Regeling Internationale geschillen
HERZIENING DER GEMEENTEWET
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
KING
KUNST EN KENNIS
EERSTE KAMER
De Passiespelen te Oberammergau
STOOM VA A RTLIJNEN
GEMENGD NIEUWS
In den llftkoker gevallen
R. K. Leergangen te Tilburg
ONDERWIIS
Dr. J. J. L. Duyvendak
De moord te Abcoude
TWEEDE KA MEP
Ongeval In de mijn
I
ONDERWIJS
De fraude bij scheepscrediet te
Rotterdam
Jaargeld voor Frcderik van Ecden
A
5-
l
PEPERMUNT
te gebruiken.
werp
en
T Md
mMd. 13
burgemeester-
het
slechte
l
Een monteur gedood
Vitbrciding der gebouwen
Eni
voor een
Een klacht ingediend
meedeelde
firkenhead
nw
Opsporing verrocht
gep* FTede-
amendement
het
Benoemd tot professor in het Chlneesch
aan de Iridache Univentlte.t
by de volken wil versterken. Doch na het
onbevooroordeelde waarn»men der mentali-
tot
is.
539 Doch nauwiyks was Duim by het stuur geklommen, at de
dieven schrokken geducht Zoo n gekken kerel sagen se
-• nimmer, en heel gauw namen ae de Vlucht In den «reek
lieten zy den auto, biy. dat men er zoo af kwam. ..Dat valt
jullie tegen," riep Duimpje, terwijl hij snel het stuurrad
nam."
op
aleemeene
26 September
akte nopens
g-ë-
HOLLAMD~AU»TJtALI«lJJir.
ALMKERK (thulsr) 8 Mel ran Oran.
ARKNnsKKRK (ultr.i pass. 8 Mei Vlieringen
van Antwerpen.
«OLL ur t>— BnrrscH .isDiitinr.
HOOOKERK 8 Mei van Br Indl» te Rott.
SCHIEKBRK (thular.) paaa 8 Mei Oueeaant
IJSE1.KERK (ultr.) 7 Mei van Genua.
De Minister van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen heeft thans aan Frederlk van
Eeden bericht gezonden, dat hem een jaar
geld van 1 500.— wil worden verleend.
Toni.Linr.
naar Java, paM>
Rottar-
BOTTBRDAM—rUTO-AMBBTKA-UJW.
ALCYONE 8 Mei van Antwerpen te Rotterdam.
ALENA (ultr.) 7 Mei te B. Aires.
■TOOMVAABT MIJ. OCEAAS.
C.AtZUAS. Japan Rott; 7 Mei van F. Bwet*
tenham.
Gistermorgen is In de staatsmijn Hendek
de houwer Burmel ter door een plotseling
^gegaan schot gedood. De Dultecher was
gehuwd en vader van drie kinderen.
VAN OLDENBARNEVELT
nam. 3 uur van Amsterdam
TBI.LO (thulsr.) pasa 8 Mei 04-
M0. Duimpje was nu de chauffeur geworden, inkko niest hem
sat. Snel naderde de politiemotor, daar Duim vaart vermin
derd had. Onschuldig hls zy zich toch voe’den werd de
politie niet gevreesd, zy hadden d auto niet gestolen, eeriyk
waren ze steeds geweest.
pleegd.
Spr eindigt met het uitspreken
hoop, dat de Minister zich zyn volledige
HOLLASDOOST-AZTi-LIJW.
ALDERAM IN 8 Mei van Amsterdam te Rot-
t^rdsm.-
HOLLAWÖ—WE9T-AF>DtA-LÏJW,
REGGESTROOM 8 Mei van Amst naar Ham
burg.
van de
w_ ver-
antwoordelijkhefd voor het beele oeïêid te
genover de Staten-Generaal bewust zal zyn.
Werkkracht, ervaring, bekwaamheid, ijver
ontzeggen zelfs zyn felste terenstanden hem
niet. Moge hy aan het eind van deze perio
de terugzien op een tydpc.1t van bloei voor
Indië.
De vergadering wordt te 4.45 verdaagd tot
heden 11 uur.
De eerste opvoering
De heer LINGBEEK (H. G. 8.) beroept
1 rich op ons aller vader Adam, die tot God
zeide: de vrouw, die GM my gegeven hebt,
heeft my verleid. Spr vindt in*den Bybel
geen absoluut verbod van het burgemeester
schap der vrouw. In geval van nood kan de
vrouw leiden. Spr wyst op Deborah uit den
Bijbel. Dit gebeurt alleen in geval van nood
zaak. Zoo worden wij geregeerd door de Ko
ningin omdat er geen mannelyke telgen sjjn.
De Bybel zegt ook dat alle dingen zijn ge
oorloofd. maar alle dingen stichten niet. En
dat geldt vsn het burgemeesterschap der
vrouw. Er Is een streven in onzen tifd de
'Touw op elk terrein gelijk te stellen met den
man. Daartegen komt spr. op. De vrouw is
niet hetzelfde als de man. Er zyn betrek
kingen. speciaal geëigend voor de vrouw,
b.v. vroedjuffrouw. dat kan een man niet
wesen. (Vrooiykheid).
