Bmnenlandsch Nieuws
Gemengd cNieuws
Schoonmaaktijd
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
EERSTE KAMER
ontvoerd
Nu
De affaire ..Beider Belang”
een jongen
xf
Twee dooden. een zwaar gewonde
TWEEDE KAMER
Ernstig auto-ongeval tc Kaatsheuvel
ONZE OOST
Gevaarlijke Samenzweerders
Hevige brand te Breda
KERKNTEmvS
S-
Verwacht bezoek van de Koningin
Spoorwegongeval bij
Oldenzaal
Ernstig verkeersongeluk bij
Oosterhout
De Broeders van O. L. Vrouw van
Lourdes
Laatste wagen van een D-trein
ontspoord
De ontvoerder op heeterdaad
betrapt
Door speculeeren tot diefstal
gekomen
Zuiderzee -Visschsrij -
tentoonstelling
F
Verduistering van 20.000
aan effecten
Een schuld van 2 miilioen aan obligaties
Feorzitter:
mr.
brandstlchtlngs bommen
Vergadering van Woensdag 1* Maart
Voor»Hier: Mr. J. R. H. van Schalk
De
was.
De Landraad te Bindjei heeft een aanvang
er
Het eeuwfeest der congregatie
voor
i
t
kostte en ornaat
wanneer er uitkeerlngen
Ken plan on» alle blanken op Java
te vermoorden
Gisteren is te Breda een hevige brand uit
gebroken in de bergplaats van glas, olie en
verfwaren der firma Merman* aan de van
Goorstraat.
Voordat de brandweer ter plaatse was stort-
wenschte
geen
te het dak van het huls reed* in. Toen d*z*
arriveerde werd het vuur met kracht aange
tast. De belendende meubelfabriek van da
firma CantUn wist men door nathoude*
voor aantasting van het vuur te bewaren.
Reeds om half twee was de brandweer
den brand meester. Op "n gegeven motneut
was de vuurzee zoo hevig, dat zich een dik
ke rook over de geheele itod verspreidde.
Tal van autorit ?iten hebben het blua»
whlngswerk gadege 'agen.
De schade wordt door verzekering f*-
dekt.
Gistermiddag- ongeveer kwart voor 3 heeft
op het spoorwegtraject OldenzaalBenthetm
nabij de Duitsche grens een treinongeval
plaats gehad. Van den D-trein, welke om
13.34 van Oldenzaal naar Berlijn vertrekt,
ontspoorde bij db Dinkelbrug op een wissel
de laatste personenwagen van den trein.
Daar momenteel werkzaamheden aan de
Dinkelbrug en aan een der lijnen worden
verricht, wordt daar met geen grootere snel
heid gereden dan 45 KM., terwijl slechts
een Hjn in gebruik is. Door deze geringe
snelheid is het ongeval goed afgeloopen. De
ontspoorde wagen heeft ongeveer 200 meter
naast de rails geloopen. waardoor deze voor
een groot gedeelte zijn verbogen, terwijl die
pe gleuven in het wegdek zijn ontstaan. De
wagen werd afgehaakt en na een kort op
onthoud kon de D-trein de reis voortzetten.
In den laatsten wagen zaten geen reizigers.
Beide lijnen zijn thans versperd, zoodat rei
zigers van en naar Duitschland ter plaatse
moeten overstappen. Men hoopte gister
avond nog een der lijnen weer in gebruik
te kunnen nemen. Persoonlijke ongevallen
vonden niet plaats.
Twee rechercheurs te Amsterdam hebbes
een 53-jartgen kantoorbediende aangehou
den, die verdacht wordt van verduistering
van een aantal effecten ter waarde van
twintig duizend gulden.
De gearresteerde was in dienst van een
cnmmissionnair in effecten, in welke kwali
teit hij met verschillende personen in aan
raking kwam. Zoo behoorde tot de cliënteel*
van het kantoor ook een heer en dame, dia
effecten bezaten. Toen de heer stierf, ver
zorgde genoemde bediende het effectenbeait
der dame. o.a. verzorgde hij geregeld de
coupons. Het ongeluk was nu. dat de be
diende. die een beperkt inkomen bad, zich
met verschillende speculaties inliet. Zoo ge
raakte h(j in schulden, die allengskens tot
18.000 aangroelden. Daar hij geen uitweg
wist, heeft hij de effecten der weduwe uit
de safe gehaald waarvan hij een sleutel be
zat en deze stukken in onderpand gegeven
aan zijn schuldeischers. waarmede hij du*
een onrechtmatige daad beging. Toen hij
nu van het geleende geld de rente, die toe
een groot bedrag was opgeloopen. niet meer
betalen kon. liet hij van de effecten voor
een gedeelte ter waarde van 7700 verkoo-
pen. Het reeteerende deel der in onderpand
gegeven effecten zal aan de weduwe moeten
worden teruggegeven.
