ONS BLAD
11
i
MOEILIJKHEDEN OP MALTA
TUSSCHEN HET VATICAAN EN
ENGELAND
aangifte moet op straffe var verlies var rechter, geschieden uiterlijk driemaal vier er twintig uren na het ongeval
WOENSDAG 7 MEI 1930
DIT NUMBER BESTAAT DIT DRIE Bl ADEN
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 107
f40
Voornaamste qKieuws
van
Dr. Schacpmanfonds
De „Joh. van Oldenbarnevelt”
A
Een nieuwe regeling
VERZOEK
aan
Adverteerders
Begrafenis Bootsman H. Klaver
Deieeuw veroordeeld
r
F®
RNH
van
1
c>
De schatgravingen
te Zaandam
Fransche bevelen in het
Belgische leger
De aardbeving in
Engelsch-Indie
De invoer van narcissen
in Amerika
Een stad geheel verwoest Duizend
dooden
De Bisschopswijding van Mgr.
J. H. G. Jansen
Veldflesschen Therm osflesschen
Reis-snelkokers - Kampeerbenoodigdheden
L. FRANKENBERG, Alkmaar
Twee ptifo-onoeval’en on den
Amersfoortschenweg
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
1
Dc Engelsche gezant bij het Vatiraan
geroepen - Betoogingen tegen de geest»
op Malta - Dreigende ex-communicatie
die zich inlaten met de partij
minister op Malta.
Oe Hpilig-Tiloed-processie te Brugge
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
T
Londen, 3 Mei 1930.
Nieuwe onlusten In Indo-China.
Saksen Ia
van
In
Er is nog niets gevonden
In aanvaring met de ..Reggestroom”
Barometerstand 9 uur v_m.: 755, achteruit.
aangebracht
Zeven gewonden
De
-i
DE DIRECTIE
BB H
B(j twee auto-ongevaRen op den Amers,
foortschenweg zijn zeven personen gewond.
De Bisschopsconsecratie van Mgr. J. H. O.
Jansen zal op 5 Juni plaats hebben.
Een voorstel tot bouw van meer oorlogs
schepen in Amerika.
ABONNEMENTENvoor Alkmaar
en Agentschappen: per week tS cL;
per kwartaal f LZ5; per poet, per
kwartaal 3-58 bij vooruitbetaling.
Met bijzondere vergunning van Z. H. den
Paus zal de Bisschopsconsecratie van Mgr.
J. H .O. Jansen plaats hebben op Donder
dag 5 Juni as. op den feestdag van de h'h.
Bonifacius en Gezellen.
B. en W. van Amsterdam hebben zich voor
het compromis verklaard, dat bereikt is in
zake de bespeling van den Stadsschouwburg.
Het sa „Johan van Oldenbarnevelt" is in
aanvaring geweest met de ..Reggestroom”,
Het schip moest naar Amsterdam terugkee-
In Spanje blijft het woelig. Sluiting van
alle L'nRersiteiten. Verbod tot het houden
van politieke vergaderingen.
Bijeenkomst der Voorbereidende Ontwa
peningscommissie op zijn vroegst in Novem
ber.
Het bestuur van het Dr. Schaepmanfonds
heeft zich met een uitvoerige circulaire tot
besturen van R K. vereenlsringen en Instel-
"1n"en gewend, met het dringend verzoek,
het fonds geldelijk te willen steunen.
Vk
LICHT OP. De lantaarns moeten morgei,
worden opgestoken om: 8.06 uur.
1
belangstelling. Links een overz’rht van de drukte. Rechts de kostbare reliquie van het H. Bloed door twee prelaten gedragen,
het medaillon een groep uit de processie: Jezus en Maria op de vlucht naar Egypte.
59 personen gedood
de dolden bevindt
heeft kunnen vast-
BUBEAU: HOF ALKMAAR
Telefoon: Administratie Na. <33
Redactie Ne. <33
bij verlies van ’n
andere» viuMT
Alle r>o <lil nl»<l »!*n InOevolge
teuea ongevallen verzekerd voor een der
In Paraguay (Zuid-Amerika) is een sa
menzwering tegen de regeering ontdekt.
