ONS BLAD
L. FRANKENBERG, aAkmaar
„ALS NIEUW”
DE MODESHOW
DE „JONGEREN”
Voornaamste cKieuws
Verkeerde Spiegels
■aken wij
r
Kerrebijn’s Glashandel
SCHRIJFMACHINE-linten, carbon, gum, doorslagpapier, copyhouders
II
EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 63
VIER
t 40
Wie en wat zij zijn
Meubelmakers- en Bebangersbedriif
Mijninstorting
van
Twee dooden
De ontvoerde knaap
De vleeschinvoer in Engeland
Veroordeeld
STATO
DELLA C1TTA DEL VATIC
CAR TOL INA POSTALE
Ook eenige petroleumtanks vernield
Olieboot in de lucht
gevlogen
Over wederinvoering
de doodstraf
De Obligatieleenlng der Koninklijke
Petroleum Mij. ad 40 miliioen dollar
VRIJDAG 21 MAART 1930
Waarschijnlijk géén vermindering
van de veiligheid
De moorzaak te Ede
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGI OP 3
ALKMAAR
De Russische filmregisseur
Eisenstein moet Frankrijk
verlaten
DIT NUMMER BESTAAT DIT VIER Bl ADEN
team f 3000.- 1 750.- f250.- f125.- du’^wi::^ fso.-
AANGIHE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
De Noord ersluis
tA IJmuiden
Eentgen ttyd buiten dienst -
Engeland en Egypte
NOORDHOLLANDSCH DAGBLAD
AU'
r?
MAXD TE SCHERMERHORN
Naaml. Venn.
ZAADMARKT 61 - TELEFOON 478
Neder-
se-
looUiid Ivan Trotrkl moet ernstig
De regeling van de arbeidsvoorwaarden.
te
tot
aard
Een deel wordt in Nederland geplaatst
moeten
De verdachte ontkent
al-
hoe
Het Invoerverbod blijft gehandhaafd.
Kan overéénbrengen.
fstSr - -- *T £- -
Een verklaring van minister Donner over
de wederinvoering der doodstraf.
ABONNEMENTEN: voor Alkmaar
en Agentschappen: per week 2S et.;
per kwartaal f JiS; per post, per
kwartaal/ 3.58 abU vooraltbelatlng.
essays
kantje
OIR.
S. v. d.' VEER
t
Wegens het voeren van
ongeoorloofde propaganda
Tusschen Thiiringen en het Doitsche «Uk
is een conflict uitgebroken.
De Tweede Kamer begon met de behande
ling van de wijiiging der Arbeidswet.
dat
en
Te Nootdorp Is in een varkenshok in een
weiland het HJk gevonden van zekeren K.,
een krankzinnige, die ongeveer drie wezen
geleden uit het St. Joris-Gasthuis te Delft
was ontsnapt. Het lijk is naar Delft vervoerd.
De
xijn.
-
Besprekingen voor een nieuw
verdrag
In
nairc
B(j een brand In Bandarja (Perriè) styn
394 huizen vernield.
Mi verite» •si' 'n
anderss virnaer
Tot verdediger vin den verdachte in de
moordzaak te Ede, Jan Hoek, is aangewezen
Mr. Maten.
WQ stjB ka staat w» vm de aDereente briefkaarten te
VaUcaanache stad sQn nltgegeven.
Bij den nog steeds voortwoedenden petro
leumbran J te Moren! (Roemenie heeft zich
een nieuwe ontploffing voorgedaan.
De
enkele
beden
persorganen de
ook
Want wie en wat zijn die befaamde
.Jongeren"?
Kwantitatief en kwalitatief.
Kwantitatief
Een handjevol jongelui, wien op
uitzonderingen na! een zeker artis
tiek vermogen niet ontzegd kan worden,
doch die nog heel veel zullen moeten
leeren, willen zij zich eenmaal tot rijpe
kunstenaars kunnen ontwikkelen.
Een handjevol!