Gistermiddag werd te Kaatsheuvel (N.-B.)
zekere L. Versteeg, een varkenskoopman uit
Wijk en Aalburg, toen hü vanuit een sla
gerij komend, waar hij zaken had gedaan,
den weg overstak naar zijn vrachtauto, aan
gereden door een Bulck-auto. bestuurd door
den heer van Gent.
V. werd tegen den grond gesmakt, waarna
de auto hem dwars over het lichaam reed.
Het slachtoffer werd de woning van den
slager binnengedragen waar V. door twee
doctoren werd onderzocht
In verband met het feit, dat er rermoede-
Hjk Inwendige verbloedingen hebben plaat*
gehad, mocht de mar. niet worden vervoerd.
Zijn toestand is vrij ernstig.
Door het Tentoonstellingsbestuur van de
Zuiderzee-VlsscherU-Tentoonstellng is een
verzoek gericht aan H M. de Koningin om
de Z. V. T. met Haar bezoek te willen ver-
eeren en het heeft de stellige verwachting,
dat het H. M. zal behagen hieraan te vol
doen.
Ter gelegenheid vab dit hoog bezoek zal
de vlootrevue worden gehouden, waarbij de
geheele Zuiderzeevloot bijeengebracht zal zijn
en geankerd zal liggen in de Zuiderzee, dwars
van het tentoonstellingsten eln.
H. M. de Koningin en gevolg. Ministers en
genoodlgden. zullen met een salonboot langs
de gepavoteeerde vlsschersvloot «toornen en
deze in oogenschouw nemen.
Aan de revue zal ook de geheele vloot
van de Koninklijke Nederlandse he Zeil- en
Roelvereeniglng deelnemen.
Dat deze vlootrevue een zeer bijzonder en
schilderachtig schouwspel zal opleveren be
hoeft welhaast niet vermeld te worden.
Dat deze Tentoonstelling door haar bij-
•onderen aard zeer velen sympathiek 1*, is
reeds bewezen door de buiten gewoon groot e
belangstelling, die zoowc' uit het buitenland
als uit alle deelen van ons land is geble
ken, oa. heeft de Kamer van Koophandel
te New York medegedeeld, dat zij aan de
verschillende reisbureaus in Amenka de haar
verstrekte bijzonderheden over deze Ten
toonstelling heeft doorgegeven.
Ook heeft zij het Tentoonstellingsbestuur
verzocht, haar van den verderen gang der
voorbereiding op de hoogte te houden ter
wijl zij voor een uitgebreide berichtgeving
aan relsbureaux en pers zal zorgen.
Voorts zal propaganda worden gemaakt
door middel van sluitzegels. affiches, recla-
medoeken enz.
Door Provincie en Gemeente zijn flinke
bedragen als subsidie toegezegd en door het
Rijk tal steun worden veneend en wel in
verband met de belangen, welke het eeft bij
een goede oplossing van het Zuiderzeevraag-
stuk. Van all? zijden 1* verder zeer veel fi-
nancleele steun toegezegd zoodat óen royale
opzet van de Tentoonstelling wordt onder
nomen.
Er zullen voorts tal van attracties en ver
makelijkheden zjjn: roei- en zeilwedstrijden,
demonstraties met vliegtuigen enz. Toestem
ming is ook verkregen voor een verloting van
15000 loten tegen f 1 per lot, met een totaal
aantal prijzen van 260. waaronder teer fraaie.
Een tentoonstelling welke zooveel bezoek
belooft als deze Z. V. T.. zal njet vergeefs
onder de aandacht van zakenlieden warden
gebracht Het zal dan ook voor fabrikanten
en handelaren een unieke gelegenheid zijn
op deze tentoonstelling hun artikelen aan
duizenden bezoekers uit binnen- en buiten
land te toonen en relaties aan te knoopen.
Tenslotte kan nog worden medegedeeld,
dat er ter opluistering van deze expositie
inzendingen van schilderijen, zeldzame oude
scheepsmodellen, kleeuerdrachten en oude
sieraden uit de verschillende musea zijn toe
gezegd.
Voor huisvesting en verkeer zijn ultgebrel-
de maatregelen genomen.
In het eere-comité nebben zitting geno
men: Jhr Mr. Ch. J M. Ruys de Beeren-
brouck, Mln. van Staal Binnen) Zaken en
Landbouw; Mr. P J. Revmer. Minister van
Waterstaat; Mr. Dr. L N. Deckers. Minis
ter van Defensie. Jhr. Mr Dr. A. Röell, Com
missaris der Koningin tn Noord-Holland; H.
Colijn, Minister van Staat, Voorz. van den
ZulderzeeraadMr P. A. V. Baron van
Harinxma thoe Slooten Commissaris van de
Koningin In FrieslandDr. H. Th. 's Jacob.