Een oplichterz-comedie?
De Amsterdamsche correspondent van het
..Berliner Tageblatt” die van een aan den
heer Langhirt in handen gekomen testament
als de bron van de schatgraverlj, spreekt,
tdit zou dan het ..protocol" kunnen zijn)
me’dt aan zijn blad:
„Nu is de verdenking gerezen dat men bij
deze zaak te doen heelt met een grootsch
bedrog van een Internationale bende van
oplichters, die de ultgravlngen hebben ge-
ensceneerd om lichtueloovige geldschieters
uit te knijpen. De Nederlandsche politie heeft
zich reeds met de Duitsche politie in ver-'
binding gesteld.”
Maandagmiddag is op het kerkhof te Huis
duinen de teraardebestelling geschied van
den bij het vliegkamp de Kooi) j.l. Vrijdag
zoo noodlottig om het leven cekomen boots
man dgr Kon. Martne H. K’aver.
Namens de manne werd het woord ge
voerd door den kap -lult, ter zee Remevnse.
commandant van Hr. Ms vliegkamp de Kooij.
die den overledene schetste als een der beste
vliegers der marine, een eenvoudig, eerlijk
en oprecht man, die een sieraad was voor de
marine.
De vlootpredikant, ds Vaandrager, sprak
woorden van troost en berusting en dankte
namens de familie voor de betoonde belang
stelling.
'•'•«’vaarden 4AAA Levenaiange «eheele ongeschiktheid tot werken door sre bijeen ongeval met - nr-f. bij verlies van een hand. - a saw bii verlies van een r» bijeen breuk van
■ewne ultkoerlneen I JUUU." verlies van helde armen heide heenen of helde oogen I 75U." doodelliken afloop f 25U>- «en voet of een oog f 125." duim of «ripvinger I OU." been of arm
A»*K*1-RH-rlErRU8> Va» I—
reget* t l-ZS, elke regel meer f •-».
RECLAME pet regel y—V
du eeruie pagina, vaar de •vertg»
pagina t SM
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD"
MJ vaaeuilbvtaUng per plaatsing
«JN per advertentie ra» 6 regels;
Iedere regel meer KU
Een circulaire aan F K .vereenllngen en
Instellingen.
De Vlaamsche soldaat De’eeuw, die te
Brussel terechtstond omdat hjj geweigerd
heeft eevn'q te geven aan in de Fransche
taal gegeven bevelen, is door den Krijgsraad
tot 3*4 maand gevangenisstraf veroordeeld.
Het stoomschip Johan van Oldenbame-
velt van de Maatschappij Nederland, dat
pist erm orgeu voor ziin eerste reis naar West-
Indië van Amsterdam was vertrokken. Is
op het Noordzeekonaal nabij de Hembrug
door tot ni’ toe onbekende oorzaak in aan
varing gekomen met het s.s. Reggestroom
van de HoIland-West-Afrlka-lijn. De Johan
van Oldenbarnevelt bellen aan den voor
steven qusdanlge schade, dat het schip naar
Amsterdam moest terugkeeren.
Gistermiddag te ongeveer half vier lag het
schip weder aan den steiger van de Maat-
scbanpii Nederland te Amsterdam gemeerd.
Alle na«r»"lers moesten weder van boord
Volgens desknndi'-en zal de reparatie onge
veer 2 da"en in bes’ag nemen. Daarna zal
het schip definitief de reis naar Indië aan
vangen.
De aardbeving, die Maandagavond Burma
geteisterd heeft, heeft blijkens verschillende
btnnencekomen berichten de ongeveer 11600
Inwoners teil- >de stad Pogu geheel ver
woest. In totaal zouden er wel 1000 tnen-
schen gedood zijn.
Te Ranpoon werd"n
en 204 gewond. Onder
zich voor zoiver m"n
ste’Vn. geen enkele Europeaan. Daar de
verbfrdfnPen m"t Ppn"oon verbroken zijn,
z*’n nog reen blizonderheden bekend.
