ONS BLAD LEEKEPREEKEN L. FRANKENBERG, Alkmaar Dlcrcl EM TWINTIGSTE JAARGANG Mb. «I DIT NUMMER BESTAAT GIT VIER BLADEN ZATERDAG 15 MAART 1930 VIER Voornaamste De LEERPLICHT lOEttHf Nederland in de West Econ.-Hist. tentoonstcliiiiK geopend 2.. 2’^ en 3 et. Vischafslag te IJmuiden De brand te Wormerveer De staking bij een Café-Restaurant Dr. Luther Op 24 April officieel in functie Tragisch ongeluk De gunning Van inspanning gestorven Door een vrachtauto aangereden De Winkelsluitingswet Een aanslag Door kokend water verbrand Vrijdag a.s. eindstemming Een Zuidpool-expeditie van Commander Worsiey Nieuw revisie-verzoek van mr. Den Hollander - Pater Borromaeus de Greeve ongesteld zendtijd-verdeeling JOH. LAUWERS Barometers ThciBiuMBéWW PAYGLOP 3 ALK MAAK De stationswerken te KrommenieAssendelft Dreigend overstroommgsgevaar in Noord-Spanje Het advies van den Radioraad aan den Minister van Waterstaat f /ff l -H iu AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES» VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET OHGEVAL Reparatie-inrichting De structuur van den varkensstapel NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD voor Hoe de ■endtüd-Trrdeettnc ml wedf. Het actie onder de commmdstem •dl van Widb in am. De gezondheidstoestand aardappelen ft*-.* J. over- Toeneming van den expaM Wederopbouw der fabriek. Thans opgeheven te In een kanaal gereden Nieawe Nederland. Bü veehtpartüan te Londen ajM M smM» gewonden te betrenren. LICHT OP De lantaarns moeten morgen worden opgeetoken om: 6.35 UBC. debat wordt juist op die eenvoudige» Geheel hun GETUIGEN De geloofsvervolging in Rusland heelt ABONNEMENTENvaar Alkmaar en Agentoehappen: per week U eL; per kwartaal f 1X5; per port, per kwartaal 158 Mi vooruitbetaling. vraag blijkt voor vele ouders niet eenvoudig en deze wenden zieh dan tot de hoofden van scholeij of tot daar Deze een de avond alarmeeren. is zun dijk gevonden in het de Haringkade tusschen den voor programma met Obligatielening van de Kon. Ned. MU te exploitatie van Petroleumbeoanen. Boa tetegvaan van da Newingpn Haagsetee CedtfteaMe-caarteraaMe. Op initiatief van ..Horecaf had inzake de staking bü het café-restaurant Van Klaveren te Amsterdam, een bespreking plaats met het bestuur van den Bond van Hotel- Café- en Restaurantpersoneel in Nederland. Deze besprekingen leidden tot het resul taat, dat de staking opgeheven werd en ver dere onderhandelingen zullen volgen. Naar wü vernemen, zal mr. D. den Hol lander. advocaat en procureur te Amsterdam, binnenkort bij den Hoogen Raad een revisie- verzoek indienen ten behoeve van een jonge man. die inspecteur is geweest bjj een loterü- bedrjjf te Den Haag. Bedoelde persoon is terzake van diefstal door het Gerechtshof te Den Bosch veroordeeld tot negen maan den gevangenisstraf, welk arrest in cassatie door den Hoogen Raad is bevestigd Mr. den Hollander is op grond van diepgaand onderzoek in deze zaak tot overtuiging gekomen dat de betrokkene, die naar het buitenland is uitgeweken, onschul dig is. jaarvenlag der Papierfabrieken WW Van Gelder. Een nieuwe Zuidpool-expeditie is in vuu» bereiding. Dreigende Span>. Barometerstand 9 uur vske TMS. Vaam*. Een onderzoek zal plaats vinden naar A toestanden in de interneeringskampen aan den Boven -DlgoeL Interpellatie-Winkoop In de Tweede Ka mer over huiszoekingen Mj Nederl »ndvnim communisten. AUe «bonne's op dit blad