Commissaris van de Koningin in Utrecht;
Mr. S. Baron van Heemstra, Commissaris
van de Koningin inGelderlandMr. A. E.
Baron van Voorst tót Voorst. Commissaris
van de Koningin in Overijssel.
Kr 1* voorts een uitgebrela comité van
aanbeveling, terwijl van het uitvoerend co
mité de heer W. Th. C Zimmerman, burge
meester van Enkhuiaen. eere-voorzitter is.
Gisteravond 6 uur heeft een ernstig onge
luk plaats gehad, waarbij twee mensetoen-
levens te betreuren zijn.
Op den Bredaachen weg begaven zich op
dien tyd drie arbeiders per flets naar Ooe-
terhout. de 20-jarige Van Mook, uit Ooster-
houl. de eveneens 30-jarige v. d Elshout uit
Oosterhout en de weduwnaar Strik.
Bij het RK. Missiehuis Steyl kwam hun
de tram van de Zuider Stoomtram-Mlj uit
de richting Breda achterop, waarbij zij ver
moedelijk door den rook een oogenbllk zijn
verblind geworden, zoodat zU een van den
tegenovergestelden kant komenden auto niet
zagen en door dezen werden aangereden.
De arbeider v. Mook en v d. Elshout
werden op slag gedood, terwijl Strik ern
stig gewond werd opgenomen. Geestelijken
uit het Missiehuis waren onmiddellUk ter
plaatse en verleenden geestelijken bijstand,
terwijl de geneesheeren dr. Sluiter uit Tete-
ringen en dr. van Liebergen uit Oosterhout
een kwartier na het ongeval aankwamen,
doch bjj v M en v. d. E. slechts den dood
konden eónstateeren. S. Is naar het zieken
huis te Breda gebracht. Zijn toestand is zeer
zorgwekkend
Een onderzoek naar de oorzaak van het
ongeluk wordt Ingesteld. De verslagenheid
in het dorpje Oosterhout la algemeen en
groot.
gemaakt met de strafzaak tegen een hoofd
mandoer. twee mandoers en vier koelies «ren
de onderneming Doerian Moelau te Fbdang
Brahrang wegens het beramen van een plan
tot opstand tegen het Nederlandsche gezag
in den aanvang van 1930.
De samenwerkers hadden zich verbonden
door onderling hunne krissen te rullen, waar
door zij een bovennatuurlijke maeht zouden
kriigen en voorts door het eten van pisang
radjah. waardoor zij onkwetsbaar zouden
zijn.
Alle verdachten ontkenden, uitgezonderd
zekere Adiwinoto. die vertelde, dat beklaagde
Harsodimedfo hem had opgedragen speciaal
jonge krachtige mannen op te ruien, aange
zien die voor den opstand noodig waren. Voor
den opstand sou een sein worden gegeven
op Java. Adiwinoto verklaarde voort*, dat
men voor den opstand het plan koesterde,
all eblanken te vermoorden, zonder onder
scheid van rang stand of nationaliteit.
Beklaagde Harsodimedjo. die aanvankelijk
ontkend had. gaf ten slotte toe.
Ten Stadhuiae te 's-Hertogenbosch Is een
comité opgericht, dat zich ten doel stelt gif
ten In te zamelen, teneinde de Congregatie
van de Broeders van O L. Vrouw van Lour
des. te Dongen, bü haar eeuwfeest een feest
gave te kunnen aanbieden. Het comité tracht
dit doel te bereiken door bet organiseeren
van een nationale loterij.
In het comité hebben zitting genomen:
Burgemeester Swltzar. van Dongen, voorzit
ter; J J. H Vgrberne, Johannes Camphuys-
straat 252, Den Haag secretaris-penning
meester; mr. F van.-Lanschot burgemeester
van 's-Hertogenbosch: mr. W. J M. Urn-
rnels. vice-president van de rechtbank te
's-Hertogenbosch; C. Romme administrateur
der Godshuizen te 's-Hertogenbosch; H. W.
D. Hsllebrekers. fabrikant te Rotterdam; W.
J. N. Marcelis. te Rotterdam, wethouder F.
N D. Nivard te Rotterdam; de heer Bertels
president van het college van regenten van
het R. K. Oudetiedenhuis te Delft: mr. dr.
L N- Deckers, minister van Defensie; A. C.
A van Vuuren. lid der Tweede Kamer, pre
sident van het college van regenten van bet
R. K. Wees- en Oudeliedenhuis te 's-Gra-
venhage en deken H. A. Th. van Dam te
'»-G ra venhage
Ruwe, rood* of schrijnende handen
weer gaat, racht on mooi door Pörof
dit achterwege omdat dat abenne-
extra-geld kostte en ornaat zij ver-
dat.
waren, zij hun deel wel zouden zien toege
zonden.