13». ROLL LLOYD.
ORANTA (ul'r.l 7 Mei nam. 8 uur van Laa
Paloiaa
uit het Ryksverband.
Het woord Nederlandsen-Indië beteekent
meer dan een geografisch bejrip. Meer en
meer groeien Indië en Nederland naar
kaar toe; Nederland Zónder Indië zou niet
meer Nederland zyn en Indië zonder Neder
land niet meer Indië.
Gelukkig wint de overtuiging meer en meer
ve'?’. dat het belang van N “der land en
Naar aanleiding van de fraude, gepleegd
by de N.V. My. voor Scheepvaart^, ediet in
liquidatie te Rotterdam, wordt ouder ge
meld. dat by de justitie inderdaad een
klacht is ingediend. De liquldateur heeft by
het nderzock van de boeken ontdekt, dat
gedurende vele jaren fraude In de boxen
is gepleegd door den boekhouder Dez.
boekhouder is daarop onmlddeliyk ontsla
gen en de justitie is van het geval In ken
nis gesteld.
Naar men meedeelde zouden er geen
derden door de fraude zijn getroffen.
In een buitengewoon politieblad deelt de
burgemeester van Abcoude-Baambrugge Je
verschillende by zonderheden mede over den
moord op den chauffeur De Bruyn op 3d
April onder Abcoude gepleegd.
Voorts verzoekt genoemde burgemeester
aanhouding en voorgeleid ng van J. B. Be
geboren 2 Maart 1909 te Abcoude-Proastdy
en daar het laatst gezien ten huize van zim
moeder omstreeks half April jl-, thans vur-
moedelljk in de omgeving van Eindhoven
Signalement: lang ongeveer 1.78. flink ge
bouwd, dik, bolblozend gezicht, laag voor
hoofd, lange donkerblonde wilde haardos
zeer slordig gekleed, waarschijniyk In gezel
schap van een onbekende. Is in bez t van
een bewijs van Nederlanderschap, afgege
ven 10 Januari 1930 door den burgemeester
van Abcoude-Prooetdy.
mCBLAWDSCn SCMBFBW.
ALBATROS, m.a. 5 Mei van Londen te Duin
kerken.
ALCOR 8 Mei van Rott. te Antwerpen.
AMSTELSTROOM 7 Mei van Amsterdam te
Ixinden.
ANNA tn.a 6 Met vah Gravesend naar Duink.
ANTJE, me. 7 Me) te Lond. ulteoki. n. Duin
kerken.
BATAVIER H 8 Mei v.m. 8 uur van Rotter
dam te Gravesend.
BRABANT, m.a 7 Mei van Antw. te Lond.
CORMORANT, m.a. 7 Mei te Lond. uitgekl.
naar Duink.
CITO, m.a B Mel Van Truro naar Portbou-
stock.
DOLPHÏJN.
Brussel.
Benoemd is tot gewoon hoogleeraar in de
faculteit der letteren en wysbegcerte aan
de Rijksuniversiteit te Leiden, om onderwijs
te geien in het Chin'erch. dr. J. J. L. Duy
vendak. thans rector In Int Chineesch aan
die tmivers telt.
Dr. Jan Juliu-. Lodewyk Duyvendak. U'
1889 te Harlingen geboren, werd in 1908^
Ingeschreven als student in de Nedarland-
sche letteren te Lelden. In 1910 verwi-ae.d;
hy doze studie voor die van het Chineesch.
onder leidng van prof. dr. J. J. M. de
Groot. Ter voortzetting van deze studie be
gaf hy zich naar Beriyn en Parijs, en ver
trok in 1912 naar China om aan het Ne-
derlandsch Gezantschap te Peking «erk-
Zaam te worden gesteld als adjunct-tolk.
Na te zUn aangezocht voor de vervul
ling van een lectoraat aan de Leidsche uni-
versiteit ke»rde hy in 1919 naar zyn’ va
derland Urug.
Toen een docipraat in de Ch nees^h-Ja-
pan che lette: en door het academisch sta
tuut mogelijk was gemaakt, promovae.’d'
hy in Dacember 1928. turn laude.
Gedurende hot vorig jaa? was de nieuw
benoemde hoorieeraar enk «le maarden
werkzaam aan de Columbia-Unfrersiteit te
de practyk zal niet voorkomen, dat men een
begrootlng behandelt in geheime zitting. Dit
is een onwaarschyniyk voorbeeldMen zou
kunnen noemen de onderwerpen, waarover
noch beraadslaagd noch een besluit mag
worden genomen in een besloten vergade
ring en die waarover alleen geen besluit mag
worden genomen in een besloten ver
gadering.
De MINISTER wyst er op. dat het wets
ontwerp regu’arlseert, wat reeds een aantal
Jaren przetijk is.
Het amendement gaat te ver en snydt ver
schalende mogeiykheden af.