De heer Jan Engelman moge in jeug
digen overmoed dezer dagen in een ver
gadering te Arnhem gesproken hebben
de ..massa”, welke hij achter de
wist, dat is allemaal maar
PARUS. 20 Maart Den bekenden Russi
sch en cineast b M. Eisenstein, regisseur
o.a. van de bekende Potemkin-fllm. is aan
gezegd. Frankrijk te verlaten, aangezien hij
door het vertonnen van bepaalde films onge
oorloofde propaganda gemaakt zou hebben.
Het lijk van een ontvluchten krankzinnige
gevonden
Lugubere ontdekking in een
varkenshok
De Noordersluis te IJmuiden. welke
dert eenige weken uitsluitend voor het schut
ten van zandbakken wordt gebezigd, zal thans
voor het verrichten van eenige noodzakelijke
voorzieningen onder water, lijdelijk buiten
dienst worden gesteld.
Te Schermerhorn is gistermorgen vroeg het
woonhuis van den heer K. Alles afgebrand.
Niets kon worden gered. De belendende per-
ceelen wist men te behouden De oorzaak van
den brand is onbekend. Verzekering dekt de
schade.
Barometerstand 9 uur v.m.: 758 vooruit,
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 6 45 uur.
ALKMAAR - OPGERICHT 1880
of
verheugen
in onze
Volgens nadere berichten, zijn ongeveer
100 personen gedood bij den bioscoopbrand
te Kir in.
BUREAU: HOP ALKMAAR
Telefoon: Administratie No. <33
Redactie No. <33
vragen van het Eerste Kamerlid,
de heer Van Voorst tot Voorst, betreffende
wederinvoering van de doodstraf, heeft de
n.jilster van’ Justitie o. m. geantwoord, te
betwijfelen ol. Indien men de opzienbarende
misdrijven tegen het leven die in betrekke-
hjk korten tyd elkander nebben opgevogd,
over een wat ruimer tijdsverloop ziet, van
wijze
en
In het meubelmakers- en behangersbedrijf
is ten aanzien van de regeling der arbeids
voorwaarden overeenstemming bereikt.
Het Lagerhuislid Tillett heeft in het En-
gelsche Lagerhuis den minister van Land
bouw gevraagd, of deze thans bereid is. het
invoerverbod op Nederlandse!) vleesch tn te
trekken.
Minister Buxton verklaarde nogmaals, dat
hij. na zorgvuldig onderzoek, handhaving
van het verbod noodzakelijk achtte ter be
scherming van den Engelschen veestapel
tegen ziekte
Een deel der obligatiele. ping van de Kon.
Petroleum Mij. zal in Nederland worden ge
plaatst.
bii een breuk van
been ot srro
in het
nieuwe
De Obligatieleenlng. die de Koninklijke
Petroleum Maatschappij in New-York hééft
afgesloten, is geplaatst bij een bankconsor
tium onder leiding van de firma Dillon Read
Co. Verschillende bijzonderheden omtrent
deze leening worden door dr Henry Deter-
ding persoonlijk door middel van de trans-
atlantische telefoon geregeld.
Er wordt aan herinnerd, dat dit de tweed»
belangrijke leening der Koninklijke Shell-
groep is. binnen twee maanden, daar de
Shell Transport Trading in Februari in
Londen 5 miliioen 7 preferente aan-
deelen ter inschrijving heeft aangeboden.
De winst, door de Koninklijke Maatschap.
PU in 1929 behaald, zal. naar verwacht
wordt, niet kleiner zijn dan die. welke in
het voorafgaande jaar kon worden aange
toond
Een gedeelte van de nieuwe leening zal
in Nederland worden geplaatst door een
consortium onder leiding van de heeren
Mendelssohn Co.. Amsterdam en de N»-
derlandsche Handel Maatschappij.-
KATTOWITZ 20 Maart Op de Pootscbe
BlelscharliJmijn te Hdhenbirken werden
gisteravond door het Instorten van een pijlei
gisteravond door hef instorten van zen pvler
3 mijnwerkers bedolven.
