ONS BLAD
L. FRANKENBERG, Alkmaar
Lederwaren - Koffers - City-bags
Voornaamste cKieuws
Rondom Gandhi
DE NIEUWE AARTSBISSCHOP
VAN UTRECHT
1P
DONDERDAG 15 MEI 1930
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 114
f40
f 3000
Ret radloreglement 1930
Oberammergau is niet uitverkocht
Internationale R. K. Vrouwenbond
Feestvergadering te Utrecht
JOH. LAUWERS
Telegrafisch Weerbericht
Polsslagader doorgesneden
De vrouw gemeente-secretarls
De Vlucht naar Australië
9
Het jubileum der
R.K. Staatspartij
Vlcarls-Generaal van het
Aartsbisdom
Propagandadag van Maria-
Vereenigingen en Kruisverbonden la
Noord-Holland
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA NET ONGEVAL
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
Averij bekomen
De „Gelria”
en M&r.
van M&r.
9»
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
R.
Deken D. Huurdeman benoemd
o
i—
A msterdam - Utreehb-
Successen toot da
Particuliere zenden
u
n.
It.
rt
(Toespraken
Jansen
Schaepman
te
el
ir
si
het
U
e
Barometerstand 9 uur v.m.: 764. VoondL
ALKMAAR
u
aangehe-
mM. te
Barometerstand
769.5
het daarop geen aan-
de
om
Meisje door een jongeman zwaar gewond
muntend te zullen slagen.
-
ABONNEMENTEN: voor Alkmaar
en Agentschappen: per week 25 CL;
per kwartaal f 3.25; per post, per
kwartaal f X58 bij vooruitbetaling,
a
zen
gedachte
De Passiespelen van Oberammergau zijn
niet u tverkocht. zooals steeds wordt beweerd.
Voor de meeste voorstellingen, met uitzonde
ring van enkele opvoeringen In Juli en Au
gustus. zijn nog logieskaarten. waaraan, mo
ois bekend, de toegangskaarten tot de Passie
spelen zijn verbonden, verkrijgbaar. Overigens
is hét aantal voorstellingen in Juli en Augus
tus uitgebreid. Men Is eerst van plan geweest
alleen te spelen op Zondag en op Woensdag,
maar, gezien de groote belangstelling voor de
Passiespelen, zullen gedurende de maanden
Juli en Augustus ook eiken Vrijdag opvoerin
gen plaats vinden. Voor de voorstellingen van
Mei en Juni staan ook nog voldoende plaat
sen ter beschikking, zoodst aan alle aanvra
gen kan worden voldaan.
A. C. M. Schaepman. proost van het Me
tropolitan Kapittel, het woord
Kardinaal Cerretti benoemd tot
beschermheer te Utrecht
d Wete-
dekena at
veel btf-
Amster-
Het jubileum der R.K. Staatsparty. Pro
gramma van den feestdag.
SOM boeren demonstreeren te Germersheim
wegens een regeeringsverbod Inzake het kwee-
ken van bepaalde wijnsoorten.
De sprinkhanen-plaag in Marokko neemt
nog steeds toe. Zwermen houden treinen te
gen.
Berlljnsche danseressen te Montevideo 1*
handen van een vrouwenhandelaarster.
Besprekingen over de moeilijkheden tam-
schen Frankrijk en Italië aanstaande.
Communisme op een Braziliaansch schim.
De toestand in Britsch-Indlë. De weg naar
burgeroorlog. Teleurstelling bij Indische libe
ralen
rtet
ft
1.00
ek:
lej.
ide
dat
Gil
In het Radloreglement 1930. dat gisteren
van
regelen
De opstand in China,
regeer! ngstroe pen.
Te Turijn zijn 2 dooden te betreuren bij eon
ontploffing in een dynamietfabriek.
In de Tweede Kamer is de behandeling
van het ontwerp tot herziening der Gr meen
tewet voort gerei.
Door inenting zijn te Lubeck 8 kinderen
overleden, terwijl er 24 ernstig ziek zijn.
Hoogste
Lacoruna
Laagste Barometerstand 753.1 m-M. te Sey-
dlsfjord.
Verwachting: Zwakke tot matigen. Zuide
lijke tot Zuidwestelijken wind, licht tot halt
bewolkt, waarschijnlijk droog weer, iets war
mer.
