Rechtszaken
VOOR DE HUISKAMER
I
•9-^
STOOMVAARTLIJNEN
VRAGENBUS
Het proces tegen Salomon
Liebermann
Het vreeseliike geheim van
- A‘.
,T -V.
-"u' A A
u
i i
-*■
S'
bétreffei
neming In eenlgerlei vorm schuldig verklaard
DAVENTRY. 1554-4 M. 10.35 Mor-
7.207.40
bedenken.
Hof
1 huls tot huis
men
In de weelde kan veroorloven om Liebermann
damsche. aldus besluit mr. Duys te half zeven eert. Orkest en soli 6-55 Gramofoonmu-
ker. Paardenkooper en Meynema te
Na
dag
.Jammer, dat u pas nu daarmee
ik had
vi,,-
2 te Suez.
n. Amst.
-X
u
u
Mrs. van Olgch en Oomperts
Advocaten en Procureurs
Amsterdam. 20 Dec. 1927
Monsieur S. Liebermann
Carlton Wiltchers Hotel.
Avenue Louise. Bruxelles.
Geachte heer Liebermann.
De heer Schim v. d. Loeff heeft mil nog
Dat één van hen er
Curacao tegen roovers te beschermen, acht
t>l. geen wonder (beweging en gelach).
LEM a 3 vai
van 1
LANGENBERG 473 M. 6.207-20
- 9.3510.30 Gramo
foonmuziek 10.40—11.20 Muziek uitz.
voor scholen 11.30 Gramofoonmuziek
12.25—1.50 Concert. Orkest en alt 4.50
*4*
Door Iedereen geplukt, is Liebermann als
een opgejaagd hert neergedrukt; waarbü hU
zocht naar een uitêriUk middel van verzet
Hij wilde een ridderorde hebben, en nauwe
lijks rook het stel, dat om hem rondsprong,
zulks, of ééji van deze lieden, mr. Van Gigch.
poogde er munt uit te slaan I In dit verband
leest spr. een brief voor, welke mr. Van Gigch
14 dagen vóór Liebermann’s arrestatie, aan
laatstgenoemde heeft geschreven, en waarin
mr Van Gigch 5000 vraagt om Liebermann
aan een Montenegrijnsche orde te helpen.
Hieronder volgt de brief In extenso.
de boer van de Zandhoeve
is gearresteerd en wordt voorlcopig tn hech
tenis gehouden
Toen men na een streng verhoor en de
zorgvuldigste nasporingen In heel den om-
9.20 Orkestconcert uit Parijs.
ZEESEN 1635 M. 6.1511.20 Lezin
gen en berichten 11.20—42.15 Gramo
foonmuziek 12.15i.2o Berichten 1.20
1.50 Gramofoonmuziek 1.503.50
Lezingen 3.504.50 Concert uit Berlijn
4-5°7-5° Lezingen 7.50 Orkestconcert
8.40 Concert. Prof. Gustav Havemann,
viool. H. M. Theopold, piano. Daarna
Berichten 9.50 Dansles en tot 11.50 Dans
muziek.
KALUNDBORG 1153 M. n.ao—
12.35 Orkestconcert 2.504.50 Orkest
concert en declamatie 7.359.20 „Rejsen
til Kina”. Zangspel in 3 bedrijven van Adoll
Recke 9.3510.35 Fransche avond. Con
cert en declamatie.
BRUSSEL 508.5 M. 5.20 Trio-con-
cert 6.50 Gramofoonmuziek 8.35 Con
cert 9.00 Fransche avond. Orkest, piano
en zang.
ZEESEN 1635 M. 6.1511.20 Le
zingen ii.ao12.15 Gramofoonmuziek
12.15I-2O Berichten 1.201.50 Gramo
foonmuziek 2.053.50 Lezingen 3.50—
4.50 Concert uit Hamburg 4.505.15
Lezing met muzikale illustratie 5.157.20
7.20 Fransche avond. Hey-uitzending van
Parijs. Daarna Berichten en tot 11.50 Dans-
muziek.
L: Zijn de volgende stukken uitgeloot
I Emprunt de Candan de Frltorg: No 20,
[19, 17. 16. 13, serie 4913 en van de Sm-
ht Hlpothecalre de La ville de Frelborg:
6727-21; 6670-6; 6670-5; 5814-7; Congo
7 34608-20?
Lntw.: Nog niet uitgeloot.
.Het is nu ruim twintig jaar geleden, dat
net drama op de Zandhoeve begon,
De oude boer was gestorven en liet zijne
noeve achter aan twee zoons: Herman de
i oudste, was getrouwd. Max. de jongste, nog
i niet.
De verdeeling der nalatenschap had reeds
aanleiding gegeven tot vele twisten: ieder
wilde den baas spelen en geen van beiden gaf
ook een duimbreed toe.
Al heel spoedig was dan ook in het ge-
neele dorp bekend dat twisten en ruzie op
de Zandhoeve aan de orde van den
waren.
Max was een zeer vroolUke, stevige jon
gen. die bij alle meisjes In den smaak viel
Herman daarentegen was opvliegend en kor
zelig en hU had ook niets bijzonder aantrek
kelijks over zich.
lenigen tijd later verkeerde de vrouw in
blijde verwachting. Een kind te bezitten was
de liefdewensch van Herman. Hij zag dan
ook den dag der geboorte met spanning tege
moet. Eindelijk was het oogenblik gekomen
dat Herman Sandtner zijn naam aan een
zoon kon schenken hU had een stam
houder
Het duurde niet lang, of het gerucht ging
dat Max het geld dat hem toekwam van zijn
broer gekregen en de Zandhoeve voor goed
verlaten had
Natuurlijk stond iedereen er verwonderd
over, dat hij vertrokken was zonder zelfs
van zijn beste vrienden afscheid genomen
te hebben, temeer nog. daar juist de jong
ste broer overal zeer bemind was.
In het begin meende men. zijn zonderline
gedrag te moeten beschouwen, als ’t eenige
middel om aan de, voortdurende twisten een
einde te maken, toen plotseling het vermoe
den geuit werd, dat Max heelemaal niet ver
trokken was, maar het slachtoffer van een I
ongeluk of misdaad geworden moest zijn.
