VOOR DE HUISKAMER
Binnenlandsch c^fieuws
4V
s'^
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST
VAN JAN KLAASSEN EN TRIJNTJE
E
Handel,
i politie
Mollet,
sterdam P. E.
ste kl. b/d P.T.T.,
r
rs
z
rn
Het socialisme en liet koningschap
De modderstroom
LUCHTVAART
De tocht van de „Graf Zeppelin"
Als olifanten optnarscheeren
r Amy Johnson
De inheemsche beweging
ONZE OOST
De gefopte controleur
Indische Dienst
Lectuur in de gevangenis
KUNST EN KENNIS
Generaal Snijders
De verdeeling van den zendtijd
A
s
Rijkscommissie Werkverruiming
I
S
Het catapult-vliegtuig - van het s.s.
„Bremen”
25-jarig bestaan der
wereldbibliotheek
k
Gr
zou
commandant dr Eckener
He
voor eerste
dicht
waren
In storm en regen
steeds
hulszoe-
geruimen
doen gaan door de Nederlandsche
Leve elke
Duizenden oliepalinen verwoest
Te Port Darwin geland
Schellingwoude vergeefs in afwachting
Ijzerman:
Nieuwe actie?
Anti-soclalistische tendensen
Receptie in „Carlton” te Amsterdam
socialisme tot
Smidt
Het
de
i
367
I
De vermakelijke hidorie van het
wegbljjven op „Prinsjesdag"
„Beneden de waardigheid om te
antwoorden".
man
naar
niets meer dan den verren golfslag
het proletarisch sentiment.”
Amy Johnson is Zaterdag te 3 55 uur te
Port Darwin geland.
voor
uit
vaatje
de
be
lie
en
m.
niet
de
Ik zou gaarne
(Ver
in
et
dt
en
de
open!" De deur wordt dichtgekwakt. En Ik
hoor
van
Binnenkort za’ generaal C. J. Snijders de
residentie verlaten om zich te vestigen
Hilversum. Dit vertrek houdt verband'
het a.s. huwelijk van den oud-oppcrbevel-
hebber met mevr, de wed. ThomasMeier,
die te Hilversum woonachtig is.
één
der
dien
naastliggend
hierin
record over den Oceaan houdt, een water
vliegtuig aan boord dat In de nabijheid van
de Amerlkaansche zoowel als van de Euro-
peesche kust, door middel van een zg. cata-
pult-installatie aan boord van het schip
wordt ..afgeschoten om met de post voor
uit te vliegen.
De mail wordt hierdoor ongeveer 2 dagen
bespoedigd
Op de Marlne-vlieghaven voor watervlieg
tuigen te Schellingwoude nabij de Oranje
sluizen heeft men gisteravond vol spanning
gewacht op een gast, die echter niet gekomen
is. De gast, die men verwachtte was het
catapult-vliegtuig van het Duitsche s. s.
..Bremen’. Naar men «eet heeft het nieuw
ste Oceaanschip van den Norddeutschen
Lloyd, de „Bremen" die tevens het snelheids-
Een tusschenlanding te Duinkerken
Tegen half twaalf gisteravond werd te Am
sterdam bericht ontvangen, dat de D. 1717
ten gevolge van den mist op weg van
Southampton naar Amsterdam een tusschen-
landing heeft moeten maken te Duinkerken
aan de kust van Noord-Frankrjjk. De post
blijft aan boord. Het vliegtuig zou heden
ochtend vroeg naar Amsterdam vertrekken.
367. De rechter, op Duimstok wijzend, vroeg den dief: „Ken
jij dien vent?" „Wel zeker." loog de dief brutaalweg,
„die is mij zeer goed bekend. Die kerel is een van de
autodieven, hij is een zeer brutale knaap en hjj werkt,
het is niet te gelooven, met een nog brutaler aap."
gedetineerden
reikt een blad
waarin een
richt tegen een vanwege
uitgegeven Paaschblaadje.
