Binncnlandsch Nieuws
Abdijsiroop
BONBONS-
Het proces tegen Salomon Liebermann
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
Iets Nieuws!
iw
het getuigenverhoor
Te veel» geplakt aan zegels
Eerste Kamer
Buiten:
AKKER'»
Een nieuwe Zuiderzee-film
VRAGENBUS
Hilversum
huldigt minister Reymer
T«tea;
Hoest
Bronchitis
Verkoudheid
Influenza
Heeschheid
Keelpijn
Asthma
Thuis:
Antw.: Sir Th- Edison. West Orange (New-
YerseXL
Geldleening Amsterdam
Voortzetting van
161
h' /te «rjc
-X7Z A
cs/A tn I
De vijfde dag van bet strafproces tegen
President: Ging Möhrlng gebukt onder het
’jjiuu u<*ts vtui iiev owiupruces vegvii
Salomon Uebermann vangt onder veel be-
I
ReetMwUe door don Staal
»t in Möhrlng, later heb ik begrepen 1
den
V
ik een douceur
ver-
Kom. kom, zoo'n goede zaken-
t
Wat had u eigenlijk met
n
Akker’*
Abdijsiroop
AFSCHAFFING VERDEDIGINGS
BELASTING II EN OPCENTEN
OP SUIKERACCIJNS
gebeurde?
Getuige:
Alom verkrijgbaar.
60 cent per doos.
ting drukt op vele kleine boeren.
In de vermogensbelasting zijn
en verhoogt den productieprijs,
daar iets tegenover staat.
en
men.
meer dan mij?
President: Ja. Ik wil toegeven, Uebermann,
dat het een moeilijke zaak Is.
Uebermann: Dat Is het. meneer de Pre
sident!
van appreciatie. Weet
iverend gelacb.)
zou-
zljn
Het is gelukt de van
ouds bekende Abdij
siroop te ..stollen" tot
een getra 1 elijk in
den zak m. e te nemen
..bonbon", met be
nend van al de gene
zende bestanddeelen.
Aan de orde_ is het wetsontwerp tot af-
1 en
dia niet
aangeslagen
o
domicilie was, wilde gaan,
aou krijgen.
President: Hebt U. toen U definitief direc-
teur was. gezegd dat er geld moest komen?
Getuige: Zeker, ik heb een zeer gespecifl-
vraagt U het getuige ceerde rekening gemaakt van alles wat
- JL
1
Vr.: Er bevindt zich in mijn bezit een
Obligatie van 100 Frank op de stad Antwer-
pen van het jaar 1887. Reeks serie 28593
No. 5. Heeft dit nog eenige waarde? Is dit
soms al uitgeloot? Waar moeten hiervan de
coupons ingewisseld worden? Deze vervallen i
elk jaar op 2 Januari
Tevens is in mijn bezit een lot van de
„Vereeniging tot bevordering van "s Lands-
weerbaarheid” Serie 5424 No. 8. Hiervan zou
het vorig jaar Juli de laatste trekking plaats
hebben. Welke echter niet doorging. Heeft nu
deze trekking al plaats gehad? Zoo neen,
wanneer aou dan de laatste trekking plaats
kunnen hebben? Heeft drt. lot nog eenige
waarde?
Antw.: Wendt u tot een effectenfirma. Het
trekklngsplan van deze loten is gewijzigd.
Ze loten nog regelmatig uit.
Vr.Hoe moet men lichte glacé hand
schoenen schoon maken?
Antw.. Stof-schoonmaken, met een lapje
met witte was inwrijven en uitpoetsen met
een schoon kussentje of fluweelen of fla
nellen lap
Vr.: Hoe is het adres van Sir Th. Edison
in Amerika?
aljn onschuld vol. waarmee hij dan bedoelt
dat hij te goeder trouw is geweest.
Deskundige: Dat is mij bekend.
Vervolgens wordt gehoord de heer Vls-
mans, directeur van het bijkantoor der In-
cassobank te Rotterdam, die gelijk hij voor
de Rechtbank deed verklaringen aflegt
over de omstandigheden, waaronder Lieber
mann bij hem effecten der „Veendammer" i
heeft verkocht. Eind Juni wilde Uebermann
bij de Incassobank een loket huren om daar
in pakketten met effecten op te bergen: get. H
heeft echter alle relaties met Uebermann sel gegaan?
Getuige: Ja. om Uebermann te spreken.
Mr. Duys leest dan een brief van Lieber
mann aan den heer Meynema voor, waarin
hij laat uitkomen, dat hij de transactie van
Paardenkooper ongedaan wil maken.
Pre», tót getuige): Waarom hebt u daar
niet op geantwoord?
Get.: Ik had daar niets mee te maken, dat
ontbinden van het contract had Paarden
kooper zelf moeten doen. Dan had hij het
bedrag, dat hij oorspronkelijk van Lieber
mann geïnd had. aan Liebermann moeten
De gemeenteraad is tegen hedenmiddag
bijeengeroepen ter goedkeuring van het aan
gaan van een geldleening tot "n bedrag van
ten hoogste 13 000 000 nominaal kapitaal.