Het heele dorp was er vol van. men fluis
terde allerlei vermoedens, maar niemand
durfde zijn gevoelens openlijk kenbaar te
maken want Herman was de grootste en
rijkste grondbezitter van den geheelen om-,
trek
Wie het nu eigenlijk gezegd had en hor
alltt tn kn werk gegaan was. kon elgeniy’-
niemand zeggen aan feit was eehter
dat men H*rman beschuldigde rijn broe-
vermoord te hebben. Een buitengewone op
winding maakte zieh van het volk meester
Als een loopend vuurtje ging het nieuws van
EMZETCO LIJN
JONGE ANTHONY i 3 van Roirerdam te Caghisrl.
JONGE ELISABETH. Rotterdam naar Genua, pasa. a’s
Finisterre.
JONGE JACOBUS Carthagena naar Hamburg, pass, a'a
Gibraltar.
JONGE JOHANNA Hamburg naar Swansea, pass. 3 3
Bevezier.
„Ik ken een man. die een groot kunstenaar
is. en een under, die een groot vaster is!”
„Ik ben belde!"
richten, omdat ik dacht, dat Ik hier
nachts meer rust zou vinden, wanneer
storm begon te loeien. Maar Ik had me ver
gist, want juist hier was het, dat ik de
zonderlingste droomgezichten had, wanneer
die griezelige muziek weerklonk. Geheim
zinnig. duidelijk stonden de personen en ge
beurtenissen voor mijn geest en zoodra de
betooverlng gebroken werd en ik ontwaakte,
lag ik badend in mijn zweet
willig komen kan.
Mocht het bij het Hof wat pl. niet ge
looft tot een veroordeeling van Lieber
mann komen, dan zijn er tal van omstandig
heden als de feiten, dat Liebermann alles
heeft teruggegeven, alsook de kwestie van de
intrekking der vervolging waarmee het
NEDERLANDSCHE SCHEPEN
AALSUM 1 3 van Galveston naar Havre.
ALGERIB 3/3 Fernando Noronha gep., Cardiff naar Buw
ncs-Ayres.
ANTJE ml., J i van Harburg naar Skive.
BATAVIER I 1/3 van Rotterdam te Hamburg.
BATAVIER V a a v.m. 1 u. 50 v. Rott. te Gravesend.
BATAVIER VII 3,a v. Rott. te Mtddlesbro.
1 BEURSPLEIN a 3 Brunsbuttel gep., Oxelosund n. Rott.
BRONSWIJK a a v. Rouaan r Newcatle.
1 DORDRECHT a 3 v. Rouaan te Antwerpen.
r'UIVENDRECHT 3 3 Florex gep.. Rott. n. Baltimore.
^VAPLEIN 1 a v. Rott. te Narvik.
1 a v. Dakar te Havre
a a v Mobile n. Cnarleston.
a a Oue-Mni gr;> luit. n. B.-Ayrea.
-EIN 3 a v. Rott te Narvik.
;r^g(UG 31 r V. Meli/j n. Rott.
ms. 1 a v. Hamburg, n.
a a v. Lissabon te Rande.
2 a Brunsbuttel grp.. Caen n. Lubeck,
a v. Newport New» n- Fernandmo.
r l Rott. te Oran.
1 aa L'tatd eet'.. Waterford n. Amsterdam.
Gibraltar gep Rott n Algiers-
3 v. Rott te Kopenhagen,
a Lizard gep.Rett. n. Dublin.
- Fernando Noronha gep D.amante
3 3 Ouessanr gep Rott n Genua
.VEN a 3 v. Tampac te Pensacela.
HN 1 a Kopervtk gep.. Ron n Narvik.
mMBwWwW ECHT 1 1 Luard grp.. Tampico n Rouaan.
EN. 1 3 Capr Ri.r gap M bile n. Bremen.
1 v. Cardiff tr Algiers.
persoon
ceeren.
Pl. wijst er met nadruk op. dat hij na
maanden van worsteling en arbeid, aan deze
zaak gewijd, tot de conclusie gekomen dat
Liebermann niet alleen niet te kwader trouw
doch te goeder trouw is geweest. Als het Hof
zijn kwade trouw aanneemt, laat het Hof dan
eens al zijn brieven In het dossier lezen
zouden deze allemaal maar kunstmatig in
elkaar zijn gezet met hulp dus van allen
die meewerkten voor het geval het eens
tot een strafvervolging mocht komen? Dat is
to-h te abst-rd om van te snre'ren.
Pl. bespreekt dan in het kort het veel ge
wraakte artikel 26 der statuten. Als Lieber
mann zijn raadslieden vraagt of hij de gelden
der Bank anders mag beleggen om er winsten
mee te maken en als eerstgenoemden dan
uitmaken dat artikel 26 dit toelaat, mag men
toch Liebermann niet in de beklaagdenbank
brengep. omdat hU in de adviezen geloofd
heeft. Ook de disaglocalculatle is Liebermann
niet aan te rekenen, deze is van Woltman.
De dfaagio-redeneering van Liebermann,
waarbij de omwisseling van pandbrieven in
uitzicht werd gesteld, is een geheel andere en
tegen zijn redeneering is weinig in te bren
gen.
Uitvoerig staat pl. dan stil bij de verschil
lende onderhandelingen. welke over den ver
koop van de „Veendammer” zijn gevoerd,
waarbij hij met nadruk laat uitkomen, dat
van eenig opzet en kwade trouw van den
kant van Liebermann geen sprake is geweest.
Liebermann’s rol behandelende op de verga
dering van 25 Juni 1927. wijst spr. erop, dat
verd. de portee van deze vergadering niet
heeft begrepen. HU heeft zeker niet Möhring
willen uitlokken tot het plegen van strafbare
feiten Trouwmis zouden. Indien Liebermann
schuldig is, ook* de anderen die meewerkten,
schuldig zijn, dus ook de notaris, de advoca
ten en de commissarissen, o. w. mr. Kor
tenoever, die door de rechtbank, Is vrijgespro
ken!
Pres.: „Dat kan ik niet helpen!” (Hilari
teit).
