ONS BLAD
1
Het droevig auto-ongeluk bij Hauer na
L. FRANKENBERG, Alkmaar
Koloniaal beleid
Voetbabhitte
VOORNAAMSTE NIEUWS
VRIJDAGMORGEN
Telegrafisch Weerbericht
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
Chauffeur lafhartig vermoord
Benoemingen
Ongeluk op de jacht
HET
Bonboeken - Doorschrijfboeken - Alfabetboeken - Notulenboeken
Copieboeken - Contributieboeken
DE BEKENDE
KINDERMOORD TE ARNHEM
DE MOORDZAAK-LANS
TE ROTTERDAM
ERNSTIG ONGELUK
BIJ DE HOOGOVENS
AFSCHUWEL1JKE
ROOFMOORD TE PARIJS
TULPENVERVOER
PER K. L. M.
SLAPTE IN DE KUNSTZ1JDE-
INI JSTRIE
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
Mr. B. C. J. Loder
„DEONHOOZELE SCHAAPJES"1
H.BULTHUIS
Lanqestraat 98 Hoogstraat 18
ALKMAAR. j
ONDERGOEDEREN
voor Dames, Hoeren en
Kinderen
JOH. LAUWERS
OP GEREGELDE GOEDEREN 10 pCt. KORTING
Man onder een trein geraakt
en gedood
Steeds sneller!
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 11
Goederentrein ontspoord bij Assen.
MARTIN BERDEN.
De onaantastbaarheid van het Kanaal
De vergadering van den Volkenbondsraad.
■BI
Is
De iyn w(jst aan hoe de auto te water ge raakte. De plek waar de auto uit het water te getrokken is met een kruisje aangeduid
De moeder tot 3% iaar
veroordeeld
koloniaal
150.000
De moordzaak-Lans komt 10 Februari weer
voor de Rotterdamsche Rechtbank.
ABONNEMENTEN: vuer Alkmaar
en Agentschappen: per week 15 et;
per kwartaal 1 3X5; per poet, per
kwartaal L55 bjj vooruitbetaling.
ig
Een Britsche sleepboot, de „Saint Genny"
gezonken; twintig opvarenden verdronken.
53 a 55 pCt. uitkeering aan crediteuren
der Veendammer Hypotheekbank?
'^Binnenkort zal in het Staatsblad verschij
nen het Kon. besluit lot vaststelling van de
door de Raden van Arbeid te heffen premie
voor de verplichte ziekteverzekering.
Aanstaande promotie in de hoofdoffiders-
rangen.
Doodelijk ongeval op het Hoogovenbedrjjf
te IJmuiden.
De Raad ran den Volkenbond bijeen. Het
onderzoek van de werkzaamheden der man
daten - commissie.
Slapte in de kunst zijde-industrie: Ontslag
aan 500 man personeel.
De actie der Partij National Indonesia
voorloopig stopgezet.
Letlandsche onderscheiding voor Mr. B. C,
J. Loder.
Een Letlandsche onderscheiding
De president van de republiek Letland
heeft den beer mr. dr B. C; J Loder, te
's Gravenhage, voorzitter van de Commissie
voor Internationaal Privaatrecht en oud-
president van het Permanente Hof voor In
ternationale J.stltie, het Grootkruis van de
Drie Sterren-orde verleend.
De consul van Letland te Amsterdam, de
heer E. van Monsjou. heeft heden den neer
Loder te zijnen huize de versierselen van deze
onderscheiding overhandigd.
9 uur zijn er weer
EXTRA KOOPJES
te halen. Best goed voor
weinig geld
De Haagschc Conferentie. De oplossing in
de kwestie der sancties. Tardieu en Loucheur
naar Parijs vertrokken. Het incident in het
bankiers-comité.
regel* 1-Z5, elke regel meer t *2*.
RECLAME per regel 8.75 voor
do eerste pagina; voer de overig*
pagina'* S30
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD”
Barometerstand 9 uur vm.: 760 vooruit.
BUREAU: BOF
Telefoon: Administratie Ne. «33
Redactie Ne. «33
Inzake den bekenden kindermoord
Arnhem is de moeder tot 3'4 jaar gevange
nisstraf veroordeeld
Kousen, Sokken, Sportkousen, Wollen
Garens, Breikatoen, enz.