De heer VAN VUURKN (R. K.) twijfelt,
of het huidige artikel niet goed is. Alle fi-
•nancleele aangelegenheden worden onttrok
ken aan de geheime vergadering. Thans
wordt roorgesteld mogeiyk te maken, dat
deze kwesties In geheime zitting worden be
handeld.
De neer DE VISSER (C P.) Is In het al
gemeen tegenstander van het In het geheim
bespreken van gemeentelyke onderwerpen.
Dit moet beperkt biyven tot het strikt nood-
rakelijke Hy is daarom tegen de voorgestel
de verruiming van deze mogeiykheld.
By art. XVIII licht de heer VAN DEN
BERGH één amendement toe. strekkende
om verschillende twyfelpunten weg te ne
men. waartoe de artikelen 43-53. welke de
voorwaarden bevatten waarop beeluiteh van
den raad tot stand komen, aanleiding geven.
Oi. noemt spr. de vraag of leden, die by
stemmingen over personen blanco stem
briefjes hebben ingediend, wel hebben „ge
stemd”.
De MINISTER neemt
over.
B’J artikel XXV licht mejuffrouw WES
TERMAN (lib 1 een amendement toe. strek
kende om vrouwen benoembaar te verklaren
tot burgemeester.
Het algemeen belang wordt niet gediend
door beperking der keuze voor de ambtena
ren.
De benoeming van een vrouw tot Burge
meester zal tot de hooge uitzonderingen be-
hooren. Maar het is in strijd met den geest
des tyds de vrouw uit te sluiten.
Flinkheid kordaatheid en koslbloedlghled
op moeilijke oogenbllkken worden ook bij
vrouwen gevonden.
TSct en kalmte ztfn by vrouwen vee! voor
komende eigenschappen, waardoor confltc
ten kunnen worden voorkomen. Spr. beveelt
JAVA—SE w
SOEKABOEMI. New York
7 Msl Ka><p Bon.
BOTTEBDAM8CXZ LLOTD.
AMELAND, Burma naar Nordenham-RotL.
pa*s***»rde 7 Met nam. 2 tl. Ouea.want.
BALOERAN (ultr.) 9 Mei v.m. 7 uur te Co
lombo verwacht.
TABANAN (Lhuisr.) 8 Met v.m. 9 uur Co-
TAPANOEL.I (thuUr.) p<m. 7 Mei nam. 8 u.
Mri
m.a. 7 Mei te Lond. uitgekl. n.
FENNA. m.a. 7 Mei van Nleuwpoort te Lond.
El BERGEN 8 Mei van Birkenhead n. Rott.
FLYING SCOTSMAN, ms. 6 Mei van Mld-
dlesbm naar Norreaundby.
FARMSUM 8 Met Gibraltar rep. Cuba
Mare* MIe.
1 Mel ,B Lond. altgskl. n. Antw.
GRIETJE, m.a, 7 Mei te Lond. uitgekl. naar
Antwerpen. *-
XO*T. PAXETVAART-WJ.
KAMPAR, Rott nnar Batavia, pasa.
Maladlven.
MOESI. Rott. naar Batavia. Mei *a
uur op 3 gr. 8‘- N.R, en 85 gr. 22* O. L.
TILXJRE. RotL naar Batavia. 8 Mei te Port
Said.
TOHITI. Rott. naar Batavia, paas. 7 Mei
braltar.
TGS^RI. Rott. naar Batavia. pa.«s. 7 Mei Gi
braltar.
New York als „vlslttng professor". Tot zfn
leerlingen heeft ook behoord prinses Ju
liana dl» een college over moderne Chl-
neesche geschiedenis b« hem volgde.
dan toch met scepticisme ontvangen is.
Spr. komt thans tot de razzia in December
1929. Is daarover van te voren overleg met
den Minister gepleegd?
De héele actie van het Indische gouver
nement. het geheele dryven van de reactie
in Indië Is op een volmaakt fiasco ultgeloo-
pen. Men had bUna zekerheid, dat er een
opstand beraamd werd doch men heeft niets
strafbaars gevonden. Er zyn karrevrachten
l>apieren in beslag genomen Nu zyn we by-
na een half jaa| verder; de gearresteerden
ritten nog altyd preventief en er is niets
gevonden. Van een beraamden opstand is
niets gebleken.
De heer DE SAVORNIN LOHMAN (C H.i
constateert a's einddoel van den Minlst >r een
zelfstandig Ned. Ind. bestuur in Ryksver-
band Het blijkt duidelyk genoeg, dat de mi
nister niet denkt aan een Indie, losgescheurd
„Ik raad LI "aan om er
een gewoonte van te
mak n dagelijks
Dit ia de origineel* pe
permunt, die derhalve
geen kunstmiddelen be
vat, maar bereid i« uit
h 'tecbténatuurproduct.
Hieraan ontleent zij haar
opwekkende en verfris-
ach'-nde elqen«chanpen
en den I. hkerrn en toch
kracht'gen smaak."
voor zuiverheid
heeft II ia de voortdurende
conlrök van het laboratornaat
Dr Hamel kooi en Har-
racaa, Amsterdam.
