Binnenlandsch c^Qieuws
Wi
HÈ
V
DE WERELDTENTOONSTELLINGEN
TE ANTWERPEN EN LUIK 1930
Mi
o\°ederlandsche-deelneming
SOCIAAL LEVEN
Congres van „St. Paulus"
ONDERWIIS
St. Augustinusvereeniging
1
Op het Louise de Collgnypleln
te 's-Gravenhage
Algemeene Vergadering Chrlstelijk-
Hlstorische Unie
Een „Gezeilen-Diploma” voor
autogeen-lasschers
e
Onthulling monument
voor Juliana van Stolberg
Te Luik
Te Antwerpen
voorstellaw
Te Nijmegen
de
OP
Vergadering te Gravenhage
Rede Mr. Schokking
e
rede van den voorzitter had de
i gemeenachappelUkcn maaltijd, ter-
afdeeltng NUmegen cen feestbUeen*
1
1
monument geeft te zien de figuur
Juliana van Stolberg, omringd door
mijn kleinzoon op
<Buen Humor)
De begroeting voor 1931 werd aangenomen.
Tot Ud van de OlZ.-commissie, vacature-
H. Th. Krogt, werd na herstemming tus-
schen de heeren Damman uit Amsterdam en
H» C. J. van Nünwegen. Rotterdam, laatst
genoemde gekozen.
De statutenwijziging mocht de algemeen*
goedkeuring der vergadering wrgdragen.
Pater dr. N. Th. Vlaar O. E. S. A-, rec
tor tan het R. L. Lyceum te Ovcrveen, hield
een lezing over zijn grooten Ordestichter 8L
Augustinus, als paedagoog. Spr. legde den
nadruk op de hoóTdtrekken van zijn karak
ter In het algemeen en van leer en methode
in het bijzonder.
Ten slotte werd een aantal
behandeld.
1
<1
1
Na
door
schouw
Prinses
1
1
i
1
i
t
t
t
i
t
1
c
1
Bloed.
ninklüke
ninklüke
plechtigheid.
Vervolgens bestond er voor de aanwezi
gen gelegenheid het monument te bezichti
gen.
te nemen noudirg der t.
Historische)' tegenover de andere partijen,
er daarbij op wijzende, dat de verdeeling
tusschen de Roomsch-Katholieken en Chris-
telt.ik-Protesta.itschen onoverbrugbaar blijft.
De mogelijkheid van eenheid deaer laatste
partijen ter sprake brengend, liet spr. uitko
men dat de ChristeUJk-Htetorische Unie het
recht mist om voor meer eenheid te pleiten
wanneer daartoe geen bereidheid is in eigen
kring. Het zou struisvogelpolitiek zijn om niet
te zien en niet voor elkander te wUlen we
ten, dat er moeilijkheden zijn en niet
louter van zakelijken aard -e wier schaduw
nog niet ts geweken.
d
J
t
„Hoeveel kost het, als je mijn por
tret schildert?"
„Vijftien dollars.”
„En als je m'n kleinzoon schildert?"
„Ook vijftien dollars."
„Nou, dan moet Je me schilderen
terwijl ik met
mijn knie zit."
heer S
Akersloot.
Niet minder dan 5000 struikrozen zullen de
Nederlandsche rozenteelt vertegenwoordigen.
lugenuaetraoor de firma's O. A. H. Buis
man en Zoon te Heerde, M. Leenders en Co.
te Steyl en J. H. Faassen Hekkens te Tege-
len. Talrijk zullen in den zomer en den herfst
de Dahlias z^n, waarbij vooral de Mignon-
dahlias hare voortreffelijkheid voor perk be
planting zullen aantoonen, inzenders zijn de
heer J. A Domlnicus te Schiedam en de
firma's J. O. Ballego en Zoon te Leiden en
W. Topsvoort te Aalsmeer, terwijl de Neder-
landsche Dahliavereeniging voor perken met
1500 stuks zorgt.
Het Nederlandsche paviljoen is door door
gangen verdeeld In 3 gedeelten. Wanneer
men het gebouw bü den hoofdingang bin
nentreedt bevindt men zich in een reus-
•chtige ontvangzaal. De aandacht van de
beaoeker* zal ongetwijfeld het eerzt worden
getrokken door een wandbeschlldering van
de Zuiderzeewerken, waardoor duidelijk en
op geer kunstzinnige wijze een beeld wordt
gegeven van het ontstaan van onze twaalfde
«weina*. Pmd «al, dl* dienst doet als
ontvang- «n reeeptlmaal, bevat de taan-
dat bijna alle vooraanstaande Nederland
sche ondernemngen op dit gebied van hun
daadwerkelijke belangstelling blijk hebben
gegeven.
De opstelling en indeeling van deze groep
zal ook ongetwijfeld grooten indruk maken
op den bezoeker en hem toonen hoe ontzag
lijk de Nederlandsen electrotechnische indus
trie ach in de laatste kwart-eeuw heeft ont-
Dat in verbapd hiermede de elec-
ook zeer snelle vor-
In gebouw „Bellevue” is gisterenmorgen de
algemeene vergadering aangevangen van de
Christeljjk-Historische Unie. De vergadering
welke uit alle deelen van het land zeer drug
bezocht was, werd geopend met een uitvoe
rige rede van den voorzitter, mr. J. Schok-
king. Aan deze rede is het volgende ont
leend:
Spr. wees er op. dat het eerste gemeen
schappelijke ontmoeten van elkander na de
gehouden verkiezingscampagne aan deze ver
gadering een eigen beteekenls geeft en een
daarmee verband houdende stemming wekt.