Nadere bijzonderheden omtrent het ante,
ongeluk te Nauerna.
WIJ BREIEN en repareeren alle soorten
wollen kleeding, kousen en sokken; ook de
allerfijnste
JAAP SNOR - Zuidstraat 15 - Den Helder
Let op den gelen winkel
Depot Schagen: Mej. C. DB MOEL. Nwri.
den overkant waar ’n lier aangebracht werd.
Met vereende krachten gelukte het thans de
auto tegen den kant op te trekken en ge
deeltelijk boven water te halen. Dadelijk wer
den de drenkelingen uit de auto naar bulten
getrokken en naar de reeds gereedstaand—
ziekenauto’s gedragen waar de doktoren
helaas niet anders dan den dood konden con
st* teeren.
Er waren drie kwartier verloopen sedert
het te water geraken van de aqto De wakkere
mannen, die aan het reddingswerk deelna
men, hebben gedaan wat zij konden maar
redding was uitgesloten. Bovendien werd het
werk zeer bemoeilijkt door den hevigen storm
en den regen.
Met een kraanwagen te de auto later verder
naar boven getrokken waarna zjj glstSr-
ochtend weggevoerd te.
De begrafenis van het slachtoffer zal plaats
vinden Woensdagmiddag 2 uur, op de Al-
g?Tnppn» Begraafplaats te T-nan/tem
de voorzijde van het huis, waarop een
angstige stem riep: „mijn vrouw en kindje!
de auto ligt In het water!”
Onmlddeliyk snelde de heer Sch. naar
buiten en bracht allereerst den heer T., die
radeloos van angst was. naar binnen. Direct
daarop ijlde de sluiswachter met nog een
paar andere personen naar den waterkant,
maar van de auto was niets meer te zien.
Reddingsmateriaal, in den vorm van dreggen
en haken was spoedig aanwezig en het ge
lukte Inderdaad de achteras van het ge
zonken voertuig vast te krijgen. De pogingen
om_de auto boven water te brengen bleven
echter vruchteloos.
Inmiddels was de politie te Zaandam tele
fonisch gewaarschuwd terwijl ook om ge
neeskundige hulp geseind werd, welke zeer
spoedig ter plaatse was.
Daar het niet mogeiyk bleek om de auto
uit het 4 meter diepe water aan de opper
vlakte te brengen, trok men het voertuig naar
Alle «bonné op dit blad zijn ingevolge de verzekeringavoorwaarden
teaeu ongevallen verzekerd
op de plaats van de misdaad, bezig met ver-
geefsche pogingen om de taxi op gang te
brengen. Ondanks zijn heftig verzet slaagde
men erin, den man en zijn begeleidster te
arresteeren en naar Parijs over te brengen.
De jongeman bleek een 20-jarige bewoner
van Straatsburg te zijn en het meisje zijn
22-jarige vriendin. Hij verklaarde zonder
werk te zijn en zijn daad voornamelijk te
hebben gedaan om In het bezit te komen
van de geldsom, die de chauffeur bij zich
had en van de auto.
Hedenochtend te op de terreinen van het
Hoogovenbedryf te IJmuiden een doodelijk
ongeluk gebeurd.
Zekere J. Tamboer, afkomstig uit Apel
doorn en thans verblijf 'houdende te Bever
wijk, geraakte onder eert trein, waarbij hem
een arm en een been werden afgereden.
De ongelukkige werd naar het Roode Kruis
Ziekenhuis te Beverwijk vervoerd, waar hij
spoedig den geest gaf.