•00
K.
i-XJ
ert.
no-
ipU
1.00
!«45
on-
Dc voornaamste bepalingen uit het Rudfo
reglement -1930.
st-
r.
or
Jan
eel
>er.
ra-
5o
ert
30
ert
no
o-
50
20
rt»
20
en
m.
n-
ci-
g-
an
ht
or-
•50
ch,
itv
•35
.20
cl
ing
er-
si-
io-
st-
S1C
in»
De Eerste Kamer heeft de -Snrfni■muchfl
begroeting aangenomen.
Tot Vicaris-Generaal van het Aartsbisdom
is benoemd de Hoogeerw. heer D. Huurde-
man. deken van het dekenaat Klasinaveen
en pastoor te Nieuw-Schoonebeek.
De Vaticaansche stad sal postzegels «itge*
ven met teekeningen van de brrutmdsig
Christelijke monumenten.
De nieuwe Aartsbisschop van Utrecht heeft
gisteren plechtig den Aartsbisschoppelijke»
zetel in bezit genomen.
is een
staande
of
aan amateurs, die den leeftijd van 18
berglkt hebben.
bli verlies vau*n
anderen vingae
valt te
dan ook
politiek
Gandhi
Te Londen is een onbekende Rembrandt
verkocht voor 18.500 pond sterling.
Levenslange geheele ongeschiktheid tot sterken door TCA bijeen ongeval met OCft on verlies van een nano. -
verlies van heide armen heide boenen of beide oogen I fOU." doodelllken afloop I 25U." een voet of een oog I 125.
bij verlies van een hand,
een voet of een ootf
BUREAU: BOF 6, ALKMAAR
Telefoon: Administrate No. 433
Redactie No. 433
bti een breuk van
been of arm
Toespraak Mgr. J. H, G* Jansen
De minister heeft zich inzake de verbin
ding met den Boven-Rijn uitgesproken ten
gunste ran de route
Wjjk b(j Duurstede.
LICHT OP De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om: 9.18 uur.
Gistermiddag Is het mailschip „Gelria" van
den Koninklijken Hollandschen Lloyd bij het
uitvaren van IJmulden. naar zee nabij ton 4
uit zijn roer geloopen en aan den grond ge
raakt. Twee sleepbooten hebben na betrek
kelijk korten tijd het schip vlot gesleept. Het
schip blijkt daarbij overU te hebben opg'eloo-
pen aan de schroef.
Vanaf het mailschip is uit zee bericht, dat
het naar Amsterdam temgkeert ter repara
tie. De ..Oelrla" was met^ passagiers óp de
uitreis naar Zuid-Amérlka. Jr
De pas agiers zullen worden ontscheept.
De passagiers 2e en 3 klasse zullen worden
ondergebracht pi het „Lloyd-Hotel” aan de
Oo telyke Handelskade te Amsterdam, ter-
wijl de passagiers le kla se over diverse hotels
In de stad zullen worden verdeeld.
De ..Oelrla" zal repareeren bij een der
dokmaatschappljen te Amsterdam.
Het schip is gisteravond te kwart voor
twaalf uit zee teruggekeerd om te Amster
dam te repareeren Om 3 uur verliet het schip
de sluis.
Wat de averij betreft kan worden mede
gedeeld. dat vier bladen van de bakboord-
chroef ernstig zijn beschadigd, waardoor
deze schroef door een nieuwe zal moeten
worden vervangen. Met de reparatie zullen
vermoedelijk 1% 4 twee dagen gemoeid zijn.
ae”
olg
e'?
ew.
ilf-
Oventroumtng bij Ohara muiergau. NB*
geen hinder voor de passiespelen.
De Engelscbe a vla trice Amy Johnson kon
gistermorgen haar vlucht naar Australië niet
voortzetten. De schade aan haar machine
is echter niet ernstig ©n kan ter plaatse
hersteld worden. Zij hoopt heden haar
▼lucht te kunnen hervatten.
Naar uit Rome wordt gemeld, heeft Z. H
de Paus Z Em Kardinaal Cerretti benoemd
tot beschermheei van den Internationalen
R. K. Vrouwenbond waarvan de zetel geves
tigd is te Utrecht.
De buitengewone algemeene vergadering
van den Katholieken Ned. Boeren- en Tnin-
dersbond in verband met de huidige erMs
in land- en tuinbouw.