STOOMVAART MIJ- MSDBBI.AW».
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT rortreB»
1 M.l nam. 3 uur van Ama'ertam naar Ba-
tavia.
POETaAU
braltar.
ROW. WBD. «toom», maatscmaffw.
ACHILLES 7 Mri van Barcelona ta Tarra.
g>ARIADNE 7 Mei van Hamburg naar Amater-
dani.
BENNEKOM (thuiar.) pasa 7 Mol Aaoren a>
Ha'Te.
BERENICE 7 Mel van Cavalla n. Smyrna.
CR1JNSSEN (thuiar.) paas. 7 Mol Azoren a.
Pl—mouth.
FAVNA 7 Met van San Domingo City naar
I acnicl.
GANYMEDES 7 Mei te Curacao.
risEBE 7 Mel van Valencia naar Amsterdaaa
""iLOS 7 Mei van Oran naar Palermo,
ORESTES 7 Mel van ConstantInopel te Bour-
gna.
FRClTEVS 7 Mel van Danzig t« Stettin.
SIMON BOLIVAR 7 Mel van Amsterdam ta
Hamburg.
TRITON 7 Mei van Cristobal naar P. Barrio*
MARS Moi van L«»abon te Amsterdam
Een amendement van Mej. Wei terman. om vrouwen
benoembaar te verklaren tot burgemeester, aange
nomen met 45 te/fen 35 stemmen.
Indië de band niet moet worden iosgemaekt.
Aangaande het koloniaal congies van de
3 D A. P. constateert spr. dat wy hiel
staan voor het's lelt, dat een party die de
positie van de S. D A. P. inneemt, het recht
op onafhankelijkheid’van Indië onvoorwaar-
deiyk erkent. Gesteld, dat er een soc-deni.
regeering wat en dat een congres van de
I—P.P.K I. de onafhankelijkheid eischte. Zot
dan een betoog als van den heer Albarda op
het congres der S D. A. P dat eerst histo
rische voorwaarden vermeld moeten rijn,
eenigen Indruk maken? Tot handelen, tot
een verzet tegen het ontijdig verbreken van
den band zou de soc.-dem. regeerfng niet
mogen overgaan. Een politieke party be
hoort niet te tpeculeeren op het feit, dat zy
nog wel in lang niet tot de regeering zal
worden geroepen, zy moet in haar eischen
Integraal zyn. De S. D A P deed goed oen
voorbeeld te nemen aan de Engelsche La
bourparty, die zich krachtig verzet tegen
den linkervleugel onder Maxton en het rijks
verband wil handhaven.
Spr. brengt liever geen personen in het
Het Curatorium der R. K. Leergangen te
Tilburg heeft besloten een groote u,tbrek.Lng
te geven aan het bestaande complex ge
bouwen.
Het voor eentge jaren opgerichte college-
gebouw zal aanzieniyk worden uitgebreid
met verschillende colleyeza'en. tcrwul daar
achter nog een moderne bibliotheek zal
worden opgericht, geheel van Ijzer en betor
ter vervanging van de thans reeds te klein
geworden boekerij.
Een en, ander zal ook ten dienste zyn van
de R. K. Handelshoogeschool.
Het is de bedoe'ing zoo spoedig mogelijk
met den beuw te beginnen om hem eventueel
nog in het najaar te betrekken.
Ollr««'M.
TERNATE. Jnva naar DjeddaK pass 7
Kaap Guardalul.
Ey stroomenden regen had gisteren de
generale repetitie plaats van de passie
spelen .Voor deze opvoering der spelen, die
als p-emirtr in besloten kring beschouwd
kan worden, warén volgens oud gebruik de
voornaamste Belersche autoriteiten, de
volksvertegenwoordiging, de kerkeiyke hoog-
waardigheidsbekleeders, ie Journalisten en
allen die met ed spelen en met de gemeente
Oberammergau in speciale relatie stonden,
uitgenoodlgd.
Het theater, dat onlangs vergroot is. was
geheel gevuld. Meer dan 5000 personen
woonden d» voorstelling b'J. Vele hooge
gresteiyken en een groot aantal pri-s’ers
waren aanwezig. Van de were'.d’yke auto
riteiten noemt de Msoden minister
president Heldt en een ptesident van de
Roksbank. Dr. Schacht.
Het spel stond a's steeds op hoog peil. Het
was in veel opzichten beduidend mooier dan
vóór 8 jaren .dank zy de zeer voorzichtig
doorgevoerde moderne opvatting van den
spelleider Georg Johann Lang, vooral inzake
de decors. De levende tx-elden waren haast
alle van een zeer sttjlvolle totaalbewerktng.
De dramatische passages met enkele perso
nen wa-en fraai in scène gezet en van een
geslaagde kleuren-harmonle met de massa
regie werden ovei «e'.digenJe effecten ver
kregen.