Cj> de catastrophe vo’"de een snringvloed
en ongeveer terelfdertlid een brand. Pogu is
""h»el verwoest. Panroon heeft ook ern
stig te IHden gehad van de ontketende na
tuurkrachten. On-reveer 50 gebouwen wer
den verwoest; de wereldbekende Schwo
Daron-Pavode werd'zwaar beschadigd. Aan
de aardbeving ging een aantal aardtrlllingen
vooraf.
De groote spoorbrug on 500 K M. ten N.
van Pomi on de liin naar Mandelav werd
vernield. De Indi'cbe bevo’king die de aard-
he'-inr. -io P~— .trof O’iwt voor de ar
restatie van Gandhi heeft te Rangoon re
ligieuze betoogingen gehouden.
Tot minister-president
gekozen dr. Schicck.
De schatgravers te Zaandam hebben nog
steeds niets gevonden.
De aardbeving in Engelsch-Indië. Een
stad verwoest. Duizend dooden.
Nog geen resultaat
Ondanks de gunstige voorteekenen. Is de
dag weer op een teleurstelling ultgelooper.
Geen mlllioen. niets zelfs, dat maar eenfge
waarde heeft. Is opgegraven. Nu beweert de
Duitsche expeditie wel. dat de schat in den
grond zit. echter op grooter diepte dan tot
nog toe is gegraven, maar liet aantal, dat
geloof slaat aan deze beweringen en voor
stellingen. wordt steeds kleiner.
Het aantal werklieden is gisteren met
vier ingekrompen. Sommigen zien hierin
reeds een begin van d£ liquidatie....
Toen gistermorgen te Zaandam de opgra
vingen werdén voortgezet waren de verpach
tingen hoog gesnannen Het kon r‘"t anders
of met een paar uurttes zou nu het res iltaat
zijn bereikt en de moeiten van het dagen
lange onderzoeken be’oond.
Het was alles zoo mooi ultgekomen wat
vravin Rvlvla had gev>rof"t""rd. De oude ei
kenboom. de nlek waar de schat moest Hg-,
gen. het zwart get“"rrfe vat waarom zou
den nu ook de mlllioeren zelf niet worden
gevonden?
Men had er voor gewenkt dat tn den
nacht de schat nl°t kon "’nrd°n gestolen
Twee nollt'em’nnen hebben iw de wacht
gebonden tot Rans r.nr*«b|-t *s morgens bah
acht zich meldde, die de vorantwoordeink-
heid weer van hen overnam Te ac.it uur
werden de werkraamhofien von-’gezet Aller
eerst werd de krtl "rooter "«maak- cn een
bescherming aangebracht om insrorten te
voorkomen.
Na d“ze voorbereidingen werd met het ee-
wtchtlgp werk berennen’ het graven naar de
kostbare vonden staven van den kaper-kani-
teln De W-lhenom.
E«n groot aantal toeschouwers, dat on de
"Sthuttlnn van de snce’tninvereeniging ..Het
Zuiden” een nlnaD'e had weten te veroveren,
en b*ei gemakkeldk in den kuil kon kijken,
vo’zde met belangstelling het werk van de
schatgravers.
De schat b'eek echter dtener zitten dan
men aanvanVe'iig meende want toen te 12
uur de arhe’d st on werd ee""t was nou niets
van eenlze beteekents gevond"n. zoodat zelfs
de vraag peste'd wenj of er wellicht eerder,
misschien honderd laar pe’cden andere ka
pers on de kust zonden geweest zl<n.
Gravin Sv’via en h«ar med"h“’ners gaven
echter den moed niet op °n groeven steeds
dieper
In den loop van den ochtend is een Duit
sche Ingenieur In den k”il afgedaa’d omjde
hodeTnoe«;t"’dheld te onderzoeken. De uitkmn-
sten. die daarbij woeden verkregen, dienen
als richtsnoer voor de verdere werkzaamhe
den Opk on het andere terrein, dat dichter
bil de kerk is paleren. wo*-dt druk verder
gegraven. Ook hier voorloonig zonder resul
taat.
Beleefd verzoeken wij de
medewerking van onze H H.
Adverteerders inzake net
vroegtijdig toezenden van
de voor de Zaterdag-num
mers bestemde advertentiën.