Deze behoeft aldus spr. gelukkig niet
gedrukt te zijn; want ook verhoudingsge
wijs zijn wij, Chrlstelük-Hlstortechen. bij de
vorige verkiezingen vergeleken, in stemmen-
aantal vooruitgegaan. Met kracht wees spr.
vervolgens de van buitenaf nog steeds ge
geven voorstelling van de hand dat de Chrui-
telük-Historlschen niet anders zouden zijn
dan een conservatieve Heerenpartjj; inte
gendeel aldus spr. vinden de beginse
len der partij den meeaten weerklank bü hen,
die tot de breed* lagen des volks behooren
Uitvoerig schetste spr.. voorts de noodzake
lijkheid van een voortgezette werkzaamheid,
in verband waarmede hU de taak der kies-
vereenlglngen besprak.
In het vervolg van zijn rede maakte spr
er met groote voldoening melding van, dat
de houding, welke de C. H. Kamerfractie bij
de Jongste kabinetsformatie als gevolg van
de ontslagaanvrage door het intennezzo-
kabinet de Geer aan H M. de Koningin heeft
ingenomen, ondanks de daar van andere zij
den op qjtgeoefende critiek. met een enkele
uitzondering aanstonds in de gelederen der
Chrlstelijk-Historischen begrepen is. Wij be
hooren niet tot hen zeide spr. die
het standpunt innemen, dat er voor oppor
tunistische overwegingen nooit plaats ma*
zijn neen zonder eenl* opportunisme
gaat het niet In het leven; op het politieke
terrein bij de onder ons bestaande verhou
dingen zelfs minder dan ergens elders.
In groote lijnen duidde spr. het beeld
aan, dat het politieke veld vertoonde waar
de Regeering haar taak findt. Th dit ver
band wees de heer Schokklng o.m. op het
besluit der soclaal-democraten ten aanzien
van de opening der Staten-Generaal en op
hun politie* betreffende het Rijk in Indie
Het is duidelijk, ae.de spr., dat WÜ door het
geen sedert bü de sociaal-demooratieche
partij ia voorgevallen en door haar ia naar
buiten gebracht »oor een veranderde oonstel-
tatie staan. DU va* door ons niet worden
onderschat, in verband met de omstandig
heid, dat de revolutionnaira actie, door het
communisme voor een deel overgenomen van
de sociaal-democratie wordt gevoerd op veel
breeder terrein dan ooit te voren, op geniepi
ger en geraffineerder wijze dan misschien
mogeluk werd geaeht en met een brutalitett,
ninklüke FamMie bU bel wwument egn Idb haag wdamaa nèaa kent.
tuiging
ment
Onder de tonen van het Wien Neerland*
ten gehoore gebracht door de Ko-
Mllitalre Kapel, verliet de Ko-
Famille daarop het terrein der
Een vaste hand en een scherpziend oog zün
noodig ter onderscheiding van het al of
niet opstandige element I
Spr. besprak vervolgens in verband met
deze en andere verschijnselen -aak van
Regeering en Parlement en in 'jzonder
de aan te nemen noudirg der stelijk-
verschillertde aanvragen tot deelneming in
het Nederlandsche paviljoen moesten worden
afgeweten Het N.-derlandsche gebouw heeft
een totale oppervlakte van meer dan 3000
M2 is gebouwd door het tentoonstellingsr
bestuur, terwijl de heer Denijs de uitwendige
en Inwendige decoratie verzorgt.
De tuinaanleg rond het gebouw wordt ver
zorgd door een speciale subcommissie onder
voorzitterschap van den heer Ernst Krelage.
terwijl de heer H. de Lange tuin-architect.
dezen tuinaanleg heeft ontworpen.
De Algemeene Nederlandsche Vereeniglng
voor Vreemdelingenverkeer en de Exploita
tie Mij. „Scheveningen" zullen met haar in
zendingen het bewijs leveren, dat als toe-
ristenland Nederland ook alle aandacht ver
dient. terwijl de afdeeltng Handel en Nifver-
heid van het Departement vap. Arbeid. Han
del en Nijverheid- voor de noodlge handels-
voorllchting en wat hiermede samenhangt
zorg draagt
Tenslotte zij vermeld, dat bij K. B. van
H October 1929. no. 9. werden Ingesteld een
Centrale Commissie en een Uitvoerend
Comité voor de deelneming van Nederland
aan bovengenoemde tentoonstelling, beide
onder voorzitterschap van den heer Mr. Dr.
W. F J Frowein. Directeur-Voorzitter der
Staatsmijn Limburg, die tevens is benoemd
als Commissaris-Generaal. t
Het Uitvoerend Comité bestaat uit
heeren:
Mr Dr. W F. J Frowein, voorzitter.
P H M Regout, onder-voorzitter.
Mr. E E. Menten. Penningmeester.
H F. R Snoek. Secretaris.
Ir. E. de Kruyff. Lid en Gedelegeerde in
België.
F K J. Heringa. Administrateur. Chef der
Afdeellng Handel en Nijverheid van het
Departement van Arbeid. Handel en Nijver
heid. Vertegenwoordiger van den Minister
van Arbeid. Handel en Nijverheid.
P. Visser, administrateur. Chef der Afdec-
ling Kunsten en Wetenschappsn van het
Departement van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen. Vertegenwoordiger van den
Minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen.
BU het organiseeren van de deelneming van
Nederlandsche zijde aan de Internationale
tentoonstelling te Luik heeft het Neder-
landsch Uitvoerend Comité zooveel mogelUk
getracht voor wat betreft de wijze van deel
neming collectiviteit te bevorderen.