Toen er ten slotte zoowat niets meer in
kas was. is de nieuwe directie, met als
instrument in haar handen de Mij. „Wa’da
oë obligatiehouders, op wier pap eren meer
of minder greote premiën waren gevallen,
doch die niet om hun geld waren geKorrtfn.
gaan overhaien om de obligaties van IOC
In te ruilen voor nieuwe en verschillende
nummers ad 10. zoodat zjj voor eke obli
gatie van 100 tien kltlne in de plaats
ontvingen, waarbij dan als motief werd
opgegeven, dat men a’dus tien kansen had
tegen anders één. Verzwegen werd in den
regel, abt de premie dan tevens per obli
gatie tot 10 pct. van de vorige was geredu
ceerd.
Directeur dezer Maatschappij Walda is de
heer Sdie met den hoofdmspecteur van
„Beider Belang den heer van R. samen
werkte. Deze beiden zijn, evenals een agent
van „Beider Belang" te Leeuwarden, even
eens gear: es terd onoër verdenking van de
gelden, toebehoorende aan obl'gat ehouders
ten eigen bate te hebben aangewend.
Nog dielde de heer Koomans mede, dat
ook te Enschedé, Utrecht. Maastricht en
Middelburg de '-justitie tot ingrijpen is
overgegaan.
In verband met het justitieel ingrijpen in
de manipula tes van de Maatschappij tot Ex
ploitatie van Onroerende Goederen ..Beider
Belang vernam het Ned. Corr. Bureau van
den heer H. A. Kcomans, hoofdredacteur-
admn st ra leur van het 14-daagsche bad .De
Vraagbaak" om. de volgende bijzonderheden:
De Mij- ..Beldtr Belang”, een twintigtal
jaren geleden oftge. Icht, werd allengs een
groote maatschappij op het gebied van obli
gatieleningen. die telkens 21000 obligat es
ad f 100 Uitgaf, welke op afbetaling onder
de menschen werden .‘bracht
Directeur was .destijds ae beer K J. Pb
Reusen, die Inmiddels Is overleden. Commis
sarissen waren jhr. C. L. B. W van BuchUlen
van de Haere. oud-burgcmcester van VoLen-
hove. D. J. Bjjleveld. oud-lnspecteur van
Financiën in Neo'.-Oost-ïnd en mr. Max
Levenbach te Amsterdam, terwijl laatstge-
noemoë tevens optrad als rechtskundig advi
seur der maatschappij. De directeuren geno
ten leoler 24 mille salaris, terwijl de commis
sarissen 12 mille per jaar ontvingen, met dftn
verstande, dat de rechtskundig adviseur als
zoodanig bovendien 6000 genoot. Een procu
ratiehouder was er. die 20.000 traktement
ontving. De trekkingen geac.hieaden niet,
zooais aanvankelijk was gemeld, cp de
Staatsloterij, doch zelfstandig en wel ten
huize van tn.. Levenoach en ten overstaan
van notaris van Campen te Amsterdam.
In de .aatste ja: en was de onderneming
vaak achterstal'ig met de ultkeering van
premiën; verscheidene zelfs weraën in het
geheel niet uitgeleerd.
A’s amortisatiefonds was er een huizenbezlt
tot een bedrag van ruim 500 000, doch vele
hulzen werden door de maatschappij van de
hand gedaan en op het restant kwam nSje-
nceg 100 pet. hypotheek. Ten s’otte was het
bezit gereducee.d tet 250 mille met volle
hypothrek.
Belanghebbende crediteuren en ock ae heer
Koomans hebben getracht het failltaszment
der onderneming te bewerken ten:inde een
verder inzinken te voorkomen doch mr.
Hermans a'» Officier van Justitie gaf hem
ten antwoord, dat dj rechtbank aaarvoo
geen voldoende t'rmeh aanwezig achtte.
De heer Kocmans raamt thans de schuld
van de onderneming op 17 20 miilioen aan
obligaties en het achterstallige bedrag aan
premle-ultkeering op minstens 300 000.
Inmiddels is de ond’rneming door de ge
noemde heeren overgedaan aan anderen
met name aan den thans gear: esteerden O
en den evenrens in arrest gestelden commis
saris T. K.. die zich met een salaris van
400 per maand tevreden ste'den. Bij de
overdracht werd als voorwaarde gesteld, dat
de onderneming in geen geval zou mogen
fal'keren.
Wanneer er trekkingen plaats badaeü*-^
en dit geschiedde elke maand daivSSst
de directie mteraard waar de premiën waren
gevallen. ZocveU mogelijk weren de uitsla
gen dan naar de overtuiging van den
heer Koomans per advertentie bekend ge
maakt in plaatselijke bladen verbulten de
omgeving van de „gelukkige" obligati: hou
ders. een taktlek. die herhaaldelljk het ge-
succes had. dat de betrokkenen
aanspraak cp hun ultkeerlng deaen
gelden. Hierbij dtent aangeteckend, dat na
5 jaar de vorderingen verjaa den.