Na 4 uren ingestannen reddingswerk ge
lukte het een der drie slach oilers, zwaar
gewond, doch nog levend te redden He beide
andere mijnwerkers waren reeds overleden.
la Leipzig is bovenstaande Katholieke Keek door Z. D. H- Dr. Schreiber ingewijd. Het la
een herinnering aan 15® ta den oorlog gevallen Duitsche kooplieden. Het innerlijk van
dit door Theo Bariage ontworpen kerfcgeboaw ia van da meeat moderne aroUtectaar.
De Eerste Kamer ring aan met de behan-
deling der begroeting van buitenlandse!»»
Zaken.
Het Engelse he Invoerverbod op
landsch vleesch blijft gehandhaafd.
SlAtKI UN I IETKU8: Van I—
regel» I 1-45. elke regel «nee» f •-».
RECLAME pci regel U.7S voor
de eerste »vo» de overig»
pagina's l kJ»
RUBRIEK .tkAAb EN AANBOD*
bii euwuilbelallug per plaatsing I
t pe» advertentie van i regels;
Iedere regel «neer RJ3
CAIRO, 20 Maart De Egyptische Minis
ter-President Nahas Pasha is heden, tn ge
zelschap van den Egypt-schen Minister van
Bultenlandsche Zaken, den Minister van Fi
nanciën en den Minister van Publieke Wer
ken, alsmede van een groot aantal deskun
digen naar Londen ver-rokken voor het voe
ren der aangekondigde besparingen over
bet nieuwe verdrag tusschen Engeland en
Egypte, dat men thans in Egypte graag zoo
spoedig mogelijk voltooid wenscht te zien.
De delegatie werd op het station uitgeleide
gedaan door leden der regeenng vertegen
woordigers van de stad Cairo en door ver-
schillende..vertegenwoordigers van het diplo
matieke corps.
O Z
de Oekrajine is een contrarevolutfon-
organisatie ontdekt.
onderhevige
moede mochten
verschijnsel, dat
samenleving, ook buiten de literatuur
méér bedenkeljjken
Niet door het uitzonderlijk en
waaierig gedoe der .Jongeren” zelf,
nog minder door de innerlijke waa
van nun agitatie, is er een „vraagst
ontstaan maar door de aandacht, wt
daaraan door overigens bezadigde per-~
•oonlijkheden en persorganen is ge
schonken.
NTW-YORK. 30 Maart In de afgeloo-
pen nacht is tn de haven van Philadelphia
de olieboot Jiegan in de lucht gevlogen
Waarschijnlijk is door vonken brand
ontstaan in de petroleumlading.
Onder een ontzaggelijk gekraak vloog bet
schip in de lucht.
Eenige op de kade staande open petro
leumtanks vlogen eveneens in brand en
waraen vernield.
van
.Jongeren”
fantasie:
het gedoe van dit clubje laat onze
jeugdmassa vofmaakt onberoerd, zoowel
artistiek als politiek, en het beroep op
„de mdssa” lij kt-ons alleen maar een
middel om zichzelf wat meer relief te
geven.
Men publiceere eens het aantal
tlbonnés op „De Gemeenschap”!
Kwalitatief
Kan hier van een verbeterde editie
der katholieke menschheid In Neder
land gesproken worden?
Voorzoover wij de heeren kennen, zijn
het doodgewone menschen „als u en
Ik” met dien verstande, dat zij blijk
baar door hun nuttige functie in het
maatschappelijk leven nog niet dermate
In beslag genomen worden, dat zi) zich,
wegena gebrek aan tijd, wel van critl-
casterige en excentrieke malligheden
moeten onthouden.
Gelukkig kon hier en daar een enkele
dezer heeren opgenomen worden In de
redactie van een der katholieke dagbla
den (waarop zij elders zoo afgevenl).
En als deze boffende heeren goed op
passen. zullen zij later in een behoor
lijke journalistieke functie misschien
nog eens gelegenheid hebben, zichzelf
te schamen over hun jeugd-vandallsme.
Maar, zoo kan men vragen, Is dit
uitzonderlijk gedoe, hoe afkeurens-
waardlg ook, dan misschien niet te wij
ten aan een overigens schoon jeugd-
ideallsme, aan een godsdienstzin, welke
geen obstakels ziet, noch zien wil?