Door een bankiersconsortium zoo wordt
In de toelichting gezegd werd een aan
bieding gedaan voor overneming van een be
drag van nominaal 10 mlllloen obligation. De
Rilkspostspaarbank heeft zich voorts bereid
verklaard ondershands een bedrag van
nominaal drie mlllloen van een door de
gemeente uit te geven obligatieleening op
aannemelijke voorwaarden over te nemen.
Ten slotte heeft het Burgerweeshuis utt
hoofde van overdracht van eigendommen
aan de gemeente een bedrag van nominaal
800000 voor belegging In een gemeente
lijke leening beschikbaar.
In verband met de bestemming, die aan
deze leening zal worden gegeven, n.l het be
strijden van uitgaven voor het aankoopen
en tot bouwterrein geschikt maken van gron
den, aou de vorm van een 50-jarige annul-
teitsleenlng moeten worden gekozen.
Voor reeds gedane uitgaven van bedoelden
aard is thans een bedrag van rond elf
mlllloen uitgegeten waarin nog door geld
leening moet worden voorzien.
In de naaste toekomst zijn nog belangrijke
uitgaven voor dit doel te verwachten.
dan dat de plunderingen der „Veendammer"
zouden worden teruggeven. Ik heb den hee-
ren^toen ze allemaal bij elkaar waren, In een
volle vergadering gezegd, dat ze allemaal in
de gevangenis zouden komen!
Wanneer het verhoor van getuige Meynema
Is afgeloopen. constateert de president, dat
deze getuige de eenige Is geweest, die geen
groote voordeelen van de „Veendammer” ge
plukt heeft.
Hierna wordt gehoord de heer J. S. G.
Kok. bouwkundige te Haarlem, een getuige,
dte reeds bij drie gelegenheden is gehoord
In Juli 1927 had getuige voor het eerst met
Uebermann kennis gemaakt. Zijn verdere
verklaringen gaan vooreerst In een murme
lend gefluister verloren, zoodat Uebermann
door den president alles moet worden over
verteld. Daaruit valt af te lelden, dat van
overbrengen, daarbij voegende zijne beste
1 wensclien voor den voortdurenden voorutt-
gang van Hilversum.
Na afloop van deze plechtigheid werd de
I maaltijd met den heer en mevrouw Reymer
gebruikt.
De president (hamerend)Als uw hersens
u In den steek laten, meneer Meynema. geef
Ik u verlof om uw papieren te raadplegen.
Per slot van rekening berust de leiding
bij mij!
Mr. Kokosky (tot get): Waarom hebt u
Paardenkooper niet aangesproken?
Get.: Die had toch niets.
Mr. Kokosky -Hij was toch aan zijn con
tract gebtSnden?
Get.: Och, dat contract was toch een vau
deville
Mr. Kokosky: Vertelde Paardenkooper u
nooit van zijn machtige relaties?
Get.: Jawel, maar dat heeft weinig tn-
druk op ma gemaakt.
Mr. Kokosky:
hem te doen?
Get.: Ik verving hem als consul-generaal
van Costa Rica.
Mr. Duys; Dus dan was er toch wel een
belangrijke relatie tusseben u beidenZoo n
groot en machtig land!
I Gat.: Kwesti
1 waar bet ligt?
Incident
Als mr Duys op een gegeven moment in
terrumpeert, stuift get. op: Meneer de Pre-
sident, het schijnt dat meneer Duys gewoon wen en terreinen te exploiteeren.
dezen getuige het plan is uitgegaan om een
aantal hypotheken van de „Veendammer”
over .te nemen. Get. wilde van zijn borgstel
ling af.
Dan wordt Kok, die blijft fluisteren, ver
der verhoord.
Pres.: U zag er toch zeker voordeel in?
Get.: Ach neen, meneer de president, dat
toch heusch niet.
Pres.:
man
Get.: Werkelijk niet, meneer de president,
mijn bedoeling was om de huizen af te bou-
van
eventueels winsten zou 60 pet, aan de „Veen
dammer" ten goede komen.
Pres.: Welken indruk hebt u van Lleber-
nann gekregen?
Get.: Ik heb gedacht, dat hy een schat-
“ijke man was?
Pres.: Wie had u dat verteld?
Get.: Och, verschillende heeren, als mr
Spaargaren Möhrlng en zoo.
Pres.: Uw broer taxeerde voor de „Veen
dammer” niet?
Get.: Dat is nooit gebeurd, de eerste taxa
ties waren van gewone taxateurs.
Mr. Duys: Hebt u nooit begrepen, dat u
door het onttrekken van ac'iva aan de
.Veendammer” niet strafbaars deed.
Get-: Ik kan u verzekeren, dat dit niet zoo
was. Ik dacht, dat Veendammer en Lieber
mann een potje waren.
Mr Duys: Ik vraag het alleen maar, om
dat Uebermann hier nu terechtstaat en u
toch feitelijk, als hij iets strafbaars deed,
hebt meegeholpen.