Toen Is ae actie van „De Vraagbaak" ge
komen. waarin telkens mededeellngen over
de situatie der maatschappij en over de
premietrekklngen verschenen. Zeer vele vor
deringen werden op die wijze nog verztlvera,
doch bij gebrek aan actief der ondtmeming
ging dit steeds moell ijker. De redactie van
De Vraagbaak beschikt over een volkdigen
staat van de trekkingen van „Beider Be
lang" en zii weet precies welke nummers
een pr: mie hebben gehad of hadden
moeten hebben sedert jaren her.
Weliswaar konden obligatiihouders zich
abonneeren op trekkingslljsten, doch velen
lieten
ment
trouwden.
zedesguillbreerden voor den Landraad
Ie Mndjei
Bpr. komt dan tot het betoog van prof
Van Embden en hij bestrijdt dien* gedachte
van weerloosheid, die ons zou kunnen bren
gen tot een toestond, waarbij een tweede Je
anne d’Arc zou moeten opstaan om de verde
diging van de burgerij ter band te nemen.
Het 1* spreker* overtuiging, dat onze hou
ding in 1914 oorzaak is geweest, dat on* land
bulten den oorlog 1* gebleven.
De gasoorlog wordt als Iets geschilderd,
waartegen geen verweer mogelijk zou zijn.
Maar deze meentng wordt volstrekt niet door
de werkelUk-deskundlgen gedeeld.
De zaak Is in werkelijkheid 6e*e, dat ook
de Nederlandsche Regeertng die middelen
veraf .chuwt, doch »lj is van meenlng. dat
wanneer eenlg vijandelijk leger tegenover
onze bevolking den ga-oorlog te baat zou
nemen, ook onze weermacht haar toevlucht
zou hebben te nemen tot die middelen.
Spreker wijst den heer Van Embden er op,
dat vele van diens partijgenooten het
standpunt der eenzijd ge ontwapening vol
strekt niet deelen. Hij stelt voort* de vraag
of, wanneer een communistisch Igeer ons
land zou binnenvallen, wjj dat leger maar
z'n gang zouden moeten laten gaan.
Indien wij een leger hebben, dan hebben
we althans een m'ddel tot verweer.
Overigens zjjn de gemeentebesturen de
aangewezen, colleges om maatregelen ter be
scherming te treffen. Doch dit wil volstrekt
ntet zeggen dat de Regeertng er onverschill
ig! tegenover zou staan.
Wat het Deensche wetsontwerp betreft,
zegt spr., dat de Nederlandsche regeertng
niet verantwoordelijk kan zijn vor wat de
Deensche regeerlng doet. Maar ontwapening
beteekent dat ontwerp volstrekt niet; hoog
stens een voorstel tot vertn'ndertng, mis
schien groote vermindering van de bewape
ning.
De Nederlandsche Regeertng wil eveneens
vermindering van bewapening. Spr. zal daar
de grootst mogelijke medewerking aan ver-
leenen. en daarbij zij men overtuigd van zijn
vredes-ldeaal. Het bezit van dit ideaal ver
hindert echter niet, dat men doet wat nood
zakelijk Is in het belang van 's lands verde
diging.
Er worden geen replieken gehouden.
De Dé^nsiebegrooting wordt met 29 tegen
13 stemmen aangenomen.
(Tegen de sociaal- en vrij», democraten).
Te ruim 5 uur verdaagt de voorzitter de
vergadering tot Donderdag 11 uur.
Drie jongens speelden glstertniatiag in het
Haagsche Bosch Een onbekende man op een
motorfiets stopte bij de kinderen en vroeg
of zij het niet aaidig zouden vinden om
achterop een eindje mee te rija'ën. Een der
kinderen de otnstreeÊs 12-jarige G. zei:
„graag" en ging op den duo zitten. De man
gaf vol gas*en verdween in de richting
Leiden.
Dit vertelden de twee achtergebleven jon
gens aan den inspecteur op het politiebu
reau. waar ze dadelijk naar toe waren ge
loopen, toen ze hun vriendje hadden zien
verdwijnen. Zij hadden achterdocht gekre
gen.
De Inspecteur waarschuwde de afdeellng
C. op het hootdbureau van politie en deae
afdeeling alarmeerde dadelijk alle politie
korpsen in de omgeving. De wegen werden
afgezet De marechaussee in Wassenaar g:ng
de duinen in. Hoe snel alle* in zjjn werk
gegaan is. blijkt uit het feit, dat de maré-
chaussée den man op heeterdaad betrapte
bij het plegen van niet te noemen hande
lingen met den ontvoerden jongen.