Nadere bijzonderheden
Nader wordt ons nog gemeld, dat de on-
Een vreeselyk misdrijf, met onmensche-
lijke koelbloedigheid uitgevoerd, heeft gis
teravond bulten Parijs op den weg naar
Straatsburg plaats gevonden. Een Parjjsch
taxi-chauffeur werd gisteravond op een der
Parijsche boulevards door een jongeman, die
begeleid werd door een jonge vrouw, aange
roepen met het verzoek, hen naar Straats
burg te willen brengen. Eenige kilometers
voorbij de vlleghaven Le Bourget liet de man
den wagen halt houden, stapte uit, en ver
zocht den chauffeur, met hem eenige stappen
den weg op te gaan, terwijl de jonge vrouw
In de auto bleef wachten. Toen de chauffeur
zich penige meters van zijn wagen verwijderd
had. draaide de onbekende passagier zich
plotseling om, trok een revolver en loste een
schot, dat den chauffeur Juist in den mond
trof. Ondanks de zware verwonding trachtte
de chauffeur te vluchten, doch reeds na
eenige meters afgelegd te hebben struikelde
hij en viel In een greppel. Zijn aanvaller
had hem dus weer spoedig bereikt, en hoe
wel de ongelukkige op de knieën om genade
ameekte, joeg de onverlaat zijn slachtoffer
een kogel door het hoofd, waardoor de chauf
feur onmlddellljk dood was. Deze geheele
gang van zaken is bekend geworden, doordat
toevallig een wielrijder zich op het moment
van de misdaad in de onmiddeliyke nabij
heid van de plaats bevond en op eenigen
afstand het gebeuren waarnam. De ongewa-
pende fietser, die met afgrijzen het koelbloe
dige optreden van den, misdadiger had ge
zien, waagde het dan ook niet, in te grijpen,
doch verwittigde zoo snel mogelijk telefonisch
de politie, die onmlddellljk twee recherche-
ambtenaren per motor ter achtervolging van
den misdadiger uitzond. zy vonden hem nog
Ook Jan de Roode en Ir. Albarda spra
ken heel verstandig;
Wees voorzichtig met Indië; waag u
niet aan onmiddellljke vrij-verklaring,
zoowel voor de Indonesiërs als voor de
Nederlandsche arbeiders zou zulks een
catastrophe kunnen worden.
In een van de 12 stellingen, welke
het congres tenslotte aannam, wordt
gezegd:
„De sociaal-demokratie erkent onvoor-
waardelijk het recht op nationale onaf
hankelijkheid” en „De Tijd" ziet
hierin het bewijs dat de leiding der
8. D. A. P. geweken is voor de linksche
oppositie, voor Moskou.
Wij kunnen deze meening niet deelen.
d
Naar wij vernemen zijn bij de kunstzijde
fabriek Enka te Arnhem 100 man personeel,
hoofdzakelijk van den buitendienst, als schil
ders, metselaars, enz. ontslagen.
In de fabriek te Ede werden dezer dagen
drie vier honderd man van den fabrieks-
dienst wegens reorganisatie van het be
drijf ontslagen.
De rechter deed te Arnhem hedenmorgen
uitspraak In -de bekende zaak tegen N. v. 8.,
die de vorige week terecht stond wegens
moord op haar 14 dagen oud zijnde doch
tertje. dat zij In een tasch had gestopt, wel
ke zij daarna bij het stationsdépót In bewa
ring had gegeven.
De rechtbank veroordeelde haar wegens
moord tot 3'4 jaar gevangenisstraf met af
trek der preventieve hechtenis.
De etech luidde 5 Jaar.
gelukkige 42 jaar oud is en een vrouw en
drie kinderen achterlaat.
Het ongeluk gebeurde te tien uur. Pam-
boer bevond zich op de helling van een
naast den spoorweg gelegen cokeshoop, om
cokes te halen voor een kachel. Bij het na
deren van den trein, bestaande uit een lo
comotief en twee wagens, en blijkbaar nadat
hij het eenige malen gegeven signaal had
gehoord, begaf T. zich inplaats van hgt
spoor over te steken en aan de andere si'
welke geheel vrij vrij was. te wachten
de trein voorbij was hooger op de hel
van de cokeshoop. Blijkbaar te daardoor' de
cokes ir. beweging gebracht, met het gevolg
dat de getroffene is weggegleden en door
den laatsten wagen gegrepen. De wagen ging
hem over beide onderbeenen en den rech
terarm.
Dr. van Leusen uit IJmuiden verleende de
eerste hulp.
Massa-ontslag
bij een textielfabriek
Het personeel van de firma Swlnkels tex
tielfabrieken te Mierlo is tegen Zaterdag 18
Januari a_s. wegens slapte van het bedrijf
ontslag aangezegd. Een 150-tal personen
wordt hierdoor werkloos.
