ONS BLAD
L. FRANKENBERG, Alkmaar
DE NIEUWE AARTSBISSCHOP
VAN UTRECHT
Voornaamste c^Cieuws
Gandhi haalt zout
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 89
DINSDAG 15 APRIL 1930
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE Bl ADEN
f 40
f50
WAAR ’T OM GAAT
STERVEND RAS
De benoeming alom met vreugde begroet
Geluk wenschen
Het Vaticaansche Radio
Station
Binnen 3 maanden klaar
JOH. LAUWERS
Duitsche Rijksdag
Alle ontwerpen aangenomen
Vrijstelling wegenbelasting
J. M. D. BLOMJOUS t
invoerrecbt op varkens
Boerderij te Castricum
afgebrand
Ter gelegenheid van het achtste
eeuwfeest
Zal waarschijnlijk op 1 Mei
geschieden
Schrijfmachines in huur en huurkoop - R eparatie-iarichting
Barometers Thermometers
PAYGl OP 3
ALKMAAR
Een nieuw geschiedkundig werk
Onze waakzame grenspolitie
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
De eerste asperges
Persstemmen
Karakter-schets
Jubeljaar van den
H. Antonius
De consecratie
van Mgr. J. H. G. Jansen
Aanvaarding van de Bisschoppelijke
functie
SJ =e
Mooi Holland
NOORD-HOLLA NDSCH DAGBLAD
r
f
t
I
I
f?
Het SJ. „Vondel” wordt gesloopt.
schrijft het „Centrum”
van
MARTIN BERDEN
Net sissen mar dwaen
Barometerstand 9 uur v.m.: 754. Vooruit.
HONUeNTe:* TOONSTELLING
5>
Ook vee omgekomen
den
Ia Doitsehlaad
Door
C
O
i
i
i
i
i
geziene figuur.
zUn pastorale be
lle pers over de benoeming van den nle««
wen Aartsbisschop.
Dr. C. Hofstede de Groot, ond-direeteor
’s Rijks Prentenkabinet, is overleden.
I
t
ABONNEMENTEN: vaar Alkmaar
eAtgentechappen: per week 25 cL;
per kwartaal f US; per peet, per
kwartaal LM by vooruitbetaling.
bii verlies van een
duim of wi»vjn«er
LICHT OP. De lantaarns moeten morgén
worden opgestoken om: 7.28 uur.
i
het
on-
van hem uitging In den dageiykschen
gang met menschen, die hem niet onopge
merkt voorbij gingen.
Mgr. J. H. G. Jansen zal waarschijnlijk
op 1 Mei plechtig geconsecreerd worden.
Voor motorrijtuigen, uitsluitend bestemd
voor het landbouwbedrijf, wordt vrijstelling
van wegenbelasting verleend.
Begrafenis van P. S. Everts, die verleden
jaar bij Net vliegongeval nabij Bagdad om
het leven is gekomen.
Voor motorrijtuigen voor het
landbouwbedrijf
In het Crystal Palace te Londen wordt
een groote hondententoonstelling gehouden,
de s.g. Kensington Society Show.
Een mooi exemplaar van Mrs. M. Wood,
luisterende naar den naam „West MUI
Omar.”
Binnenkort zal van den Zeereerw. Heer
Pastoor J C. van der Loos te Uitgeest een
nieuw geschiedkundig werk verschijnen., be
handelende de geschiedenis van Katholiek
Scheveningen.
Naar wy vernemen, staat het vrijwel vast,
dat de nieuwe Aartsbisschop. Z.D.H. Mgr. J.
H. G. Jansen op Donderdag 1 Mei a.s. den
feestdag van de H. H. Apostelen Philippu
en Jacobus plechtig geconsacreerd zal wór
den.