De uitgaande ..Gelria” is bij de Noorden*
slnis te IJmulden aan den grond geloopen
en wegens schade aan de schroeven naar
Amsterdam teruggekeerd.
het Westen vergiftigd.
Neen, dit Europa mist maar al te
vaak het recht om zich over de kuipe
rijen van het bolsjewisme te beklagen
Bij het beheer der koloniën heeft
bijna steeds een verkeerde doelstelling
voorgezeten. In plaats dat het doel ge
richt was op verbrefdlng der christe
lijke beginselen, heeft men voorname
lijk zijn winzucht bot gevierd. Men zag
in den kleurling minder den even-
mensch, naar Gods evenbeeld gescha
pen, dan wel een voorwerp, dat men
kon uitbuiten.
De misdaden der koloniale regeerin-
gen zijn zonder tal; Noord-Amerikaan -
sche Indianen. Tasmaniërs. Vuurlan-
ders en Australiërs zijn zooveel moge
lijk uitgeroeid. Andere volken zijn door
middel van alcohol, opium en andere
bedwelmende vergiften ten ondergang
gebracht. De gruwelen van den Congo,
het transport van millloenen negers
naar Amerika, de slavernij, de rechte
loosheid van Inboorlingen met betrek
king tot het landbezit In Zuid-Afrika
enz. liggen leder nog versch in het ge
heugen.
In latere jaren komt daar nog bij de
snel toenemende Industrialisatie, ter
wijl de koloniale volkeren daarvoor
meestal nog niet rijp zijn, en het ont
breken van voldoende wetten om het
kapitalisme In het Oosten bijtijds bin
nen bepaalde grenzen te houden.
Zóó werken In de mijnen van En-
gelsch-Indlë nog 60 000 vrouwen, die
hun kinderen mee naar het werk
nemen. Die kinderen worden met
opium zoet gehouden. Gevolgen: kin
dersterfte 60 pct., dividend 120 pet. 11
In Shanghai zijn 60 pet. der arbei
ders in Europeesche fabrieken jonger
dan 12 jaar!
Valt het dan te verwonderen, wan
neer het verlangen ontstaat om een
dergelijk juk af te schudden? Valt het
dan te verwonderen, dat die kleurlin
gen hun cultuur, hun maatschappelijke
orde en ten slotte ook hun godsdienst
beter vinden, dan wat de Europeaan
hun op dit gebied bracht? Dit klemt
nog te meer, wanneer men weet, dat
duizenden Oosterlingen in den laatsten
oorlog op de slagvelden van Europa
hebben gezien, hoe deze volken van het
Westen onderling verdeeld en ver
scheurd zijn en hoe zij zelf den zwarte
den bruine en den bronzen tegen den
eigen witten broeder hebben opgezet
Had men hun ooit beter kunnen leeren
inzien, dat Europa volstrekt niet als
onoverwinnelijk valt te beschouwen?
Er is voor Europa maar één weg om
den opstand der Oostersche volken te
voorkomen en om de positie van kolo
niale mogendheid te behouden en die
Is: terugkeer naar het standpunt, dat
het Westen alléén een taak heeft te
vervullen, wanneer het het christelijk
geloof en de christelijke beschaving
aan de koloniale volkeren wil brengen
Zoolang de Europeesche regeeringen dit
niet willen inzien, zoolang zij hun recht
alleen baseeren op machtslust om
materieel voordeel zonder meer,
desnoods gesteund door tanks en ma
chinegeweren, zal steeds meer blijken,
dat Europa niet meer geschikt Is om
als koloniale mogendheid van mlllloe-
nen-volken In andere gewesten op te
treden.
Op den grondslag van de christelijke
gedachte heeft het binnen zekere gren
een taak te vervullen; zonder die
mag
spraak maken.
-
ADVERTENTIEPRIJS! Va»
regel» 1-2*. elke regel neer f Uk
RECLAME pet re«e* *-7S
de eeraM
pagtna-a «JA
kUBKIEK .VRAAG EN AANBOD"
bfj «Mrattbctaitag per plaaramc
I 94M per adrertenur rap l
teder» regel »w«r J AJS
Huldiging ran den nieuwen
Aartsbisschop
Te Utrecht heeft een vergadering plaats
gehad van een groot aantal vertegenwoordi
gers van katholieke ver?enlgingen. bijeen
geroepen docr het voorloopig comité tot
het organiseeren van een huldebetooging
aan den nieuw-benoemden Aartsbisschop
Besloten werd, dat de huldiging tweeledig
zal zijn, zoowel een openbare betooging op
straat, als een feestelijke bijeenkomst. Beide
zullen aan elkaar sluiten en op denzelfden
dag. Zondag 15 Juni, plaats hebben.