Worden deze „Jongeren” misschien
gedreven door hun spontane en niets
ontziende katholiciteit?
Wij zullen er ons wel voor wachten,
te oordeelen over het zleleleven van een
medemensch; alleen dit;
Te oordeelen naar de litteraire produc
ten van meerdere „Jongeren” is er van
een dergelijke „bijzondere” katholiciteit
niet veel, of niets, te bespeuren.
Een welhaast on vergeeflijke liefde
loosheid (we denken hier aan penne-
vruchten. gericht o.a. tegen pater Bor-
romaeus de Greeve en mgr. Nolensi
kwam in ,X>e Gemeenschap" telkens
weer tot uiting, terwijl de heer Engel
man In bovenbedoelde Amhemsche ver
gadering zelfs durfde verklaren, dat hl}
de herroeping van het veel besproken,
voor mgr. Nolens beleedigend gedicht
door Gerard Wijdeveldbetreurdet
Bovendien waren meerdere litteraire
moreelherhaaldeljjk „op het
af”, om niet te zeggen, dat ze
over het kantje heen gingen.
Zijn dat de menschen. die ons
artistiek en politiek een lesje moeten
geven?
onbegrijpelijk, hoe eefl
hoofdredactie van een belangrijk Katho
liek dagblad het met haar groote ver
antwoordelijkheid
op deze wijze het Katholiek staatkundig
leven in ons land te laten ondermfjnen.
en den vijand troeven In handen te
spelen, welke vanwege haar valschheld
weliswaar geen reeele waarde hebben,
maar desniettemin door de tegenpartij
heel gemakkelijk <met succes!) uitge
buit kunnen worden.
De in bedoeld blad tot op heden v<
schenen „Rondvraag”-artikelen zijn e
mengeling van onjuistheden, opwaart
den en brutaliteiten. gevolgen van wa
begrip, onwetendheid en verregaar
onbescheidenheid.
En het is en blijft een on vergeef lij
fout der- hoofdredactie, dat zij al
onrijp en naar het ons voorkomt
ten deele ook kwaadwillig geschrijf
maar zonder eenig commentaar 1:
drukken en verspreiden.
Tot onnaspeurlijk groot nadeel v<
de Katholieke zaak, wijl dit geschrijf
staat is bij geloof s- en partij genooi
heillooze misverstanden te kweeken.
zeker niet zal nalaten, den vijand
een in wezen on-echt, maar desniet
min effectief wapen te dienen.
Tegen ons allen.
PARIJS. 19 Maart. N. T. A. Twee ge
meenteraadsleden van St. Dems, de voorstad
van Parus, en de uitgever van een commu
nistisch blad, zijn veroordeeld tot 2 jaar ge-
vangenisstral en 2000 trancs boete -zegen»
aansporing tot militaire oruiehoorsaamheuL
Op gevaar af, dat wij den heeren daar
mede te veel eer bewijzen, gaan wij ons
de noddzt.ak dwingt ertoe in
enkele artikelen bezig houden met wat
hier en daar heel gewichtig „het vraag
stuk der Jongeren” wordt genoemd.
De meest juiste taktlek ware het
ook In overeenstemming met de werke
lijke beteekenis der „Jongeren”-agltatie
het heele geval dood te zwijgen, en
Jarenlang zijn wij deze taktlek trouw
gebleven; maar doorallerlei excentrici
teit en vooral door veel hol rumoer heb
ben de heeren het klaar gespeeld der
mate de aandacht te trekken en zoozeer
in opspraak te komen, dat wij niet lan
ger zwijgen mogen.
hoofdfout is hierin gelegen, aat
overigens bezadi^jje^ persoonlijk
en enkele overigens bezadigde
actie dezer katholieke
jongelui, ook in politicls, ernstig zijn
gaan nemen, waardoor een onbenullig
heid opgeblazen werd tot een aangele
genheid van de eerste orde.