In de eenite plaats kan in dit opzicht wor-
dfen gewezen op de gelukkige samenwerking,
waardoor het mogelUk is de Maaskanalisa
tie in beeld te brengen. HlerbU wordt samen
gewerkt door alle vier de Kamers van Koop
handel en Fabrieken in Limburg dus: Maas
tricht, Heerlen. Roermond en Venlo, de Ka
mers van Koophandel en Fabrieken te Nij
megen, Amsterdam en Rotterdam, terwijl de
gemeentebesturen van deze verschillende ge
meenten eveneens van hun belangstelling
bllik hebben gegeven en tevens het Gemeen
tebestuur van Dordrecht en Rijkswaterstaat.
Met behulo van maquetten, lichtkaarten,
al dan niet bewegend en foto’s zal de beaoe
ker zich een duidelijk denkbeeld kunnen vor
men van hetgeen op waterstaatkundig gebied
tot stand is gebracht en een beeld krijgen
van de economische beteekenls van deze
nieuwe waterverbinding op Nederlandsen ge
bied. in internationaal opzicht.
De directies ven de verschillende steen-
kolenmUnbedrUven in Heerlen hebben ach
onder leiding van het Staataateenkolenmljn-
bedrijf vereenigd en in de gemeenachappelUke
opstelling zal duidelijk en zeer overtuigend
naar voren worden gebracht wat het Neder
landsche steenkolenmUnbedrljf beteekent en
hoe reusachtig snel dit zich heeft ontwikkeld.
Verder wordt een zeer belangwekkende
ruimte Ingenomen door een collectieve stand
van het Coöperatieve ZulvelbedrUf in Ne
derland, welke inzending wordt verzorgd
door den Algemeenen Nederlandschen Zui-
velbond. In dezen stand zal. met behulp van
de zeer belangwekkende film van deze orga
nisatie nader worden getoond, hoe ontzag
lijk het Coöperatieve Zuivelbedrijf in Neder
land zich beeft ontwikkeld.
Verder de aaal doorgaand komt men aan
'n eveneens buitengewoon belangwekkend*
ollectie*r inzending, en wel de Inzending
in de Nederlandsche electrotechnische in
dustrie en wat hiermede verband boudt.
Deze collectieve groep staat geheel onder
leiding van de Stroomverkoop My, te Maas
tricht en bet 1b een rezbeugtod ErnyfaUniri
Bij de verkiezing van drie leden van het
Hoofdbestuur werden herkozen de heeren J
R. Snoeok Henkemans en H. W. TUanus.
reap, met 831 en «53 stemmen, welke beide
heeren aan de beurt van aftreden waren, en
gekozen werd prof. dr. J. R. Blote maker de
Bruine, zulks ter voorziening in de vaca
ture, ontstaan door het aftreden van dr.
J. Th. c'e Visser. De drie gekozenen waren
door het Hoofdbestuur aanbevolen.
Fen zeer uitvoerige discussie ontstond
naar aanleiding van het vooretel van de af
deellng Naarden, behelzende om In artikel
3, punt X der statuten te bepalen, dat het
lidmaatschap der Staten-Oeneraal onverae-
nigbaar zal zijn met het stemhebbende lid
maatschap van het Hoofdbestuur der Unie.
Ook de afdeellng Amersfoort had een
soortgelijk voorstel ingediend, doch wilde als
datum van Ingang 1 Juli 1933 bepaald zien
en bovendien, dat de voorzitter der Tweede
Kamerfractie, als zoodanig, «ere-voorattter
der Unie zal zijn.
Voorts was er een amendement van de
afdeellng Alphen. die het voorstel van
Amersfoort tot drie leden beperkt wenaohte
te zien.
Nadat Alphen haar voorstel had inge
trokken. werden de voorstellen Naarden eg
Amersfoort bij zitten en opstaan met groote
meerderheid verworjjen.
Behandeld werd hierna het voorstel van
Loosdrecht. dat de algemeene vergadering
haar instemming betuigt met de door de
regeering aangekondigde handelspolitiek, met
name inzake het atreven naar vaststelling
van een onderhandeltngstarief en dat de
vergadering het H. B. zal ultnoodigen in
deze richting krachtig mede te werken.
Op het in vlaggetooi gestoken Louise de
Colignyplein te 's-Oravenhage heeft gisteren
middag in tegenwoordigheid van H. M. de
Koningin, H. M de Konlngin-Moeder. H. K.
H Prinses Juliana en vele genoodlgden de
plechtige onthulling plaats gehad van het
gedenkteeken, dat daar ter plaatse door
een zich daarvoor gevormd hebbend Natio
naal Comité Is opgericht voor Juliana van
Stolberg
Tot de genoodlgden tot bijwoning van
deze plechtigheid behoorden om. alle mi
nisters, de voorzitters van de belde Kamers
der Staten-Generaal. de vice-president van
den Raad van State, de oud-opperbj.-.ilhcb-
ber Generaal Snijders en verschillende an
dere autoriteiten van Land- en Zeemacht,
vertegenwoordigers van het Dagelijksch Be
stuur van 's-Gravenhage en van onder
scheidene corporaties. Burgerwacht en ah-
dere vereenigingen. zoomede leden van het
eere-comité waarvan oud-minister Coljjn,
voorzitter was *n van de andere Comité*
voor de stichting van het monument.
Nadat ongeveer te half twee de Ko
ninklijke Fajnllie (geluk bekend kon Z. K.
