Stadsnieuws GIERT Ohmstede I HET IS DOELTREFFEND r M. Telegrafisch Weerbericht ELCK WAT WILS Landbouwwerktuigen IJS^ EN WARM-WATER ZAKKEN De Lange De Moraaz te Alkmaar waarvoor een renta van 3 vergoed wordt, aonder berekening van onnet provisie. Officieele mededeelingen 1 st rWEEDE BLAD ZATERDAG 18 JANUARI 1930 SPORT EN SPEL R. K. S. V, „A, R, C".’ - KUNST EN KENNIS MARKTNIEUWS ALK MAAR Telefoon 324 -- om overtollige kasgelden te storten in rekening-courant bij de Firma GIERPOMPEN (zelfaanzuigend, zuiver aigtwj - ulERVERDEELERS GIERVATEN (zwaargegilvanimnl) (goed sluitand) DIJK - ALKMAAR - DIJK ERNSTIG SPOORWEGONGELUK TE BOVENKARSPEL Van Putten Oortmeher PATGLOP - VAN GUMMI i Sneltrein ontspoord twee personenwagens uit de rails geloopen waarschijnlijk geen dooden r I F"; N. V. Drogisterij en Chemicaliënhandel „VRIESIA” v.h. JAN DE VRIES Zaadmarkt r BLADZIJDE 1 -?■ r ZONDAGSSLUHTNG APOTHEKEN minder huldigt spr een m M. te 761.4 vormende naren m.M. te 732.4 t bacteriën «ijn er slachtoffers van. het begin tot het j J nen gelden. 0 90—ISO; van Mond verzorging door V. C. DE MUNK. Tandarts te A'dam 'I Kleine onderhuidsche ,lnjectie*s groote I n jec tie-spuiten en voor TONDEUZE’S in verschillende maten en prijzen i' LEO GESTEL Lenige bemerkingen ever zijn kunst iCH. Vios- zuljen HOND TE BEKOMEN Bu de politie te Heer-Hugowaard is gele herdershond komen aanloopen Inlichtingen zijn aldaar te bekomen JALOEZIE KASTEN - SCHR1JFMACI TAFELS - SCBRUFMACHINELAMI RUBBER VILTEN - UITERST PRACT waard eertng kracht aan- en de beginnend massage onze dan te- ge- dacht groote niet dat Th Punt P v. d Aakster M C. Jonkers Plas P Tuin J. v Stralen J Molenkamp H Rlgter i winter weken bij elkaar komt, is voor elk comfort en puike bediening zorg gedragen. Hoogste Warschau Laagste Reikjavlk. Verwachting vroegere voi uien de latere, ..waarin de na- in eere hersteld, een ruimere inneemt en ‘t kunststuk niet bouwsel, doch interpretatie De sneltrein van 10.37 uit Enkhuizen is hedenmorgen even voorbij het stotlon Boven - karspelGrootebroek gederailleerd. De twee laatste personen-wagons vlogen uit de rails en werden in scheeve houding een tiental meter verder gesle ird. Persoonlijke ongeluk ken zoover thans bekend, komen niet voor. De oorzaak is tot nu toe nog onbekend. barometerstand en Glasgow. barometerstand SLUITINGSUUR CAFé‘8. WU verwijzen naar de in dit nummer zoorkomende publicatie inzake het sluitings uur der cafés. Deze verordening treedt in werking op den derden dag na afkondiging, dus op Dins- ■ag 21 Januari as STATUTEN De ..Staatscourant" bevat de statuten van Het Pensioenfonds van het personeel der aamlooze Vennootschap .Nicolaas Wltaen" h. W F Stoel Zoon, gevestigd alhier en Alkmaarsche Voelbalvereenlglng „Alc- ria-Victrix", gevestigd alhier vciwyi vie- lz»- mes en Heerenclub ,,‘t Rollend Raadsel 168 hout wierpen Voor de ovenge wedstrijden bestond reeds veel animo en onder daverend applaus werd in den Paren wedstrijd reeds 49 hout ge maakt door een paar onzer stadgenooten. die den onwelrie- sommige menschen door bpvengeplaatst opschrift, richt ik mij Ik wil u namelijk iets mededeelen over de middelen, met welke wij onzen mond ver zorgen. Nu wil ik u niet wijzen op fouten, die verschillende dier middelen kunnen aan kleven. maar op de principes, die aan ieder middel ten grondslag moeten liggen Ik wil dit doen aan de hand van het verloop van GEMEENTELIJKE DIENST DER WERKLOOSHEIDSVERZEKERING EN ARBEIDSBEMIDDELING Districts-Arbeidsbeurs Kostelooze bemiddeling voor werkgevers en «erknemers. Geopend van 9—1 en van 2 -5 uur. Des Zaterdags van 91 uur. Voor werk zoekenden uitsluitend van 9—12 en Maan dag- en Donderdagavond van 78 uur. Mannen. Aangeboden De Directeur van bovengenoemden Dienst maakt kbeend. dat heden de navolgende werkzoekenden zijn Ingeschreven: 2 bakkers, 2 betonwerkers, 2 bloemisten, 3 chauffeurs. 