Wij zullen het zeer op prijs
stellen indien wij de an
nonces. resiemc vooi Zater
dag, reeds des Donaerdags of
ulterlük des Vrijdagsmorgens
ontvangen
Door net vroegtijdig inzen
den van advertentiën kun
nen* w~ll nuk aan de uitvoe
ring. düs aan jiet zetten
van de advertentie, meer
aandacht schenken hetgeen
vanzelfsprekend de reclame-
waarde van de annonce ten
goede komt
Mede m Uw eigen belang
vertrouwen wij op Uwe
medewerking inzake een en
ander te mogen rekenen,
waarvoor bu voorbaat onzen
dank.
directie van den Landbouw deelt
mede, aat blijkens telegrafisch bericht van
den Riji-slandbouwconsulent te Washing
ton. 'ie administratie der quarantaine
voor planten tot nader bericht vergun
ning verleent voor den invoer van de
volgende variëteiten van narcissen: Sprlng-
Glory. Glory of Sasrenhclm, Victoria,
Emprnir en Golden Spur en wel voor elke
variëteit tot een maximum van 100.000
stuks.
Evenals het vorige jaar blijft de maxi
mumhoeveelheid van andere variëteiten
bepaald op 25 000 stuks in totaal.
Nieuw^ uitsluiting vat, narcissenvarië
teiten vindt dit jaar niet plaats.
gen en herderlijke brieven van den Aai
bisschop van Malta en den blsschop
Gozo (een onder Malta ressorteerend
landje) bleek toch duidelijk genoeg, dat
reestelijke leiders zich geen illusies maak
omtrent de loyauteit van Lord Strickla
Ik heb hier een zeer lange voorgesci
den te tn weinige zinnen moeten vertel
aanpezien het politieke conflict op Malta
thans dreigende afmetingen aangenoz
beeft' (de bisset on van Goso bedreigt al
die zich inlaten met de partij van L
‘’trickland en bil de as verkieMneen on b
«temmen, met ex-communicatie). eerst
veel grooter bete-konis heeft Betreven dr
■lat het de betretHn»rn tosschen bet Vi
taan en Enreland self dreigt te compron
teeren.
Ik memoreer nog. dat bet vnrire 1
reoote beroering verwekt werd door een bi
'lien Kard'naal Gasnarri aan de beide 1
«cho’inen zond, en waarin Z. Fm. zon
veel omweven de ware bedoeifnren v»n lord
"’trickland fn bet licht stelde. Hierdoor was
het conflict t”.«sc>ren Kerk en P’aat. of blis
ter: Kerk en rereedng on Ma’ta. tot een
voM-reen f*1t v*wred*m Vat'kann richt
te rich h’eron tot de Petsche rem>»vtn«.
wanrbU bet van de vroot«te verzoenlnv»"».
-Irdbeld bpik gaf f.orp’en v*drinarde zich
bereid te onderh»rdeleri over een coneor-
daat Forst thans ts bekend geworden, dat
Alt concordant pev.«e1 moest steunen on een
door lord Ftrlck’«nd rele-den «rronds’aq De
PHr-rhe reveorln’ ve^anvd* bovendien dat
het Vaf’knnn een verHar+ne oren baar ?rni
maken, waarin werd afvekeurri dat leden
der re'vt-mvSrfd b*1 de ye-vie-in"en on Mal
ta car'"daat, peat»’<1 zonden wonden of aou-
d»r> d-elrnmon d*n stemhosstrlid
Nst*mrf«ir veire-de b**t Vat*k«an dit Zoo
bet dien els-h adllled had roti het stil-
rwilvend erkend bobben, dat de herwaren
van T/'rd Rfvfrklvnd pevroret waren rew-eat
en dat de peestennrhofd als zoodanig haar
‘nvlood had dore veid»n tn zuiver-nnlltieke
aanve'eoenbadw. H-t Vafikaan Rinv verd-r:
het weigerde ccnlg voorstel te uvei weven,
zoo lang Lord Stvlckland aan het hoofd der
regeerlnv stond «n besloot de zaak verder aan
do Wsschonnen mn het eiland over te laten
WH moeten erkennen, dat hierdoor de re-
reerinc te Tonden In een moellllk parket
""raakte. Zelfs wanneer zit gewild had zou
zij constitutioneel het recht gemist hebben
ford Rtrickiand a’s eerste-minteter te ont
slaan. Maar hiertegenover stond, dat elk
concordaat nutteloos wn zijn, zoo’ang Lord
«Strickland het bewind over het eiland voer
de
De Britsche regeering zond hierop een
scherpe nota aan het Vatlkaan. waardoor de
onderhandelingen feitellfk afgebroken wer
den.