sim incevolse de tegen ongevallen verzekerd voor een der De tüd breekt weer aan. dat op vele Lagere scholen, vooral ten plattelande. het leerjaar eindigt. Immers veelal is dit tijdstip 1 April of 1 Mei. Dan breekt ook weer de tijd aan dat men aan het beraadslagen gaat mag mijn kind dan van school of niet? Het antwoord op deze De Tweede Kamer beeft bet ootwrep-WNs- keialmtlngswet af gehandeld. Aa. vindt de eindstemming plaats. De nieuwe president der Duitsche Rijks bank. dr. Luther, die gisteren een bezoek bracht bij den Rijkskanselier in verband met zijn benoeming zal op 24 April officieel zijn nieuwe ambt aanvangen. Te Amsterdam heeft een ernstig verkeers ongeval plaats gehad in de Witte de With- traat. Een vrachtauto kwam uit de richting Kinkerstraat en reed naar de Jan Evertse- itraat- Volgens verklaringen van den be stuurder is hij geslipt en daardoor links van den weg terecht gekomen. Hij kwam eerst in botsing met een wielrijder. werd omvergeworpen en toen reed de auto tegen den trottoirband en sloeg om. De wielrijder bleek zeer ernstig gewond. In bedenkelijken toestand is hij door den Ge neeskundigen Dienst naar het Wilhelmina Gasthuis overgebracht, alwaar hij ter ver- piegng is opgenomen. De door de afdeeling Amsterdam van het Algemeen Nederlandsch Verbond georgani seerde economisch-historische tentoonstelling ..Nederland in de West" is gistermiddag in «bet Kojoniaal Instituut, in tegenwoordigheid van verschillende autoriteiten, onder wie de heer W. de Vlugt burgemeester der hoofdstad, teopend door den heer E. Heldring, voorzit ter van de Kamer van Koophandel en Fabrie ken te Amsterdam en voorzitter van het al gemeen bestuur der tentoonstelling, geopend Zocals men weet, waren de gebeurtenissen op Curacao in Juni j.l. aanleiding, dat het bestuur der afdeeling Amsterdam de wensche- Hjkheid inzag, om in den leergang „West- Indië In Verleden en Heden” zulks met medewerking van andere vereenigingen en van deskundigen de aandacht van velen te vestigen op ons gebied aan de overzijde van den Atlantischen Oceaan. Aangezien de cehouden voordrachten alleszins met succes bekroond zijn, weftf het plan opgevat ze te besluiten met een. vooral historische tentoon stelling. niet alleen betrekking hebbend on ons gebied van thans. Suriname en Curacao met onderhoorige eilanden, maar ook op het vroegere gebied, waar eenmaal de Neder- landsche vlag wapperde, n.l. Brazilië, dat het liberale bestuur gekend heeft van Johan Mau- rits en dat In 1661 voor acht millioen gul den aan Portugal werd afgestaan en Nieuw Nederland, dat na een I7-jarlg bewind door Pieter Stuyvesant in 1664 voor ons verloren ging. 4 Woensdagavond werd door een expediteur een koe. afkomstig van een landbouwer te Hemmen, naar het slachthuis te Wageningen vervoerd. Bij het vertrek van Hemmen was het dier nog levend, bij aankomst te Wage ningen bleek het geslacht te zijn. Donderdagmorgen begaf zich een politie agent naar Hemmen, ter onderzoek of frau duleuze invoer had plaats gehad. Onderweg werd hii voorbij gefietst door den expediteur. Deze heeft zich daarbij zoo ingespannen, dat hij te Hemmen gekomen, onwel werd, ineen zakte en spoedig overleed. Zijn lijk is naar Wageningen overgebracht. De koe is later voor consumptie goedge» keurd. 