Arrestatie en overbrenging naar Den Haag
volgde. De jongen 1* aan zijn ouders terug
gegeven. De man is Ingesloten.
de middelen. De Katholieken willen
om bewanening te verminderen. De
Van Embden wil eenzijdige ontWapennlg
door de kleine naties. Spr. heeft zich er aan
geërgerd, dat de heer Van Embden en me
vrouw Pothuis-Smit zich het monopolie
toekennen, om zich voorstanders van den
vrede te noemen. Mogen zij in de toekomst
ook eens erkennen en waardeeren. wat in
de kringen van andersdenkenden ten bate
V*n den vrede wordt gedaan.
De MINISTER VAN DEFENSIE dr. DEC
KERS, beantwoordt eerst de aangelegenhe
den betreffende de zeemacht
Geen zeemacht zal voldoende zijn om te
allen tijde en zoowel in West als Oost eiken
onverwachten aanval te bestrilden. Spr. zegt
dit met het oog op Curacao. Dat de .Arend"
geen beteekenls zou hebben als bescher-
mingsvaartuig, wordt door spreker ontkend
Aanvulling zal wanneer noodig. niet uitblij
ven
De beslissing Inzake den militairen vllee-
dlenst Is door spr. niet genomen dan na ont
vangst van deskundige adviesen zoowel van
de zijde der landmacht als van maritieme
zijde.
Vervolgens komt spr. tot de actie der on
derofficieren. HU constateert, dat de af
schaffing der dubbelrangen niet buiten net
georganiseerd overleg is geschied en zegt
dat niemand tegen zijn wil vóór zijn tijd tol
worden gejcensionnecrd. De onderofficlers-
vereenlglng .St. Martinus” heeft den juisten
weg gewandeld in tegenstelling met de on-
derofficiersvereeniging „Ons Belang" die een
serie onrustwekkende artikelen en moties het
'licht heeft doen zien.
Het vooroefen Ingslnstituut moet niet alleen
gehandhaafd, doch ook tot hoogeren bloei
gebracht worden.
Handhaving van de kringenwet noodza-
kelUk. Wat Haarlem betreft, daar heeft spr
“een voordracht over deze-kwest.e laten hou-
j den. doch toen is van bezwaren voor Je
stadsuitbreiding niets gebleken.
Wat de mobili'at eslachtoffers betreft
hoopt spr nadat deze begroot ng zal zijn af-
gehandeld zich bezig te houden met een
bestudeering van het rapport der commissie-
Aalberse dat 5 dezer is ingekomen.
De positie van de oud-gepensionneerden
heeft sprekers volle aandacht en ook die van
het kabinet in zijn geheel, dat te dezer op
zichte eveneens homogeen is. De uitingen
van' minister De Geer te dezen zijn hoop
gevend voor dg oud-militairen. Spreker raadt
mevr. Pothui^Smit aan. nog eenlg geduld
te hebben "rti de publicatie der te nemen
maatregelen af te wachten. Indien spr. net
praedicaat „enfant chéri' mag aanvaarden
dat mevr. Pothuis- -Smit hem toekende, dan
hoopt spr dat die afgevaard gde haar stem
aan diens begroeting zal geven. Of moet men
al* minister van Defensie bepaaldelijk ,jge-
hoond" worden door militaire deskundigen,
om den door mevr. PothuisSmit goed ge-
achten weg te kunnen bewandelen?
de jaarverslagen der ontgtnnlngsmaatsciiap-
pljen.
De uitvoering van den aanleg van kanalen
ressorteert onder het Departement van Wa
terstaat. De te dien aanzien gemaakte op
merkingen zal spr. dan ook met diens ambt
genoot bespreken. Ongeveer 87 miilioen is
dit jaar op de begroeting geplaatst voor de
uitvoering van allerlei werken.
De opmerkingen van den heer Schaper
zal de Minister bespreken met den Minister
van Arbeid. Men moet ook denken aan de
tienduiaenden Nederlandsche arbeiders die-
in het buitenland werken. Het betreft hier
een vraagstuk van internationalen aard.
De loonen bij de werkverschaffin't waren
voor Amsterdammers in 1929 f 26 A en
I 23.20 per week, voor Rotterdammers t 39
en 27.10. voor Hagenaars 31.50 en 29.50.
De Utrechtsche arbeider» verdienden f 38.
a 39.Zij verzetten meer dan anderen.
De loonen der platteiandarbeiders tewerk-,
geatelden Zijn niet te laag in vergelijki-g
met het vrije boerenbedrijf. Spr. merkt op.
dat evenals de Engelsche regeering. ook deze
regeertng geen scherpe critlek heeft onder
vonden van de partijen, waarop zU niet
steunt
De interpellatie wordt gesloten.
De vergadering wordt verdaagd tot Don
derdag.