BUREAU: BOF ALKMAAR
Telefoon: AdminlutnUo No. «33
Redactie No. «33
Door den commissaris van politie te Den
Helder was de aanhouding verzocht van ze
keren F M van daar wegens aldaar ge
pleegde verduistering. De man. die al eeni-
gen tijd voortvluchtig was. had'de wjjk naar
België genomen. Toen hij echter het wagen
durfde even in het land terug te komen
meenende dat men hem zooveel aandacht
niet zou schenken werd hij nauwelijks
te Nispen over de grens, direct door de po
litie ingerekend. Gisteren is hij onder politie-
gelelde naar Den Helder getransporteerd.
biv een breuk van
been oi arm
Jle ■bonne’» op dit blad zijn in Revolte de verzekerinsavoorwuarden t aaaa Levenslange Re hue Ie ongeschiktheid tot werken door bijeen ongeval met OCft bij verlies van een hand. IOC
tgen ongevallen verzekerd voor een der volgende uitkeeringen I 30UU.- Verlies van beide armen beide beenen of beide nocen I f OU.- doodelhken afloop ZOU." een voet of een oo« I UU
nieuwbenoemde
o.m.:
Ook het Aartsbisdom kan worden geluk-
gewenscht met de benoeming van Mgr. J.
H. G. Jansen, omdat wij weten dat ons dio
cees in den persoon van den nieuwen Aarts
bisschop een krachtig en voortreffelijk be
stuurder krijgt.
Wij mogen we! spreken van een vex po-
puli. die naar Utrechts Deken ging en in
waarheid, deze „volksverkiezlng" is na bijna
vijf maanden bekroond door de benoeming
van kanunnik J. H. G. Jansen tot Aartsbis
schop
Te 's-Gravenhoge is in den ouderdom van
57 jaar overleden de heer J. M. D. Blomjous.
ridder in de Orde van Oranje Nassau, com
mandeur in de Orde van de Ster van Roe-
meniê.
De heer Blomjous is lid van het dag. be
stuur geweest van het Verbond van Fabri-
kantenvereenigingen en later bestuurslid
vkn het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers, lid van den Nljverheidsraad en van
de Wegen commissie en bestuurslid van de
Leo-stichting tot instandhouding van het ge
bouw der nuntiatuur te 's-Gravenbage.
Bij de verdere stemming in den Rijksdag
werd bet ontwerp inzake het brandewijn-
monopohe aar^ènomen.
In den Rijksdag werd gistermiddag het
ontwerp inzake de öierbelasting. dat de cxn-
zet- en warenhulsbelasting omvat, met 228
tegen 224 stemmen aangenomen. Aangeno
men werd tenslotte het geheele ontwerp
inzake de financleele hervorming. Na aan
neming van alle belasting- en agrarische
ontwerpen, werd de Rijksdag tot 2 Mei ver
daagd Alsdan wordt een aanvang gemaakt
met de eerste lezing van de R“ksbegrootlng.
De directie van den Landbouw deelt mede
dat het invoerrecbt op levende varkens in
Duitschland sinds gisteren weder is gebracht
op 27 Mark per 100 k_a
Op de avonden van 19 en gedurende het
laatste gedeelte van 30 April zal de V.A.RA.
uitzenden.
den heer O. de Ruyter Jzn. te
Heemskerk werden Maandag aap de Veiling
„Kennemerland” te Beverwijk de' eegte as
perges aangevoerd.
AOVEKrENlIEl-KIJS; Van 1O
regel» f IJSS, elke regel meer •-**.
REU LA ML per regel «.75 voor
da eerste pagina; roer de overig»
pagina'» J 9M
BUBKIÉK „VRAAG EN AANBOD*
bij vooruitbetaling per plaatsing
t OUD per advertentie ran 6 regel»;
Iedere regel meer 1 0.12
„Het socialisme op het vasteland is veelal
een levensbeschouwing, in Engeland niet.
Het is geen levensbeschouwing noch Mar
xisme. Marx is volkomen vreemd aan de
Engeische socialistische mentaliteit. Het
socialisme in Engeland is allereerst op de
practyk ingesteld.
Owen is in veel opzichten de vader van
het Engeische socialisme. Hu stichtte de
eerste coöperaties. Aan politiek deed hy
niet. Hy was een practisch, welwillend en
menschlievend hervormer. Hy dacht, dat
men er zonder dwang, wet en parlement
wel ken komen. Van klassenstrijd wilde hu
niets weten. Owens geest is nog altyd voel
baar in het Engeische socialisme. Coöpera
tie is beter dan concurrentie. Ziedaar het
kernwoord, dat overal practisch wordt toe-
gepast.
De industrieele revolutie had vroeger
plaats in Engeland dan ergens elders. De
arbeiders waren echter oorspronkelijk steun-
troepen van het ïberailame ota die traditie
beeft lang, misschien te lang doorgewerkt.