7/^ regete L», eteo regte BMT RBCLAME per mart do cara»a pofuo; soes de «MM pogen»* f «J* KOMIEK .VtAAd BN M» eeormtbeteltng per f 8.M per adainiaiw r»a mboBs tedere —9* moer BJt Het 2S -jarig meisje van zekeren S. in de buurtschap Eefsele. onder Groenlo, kreeg een ketel kokend water over heb lichaam. Aan de gevolgen der verschrikkelijke brandwon den is het overleden. BUUAU: BOT ALKMAAR Tatefaaa: 4 8-luMallu No. 433 Redactie No. «33 *cri*terinxsvoorwasrden f Qflfin Levenalan« Kebeele ongeschiktheid tol werken door f 7Cft bil een ongeval met f 9t.fl bil verlies sen een hand. f 4 9 bii verlies vso een f CA bij een breuk van ▼olgende uitkeeriryen wWV«" verlies van beide armen, beide beenen ot beide oogen doodelijken afloop een voet of een oog l*v«" duim of wijsvinger been of arm VULPENHOUDERS. Elk systeem onder garantie gerepareerd beide Zuidpool-expedities van Sir Shackleton as commandant van de schepen, waarmee deze indertijd zijn tochten heeft gemaakt, de „Indurance en de Quest Volgens de „Daily Herald" is deze expeditie op grooter leest geschoeid dan de vorige expedities en zal zij een bedrag van ongeveer 25 duizend pond sterling kosten. De behandeling van de Winkelsluitingswet is gistermiddag in de Tweede Kamer ge ëindigd. De eindstemming geschiedt aA. Vrijdag. Volgens talrijke ingekomen berichten uit verschillende Spaansche provincies hebben zware onweders gewoed. Uit Saragoza wordt gemeld, dat stortregent het pen van den Ebro hebben doen stijgen tot meer dan 5 M. boven het normale peil. In talrijke dorpen. die langs de oevers van de rivier gelegen zun. zijn maatregelen genomen tegen mogelijk overstroomingsge- vaar. In de omgeving van San Sebastian heeft een aardverschuiving plaats gehad, waardoor een spoorweg gedeeltelijk vernield is. In het jaarverslag van de IJmirider Ree- dersvereenigi* is ook een hoofdstuk gewijd aan den vis^haf^et en 1 vischvervoer uit IJmuiden, waaruit blijkt dat in het vorig jaar naar het binnenland verzonden werd 16.4 K.G. naar België 10 7; naar Frankrijk 5.6; naar Engeland 4.9; naar Duitschland 6.2 millioen K G gn naar Zwitserland 0 5 millioaa K.G. versche visch. De gegevens hebben uitsluitend betrekking op het vervoer met de Ned. Spoorwegen, ter wijl nog grooter hoeveelheiéni met vracht auto's het binnenland Ingaan zonder dat men omtrent die hoeveelheden over statische gegevens beschtkt. De vooruitgang van den uitvoer naar België heeft zich in het afgeloopen jaar voortgeaet en wel met ongeveer 10 pet. Ook Frankrijk ggeft reden tot tevredenheid Minder tot te vredenheid stemt de uitvoer naar Engeland die de volle 5 millioen kilogram niet kon halen tegen 6 millioen in 1928. Gelukkig staat daar tegenover een niet onbelangrijke vermeerde ring van uit voer naar Duitschland (ongeveer 1.6 millioen kilogram meer). De behoefte aan de stichting van een vischconservenbedrijf. reeds in menig jaarverslag als een onvergulde wensch gememoreerd, doet zich gaandeweg meer gevoelen, doch van stappen tot de vesti ging daarvan is. in 1929 naar buiten niet ge bleken. Te Maastricht heeft bij het uitgaan der Zmkwitfabriek de 38-jarige Belgische H. S Lavigue. wonende te Luik vier schoten uit een revolver met losse patronen gelost op den ingenieur Marchandise. zonder hem echter te verwonden. De vrouw is door de politie aangehouden. De directie der Ned. Spoorwegen heeft het bouwen van een hoofdgebouw met tunnel en het afbreken van het oude stationsge bouw met bijkomende werken op het sta- tionsemplacement Krommenie—Assendelft, ojjgedragen