Gisteren heeft een vliegtuig den afstand
LondenBrussel In 90 minuten afgelegd,
d.wx. met een gemiddelde uursnelheid van
140 mijlen. Het vliegtuig werd bestuurd door
captain Rogers van de Imperial Airways.
Deze vestigde hiermede een nieuw record op
zijn naam.
In het algemeen kan de geciteerde
stelling gerust onderschreven worden
door een leder; X is alleen maar de
vraag, of en hoe in gegeven omstandig
heden het „recht op nationale onaf
hankelijkheid" praktisch toegekend moet
worden, met inachtneming van de be
langen der rechthebbenden zelf.
Het Is maar de vraag, hoe de evolu
tie naar het zeer verre einddoel zich zal
moeten voltrekken.
Neen! Het feit, dat dit congres thans
gehouden werd het feit, dat men In
zeker opzicht een slag om den arm
hield het feit, dat men zich nog ren
beetje revolutionnalr aanstelde dat
alles moge een zekere concessie aan
Moskou beteekenen men mag aan de
leiding der 8. D. A. P. de eere niet ont
houden: dat zij zich cordaat geweerd
heeft tegen al te linksche demagogie,
en dat zjj principieel ten slotte aan onze
zijde Is komen te staan.
In het tempo van onafhankelljk-ier-
klaring der Indonesische bevolking moge
er nog verschil van Inzicht bestaan;
in princiep zijn wij het eens: de vrij
making van Indië, met als hoogste doel
het belang der Indonesiërs, zal zich
geleidelijk, zij het dan ook zéér geleide
lijk, moeten voltrekken.
Revolutie wordt erkend ais uit den
booze.
Nieuwe behandeling
voor de Rechtbank
Een bewoner van Beverwijk
in den voet geschoten
De heer Wezeman uit Beverwijk had by
de jacht in de provinciale duinen het on
geluk zich in een zijner voeten te schieten,
waardoor deze ernstig werd gekwetst.
De getroffene te naar het Roode Kruis
ziekenhuis te Beverwijk overgebracht.
Voetbalwedstrijd, tegenwoordig.
Gaat te rustig en te tam.
't Werd dus tijd dat daar tenslotte
Eens verandering in kwam!
Voetbalspelers maken goaltjes.
Wat je ied'ren Zondag ziet.
Dit blijkt voor Schoonhovenaren
Toch de spel.attractie niet.
Gouda had hen klop gegeven
In een eerlijk voetbalspel.
Maar wat voeten niet bereiken.
Doe je met je vuisten wél!
De supporters der partijen
Openden een nieuw gevecht.
Niet om goals, maar meer om klappen.
Als gevoel.vol nagerecht.
Vuistbalspel werd toen geleverd.
Als een soort variété.
De politie, steeds attentvol,
Deed met gummistok graag mee
Is dit niet een zeker teeken
Van een langzaam-aan verval
Van den hard en veel getrapten
En roemruchten leeren bal?
't Schijnt wel moeilijk, als supporters
Mogen kijken, maar niet doen.
Ledigheid, je ziet het hier weer.
Maakt vaak inbreukop fatsoen!
Z.D.H. de Blsschop van Haarlem heeft
benoemd tot pastoor te Llmmen den W.E.
Heer P de Wolf. Rector van St. Joannes de
Deo te Haarlem.
De eerste proefzending
uit Noord-Holland
De exporttyd der Hollandsche tulpen
weder aangebroken en dagelijks vertrekken
vooral naar Londen, groote partijen ter vei
ling op Covent Garden Market.
Reeds in de beide vorige jaren werden
door de toonaangevende exporteurs proeven
genomen met de verzending per K. L. M.
Stonden aanvankelijk geregeld gebruik van
den luchtdienst nog eenige bezwaren in den
weg, het voordeel van de snelle expeditie,
welke mogelijk maakt, dat de tulpen een dag
eerder aan de markt zijn, alsook betere
overkomst by zware vorst, en lichtere ver
pakking deden den eenen exporteur na den
andere besluiten het luchttransport aan zijn
bedryf dienstbaar te maken.
De ladlngscapacitelt der vliegtuigen te
zoo toegenomen, dat de K. L. M. niet voor
den aanvoer van een paar ton behoeft terug
le schrikken.