De arbeidersbeweging irgaalseerde zich
niet op socialistische basis. De vakbewegmg
ging op m kwesties over werktijd en loon,
en zij was de basis.der arbeidersbeweging.”
Gansch de katholieke pers van Nederland
uit haar voldoening over het feit, dat pastoor
X H. G. Jansen door Z. H. den Paus is ver
heven op den stoel van St. Willlbrordus en
algemeen zingt zu den lof over den persoon
van den nieuwen aartsbisschop.
De „T y d” constateert het algemeen ge
voelen in het aartsdiocees dat de H Vader
de keuze van de volksopinie heeft bevestigd,
een keuze waarmede vooral de priesters en
sociale werkers elkander gelukwenschen.
Een ..volksverkiezlng'’
Na een geluk- en zegenwensch aan
Hedenmorgen ontstond door onbekende
oorzaak brand in de boerderij van den heer
Reinier Duin te Bakkum gemeente Castri
cum.
De kapitale boerderij verbrandde geheel,
terwyl tevens twee paarden, zeven ninkep ep
eenlge kalveren door de vlammen omkwa- -•
men.
De schade wordt door verzekering gedekt.
Men meldt de Tyd uit Rome: De H. Vader
heeft in een brief aan de drie Francicaan-
sche Orden medegedeeld, dat ter gelegenheid
van het achtste eeuwfeest van den H Anto
nios van Padua die In 1231 overleed
het komende jaar op den 13en Juni, den
sterfdag van den Heilige, een jubeljaar zal
beginnen.
In Vacticaansche kringen verluidt, dat de
H Vader voornemens zou zijn alsdan een
bezoek te brengen aan Padua.
bi> vertier
anderen vinger
Overleden is de grep. generaal-majoor (kt»
inf. C. F. H. Putman Cramer.
Het „U. D.” sprak een bekend Utrechtsch
stadgenoot, die monseigneur Jansen al sinds
jaren kent, een onzer hoogleeraren, die van
den nieuwen aartsbisschop de navolgende
karakterschets gaf: Een buitengewoon be-
minneluk man. altoos opgewekt en uitermate
joviaal in den omgang, onmiddeliyk op dreef
met iedereen die hem ontmoet, zyn gemak
kelijkheid van omgang bleek o.m. nog zéér
treffend op de jongste Missieteesten, toen
men hem buitengewoon heeft gewaardeerd
om zyn sympathieke eigenschappen. Mon
seigneur Jansen is bovenal een practicus,
eigenlijk net als zyn voorganger, een man
uit het volle leven, bekend door persooniyke
aanraking met allerlei menschen en toestan
den. en die daarover weet te oordeelen met
ruimen blik. Een man. die zich voor veler
lei onderwerpen heeft willen Interesseeren
en waar hy geroepen werd om te lelden,
ook toonde te willen leiden met kennis van
zaken, na eigen onderzoek en met eigen in
zichten. Als adviseur van de R. K. Werk
gevers-Vereeniging heeft hy uitnemend werk
gedaan; ook dat contact bracht hem in aan
raking met industrie en handel en merk
waardig alweer, met hoe groote belangstel
ling hy ook daar het leven volgde, zyn sou
plesse en zijn gemakkelijkheid van begrij
pen opende hem aanstonds den weg tot ve
ler harten en zoo verwierf hy zich in alle
parochies, die hy diende, den naam van een
bemlnneiyk priester, die aller vriendschap
wise te werven door de vriendschap die er
i otn-
Mgr. Jansen heeft als priester een leven
van harden arbeid en zware zorgen gekend,
merkt het „Huisgezin” op. Als kapelaan
en pastoor heeft hy zich doen ken ;en als
een onvermoeid werker, een man die aan
beleid een ongewoon doorzettingsvermogen
paarde Fries van afkomst, leek hy het
spreekwoord: Net sizzen mar dwaen
„Niet spreken, maar doen”, wel tot lijf
spreuk te hebben gekozen.
De „Volkskrant" wijst erop dat Mgr.
Jansen tot nu toe vóór alles was zielzorger
en parochie-herder.