aan L. van der Meulen en Zo-, nen te Heerenveen voor 113.643. Gelijk men weet, heeft de Minister van Waterstaat, mr Reymer, in de vergadering der Eerste Kamer van jl Woensdag mede gedeeld. dat het advies van den Radioraad in zake de zendtijd-verdeellng hem Vrijdag jl. bereikt heeft Van wel-ingellchte zijde verneemt het .Hbd dat dit advies hierop neerkomt. Voorgesteld wordt over de beide zenders /«Hilversum en Huizen) per week te geven: aan de VARA. KRO. en NCRV. 18 procent aan de A VRO 26 procent; aan de bijzondere omroepvereenigingen 5 procent. Voorts zal 15 procent bestemd zijn uitzending van een algemeen «eveneens over beide zenders), echter dien verstande, dat iedere week een andere omroepvereeniging dit programma zal uit zenden Ditmaal is het advies van den Radioraad éénstemmig geweest. Het blad verneemt evenwel, dat een groep van den Raad (vor mende een minderheid) een soort .jninder- heidsnota heeft ingediend, waarin de mo tieven worden uiteengezet, waardoor deze leden tot onderteekening van bedoeld ad vies zun gekomen. De zegsman deelde het blad mede, dat dit geschied is, om jiog er ger te voorkomen". De gezondheidstoestand van den varkens stapel was over het geheel bevredigend Slechts sporadisch wordt van ziektegevallen en van het voorkomen van biggensterfte melding gemaakt In Limburg schijnt het onoordeelkundig voeren van schade te hebben berokkend den vragenbusredacteur en krijgen dan ant woord voor hun speciaal geval. Het lijkt mij daarom voor de vele ouders-lezers van dit blad wel van belang, eens beknopt, mgar dui delijk de vraag te beantwoorden: ..Wanneer mag mijn kind van school?" Wu zullen dan deze vraag beantwoorden voor scholen met 7 ot meer leerjaren, omdat dit felteljjk de lagere scholen van thans zijn. I Voor het einde van het 7de leerjaar mo gen van school a de kinderen, die 14 jaar oud zijn; dus onverschillig in welke klas ze zitten, om het nog duidelijker te zeggen: op den dag dat een kind 14 jaar oud wordt, mag het van school; b de kinderen die overgaan naar een in richting van onderwijs, die geacht kan wor den t«t het hooger-. middelbaar-, nijverhelds- of handelsonderwijs te behogren en waar liet kind buiten de avonduren minstens 16 uren per week onderwijs ontvangt. Deze kinderen hebben dus feitelijk nog niet voldaan aan de leerverplichting, maar zijn toch volgens art. 7. eerste lid. vrijgesteld. Om van deze vrijstelling te profiteeren. moeten de ouders aan den Burgemeester hunner woonplaats kennis hebben gegeven, dat zij voor hun kind wegens het bezoeken van een school als bovenbedoeld, aanspraak meenen te mogen maken op genoemde vrij stelling. Voor deze kennisgeving bestaat een vast gesteld formulier, dat ter gemeente-secre- traie gratis verkrijgbaar is. Zenden de ouders deze kennisgeving niet in. dan maken hun kinderen zich volgens de wet aan ongeoorloofd schoolverzuim schuldig. Telkenjare vóór 1 Februari moeten de ou ders die kennisgeving inzenden dus zoo lang die kinderen nog geen 14 jaar zijn. Voor kinderen, die naar een UX.O.