Thans te het besluit tot het houden der
algemeene verkiezingen afgekondigdde in
alle kerken van Gozo afgelezen bisschoppe
lijke order betreffende ex-communlcatle van
Lord Strick’and's partijgangers heeft een
reweldige beroering verwekt en van weers
zijden laaien de nationalistische hartstoch
ten hoog op.
Sir Augusto Bartolo, de Minister van On
derwijs. heeft een verklaring afgelegd, die
onverholen vijandig is ten. opzichte van
Rome, en waarin hij o.a. aegt/'taat ..iïalta’s
veiligheid in gevaar verkeeren zal, zoolang
het den Vatlkaanschen machthebbers vrij
staat den Malthezers in vrede en oorlog de
wet voor te schrijven."
De „Vatikuaosche machthebbers” doen dit
niet en hebben het nooit gedaan. Zij heb
ben integendeel de zaak geheel gesteld in
handen der plaatselijke bisschoppen, die. be
halve bisschoppen, burgers zjjn met dezelfde
rechten als Lord Strickland.
Een andere zaak te. dat de verhouding
tusschen Engeland en het Vatlkaan min of
meer gespannen te geworden; de onaange
name nota-wlssellr g kan niet ongedaan wor
den gemaakt doordat op het oogenblik het
Vatlkaan den Malthezer bisschoppen de
vrije hand laat. Ofschoon deze zaak zeer
eenzijdig wordt voorgelegd, is één ding toch
duidelijk: de Britsche regeering heeft, in
antwoord op de zeer welwillende en verzoe
ningsgezinde stappen van het Vatlkaan. niets
anders gedaan dan zich bereid-verklaren tot
onderhandellngen. doch onder voorwaarde,
dat de Malthezer bisschoppen, die het ver
trouwen van Rome hadden, bij voorbaat
•ouden worden gedesavoueerd. Hier is de
schuldvraag” ten minste duidelijk genoeg
NESSUNO.
De vermoedelijke oorzaak
Omtrent de aanvaring we'ke gistermiddag
heeft plaats gehad In het Noordreekanaal
tusschen de Johan van Oldenbarnevelt” en
de „Reggestroom” vernemen wij nog het vol
gende: -
De oorzaak van de aanvaring is vermoede
lijk zui"ing geweest.
De ..Reggestroom”. die in vergelijking met
de ..Johan van Oldenbarnevelt” een klein
schip is. moest in het Noordzeekanaal dicht
onder den wal komen, waar het vaarwater
minder diep is. De ..Johan van Oldenbarne
velt” moest het midden van de vaargeul
houden. Het schip werd daarbij geassisteerd
door twee sleepbooten van Gebr Goedkoop.
Wanneer nu zoo verklaarde men ons van
gezaghebbende zijde een schip te dicht
aan den kant komt, zoekt de kop van het
schip als het ware het midden weer en is
het bijna niet aan den kant recht te hou
den.
Men vermoedt dan ook dat dit hier het
getal is geweest.
Na de aanvaring Is het groote „Nederland”-
schip achteruit naar de Nieuwe Haven van
Zaandam geeaan. De belde sleepbooten heb
ben het schip achterwaarts varend in die
haven getrokken en op deze wijze Is het
schip gekeerd.
Ongeveer half 5 was de .Johan van Ol
denbarnevelt” weer terug aan de etablisse
menten ran de ..Nederland” aan de Sumatra-
kade.
Toen het schip nog niet gemeerd was wer
den reeds de noodlge maatregelen genomen
ter reparatie. Er kwam een groote zolder
schuit van de Amsterdamsche Droogdok
Maatschappij langzij. waarop stellingen wa
ren ges'a"en.