Over deze benoeming zal, meent het blad,
ook in arbeiderskringen vreugde heerschen,
want:
gelijk bekend, was Mgr. Jansen een krach
tig bevorderaar van hunne organisatie en
zoo dikwyis hy zulks mogelyk achtte, liet
hy zyn groote belangstelling biyken en bij
alle belangryke gebeurtenissen welke er in
Utrecht voorvielen op het terrein van den
arbeid, was hu een graag
Maar vooral ging naast
dienlng zAJn belangstelling op buitengewone
wtjze uit naar de verzorging en de opvoeding
van het meisje, het kathollek-middelbaar
onderwijs en de internationale positie der
katholieke vrouwenbeweging.
Uit „De Gelderlander:
Zoo mag het Aartsbisdom zich verheugen
over deze benoeming die een der beste
priesters van het Diocees op den aartsbis-
schoppeiyken troon heelt verheven. Zijn le
venslijn wjjst rechtstreeks naar de olsschop-
peiyke waardigheid. Die van zyn leven niets
weet dan de uiteriyke feiten, ziet hem boven
de doorsnee-maat uitruzen, en hy wordt bo
vendien getroffen door de veelzijdigheid van
zyn gaven.
Het is een vreugdevolle dag voor
Aartsbisdom, dat tot opvolger van den
volprezen Mgr. Henricus een priester geko
zen is. die zoovele waarborgen biedt voor de
juistheid der keuze.
Een man van wetenschappeiyke standing
en eruditie; een werker op elk terrein van
het maatschappeiyk leven; maar vooral een
priester in de beste beteekenls van t woord,
dien wy ons niet anders kunnen denken dan
als herder der zielen en als uveraar voor
de eer van God. wiens leven zich, van zijn
priesterwUding af. heeft gezet In deze rich
ting. wiens zielekrachten zich alle bewegen
In dezelfde Ipn. en die in zyn bisschoppe-
lyke waardigheid het mooiste en het diepste
van zyn priesterziel moge uitleven. Dat geve
God.
Eiken dag weer is het Gandhi.
Gandhi, Gandhi wat het geeft.
Met vermelding van het stukje.
Dat hy dan geloopen heelt.
Gandhi heeft een speech gehouden.
Gandhi is vandaag vermoeid,
Gandhi is de kust genaderd.
Gandhi heeft met zout geknoeid.
Gandhi houdt bepaald van hartig
En voelt schynbaar {iet gemis
Van gemarineerde haring
Of een stukje zoutevisch.
Gantfhl hier en Gandhi ginder.
Gandhi braaf en Gandhi stout.
En alleen omdat hy uitging
Voor het halen van wat zout!
Als by my de zoutpot leeg is
Maak ik lang niet zoon getier.
Want een heel pond voor een stuiver
Krijg ik bij mUn kruidenier!
Labourmannen getuigen Snow-
en MacDonald willen er niet
- en als die socialistische
wil ontwikkelen en In de
wil gaan overheerschen.
dan zal er een scheuring komen, waarbij
blijken zal, dat de echt-soclalistische
inslag In de Labourpartij naar verhou
ding heel onbeduidend ts.
De sociaal-demokratische pers moet
na Wertheimer’s boek en na Brails
ford's redevoering eens zonder chi
canes een antwoord geven op de vraag,
of de Labourpartij socialistisch Is in
vastelandschen zin, of deze partij nJ.
die eigenschappen vertoont, welke *t den
Katholiek op het vasteland ónmogelijk
maken, zich tot het socialisme te be
kennen.
Ultvluchtjes kunnen thans niet meer
baten.
Wij eischen een antwoord, kort en
klaar.
Met is immers van t grootste belang:
het gaat erom, of een Katholiek
socialist kan zijn.
Laten de soclaal-demokraten nu ein
delijk eens een antwoord geven.
Wij weten wel, dat deze op zich zelf
hoogst eenvoudige taak hun zeer moei
lijk zal vallen, maar, wie vreest, dat zijn
leugens eenmaal aan het licht komen,
moet zich van geen leugens bedienen!
Men mekft de Msb. uit Rome.
Op het oogenbllk wordt met alle macht
gewerkt aan het Vaticaansche radiostation
op het hoogste punt der Vaticaansche tui
nen
Zooals bekend is. werd dit station geheel
en al volgens de aanwyzigingen van senator
Marconi ingericht.
Naar verluidt, zal het op zyn laatst bin
nen drie maanden klaar zyn en in bedrijf
genomen worden.