-school overgaan, behoeft deze kennisgeving aan den Burgemeester niet te worden Ingezonden, daar deze school als de voortzetting der ge wone Lagere school wordt beschouwd II Aan het einde van het 7de Leerjaar mo gen van school: a. De kinderen die dkn 7 jaren leerling eener lagere school zijn geweest, alle klassen hebben doorloopen en 13 jaar oud zijn. Zijn die kinderen echter dAn (dus na 7 ja ren leerling eener lagere school te zijn ge weest en alle klassen te hebben doorloopen) nog geen 13 jaar oud. dan moeten zij de 8e klasse in haar geheel volgen, of, indien deze er niet is. nog eens de 7de klasse meemaken. b. De kinderen, die overgaan naar een in richting van onderwijs als aangegeven bjj I b. Voor deze kinderen moet ook weer vrij stelling gevraagd worden op een formulier als aangegeven bij I b. Wij voegen hier nog aan toe, dat geen vrij stelling van leerplicht wordt gegeven voor overgang naar een land- en tuinbouwschool of -cursus. Ten slotte geven wü het volgende zicht Kinderen die nog geen 14 jaar zün. mogen in 1930 van een 7 klassige Lagere school, als zij: le. in 1923 op school zün gekomen; 2e. in 1930 de 7e klas hebben doorloopen; 3e. ge boren zün vóór 1 April 1917, voor een school die 1 April begint, geboren zün vóór 1 Mei 1917, voor een school, die 1 Mei begint, gebo ren Zün vóór 1 Aug. 1917. voor een school die 1 Aug. begint. Wü hopen de zaak hiermede duidelük uit eengezet te hebben en den ouders te hebben duidelük gemaakt, dat niet de hoofden van scholen naar hun inzicht kunnen handelen, maar zich hebben te houden aan de betref fende bepalingen der Wet. Onder Scheveningen heeft een zeer tra gisch ongeluk plaats gehad, dat door geen enkelen voorbüganger schijnt te zün opge merkt De heer N. S.. eigenaar van een be- hangerü en stoffeerden) te s-Gravenhage. ging s avonds tegen half 8 per fiets van zijn huis naar Scheveningen om daar een klant te gaan bezoeken. Hü is thuis niet teruggekeerd. Des nachts Kanaal aan Cremerweg en den Nieuwen Duinweg. Hü is waarschünlük. door de duisternis misleid, in het water gereden. Het stuur van het rüwiel. dat ook in het water lag. wees in de rich ting Scheveningen. De heer S. moet dus al spoedig nadat hü van huis ging, verdronken zun. Dit klopt met het feit, dat hü den klant in Scheveningen niet heeft bezocht. De heer S. was 48 jaar en gehuwd. De firma Erve H de Jong. Koninklijke Cacao- en Chocoladefabrikanten, wier fa brieken in den nacht van Zaterdag-op Zon dag j.l. door brand bijna geheel werden ver woest. deelt mede, dat tot wederopbouw daarvan besloten is. Getracht zal worc'cn in de gespaard ge bleven gebouwen, door aankoop van enkele nieuwe machines, het bedrijf, zü bet dan ook gedeeltelük. voort te zetten. Nog steeds woect het vuur onder de puinhoopen, en was men zelfs Donderd»?- nog genoodzaakt de brandweer ontwaardiging verwekt. Het hoofd der Christenheid, de Paus van Rome, sprak hët eerste gezaghebbende woord. Hij veroordeelde streng, maar waardig het helsche bedrijf van de trawanten van Lenin, die priesters verbannen en af slachten, kerksieraden tot munitie voor het roode leger omsmelten en de kerk gebouwen zelf tot kazernes ot biosco pen inrichten. De H. Vader protesteerde tegen deze gruwelen en wekte tevens de geloovigen van heel de wereld op om zich te vereenigen tot een gebedsactie, opdat de almachtige en rechtvaardige God een einde moge stellen aan deze menschonteerende daden. Dit woord heeft niet enkel in de ka tholieke. maar in heel de christenwereld weerklank gevonden. Al wat nog gelooft in den eenen waren God, vereenigt zich in gemeenschappelijke uiting van ver ontwaardiging. tot één machtig koor van protesteerende stemmen. Jood en Lutheraan; Calvinist en Katholiek staan schouder aan schouder om te g