De openbare betooging op straat zal be
staan uit een machtigen optocht langs het
Aartsbisschoppelijk Paleis, waartoe alle
vereeniglngen, sociale zocwel als godsdien
stige. met haar banieren zullen worden
opgeroe; ?n. Ook de jeugd zal zoowel door
patronaten, jongen"- en meisjesbonden en
sportvereenlglngen als door deputaties utt
de hoogste klassen der Katholiek» scholen
ru mschoots vertegenwoordigd zijn.
Deze optocht, waaraan verschillende mu-
dekkorp en hun medewerking zullen ver-
leenen. zal gehouden Worden in den middag
van 15 Juni, terwijl dienzelfden avond in
de groote Tivoli-zaal een feestelijke bijeen
komst zal plaats hebben. Op deze feestver-
gaderng zal een bekend Utrechtsch rede
naar als spreker optreden terwijl een koor
van drie honderd dames en heeren met me
dewerking van het geheele Utrechtsche Ste-
delljk Orchest. onder leiding van den heer
Joh. Winnubst, voor de muzikale illustratie
aal aorg drag-n.
Alle stvnnc s on dit hlsd zbn ingevolge de venekeringsvoorwuarden
taun ongevallen verzekerd voor een der volgende uirkrerlngen
Nu ik voor het eerst in het openbaar
voor het Metropol;taan Kapittel verschijn,
na in handen van Z. Exc. Mgr. Schloppa
den Pauselijken internuntius, de geloofsbe
lijdenis te hebben afgelegd en dure eeden
van trouw heb gezworen, heb ik u zooeven
in de gehouden geheime Kapittel vergade
ring den benoemingsbrief van Z. H. den
Paus. gencht-Aot uw metropolitaan Kapit
tel, getoond en doen voorlezen, waarin Z.
H. mij heeft benoemd tot Aartsbisschop.
Alvorens die gewichtige taak te stellen, om
plaats te nemen op den eerbledwaardlgen
zetel van St Wlllebrordus en door die daad
bezit te nemen van het Aartsbisdom en net
bestuur daarover te aanvaarden, wil ik u
eerst toespreken.
De wil u -.nk zeggen voor alles, wat na
mens u is gedaan na den dood van onzen
onvergetelijken voorganger zaliger en roem-
rljker gedachtenis, voor alles wat van uw
Kapittel ts uitgegaan, om zijn nagedachte
nis in eere te houden, het regelen van zijn
uitvaart, zijn begrafenis en de oprichting
van een monument zijner waardig
Persoonlijk dank ik u voor den steun en
de wijze raadgevingen In de moeilijke maan
den aan dezen dag voorafgaande. Bij den
zwaren last, welken ik bij ’t bestuur van
het aartsbisdom had te dragen, vond ik u
achter mij. Ik dank u voor het voorbeeld
van hoogstaande deugd en gedegen wijs
heid. waarom ik u steeds heb bewonderd.
Het is mij een gelukkige gedachte onder u
te hebben mogen verkeeren. Onder u heb
ik begrepen, dat ik in u zal hebben een
corps raadgevers, die mjj als vrienden zul
len ter zijde staan. Als ik u. volgens kerke-
Hjk recht, zal moeten hooren, zal het mij
steeds een dringende behoefte zijn uw wijze
raadgevingen in te winnen. Nu het plech
tig oovenbllk is aangebroken dat ik bezit
zal nemen van den zetel van St. Wille-
brord. stel ik hiermede een daad van groote
verantwoord»’‘<kheld Ik veet. dat Gcd my
helpen jal om trouw te blijven aan net
devies, dat ‘k mij gekozen h~b: Mijn hop-’
heb ik In God verankerd. Na God reken
op u. om uw wijsheid, voorzichtigheid en
deugd. Ik dank u voor uw echt priesterlijke
gebeden voor mij gestort en uw aanbeveling
aan priesters en geloovigen voor mij te bid
den.
En bij deze neem ik bezit van den zetel
van 8L Wlllebrord.