Men zou het station gaarne tegen het
einde van het pauseiyk jubeljaar laten in
wijden, opdat Zijne Heiligheid op dien dag
ook tot de meest verwijderde missies lat ie
het woord zal kunnen voeren Eveneens zal
hy vandaar uit als opperherder van alle
volken nog eens zyn stem kunnen verhef
fen, om de volken nader tot den vrede te
brengen.
Wat bet station sell betreft, nog het vol
gende:
Het zendstation bestaat uit een gebouw
met een verdieping, waarin de beste en
modernste toestellen worden gemonteerd.
De kortegolf-antennen worden 60 M hoog.
Als het werk geen vertraging ondervindt,
zal het station op Sint Petrus en Paulus
worden ingewijd. Op dien dag ook zal <fe
H Vader het woord richten tot alle volken
en staatshoofden, die diplomatieke vertegen
woordigers hebben bij den H. Stoel.
Daarna zal een groet woro’en gebracht
aan de verst, missiestacles, zooals AlaèKa,
Tokio enz.
De rechte man op de rechte plaats
De „R e s b.” herinnert aan den langen tyd
van wachten, die aanleiding gaf tot allerlei
fantasieën om dan te constateeren dat we
een Aartsbisschop hebben, die naar de faam,
die van hem uitgaat, de rechte man op de
rechte plaats is.
De stroom van persooniyke en telegrafi
sche gelukwenschen. welke direct na de be
noeming van Z. D. H. Mgr. J. H. O. Jansen
tot Aartsbisschop van Utrecht binnenkwa
men. heeft zich gistermorgen in toenemende
mate voortirezet.
Op ondubbelzinnige wyze blukt wel hier-,
uit. hoe deze benoeming alom in den lande
met vreugde is begroet.
Gistermorgen kwamen aan het Aartsbis
schoppelijk Paleis o.m. hun pe-sooniyke ge
lukwenschen aanbieden M"r dr A. C. M.
Schaepman. president van het groot-semina-
rie te Rysenburg en proost van net Metro-
politaan Kapittel, de president van het
kleln-seminarie te Culemborg. de Hoogecnv.
heer H. J. Koopmans. de professoren van het
grooj-seminarle dr. P. de Jong. F. v. d. Loo
en dr. H. F. Frank.
Verder tal van seculiere en reguliere gees
telijken. Jhr. Bosch van Oud-Amelisweerd,
baron van Wünbergen. e a.
Telegrafische gelukwenschen werden ont
vangen o.m. van Mgr. L. SchrUnen Bis-
schop van Roermond: Mgr. A Diepen. Bis-
sehop van 's-Hertogenbosch; Mgr. J. D. X
Aengenent. Blsschop van Haarlem; Kolonel
Evers, hoofdaalmoezenier; Mgr. J. Pompen,
proost van het kapittel te 's-Hertogenbosch:
verschillende beambten van het Aartsbisdom;
Minister Deckers; de Ned. afdeeling van de
Souvereine Orde van Malta: R. K. Handels-
hoogeschool: R K. Leergangen: B en W.
van Utrecht; Mr Dr H. W. de Vink lid van
Ged. Staten van Utrecht' tal van organisa
ties op sociaal gebied; R. K. Joumallstenver-
eenlging: de Provinciaals van verschillende
Orden en Congregaties en een ontelbare te
legrammenreeks van parochies en kloosters
in het Aartsbisdom,
Gisteren werden o.m. nog telegrammen en
brieven ontvangen van Z. Em. Kardinaal
van Roey. Aartsbisschop van Mechelen; Z.
D. H. Mgr. P A. W Hopmans Blsschop van
Breda; de vicarissen-generaal en kaplttejs
der verschillende bisdommen; van Mgr. dr.
W. H. Nolens; van dr. Th Verhoeven, direc
teur van het Centraal Bureau voor Onder
wijs en Opvoeding: van Z.Exc. Minister T.
J. Verschuur; van de Eerste Kamerfractie;
van den gezant van Oostenrijk en van den
heer D. Schuitemaker. hoofdcommissaris
van politie te Utrecht.
Op het Aartsbisdom werd meegedeeld, dat
Z. D. H. Mgr. J H. G. Jansen eerst zyn
functie van Aartsbisschop zal aanvaarden,
nadat Z. D. H. bezit heeft genomen van
den Aartsbisschoppelijken zetel, hetgeen niet
eerder zal kunnen geschieden, dan nadat de
benoeming uit Rome is ontvangen en aan
het Kapittel getoond.