H. de Prins wegens verblijf in het buiten
land niet tegenwoordig sljni op het
terrein der plechtigheid was aangekomen,
hield de voorzitter van het ^Igemeen Co
mité. gep. luitenant-generaal Ph. Weber,
adjudant 1. b. d van H. M. de Koningin,
een Inleidende toespraak, waarin hU een
beeld gaf van de wijze, waarop het monu
ment was tot stand gebracht terwijl hij
tevens een verklaring gaf van dé gedachte,
welke btj den beeldhouwer, den heer B M
A. Ingenhousz heeft voorgezeten oen hij
de figuur van Juliana van Stolberg, zooals
deze is voorges&ld, omringd door hare vijf
zonen, ontwierp. Spreker knoopte aan zijn
uiteenzetting vast e«n liedwen.seh voer ons
Vorstenhuis en het Vaderland en een woord
van dank aan allen, die tot het toe stand
komen van het gedenkteeken hebben mede
gewerkt.
Na de
eigenlijke plechtigheid van het onthullen
van het monument plaats. Zij geschiedde
door Prinses Juliana onder het spelen van
het „Wilhelmus” door de Koninklijke Mili
taire Kapel en net beteren van de klok van
de In de onmiddelltjke nabijheid gelegen
Wil helmin*kerk.
de onthulling werd het monument
de Koninklijke Familie in oogen-
■enotnen, bU welke gelegenheid
Jultana namens de geheel* Ko-
->vertuigd van het groote belang, dat er
•n wa* gelegen dat Nederland ook op waardi
ge wjjae aan deze tentoonstelling mu deelne
men. werd bij Koninkl.k Besluit van 23
Augustus 1929 No. 23 ingesteld een Centrale
Commissie en een Uitvoerend Comité voor de
deelneming van Nederland aan deze ten
toonstelling. beide onder Voorzitterschap van
den heei Dr. E. E. Posthuma. Oud-Minlster
van Landbouw en Nijverheid en Handel,
Voorritter van den Njjverheldsivad. die te
vens werd benoemd als Commissaris-Gene
raal.
Verder werden als leden van het Uitvoe
rend Comité benoemd: de heer Ir. W. H
van Leeuwen, Onder-Vooraltter; de heer Ir.
O. 3. van Duseeldorp, Penningmeester; de
heer H. F R. Snoek, Secretaris; de heer Ir.
K. de Kruyff. Ud. welke laatste tevens werd
benoemd air gedelegeerde In Belgle van het
Uitvoerend Comité.
Al* vertegenwoordiger van den Minister van
Arbeid. Handel en Nijverheid werd benoemd
de heer F K. J. Heringa, administrateur.
Chef van de afd Handel en Nijverheid van
bet Departement van Arbeid, Handel en Nij
verheid en al* vertegenwoordiger van den
Minister van Koloniën werd benoemd de
beer Dr. L. J. d. Waals. Referendaris. Chef
der IVde afdeellng van het Ministerie van
Koloniën.
Het ontwerpen van het Nederlandsche pa
viljoen werd toevertrouwd aan den heer H.
Th. Wlfdeveld, architect B. N. A. Was het
aanvankelijk de bedoeling de totale opper
vlakte van het Nederlandsche paviljoen pl m.
8000 M2, te doen zijn, later bleek het, dat
deze ruimte niet voldoende was In verband
met de daadwerkelijke belangstelling die van
Nederlandacne officleele en particuliere zijde
werd getoond, zoodat tenslotte het Neder
landsche paviljoen een oppervlakte kreeg
van meer dan 12000 M2, du* een van de
grootste buitenlandsche paviljoens op deze
tentoonstelling is geworden. De lengte van
het gebouw is 250 M
Btj den hoofdingang bevindt zich een sterk
contrast met de laaggehouden architectuur
van het gebouw: een pylonen-partij, die on
geveer 30 M. hoog 1*. waardoor bereikt wordt
dat de Nederlandsche inzending van verre
reed* opvalt als iet* bepaalds tusschen de
vela, meeat In lichte kleur gehouden, gebou
wen van de tentoonstelling
Door het aaer tkjdelUke karakter van den
bouw waa een uitvoering In houtconstructie
met zeer goedkoop materiaal noodzakelUk.
De duur der tentoonstelling zal ongeveer
ae* maanden zijn Na afloop wordt het ge
bouw onmxldellUk weer afgebroken
De langgerekte vorm van het paviljoen,
dat aan da twee uiteinden afgesloten wordt
door de Groote Receptiezaal eenerzjjds en
door het paviljoen van de gemeente Rotter
dam anderzijds, is over twee verkeerswegen
van het tentoonstellingsterrein heen gepro
jecteerd. auodat de onder-verdleping twee
maal onderbroken wordt door een doorgang
die overdekt wordt door een verdieping,
waarin d* afdeellng Nederlandsche Koloniën
gehuisvest is.
De overgang ven den beganen grond naar
hoogerllggende galerijen en naar de afd. Ko
loniën ia zeei geleidelijk bijna ongemerkt
door telkens eenlge treden tegelijk.
Het interieur-werd in hoofdzaak met tri
ple* en eeletax afgewerkt, waarbij aooveel
mogelijk partij getrokken werd van de spe-
cUieke kleurwerking van deze materialen.
De werkzaamheden verbonden aan het
toezicht op den bouw en alles wat hier
mede samenhangt werden door het Uitvoe
rend Comité toevertrouwd aan het Ingeni
eursbureau G. J. Langhout, terwijl de bouw
■elf In handen werd gesteld van de N. V.
Nederlandsche Aanneming Maatschappij vJi.
Firma H. F. Boersma.
De beer H. Th. WUdeveld. het Ingenieurs
bureau O. J. Langbout an de N. V, Neder
landsche Aanneming Maatschappij v.h. fir
ma H. F. Boersma sagen zich voor een zwa
re taak geplaatst, maar dank zij onderlinge
samenwerking ook met net Uitvoerend Co
mité is het resultaat, dat Nederland op deze
tentoonstelling zal verschijnen met een pa
viljoen van moderne architectuur, dat onge
twijfeld door opzet, bouw en uitwendige en
inwendige decoratie de internationale aan
dacht zal trekken.