Nadat Z. D H. op den Blsschoppelijken
Zetel had plaats genomen, nam Mgr. Dr.
Ingediend is een wetsontwerp tot toeken
ning v»n een renteloos voorschot uit ’s Rijk»
schatkist ten behoeve vsn de inrichting der
tramwegen van Amsterdam naar Edam e»
van Schouw naar Formerend voor electrt-
«che beweegkracht.
In een deel van onze vorige oplage neb
ben wij reeds gemeld, dat gisteren op plech
tige Wijze Z. D. H. Mgr. J. H. G. Jansen
den aartsbisschoppelljken zetel in bezit
heeft genomen.
Kwart over elf was het grootsche moment
gekomen. Voorafgegaan docr Mgr. £>r.
Schaepman en Mgr. B. A de Wit en ge
volgd door de overige Kanunniken van het
metropolitaan kapittel en de beide secreta
rissen schreed Mgr. Jansen, gekleed in het
gewaad van huisprelaat. het priesterkoor
van de Utrechtsche kathedraal binnen.
Na een korte adoratie werd Mgr naar den
aartsbisschoppelljken troon geleid, waar
rondom hem het hoogwaardig kapittel ge
schaard stond. Staande voor den troon
hield Mgr. een toespraak tot het kapittel.
Radio-distributie
Ten aanzien van de radio-distributie ge'dezi
o.m. de volgende regelen:
Zonder een machtiging van den Minister
is het verboden aan te leggen of te gebruiken
inrichtingen, bestemd tot het langs geleidin
gen en lijnen doorgeven van langs radio-
electrischen weg door middel van die inrich
tingen ontvangen seinen naar andere percee-
len of woningen dan die, waarin de ontvang-
ir.richting is geplaatst.
Het is den houder van de machtiging ver
boden langs de geleidingen en lijnen, waar
door de aangesloten perceelen of wonn.gen
met de inrichting zijn verbonden -’.edeuee-
lingen door te geven van andere herkomst
of vananderen aard dar voor den omroep
of. indien de machtiging ter zake bevoegd
heid reeft, voor den zake 0ken omroep om-
schrct en.
Zonder toestemming van den Minister is
het doorgeven van door buitenlands'-he om-
roepstatlons uitgezonden programma's ver
boden.
De houder van de machtiging is verplicht,
indien de uitzendingen der omroepstations
zulks mogelijk maken, de programma's der
Nedertandsche omróepstations gelijktijdig en
onverkort door te geven naar alle aangesloten
perceelen. zoodat de aangeslotenen uit die
programma s een keuze kunnen doen.
De houder van de machtiging is verplicht,
om binnen het hem by de machtiging toe
gewezen gebied aan elke aanvraag om
aansluiting aan zyn inrichting te voldoen,
indien de belanghebbende aan de voorwaar
den voor het verkrygen van zoodanige aan
sluiting heeft voldaan. De Minister kan den
houd'van de machtiging in byzondere ge
vallen te zyner beoordeeling van deze ver
plichting ontslaan.
menschen en zij vergaten bovendien
dat zij daardoor tevens verloren den
titel, welke hun het recht zou hebben
gegeven om in die overzeesche gewes
ten bestuursmacht uit te oefenen.
De meeste regeeringen hebben de
Missie tegengewerkt, haar aan haar lot
overgelaten, of haar misbruikt voor
nationalistische doeleinden. Had men
de Missie beter ondersteund, dan zouden
daarginder thans niet het atheïsme,
materialisme, nationalisme, sceotfcisme
en socialisme van het Westen hun in
vloed doen gevoelen. Maar in plaats
jlat men in de overzeesche gewesten de
christelijke beschaving heeft gebracht
Mgr. J. H. G. Jatten, aartsbisschop van
Utrecht, heeft benoemd tot vicaris-generaal
van het/ Aartsbisdom Utrecht. den Hoog
eerw. heer D. Huurdeman. Deken van het
Dekanaa Klazlnaveen en Pastoor te
Nieuw-Schoonebeek <Dr.).
De Hoogeerw. Heer D Huurdeman werd
den 5en Januari 1878 te Hamersveld bij
Amersfoort geboren. Hy studeerde aan de
Seminaries van het Aartsbisdom te Culem-
borg en Rysenburg. De .'>nge leviet ontving
in 1902 de H. Prlesterwyding'.