Vond u
het niet vreemd, dat toen het in
Januari mis wqs, tegen u geen vervolging
is ingesteld?
Get.; Ik wilde, dat de justitie het gedaan
had, dan was eens duidelijk aan het licht
-jekomen. welke rol ik in deze zaak gespeeld
heb en dan zou meneer de president eens
weten wie er op het oogenblik tegenover
hem staat! Ik kan geen zaak meer doen!
Ik heb niets dan narigheid gehad, tevoren
kon ik ruim leven, nu ben ik bijna straat
arm.
De President constateert dan, dat ook
deze getuige nooit aan de belangen van de
pandbriefhouders heeft gedacht!
Laatste getuige van dezen middag is de
directeur van de Bank voor Onroerende
Zaken, de heer A. van Dagi. De president
maakt hem er op attent, dat de klok reeds
op vijf staat en dat het een vermoeiende
dag is geweest, zoowel voor Liebermann,
als voor de verdedigers en het Hof. Met
algemeene goedkeuring wordt de zitting der
halve verdaagd tot Zaterdag 10 uur. De
heer van Dam zal zich Dinsdag as. den ge-
heelen dag beschikbaar houden om ge
hoord te worden.
Het laat zich aanaen. dat de volgende
week vier zittingen zullen plaats vinden.
Dan komt de vergadering ter sprake, wel
ke op 19 November in „Terminus” te Ant
werpen is gehouden Behalve get. waren daar
de heeren Van Gigh. Schiirmann en Ueber-
heeft in die vergadering zijn
eischen gesteld ten behoeve van de „Veen
dammer”; de andere heeren praatten ech
ter langs get. heen en tenslotte kwamen de
heeren Van Gigh en Uebermann met vier
keurig geformuleerde vragen voor den dag.
die geheel buiten de zaak vielen. De verga-
Getuige: Waarom vertrouwt U Woltman derlng eindigde hiermede, dat mr. Schür- t
man zou trachten geld van Woltman los te
krijgen. Getuige ging hierop niet in. doch
-11-X
verdachte waarschuwde.
Hjj heeft verdachte toen verzocht, zijn re
kening bij de Incassobank op te heffen.
Mr. Duys (tot get.)
Uebermann geïnformeerd?
Get.: Ja, zeker.
Mr. Duys: En hoe waren die informa
ties?
Get.: Ze waren allemaal goed.
Mr. Duys: Hebt U ook bij Van der Toom
geïnformeerd?
Get.: Ja. en deze schreef dat Liebermann
een betrouwbaar reëel zakenman was, met
wien schrijver het aanknoopen van relaties
■eer kan aanbevelen.
De overige relaties zijn van banken.
President: Allemaal referenties van Ue
bermann self!
Uebermann: Ik heb geen banken als re
ferentie opgegeven, vraagt U het getuige ceerde rekening gemaakt van alles wat ik
■elf! voor 1 Januari noodig had. ik geloof zes a
Getuige bevestigt dit en legt eenige refe- zeven ton.
rentiee van te Brussel gevestigde banken
over.
President (na ze te hebben doorgelezen)
Die waren toch niet zoo heel prachtig!
Uebermann betoogt dan nadrukkelijk dat mann. Get.
hij 't liefst alles in contanten had betaald:
hij had willen vasthouden aan de oorspron
kelijke overeenkomst van 10 Juni, waarin
sprake was van één mlllloen cash.
President: Woltman heeft anders
klaard.
geen reëel zaken doen!
Pres.: Liebermann is dus in zijn aanbie
ding tegenover u nooit boven een ton ge
gaan?
Get.: Neen
Pres.: Heeft u Paardenkooper wel eens ge
vraagd. hoe hij aan vfjf mlllloen kon komen?
Get.: Ja zeker, maar dan lachte hij maar
wat.
Een tweede incident ontstaat wanneer mr.
Kokosky getuige eenige vragen wil stellen
en hem daarbij verzoekt daarbij zijn papie
ren niet te raadplegen.
Get.: Wel zeker, meneer Kokosky, ik wil
aan dat verzoek graag voldoen, mijn hersens
functlonneeren pok wel zonder die papiertejs!
De heer J. W. Niemeyer herinnert in Hat
Kompas aan de weigering van den Raad
van Arbeid te Utrecht om restitutie te ge
ven „van hetgeen voor een werknemer te veel
aan zegels was geplakt.
Hjj spreekt er zijn genoegen over uit thane
te kunnen melden, dat de restitutie ten
slotte is verleend en zulks niettegenstaande
de Raad van Arbeid te Utrecht eerst me
dedeelde: „dat bij beslissing van het Be
stuur van den Raad van Arbeid te Utrecht,
9 April 1929, is bepaald, dat de door U in
te hooge loonklasse geplakte rentezegeis
niet worden terugbetaald, aangezien de
Invaliditeitswet geen bepalingen bevat,
waarbij in het onderhavige geval restitutie
losgelaten wordt.”