Hedenmiddag? vertrok de eerste groote
proefzending tulpen uit Noord-Holland, dat
dit jaar voor het eerst van de luchtverbin
ding gebruik maakt, uit Amsterdam.
De zending wordt vannacht door de zor
gen van de K. L. M.-organisatie op de markt
afgeleverd. Een tweetal leden van een spe
ciale studiecommissie, welke de beste wijze
van aanpassing van den tulpenexport aan
het vervoer per vliegtuig bestudeert, bege
leidt de zending.
„Wat zyn nu de onmiddeliyke belangen der
arbeidersklasse by het koloniale vraagstuk?
De koloniale ioonbronnen zyn te splitsen
in:
1. Drainage. uitstrooming van winsten
öoor ontginning en uitbuiting. De winsten
uit deze bron bedragen gemiddeld 400
mlilloen per jaar. Deze winst schept natuur-
iyk werkgelegenheid; zy bedraagt gekapita
liseerd tegen 10 pet. pl.m. 17 pct. van het
nationale vermogen.
2. Afzetgebied van de Nederlandsche
industrie. In 1920 beliep de waarde van den
totalen export f 1700 tnllltoen, waarvan 14
pet. naar Indonesië ging. In 1927 bedroegen
deze cyfers 1900 mlilloen en 7.2 pet. De
textielindustrie exporteerde in 1922 67.1 pet.
voor Indonesië. Dit cyfer is in 1927 gedaald
tot 55 9 pet.
3. Afzetgebied, dat Indonesië geeft voor
persooniyke arbeidskrachten. 43 500 Euro
peanen bekleeden leidende betrekkingen
in Indonesië.-Dit is de „bovenlaag". Hierby
waren stellig 40 000 Nederlanders. Dr. Tin
bergen schatte het direkte verbreken van
het koloniaal verbond op een werkverlies
van 150.000 Nederlandsche arbeiders, d.i.
ongeveer 10 pct. van het totale aantal.
Opneming van de „onmlddeliykheidsleuze”
zou politiek onzuiver zyn. Wat zou nu het
belang zyn. als wy ter wille daarvan zoo
veel werkgelegenheid op het spel zetten?
Spr. gevoelt zich niet verantwoord om de
leuze alleen ter wille van propaganda op te
nemen. Men moet de konsekwenties over
zien!”
In dit nummer reproduceeren wij een foto
van de plaats, waar Zondagavond het
tragisch auto-ongeluk is gebeurd, hetwelk
v aan de echtgenoote en het dochtertje van
den beer L. Tabak, uit wyk aan Duin bet
leven heeft gekost.
De auto te van de brug af recht door ge
reden tot de plaats waar de weg een bocht
maakt. Hier bemerkte de heer T-, die we
gens den hevigen regen en de beslagen auto
ruiten weinig kon zien, dat hif iets terug
moest. Wat er toen gebeurde hebben wy
reeds gisteren vermeld.
De sluiswachter, de heer J. Schoone, met
wien wy gisteren een onderhoud hadden, ver
telde ons over bet droevig gebeuren nog de
volgende by zonderheden
Het was omstreeks half acht toen de heer
Schoone. die in zyn woning, welke recht
tegenover de plaats des onhells is gelegen,
naar een radlo-ultzending luisterde, werd
opgeschrikt door bet Inslaan van een ruit aan
Wjj hebben ons de moeite getroost, de
vele pagina s krantendruk door te Wor
stelen. welke „Het Volk” van Zaterdag
en Maandag gewijd heeft aan het kolo
niaal congres, dat de 8. D. A. P. Zaterdag
en Zondag te Utrecht heeft gehouden.
X Was blijkbaar wel hoog tijd, dat de
8. D. A. P. zoon congres uitschreef;
Er dreigde gevaar vah links.
Sinds gerulmen tijd hebben de link
sche opposltie-mannen in de 8. D. A- P.
zichzelf gepromoveerd tot redders der
inlandsche menschheid, en het liet zich
aanzien, dat hun doorgefourneerde Mos
kovische demagogie in de party niet
zonder uitwerking zou biyven.
Bovendien deden zich nog een paar
actueele gevalletjes gelden: de Britsch-
Indische nationalisten eischten in een
congres te Lahore volledige onafhanke-
lykheld van de Engelsche (socialisti
sche??) Labour-regeering en in ons
Indië gaven de gevaariyke gedragingen
van leden der „Party Nasional Indone
sia” aanleiding tot veel huiszoeking en
veel arrestaties.