De nieuwe vertolker van da Christus-rol
Alois Lang volgt bet voorkc.rid van zyn
vcorgangeriAntcn Lang en beeldt minder den
gcddeUjk-kon'nklyken. hoog gebiedenden dan
wel den goddeiyk menschel ijken, barmhar-
tlpen en mliden Heuond uit
Verder vleien bijsonder op de Magdalena
van Hannsl Prelsinger. een geroutineerde
speelster, de Calpbas. dien Hugo Rutz voor
de tweede maal speelt en de Judas van
Gutdo- Mavz. ook 'in 1922 reeds met groot
succes vertolkt.
Het wes een dag vol wiiri'nt; en van hoog
kunstgenot, niettegenstaai.de
weer.
Gisteren in den namiddag had een onge
huwde 2S-jarige lUUnonteur de onvoorzich
tigheid om op de vyfde etage van een der
Philipe-fabrieken te Eindhoven, een gee oten
deur van de lift te openen. De man stortte
in den liftkeker en werd op slag gedood
Het slachtoffer wo'riide in Eindhoven en
wm afkomstig uit Rotterdam.
De Minister spreekt.
De MINISTER meent dat het amende
ment niet moot worden aanvaard. Ten aan
zien van de benoembaarheid der vrouw tot
publieke ambten zyn er twee uitersten
eensdeels daf van hen die principieel af-
keerig zyn van elke benoembaarheid der
'touw, anderdeels van hen die man
vrouw volkomen geiyk willen stellen Geen
van belde uitersten wil spr. innemen. Zoowel
de physieke als de geestelijke geaardheid
van de vrouw brengt mede dat zy voor be
paalde onderdeden van de burgemeesters-
teak minder geschikt is dan de man.
Spr noemt het opperbevel bij brand, voor
al in kleine gemeenten. Moet een burge
meester niet vaak daarby een man by den
kraag vatten en hardhandig optreden’ Dat
is geen taak voor de vrouw.
In 't algemeen eischt het
schap eigenschappen, die de vrouw van na
ture niet bezit
In sommige landen is de vrouw benoem
baar tot burgemeester, maar daar is aan het
burgemeestersambt geen politietaak ver
bonden. In Noorwegen en Finland is de
'Touw benoembaar maar er is nog nooit een
benoemd.
De vrouw is in den regel ongeschikt voor
het burgemeestersambt en voor de zeer wei
nige uitzonderingen Is de toelating niet ge
rechtvaardigd. Daarom moet spr. het amen
dement met klem ontraden.
Het amendement wordt aangenomen met
45 tegen 35 stemmen. Vóór de linkerzijde en
de heeren Suring (R -K Goseltng (R. K
Van Pell <R K mej. Meyer (R.K.1, Aalber-
se (R K BongaertS iR K Guit <R. K
Nolens <R. K.i. mej. Katz <C. H en de
President <R. K.)
De vergadering wordt te 5.25 verdaagd tot
as. Dinsdag 1 uur.
Vergadering van Donderdag 8 Mei.
Aan de orde is het wetsontwerp, houdende
goedkeuring van de toetreding tof de Hoofd
stukken I. II en IV van de door de IXde
Volkenbor.dsvervadering
1928 vastgestelde
vreedzame regeling van internationale
schillen.
De heer ANEMA (A.-R.> no»mt het ont-
een stuk internationaal procesrecht.
bedoeld als een voorbereiding voor de ont
wapening. daar h»t het gevoel van veiligheid
Vergadering van Donderdag 8 Mei
Interpellatie-De Visser
Aan de orde is de behandeling van het
verzoek vai^ den heer DE VISSER om ver
lof tot het richten van vragen aan de re
geering naar aanleiding van het antwoord
op de door hem gestelde schriftelyke vragen
omtrent de actie der Unie der Socialistische
Sovjetrepublieken, in verband met de z.g.
geloofsvervolging gevoerd en het daarmee
samenhangende oorlogsgevaar.
De VOORZITTER zegt, dat uit het ant
woord der regeering op de schriftelyke vla
gen van den heer De Visser gebleken is.
dat het standpunt van de regeering tegen
over de Sovjetunie niet gewyrigd is. Er is
dus geen aanleiding tot een interpellatie over
dit onderwerp, buiten verband met de be
handeling der begrootlng van bulten'and-
sche taken Mocht de heer De Visser bedoe
len te interpelleeren over de geloofsvervol
gingen in Rus'and dan is een dengeiyke in
terpellatie In een Neder! Kamer niet op haar
plaats. Spr. geeft de Kanjer in overweging
het verrock niet toe te staan.
De heer DE VISSER <C. P. H.) zegt, dat
indien zyn verzoek niet wordt toegestaan, hy
zich genoodzaakt zal zien, bij elk onderwerp
dat hier aan de orde is, rechtstreeks
of zijdelings, de .Jietze" tegen Rus
land ter sprake *e brengen. Het betreft hier
een zaak van internationale beteekenls. Het
antwoord der regeering op spr.’s schriftelyke
vragen was slechts een vragenspel. Daardoor
wordt het parlementarisme een vertooning.