24 grondwerkers, 1 letterzetter. 3 meubelma kers. 1 drukker. 1 machinist. 3 mach, hout bewerkers. 15 metselaars. 12 opperlieden. 5 pakhuisknechts, 1 rijwielhersteller, 16 schil ders. 1 schipper. 1 stoffeerder, 3 stucadoors. 2 suikerwerkers, 6 sigarenmakers, 2 tuinlie den. 20 timmerlieden. 1 uitvoerder. 2 voegers. 75 losse arbeiders. Geplaatst: 1 chauffeur. 4 grondwerkers. 1 loodgieter. 1 opperman. I schilder, 2 steen bikkers. 3 timmerlieden. 3 losse arbeiders. Vrouwen Aangeboden: 1 kantoorbediende. 2 werksters Alkmaar, 17 Januari 1930 De Directeur vn ED. V. d HEUVEL gassen zon het. kenden adem, die bu voorkomt, veroorzaken Het hier beschreven z lekteproc^kunnen ^\Cr'7oe’rên'.”vandaar dat Ik mij' beperkt J tot meest aanvaardbare bijzonderhe den. I ven) moet verwijderd worden. - Tot U. lezer, die zich niet liet afschrikken omzetting daarvan ontstaan de zuren vor bnvenecnl*atKf nnsftKeir* elfth» «t - j 1.— ff eenlge veranderingen ig is nu als volgt W Donders Th Dekker N Dekker MEISJESPATRONAAT -ST ROSA”. Maandag 3 en Dinsdag 4 Februari zullen in het Patronaatsgebouw, Varnebróek, de jaarlUksche ouderavonden gehouden wor den. Opgevoerd zal worden „Zegepraal des Kruiscs-, drama in vier bedruven. gevolgd door een naspel met zang van Frans Heg- gelman. Woensdag 5 Februari wordt het stuk voor ie derde maaltegen entrée opgevoerd. ALKMAARSCHE EXPORTVEILING Veiling van 17 Januari Anduvie 1.203 30; Appelen 7; Bloemkool I 12—17, II 5 20; Boerenkool 1.5 20; Gele Knolseldene 3 50—12 50: Prei 2 —6 20' Roode kool 1 906 20. Selderie 2;*Spinazie. bakje 1.70 Spruiten 7 19; Uien 1 90—2 60 Wor telen 6 70—15; Witlof I S. II 3 —6 ALKMAAR. 18 Januari Botermarkt Fabneksboter le soort 11.10; 2de soort 0.901 Groothandel eieren 5.756.25 Sneeuwpret te St Moritz De beroemde Cresta-Bahr. in St. Moritz, die in talrijke bochten steil naar beneden loopt, waardoor ze de incest gewilde rodelbaan is van het wondere ijs- en sneeu w- land. Rechts boven: IJs- vreugde te St. Moritz Op het ijs te Si Moritz. waar eiken weken bij elkaar komt, is voor elk comfort en puike bedie ning zorg gedragen. Langs de groote ijsbanen staan gedekte tafels met alle mogelijke lekkere hapjes! Koks verzorgéfi de koude buffetten (in dubbelen zin koud) en vinden voortdurend afnemers, die gekweld worden door hongerige magen Rechts beneden Straatleven te St. Moritz. St Moritz! Hrt land der beloften, het sprookjesland voor den Hollandschen schaatsenliefhebber. die slechts regen en wind als klimaat kent. Een kijkje in een der drukste straten van St. Moritz. Bonte en levendige kijkjes kan men op het oogenblik in deze sportplaats tretfen Op de straten voor de hotels en cafés zitten de gasten In het wa,rme winterzonnetje en nemen verfrisschingen! Men zou vermoeden, dat het zomer was. als de bontmantels niet voor verraders speelden wü alleen tegengaan, door het regelmatig borstelen van tanden ëh kiezen met ven goed tandmiddel en een niet te harden borstel. Dat borstelen moet niet, zooals dikwijls gebeurt, van links naar rechts, doch op en neer