Nadat de Raad van Beroep te 's-Graven-
aage een beroep op het besluit van den
Raad van Arbeid te Utrecht niet ontvan
kelijk had verklaard, werd de werkgever den
len Nov. 1929 verrast door een brief van
den Raad van Arbeid te Utrecht, waarin
deze mededeelde
..dat het Bestuur van den Raad van Aé.
beid te Utrecht zich tot den Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid heeft gewend
met het verzoek zijn meenrng te willen te
kennen geven in zake de restltutie-kweatta.
Thans heeft de Minister een richtlijn op
gesteld, waarnaar te handelen in overweging
wordt gegeven, zoolang de invallditeitsw
op dit punt niet is aangevuld.
Waaraan was toegevoegd de mededeeling,
dat de R. v. A. bereid was de door den
Minister gegeven richtlijn te volgen, doch
dit in het betrokken geval alleen aou kun
nen doen als het Ingestelde beroep werd
ingetrokken.
De werkgever heeft daarop geantwoord,
dat indien hieruit mocht worden afgeleid
dat wel restitutie zou worden verleend in
gevallen met het ziine in overeenAtsmmtny
er geen bezwaar zou zijn het beroep in te
trekken. Immers:
„dan is er sen einde gekomen aan hetgeen
hij gevoelde als een groote onbillijkheid te
genover vele burgers.”
Daarop gaf de Raad van Arbeid volkomen
bevredigend antwoord.
De restitutie is dus ten slotte verleend en
het fatsoen heeft het gewonnen.
De heer Niemeyer brengt een woord van
waardeerlng tot den Minister voor zijn aan
gegeven richtlijn! Maar een woord van
waarschuwing aan het publiek en vooral
aan de Kamerleden waakt er voor, dat
bij wijziging der Invaliditeitswet niet wordt
Ingelascht eene bepaling, waardoor het wel
mogelijk zal worden by vergissing te veel
betaalde bedragen te confiskeeren.
de deskundige dr. H. J. Overbeek. die Lie
bermann psychiatrisch heeft onderzocht;
hij verklaart om., dat Liebermann een ner
veuze, neurotische persoonlijkheid is: een
langdurige opsluiting zal ongetwijfeld ongun
stig werken op zijn lichamelijke gesteldheid.
Mr. Kokosky: Verdachte heeft ook tegen
over U steeds zijn goede trouw volgehoudcn;
hoe denkt U daarover?
Deskundige: Van schuld of onschuld weet
ik niets.
Mr. Kokosky: Ook in de omgeving van het
In allen die ^ruggeven. Maar ik verlangde niet anders,
heen waren, zag ik een misdadiger.
Den heer v. 1
het meerendeel der aanslagen in de grond
belasting zeer klein is. De 20 opcenten
komen dan ook veelal neer op eenige centen
dubbeltjes. Zou meu het ontwerp afstem-
dan komt spr. niet met een nieuw,
maar laat hij het geld in het fonds.
Het ontwerp wordt aangenomen met 2d
tegen 8 stemmen.
Tegen: De GUselaar (C.H.). Brlëtt (A.R.),
v. Wassenaer v. Catwjjck (C.H.), v. Basse v.
Ysselt (R.K.), De Savomln Lohman (C.H.),
v. d. Haenen (C.H.), Blomjous (R.K.) en
Pollema <C.H.) -
De vergadering wordt hierop gesloten.
ln «le «aal en met een geheel Getuige: Den eersten tijd was ik erg ge-
besette tribune aan, met de mededeeling van prikkeld. ik vond het vervelend dat Ik me 1
president mr. Jolles, dat de volgende week x
niet op Maandag. Woensdag en Vrijdag, doch
weer op Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
tetting zal worden gehouden, zulks met het
oog op Woensdag as. dienende belastlng-
aeken.
Voorts zullen in verband hiermede de heer
Paardenkooper en de curator in zyn fail
lissement, mr. Hlngst, Dinsdag as worden
gehoord.
De eerste getuige van dezen morgen is dan
verbroken, toen hjj gelezen had. dat de
Haagsche politie tegen de practijken van Ik had gehoord dat hij gezakt en gepakt
a»—stond om er van door te gaan. Want uit de
boeken was me gebleken, dat verdachte zich
betaald had uit het geld der hypotheken.
U hebt ook naar Ik trof toen Liebermann aan met Kok.
Spaargaren en Möhrlng, tiré k quatre éping-
las. om uit te gaan. Ik ben toen ook naar
den Schouwburg gegaan om de heeren in de
gaten te houden.
President: En den volgenden morgen hebt
U Liebermann toen gesproken?
Getuige: Ja, Liebermann zei tegen me:
Die „Veendammer” is een vuil vies zaakje.
Hij liet doorschemeren dat ik. als ik maar
weer gauw naar Parijs, waar nog altijd mijn
- Verder wenscht spr.
I afschaffing van de opcenten op de grond-
I belasting. Deze opcenten acht hij uit den
booze. Afschaffing zou beter zijn dan af-
schatting van den vleeschaccijns, die aan
de consumenten niet ten goede zou komen
Met het huidige voorstel kan spr. niet
meegaan. "De Kamer zal goed do^n het niet
aan te nemen.