Op 1 Januari van dit Jaar was het vijf
jaar geleden, -dat te Utrecht ,J> Ge
meenschap", het litteraire orgaan
der .Jongeren”, gesticht werd; er weid
een comité gevormd, n.b. onder voorzit
terschap van prof. mr. W. Popipe, om de
redactie te huldigen; het voornemen
bestond, deze huldiging te doen bestaan
aanbieden van een lijst van
abonné’s en een bedrag om de
redactie van het tijdschrift in staat te
stellen, lot aan het volgende lustrum
een jaarlijksche „Gemeenschapsprijs”
voor literatuur uit te loven; en de
katholieke „Jongeren” stelden er een
eêr In. dat de niet-katholieke burge
meester van Utrecht het eere-voorzit-
terschap van dit comité aanvaardde!
Wij hebben ons bij deze „feestelijke”
gelegenheid volkomen onbetuigd gela-
teri.
Het was voor ons, litterair gesproken,
zeer problematisch, of een vijfjarig be
staan van „De Gemeenschap” aldus
bejubeld moest worden maar vooral
leek het ons een aan veel aanvechting
vraag, of wij -ons in ge-
over een
katholieke
De tijd der mode-shows breekt aan.
Er wordt gerecipieerd!
Een heele kraam van nieówigl.cid
Wo>dt weder gelanceerd.
Dc vrouwen kijken naar Ja: moois
Haar schoone oogen uit;
Want weer een nieuwe mode wordt
Ook dit Jaar ingeluid!
Was iets het vorig jaar te kort.
Dan wordt het dit jaar lang.
En omgekeerd en dito weer
Zoc blijf je aan den gang!
Al was het hoedje van je vrouw
Het vorig Jaar een „schat".
Al Was de mantel, dien ze droeg
Ook Inderdaad je dat,
De mode schrijft ce wetten voor.
Daaraan kan zjj niets dcen
En aan die wet grh^o.zaam z\jn
Moet zjj voor har.' fai-oen!
OU. mannen, die verstandig zljt.
Spreekt hier toch niet van ..neen”.
Omdat edit maar de oorzaak is
Van zeuren en geween
Maar zeg: natuurlijk, beste vrouw!
Iets nieuws, het spreekt, dat moet!
Dan zegt je vrouw, zoo is haar aard.
Het oude is nog goed.
MARTIN BERDEN
een „vermindering op .schrikbarende
van de openbare veiligheid van stad
land" moet werden gesproken.
De beschikbare itatistische gegevens,
thans, wijzen niet in die richting.
De cijfers toch van de strafrechtclUke ver-
oordeelingen ter zake van doodsla*, gevolgd,
vergezeld ol voorafgegaan door een straf
baar feit, een moord, over de laatste tien
jarenr geven, vergeleken bij den toestand
van de jaren 1911 13, indien men daarbU
tevens rekening houdt met den bevolkings
aanwas, een bete kenende stijging niet te
zien. Ook het indexcijfer voor de geweld
dadige levensberoovingen onverschillig
dus. of ter zake al dan niet een veroordee-
Un« is gevolgd is niet bepaald ongunstig:
voor 1924 tot en met 1928 is het. indien men
rekening houdt met den bevolking:aanwas,
resp. 76. 93. 103. 88. 117 (1911 1913 100).
Dat misdrijven, als in de vragen bedoeld,
door veiligheidsmaatregelen afdoende zou
den kunnen worden voorkomen, durft de
minister niet innemen HU moet er zich
dus toe bepalen en beschouwt dit bij
voortduring als zijn taak de veiligheid
zoo hoog mogelijk op te voeren.
De minister merkt daarbij op. dat voor
de beoordeellng van de scherpte der bestraf
fing die bestraffing nu in haar geheel ge
nomen niet minder dan de zwaarte
der straf ook de zekerheid van de op
legging daarvan een rol speelt.
Van de wederinvoering der doodstraf h-’eft
de minister zich bU herhaling als een voor
stander doen kennen, echter niet op utili-
teitsgronden. doch als elscb der gerechtig
heid. Zoodra hij dus mag aannemen, dat een
h, genoegzame mate veld-winnende overtui
ging aanwezig is. dat ter voldoening aan de
gerechtigheid de doodstraf weer behoort te
worden ingevoerd, komt de aangelegenheid
voor hem in een nieuw stadium.