geschieden De bovenkant van boven naar beneden, de onderkaak van beneden naar boven, dus steeds naar de snijkanten toe. hoog op het tandvleesch waardoor dit tevens een goede krijgt Op a.» Zondag 19 Januari zal de apotheek van Mevr, de wed. P. A. F. Schouten. Ver- dronkenoord 121. geopend ^“1 de andere apotheken zUn gesloten van Zaterdagavond 9 uur tot Maandagmorgen 8 uur. De apotheek, die den Zondagsdienst heeft is gedurende de geheele daarop volgende week ’s nachts geopend. De andere apothe ken zUn behalve 's Zondags en op de feest dagen ook gesloten op werkdagen van des avonds 8 uur Cs Zaterdags 9 uur) tot den volgenden morgen 8 uur. een Wanneer wij het ziekteproces tanden en kiezen nu goed oVerzien. krijgen viflj tevens eenig inzicht in de voor waarden. waaraan een tandmiddel moet vol doen lo. Het mag de tanden niet best hadigen De tandaanslag (zooals boven omschre- ven) moet verwijderd worden, want door ------ verwijderen geschiedt door het borstelen met één of ander poetsmiddel. Alhoewel ons glazuur buitengewoon hard is. zien wjj toch NOORDSCHARWOUDE. 18 Jan. 1930 8000 KG. Uien: Uien 'i—2.50. grove Uien 2 30—2.60. Drielingen 1.50—1.80. 3100 K G Peen 140—150;'74500 K G Roode- kool 320—6 29 200 K <t>. Gelekool 4 20 6 20. 109 900 K G Deenscjhe Wittekool 1-20 —2; 300 stuks Bloemkocf- 3.80—5.10. WARMENHUIZEN. 18 «Januari. Gele kool 3 70—4 60: 2e soort f 2 50—3.80; Roode kooi 3.50—6; 2e soort 2—5.10: Uitschot 12; Deense he witte ‘kool V 2e soort 0 700 90 HEILOO. Exportveiling ,.l«U Wtlhbrordus." 17 Jair. 1930 Brusselsch witloF le soort 10.14 —0.17. ld. 2e soort f 0 06—0 09 -Spruitkoo! le soort f 0 120 15. ld. 2e soort 0 (Tö0.08 per KG. Boerenkool le soort f 3 104<A0. ld. 2e soort f 1.402.20 per 100 stuks. Seder jj f 0 35 —0 60 Prei f 0 70—1.10 per 10 bos BROEK OP LANGENDIJK Veiling vsvn 18 Januari 3325 KG. Wortelen, f 130—^.30; 500 Bloemkool. 1ste soort f 3503.70. lOOOXX) Roode kool f 2.40—5 70 28.000 gele kool f 2.20—5 70 88 000 Deensche Witte kool f 1 190 19000 K.G Uien f 150—2. Grove f 2— 2 40 Drielingen f 110—130 ALKMAAR 18 Januari Veemarkt. Aan gevoerd werden: 13 paarden f 120f 450; 5 melkkoeien t 180t 360 23 nuchtere kal veren f 12f34; 74 vette schapen f 30f45; overhouders f 25f 33. schrammen t 21 f 26, 14 biggen f 4f 8; 2 bokken en geiten Handel stil Morgen speelt A RC. I in Noord-Schar- woude tegen het sterke Voorwaarts. A.RC- ers. om de bovenste plaats te behouden, moet er gewonnen worden; als er gespeeld wordt, zooals A RC. kan dan zal dat ook het gsval zijn, maar dan moet er v«. eind aangepakt worden^/* Er zijn in het elf| gekomen De xgjsletfi Voor het 3e elftal is een wedstrijd vastge steld tegen Vitesse 2 Ook hier geldt: pakken van het begin tot het einde i puntjes komen mede naar Alkmaar De adspiranten spelen tegen de aspiranten uit Warmenhuizen en er wel voor zorgen dat de punten hier blij ven. OPENING KEGELHUIS DEN HELDER Op de bovensaai van het Kegelhuis aan de Prins Hendriklaan had gisterenavond de of- flcieele opening der nieuwe Kegelbanen plaats, waaraan waren verbonden Invitatie Wedstrijden Wanneer de voorzitter der Regeringscom missie. de heer D Horst, zal aanvangen met zijn rede is de groote zaal tot in de uiterste hoeken gevuld met kegelaars 'sten, waaron der zeer vele dames en heeren uit Alkmaar met het bestuur van den Alkm Kegelbond Spr begint met ^en woord van welkom toe te roepen tot den loco-Burgemeester, den heer E. J Bok. die in plaats van den Burge