De heer SLINGENBERG (V. D.) acht het
juist, dat het surplus op de crisisheffingen
ook aan den crisisdienst ten goede komt.
Het best had spr. gevonden een extra-
aflossing ten einde den crlsis-tijd te bekor
ten. De minister heeft er den voorkeur aan
gegeven de hevigheid van de pijn te ver
minderen en den tijdsduur dezelfde te laten.
Spr. zal zich daarbij neerleggen, maar hü
had den voorkeur gegeven aan afschaffing
van den vleeschaccijns. De gewone midde
len zijn reeds volkomen in staat, de afschaf-
fing van den vleeschaccijns op te vangen.
Spr. zal dit aantoonen bij het debat over
de begroeting.
Spr. bestreedt den heer De Gijselaar, waar
deze de betëekenis van de afschaffing dei
opcenten op den sulkeraccijns zoo klein
achtte.
Spr. kon zich Indenken, dat de heer De
Gijzelaar bezwaar heeft tegen de wijziging
van het tarief der inkomstenbelasting. Deze
wijziging had de minister bij een andere ge
legenheid moeten voorstellen De fout is. dat
zij is vastgekoppeld aan de vermindering der
Verdedigingsbelasting. Het leenlngfonds en
de gewone middelen zijn daardoor niet con
sequent van elkaar gescheiden. Wel meent
spr. dat van de belastingen die in 't leenlng
fonds vloeien, de Verdedigingsbelasting II
het eerst in aanmerking komt voor verla
ging.
Spr. zou er iets voor gevoelen langzamer
hand af te komen van de opcenten op de
grondbelasting.
De heer GELDERMAN (V. B.) zegt, dat
het wetsontwerp een volkomen verrassing
was voor hen. die steeds aandrongen op ver
laging der crisisheffingen. Tegen de uit
werking daarvan heeft spr. echter wel eenig
bezwaar. Deze verlaging had spr. liever ponds-
ponds-gewjjze gezien. Intusschen hebben wij
hiér een hoogen sulkeraccijns en daarom gaat
spr. met de verlaging daarvan mee Tegen
de verlaging der Verdedigingsbelasting II
heeft spr. echter wel eenig bezwaar. Veel
liever had spr. de 20 opcenten op de grond
belasting afgeschaft gezien en ook de ver
dedigingsbelasting I. Ook is onjuist het sa
menkoppelen van de verdedigingsbelasting
II met de inkomstenbelasting. Sprekers frac
tie zal niet tegen het ontwerp stemmen, maar
zij hoopt, dat de minister reeds voor 1 Mei
1933 zal halveeren de opcenten op de in
komstenbelasting, indien de opbrengst daar
van de raming ver overtreft.
De heer v. CITTERS (A. R.) meent, dat
over het geheel de Nederlanders de zware
lasten, die op hen gelegd waren, manmoedig
hebben gedragen. Dit is niet het geval
met hen, die met pak en zak de grens over
trokken en wier vaderlandsliefde meer steeg
naarmate de belastingen lager werden.
Wat nu het ontwerp betreft, meent spr
dat er millioenen aan rente bespaard
den zijn als er tot extra-aflossing zou
overgegaan. Van de verlaging van den sulker
accijns ziet spr. niet veel heil voor de groote
gezinnen. Het systeem, bij de verlaging van
de verdedigingsbelasting II toegepast, werpt
een schaduw over het ontwerp. Bovendiep
past de minister een inwendige verschuiving
toe en maakt hjj van twee bestaande be
lastingen er één. Als de crisisheffiHfcen ech
ter verdwenen zullen zijn, dan zal men het
als een onbillijkheid blijven gevoelen in de
inkomstenbelasting meer te moeten blijven
betalen. Afschaffing van de opcenten op de
grondbelasting acht spr., tn tegenstelling
met den minister, zeer urgent. Deze belas
in een zeer druk bezochte vergadering van
vlsschers werd in beginsel besloten tot het
doen vervaardigen van een nieuwe en uit
voerig bewerkte Zuiderzee-film. teneinde het
Nederlandsche volk een juist denkbeeld te
geven van de Zulderzeevlsecherij en aanver
wante bedrijven, ma w. om aan het volk te
toonen welk een belangrijk bedrijf door de
drooglegging te gronde zal gaan.
Medewerking zal worden gezocht by de
vlsschers van Elburg. Volendam en Bun
schoten. uit welke laatste plaats een aantal
vlsschers ter vergadering aanwezig waren.
Blijkt men in deze plaatsen even enthou
siast voor het plan als in Harderwyk. het
geen niet te betwyfelen valt, dan zal binnen
korten tijd een film van de vlascherU en de
nevenbedryven verschynen, waarvan zoo
werd ter vergadering gezegd, Nederland
zal staan te kyken.
Het secretariaat van het voor dit doel
gevormde comité is gevestigd Donkerstraat
42, Harderwyk.
bleef zyn zes k zeven ton ten behoeve der
„Veendammer" eischen. Men is toen onver-
richter zake uiteengegaan.