De Minister meent, na
Voor de V.A.R A.-microfoon heeft de voor
zitter dier omroepvereeniging, de heer A. de
Vries. Zaterdagavond een rede gehouden
naar aanleiding van A.V R.O.-protestverga-
derlngen. welke Zaterdagmiddag te Amster
dam gehouden zijn
Spr. deelde mede, verschillende verzoeken
te hebben gekregen om hierop te antwoor
den: men zal dit echter niet doen, aangezien
men dit beneden zijn waardigheid acht. Op
deze betooging. aldus spr., kwam duidelijk
naar voren, de innerlijke beschaving van
menschen, die achter de A.V.R.O. staan.
Men beweert, dal heel Nederland achter
de A.V.R.O. staat. Maar vergeten de heeren
niet, dat de KJt.o: 120.000 leden heeft, de
N.C.R.V. 80.000 en de VARA. 90.000?
De A.VJt.O. heeft precies het deel gekre
gen, wat haar toekomt; deze omroepveree
niging heeft steeds boven haar stand ge
leefd. Nimmer hebben wij, aldus spr., op de
ze wijze gedemonstreerd; zelfs niet op ons
demonstratief congres.
Een Gleichwellensystefei
riJn
Landing te Rio de Janeiro
Op zijn tocht boven Zuid-Amerika bereikte
de Oraf Zeppelin Zondag om 2.55 A. T. 'de
Braziliaansche hoofdstad.
Als gevolg van de hevige regens besloot
de commandant van het luchtschip eerst
368. Nauwelijks had hij uitgesproken of de aap nam dadelijk
wraak. Hij smeet een inktpot naar den kertl en hjj mikte
daad’Hjk raak. „Zoo,” riep Jokko. „ik zal je leeran te
liegen alsof t staat gedrukt." Duimpje lachte om Jokko’s
streken, schreeuwde. „Dat Is je goed gelukt
:m, dat de A.V.R.O.
wenscht, kan in Nederlind niet worden toe
gepast.
Wij gaan in rustige kracht verder en wij
zullen nimmer een strijd volgen, welken de
A.VB.O. thans laat zien.
Het watervliegtuig van de „Bremen", een
z.g. laagdekker. uitgerust met een 500 PK.
motor, zou op zijn reis van de „Bremen"
naar Dultschland gisteravond te Schelling
woude landen om de poet voor Nederland af
te geven en eventueel een deel der voor
Dultschland bestemde post over te geven aan
de K. L. M. en de Lufthansa voor verdere
expeditie naar Dultschland.
De piloot. Von Studnltz is gistermorgen te
ongeveer toen uur, toen de ..Bremen” op de
terugreis van New York naar Bremerhafen,
zich ruim 300 K.M. ten Westen van de
fersche kust bevond, met de D. 1717, viot van
boord van den Oceaanstoomer gestart en ar
riveerde gistermiddag tegen 3 uur te
Southampton, waar de voor Engeland be
stemde post en een deel van de Duitsche
mail werd uitgeladen. De Duitsche mail werd
naar Croydon vervoerd en vandaar met een
extra-vliegtulg van de Deutsche Lufthansa
verder geëpedieerd naar Dultschland.
Te ongeveer 5 uur steeg Von Studlitz weer
op. met bestemming naar Amsterdam, waar
hij voornemens was, te Schellingwoude te
dalen.
In de marine-vlieghaven te Schellingwoude
werd de Duitsche piloot met de D. 1717 gis
teravond tegen 8 ftur verwacht.
Het weer was niet bepaald gunstig. Tegen
half acht ontlastte zich boven het IJ een he
vige stortregen, die bijna een uur aanhield
Inmiddels was uit Vlissingen gemeld, dat
men daar meende, het vliegtuig tegen half
acht te hebben waargenomen, vliegende langs
de kust in Noordelijke richting. Nadere be
richten bleven echter uit, en aangezien de
dusternls begon te vallen en de vlieghaven
Schellingwoude geen nachtverlichting heeft
was weldra een landing op het IJ uitgesloten.
Men nam de veronderstelling aan. dat de D
1717 de kustlijn is blijven volgen om te
trachten een Duitsche haven, misschien wel
BremerWafen te bereiken.