e - tuigen voor de vrijheid van gods dienst en tegen de tyrannie der geloofs- onderdr ukking. Bij dit zeldzame schouwspel van eens- verontwaardigden ontbreken ook de koele sceptici niet. Wat die uit werken? IV morkeklv* cvwfereatte. Op het oogenbïfk is men druk bezig met de voorbereidende werkzaamheden voor een nieuwe Zuidpool-expeditie onder leiding van Commander Worsiey die o.a. deelnam aan de Ernest beide Pool- Gisterenmiddag heeft, naar de „Res Bode" meldt, pater Borromeus de Greeve O.F.M die. in de Vasten des Vrudagsmiddags in de St Jacobuskerk in de Parkstraat te 's-Gra- venhage Lüdensconferenties houdt, nadat hü enkele zinnen uitgesproken had. zün rede moeten eindigen wegens een ernstige ver- kcudheid. Z. Eerw had reeds voor den aanvang mede gedeeld dat hü zich ongesteld gevoelde. zal meestal noodig zijn tot afweer een aanval der tegenpartij. In zulk* allerwegen openbare uitingen van ver- gevallen zal dat getuigenis de meeste waarde hebben, hetwelk waardig, zon der den peisoon van den tegenstander te kwetsen, kort en slagvaardig worat uitgebracht. Er zij j van zulke getuige nissen in de politieke historie b*kend die langen tijd bleven natrillen en hun uitwerking niet misten. Wat voor dergelijk in het openbaar „getuigen” betreft, geldt voor ons allen in het bijzonder. Men moet zijn getui genis niet opdringen, niet onnoodig en zonder aanleiding met zijn geloof „te koop" loopen. Er is een tijd geweest en deze ligt niet zoo ver achter Bns dat men dergelijke waarschuwingen niet gemakkelijk zou neerschrifven, uit vrees, de enghartigen te stijven in hun meening. dat godsdienst een zaak voor de huiskamer was. Die tijd ligt achter ons. Nu er bij de groote massa een alge- heele onverschilligheid voor geloofsza ken heerscht; nu het zelfs mode wordt om een tikje godsdienstig te zijn, ten einde tot de intellectueelen te worden gerekend, is er maar weinig moed voor noodig om voor zijn gelooKuit te komen. T Is in onzen tijd al een heel groote lafaard, die zich daarvoor schaamt. Iets anders is om openlijk naar zijn geloof te leven. Het zwijgende voorbeeld van een christelijken levenswandel is in onzen tijd het moedigste en vrucht baarste getuigenis. En wie dien zedelij- ken moed heeft, die zal ook den fijnen tact bezitten om juist dan met woor den voor zijn geloof en voor de zeden wetten van zijn godsdienst te getuigen, wanneer het oogenblik daarvoor gun stig is; wanneer zwijgen een misdaad zou zijn. Wanneer u T hart tot spreken dringt, zoo spreek! Dat kan op 't onver wachts gebeuren, in een particulier gesprek, wanneer de conversatie toeval ligerwijze afdwaalt naar een onderwerp, waarbij onze heiligste overtuiging ge troffen wordt. Plotseling kunnen wij voor een meening staan, lijnrecht tegen over de onze; een meening die een grondwaarheid van ons geloof aantast; die het huwelijk of het priesterschap in zijn wezen aanrandt. De eer van onzen christennaam en ook de naastenliefde vorderen ons dan op, om te getuigen voor onze meening, zoo goed als dat in ons vermogen is. Wij hebben de aan leiding niet gezocht; het ons opgedrongen. Maar oogenblikken worden de van harte welsprekend. binnenste komt in opstand; de dagelijk- sche practijk van hun waarlijk gods dienstig leven, de godsdienstwaarheden, die zij geregeld hebben hooren verkon digen of welke zij in goede lectuur tot zich hebben genomen, dat alles „welt hun naar de keel” en