Vervolgens worden enkele notarissen ge-
boord, die, evenals zjj voor de reqjitbank
deden, verklaringen afleggen omtrent de ver
vroegde aflossingen van hypotheken.
Notaris Heimans heeft zyn bemiddeling
verleend bij de aflossing der „Asta”-hypo-
theek. hetgeen de president doet opmerken,
dat Möhrlng toen een gat in de „Veendam
mer” sloeg van f 89.000.Zoo zyn er ver
schillende gaten geslagen! Als er geld moest
rijn, kwam er meestal een boodschap van
Mr. van Gigh. wat nu weer te gelde ge-
Een plaquette aangeboden
De oud-burgemeester van Hilversum, de
tegenwoordige Minister van Waterstaat en
mevrouw Reymer hebben het dagelyksch
bestuur en den gemeentesecretaris van die
gemeente te hunnen huize ontvangen.
Burgemeester Lambooy herinnerde in een
van veel waardeerlng getuigende toespraak
aan de werkzaamheden van zyn ambtsvoor
ganger. meer In het by zonder voor zooveel
betreft den bouw van het nieuwe raadhuis.
Namens de gemeente overhandigde hy den
minister hlerby als biyvende herinnering een
bronzen» plaquette, waarvan de voorzyde het
nieuwe raadhuis voorstelt. De plaquette, be
stemd voor presse-papier, is vervaardigd in
de Koninkiyke fabrieken Begeer naar een
ontwerp van den gemeente-architect, den
heer Dudok.
De minister dankte de heeren zeer, dat zy
zich de moeite hadden willen geven om naar
Den Haag te komen om persooniyk dit door
hem buitengewoon gewaardeerde geschenk te
overhandigen. Gaarne aanvaardde hy dit
symbool van vooruitgang van de gemeente,
die hem zoo lief is; het zal een plaats krijgen
op zyn schrijfbureau ter herinnering aan de
onvergetelyke Jaren in Hilversum doorge-
bracht. Spreker eindigde met het verzoek zyn
dank aan den Raad der gemeente te willen
is om interrupties te plaatsen, maar ik vind
dat dit hier voor Uw hooge rechtscollege niet
te pas komt. Ik protesteer er tegen.
Mr. Duys (driftig): Zeg eens, ik hoef van
U geen standjes af te wachten.
President: Ik vind het niet erg als er op
de zitting zoo nu en dan geïnterrumpeerd
wordt, maar als een getuige zich daar tegen
maakt zou worden. I verzet, moet ik het ook doen.
In de mlddagzittlng wordt als eerste ge- 1
tuige gehoord J. W. P. Kardoes, bankdirec
teur te Hilversum. Hij heeft op 28 Juni 1927
de meerderheid van de aandeelen der Noord-
Hollandsche Hypotheekbank aan Liebermann
verkocht. De relatie was door mr. van Gigh
aangebracht, d w z. de naam van Liebermann
werd niet genoemd. Mr. van Gigh zeide. dat
mr. Waghto en Jhr. van de Wall Repelaar
de eigenlyke koopers waren. Toen get. by mr.
van Gigh kwam om de aandeelen over te
dragen, vond hy daar Liebermann, die er
ln slaagde, een sfeer van vertrouwen te schep
pen. Get. meende, dat de AUas-plannen zeer
reëel waren.
Mr. van Gigh is als vertrouwensman van
Uebermann commissaris geworden van deze
hypotheekbank. Het bedryf is gewoon voort
gezet, doch pandbrieven kunnen niet meer
geplaatst worden sedert de „krach".
President: Is mr. van Gigh nog commis
saris?
Getuige; Natuurlijk niet.
Mrs. Kokosky en Duys, ab uit één mond:
Ngtuuriyk niet?
Getuige: Ja, wy konden onder de gegeven
omstandigheden dezen vertegenwoordiger
van Uebermann niet langer in ons midden
dulden.
Mr. Duys: O zoo.
Uebermann: Was de prijs der aandeelen
normaal?
Getuige: Ja, 220 pCt. waren ze toen zeker
waard.
Vervolgens komt ln behandeling de trans-
actie met de Beleggingsmaatschappy Noord-
Holland, t.w. de perceelen in Schoten voor
X 155.000.— op 23 Juli.
Het bod voor get. was 1% ton, naderhand
heeft Uebermann gechicaneerd en toen is
er nog f 5000.bygekomen. Uebermann is
zelf de chéque by de Twentsche Bank gaan
verzilveren.
President: Uebermann ging hulzen van
den Beleggingsmaatschappy verkoopen waar
op de „Veendammer" hypotheek had ver-
leend. Uebermann trad maar voor beide
instellingen op en stak het geld in zyn zak i
zonder dat Möhrlng er iets tegen deed. Een
mooie opvatting, die Möhring van zyn taak
had.