Werklieden namen er op plaats en begon
nen door middel van acethyleensteekvlammen
de nagels®weg te branden van het gat. dat
zoo groot Is. dat een man er In kan staan.
De letters OLDE In den naam zijn juist ver
dwenen. Ook was reeds een bok aanwezig
voor het wegnemen van de beschadigde pla
ten.
Onder de passagiers die meegingen naar
Southampton waren twee directeuren en een
hoofdingenieur van de ..Nederland”
Nauwelijks was de tijding in de stad be
kend. dat de passagiers het schip moesten
verlaten of een groot aantal taxis snelde
naar de Sumatrakade om een vrachtje op
te pikken.
Vermoedelijk zal het gebeurde een opont
houd veroorzaken van twee dazen.
Er wordt dag en nacht doorgewerkt aan de
reparatie.
GMeren hebben on deg Amersfoortschen
Straatweg onder Zeist twee ernstige auto-
ongeval’en plaats gehad, welke beide hun
oorza-k vonden in de vladheid van den
weg. Vooral wanneer het gerevend heeft, is
deze weg leven«ge'-aarlilk te berijden.
Om ongeveer elf uur gistermorgen reed
een ..Studebaker”, waarin behalve de chauf
feur. de heer Sasren. directeur van het Hotel
.Centraal” te Den Haag en de heer De
Vries, eveneens uit Den Haag, gezeten wa
ren. ter hoogte van de Katholieke Kerk
nabif Soesterber». toen de waeen. tenge
volge van de gladheid van den weg. plotse
ling slipte. De auto kwam met kracht tegen
een boom terecht en werd als het ware
daarom heen dubbel gevouwen. De drie in
zittenden werden gewond, de chauffeur en
de heer De Vries konden* nadat zij ni het
St. Elisabethsgasthuls te Amersfoort ver
bonden waren, naar den Haag tenipkeeren
De heer Sassen is ter verpleging in dat zie
kenhuis opvenomen. De ..Studebaker” werd
totaal vernield.
Om één uur vond een dergelilk auto-on-
geval plaats op ongeveer 100 Me*er afstand
waar het onge"al met den Haagschen ^ito
was gebeurd. Een vrachtauto, waarin gere
ten waren een groentehandelaar uit Amers
foort met vrouw en viff kinderen, slipte ten
gevolge van de gladheid van den weg. Eerst
botste de wagen tegen een boom op” “n
kwam tenslotte a"n den anderen kant -van
den weg terecht. De groentehapdelaar, zün
vrouw en twee ktnd“ren werden gewond
De man en de vrouw die voorin zaten be
kwamen ernstige hoofdwonden terwlll de
twee kinderen snitwonden bekwamen. De
drie anderen bleven ongedeerd. De auto
werd zwaar gehavend.
t Is een merkwaardig feit, dat er op
het oogenblik een conflict bestaat tusschen 1
wat men In zekeren zin zou mogen noemen
de twee grootste mogendheden ter wereld, en
dat niet één op de honderdduizend be
langhebbenden dus onderdanen dier mo-
gendheden hiervan ook maar het flauw- 1
«te begrip heeft. 1
Die twee mogendheden zijn’ Engeland en
het Vatlkaan.
Even merkwaardig is het. dat een jaar
geleden reeds de Britsche gezant bij den H
Stoel schijnt te zijn teruggeroepen, zonder
dat Iemand hieromtrent ooit iets vernomen
heeft. Dit wil natuurlijk niet zeggen, dat de
diplomatieke betrekkingen verbroken werden,
want het gezantschap bleef onder een
„chargé d’affaires” intact. Maar op een
vriendschappelijke verhouding wees het toch
evenmin.
De diplomatieke betrekkingen tusschen
Rome en Londen zijn eenzijdig. Engeland
te sinds den wereldoorlog wél bij den H.