Bij informatie naar de activiteit der in
heemsche beweging in het algemeen en
van de P. N. I. in het bijzonder, sedert
de huiszoekingen in eind December, ver
nam Aneta het volgende:
De sociale actie der inheemsche organi
saties, ook van de P. N. I., is sedert de
huiszoekingen op dezelfde wijze als te
voren voortgezet.
Wat de politieke actie aangaat,, heeft
men zich vrijwel geheel gehouden aan de
aanbeveling, vervat in het bekende manifest
der leiders van medio Januari, om vuorloo-
het justitieel onderzoek, de
politieke actie geheel te staken. Zelfs in
Bandoeng en omstreken is het tot heden
absoluut kalm en rustig gebleven.
een tocht naar Santos en Sao Paulo te
ondernemen om daarna te trachten te Rio
de Janeiro te landen.
Op dezen tocht, welke tot Santa Cruz
ging! werd het luchtschip door stormachtig
gejubel van de zijde der bevolking begroet.
De sirenes weerklonken toen de „Zepp" door
eenige dozijnen vliegtuigen geëscorteerd
om acht minuten voor 10 uur (in Bra
zilië half zeven 's morgens» ten tweede
male boven Rio de Janeiro zichtbaar werd
en boven de stad en haven vloog om ten
slotte koers te zetten naar het vliegveld
Campos dos Alfonsos.
Hier hadden zich intusschen duizenden
personen verzameld, wier enthousiasme zeer
uitbundig was.
Om tien minuten over half elf (A. T.>,
gaf commandant dr. Eckener bevel tot
dalen. Weinige minuten later was het schip
reeds aan den landlngsmast.
Tbr verwelkoming waren aanwezig
de ^ldt-
Gepensionneerden mevr. A. M- ae
Graaff7 geb. v. Santwijk, onderw. ade U.
b h openb. Eur. lager onderw., /braven
hage H. W. Bangert, verrf. 4de kl. b d
In- en Uitvoert, en Acc-, Rotterdam 1*1-
A. C. Goester, luit.-kol. der cav., s-Graven
hage.
o. a.
de president van Brazilië en enkele leden
van het corps diplomatique en vele burger
lijke autoriteiten.
Na een oponthoud van ongeveer een uur
steeg het luchtschip weer onder het luid
gejubel van de aanwezigen.
De daken van de huizen
bezet.
Onder het gefluit der schepen in de haven,
vertrok het luchtschip weer.
Boven Victoria
De Oraf Zeppelin is gisteren 15 uur 55
M. E. T„ Victoria gepasseerd.
Dr Eckener heeft afgezien van het oor
spronkelijk plan van een uitstapje naar
Sao Paolo, oaar ddor dezen tocht van bijna
1000 K. M. het gevaar zou ontstaan, dat
men heden niet tijdig genoeg te Pernam
buco zou zijn.
Het luchtschip voer derhave
tijd buiten de haven van Rio rond.
De „Oraf Zeppelin" heeft niet ver van
Bahia met hevige tegenwinden te kampen
gehad, die met zware regens gepaard gin
gen. De snelheid van het luchtschip is
dezelfde gebleven.
Te 5 05 uur piaataelüken tijd passeerde
het luchtschip Carabellos in den staat
Espirito Santl. Het luchtschip had toen
dne-vierde gedeelte van den weg Pernam
bucoRio de Janeiro afgelegd.
Verlofgangers J. G. Weits, techn. ambt,
iste kl. b,d P.T.T., Oldenzaal mevr. R.
Weits, geb. Schotema, onderw. 3de kl. b „jjg. "hangende
openb. Westersch lager onderw., Oldenzaal Pr..
B. R. Razoux Schultz, inspect, van Financiën,
's-Gravenbage W. A. F. L. Chevalier,
werktuigk. b/d Staatssp. en tramw., ’s-Gra-
venhage W.W.L. Petersen, ass.-instrument-
makcr. b/h Marine-Etabliss.. Bern J.
van Rossum, inspect, b/d P.T.T., Amster
dam mevr. E. S. Thomas Scheers, geb.