Volgende getuige is de heer N. Meynema,
thans in Dultechland woonachtig. Door
Paardenkooper, met wien getuige destijds
zakeiyke relaties heeft gehad, is hy in ver-
binding gebracht met de „Veendammer”. I
Eind September was hem in uitzicht gesteld*
directeur of mede-directeur te worden. Dagen
lang heeft getuige van ’s morgens vroeg tot
*s avonds laat gewerkt om achter de eigen
aardige handelingen te komen, welke met de
„Veendammer" plaats vonden. Op 25 Augus
tus 1927 had getuige Uebermann voor het
eerst ontmoet. Tusschen 1 en Ilf October
was get. dageiyks op de Bank en kreeg hy
inricht in de zaken. Zoo ontdekte hy, dat er
veel achterstallige hypotheekrente was;
Möhring liet hem toen het contract-Kok
ried, dat get. by zich heeft gehouden, om-
dat hy het zeer immoreel vond. Get. dacht
dat er verschillende millioenen in de Bank
waren en constateerde toen, dat de Bank
ge«n mlllloen meer bezat Möhring manlpu-
leerde toen met cijfers, ook mr. ScbUrman
deed dat en toen kwam men weer tot een
berit van wel zes mlllloen. Maar in de lucht,
riet U, méneer de President. (Gelach).
Later beeft getuige geconstateerd, dat Ue-
bmnMm uttn^ belsn—n verkocht had aan
Mr. Diiys: Dat vind ik best, president, als
U het dan maar doet en niet de heer Mey
nema.
Notaris J. A. Houtzager, de volgende ge
tuige. is vooral betrokken geweest by de
transactles-Kok. waarvan Liebermann by na
zes ton heeft ontvangen
Verd. bescliouwde dat als een betaling van
Paardenkooper aan hem.
President. Maar oan moest Paardenkooper
toch weer aan de „Veendammer" terugbe
talen?
Liebermann: Dat moest hy ook.
President, ’t Komt me voor, dat U alleen
maar aan U zelf gedacht hebt!
Mr. Duys geeft dan zyn inzichten te ken
nen en concludeert, dat Uebermann z.i. veel
te hoog heeft opgezien tegen personen met
groote nanvn en er zoo ingevlogen s.
Te kaan voor één wordt dan gepauzeerd.
Getuige deelt voorts mede dat Liebermann,
om te helpen, een ton wilde geven, maar dan
wilde mr Van Gigh een schrifteiyke ver
klaring. dat de „Veendammer” niets meer
van hem te vorderen had en dat hy zich
steeds fatsoenlyk gedragen had tegenover de
Bank! In Januari 1928 adviseerde mr. Van
Gigh Uebermann om aan getuige niets te
geven. Op 30 December had get. van Lieber-
I mann vernomen, dat mr. Van Gigh vyf ton
had om te verdeelen.
Pres.: „Wat had Paardenkooper behalve de
surséance?” (Gelach.)
Get.: Geen geld. Verder kan ik het niet
beoordeelen.
Pres.: En ’t kasteel in Frankryk. dat met
eenige muloenen verkocht zou worden?
Get.: Fantasie, als al zyn verhalen, heel
aardig om aan te hooren, maar dit is toch
met de zaken bemoeid had.
om mn. t
Ook eerst
dat Möhring geheel door anderen gehypnoti
seerd was er was nog zoo iemand, die
Van Gigh heette, ziet U en niet meer
wist wat hy doen of laten moest.
President: Wanneer is U definitief tot di
recteur der „Veendammer” benoemd?
Getuige: In een vergadering van 10 No
vember, deze benoeming bleek statutair on
juist te zyn, zoodat ik eerst op 15 December
d.a v. definitief benoemd ben.
President: zyn Möhring en mr. Kortenoe
ver toen af get reden?
Möhring: Ja.
President: Toen was U dus directeur en
kon U zich daadwerkelijk met de zaken be
moeien. U-bleek nog al makkelyk te afin ln
het begin.
Getuige: Ik geloof dat dit de aanleiding
is geweest, om mj| Juist te benoemen.
-- President: Men dacht U 'zeker als willig
Huis van Bewaring houdt Uebermann steeds werktuig te gebruiken.
Getuige: Dat is de juiste uitdrukking
I President: U bent aanwezig geweest op de
I vergadering van 21 September, waar de over
dracht aan Paardenkooper geregeld is. U
hebt ln elk geval geteekend.
Getuige: Jawel, maar onder protest.
President: Je bent aanwezig of je bent
het niet. (Gelach).
Getuige: Ik dacht dat ik met fatsoeniyke
en eerlijke menschen te doen had. Ik ben
op die vergadering maar even geweest
President: Is U op 21 October naar Brus- j
schaffing van <fe verdedigingsbelasting II
van de opcenten op den sulkeraccyns.
I De heer DE GIJSELAAR (C. H.) had lie
ver gezien, dat de minister van dit onder
werp twee afzoryierlyke wetsontwerpen ge
maakt had. De onderwerpen zyn te hete
rogeen om dit samen te voegen ln één wet.
Wat het ontwerp zelf aangaat is de af
schaffing van de opcenten op den suiker-
accyns formeel in orde. Zal die afschaffing
echter zooveel verlichting brengen?