Nog hetzelfde jaar volgde zyn benoeming
tot Kapelaan te Avereerst welke standplaats
hy achtereenvolgens verwisselde voor Zut-
phen en In 1906 voor Abcoude Van 1910
1917 was hij als kanelaan werkzaam in de
St. Walburgisparo-hie te Arnhem.
In laatstgi roemd jaar werd kapelaan
Huurdeman benoemd to< pastoor te Nleuw-
Schoonebeek. waar hy tot heden de herder-
lyke bediening uitoefende en oa
droeg tot oprichting der parochie
damsche Veld.
Tien jaar later belastte Mgr v
r'ng hem met de zorg voor het
Ktazienaveen
7 e Nieuw-Schoonebeek heeft Deken
Huurdeman zet-r veel gedaan voor den on-
beuw van Drer’he
Mede aan zi'n initiatie! was tiet te dan
ken dat de vereeniging ..Drenthe Vooruit"
werd opgericht Deze vereeniging stelt z:ch
ten doel, mede te helpen aan de onte'nnlng
van gronden om tuinders en kleine boe
ren plaatsjes te verschaften.
bij verlies van een r n
duim of wiavincer f 3U
Na een zeer uitvoerig debat besloot de
Tweede Kamer met 51 tegen 29 stemmen de
vrouw als gemeente-secretaris benoembaar
te verklaren.
Een amendement-Beumer. dat door den
Minister werd overgenomen, beoogt te voor
komen, dat burgemeester en secretaris met
elkaar gehuwd kunnen zyn.
Zooals wy reeds mededeelden, wordt bo
vengenoemde Propagandadag as. Zondag
te Alkmaar wehouden.
Des morgens ender de Hoogmis in da
St. Lauren, luskerk zal Pater Aug. de Hart
preken terwijl des middags te
in den Stedelyken Muziektuln
v. d. Sande zal spreken over
- --Aug. da
We-
Maandagavond is te Kessel (L.) de 25-ja-
rige P. J. door den arbeider G. J. met een
mes aangevallen en ernstig verwond. G. J.
bevond zich met den vader van het meisje
in een café aldaar en liet zich tegen dezen
beleedigend uit over zyn dochter, ten gevol
ge waarvan belden in een twistgesprek raak
ten De dochter kwam eer.ige oogenblikken
later het café binnen en nam haai vader
mee naar buiten. G J. liep echter mede en
bulten het café gekomen trok hy een mes
en ging hiermede het meisje te lyi. HU
bracht haar een diepe snywonde toe over
den rechterpols ten gevolge waarvan de
slagader vrijwel werd doorgesneden. Verder
constateerde dr Deuling, uit Kessel, nog een
snywonde op haar linkerwang.
De verdachte is door de politie gear
resteerd. De toestand van het slachtofer is
redelijk weL
Zonder een machtiging van den Minister
is het verboden:
a. te gebruiken een radio-electrische zend-
inrichting met bet doel deze of onderdeelen
daarvan te beproeven;
b. aan te leggen of te gebruiken een radio-
electrische zend-inrichtlng. bestemd tot het
nemen van proeven.
De machtiging, bedoeld onder a, wordt
slechts verleend aan fabrikanten.
De machtiging, bedoeld onder b. wordt
slechts verleend:
le. voor wetenschappelyke doeleinden
aan Inrichtingen van onderwijs, rechtsper-
sooniykheid bezittende vereenigingen of
afdeel ingen van zulke vereenigingen en aan
natuuriyke of rechtspersonen, die. ter be
oordeeling van den Minister, geacht kunnen
worden op eenlge wijze Jn het belang van
de ontwikkeling der radio-wetenschap
werkzaam te zyn;
2e.
jaar
Redevoeringen van Mgr. Nolens en Prof,
van Roolj.
Het programma der viering van het 26-
jarig bestaan der algémeene landelijke or
ganisatie der R K. Staatspartij, op Zaterdag
24 Mei as. te Utrecht, luidt als volgt:
10 uur: Plechtige H Mts. opgedragen door
den aeereerw heer W F. A. Overmeer, lid
van het Partybestuur, secretaris van de R K
Rijkskleskrtn'’organlsatie Friesland, in de
Kathedrale kerk aan de Lange Nieuwstraat
te Utrecht.