Wil de Kamer zich een voetveeg maken van
de regeering. dan moet zy het zelf weten
Het voorstel van den VOORZITTER om
het verlof niet toe te staman wordt aangeno
men met 74 stemmen tegen één stem, die
van den heer De Visser.
Spr. acht, wat hier is vermeld, een aange
legenheid van groot internationaal gewicht.
Hier wordt niet meer of minder te verstaan
8 3ei en. dan dat de bezoeken van den gou
verneur van Indo-China en van^den koning
van Siam het te verwachten bezoek van
den gouverneur der Streits Settlements aan
Ned.-Indië verband houden met plannen tot
Po Itieke en militaire samenwerking.
Spr. betoogt, dat de antecedenten van de-
I zen Minister reden geven, de verwachtingen
niet al te hoog gespannen te doen zjjn. Voorts
betoogt spr., dat wy een bestuurehervormlng
I hebten gekregen, die zoo al niet met wrevel,
telt op de Londensche Vlootconferentie. de daP__toEhscePticI‘!ire ontvangen is.
m.s. 7 Mei te Lond. uitgekL
GELDF. RLANl? 3 vin Helden te Larvik.
HAHMINA, me. 7 Mei te Lond. uitgekl. naar
JDwnker «n.
m.a. 6 Mei van Nakskov te Ham*
8 Mel r®P. Lodi naar
SicnRyk.
Ian naar Pad stow.
JAARSTROOM 7 Mei van Amsterdam te Man-
enaater.
OBSHAVEN 7 Mei Brunsbüttel
riksnamn naar Rott,
I^K. m.a. 7 Mel te Lond. uitgekl. neer
Brussel.
NFUWmVS 7 Mel van Rott- te Narvik.
J 2 m-’1- 4 vnn Du’nk. te Malma.
RïESLAND, m.s. 7 Mei te Lond.
uiQrekl. naar (’alais.
OOS TZEE II. m.a 3 Mei van Coblens te Pil
lau.
LETO 7 M-l van NorfnHr. Matansas n. Land*»
En<l v.o.
LARENBERG 8. Mei Dungeneaa gap.
dam naar Gabóon-rlvler. f
NAALDWIJK 7 Mei Dover gep. van Metbil n.
Bordeaux.
RAPID M-i te Cotonou. Lome n Duala.
SOESTERBEP.G 6 Mei van Aberdeen n. Rott.
STOL’ I IK 8 M»i Gibraltar gepRott. naar
t teaandrul
T1IEANO 7 Mel van Belfast naar Amsterdam.
TRENT 7 Mei van Darzig naar ftouaAn.
VALK m.a. 7 Mei van NjJmejren te Lond.
W OLSVM 8 Mei ven Rott. te Antwerpen.
GEMEENTEWET
Voortgezet wordt de behandeling van de
herziening der Gemeentewet.
De heer v. d. BERGH (8.DAP.) verde
digt een amendement, om lotingen over per
sonen dooj t'.embureaux steeds in het open
baar te d'cn plaats hebben
De M N.3IER neemt het over.
De heer VLIE33N (SD.API licht een
amendement toe om te voorkomen, dat de
geheele beraadslaging ever een begrootlng in
besloten zitting kan plaats hebben.
De heer KETELAAR (V. D.) vraagt zich
af, of dit amendement niet te ver ga*t. Jxt
debat, doch moet iets zeggen over het op
treden van den heer Middendorp aan wiens
oprechtheid spr. niet twyfelt, doch die ge
toond heeft de geschiktheid te missen rn
een inheemsche maatschappij het gezag te
vc rtegen woordlgen.
Wat 81r Frederik Ward in Britsch-lndië
schryft. n.l. dat de ontwikkeling geleideiyk.
va*- proefneming tot proefneming .ooet gaan,
past op Ned_-Indlë evenzeer. De opbouw
moe» van onderen af beginnen
Het zou spr verheugen als de Minister de
decentralisatie en bestuurshervorming een
goeó eind verder zou brengen.
Spr. vraagt den Minister aangaande de
poenale sanctie geen beslissing te nemen dan
nadat met de ondernemers overleg is ge-
KALCÏOS LIJN.
STAD AMSTERDAM 6 Mel van B. Alras
San Nlrola.
STAD ARNHEM 7 Mei van Roti te Hambuz*
MOLLAND—ArrilKA-LIJW.
JAGERSFONTEIN (ultr.) 7 Mei te en van
M'«ceelbaal naar Port KHaabeth.
NIAS (u'tr.) pass. 7 Mei Ouessant.
St'MATRA 8 Mol vun Antwerpen te Am stee-
dam.
Haagsche Codlficatleconferentie de Parljsche
conferentie voor het Vre?mdellngen»echf en
de Oeneefsche conferentie, kan spr. niet an
ders zeggen, dan dat zy weinig bemoedigend
zyn.
Spr. betoogt, dat. a’s men vraagt of het
tractaat internationaal een verbetering is.
tegenover voordeelen onmiskenbaar nadee-
len biyken te bestaan. Doch alles samënge-
nomen kan het tractaat een uitgangspunt
worden. Ijs en weder dienende, voor de rege
ling van het geschl'lenrecht.