Het mag ook worden betwijfeld, of de
verlaging geheel aan de consumenten ten
goede komt. Spr. meent, dat deze verlaging
van weinig beteekenis ia voor de groote ge
zinnen. Stel, dat men 6 pond suiker per
week noodig heeft, dan beteekent deze ver
laging voor zulk een gezin slechts 6 gulden
per Jaar. Voor de schatkist is de afschatnng
weggeworpen geld. Men had b.v. beter met
dit geld crisisschuld kunnen aflossen. Spr.
oppert voorts eenige bezwaren tegen de wy-
ziging in de progressie der inkomstenbelas
ting en meent, dat het billyk is, dat als de
Verdedigingsbelasting verder wordt afge
schaft (deze afschaffing bestaat slechts ln
schyn, aldus spr.) ook het tarief wordt ver-
I laagd om ten slotte weer op het oude ta-
i rief terug te komen
zonder dat
Spr. hoopt dat
deze opcenten voor 1931 zullen zyn afge
schaft en vraagt een toezegging van
minister.
Na de pauze is het woord aan den heer
WIBAUT (8.D.A.P.) Deze spr. zal met vn)
sterk getemperde blymoedigheld vóór het
ontwerp stemmen. Hy to verheugd, dat de
sulkeraccyns wordt verlaagd, maar die
vreugde wordt getemperd door het feit, dat
de verlaging, die mogeiijk is, niet geheel* ten
goede komt aan de indirecte belastingen-
Over de vermindering vaneen arbelders-
budqet met eenige tientallen guldens per jaar
mag men overigens niet te geringschattend
oordeelen. In zyn onvolkomenheid zal spr.
dit ontwerp aanvaarden.
De heer VAN LANSCHOT (R.K.) gaal in
op enkele opmerkingen van den heer Slln-
Aenberg over het Katholieke program. Spr.
«enscht een absolute scheiding tusschen de
financiën van het leenlngfonds en die van
de beg rooting. Hy verheugt zich er dan ook
over, dat ook de heer Sllngenberg dit stand
punt inneemt in tegenstelling met diens par-
tugenooten in de Tweede Kamer. Crlsis-
beiastlngen dienen dus tijdelijk te zyn. Wan
neer men dit principe niet huldigt, dan kooit
men voor een gevaarlijk precedent te staan
ten opzichte van andere fondsen. Er is
reeds gezondigd door overschotten renteloos
beschikbaar te stellen.
Spr. wenscht ook, dat de Minister zich zal
verklaren over degrondbelasting. Hy be
treurt, dal by deze gelegenheid de progressie
in de inkomstenbelasling Is gewyzigd. Dit
acht spr. zeer inconsequent van den Minis
ter. Deze maatregel had moeten worden in
gediend by afzonderlek ontwerp. Men had
er dan vrijer tegenover gestaan. Het ontwerp
beoogt echter een niet onbelangrijke verla
ging der crisirlasten. Spr. zal daarom niet
tegen stemmen.
De MINISTER VAN FINANCIËN, de heer
DE GEER, verheugt zich er over, dat men
het er vrijwel over eens is, dat bet over
schot van het leenlngfonds voor verlaging
der crislslastcn moet worden aangewend.
De regeering heeft van het begin af aan
op het standpunt gestaan, dat belde hier
voorgestelde verlagingen moesten plaats
hebben, of dat anders de 240 mllloen In het
leenlngfonds zouden warden gelaten. Daar
om was het ontwerp niet te splitsen. De
Mlnlstef merkt verder op,dat ln 1944 pas de
heffingen meer zullen opbrengen dan de
uitgaven van het leenlngfonds. Eerst dan
zal men opnieuw de mogelykheid hebben
de heffingen te verlagen.
Intusschen zal er zeker een zoodanig accres
zyn. dat men 1 Mei 1933 de opcenten op de
inkomstenlirlastlng zal kunnen halveeren.
De heer Geidennen wilde bovendien nog de
20 opcenten op de grondbelasting afschaf
fen. Spr. kan niet zeggen wanneer dit moge-
lyk zal zlln. Wat betreft de verlaging van
den sulkeraccyns deze zal ongeveer uitkomen
op 1.24 per hoofd der bevolking. Spr. komt
nu op de samensmelting Het voordeel daar
van Is de groote administratieve vereenvou
diging.
De opruiming der Verdedigingsbelasting II
is naar sprekers Inziens wel waard, dat men
het tarief der Inkomstenbelasting wyagr.
(Jjtters merkt spr. nog op, dat
181 Dé aehoonmaaktyd was aangebroken en die tyd brengt
drukte mee. Water la er genoeg te krygen als men midden
op zee ia. Jan was met den zwabber bezig. Pi?ro liep belryrig
rond. Trijntje poetste het koper glanzend en Duim bevond
zich by T roer.
162 En toen de avond waa gevallen, 1 maanlicht door de wolken
drong, was het hen alsof een zacht windje, n aardlt wlege-
liedje zong, 'n Wiegeliedje scheen de wind ts zingen, en als t
een wieg schommelde de boot. Toen waren ze gauw in slaap
gevallen, hun leden waren gwaar als lood.