Later zal nog worden bekend gemaakt,
wanneer er voor autoriteiten en anderen ge
legenheid zal bestaan om Z. D. H. geluk te
wenschen.
„Het Volk” heeft niet den moed ge
had, een volledig-eerlijk verslag te ge
ven.
Maar zóóveel blijkt toch ook nog wel
uit het verslag van „Het Volk”, dat de
Engeische Labourpartij heel iets anders
is en wil zijn dan onze sociaal-demo
kratische arbeiderspartij, dat de La
bourpartij n.l. niet Marxistisch is.
Er is in de Labourpartij werkelijk
een socialistische kern aanwezig, maar
de
den
van weten -
kern zich
Labourpartij
Het wordt hoog tijd, dat onze soci&al-
demokraten een klaar oordeel uitspre
ken over het wezen en het karakter der
Engeische Labourpartij.
Er is welhaast niet meer aan te ont
komen, en hoe langer onze sociaal-
demokratle daarmee wacht, des te
sterker demonstreert zij haar verlegen
heid met het gevat
Onlangs verscheen in Nederlandsche
vertaling het door ons uitvoerig bespro
ken boek van Wertheimér ..De Britsche
Arbeiderspartij”; met alle mogelijke en
onmogelijke smoesjes hebben de so
cialistische leiders zich in pers en par
lement trachten te ontdoen van dezen
al te eerlijken getuige; toen niets meer
baten kon, heeft de heer Polak hem in
de Eerste Kamer eenvoudigweg verloo
chend.
Nu is onlangs in Den Haag voor de
partij-federatie aldaar opgetreden het
Engeische Lagerhulsiid (van de Onaf
hankelijke Arbeiderspartij) „p.g.” H. W.
Brailsford en deze „partij-genoot"
heeft in krasse bewoordingen precies
hetzelfde beweerd als Wertheimer in
zijn boek.
Zóo sterk heeft zich zelfs Kardinaal
Bourne nooit uitgedrukt.
Is de Britsche Labourpartij socialis
tisch in vastelandschen zin?
De heer Brailsford gaf het antwoord:
De ..M a a nd a gm orgen" vestigt meer
in het byzonder de aandacht op het feit, dat
Mgr. Jansen een sterk bevorderaar was van
het jeugdwerk.
Het Groningsch dagblad „Ons Noor-
d e n” maakt zich in zyn zegenwensch tot
tolk van de katholieken der Noordeiyke pro
vinciën.
De ,Jf. Venl Crt.” schrijft om.:
Lang duurde de tyd eer de benoeming van
den opvolger van die konlnkjyk waardige
figuur, dien echten kerkvorst en beminden
vader, welken Katholiek Nederland in Mgr.
v. d. Wetering had verloren, werd uitgespro
ken. In die maanden waarop Nederland vol
vertrouwen wachtte op de beslissing van
den H. Stoel, heeft de vicaris capitularis met
vaste, vaderiyke hand het Aartsbisdom be
stuurd. Van waardigen ernst en diep inzicht
in de nooden van dezen tijd getuigde de
vastenbrief dien hij als zoodanig tot de aan
hem toevertrouwde geloovigen richtte.
Ook het „Eln d h. DagbI.” wijst op Mgr.
Jansen's werken voor de jeugd.
Uit het artikel van de .A mstelbod e”
lichten wy de volgende parage
Met de onderhoorigen van het Aartsbisdom
verheugt zich de geheele Nederlandsche
Kerkprovincie, dat zij eindelyk aan haar
hoofd weer een Metropoliet mag begroeten
op den Aartsbisschoppeiyken zetel, die een
zoo ongewoon langen tyd ledig heeft gestaan.
In deze vreugde leeft vooral de voldoening
over de keuze van den wilskrachtigen en
beminneluken priester, die als de nieuwe
Aartsbisschop reeds algemeen door de volks
opinie was aangewezen nog eer de kerkeiy-
ke uitverkiezing was geschied. Het is begry-
peiyk, als men de kroniek van zun verleden
leest.