Hoe ernstig Liebermann de zaak heeft op
gevat, blijkt wel uit het feit, dat hij een halve
ton heeft overgehad voor een onderzoek naar
de waarde der hypotheken. Doet iemand dat,
els hij van plan is zich wederrechtelijk te
verrijken?
Stelt men de zaak Juist, dan blijkt, dat
Liebermann door Woltman is bezwendeld,
men bepale zieh hiertoe alleen maar tot de
valsche balansen, die over den toestand der
bank zijn gemaakt. De Woltmans zijn twee
maal gewaarschuwd dat de betaling In acti
va. moreel en Juridisch ontoelaatbaar was.
doch Lleberjnann nimmer. Sedeyn heeft hem
nooit geschreven, waarom de eerste onder
handelingen waren afgesprongen.
Pl. leest vervolgens een schrijven d.d. 8
Juni 1927 van mr. Van Gigch aan Liebermann
voor, waaruit blijkt, dat mr. Van Glgh voor
het eerst tot betaling met activa heeft ge
adviseerd.
*Pres.
komt!”
Mr Duys: „Ja. maar als u mr. Van Gigch
er over ondervraagd had. zou hl) zich tóch
op zijn ambtseed beroepenof eigenlijk
niet op art. 218. maar op art. 219. volgens
welke een getuige zich verschoonen kan.
wanneer hem anders een strafvervold^g zou
kunnen dreigen (beweging).
En na een paar dagen schreef mr. Van
Gigch aan mr. Kortenoever, vernomen te heb
ben van Liebermann, dat de oorspronkelijke
transactie van de baan was. 't Is wel heel
kras, de Nederlandsche advocaat adviseerde
den vreemdeling en de laatste alleen wordt
vervolffd
Ook bil de transacties Kok en Van Dam
is van kwade trouw geen sprake.
Wel walgt spr. vap de anderen, die bjj elke
transactie geld uit Liebermann's zak tracht
ten te klonpen. zooals mr. Van Gigch dat
deed, die de publieke opinie nog durft trot-
seeren en in den Schouwburg op de eerste
rij gaat zitten.
Als men Liebermann s goede trouw wil be
kijken. laat men dan rekening houden met
ziin Russische mentaliteit, met het feit, dat
hij onder het tsarisme is opgegroeidIn ont
zag voor en onzien tegen alles wat titels heeft
en nnifermeVi draagt! Van deze mentaliteit
'-«hben ve’e »»w»?«n’no»e lieden een schan-
gemaakt.
Ook In arrtenkoon«r moeht L!eb*rmann
vertrouwen hebben: noemde Paardenkooner
’Ich tn een brief niet de gevolmachtigde van
den Prins van Saksen?”
Pres „Maar bij dat alles hoor Ik niets van
hypotheken.”
Ingelaten. Toen hij haar bestudeerde
hjj wel 50 maal gedacht dat Lleber- den schoorsteen
C. v. d. V.
ROTTERDAMSCHE LLOYD
DELI (uitr.) pass, i a Finisterre.
DELI (uur.) pass. 3 a Gibraltar.
INDRAPOERA (thuisr.) 3 2 van Sabang.
KOTA BAROE (uitr.) pass. 2 2 Ouessant.
KOTA RADJA (thuisr.) pass. 1 2 Sagrea.
MENADO (thuisr.) x a van Marseille.
MERAVKE (thuisr.) 1 2 van Dieddah.
PATRIA (uitr.) pass. 2 2 Kaap del Arnu.
SIBAJAK (thuisr.) x 2 nam. a uur van P SaM.
I TAPANOELI (uitr.) pass. 1 2 K^ap del Armi.
I TEXEL (uitr.) pass. 1 a Finisterre.
TJERJMAI (uitr.) x a van Colombo.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA-LIJN
ALCYONE (uitr.) pass, r a Fernando Noronha.
ALDABI i a van Hamburg n^ar Antwerpen.
ALUDRA a’a van Buenos-Ayres te Rot ter dank
STOOMVAART-MIJ. OCEAAN
ACHILLES Japan Rotterdam, x 2 van Shanghai.
ALCINOUS, Batavia naar Amsterdam 1 2 van Penang.
HELENUS Amsterdam Batavia 1 2 van Padang.
TYDENS 2 a van Java te Amsterdam.
de humor van dit geval is. dat als Lieber-
Men moet niet aannemen dat pl. accoord 1
zou gaan met hetgeen Liebermann en de zij
nen hebben gedaan, wanneer pl. zoo meteen
met kracht en klem zal betoogen dat deze
verdachte niet gestraft zal kunnen worden.
Is men het met dergelijke manupilaties niet
eens dan zal de strafwet gewijzigd moeten
worden. Over het strafbare, niet over het
moreel toelaatbare, zal pl. hebben te spreken
Met groote antipathie heeft pl. zich met dc
zaak i
heeft hij wel 50 maal gedacht dat Lieber
mann hem te pakken had. steeds heeft Lie-
berjnann hem echter weer zoo weten te over-
HOLLAND—BRITSCH-INDU-LIJN
ANDIJK a/a van Rotterdam te Hamburg.
BOVENKERK (thuisr.) a/a van Karachi.
HOOGKERK (uitr.) x 2 van Algiers.
SOMMELSDIJK (uitr.) pass. 1 2 Kaap del Armi.
VEEN DIJK Hamburg naar Antwerpen pass. 3 3
singen.
YO^’ -LUN
BLOMMERS
BOSCHDIJK
BREEDITK J
KARIMOEH
SOEMBA
Geruimen tyd staat pl. vervolgens stil bU
de transactia-Kok en de transactie- Mara-
boe.” Zoo lang hierbij MOhrlng’s kwade trouw
niet Is aangetoond, zal ten deze ook nimmer
een veroordeellrtg van Liebermann kunnen
volgen. :u.’
Möhring beschikte rechtsgeldig over die
gelden. Liebermann kan dus niet' voor deej-
te
anderen - ---
advies van zijn advocaten het land verlaten. Gramofoonmiiziek 12.00 Sluiting,
die tot hem gezegd hadden: berg je zoolang DAVENTRY. 1554-4 M. io-35 Mor-
op en zie, dat je gedaan krijgt, dat je vrü- genwijding ii.05 tezmg 11,20 Gramo»
Ifoonmuziek 12.20 Concert. R. Verne, alt.