Voor wat betreft den tuinaanleg rondom
het gebouw werd de medewerking verkregen
van een «ub-commissie uit den Nederland
schen tuinbouw, onder voorzitterschap van
den heer Ernst Krelage.
BU den tuinaanleg, die door den beer H.
de Lange, tuinarchitect te Rotterdam ont
worpen ia, ia er naar gestreefd, tijdens den
ganacnen duur van de tentoonstelling volop
bloemen te kunnen toonen. Aanvankelijk
waa het zwaartepunt gelegd in groote hoe
veelheden potplanten, in breede strooken in
het gaaon, maar naarmate het paviljoen
grooter afmetingen kreeg, moesten ook aan
den tuinaanleg andere eischen worden ge-
ateld
De bloeiperiode wordt geopend door 30.000
Darwin en andere late tulpen in verscheiden
heid. ingezonden door 't Centr. Bloembollen
Cornite Haarlem. Deee worden opgevolgd
door een uitgebreide perkbeplantlng met Pe
largonium Zonale. Regonta Erfordia en knol-
begonlas, van de NUmeegache Veillngmaat-
schappU en van de N. V. vJr. M. van Wave-
ren en Zonen te HUlegom. Twee aeer uitge
strekte boordbedden zullen doen aien. wat de
Nederlandsche tuinbouw op het gebied van
vaste planten vermag; het zün inzendingen
van de KoninklUke Kweekerü Moerheim te
Dedemavaart en van de firma G. Lubbe en
Zoon te Oegstgeest.
Een bijzondere merkwaardige en ultgebrei-
de verzameling Leliee is geplant door den
J. Schoon, bloembollenkweeker te
w
krans neerlegde met linten, welke tot op
schrift droegen. „Van de nakomelingen" en
de Initialen W. E, H. J.
Vervolgens had ook een kranslegglng
plaats vanwege het DagelUksch Bestuur
der Residentie, waarna als redenaar op
trad de oud-minister dr. J. Th. de Visser.
De voorzitter van het Nationaal Comité
sprak daarop een dankwoord, waarna de
overdracht van het gedenkteeken aan het
gemeentebestuur plaats vond.
Burgemeester mr. J. A. N. PatUn aan
vaardde met een kort woerd van durkba-
namens de gemeente het monu-
Het
van
haar v(jf zonen. Onder haar rechterhand
is geplaatst Willem vsn Oranje, de denker
en zwijger, gehuld in reismantel en ge
laarsd Aan de linkerhand LodewUk met
den bevelhebbersstaf in de hand. Op de
hoeken de jeugdflguren Adolf en Hendrik
in wapenrusting Jan de Oude, de stamhou
der en de man van de Unie van Utrecht,
neemt het midden der achterzUd* in. BA-
ven. tusschen de figuren, zijn de wapens
aangebracnt van Nassau en Stolberg.
Het opschrift op het gedenkteeken is:
„Juliana. Gravin van Stolberg, Stam
moeder van het Huls Oranje-Nasatni.
geb. 1508 overl. 1580 *n haar zonen."
wikkeld Dat in verban,
trificatie van Nederland
deringen maakt wordt op bUzonder gelukkig
gevonden wijze in beeld gebracht, in de stand
van de Stroomverkoop MU
Als vertegenwoordigers van de Limburg-
sche Nijverheid vindt men een zeer groote
inzending van de N. V. Kristal-, Glas- en
Aardewerk Industrie ..De Sphinx" te Maas
tricht. een uitgebretde inzenclng van de
Eerste Nederlandsche Cementindustrie te
Maastricht, terwijl verder uit Limburg deel
nemen de N V Kristal Unie, te Maastricht
en de Swalmer Dakjtannenfabriek te Swal-
men.
Ma*r ook de andere inzendingen zullen
het Üewijs leveren, dat Nederland uit In
dustrieel oogpunt met volle gerustheid een
vergelijk mg met het buitenland kan door
staan
Een afzonderlijke groejt vormen de Afdee-
lingcn Wetenschappen en Muziek. Voor het
organiseeren van deze twee afdeelingen zijn
twee subcommissies ingesteld, die voor de
Wetenschappen onder leiding van Prof. J. v.
d. Hoeve en oie voor wat betreft de Muziek
onder voorzitterschap van den heer Dr. Joh.
Wagenaai.
Het zou ons te ver voeren hier verder op
deze afdeelingen in te gaan, nog zij gewezen
op een afzonderlüke afdeelinfc behoorend tot
de groep Wetenschappen; waarin de aan
dacht wordt getrokken door dc Nederlan
ders die In de;1 loop der Jaren de onderschei
ding van den Nobelprijs hebben verworven,
de inzendingen op 't gebied der natuurwe
tenschappen zijn tot stand gekomen door sa
menwerking d*r Universiteften te Amsterdam
Delft. Groningen. Leiden. Utrecht. De be
langstelling voor deelneming, eerst aarze
lend. bleek later van dién aard te zün, dat
Aan de steeds grooter wordende vraag der
Nederlandsche Industrie naar autogeen-
lasschers tracht, zooals %ekend is. de Neder
landsche Acetyleen Vereeniglng op verschil
lende wUzen tegemoet te komen.
Een moeilUkheid vormt altijd het ontbre
ken van ob'jectieve gegevens, wat betreft de
vakbekwaamheid van den lasscher. indien hU
bjj een r*troon in dienst treedt, als wanneer
een oordeel alch gewoonlU* slechts laat uit
spreken na min of meer langdurige waar
nemingen mat de daaraan verbonden kosten
van tUd materiaal en geld.