Stoel vertegenwoordigd, doch te Londen te
geen nuntiatuur gevestigd Ofschoon het
vanzelf spreekt, dat het Vatlkaan gegronde
redenen gehad moet hebben, nog geen nun
tius naar Engeland te zenden, had men hier
'in Katholieke kringen toch gehoopt, dat het
vorige jaar, nadat de laatste uitzonderings
bepalingen tegen de Katholieke Eneelsche
burgers door het Parlement ingetrokken wa
ren. het eeuwfeest der Emancipatie bekroond
zou worden met de vervolmaking der diplo
matieke betrekkingen, m a w.. dat het Vati-
kaan zich te Londen zou doen vertegen
woordigen. Die hoop werd nog geschraagd
door de omstandigheid, dat de H. Stoel een
nnntlua-rond naar Dublin. Bovendien had
Engeland een conservatieve regeering. die in
de binnenlandsche politiek, met name In de
schoolkwestie, blijk gaf van een volmaakte
erkenning der Katholieke aanspraken.
Wat wij toen niet wisten, was. dat om
streeks dienzelfden tijd mr. Chilton, de
Britse!’." gezant bil het Vatlkaan. tijdelijk
teruggeroepen was. Wü vernemen dit eerst
heden uit offlcleele documenten, welke de
op het eiland Malta verschijnende ..Chro
nicle” publiceert, en waaruit oa. blijkt, dat
er een zeer scherpe wisseling van nota's
plaats gehad heeft.
De sinds lang reeds slepende moeilijkhe
den tusschen de regeering van het eiland
Malta en de Katholieke geestelijkheid heb
ben een voortdurend gevaar opgeleverd voor
de in de laatste Jaren zoo goede betrekkin
gen tusschen Engeland en het Vatlkaan. Het
eiland Malta, voornamelijk bewoond door
een Italiaansch-Grieksche bevolking, geniet
een zeer uitgebreid zelfbestuur.
Kr zijn twee groote partijen: een Itali-
aansche en een Engcische Laatstgenoemde is.
in nationalen zin. In de minderheid, doch
«U telt zooveel aanhangers onder de bewo-
berj van Italiaanschen bloede, dat zij sinds
jaren reeds aan het bewind te.
Ernstige geschillen op godsdienstig
gebied bestonden niet, want ook de
leidende peisonen in de Engelsche partij wa
ren Katholiek Lord Strickland, de Eerste
Minister, te lid van een katholiek Engelsch
patriclërsgesiacht. dat sinds eenige genera
ties reeds een leidende rol speelt In de za
ken van het eiland.
De politiek beweegt zich vóór alles om de
nationalitelten-kwestie, en de tegenstellingen
zijn misschien wat scherper geworden, door
dat, sinds de zegepraal van het fascisme in
Italië, het nationalisme onder de niet met
het Moederland hereenigde Italfaansche ..ko
lonies’ aanmerkelijk toegenomen te.
De geestelijkheid komt grootendsels voort
Uit de inheemsche bevolking, en ofschoon de
priesters als zoodanig niet aan den politie-
ken strijd deelnemen, staan velen hunner,
als burgers, aan de zijde hunner stamge-
aooten.
Ongeveer anderhalf Jaar geleden had er een
ernstig Incident plaats. Een Engelsche orde
geestelijke op Malta werd door zijn Italiaan
schen superieur overgeplaatst naar' een
klooster in Italië. Onmlddellbk werd dit in
de Kamer ter sprake gebracht Beweerd
werd, dat de overplaatsing geschiedde om
politieke redenen; de Engelsche pater zou nl.
pro-Engelsche in plaats van pro-Italiaansch
geweest zijn. De regeering van Lord Strick
land kwam tusschenbelde en wilde de „ver
banning" van den geestelijke verhinderen.
Maar aangezien de ..banneling” zelf er niet
arc dacht zich tegen het bevel van zijn su
perieur te verzetten, en niemand hem belet
ten kon vrijwillig bet ei’and te verlaten leed
de regeering een belachelijk échec
Er hadden vervolgens openbare betoogin
gen tegen de geestelijkheid plaats, waarvan
beweerd werd, dat zü door de regeering op
touw gezet waren. Van gezaghebbende ka
tholieke zijde is dit wel nooit nadrukkelijk
bevestigd geworden, maar uit bekendmakin-
Bloed'ce botaingrn in Engelsch-Indië
naar aanleiding van de arrestatie van
Gandhi. Een rouwdag in Oost-Afrika.
‘L.- y