L. Huws, tenor ia.50 Gramofoonmuziek
1i.io2.20 Orkestconcert 2.50 Uitz.
voor scholen 3.45 Concert. J. Nolan,
sopraan. Kwartet 5.05 Concert op cine
ma-orgel door R. New 5.35 Kinderuurtj*
STOOMVAART-MIJ NEDERLAND
P.C. HOOFT (thuisr.) 3 3 van Algiers.
RONDO a’a van Amsterdam te Hamburg.
SALABANKA (uitr.) a a van Suez.
SIMALOER (uitr.) x ’a te Sabang.
KON. NEDERL. STOOMB.-MAATSCHAPPIJ
ARES 1 a van Smyrna te Constantinopel.
ARIADNE i/a van P. au Prince naar Jaemei.
ASTREA 31 1 van New York naar Curasao en Maracaibo.
BENNEKOM 2 2 van Hamburg te Antwerpen.
BRION, Stettin Amsterdam pass, a 2 Brunsbuttel.
CLIO 3'3 van Algiers te Amsterdam.
CRIJNSSEN 1 '2 vatf Cristobal naar P. Colombia.
kDEUCCALION x a van Genua naar Mal tal- -j
■EOS Valencia Rotterdam, p. 31 x K. Finisterre.
VRATO x 2 van Gothenburg naar Amsterdam.
■LTTERPE x'a van Amsterdam naar Kopenhagen.
CMNYMEDES a a te Port of Spain.
H^^ftLEM 2 2 van l<a Guayra te Curasao.
IRE^i^^i£ van Hamburg te Amsterdam.
JUNO naar P. of Spain.
LIGUR 2 2 te Aalborg.
MEROPE 2'2 van Vigo te Lissabon.
NEREUS I 2 van Catania naar Messina.
ORANJE NASSAU 31 1 van New York naar P. au Prince
ORPHEUS I 2 van Bxlba te Sanunder.
PERSEUS i s van Amsterdam te Kopenhagen.
PROTEUS, Aarhus Amsterdam/p. 22 Brunsbuttel.
RHEA (thuisr.) pass. 2 a Azorerf.
STELLA 1 2 van Algiers naa/ Amsterdam.
STUYVESANT x 2 van Amsterdam te Barbados.
THERESIA L.M. RUSS a a van Amsterdam te Bum'ana.
TELAMON 2 van P Barrios naar Amsterdam.
TELLUS 2 2 van Triest te Fiume.
THESEÜS Carthagena naar Amsterdam 2 2 bij Ceuta
geankerd wegens slecht weer.
CLYSSES 2 2 van Varna te Constantinopel..
VENEZUELA (uitr.) pass, a 2 Lizard.
VENUS I 2 van Alicante naar Oran.
VULCANUS I 2 van Hamburg naar Bremen.
ZEUS 3'2 van Rotterdam te Malaga.
KON- HOLL. LLOYD
FLANDRIA 2 2 van Buenos Ayres te Amsterdam.
GELRIA (uitr.) 1 2 van Rio de'Janeiro.
MONTFERLAND 2'2 van Amsterdam te Hamburg.
PEURSUM (uitr.) r 2 van Antwerpen, pass. 2 2 Vlissinfen
RIJNLAND (thuisr.) x 2 van Rio de Janeiro.
KON. PAKETVAART-M1J.
BANTAM Rotterdam naar Batavia pass. 12 Ouessant.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN
ALDABI 2 2 van Hamburg naar Antwerpen.
ALKA ID (thuisr.) pass. 3 2 Ouessant.
KLIPFONTEIN (thuisr.) 31 1 te e» van Mozambique n.
Port Amelia en Ibo-
NIAS (uitr.) I 2 te en van Port Elizabeth naar East London
NIEUWKERK (uitr.) 2.2 van East London naar Port Naial
SPRINGFONTEIN 3 3 van Hamburg naar Amsterdam,
3 2 buiten IJmuiden geankerd wegens mist.
SUMATRA (uitr.) 2 2 van P. Soedan naar Mombassa.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN
BURGERDIJK 1 2 van Philadelphia te Biltiinore.
LEERDAM, N.-Orleans naar Rotterdam, 1 2 van Havana.
NEBRASKA, Rotterdam n. d. Pacifick. 2 2 te Londen.
SPAARNDAM, Rotterdam naar N.-Orleans, 1 2 te Tam
pico.
WOENSDAG VtBRUARI -».
worden.
Na ook de subsidiaire tenlastelegging In
het kort te hebben besproken komt pl. tot
het laatste deel der dagvaarding, n.l. die bé».
reffende de overname van de aandeelen der
„Veendammer” door Paardenkooper. Wonder
lijk. Is dat de steller der dagvaarding jiier
plotseling de „Dkcontobank” als volwaardig
beschouwt Pl. is van meening dat het O. M.
hier nlet-ontvankeUik is. omdat Liebermann’s
uitlevering niet voor dit feit Is gevraagd.
Gaarne zou pl. zien dat het Hof Lieber
mann van rechtsvervolging zal ontslaan, lie
ver zou het hem echter zijn, indien Lieber
mann door het Hof wordt vrijgesproken op
grond dat zijn kwade trouw niet is komen
vast te staan. Liebermann waande zich een
poed financier, die In zelfoverschatting zijn
plannen uitvoerbaar en wettelljk toelaatbaar
achtte, daarbij steunend op de adviezen van
zijn raadslieden.
Hij heeft gefaald omdat hij de kracht miste
atfn plannen tot uitvoer te brengen.
Vervolgens vangt te 3 uur 40 mr. J. E. W
Duys zijn pleidooi aan. dat hij met een per
soonlijk woord inleidt.
Als pl. ziet hoe eiken morgen duizenden
en duizenden menschen hun'woningen ver
laten om te wortelen en te zwoegen voor hun
gezin, als men dan ziet hoe aan de opper
vlakte een catogorle van menschen drijft die
er op uit zijn om zich te verrijken, dan spijt
het pl. niet dat hij sinds 30 jaar een derge-
lllke maatschappij be trijdt.
