgelezen
van den eere-voorzitter Mgr. F. J. M. Mön.
marm. vicaris-generaal van het bisdom, die
verhinderd was ve—adering bM te wo.
nen.
Medededlngen van Smirnoff
De beet urn der Smirnoff vertelde na aan
komst van het vijfde postvliegtuig op Schip
hol, dat zoowel de heenreis als de terugreis
moeilijk is geweest, vooral wat het Euro-
peesche gedeelte betreft.
Naar zjjn indruk is de grondorganisatie
van de vliegvelden niet onbelangrijk verbe
terd en ook op de vliegvelden, die meestal
niet worden aangedaan, zooals bijv Szege-
dtn, is voldoende hulp aanwezig.
Smkuoff heeft, toen hij in Batavia was.
nog telefonisch den heer Plesman het plan
de terugreis in acht dagen te
zoodat hM vóór Kerstmis thuis sou
zijn. De heer Plesman heeft hem
echter uitvoering van dit plan verboden en
achteraf gezien, heeft deze daarin gelijk
gehad.
Smirnoff achtte het zeer goed mogelMk.
de reis in acht dagen te doen, doch daartoe
is meer voor■bereiding noodig. dan waarvoor
hij tijd had. omdat de hoeveelheid benzine,
die moet worden meegenomen, grooter moet
zjjn om langere étappes zonder tusschen-
landing per dag te kunnen i'ttvoeren.
Er is, naar Smirnoff vertelde, in Indië
een vliege. wiens naam hij niet wilde noe
men. die plan heeft de vlucht naar Neder
land tn acht of nog minder dagen te vol
brengen.
daaM.
Spr. gaf vervolgens een uiteenzetting van
bet gekozen tariefstelsel, n.L bet opper-
ttakte-tarief, dat over het geheel genomen
democratisch werkt en waardoor gemld-
deld in 1928 234 cent per M3, ontvangen
werd.
Ter typeerlng van de moeilijke omstaixlig-
beden waaronder het P. W. N. overigens
werkt, deelde spr. mede, dat het buizennet
opgeveer 1000 K.M. lang is, d.i. ongeveer 1%
maal zoo lang als dat van Amsterdam, het-
peen echter twee maal zoo-"’ inwoners
bedient.
Spr. gaf daarna een beknopte beschrijving
der gemaakte werken. Van enkele dezer, de
pompstations en de watertorens, werden
enkele lichtbeelden getoond.
De rente over het volle in de ondeme-
tping gestoken en door de Provincie gefour
neerde kapitaal is vap. Iheet af aan opge-
Dracht. Bovendien kon ook de volgens het
•nnuitelten-stelsel berekende afschrijving
regelmatig plaats hebben. Ook was het be
drijf nog in staat tot verschillende reser-
veeringen welke, als straks het tiende
koekjasro zal afgesloten zijn, ruim 1.1
mlllioen zullen bedragen. Daartegenover
staat onder het actief een poet over ruim
negen ton gouds aan fictieve activa, zoodat
voorlooplg nog niet aan tariefsverlaging
kan worden gedacht. Evenmin kunnen on
rendabele uitbreidingen op koeten van het
bedrijf tot stand gebracht worden.
Spr. acht zijn taak nog niet geëindigd,
zoolang niet door de Provincie nieuw aan
te winnen terrein (Zuiderzeepolders) aan
gesloten zal zijn en zoolang nog niet voor
zien aal kunnen worden tn de steeds toe
nemende behoefte aan goedkoop Industrie-
water, wat niet uit de duinen gehaald sal
kunnen worden. Beide aangelegenheden
heben de volle aandacht der directie.
Aan de beraadslaging werd deelgenomen
door <e leden W. F, J. M. Krul, Chr.
Bteuerwald, - It. H. van Hettlnga Tromp,
prof. ir. O. Vk Wejjs, Ir. Ott de Vries, Ir.
J„ C Loman, Ir. A. H. Ingen Housz en dr.
Ir. Th. van Waerden, die door der inlei-
ahr werden «antwoord.
IMk kinderen. Aan de bai.d van verschillen
de voorbeelden illustreerde .preker *Mn be
toog.
Eenlge aanwezigen stelden vragen en toen
deze naar genoegen waren beantwoord, sloot
de voorzitter He bijeenkomst.