Na de H Mis vereenigen de leden van den
Partijraad en de genoodigden zich in de
groote zaal van het Jaarbeurs-Restaurant
ingang door het Restaurant of aan den Ca-
tharijneslngel). waar om half 12 receptie
door het Partijbestuur wordt gehouden
12 uur: Gezameniyke lunch in een der
zalen van het Jaarbeurs-Restaurant.
IK uur: Feestvergadering van den Party-
raad der R.K. Staatspartij, ter herdenking
van het 25-jarig bestaan der R.K. Party-
organisatie.
Agenda:
1. Welkomstwoord en rede van den Voor
zitter van den Partyraad. Mgr. dr W. H.
Nolens.
2. Rede, uitgesproken door prof, dr A H.
M. J van Rooi), hoogleeraar aan de Ge-
meenteiyke Universlteit te Amsterdam.
3 Huldiging van dén heer mr. J. N. J. E
Heerkens Thyssen, die gedurende 25 jaar.
van de oprichting van de Algemeene Par-
ty-organisatie af bestuurslid en Party-
penningmeester is geweest.
4. Gelegenheid voor genoodigden
begroeting te beantwoorden.
5. Sluiting der vergadering.
kracht is geworden, worden allereerst
vastgesteld ten aanzien van den
omroep. Aan de desbetieffende bepalingen
ontleenen wy het volgende:
O. F. M.
half drie
de heer H B. v. -
.Xeeiykheldswedstryd" en Pater
Hart over .Tiet Narrenspel in het
reldstadioc".
Aan deze middagvergadering zal vooraf
gaan een optocht met muziek, vlaggen en
banieren. Tijdens de pauzen zal de R. R.
Harmonie St. Caecilia in den muziektal!»
concerteeren
Biykens de by den Secretaris ingek«.w»»
berichten belooft deze Propagandadag
De vooraanstaande plaats, welke
Nederland inneemt in de rij van kolo
niale mogendheden, maakt, dat er in
ons land, vooral in de latere Jaren.
groote belangstelling bestaat voor het
steeds meer acuut wordende koloniale
vraagstuk in het algemeen.
De Katholieke Staatsparty heeft
door het houden van vergaderingen
aan dit vraagstuk gewijd, getoond, dat
zij met haar belangstelling niet 'wiTf zijn die landen en volken vaak van uit
achterblijven en de redevoeringen van
de katholieke senatoren Prof. Steger en
Mr. Janssen, ten vorigen jare en dit jaar
opnieuw in de Volksvertegenwoordiging
gehouden, leggen daarvan mede getui
genis af.
Het
strijd,
op
Toespraak Mgr. Schaepman
Ik gevoel my. aldus Mgr gedrongen u
namens het geheele Kapittel, te zeggen,
wat ons bezielt op dit verheven oogenbllk.
Namens het Kapitel heb ik den H. Vader
een schrijven gezonden om Hem te bedan
ken. dat Hy ons zoo'n goeden bisschop
heeft gegeven. Ik dank u. dat gy deze zware
taak wel hebt willen aanvaarden. Gy hebt
uw hoop in God verankerd, zooals uw
schoon devies luidt. Daarnaast kunt u op
ons rekenen. Gy kunt verzekerd zyn van
onze trouw, liefde en eerbied, niet alleen
van het Kapittel, maar van de geheele
geesteiykhe d en alle geloovigen van
Aartsbisdom.
wy zyn uw aangegeven raadgevers,
is m de kerkeiyke wetgeving bepaald
zult nooit teleurgesteld werden, wat onze
aanhankeiykheid. hartelijkheid en liefde
betreft. Wy ook vertrouwen op God. op uw
grooten voorganger en vooral op den H. Bo-
nifacius. Gij zult hem volgen en wy volgen
u, waar gij ook gaat. In alle mogelijke om
standigheden zullen wy u dienen en u met
raad steunen.
Vervolgens vroeg de Proost van het ka
pittel den nieuwen aartsbisschop hem en
zbn mede-kanunniken zijn blsschoppeiyken
zegen te w llen schenken.
Mgr. Jansen verhief zich en staande voor
zyn troon, daalde voor het eerst God's
zegen door zyn hand over de leden van het
kapittel neder.
Tot slot werd het „Te Deuni'
ven.