meester. die door familieomstandigheden ver hinderd is aanwezig te zijn, onmiddellijk be reid is gevonden aan de uitnoodiging tot bij woning van de opening van deze wecjstrljden gevolg te geven. Uwe aanwezigheid aldus spr wdkdt ten zeerste op prils gesteld Daaruit blokt, dat door degenen, die aan het hoofd dezer gemeente staan, wordt meege- leefd met de inwoners deze gemeente en dat ook het sportleven hun volle belangstelling en s.vmpathle heeft Een speciaal woord van welkom is eveneens op zfjn plaats aan het Bestuur van den A K B De bereidverklaring om medewerking te leenen tot -het doen slagen van dit concours en om als jury te willen optreden, getuigt van sportieve opvattingen Het verheugt spr dat zich thans eindelek eene gelegenheid voordoet te kunnen bewijzen hoezeer de wedstrijden in Alkmaar en de har- telUke ontvangsten aldaar steeds op prijs ge steld worden Spr. hoopt, dat na afloop van het concours het Alkm bestuur zal kunnen zeggen wjj zijn goede leerlingen geweest Een woord van dank aan de schenkers van de prijzen Het groot aantal pruaen heeft onze stoutst» verwachtingen overtroffen. Vereder wijst de heer Kort, dat het doe! van dezen wedstrijd tot hoofdzaak heeft, pro- oaganda voor den kegelsport Tot slot uit spr den wensch dat dit con- voorafgegane kubistische pres-' in de sterk-gesloten structuur dezer die ieder op «ichzelf tot een kern- achtigc eenheid van vormdeelen saamgealo- ten Hjn Trouwens, in alle Beemster-stuk ken treft ons dat eigenaardige g e d r o n - gene, bijna geperste der vormen, die elkaar In hun drang tot uitdrijving schier de ruimte misgunnen. Maar ook in buiten- landsche landschappen werd menige treffe lijke greep geaan Zoo brengt de weidsche visie in .Ertsgebergte" ons het majcstelte- HJke voor oogen van zulk een brok natuur bar en ongenaakbaar, somber en trotsch. dat. met schier barbaarsche kracht gegrepen, hier een waardige vertolking vond Misschien wel juist hierom, dat Gestel z'n kracht op ten gedrongen plastiek der lichamen inde ruimte zet. ishjjals colo rist minder belangrijk. En zou hier in ook met de verklaring kunnen schuilen van het feit, dat zijn werk nog niet die aan- en waardeering heeft, welke de plastische kracht ervan toch ien volle verdient? Of ook hierin, dat hij min der mystlek-romantisch in zijn werk is <hoe- wel dit element er niet in ontbreekt) dan b> een van Wjjngaardt. een Colnot? Hoe dit ook zij hij overtreft deze belden stellig In kracht van vormplastlek en daarom al léén reeds dient men z’n grootheid te er kennen. geregeld dat patiënten ..uitgeslepen gla- I zuur hebben Dit kan veroorzaakt zun door j een te harden borstel of door een tandpoets- I middel dat te sterk slijpende bestanddeelen bevat. 2o. Het. moet de zich neutraliseeren. Dit gei-chiedt door alkalische of basische middelen Meestal is het zoo dat het poets middel tevens alkalisch werkt. 3o. Het moet de schadelijke bestrijden Dit kunnen wU bereiken oa. door ze geen voedingsbodem te geven, waarop zij zich zouden kunnen voortplanten, dus den mond na lederen maaltijd zooveel mogelijk te zui veren. Ook kan dit langs chemischen weg gebeu ren. door de antiseptische stoffen, aan de tandmiddelen toegevoegd Wordt echter veel van deze bacterie-doodencje stof bruikt. dan loopt het slijmvlies groote kans, beschadigd te worden; ook komt er altijd iets van in de maag, hetgeen op den duur evenmin goed is. De onaangename reuk verdwijnt tevens door de antiseptische stof, maar wordt ook