Mr. Duys: „Maar Paardenkooper heeft
daar met Liebermann over gesproken.”
Zijn pleidooi vervolgende, wijst pl. er op.
dat hij. bij het overzien der feiten, voor den
moreelen kant geen woorden genoeg van af
keuring vinden kan. Wat de strafbaarheid
betreft, ziet pl. in Liebermann niet den straf-
rechtelljken dader. Hier staat een man. die,
als hjj geweten had. dat er ook zelfs maar
iets immoreels geschiedde zeker van alles zou
hebben afgezien*
Noch In brieven, noch In gesprekken is iets
te vinden van minderwaardig gedoe, dat hem
ook maar eenlgszlns belasten kan. Pl is in
ziin ziel overtuigd, dat Liebermann onschul
dig is. bli zijn veroordeeling zou er onrecht
geschieden.
In elke tragedie is eenige humor te vinden.
gen, dat de 60 000 óp de nieuwe aandee
len der NV. NoordtHollandsche Hypo
theekbank voor 31 Januari a.s. moeten
worden gestort?
Met beleefde groeten
get VAN GIGCH.
Wel voor den drommel Zijn dan van
avond alle duivelsruit de hel loegel.roken, dat'
zij toch zoon spektakel maken Je zoudt
waarachtig bang'worden bij zoo’n gehuil en
gekreun in den schoorsteen.”.
Boos stak Reinhoven, de groot-grond-be-
zltter zijn pijp aan en mompelde ondertus-
sshen allerlei tamelijk onparlementaire uit
drukkingen. Bulten raasde het onweer.
Toch wilde vanavond de echte stemming
niet komen buiten werd het onweer hoe
langer hoe heviger de donder kraakte
het gehuil in den schoorsteen veranderde
in een klagend geluid, dat Iemand van angst
deed sidderen Er was een eigenaardige
geschiedenis aan dezen schoorsteen verbon
den.
De moeder van den tegen woord Igen eige
naar van het slót Relhhoven. een zeer ver
standige vrouw die nu en dan meer hoorde
en zag dan andere menschen, beweerde, daj
de zielen der overledenen, die In het graf
geen rust konden vinden, tijdens een storm
hunne stem verhieven en zich lulde van
hunne misdrijven beschuldigden. Hare klein
dochter Brigitta werd altijd angstig, wan
neer daarover gesproken werd. Maar toch
hoorde zij graag die griezelige verhalen ver
tellen. vooral wanneer men gezellig rond
den haard zat.
„O, grootmoedertje, hoe griezelig en toch
hoe heerlijk, och. vertel ons toch asjeblieft
eens wat u gehoord en ondervonden hebt:
dit razende stormweer is juist Beschikt voor
zulk een verhaal.”
Juist joeg de storm weer een reeks hui
lende klaagtonen door den schoorsteen, als
wilde hij de vertelling met een lugubere
ouverture Inzetten, toen de oude mevrouw
Reinhoven, na eerst een slokje thee geno
men te hebben, begon:
„Je weet, dat de kamer waarin wij ons nu
bevinden vroeger mijn slaapkamer was.
den dood van uw vader heb Ik ze laten in-
des
de
tuigen dat pl. zich gewonnen moest geven
Pl. stelt daarbij voorop dat van Liébermann
allerminst een blologeerenden invloed uit
gaat. pl. zou de laatste zijn om zich door een
als Liebermann te laten beïnfluen-
Pl. heeft er bij mr Van Gigch op aanee-
drongen. om Liebermann’s vrouw financieel
bij te staan, dit heeft mr. Van Gigch alsróepSjrkest. Intermezzo
chan’age durven uitleggen! t-i
Met nadruk wijst spr. er voorts op. dat
Liebermann niet is gevlucht om zich aan i
straf te onttrekken. Toen hij zag. dat de
werden gearresteerd, heeft htj op I
u »u aus mogen z«en dit is weer de,
hJuhörj'-ƒ “LAebepmann .nog dankbaar <zfjh
mum niet <net d»'„Veendammer” be- alge, nadere
jnoeki' h4^> Woltliaan. rustig met de «flnjMk betreffende lde“ orde van Mohteri6Br<K Hat
-de Babk wave voortgegaan en;4a ju»ti- >bHjtt/Odat - de datum, wór vertóbetag .zfcl
ttó. waarschijnlijk “nooit- zoü hebben Irigêgrê- moitgn Wórden Ingevuld vaör W2i. DtJïeb
tr w
-4.— -^/•.•-t^iomea.-JleóliJi-e^wel..J>ij -
Trouwens achf pL.de rechtbank en dé curt, inhfespröken ipéenlng. dat -.4bk al- is dM 8.i^~^.qriJCöncert -“7
toren ff hoogstaand, dan dat er aprake zou “'’.handteekeiBing'van dén »K<xijpg ^éljt.^e diensr^ ir.o<>3-ii„3o^Gr^n'ófoöntni»zjjk -
zijh van een tférgéfiJk hoog salaris, warfneer »<tte van verteénlng .aeó vaLsche ^J!teuzal. w^o^— ra.'ii'^ijrirtfijiipnlbéibjJiag 2-
het piet vaststbnd. dat. de pandbriefhouders -zij». .’‘-"f ü--;-”’’ -■’!f.-^i.Q^Ct>ncerr>‘ Viool, cclfc>
■niet dé 60 pcU zouden krijgen, waarop dj" Bovèndïeri-kinfk niet »beoord««én." óf .45 Concert. Sopragn-, vioolWn. piano r-
vl^k vnpr den aankoop, van de „Veéndatn- wór de toekenning irtdérrijd o°k?4n<,F’‘-2,40—-^-<5. T>zen V- WaogtteO»
mér” ook aanspraak konden makan.-" "andere toestemmingen," bijvoorbegld.van GkSinofdonnwref
De.procureüt-generaal hééft een woord ge- ’- rden.- Ministerraad- of letst/K-oC^iJks nppdig"
wijd Aan dé kleine spaarders, maar dat ge- ."waren, evenmin öf deze orde door drpegeë- u
beurt alléén tegen Salomon Liebermann. Wij ring van Joego-Slavle, waarin’->IpntenegTö-. 3® Eezing pYerv> j.rvt, forcóeren
hebben de laatste jaren tal van' staaltjes ge- fa opgeriöfnén. is. overgenomerr.* pp welke -btoeröen"„t— ^-3<r ^-40 Kbtncau y-u o.