Mackay, hoofdtelef. b/h Telefoonk. te
Bandoeng, 's-Gravenhage J. Thomas
Scheers, stationscomm. 3de kl. b'd Staatssp.
en tramw., ’s-Gravenhage mej. M. L.
Steinmetz, ’s-Gravenhage mej. W. K.
Steinmetz, 's-Gravenhage beiden fröbel-
onderw. b/h openb. Westersch lager onderw.
J. L. Déhude, hoofdcomm. b/d Alg. Kantoor-
d. v/h. Binn. Best., 's-Gravenhage mej. L.
D. Soumokil, 's-Gravenhage mej. N.
Wiggers, 's-Gravenhage, beiden hoofd
telefoniste b/h Telefoonk. te Weltevreden
mr. Th. L. A. Alers, voorz. v/d Landraden
te Telokbetong c.a., Hilversum J. Niki-
juluw, istc-comm. bij 's Lands kas te Soe-
rabaja, 's-Gravenhage P. W. J. F. Breur,
tijd, waarn. stationscomm. 3de ki. b/d
Staatssp. en tramw., s-Gravenhage A. G.
P. Leenaars, onderbaas-kopersl.b/h Mar.-
Etablissement, Amsterdam W. C. J. de
Graaf, hoof ding, b/d Staatssp. en tramw.,
's-Gravenhage D. J. Tavanier, onderw.
iste kl. b/h openb. Westersch lager onderw..
Rotterdam J. R. Berghuis, inspect, van
Financiën 's-Gravenhage L. H. Heuvel-
mans, politieopz. b d Alg. Politie, Amster
dam J. Brouwer, iste comm. b/h Dep.
der Mar., Hoorn L. H. Selieger, biblioth.
b/h Dep. van Landb., Nijverh. en I’
Algiers F. Jorritsma, hoofdagent van
iste kl-, Makkum (Fr.) mej. Ph. A. 1
klerke b/d P.T?T., Amsi
Both, tijd, waarn. comm. 1st
's-Gravenhage mej. R. Frederik, onderw.
3de kl. b/h openb. Westersch lager onderw.,
's-Gravenhage J. A. Phaff, electro-techn.
ambt, b/d Dienst voor Waterkr. en Electr.,
Rotterdam H. J. J. Schneider, inspect,
van Financiën, 's-Gravenhage R. A. König,
stationscomm. iste kl. b/d Staatssp. en tramw.
's-Gravenhage K. Delenclos. stationscomm.
3de kl.. b/d Staatssp. en tramw., 's-Graven
hage H. A. L. Hamilton, fung. contr. b/h
Binn. Best., Asten (N.-Br.) A. E. Batten,
iste-luit. der inf., 's-Gravenhage jj. Allirol,
kap. der inf., 's-Gravenhage W. A. M.
Goedhart, rste-luit. der inf., Nijmegen
J. J. Frijling, iste-luit. der art-, Breda
dr. J. Beets, off. van gezondh. iste kl.,
Montreux G. H. J. van Tuuren, onderluit,
der inf-. Zuilen R. N. van der Eist, off. var»
gezondh. iste kl.. Leiden A. J. Bakker,
kap. der intend., Eibergen.
«Qken der politieke
nadeeligen invloed geweest op
der P. N. I. Zulk een actie
eenmaal voor velen een groote
Het dwaze besluit der S. D. A. P. om bij
de opening der Kamers niet meer te ver
schijnen, omdat er „Leve de Koningin" ge-
r “pen wordt, geeft Dh. Hans volgende aar
dige persiflage in de „Vrijheid" in de pen-
Het was een dik toeval. Ik wachtte in
der spreekvertrekken van het gebouw
Tweede Kamer op een afgevaardigde
ik zou ontmoeten, de deur naar het
vertrek stond open en....
had blijkbaar een vergadering van
de sociaal-democratische fracties uit de bei
de Kamers plaats.
Zoo hoorde ik de voor de ontwikkeling
van ons staatkundige leven zoo belangwek
kende debatten aan. De stemmen nerkende
ik natuurlijk uit duizenden. K ter Lian
was aan het «’oord.