door toevoeging van aangenaam riekende preparaten overstemd. Bovendien kunnen de gassen, die dezen reuk veroorzaken, weer chemisch omgevormd worden tot reukloore gassen Over het algemeen bevatten de in den handel zijnde tandmiddelen alle factoren die noodlg zijn, om tandbederf zooveel mo- geluk tegen te gaan Vandaar dat er een bepaald ..merk" is aan te wijzen, alléén goed zou zijn Vroeger werden in Holland veelal Fran- sche middelen gebruikt, daarna Is er een tijd geweest, dat Duitschland de overhand had. thans tracht Amerika de markt te ver overen. Maar onze Hollandsche fabrikaten staan volstrekt niet achter en de groote massa gebruikt toch zeer zeker de Holland sche middelen, waarin zjj. gezien den prijs en de kwaliteit, gelijk heeft. Natuurlijk zfjn er nog andere principes die bij het samenstellen van tandmiddelen kun- nen gelden, maar dit zou voor den leek Naar aanleiding van een in den kunsthan del Deelman gehouden tentoonstelling van de werken van den Bergschen kunstschilder Leo Gestel, schrijft W F Douwes in „Op- gang”: Deze tentoonstelling liet ons in de werken uit verschillende perioden de ontwikkeling zien, die Gestel's kunst in z'n groei mee- maaMe. En deze ontwikkeling dekt zich merkwaardigerwiize vrijwel met wat ons als algemeen schema van den groei der mo derne schilderkunst voor oogen staat. Het is in 't kort gezegd de gang van de reactie op T impressionisme, zich uitend in een van de natuur abstraheerend constructivis me, en de daarop volgende toewending van dé natuur, maar nu met een gevoel van zelf bewuster Vormingskracht, als gevolg van de gemaakte veroveringen, die vóórdien den kunstenaar niet eigen was. Gestel's werk uit z'n Spaanschen tijd kan als representatief gelden voor die indertijd algemeen opkomende neiging tot, 't streng- vormelijke. welke bij de meesten echter slechts een doorgang bleek tot milderen aanschouwingsvorm En inderdaad anders dan als door gang tot een natuurlijker, opener kunst zijn deze experimenten niet te verklaren. Niet dat zij in zichzelf eigen artistieke waarde missen, maar psychologisch is het moeilijk aan te nemen, dat men er in blij ven zou. Deze cubistlsche bouwsels hebben geheel het karakter van een ascese der zinnen, een tuchtiging van den geest, een terugdringing der emotie met het doel om nadien tot vruchtbaarder daden te komen Of neen, van een doel te spreken ware nirt juist, daar dit wel niet van te voren zoo zal hebben vastgestaan, doch 't is zóó. Jat achteraf de sin van deze experimen ten openbaar woitót in werken van voller dracht dan tot nog toe werden gezien. Zoo kan het wel niet anders of de beschouwer zal tegenover zulke werken, indien hij ze al waardeeren kan. toch met een zekere koelheid blijven staan, waai zU zelve uit een houding van reserve en terughoudend heid geboren werden. Het mag Gestel daar om tot des te grooter verdienste gerekend worden, dat hij deze van de, natuur afgetrok ken en nadien abstract verwerkte saamstel lingen van kleurvakken toch altijd In een levendigheid heeft weten te houden, die een dor schematisme, dat hier zoo na aan toe ligt, uitsluit. Want als ergens het gevaar van een steriel intellectualisme dreigt, dan toch zeker niet hier. Maar gelukkig is Gestel hiervan vrU gebleven, gelijk vooral uitkomt in ‘t prachtige oloemstuk uk. dien tijd, dat, hoe sterk- ook van conslructiff een kleur vertoont, bloeiender en natuWljker dan men in t raam van dergelljke composities verwachten zou. Maar ook