had van valsche balansen én geknoei met Wijze’ dé blanco diploma’s geraakt zijn in 53.40 Cursussen Techmek -t 7140—^.JO- v
prospectl; men denke slechts aai. de namén dé handen van dengene -die ze thans uit" "png óver - ijefe <Wr over, het
Boaz JJank, Robaver en HóU, Lloyd. BU deze schrift; weet ik bok-niei.’-.-winnen van hooi.” T8.io<*-“8-40-ivIed«4ee(n>-_ _u
lichamen dacht de justitie niet aan ingrijpen Naar mijn idee zal er wel ge.en gévaar eftn N.C.RTY.-VooriitUr <«.“4&-^
integendeel'.heeft men hemel en aarde be- bestaan bU.deze tri»uab»ie.. doth in dat a f ci^ert, Instrumentaal Sollen-Kware o
wogen om strafklachten ingetrokken te krU- geval acht Ik -dé orde ook volkomen waar- »o Prrsberichteia.
Velé menschen. die hierbij betrokken delró Ih kan m geen gevA! eehter. garan-
zijn gpweest. loopén thans met mooie baan- 'deereri.-. dat er geen rno”iiijkheden uit zul- ia75 J*1-
tjes rond en dragen ridderorden! len ontstaan .Morgenwijding-ré’ra.
,nder deze omstandigheden het A.V.R.O.-Triö a.oo-—-3.00” Radio
der Loeff^wlilen ingaan, dan verzoek 4.004.30 Dé voornaamste studiemuziek 1
vóör piano, uitgevoerd door Egbert Veen,
Toelichting door Louis Schmidt 5.00—
$'.30 Lezing dpor L. Bloemsing over ..De
openbare bedrijven, tarieven en reclame
5.306.00 Concert uit cabaret „La GaitlT
te Amsterdam 6.01 Voortzetting concert
6.306.45 Gramofoonmuziek 6.457.15
Italiaansch voor beginners 7-157-45 Ita*
iiaansch voor gevorderden 8.0110.30
Fransche avond. Hélène Cals, sopraan. Her
man Léjjdensdorff, viool, het Versterkt Om-
-a.-XG'L.-. t„,A.V.R.O.-Radio-
Tooneel. Stïidio-opvoenng van het eerste
bedrijf van „Romanesk’’. Blijspel in verzen
door Edmond Rostand. Daarna Voortzet-
1 ting concert 10." Persberichten 10.30
i^, - -u."
De procureur-generaal schijnt te denken
dat alle pandbrlefhouders der ..Veendam
mer” op één dag zouden komen om hun acht
mülloen op te eischen. Maar zóó fa het na
tuurlijk niet: men kan bovendien ook zeer
wel zelf over weinig contanten beschikken en
tóch naderhand In staat zijn voor de noodige
middelen te zorgen ten behoeve van rente
betaling en geleidelijke aflossing. Daarnaast
was de vordering op de Dlscontobank gedekt
door den borgtocht van Van den Toorn Deze
getuige Is ook een der droevige figuren in
deze zaak, van wien het begriipelUk fa. dat Hij
liefst zoo weinig mogelUk loslaat uit vrees
dat de curatoren hem nog eens zullen aan-
•preken! Trouwens beschikte Liebermann
vóór hü zich met de „Veendammer" inliet,
over zeer groote bedragen. Voor er nog Iets
uit de Bank gekomen was, heeft hU aan zijn
adviseurs en andere men-chen meer dan acht
ton betaald, voorts beschikte hU bli de Cré
dit anversois" «volgens een telegram van
ISedeyn in September .1927 over acht en
een halve ton; ook dit kapitaal Is niet uit
sluitend en alleen van de Veendammer af
komstig.
Spr. herhaalt: bij de transactie van 25
Juni 1927 konden Liebermann en Möhring
meenen dat er Iets behoorlijks geschiedde.
Accountant Smits en de beide advocaten
mrs Schürman en Van Oigcfreteekenden mee
en hierdoor was Liebermann gerustgesteld.
Wat Liebermann deed, heeft hU te goeder
trouw gedaan, steunend op het advies zUner
raadsleden. Men heeft hem aangerekend dat
hU In September 1927 nog zóóveel heeft ont
vangen. dit Is echter allerminst waar. Op 20
September ontving Liebermann weliswaar zes
ton uit de transactle-Maraboe, doch dit ge
schiedde niet In cash, doch In obligaties van
de Bank voor Onroerende Zaken. Die zes ton
heeft Slit papier bestaan, dat niet te gelde
gemaakt kon worden. Ook voor de transactle-
Kok waren wissels afgegeven. In October be
gon Kloppenburg met zijn actie, waardoor
Liebermann geen tüd meer besteden kon aan
zUn groote plannen.
Tot het juridische gedeelte van zijn plei
dooi komende wijst pl. erop dat de procureur-
generaal het zich al heel gemakkclijk heeft
gemaakt door te volstaan met een beroep
op het arrest In de zaak Woltman-Möhrlng
Möhring heeft thans als getuige omjer cede
verklaard, dat hU niet geweten heeft dat
door zUn handelingen de crediteuren bena
deeld werden.
Nu het Hof de serleuse intenties der Atlas
plannen aanneemt, moet het dus ook aanne
men, het gelooven van Möhring in deze plan
nen en daarmede dus ook dat Möhring op
25 Juni te kwader trouw heeft gehandeld,
zooals het Hof in zijn arrest Woltman-Möh-
ring wél aanneemt. Tfe veroordeeling van
Möhring heeft pl. dari%ok als een grievend
onrecht gevoeld. Woltman zelf heeft tegen
over mr. Muller Massls dit né zjjn veroor
deeling'— verklaard dat hU op 25 Juni 1927
niet te kwader trouw was. Bezien In het nieu
we licht dat op deze Zaak is gevallen, zal het
wellicht mogelUk zUn dat het Hof zeggen
zal: we hebben ons ten aanzien van Möhring
vergist.