Voorafgegaan en gevolgd door het kapit
tel verliet Mgr. hierna het kerkgebouw.
behoeft ,geen betoog, dat de
welke thans in Engelsch-Indt?
initiatief van GamttfTTS-ontbrand,
ook voor andere koloniale mogendhe
den en met name voof" Nederland van
belang is.
We kunnen uit de actie van Gandhi
en uit hetgeen daarginds geschiedt,
verschillende lessen trekken.
De eerste les van Gandhi, welke hij
ongevraagd aan geheel Europa geeft,
bestaat hierin, dat hij zijn kracht put
uit zijn beginsel en dat hij e^n Innig
verband legt tusschen godsdienst en
politiek. Gandhi wil van geen compro
missen weten, hy houdt met het z.i ten
Onrechte bestaande geen rekening, hij
doet geen concessies, maar hy handelt
zuiver uit beginsel. Dat maakt hem zoo
gevaarlijk voor Engeland, dat is de
groote kracht, van de beweging, welke
hy ontketend heeft, dat stort de geest
drift In de harten zyner volgelingen
Dat beginsel geeft Gandhi de kracht
niet alleen een poging te ondernemen
om zyn land economisch onafhankeiyk
te maken, maar óók om het te bevrij
den van de Europeesche beschaving.
Daarin zit iéts schoons, iets verhe
vens. waarvan wy Europeanen, die
christenen heeten, veel kunnen leeren
In hoeverre is in Europa nog sprake
van een politiek, welke uit het beginsel
leeft? Waar wordt nog een band ge
legd tusschen godsdienst en politiek?
Gaat de gansche politiek der groote
Staten van Europa tegenwoordig niet
één grooten kronkelweg, waarin de
rechte hjn van een beginsel nauweiyks
onderscheiden? Maar waar Is
nog van geestdrift voor de
sprake? We kunnen van
leeren. dat we ook op politiek
gebied den rechten weg van het begin
sel hebben te bewandelen.
Maar we kunnen uit het geval van
Engelsch-Indlë nog meer leeren. In
Afrika broeit het voortdurend onder de
negers der Zuid-Afrikaansche Unie en
ook diar ontbreekt het. zoo min als in
Engelsch-Indlë aan intellectueele lei
ders. In het Senegal-gebied. dat onder
Fransch bestuur staat, dreigt voortdu
rend opstand. In Marokko hebben de
blanken wel Abd el Krim overwonnen
maar daarom is de toestand er nog
allerminst veilig. In Egypte en Soedan
groeiend verzet tegen het be-
gezag waar te nemen. Overal
is of wordt een stryd aangebonden
welke In zyn diepste wezen gaat om de
al of niet erkenning van het recht om
koloniale heerschappy uit te oefenen
welk recht de Europeesche Staten reeds
eeuwenlang deden gelden.-
Het spreekt van zelf, dat achter dit
alles het Russisch Bolsjewisme als een
Mephistopheles zit te stoken. Maar voor
het overige, zeggen wy met Dr. Anton
Böhm in „Schonere Zukunft”. hebben
de koloniseerende Europeesche mo
gendheden in het algemeen ook niets
nagelaten om te bevorderen, dat het
zoover kwam.
De Europeesche regeeringen hebben
vergeten, waaraan zy hunne aanspra
ken ontleenden om in het verre Oosten
als bestuurders op te treden, zy had
den in die landen zeker een taak te
vervullen. Het Westen is het bevoor
rechte kind der Kerk, het is de erfge
naam. waaraan het bestuur en de be
waring der Christel yke goederen is op
gedragen. Het heeft tót taak van de
schatten van het geloof aan alle vol
ken der aarde mede te deelen. overal
de heerschappy van Christus’ Koning
schap te vestigen, de idee van Christus’
wereldryk te verbreiden. Als zoodanig
hadden de blanken van het Westen een
taak te vervullen ten opzichte van de
kleurlingen en van alle onbeschaafde
volken. Nadat aan die volken de goede
ren van de christeiyke volksgemeen
schap zouden zyn gebracht, moesten
deze langzamerhand als geiykgerech
tlgde d'-’len tn die groote gemeenschap
worden rorenomen
Maar de regeerders van Europa, die
zelf meerendeels met de ohristeiyke
beginselen hadden gebroken, die zelfs
in het eigen moederland geen verband
tusschen godsdienst en staatsbestuur
wisten te leggen, miskenden de taak,
welke zy in het verre Oosten hadden
te vervullen ten zegen van millloenen