Bij de voortzetting van het werklooshelds-
debat betoogt de heer EBELS (V. .D.) de
wenschelUkheid van een toeslagregeling bU
de centrale werkverschaffing. Nauwere sa
menwerking Is noodig met het departement
van.waterstaat in verband met de uitvoering
van waterstaatswerken. Spreker bitwijfe.t of
op de ontgonnen gronden van de centrale
werkverschaffing wel voldoende personen zijn
te werk gesteld.
De heer HIEMSTRA (S. D. K. P.> betoogt
dat verzet t:gen de rationalisatie niet alleen
dwaas, maar ook onvruchtbaar zou zijn. Ont
kend kan 'echter niet worden, dat de arb i-
ders het slachtoffer worden van dit systeem.
Ook in het landbouwbedrijf kan men ver
meerdering van werkloosheid verwachten.
De landbouwarbelders hebben ook recht op
tewerkstelling en spreker vraagt of de werk
verschaffing ook voor hen zal blUven open-
gtean.
De loonen van plattelandarbslders bU de
werkverschaffing zjjn zeer laag, zoodat ver-
hoocing noodzakelijk is.
Voorts vraagt spreker de premie van
ziekteverzekering voor tewerkgestelden vol
ledig te nemen voor rekening van het Rijk.
De heer KUIPER (R. K.) meent, dat de
Interpellatie niet op een juist tijdstip is ge
houden. aangezien de werkloosheid thans
niet uitermate groot is. Deze is thans van den
omvang van 4 jaar geleden. Van vermeer
dering is in die jaren geen sprake gewezst.
Ondanks het voortschrijden van de rationa
lisatie is de werkloosheid gedaald. In
Duitschland is het cUfer ook niet «tUgende.
Alleen Engeland heeft te kampen m»t een
kleine vermeerdering der werkloosheid.
Intusschen valt niet te ontkennen, dat de
vooruitzichten allerminst gunstig »Un. Daar
om lijkt het spreker noodaakelük. de orga
nen. die eer rol spelen bU het werkloosheids,
vraagstuk te concentreeren. De werkverschaf
fing moet uitgebreid worden.
De heer SLOTEMAKER DE BRUINE
(C.-H-L meent, dat bU samenvatting van het
geen gezegd is, men kan zeggen, dat de
toestand niet verontrustend is.
Het beste middel is alttjd nog de werkver
ruiming. Spr. denkt aan de wegen en de
Zuiderzeewerken. DaarbU is weder nauwe
samenwerking tusschen de dejsartementen en
in 't verstrekken van adviezen noodzakelijk
Wanneer wij zonder meer aandringen op
terhooging der loonen in den landbouw, dan
Is het de vraag of wjj niet de paarden achter
den wagen zouden snannen.
De heer SCHAPER (8. O- A. P.) gelooft
niet, dat tot nu toe de vraag der arbeiders
van vreemde nationaliteit In Nederland 1»
besproken.
Zou men dit vraagstuk niet eens kunnen
onderzoeken door middel van een Staats-
commlsf'e ten einde den omvang van het
euvel na te gaan en te overwegen of
geen maatregelen genomen kunnen worden?
De heer BRAAT (P. B.) hoont, dat de re
geering grondwerk, arbeid aan wegen en
dergelijke, b.v. In den winter aal doen ge
schieden. als de landbouw de menschen
niet noodig heeft
Ontginning van woeste gronden acht spr.
niet doeltreffend.
De gronden, die nog niet ontgonnen zijn,
zjjn niets waard.
De heer KORTENHORST (R K betreurt
het in hooge mate, dat de Kamer niet be
schikt over goede rapporten, zooais dat in
Engeland het geval is.
Spreker wjjet er verder op. dat er. wat
onze economische jjolltiek betreft, geen en
kele reden is. gerust te zUn op de Inter
nationale toekomst van den vrijhandel.
MINISTER RUIJS DE BEERENBROUCK
wijst er op, dat in ons land 10 pet. der werk -
loozen geholpen kon worden bU de werkver
schaffing. Men moet rekening houden met
wat economisch verdedigbaar is. Mocht het
noodig zijn, dan zal de regeertng niet aarze
len aan de Stoten Generaal voorstellen te
'doen ter uitbreiding der werkverschaffing.
De regeering ia paraat HU heeft de kwestie
der centralLcatie ernstig in «tudie en deeit
de meening volledig, dat voorkeur moet wor
den gegeven aan Ned^r'.andsch fabrikaat.
Het is moeiUjk te voorsnellen welke" Tich-
tlng de crisis zal uitgaan. Met de voorberei
ding der wettelUke werkloosheidsverzekering
wordt voortgegaan, doch eerst moeten de ge
volgen der Ziektewet, die ook nieuwe lasten
op de bedrijven legde, doorwerken. Spr aal
nagaan of het mogelUk is d* Kamer volledi
ger in te lichten o»*r d« werkverschaffing
HU denkt daarbu de toezending van
VEBGADERING VAN WOENSDAG
19 MAART
W. L. baroa de Ve* van
Steenwjjk
Defensiebegrootln* 1930
Voortgegaan wordt met de behandeling
van de Defensie-begrootlng.