K. ter Laan: Het is nu wel duidelvk aan
het Nederlandsche volk, dat wij socialisten
ons bewegen in een nieuwe richting en
langs ten nieuwe Hm. kameraden! Ons be
sluit. om de opening der Staten-Oeneraal
meer bij te wonen, zoolang er „scve
Koningin!” geroepen wordt, heeft een
rilling
natie.
Piet Molt mak er: Zeer juist!
K. ter Laan: De kapitalisten sidderen en
krulpen weg achter hun brandkasten (ge
lach» en zij. de vet-gemesten, de parasie
ten met de dikke buikjes in de deftige
jacouets.
Jan Duüs: Oudegeest!
K. ter Laan: Ik verzoek partijgenoot Duijs
dergelijke ongepaste grappen achterwege te
laten. Achter Oudegeests jaquet klopt het
hart van den proletariër, maar bij die an
deren is het hart met bankbiljetten gevuld
(Zeer goed!». Ik zei dus, dat onze tegen
standers sidderen. Ons groote besluit heeft
doen zien, dat het ons ernst is met de be-
vrilding van de verdrukten. Wy gaan niet
meer naar de opening.
Hiemstra: Ik heb al ruzie met m’n vrouw
d r over gehad. Die wou hej. ook wel eens
zien.
K. ter Laan: Welk een ernstig tekort aan
proletarisch sentiment! Laten onze vrouwen
toch begrijpen, dat zij de pioniers van de
bevrijding in hun groote werk hebben bij
te staan (Applaus). We gaan niet en we
vragen ook geen toegangskaart voor onze
vrouwen. De geschiedenis der bevrijding is
een geschiedenis van offers, vrienden! Met
vreugde hebben wij gezien, dat onze Am-
sterdamsche genooten al geweigerd hebben
op dezelfde boot te reizen als de koningin-
zonder-hoofdletter. Dat zal de PartlJ-mët-
een-hoof diet ter geestdriftig toejuichen
Vrienden, de dageraad der volksbevrijding
naakt! Op! Of liever: niet op! Niet naar de
opening! Niet op één boot met de konir.g
(zonder KH Wij verheffen de leeuwen-nek-
ken en roepen ftet: dat nooit.1
(Allen staan blijkbaar op. en leggen den
proletarischen eed af!)
Danz: Schmidt in het Partijbestuur en wij
niet meer naar de opening. Doen we de
links-socialisten fekker de das om!
Geroep: Sssst!
K, ter Laan: Maar nu ik dit onderwerp
inleid, moet ik er op wijzen, dat de nieuwe
geest, die ons bezielt, nog andere offers
van ons elscht. Het kan bij dit enkele be
sluit niet blijven, kameraden! Want wa»
kan het de vet-gemeste boerzwasie. al
siddert ze dan ook. eigenlijk schelen, of «dj
b’j de opening komen? Zeker, onze afwe-
righeid Zal aanmerkelijk schade toebrengen
aan het aesthetlsctie ulterlijk der plechtig
heid.
Henri Polak: Nou. dat ben ik met den
geachten Inleider niet eens! (Protesten).
K. ter Laan: Maar wat kan dat de boer
zwasie schelen? Wat geeft zij om het artis
tieke? Om het ideëele? Als ze maar geld
verdient. Daarom moeten' we nog andere
besluiten nemen. Kameraden, we moeten
voortaan tegen alle wetsontwerpen stem
men (Verbazing). Ja zeker. Tegen alle wets
ontwerpen. Want, vrienden, hoe begint elk
wetsontwerp? Luistert. „Wü, Wilhelmi
na (Beweging) „bij de gratie Gods
Koningin der Nederlanden....” (Rumoer.
Onrust)Prinses van Oranje-Nas-
sau (Groote beweging). Hebben wij
daar ooit bü nagedacht?
Jan DuUs: Nou ja....! (Rumoer).