De Nederlandsche Acetyleen Vereeniglng
nu heeft de mogelijkheid geojiend van een
zeer vergevorderde bekwaamheid op laach-
gebied te doen blUken. door het afleggen van
een examen, ten overstaan van een door
haar Ingestelde cotnmiss.e en onder toezicht
van een Gedelegeerde van den Minister van
Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen.
De Commissie reikt na het voldoende af
leggen van het examen, dat naast groote
vakbekwaamheid ook grondige theoretische
kennis verelacht een diploma uit, dat geroeg-
lijk een ..Oeeellen-dlploma" mag heeten, en
dan ook wel te onderscheiden is van diverse
..cursus-diploma's”, gezien de zware eiachen
aan den candidaat gesteld. Als getuigschrift
en bemiddelingsmogelUkheid bij het elkaar
vinden van werkgever en all-round lasscher
moet dan ook aan dit ..Gesellen-dlplatna"
van de Nederlandsche Acetyleen Vereeniglng
groote waarde gehecht worden.
Tot afleggen van het examen zal begin
Mei wederom gelegenheid worden gegeven.
Inlichtingen verstrekt de Secretarie der
Commissie de heer L. K. A. vap Duuren.
Tollensstraat 62, Amsterdam. bU wien ook
de aanmelding voor het examen heeft te ge
schieden.
neester, de heer J. A. H. Btein-
lescongressisten toe.
Omstreeks twaalf uur werd het oongre*
geopend.
De heer L. F. Guit, bondsvoorzitter, en Ud
der Tweede Kamer, sprak het openingswoord.
Dank zü 't werk van dc gesalarieerde col
lega* aldu» de heer Guit - en
niet minder het werk dat plaatselljk werd 1
verricht, *Un wU er in geslaagd het aantal i
afdeelingen thans te brengen op 90 en 14
correspondentschappen, zoodat het aantal
plaatsen waar onze bond vasten voet heeft,
het honderdtal is gepasseerd.
De toename overtreft belangrijk het aantal
afschrijvingen, zoodat wij sinds April 1928
het ledental met meer dan 1000 zagen toe
nemen.
Het eerste kwartaal 1929 bracht 14» nieuwe
leden, het tweede 182. het derde 145 en het
vierde 134 nieuwe leden, zoodat wjj op 1
Januari J.L. 5391 leden telden en thana be
draagt het 5525.
Over den gang van zaken in sommige
plaatsen zijn wU echter niet tevreden. Noe
men wij slechts Bergen-op-Zoom en Heer-
len-Wouw.
Nog is er een zeer belangrijke plaats In
ons land, waar sinds kort het j>ersoneel van
het katholieke ziekenhuis In onzen bond is
georganiseerd. In deze plaats, waarvan wij
den naam nog niet noemen, worden werk
lieden met een weekloon van f 20 door de
St. Vincentlusvereenlging ondersteund. Aan
dat katholiek ziekenhuis worden nog loonen
betaald van f 22 per week terwijl uit een
conferentie met het achtbaar ccllege van
regenten bleek, dat men van organisatie niet
zoo heel *Veel moest hebben.
Sprekers openingswoord zou wel zeer o*»-
volladig zijn, indien ook niet de aandacht ge
schonken werd aan het rijkspersoneel.
De technische herziening, die zonder «eni
gen twijfel voordeel bracht, werd door ona
aldus spr. aanvaard op afbetaling, omdat
die technlsché herziening onder de meest be
zwarende omstandigheden tot stand kwam.
Onze Idealen ten aanzien van den organi-
satie-vorm van het Overheidspersoneel, schU-
nen echter voorloopig nog niet verwezenlijkt
te zullen w orden. Op dat terrein, 't is tot onze
groote spijt dat wik hst moeten conatateeren,
zijn wU achter.
Spr. besprak voorts de centralisatie van
overheidspersoneel en de beteekenls van bet
congres.
Het is met name niet uitgesloten, dat er
door wijziging in de economische verhoudin
gen ook wUziging zal komen in de taak die
onze bond heeft te verrichten en dan moeten
wij klaar zUn, niet alleen wat den organisa
tievorm betreft, maar wij moeten ook op fi
nancieel terrein een stevlgen stoot kunnen
verdragen.
En gelukkig wij zijn op den goeden weg.
En daarom, aldu* spr.. u kunt er van op aan.
dat ik spreek namens het geheels hoofdbe
stuur. doe ik met nadruk een beroep op dit
Congres, om geen besluiten te nemen waar
door onze financieels positie kan warden ge
schaad. Het bondsvermogen is er niet om te
verdeslen. Integendeel, het kapitaalbezit in
de Arbeidersbeweging is op de eerste plaat*
om de machtspositie van de arbeidersbewe
ging te vergrooten.
Het uitvoerige Bondsverslag van den se-
creta/is werd behoudens enkele opmerkin
gen goedgekeurd.
De wenschelUkheld werd uitgesproken, dat
de afdeelingen ook eenlgen invloed zouden
kunnen uitoefenen op de benoeming van de
gesa'arleerde hoofdbestuurderen.
Lof we^d gebracht aan de activiteit der
gesalarieerde bondsbestuurderen de heeren
Mulders. Nyhof en Beewalt en Spit.
Na eenlge gedaehterwtesellng over de be
noeming van hoofdbestuurderen, welke niet
geheel moet gaan buiten Invloed der alge
meene vergadering, werd het beleid van het
hoofdbestuur goedgekeurd alleen Nijmegen
en Den Haag konden het beleid van het
hoofdbestuur niet geheel goedkeuren inzake
de benoeming van gesalarieerde hoofdbe
stuurderen.