slagvaardig staan zij paraat om te getuigen voor wat hun het heiligst is. En dezulken verlaten het slagveld ook altijd met eere. Ziedaar „getuigen” in den goeden, juisten zin. Zulk getuigen kan onze plicht zijn in een particuliere ontmoe ting onder vier oogen; in een spoorweg coupé, in een salon, in een vergadering. Wjj weten dat nooit te voren; daarom moeten wij voor zulk getuigenis steeds bereid zijn. Het moet er mee gaan als met echte kunst. Een kunstwerk, dat uit een nobele kunstenaarsziel is ont sproten, een schepping van een „kun stenaar naar Gods genade” zal altijd een edele, verheffende strekking heb ben. Een werk echter, dat met opzet is gemaakt teneinde een bepaalde strek king naar voren te schuiven, een zoo genaamd tendenzstuk. zal altijd de fout van zijn geboorte dragen. Het zal hoog stens eenige sensatie kunnen verwek ken; echte, diepe, innerlijke ontroering zal het niet geven. Zóó gaat het ook met ons getuigen. Al wat hieraan opzettelijks is. zal zijn doel missen. Maar opgeborreld uit het diepste van ons hart, ontsproten uit heilige verontwaardiging of uit innig me delijden, zal een getuigenis, hetzij dit komt van een hooggeleerde of van een ongeletterde, zijn uitwerking nimmer missen. Want hierbij geldt niet de vraag hoe talrijk of hoe sterk zijn de tegenstanders; staan zij ongewapend tegenover het zwaard van ons woord of zijn zü zwaar gepantserd? Neen; uit een getuigenis, als hier bedoeld, spreekt de waarheid in haar zuiversten vorm; en de waarheid krügt. vroeg of laat, gelijk en, zü is onoverwinnehjk. HOMO SAPIENS. De besH»in( van den Minister Bij informatie bü den Minister van Wa terstaat over den inhoud van het advies der meerderheid van den Radio-raad deelde de Minister mede, dat hü zich moest be palen tot het standpunt, dat hü in de Eer ste Kamer heeft ingenotnen. De Minister wist niet, of er wellicht nog een advies van de minderheid komt en bovendien wil hü. nu hem in de Tweede en Eerste Kamer de volgende week wets ontwerpen ter behandeling wachten, geen overhaaste beslissing nemen, maar A téte reposee het advies van den Raad, dat een jaar is uitgebleven, overwegen. Naa«t ae mceed.i’ .-.ei>. die ooor de ryk.- veetee’tconsulenten kwartaal worden ver strekt. zün thans voor het eerst ook gegevens verzameld direct bü een aantal varkenshou ders over het geheele land verdeeld, onge veer in overeenstr mming met de beteekenis die de varkensfokkenj en mesterü in de on- er chckien provincies heeft 636 varkenshou ders hebben volledige opgaven ingezonden «velke opgaven betrekking hebben op ruim 22.000 vgrkens Hoewel het thans verkregen materiaal door liet ontbreken van vergelijkbare cüfers nog slechts weinig leert omtrent uitbreiding of inkrimping van het aantal varkens zoo be vatten zij toch belangryke gegevens om.rent de structuur van den Nederlandschen var kensstapel. Uit n tabel blükt dat er onderscheid bestaat tusschen d» oostelijke provincies, waar de fok- kerü een belangrijke plaats inneemt, en d? westelijke, waar de mesterü overweegt. In de eerstgenoemde gebieden zijn de b-xlrijven ge kenmerkt door een naar veri ting groot aantal gedekte zeugen en b«ggen beneden zes weken en een geringer aantal vette varkens terwlil in het gebied, waar de mestebij over weegt en waar dus veel biggen en magere varkens worden aangekocht, de verhoudingen juirt omgekeerd zün. De provincie Utrecht venrt in men g --opzicht een overgang tus- 'Chen beide gebieden. gezinde echter kunnen die mondelinge en papieren protesten uit werken? Wat zullen de bolsjewiki in het verre, afgesloten Rus land zich daarvan aantrekken? Zullen die roode heeren niet lachen om dat machteloos protesteerende Westen? Maakt heel die beweging niet den in- cfruk van iemand, die een vuist wil zetten, maar geen hand heeft? Doet men In zulk een geval niet beter, kalm toe te zien en zich niet belachelük te maken? Een liberaal blad, het Algemeen Han- delsblad, voelde zich zelfs dezer dagen al genoopt om te waarschuwen tegen overdrijving; tofc aansporing p.m het hoofd koel te houden: de berichten uit Rusland waren zoo moeilük te contro- leeren en: een goed bedoelde veront waardiging slaat zoo gemakkelijk over tot eéïi s.evaarlüke Hetze! Het protest tegen Rusland is voor ons een gereede aanleiding om eens de beteekenis en waaide--na te gaan van een woord, dat in onze taal zoo veel zeggend is, n.m. het woord getuigen. Wü bedoelen dan’ het woord in den bo ven aangeduiden zin: ^penlük getuige nis afleggen van zün meening, omtrent de groote vragen, welke het diepste innerlük van den mensch raken, het godsdienstig geloof en al wat daaruit voortvloeit. De vraag: „wanneer moet ik getuigen voor mün geloof en de geloofswaarhe den” is niet gemakkelük te beantwoor den. Daar is op de eerste plaats moed voor noodig, maar daarnaast ook tact en voorzichtigheid. Er kan n.l. evenveel kwaad worden gesticht door ontüdig en onhandig „getuigen” als door zwügen uit lafheid, daar waar gesproken moet worden. Hoe ten deze de ware maat te vinden? Wanneer u ’t hart tot spreken dringt, zoo spreek, zouden wü met den dichter kunnen zeggen. Maar ook die raad is voor allen nog niet afdoende. Het komt nJ. in onzen tüd veelvuldig voor, dat menschen gedrongen worden tot getui gen, waar zü beter gezwegen zouden hebben. Waarom in onzen tüd? Omdat de vrüheid van het woord in het open baar in dg zoogenaamd beschaafde wereld, in de „democratische” landen, absoluut gewaarborgd is. In parlemen ten en bestuursvergaderingen van stad en gewest kan men in één en dezelfde zitting de meest uiteenloopende meenin- gen hooren verkondigen. Men hoort er christenen en heidenen, godsvereerders en godloochenaars, men hoort tienderlei soort zedenwet aanprüzen. In zulk een büeenkomst is „getuigen” niet moeihjk; integendeel: men moet voorzichtig zün met daar het heiligdom van zün bin nenste bloot te leggen, omdat in zulke verpolitiekte samenkomsten zoo weinig woorden uit volle, diepe overtuiging ge sproken worden; omdat daar zooveel gezochts bü is, zooveel woorden worden ten beste gegeven, om de eigenlüke be doeling te verbergen. Wie in dergelüke vergaderingen zich tot zakelüke bespre kingen beperkt en zoo min mogelük zich op het terrein der algemeene beschou wingen laat verlokken, doet gemeenlük het verstandigst en bereikt het meest Van overtuigen, van overhalen tot een ander standpunt, van bekeeren is daar toch geen sprake. Moed om te „getui gen” is daar niet noodig; integendeel er kan meer moed in zwügen liggen omdat „getuigen” in zulke büeenkom- sten maar al te dikwüls goedkoop ef fectbejag is. Natuurlük zal het voorkomen, dat ook in publiekrechtelüke colleges voor God en godsdienst getuigd moet worden. Dat

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Noord-Hollandsch Dagblad : ons blad | 1930 | | pagina 1