Voor de linksche oppositie in de
8. D. A. P. een prachtmoment dus om
haar slag te slaan.
Vooral, nadat „Het Volk” de onver-
geef’hjke onvoorzichtigheid begaan had.
een eventueel gewelddadig optreden van
de Engelsche Labour-regeering tegen de
Britsch-Indische opstandelingen by
voorbaat goed te keuren, en te schryven,
dat een dergelyk optreden „gezond" zou
kunnen zyn in zyn uitwerking.
Na lezing van het uitvoerig verslag tn
„Het Volk” (wy willen veronderstellen,
dat het niet geflatteerd Is uit reverentie
voor de party leiding) hebben wy echter
den stelllgen Indruk, dat de bezadigde
elementen in de 8. D. A. P. de overwin
ning behaald hebben, en dat de ras-
revolutlonnairen met de kous op den kop
naar huls gegaan zyn.
O zeker! Er was nog veel tweeslach
tigheid, er was nog veel kwasl-revolu-
tlonnalr vertoon, maar zy, die verstan
dige taal spraken, hebben den boven
toon gevoerd.
De inleider Stokvis stelde zich tegen
over de leuze, „dat de band tusechen
moederland en koloniën onmlddeliyk
verbroken moet worden”; „de Indone
siërs,” zoo zeide by, „zyn ekonomlscn
en staatkundig volkomen ontwricht; dit
maakt een proces van volksherstel nood-
zakeiyk en wy hebben dit herstel te
helpen volbrengen; men noemt dit wel
eens een verklaring van onrypheld van
de Indonesiërs, en men voert ons tegen,
dat wy voorwaarden (voor de vry-ver
klaring Red.) willen stellen; dit is
echter een onzuivere wyze van bestry-
ding. Het staat immers vast, dat een
volk zich slechts duurzaam kan hand
haven, als het bestuurskracht bezit, wy
willen den Indonesiër tot wedergeboorte
brengen, en dan past de bestrydlng niet,
als zouden wy burgeriyk zyn. Iedere
verstandige Indonesiër Is het met ons
eens, dat er eerst een herstel van
krachten moet plaats hebben.”
Veel aandacht schonk deze spreker
ook aan de waarde van Indië voor onze
arbeidende klasse.
Voorloopig te vastgesteld, dat de zaak
tegen G. J. v. O., den procuratiehouder, die
verdacht van moord, subs, doodslag op zyn
patroon, den heer Lans, sedert 8 December
1928 in voorlooplge hechtenis zit, voor den
derden keer zal behandeld warden voor de
Rotterdamsche rechtbank op Mo-nAng iq
Februari.
De strafzaak-Saiomon Liebermann voeg
het Amsterdamsche Gerechtshof.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 4 uur 39 mln.
STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Van De Bildt is 10.10 uur geseind aan alls
posten: Attentleseln neer!
SQ Toorwlbetallng per piaaumg
Z SAS per adverteDUe ran 5 regel*;
leder* regel meer SU3
Hoogste stand: 770 te Zürich en Mün
chen. Laagste stand: 7413 te Ingö.
Verwachting: meest matige Zuideiyke tot
Zuid-Oosteiyken wind, nevelig tot half be
wolkt, weinig of geen jegen. Aanvankelijk
kouder.
Nieuwe £JRingen van Engeland?
LONDEN, 14 Jan. De diplomatieks
medewerker van de „Daily Telegraph” meldt,
dat de Britsche regeering voor de eerste maal
in 1925, voor het sluiten van de verdragen
van Locarno, de kwestie van een internatio
nale garantie voor de onaantastbaarheid van
het Engelsche Kanaal heeft opgeworpen.
Destyds werd de Nederlandsche regeering
gepolst, doch deze achtte den tyd nog niet
rup, om te zamen met Duitschland, Frankryk
en België de verlangde onaantastbaarheid
van het Kanaal te waarborgen.
Er bestaan thans geen reden meer waarom
deze kwestie van Engelsche zijde niet op
nieuw ernstig ter sprake zou worden ge
bracht.