Bjj de bespreking van het financieel ver
slag bracht de commissie voor financleele
contröle hulde aan den. penningmeester, den
hear J. Mulders uit Nijmegen.
De heer A. C. Via Bruyn, voorzitter ean
het R. K. Vakverbond, waardeerde in zijn
toespraak zeer de medewerking van St.
Paulus In de vakcentrale. St. Paulus groei
de met duizend leden en deelde daardoor in
den vooruitgang van leden der centrale, wel
ke met 27000 vooruit ging. Daaruit spreekt
vertrouwen der arbeiders van de R. K. Vak
beweging, welk* T hart der arbeiders heeft
getroffen. De socialistische vakbeweging
houdt thans dan ook rekening met onze ka
tholieke vakbeweging, welke reeds veel goeds
tot stand bracht door en voor de leden, die
groote activiteit ontplooiden.
Mgr. Aengenent sprak daarover nog zün
verheuging uit 8t. Faulus sticht steeds meer
afdeelingen en groeit in kracht. Da centrale
ksn zich goed indenken in de grieven der
St. Paulua-leden, die niet tevreden kunnen
zijn over sommige antt-soclale daden en be
sluiten van gemeenteraden. 8t. Paulus wil
daarin verbeterin* zien komen van katholie
ken geest.
De Centrale deelt deze zelfde verlangens
en wil daarin met de St.Paulus-mannen sa
menwerken.
Sprekende over eventueele aansluiting van
den R K. Postbond St. Petrus bü het R. K.
Vakverbond, sprak spr. de verwachting uit.
dat spoedig de groote eenheid mag komen
van alle katholieke werknemers in het R. K.
Vakverbond.
Spr is hoopvol gestemd over algemeene
samenwerking in de R. K. Vakcentrale en
hoopt tevens dat de leden van St Paulus In
hun afdeelingen zich ook zullen wijden aan
de geestelijke en sociale ontwikkeling der
werker* in andere vakafdeellngen om ace ta
komen tot do krachtig* eenheid.
Vervolferu werd beeproken ba* voorstel
van het H B. tot invoering van een eigen
weduwen- en weezenverzekerlng der bezol
digde bestuurden.
De congressisten vereenigden zich daarna
aan een gemeenachappaltjkcn maaltijd, ter
wijl de afdeeltng Nijmegen een leeetbUeaite
knmxt aanbood.
Dinsdagmiddag is de algemeen* verflaag;
ring geopend van den R. K. Bond van prer-
heldspersoneel „St. Paulus" In „Units*” t*
Nijmegen.
Te voren werden bestuur en afgevaardig
den ten stadhuize ontvangen door Burge
meester en Wethouders cn gemeente-seerw-
tarls.
De Burgen^
weg. sprak dc
dingen op het gebied van Nederlandsche
kunstnUverheid. voor welke afdeellng een af
zonderlüke subcommissie is ingesteld onder
leiding van den heer Ir. J de Bie Leuve-
llnk Tjeenk.
In de daarnaast gelegen zaal treft men de
verschillende inzendingen van Rijkswege
aan. zooals de uitgebreide inzending van het
Dejiartement van Waterstaat, gevende een
overzicht van de Nederl. Internationale
waterverbindingen en van de Zuiderzeewer
ken. terwül verder de aandacht wordt ge
vestigd op he» aandeel, dat Nederland heeft
in het verkeer door het Buez-kanaal.
De afdeellng luchtvaart van het Departe
ment van Waterstaat toont, wat o a. op
ladiogebled van Nederlandsche zijde ge
schiedt in verband met de Luchtvaart, ter
wül de afdeelingen Kustverltchting en Hy
drographic van het Departement van E]|p-
fensie naar Voren brengen, op welke moder
ne wijze deze twee rüksinstellingen werken
ter beveiliging van het internationale zee
vaart verkeer
Tenslotte is in deze zaal nog opgesteld een
diorama, betrekking hebbende op het Neder-
landsch Scheepsbouwkundig Proefstation.
Dit proefstation, tot den bouw waarvan,
zooals men weet, jknlangs werd besloten, heeft
ten doel het verrichten van proefnemingen
met modehen scnepen en voortst trwer.s
Wanneer mcu deze afdeellngj'verlaat gaat
men door een overdekten doorgang naar de
2de afdeellng. waarin in hoofdzaak de Ne-
derlgndsche particuliere deelneming is op
gesteld
Aansluitend aan deze afdeellng komt men
in de zaal, waarin men de Dordrechlsche en
VItasingsche collectieve deelneming vindt op
gesteld. terwijl men vervolgens de zaal be
treedt. waarin de Amsterdamsche collectieve
inzending is ondergebracht. De leiding van
deze collectieve afdeeling berust bü het Am-
stlrdamsche Gemeentebestuur en rondom
de inzending van Gemeentezüde. betrekking
hebbelle op het havenbedrijf en alles wat
hiermede samenhangt, vindt men opgesteld
de inaendlngen van de particuliere Amster-
dameche bedrüven welke zich In een of ander
opzicht op aeevaartkundig terrein bewegen.
BIJ deee afdeellng sluit zich aan de bü-
zonder uitgebreide collectieve Rotterdamache
afdeeling. Op dezelfde wUze als ook te Am
sterdam is geschied heeft ook voor wat be
treft Rotterdam het gemeentebestuur de lei
ding van een collectieve inzending op zich
genomen en ook hier zün. rondom de Ge-
meentelüke inzending op havengebied, ver
schillende van de vooraanstaande particu
liere bedrüven vertegenwoordigd. In het bU
zonder is hlerbU nog de medewerking ver
kregen van de afdeeliitg Rotterdam van den
Metaalbond
Teruggaande in het Amsterdamsche ge
deelte bestügt men met een monumentale
trap de bovenverdieping, die zich over het
geheele gebouw (met uitzondering van het
Rotterdamache gedeelte) uitstrekt. Deze ver
dieping la geheel gewijd aan overzeesch Ne
derland. Daar, zooals bekend is, In 1931 een
groote Internationale Koloniale Tentoonstel
ling In ParUs zal plaats vinden, bleek van
jierticuliere züde weinig belangstelling, maar
desalniettemin, zal deze afdeellng groote
aandacht van de bezoekers trekken, omdat
op bijzonder aantrekkelijke wüze in beeld 1*
gebracht, wat Nederlandsen Oost-Indië, Su
riname en Curasao beteekenen.