By Kon. Besluit is bepaald, dat er met in
gang van 1 Mei 1930 voor motorrytulgen
welke uit den aard bestemd 'zijn om elders
dan op wegen te worden gebruikt, indien die
uitsluitend ten dienste van het landbouw
bedrijf van den openbaren weg gebruik ma
ken. geen belasting verschuldigd is.
Naar aanleiding van het bovenstaande
wordt er de aandacht op gevestigd, dat aan
houders van op 1 Mei 1930 nog geldige 60-
dagenkaarten tegen inlevering van deze
kaarten teruggave van belasting zal worden
verleend, ten bedrage van zooveel twaalfde
gedeelten van het voor de kaart betaalde
bedrag, als deze op 1 Mei 1930 nog geheele
maanden geldig zou zyn geweest, met dien
verstande echter, dat nóóit méér zal worden
teruggegeven dan zooveel zestigste gedeelten
van het betaalde bedrag als er op 1 Mei
1930 nog open staande vakken op de kaart
aanwezig zyn.
Dat het met Frankruk niet goed ging
wisten we allang. De berichten, die ten aan
zien der bevolking werden ontvangen, waren
verontrustend en gaven te denken. Wy wis
ten. dat het aantal geboorten in het aloude
Fankryk sterk verminderde, maar wy wisten
niet, dat de getallen zóó schrikbarend waren
als de laatst gepubliceerde statistiek toont.
De cijfers roepen om wraak, het kan niet
anders!
Gustave Hervé schrijft in de „Victoire"
een artikel, waarboven hy den veelzeggenden
titel plaatst .Frankrijk, dat uitsterft’Eerst
geeft hy de feiten, de groote cyfers, die
een aanklacht tegen den Schepper vormen.
Geboorte- en stertte-cyfers voor Frankryk:
terwyl in 1928 het overschot aan geboorten
nog 70 205 bedroeg, werd dit overschot in
1929 omgezet in eennadeelig saldo. Er
stierven 12.564 menschen meer dan er ge
boren werden.
De geheele statistiek is een aaneenschake
ling van ongunstige cyfers: het aantel hu-
weiyken liep van 339 014 in 1928 tot 333.441
in 1929 terug, net aantel echtscheidingen
steeg van 18.882 tot 19.353. De zuigelingen
sterfte vermeerderde van 68 100 tot 69.401.
Alleen het aantat doodgeborenen verpiln-
derde van 29 74 op 27 812. een schrale
troost nochtans, daar immers het geboorte-
cyfer daalde en dus de kans op doodgeboren
kinderen van zelf minder groot werd
Hervé schrijft deze cijfers met een somber
commentaar. Waar moet het met Frankryk
in de toekomst naar toe? Binnen afzienbaren
tyo dalen <le geboortecylers natuurlyk nog
meer, de feiten zyn daarvoor voldoende
aanwezig. En dan? Dan zal Frankryk met
zyn misschien nauwelyks nog veertig mil-
liocn Inwoners de buurman zyn van een
Italië, met wellicht zestig mtllioen of een
Duitschland met een bevolking van mis
schien tachtig mil boen
Ongetwijfeld zit er een juiste gedachte in
deze beschouwing. Men kan praten over ont
wapening. men kan vurig propagandist rijn
voor ontwapening maar men zal het aantal
soldaten toch niet willen verminderen door
een vermindering van geboorte!
Het gaat verkeerd met Frankrijk. Dé
droeve oorzaken liggen echtei voor de hand
er. tiet land is nog te redden wanneer het
Fransche volk de oogen wfjd-open zet en
wil zien, dat de richting waarin het gestuurd
wordt, fataal, onverantwoordeluk en immo
reel is
Hervé ziet de oorzaak in de eerste plaats
tn de leeken-politlek der regeering, in de
verloochening van het Godsbegrip en in de
vrymetselary.
Er zyn bladen, die schreven, dat die over
wegingen geheel voor rekening van Hervé
zyn.
En toch, als ieder mensch de overwegin
gen van. Hervé eens wilde aanvaarden, des
noods eerst overdenken, dan was de treu
rige statistiek, die thans gepubliceerd is, de
laatste verontrustende.
Dan zou het record in de verkeerde rich
ting bereikt zijn en dan zop Frankrijk niet
hopeloot omkomen. terwillV van anti-gods-
dienstlge reclame, ten doel hebbende de
geboorte-be perking.
De Zeppelintocht naar Spanje ia wit-*
gesteld.
S
S