Spr. betoogt verder, dat toetreding
Hoofdstuk HI op zich zelf verwerpelyk
Het is voorts op grond van Nederlandse!) be
lang eveneens verwerpelyk. De ervaring is
ruimschoots voldoende om zich tegen deze
nieuwe regeling te verzetten
De heer VAN EMDEN (V. D) heeft'.be
zwaar tegen het wetsontwerp, juist op grónd
van de niet-toetredmg tot Hoofdstuk III. Tot
de aanvaarding van een algemeene arbitra
geregeling zyn wy toch immers reeds zeer
dicht genaderd in sommige bilatera’e ver
dragen, bijv, het Nederlandsch-Dultsche trac
taat.
Spr. voelt niet veel voor reserves, maar
wellicht hadden wfj om onzen goeden wl) te
toon en onder reserve kunnen toetreden tot
Hoofdstuk lil Later zouden wy die reserve
kunnen laten vallen. Thans geven wy biyk
van vrees en gebrek aan vertrouwen, juist
de elementen, welke wy uit de Internationale
sfeer moeten verbannen.
De Minister van Bulténlandsche Zaken,
de heer BEELAERTS VAN BLOKLAND,
merkt op. dat de redevoeringen in hoofdzaak
betrekking hebben gehad op hetgeen niet
in het ontwerp staat; de toetreding tot de
Hoofdstukken I. II en IV heeft geen bestrij
ding gevonden. Terecht heeft de heer Ane-
ma er op geweren, dat dit toetreden niet
een wereldschokkend feit is Doch de betee-
kenis van Hoofdstuk III wordt, naar spr 's
oordeel, overschat.
Als argument voor de toetreding tot Hoofd
stuk III worden dikwijls gevallen genoemd,
waarbij wel de e'.yk rechtsregelen betrokken
zyn. Het aantal zuivere be’angen-geschillen
is slechts gering. Doch om al deze gevallen
arbitrage tt aanvaarden is een gevaar.
Bpr. kan niet inzien dat de regeering. door
niet tot Hoofdstuk III toe te treden, de ont
wikkeling van de internationale volkenge
meenschap zou tegenhouden Het komt spr.
eerder voor, dat daa-door de eerbied voor
internationale verdragen wordt bevorderd.
Het ontwerp wordt aangenomen zonder
hoofdelyke stemming.
De vergadertng wordt te 12 46
half uur geschorst.
In de voortgezette vergadering Hjn aan de
orde gekomen de wetsontwerpen tot goed
keuring van de besluiten van den O.G. van
Ned. Indië. houdende vaststelling van de
onderscheidene afdeelingen van'de Begroe
ting voor Ned Indië voor 1930.
De heer MENDELS (S. D.) heeft deze ge
legenheid. dat de Minister van Buitenland-
sche Zaken aanwezig was. willen gebruiken
om hem te verzoeken, aanwezig te zyn by
den aanvang van zyn rede. Zeer kort gele-
-> den lazen wy in de bladen, dat de koning
van Stam een bezoek heeft gebracht aan
Fransch-Indo-China. In het ..Handëlsblad”
werd verhand gelegd tusschen dit bezoek en
het bezoek van dien koning aan Ned -Indië.
waarbij gewezen werd op het belang van sa
menwerking. Er wordt volgens het blad ge
sproken van samenwerking tusschen Indo-
China, Ned -Indië. Straits Settlements en
Siam, ook op politiek gebied.
el- i
dat we nog onder dezen Minister de eerste
vrouwelyke burgemeester in Nederland mo
gen zien.
Mejuffrouw GROENEWEG (8 D.) verde
digt een amendement-Van dan Bergh van
dezelfde strekking. Spr. heeft zich afge
vraagd. wat de r<den kan zyn dat de Mi
nister zyn voorstel van 1923 heeft terugge
nomen.
Hoe weet men dat een vrouw niet geschikt
t* om b.v het opperbevel by brand te voeren
en dat zy de eigenschappen niet bezit om
etn leidende positie te hebben en aan het
hoofd der politie te staan? Hoe durft mén
dat neerschryven. waar’de Koningin aan
het hoofd staat van de Nedzriandsctie weer
macht? Waaruit putten sprekers, mannelyke
collega's, de vrijmoed gheld de capaciteit
der Neder.and.che vrouw zooveel lager te
steUeiLdaii die der bultcnlandsche vrouwen
Mevrouw BAKKER—NORT (V. D.) zégt
dat de omstandigheden sinds 1923 niet ver
anderd zijn en er dus geen reden was voor
den Minister het voorstel van 1923 om de
'•rouwen benoembaar te stellen voor burge
meester en secretaris, terug te nemen.
Een vrouw kan tegenwoordig hier hoog
leeraar worden, er is er al een; zy kan selfs
minister worden. En zou zy dan niet ge
schikt zyn vqpr burgemeester? In Amerika,
eland en België zyn zeer geschikte vrou-
Ike burgemeesters.