BU alle Inzendingen van overheidswege is
er naar gestreefd, de voorstelling, waarop de
aandacht werd gemeend te moeten worden
gevestigd zoo te doen zün, dat zu de meest
mogelUke aandacht aouden kunnen trekken
met behulp van verlichte of bewegende voor
stellingen. fraai uitgevoerde maquetten en
modellen. Er mag dan ook worden gezegd,
dat dit doel volkomen is bereikt.
Bü den Ingang van het gebouw treft men
nog een afzonderlüke ruimte aan. waarin de
afdeellng Handel en Nüverheid van het De
partement van Arbeid. Handel en Nüverheid
en de Algemeene Nederlandsche Vereeniglng
voor Vreemdelingenverkeer haar Inzendin
gen hebben opgesteld.
De daadwerkelüke belangstelling van het
Nederlandsche bedrijfsleven ras van dien
aard, dat het onmogelük was aan alle wen-
schen tot plaatsruimte te voldoen, waarvan
het gevolg Is geweest, dat verscheidene Ne
derlandsche particuliere bedrüven elders In
de internationale afdeeling onderdak ge
bracht moesten worden. Verschillende Ne
derlandsche ondernemingen hebben eigen pa
viljoens opgericht in de onmiddeUUke nabü-
heid van het Nederlandsche gebouw.
De Nederlandsche Land- en Tuinbouw zul
len op verschillende tüdelüke tentoonstel
lingen vertegenwoordigd zijn.
De 38e Algtmeene Vergadering der Dioce
sane Vereeniglng .St. Augustinus" te Dins
dag In cen der zalen van den Dierentuin te
*-Gravenhage gehouden.
Te voren was in de kerk van O. L. Vrouw
van Goeden Raad, aan het Bezuldenhout,
een H. Mis opgedragen door den Dioceaanen
Gesst. Adviseur, prof. P. J. M. Heskes, uit
Warmond.
Aan de openingsrede van den voorzitter te
het volgende ontleend:
Het stemt/hlet tot blüdachap. dat minister
De Geer nog onlang* in de Eerste Kamer
verklaarde, hoe niet alleen Z.Exc. er niet
aan denkt onze wenschen in te willigen,
maar dat zün opvatting ten deze door de
Regeering gedeeld wordt. Evenmin stemt het
tot vreugde, aldus spr., dat de Kamera niet
minder in gebreke *ün gebleven, om krach
tig aan te dringen op een uitelndelüke op
lossing van het salaris-vraagstuk. Te min
der. waar op grond van niet verweaenlükte
eischen het programpunt van onze Katho
lieke Staatspartü nog als richtsnoer voor
regeeringsarbeld in de huidige regeeringa-
periode uitermate leidinggevend 1*. De con
clusie ligt voor da hand: onae Federatie, die
haar derde lustrum is aangevangen, ma*
niet rusten voor recht is gedaan. Eerst dan
schrapjjen wU\het punt salaris-actie van ons
program.
8pr. wüst vervolgens op de positie, waar
in vele der collega's uit de groote steden
komen te verkeeren door het feit, dat de
bevolking der centra zich langzaam maar
gestadig naar de grenzen der stad ver
plaatst. Niet alleen kerken. ook scholen
worden opgeheven als gevolg van dezen
exodus. Dit brengt voor de betrokken leer
krachten bestaansmoeilükheden mede, die
maar ten deele worden opgelost door de
omstandigheid, dat er een wachtgeldregeling
te. Het hoofdbestuur is ten deze diligent.
Bjvr. wil deze vergadering niet openen
zonder te memoreeren de gewichtige beslui
ten ook ten opzichte van het onderwijs, die
door de Haarlemsche Synode van 1929 ge
nomen zijn. Ze beteekenen zeer zeker e«n
versterking onzer rechtspositie. En ze geven
ons het volste recht, om dankbaar te zijn,
dat. de Haarlemsche zetel wordt Ingenomen
door een Opperherder, die voor ona wil sün.
wat ook Zjjn Doorluchtige voorganger was:
een beschermer onzer belangen. Mede deze
besluiten geven ons het recht om te ver
wachten. dat Monseigneur voor zün onder-
wüzers nog veel zal willen doen.
Na enkele mededeellngen van het hoofd
bestuur komt thans de verkiezing van een
lid van het hoofdbestuur (vacature W. J.
Speller) aan de orde. De heer Speller wordt
bü acclamatie herkozen.
Bü de verkiezing van een Ud van de Sint
Alphonsuscommtesie wordt Inplaats van den
heer A. v. d. Kroft gekozen de heer A. L.
van Heeteren te Leiden.
Als plaats van de volgende büeenkomst
wordt aangewezen: Rotterdam.
Jaarverslag van den secretaris en reké-
ning en verantwoording ven den penning
meester werden onverenderlü* goedgekeurd.
De balans «oes een wlnstaaldo van ƒ385.08
aan.
Besloten werd het wlnstseldo der balans
over 1920 te bestemmen tot dekking van
een eventueel nadeeüB said* «eef 1930.
iW