De procureur-generaal wil Liebermann
veroordeeld zien wegens uitlokken, echter zal
dan bewezen moeten worden dat de verdachte
al de personen, die voor hun medewerking
aan het delict niet gemist kondon worden,
bewogen heeft tiet strafbare feit te plegen
Pl. bespreekt vervolgens de vraag wat men
te verstaan heeft onder „bedrlegelUke ver
korting van de rechten der crediteuren." De
jurisprudentie zegt dat voor dit bedriegelijk
noodig Is kwade trouw; als Liebermann dus
Möhring uitgelokt heeft, moet hu geweten
hebben dat Möhring te kwader trouw was.
In dit verband wust pl. op het feit, dat dé
dagvaarding veel te gecompliceerd is; dagen
en dagen heeft men noodig om den inhoud
te kunnen begrijpen. Volgens pl. heeft de
steller ervan een groote fout gemaakt door
dat hU niet gevoeld heeft het verschil tus-
schen uitlokking en medeplichtigheid. In ge
val van medeplichtigheid bestaat de wil
reeds bU den adspirant-dader, bij uitlokking
niet. Wanneer bU Möhring de wil is ontstaan
valt uit deze dagvaarding niet op te maken;
het Hof zal dan ook niet kunnen uitmaken
op welk oogenblik de wil bU Möhring is ont
staan.
Als pl. vervolgens een „bloemlezing” van
de dagvaarding geeft, constateert hU dat 7n
rechten geenszins vaststaat, dat alles, wat
mr. Van Gigch bU de verschillende transac
ties heeft gedaan, is geschied In overleg en
met medeweten van Liebermann. Bovendien
hebben de aandeelhouders ei\ niet Lieber
mann Möhring tot directeur benoemd. Eerst
op 27 Juni zijn de aandeelen der Veendam
mer op de „Dlscontobank.” zoo men wil op
Liebermann, overgeschreven. Van misbruik
van gezag is ook geen sprake, daarvoor moet
vaststaan dat Möhring gehandeld moest heb
ben zooals hU deed, uit vrees omdat hU an
ders zUn betrekking zou verliezen. En dat fa
allerminst het geval.
Is er alzoo op 25 Juni geen uitlokking aan
wezig, van medeplichtigheid blijkt heelemaal
niets. Het op 25 Juni in. het gebouw aanwezig
zUn kan toch niet als zoodanig gelden k
Aangezien het ruim half één Is geworden
breekt pl. zUn pleidooi af om gelegenheid te
geven tot pauzeeren. Vóór echter de zitting
geschorst wordt, ondervraagt de president
Liebermann nogmaals op verschillende nog
ietwat duistere punten.
Ook Möhring wordt nog even voor het
hekje geroepen, waarna de president een
schrUven voorleest van den accountant DU-
ker, uit Rotterdam waaruit blijkt dat deze
zich door de wijze, waarop zijn naam is ge
noemd (bU de verklaringen van mr. Oene^
kamp) gecompromitteerd acht. Ook van d*
heer Spanjersberg leest de president een
schrUven voor, waarin deze meldt dat de ont
hulling van een Leidsch student, als zou hu
dezen voor f 12000 een onfeilbaar systeem
hebben verkocht om aan de speeltafel In
Monte Carlo te winnen, fantasie is.
Na de heropening der zitting te twee uui
vervolgt mr. Koko ky zUn pleidooi. Ook or
de andere punten, betoogt pl. zal geen ver
oordeeling kunnen volgen Noch het doen
plegen, noch de verduistering Is bewezen
Möhring pleegde geen delict en dies vervalt
het aan Liebermann ten jaste gelegde. Dit
geldt ook ten aanzien van'dat deel der ten-
-lasteleggtng. waarin van bedriegelijke bank
breuk gesproken is.
Wat dit punt betreft. Is Möhring dgor het
Hof vrUgesproken. Möhring deed niet ander?
dan de gelden, die hU krachtens zUn direc
teurschap onder zich had. deponeeren Inge
volge het kass'erzcontract bU de Dlscont'’
bank Dit ges^l-dde ook krachtens be-l”'
van den Raad voor Oommlssarfassn Möb
ring kon geen oogenblik gelooven dat die ge
den niet zouden terugkomenwanneer d
„Veendammer" ze noodig mocht hebben. Bo
vendien zün de gelden ook gedeeltelijk terug
gekomen.
Hof bU het bepalen van de strafmaat zeer I f>.2o Lezing 6.35 Nieuwsber. 7.00
zeker rekening zal moeten houden. Laat het Piano-recital door Laffitte 7.207.40
:i„f dan bedenken, dat Liebermann door 1 Lezing 7.45 Lezing 8.05 Ivy St. Helier
alles wat hij heeft meegemaakt, reeds ge- (liedjes aan de piano) 8.20 Concert. V,
Hely-Hutchinson, piano. Symphome-Ore
kest 9.30 Nieuwsber. 9.35 Voortzetting
concert "40.20 Nieuwsber. 10.25 Le*
'zing 10.40 Dansmuziek 11.2012.20
I Dansmuziek.
PARIJS „RADIO-PARIS” 1725 M.
zooals Herman beweerde - vrü te spreken, dan Is het wel het Amster- 12.502.20 Gramofoonmuziek 4.05 Con-
-j damsche. aldus besluit mr. Duys te half zeven eert. Orkest en soli 6-55 Gramofoonmu-
zUn pleidooi, waarvan het uitspreken bUna 'ziek 7.40 Gramofoonmuziek 8.20 Ore
vier uren geduurd heeft. kestconcert.
EANGENBERG 4
Het Hof gaat vervolgens in raadkamer, om Gramofoonmuziek
over den verderen gang van zaken te beslis-
sen. Na terugkeer deelt de president mede. 1
dat het Hof het wenschelijk acht, om. vóór i
de re- en duplieken, alsnog de heeren Duy- j - -
ker. Paardenkoojjer en Meynema te hooren 5-5° Concert door Instrumentaal Trio 7-20
Dit verhoor zal Vrijdagochtend a.s. plaats
vinden, waarna ’s middags de re- en. duplie
ken aan de beurt zullen komen.
noeg Is gestraft.