Prof VAN EMBDEN <V.D.) zet »Un rede
voort Spreker haalt eenige citaten aan van
Duitsche Katholieken, oa. prof. Keiler en
pater Stratmann, die ten aanzien van den
vrede en de bewapening geen dubbele mo
raliteit huldigen. De Nederlandsche Katho
lieken denken daar blijkbaar anders over.
Vervolgens vestigt spr. de aandacht op
prae-advlezen door de heeren v. Lanschot
en generaal Van Munnekrede. voor de Ka
tholieke StaatopartU gehouden en uit welke
prae-advlezen een stevige militaire tendens
■prak. Er mocht over die prae-adviezeii
niet gestemd worden; zU worden in het
archief geborgen; blUkbaar had men vrees
voor de stemming.
Wat de verdediging onzer onafhankelijk
heid betreft, spreker zou niet weten van
welken kant ons land eenlgen aanval zou
hebben te verwachten.
Minister DECKER: Dee te beter.
Prof. 'JAN EMBDEN, voortgaande, be
roept zich op den vorigen mlnister-presl-
«tant, den heer De Geer, tn zUn rede In ver
band met de Utrechtsche falsificatie, waar
in deze bewindsman verklaard* dat ons
land met alle staten on vr1end»ehapneHj-
ken voet stond, en dat hij hoopte, dat die
oude banden zouden mogen worden ver
sterkt.
Wat de handhaving onzer neutraliteit
betreft, de bew^penaars beroepen zich op
den Volkenbond om te betoogen dat de weer
macht moet worden gehandhaafd. De Vol
kenbond wordt daardoor tot ooriogsinstl-
tuut verlaagd.
De weermacht, zoo betoogt spr. verder,
werkt als een zeer sterke magneet ten aan
zien van het oorlogsgevaar.
Spr. vraagt of de minister kan waarbor
gen. dat de toekomstige Duitsche, Fransche
Engelsche en Belgische regecringen zUn In
zicht inzake onze neutraliteit zullen deelen.
De verdediging tegen aanvallen uit de
lucht, met gas-,
enz., waarvan één vliegtuig er verscheidene
kan meevoeren, zal onmogelijk zUn. Boven
dien bezit ons land de actieve bescher
mingsmiddelen pp geheel onvoldoende
schaal, natuurltik uit flnancleele onmacht.
Spreker concludeert, dat men tot ontwa
pening zal moeten overgaan.
Op het gebied der ontwapening Is van
deze Re-reerfng niets te verwachten, zelfs
niet In de richting van internationale ont
wapening. De opvatting van Defensie is,
dat wU nog b-neden het minimum van
bewaoening blijven. Spreker eindigt met
de conclusie, dat de voortgaande bewape
ning onze ondergang zal beteekenen.
Dan is het woord aan den heer VAN
LANSCHOT (R. K.). Over het urenlange
betoog van dm. heer Van Embden en over
dat van mevr. Pothuis maakt spr. deze
algem«ene onrtierklng: zU bezigen voort
durend gevoelsargumenten. AI»of de katho
lieken geen gevoel zouden hebben voor de
ellende van een oorlog. De heer Van Emb
den heeft geen enkel bewUs voor zijn betoog
bügebracht; hij heeft zich bedolven onder
onwaarschijnlijkheden en zich met een be-
nUdenswaardiee zelfverzekerdheid den pro
fetenmantel omgeworpen. Met een verbeel
dingskracht, die spr. den heer Van Embden
benUdt. zegt deze dat een mogelljke tegen
stander ons, omdat wil bewapend »Un. met
een aanval vóór zal zUn: er ontstaat een
wedstrijd in preventief ingrijpen. Spreker
dacht: hoe kan een dergelHke theorie uit
gaan van den heer Van Embden. Op die
manier werpt hU alles, wat hU tot nu toe
heeft gezegd voor de ontwapening, omver.
Spr. beetrUdt verder den heer Van Emb
den en mevr. Pothuis en verdedigt dan het
katholiek program ten aanzien van de neu
traliteit en de verdediging van het Vader
land. Het voornaamste punt van dit pro
gramma werd door den heer Van Embden
onbesproken gelaten. De eigen n ede wer
king en de vredesactle door krachtigen
steun aan den brief van Paus Benedictus
XV. Spr. en de heer Van Embden willen
ten slotte hetzelfde, doch zU verschillen In
overleg
heer
155 De passagiers hadden reuzen-pret. Er klonk gegi’. gelach
en menigeen van louter plezier, brullend op het scheeps-
aak lag. „Is me dat lachen." riep er een. ,."t is alles zoo
komiek." „Ik." riep een ander schaterend. „Ik lach me
haast een kriek.