De motorrijder, die uit het Haagsche
bosch een 12-jarig knaapje, dat daar met
andere jongens speelde op zün rijwiel heeft
ontvoerd en later met het kind volgens diens
verklaringen niet rader aan te dulden han
delingen zou hebben gepleegd, is de 24-jari-
ge handels-vertegenwoordiger K. de J. uit
de Daendelsstraat te 's-Gravenhage.
De man. die met het kind in de duinen
door de politie te-aangetroffen. ontkent zich
aan bovenbedoelde handelingen te hebben
schuldig gemaakt.
van steeds
werd.
Van de lustrum-fuif der „Gemeen
schap" hebben wij niet veel meer verno
men; de feerilust schijnt 'n beetje in de
tienen gezakt te zijn, maar het feit
blijft bestaan dat onder de indertijd
verspreide circulaire klinkende katho
lieke namen neergeschreven stonden,
waarvan de dragers zich In de laatste
weken wel ietwat ontnuchterd, om niet
te zeggen: geblameerd, zullen
gevoelen.
Nog noodlottiger proporties nafn de
overschatting der ,Jongéren"-actie
aan, toen een onzer Katholieke bladen,
waarschijnlijk behoefte gevoelend aan
eenige sensatie in een moeilijken tijd,
een rondvraag uitachreef over het
„vraagstuk” der „Jongeren" en welhaast
«tag na dag kwasi-gewichtige artikelen
van .Jongeren” en ,Jongeren”-vrienden
in zijn koloihmen opnam, waarin over
de Katholieke Staatspartij en onze
hoogst-verdienstelijke voormannen
veelal op een schandelijk denlgreerende
wijze werd en nog wordt gespro
ken.
Het is ons
De bnderhandelingen over de nieuwe col
lectieve arbeidsovereenkomst In het meubel
en behangersbedrijf zUn gisteren voortgezet
en hebben tot het resultaat geleid, dat tus
schen veriegenwoordïgers van werkgevers-
en werknemersorganisaties in beginsel over
eenstemming is bereikt op onderstaande
punten:
Er zal een collectief contract worden aan
gegaan voor den duur van twee jaar; on-
middeUVk bU de invoering van het nieuwe
collectieve contract zullen 'de uurloonen van
alle gezellen met één cent worden verhoogd;
en met ingang van Maart 1931 opnieuw met
één cent; de regeling Inzake minimum loon
naar leeftijd zal worden gewijzigd; verschil
lende gemeenten worden in andere groepen
opgenomen; in geval van ziekte zullen de
gezellen aanspraak kunnen maken op een
ultkeertng van 80 pet van het loon gedu
rende 25 weken in twaalf achtereenvolgen
de maanden, zonder dat zU daarvoor premie
zullen behoeven te betalen.. BU overlijden
van een kind, heeft de werknemer aan
spraak op vergoeding voor verzuim; wanneer
een werknemer als gevolg van het feit, dat
hij voor zUn werkgever werk moet verrich
ten bulten de pjaate. waar de arbeid ge
woon! ijk wordt verricht, forensenbelasting
moet betalen, dan zullen de extra koeten,
die hieruit voortvloeien, door den werkgever
worden betaald. Enkele ondergeschikte pun
ten zullen nog in nader overleg tusschen
partijen worden geregeld.
De ledenvergadering van den Bond van
Meubelfabrikanten in Nederland en de le
denvergadering van den RK Patroonsbond
St. Reinoldushebben zich met deze op
lossing aocoord verklaard De Behangers Pa
troonsbond zal nog een nadere beslissing
moeten nemen.
De hoofdbesturen «Ier drie samenwerkende
gezellenorganisaties hebben zich bereid ver
klaard. hun ledenvergaderingen te advisee-
ren. dit aocoord te aanvaarden en de aan
gekondigde stakingen niet te doen doorgaan.
X