Mocht het Hof Liebermann vrijspreken
hetgeen pl. vurig hoopt dan acht pl.
zorgvuldigste nasporingen in neei oen om- ook dit Hof in staat om ronduit te verklaren. 1
trek geen enkel positief bewUs van schuld dat ook Möhring onrecht is geschied. Wan- j
tegen Herman kon inbrengen moest mcr neer één Hof zich tegen de publieke opinie
!:cm vrU laten.
Daar Max.
in twist van hem gescheiden was, kon hU
niet zeggen, waarheen zUn broer zich bege
ven had Men moest hem dus op zijn woord
gelooven
Zoc verliep de tUd en het duurde niet lang
af er werd niet meer over de zaak gesproken.
Maar de twee menschen, wie ze het meest
aanging, waren geheel veranderd. Lach of
scherts kenc.e men niet meer op de Zand-
hoeve. Het meest leed de kleine Herman
hieronderhU was bang- voor rijn ouders
en bleef het liefst bU de knechts en de
melden
De Jonge vrouw gleed als een schaduw
rond een schaduw die met den dag Uier
nero naarmate er meer tj)d verliep sedert
het verdwijnen van Maxton slotte werd
zU in haar laatste rustplaats gelegd, waar
in ieder mensch eens terecht komt
Zacht en kalm was zU heengegaan geheel
uitgeteerd zooals de dokter als doods
oorzaak opgaf alleen Herman wist, dat
zij van verdriet gestorven was Sinds dien
tUd was er niets meer met hem te beginnen
hU gaf zich geheel over aan den drank
er ging haast geen dag voorbij, dat hU niet
dronken thuiskwam
Op zekeren morgen toen Herman nog niet
thuis gekomen was. ging men hem zoeken ent
men vond m aan den voet van de steengroe-'
ve dood. Een beroerte had een eind gemaakt
aan zUn leven.”
„Grootmoe, heeft men dan nooit iets meer
van Max gehoordbleef alles dar»> zonder
resultaat?” vroeg hare kleindochter.
„Zie je. kind, dat wilde ik je nu juist nog
vertellen, je moet nog een oogenblik geduld
hebben
De storm zong ondertusschen zUn vreese-
lük lied.
Groetmoeder Reinhoven was weer beko
men en vertelde verder:
„Zooals Ik reeds zei. had ik hier eenlgen
tUd mUne slaapkamer, maar Ik kon er niet
inblüven. omdat in stormachtige nachten
allerlei, geluiden In den schoorsteen klonken
weenen en zuchten Dit gebeurde ook
weer In een Novembernacht ongeveer
twintig jaar geleden Ik weet het nog
zoo goe<j. als was het pas gebeurd, want
wat Ik toen ondervond, had een verschrik-
kelUk gevolg, hetgeen ik nooit had kunnen
denken.
Geruimen tUd lag Ik reeds in bed en ik kon
maar niet In slaap komen.ten slotte slui
merde Ik echter van oververmoeidheid in. Het
kon een beetje na middernacht geweest zUn,
toen ik door een geweldigen kreet wakker
werd. Of Ik toen heelemaal wakker was, kan
ik niet met zekerheid meer zeggen, in elk
geval hoorde ik een gesteun en gezucht als
of er iemand was. die 'n zwaren last te’tor
sen had. Nu eens dichtbü. dan weer verder
af. klonk dit verschrikkelUk geluid, maar ik
waagde het niet licht te maken. En in den
schoorsteen was een lawaai alsof alle duivels
uit de hel losgebroken waren. Plotseling had
ik een gevoel alsof er iemand vlak naast
mjjn bed stond. Ik durfde mUn oogen niet
openenik lag als verstijfdEn nu
klonk het fluisterend aan mün oor: .Jk heb
mijn broer vermoord o. geef me toch
mUn rust terug hjj ligt in de steengroeve
waar men mU heeft aangetroffen.”
van toen af wist ik nletz meer
het bewustzijn verloren.
Toen ik den volgenden morgen ontwaak
te was mijn eerste werk naar het stadhuis
te gaan en daar te vertellen wat mU des
nachts overkomen was. Men stond er na
tuurlek zeer sceptisch tegenover. Maar toen
ik bleef aanhouden om de steengroeve te la
ten onderzoeken, gat mUn ten slot’e een
paar menschen mee. Het duurde ook niet
iang of zij vonden Max. heel dichtbü de
plaats, waar men IndertUd Herman had aan
getroffen HU lag niet diep onder den grond
begraven, maar de broedermoordenaar had
er een zwaren steen heengerold. zoodat het
haast ónmogelijk was om het Ujk te ontdek
ken. J
Zoo werd door mUn zeldzamen droom
raadsel van den dood van Max opgeheld^^H
„O grootmoedertje, dat was verscht^^H
lUk, maar wat gebeurde er later
I kleinen Herman, weet u dat ook?”
Gitta
„Ja Gitta". zeide de oude vrouw. ,.to«^^H
sroot geworden was de ouders var^|
moeder hebben hem opgevoed ve.^HH
hU de hoeve en vertrok niemand
nog ooit iete van hem gehoord
Dit wm hat einde van deze inter?
esehiedenls waarven allen ditp ond-^^R
ndruk waren Bij hst verlaten der
vlorp leder nog eens een blik naaiM
schoorsteen, die eens zoo’n verschrik
geheim onthulde en onwillekeurig
leder een rilling over de leden gaan.
Naar mijn Idee.', zat
bestaan
geval acht ik .dé orde ook 'volkomen waar--
niet in is geslaagd om Mocht gUXqnder déze omstandigheden het A.V.R.O.-Trio 2.003.00” Radio
toch op het aanbod vatlvden heer Schim 1 Kinderkoórzang 3,0c*—4.00 ^iaicursus - -
V^n »ee__- g-L_- -■-_ „re—k ’-ï re- r>"_ i.._wre-^»re<- ree.--Ij i-
ik u beleefd mij het bedtag. yan *000 ten 4
spoedigste te doen toekofhên".
Mag ik u bovendien in - herfhnerlng brèh-