de landschappen en havenge zichten uit Majorca, hoezeer zij 1 karakter van experimenten dragen, behouden tech voor ons hun eigen levende charme. De kleur” Is hier uiterlljk zeer getemperd (met een domineeren van groen en oranje) op dat de vakken het rustig tegenover elkaar zouden doen maar zij is in de fijne afstem mingen toch van een edele gratie. Ondanks de vele oversnljdingen van hoeken, segmen- SLUITINGSUUR CAFé'S. Burgemeester en Wethouders der gemeen te Alkmaar brengen ter algemeene kennis, dat in het gemeenteblad no. 1150 is opge- nomen het besluit van den Raad dier ge meente van 19 December 1929. waarbij is Vastgesteld eene Verordening tot wijziging der Alge- meene Politieverordening i gemeente blad 381). gelijk deze sedert Is ge wijzigd. (sluitingsuur herbergen). Deze verordening is heden afgekondigd en gedurende drie maanden ter gemeente secretarie ter lezing gelegd en Is daar te vens in afclruk tegen betaling der kosten verkrijgbaar gesteld Alkmaar. 18 Jariuari 1930 - Burg en Weth. voornoemd. WENDELAAR. Burgemeester A KOELMA Secretaris cours zal mogen slagen en dat er tulens de wedstrijden een sportieve gezellige geest mag heerschep Hierna krijgt de heer E J Bok. lóco-Bur- gemeester het woord Spr was trotsch. dat hjj als afgevaardigde be noemd werd om namens de gemeente bij dë opening van dit Kegelhuis aanwezig te kun nen zijn, vooral wijl hij zelf een kegelaar is. Dit gebouw is Den Helder waardig Spr brengt hierna een woord van lof aan den heer Burger, die zoolete met hulp van archi tect en aannemer tot stand heeft weten te brengen. Niet mmder huldigt spr Mevr Burger voor liare medewerking om alles in de pun tjes te verzorgen. Hierna wijdt spr. een woord aan den ke gelsport m 't algemeen en wenscht de Com missie met dit concours succes toe Vervolgens is het woord aan den heer J. Diepen, voorzitter van den Alkm Kegelbond, die in gloedvolle woorden de Regelingscom- mlssie huldigt voor hetgeen zi) gedaan heetl' voor do kegelsport; spr is er van overtuigd, dat de leiding bij den heer Kort in goede handen is. Ook kan hu den Burger niet vergeten een woord van lof te brengen voor hetgeen hu voor de kegelsport gedaan heeft; vervolgens feliciteert hij den heer Behagen, die heden run 40-jang kegeljubileum viert en spr uit den wensch. dat de gemengde club, waar! de heer Behagen eveneens lid van is. spoedig tot den A K B zal toetreden Hierna dankt de heer Burger alle sprekers voor de tot hem en zijne vrouw gerichte woorden. De heer Kort verzoekt den heer Bok de banen te willen openen Alvorens dn geschiedt, wordt een foto van Bestuur en aanwezigen gemaakt Na opening door den loco-Burgemeester rollen spoedig de ballen en gevoelden wjj ons of we thuis in de Unie waren Rest ons nog ervan melding te maken, dat de Kegelbanen aan de hoogste eischen vol doen. het materiaal in de puntjes verzorgt i» en een keurcollecte prjjzen beschikbaar zun Aan den Korpswedstrijd werd reeds druk deelgenomen door de Heldersche club Duim in 't Gat wierp 229 Ons Genoegen 225 Damesclub D O M l 214. terwijl de Da- Meest matige, zuidelijke tot zuid-oostelljken wind, nevelig tot licht of half bewolkt. wazrschUnlijk droog weer, weinig verandering in temperatuur. ten. ellipsen enz geeft HÉt geheel niet deff Indruk van vei Li okkelingevenwel geens zins van verstarde saamstelling Een sterke tegenstelling met deze werken tuur, weer plaats inneemt en T kunststuk niet meer technisch bouwsel, doch interpretatie van