Mejuffrouw KATZ (C.-H.) zegt dat in den
elsch van benoembaarheid der vrouw tot
burgemeester niet te zien is een symptoom
van een dryven in feministische richting.
Er wordt niet gevraagd om per se vrouwen
te benoemen tot burgemeester, maar alleen
om het mogeiyk te maken. Als een vrouw
daarvoor niet geschikt is. dan is/ie Regee
ring er toch direct by om te zorgen dal zij
niet wordt benoemd!
Is het niet in bet belang van het ambt
de mogeiykheid te openen dat de vrouw zal
worden benoemd?
Bovendien kan de ongehuwde vrouw die
tydens haar burgemeestei schap huwt, na
zes jaar niet worden herbenoemd.
Mej. MEYER (R.-K.) heeft met verwon
dering en teleurstelling gezien dat de Mi
nister de benoembaarheid van vrouwen tot
burgemeester heeft teruggenomen, zyn er
sinds 1923 nieuwe gronden naar voren ge
komen of zyn de toestanden zoö veranderd
dat daartoe aanleiding bestond? In 1923
zag men er geen bezwaar in dat een vrou
welyke burgemeester hoofd van politie of
brandweer zou zyn. In het buitenland heb
ben de vrouwen bewezen bekwaam voor haar
ambt te zyn. In Engeland zyn er zelfs 60
vrouwelyke burgemeesters. Ook België geeft
ons in dit opzicht een voorbeeld. Als de
vrouwelyke burgemeester In het huwelyk
treedt, moet zij het lot deelen van alle amb
tenaressen.
De heer DE WILDE (C.-H.) zegt dat er
eenige moed toe behoort het amendement
te bestryden. Toch moet spr. dit doen. Het
is geen zaak van mannen of vrouwen. Was
er een antlrevolutionnaire vrouw in onze frac
tie, dan zou zy stemmen tegen het amende
ment, omdat dit in stryd zou zyn met het
anti-revolutionnanr program.
Het geldt hier een kwestie van principi-
eelen aard. Wordt dit amendement aange
nomen, dan is weer een schrede gezet op
een verkeerden weg.
Het karakter van de publieke colleges zou
geheel veranderen indien de vrouwen er de
meerderheid kregen. De aard der vrouwen is
geheel anders. Het ambt van burgemeester
stelt zware physische eischen.
De heer KERSTEN (S. G. P.) acht dit
amendement wel een treken des tyds. Het
is een merkwaardig verschynsel dat zelfs
mej. Katz voor het amendement pleitte. Het
heilloos dryven om de vrouw de geiykge-
rechtigde van den man te maken en haar te
verdryven van de plaats die Gods woord
haar aanwijst, draagt de bitterste vruchten.
Wy zyn tegen pasSief zoowel ais actief vrou
wenkiesrecht. Het Gods ordonnantie onder-
munend beginsel wordt hier doorgetrokKen
door het amendement. Dit is noodlottig. De
geëmancipeerde vrouw is geen vrouw meer,
zy is een soort manwyf geworden en even
als een verwyfd man verachtelyk is, is ook
een manwyf verachtelyk.
De heer KORTENHORST (R. K.) bestrijdt
eveneens het amendement, op practische
gronden. De levenséiseben zyn zoo hoog ge
worden. dat het den jongen man steeds
moeilyker wordt te huwen en een gezin te
stichten- Daarvoor moet men voor den jon
gen man zooveel mogelijk plaatsen open
houden.
De heer VAN DER WAERDEN (S. D.)
constateert dat wat de heer Kersten zeide
het argument van de hoffelykheid van den
man tegen de vrouw wel heeft weerlegd. Spr.
acht het geen gelukkig teeken des tyds dat
de heer Kersten zoo heeft gesproken.
De heer SCHOKKING (C. H.) motiveert
zyn stem. Indien hy met het amendement
niet kan meegaan, dan neemt hy de gronden
van de heeren Kersten en De Wilde niet
voor zyn rekening. Met de ordonnantiën
Gods moet men voorzichtig zyn. Spr. wijst
opr de Koningin. Er kunnen dus omstandig
heden zyn die het toelaatbaar en noodzake
lijk maken dat een vrouw regeert. Ook wat
het chnsteiyk beginsel betreft, moeten we
voorzichtig zijn met de toepassing -ervan.
Het beginsel van den heer Kersten is te een
zijdig georiënteerd. Er is een ontwikkeling
van het maatschappelijk leven, waarin men
niet langer kan zeggen, dat een meisje al
leen goed is om kousen te stoppen en werk
In de keuken ta doen en te wachten tot
zich een man voordoet.
Maar spr. wil toezien dat de consequentie
n?et verder wordt doorgetrokken dan be-
paald noodzakeiyk is Het is moeuyk aan
ren Kurei^n wrere*.. toonbaar, dat het een landsbelang zou zyn 1
het amendement met warmte aan en hoopt de vrouwen toe te laten als burgemeeaW.
PR"