het natuurbeeld ia Er is n.l. ruimtewer king gekomen en dit niet aonder meer als naturalistisch element ten gevolge van de hei winning der natuur, maar veeleer als resultaat van het nadrukkellk plastisch in de ruimte zetten der dingen. Gestel is hier zwaar in het modelé waar hjj de dingen van bin tve n uit doet groeien tot een gespannen vol heid van vorm. Hier schijnt ons Gestel's specifieke kracht pas voor goed naar voren te komen We komen hier tot t klare begrip van het verschil tusschen perspecti visch achter elkaar in de ruimte stellen (zooals de naturalistische kunst dat vooral door optische middelen doet) en net uit stchzelf plastisch ruimte lijk doen zijn der dingen zooals de ex pressionistische kunst, die van het bin nenste uitgaat, dit doet door een speciaal modelé). I 1 eerste geval staan de dingen in de ruimte, in ‘t tweede zun zij zelf ruimte scheppend In deze laatste opvatting nu heeft Gestel zeer belangruke dingen ge daan Met name komen hier zijn werken uit den Beemster tn geding. Hier toont hij een opmerkehjke neiging tot bolrond ge spannen vormen, die in hun volheid van expansie als van binnen met kracnt geladen zjjn Hier vond het echt-Hollandsche in het vette, klei-achtlge der zwaar-gebolde vormen een geniale vertolking. Een verfUnlnj -an dit genre vindt men in ..Paard met liggend geulenwaar de elders vaak lompgedude vormen tot nen aristocratische terughoudendheid werden m- getoomd Duidelijk tasten we hier ook de vrucht der taties dieren. het ziekteproces der tanden en kiezen Dit ziekteproces staat bekend als de tandwolf. I het tandbederf of. met de Latunsche bena ming: cariës dentls. Wat de eigenlUke oorzaak is- van dc cariës. kan dc medische wetenschap niet zeggen JVel sUn er velerlei veronderstellingen -hy pothesen), maar zooals het nu eenmaal met hypothesen is, zij ontmoeten zoowel vóór- als tegenstanders. Het opvallende van de caries is. dat zu niet, of bijna niet, voorkomt bU de dieren en bjj natuurvolken, maar uitsluitend bu de z.g kultuurvolken. De negers, in hun na tuurstaat. vertoonen geen caries, de negers in Amerika daarentegen wél. Hierop wil ik echter thans niet verder ingaan. Bij ons. Europeanen, is cariës een ziekte, die men J alleen bij hooge uitzondering niet heeft; j zoowel kleine kinderen als groote menschen aw e 1z-ts t f f n••e l'nn Wat zien -”ij nu gebeuren bu een tand, die aangetast wordt? Ten eerste zien wij, dat het glazuur, hetwelk den land omsluit, zun kristallune. heldere kleur gaat verliezen en dof-wit wordt. Is het glazuur de hardste substantie van ons menschelljk lichaam, de genoemde kristallooze. witte substantie is weeker en daardoor vatbaar voor allerlei schadelijke Invloeden, die zich in den mond voordoen Deze zlin oa. zuurvorming De zuren, die door gisting in den mond gevormd worden, tasten dit „verweekte gla zuur" aan en ontkalken het meer en meer, lossen het op. zoodat er een gat in den tand ontstaat De gistingsprocessen, waar door de zdren gevormd worden. hebben voornamelijk plaats dftar. waar zich spjjs- resten bevinden Hoe dieper nu de holte in den tand wordt, hoe meer spusresten zich zullen ophoopen en hoe grooter de zuurvorming zal zjjn De ze zuurvorming wordt veroorzaakt door de werking van bepaalde bacteriën op onze voedingsstoffen, welke dan omgevormd wor den in andere stoffen, o a zuren en gas sen Deze een elegant internationaal gezelschap eenlge

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1930 | | pagina 16