K. ter Laan: Ik protesteer met al het vu
rig sentiment dat in mij Is tegen dat ge-
nou-ja van Duüs. Het principieele voorop
We hebben lang genoeg geschipperd
Voortaan kunnen we niet meer stemmen
voor een wetsontwerp dat zóó begint.
Hermans: Maar als dat wetsontwerp
staatspensioen wil invoeren?
K. ter Laan: Dan nóg er tegen! (Geest
drift). We mogen den arbeiders geen staats
pensioen geven dat met „Wü Wilhelmina"
begint. We moeten den zedelüken moed
hebben om te wachten, tot aan den kop van
de ontwerpen staat: „Wü, Johannes Wil
lem Albarda. bij de gratie van het proleta
riaat President-Dictator....” (Daverende
bijval). Dus tégen alle wetsontwerpen voor
taan!
Jan Duijs: Ja. dat *s nou allemaal prach
tig. maar jullie weten, dat ik al een jaar of
twintig zoon pletsie verlofstractement heb
ven de Rüksverzekeringsbank. Het wordt
weer eens tüd. dat het periodiek verhoogd
wordt. Moet ik daar dan tegen stemmen?
Dat nooit zei van Speyk!
Jan Oudegeest: En als de Regeering ons.
leden der Eerste Kamer, eindelük eens recht
doet, en de onkostenvergoeding verhoogt
tot 60 per dag, wat toch nog aan den
matigen kant is, dan zou ik
K. ter Laan: lYr tegen. Absoluut overal
tegen. Wat geeft dat? Het wordt immers
toch aangenomen?
Dujjs en Oudegeest: Dat 's waar ook!
Schaper: Dus het is allemaal socialisme
op een koopje? Ik heb dr maling aan! (Al-
gemeene deining).
Danz: Het is toch maar voor de links-so-
cialisten en voor David en Lou?
Geroep: Ssssst!
K. ter Laan: Wü moeten verder van de
Party eischen. dat zü in het land onze nieu
we tactiek aal steunen. De breede massa
dient als één bonk graniet achter ons tc
staan. Laat ik een enkel voorbeeld noemen
Het is m bekend, dat tot de afdeeling Ap-
pingedam een lid behoort, dat De Koning
heet (Groote beweging). Kameraden, zoo
iemand kin nooit een goed socialist zün.
Vandaag of morgen verraadt hij ons. Het
geval staat nog scherper, want hü heet
Willem van z’n voornaam. (Rumoer). Wil
lem de Koning: is hte niet of het een pure
Oranjevorst is? Het kan niet nationaler en
oranje-gexinder. De Partü dient den moed
„Ik moet nog een beding nj/ken’’- “1 de
controleur, toen Dorus weer binnenkwam.
„En dat is?" vroeg Draaier.
„Dat gaat u niet aan", riep Pimpelmeier.
„De weddenschap is aangegaan en daar
mee uit", bracht Kwasthout in het midden.
„Bedaard kinderen", zei Dorus. en wendde
zich welwillend tot zün tegenparty. „Neg
een beding? En dat isa laat eens hooren?"
„Dit beding, dat ik tien minuten voor u
vertrekken kan en mijn onderbeambten mag
waarschuwen”.
Dorus’ vrienden protesteerden ten gunste
van hun makker, maar tot hun verwonde
ring verklaarde deze het verzoek toe te
staan. f
j Nu maakte men aanstalten tot het ver
trek. Onder het afdoen der rekening met den
kastelein sprak men af. dat men in het
hotel de „Gouden Zon" tien minuten over
de grenzen op elkaar zou wachten. Dan zou
de weddenschap beslist worden. Verloor de
controleur, dan moest hü een zelfde vaatje
wtjn als dit geven, in het andere geval zou
de staat het vaatje inrekenen en de boete
op den koop toe.
De controleur nam den koetsier de teugels
af, klapte met de zweep, en in draf ging hü
er van door.
„Tot straks” riep Dorus hem lachend na.
In het geheel zün thans in het geteis
terde gebied negen lüken geborgen, waar
van verschillende zeer verminkt «aren.
Volgens schatting bedraagt de oppervlak
te. waar de modderstroom zijn vernieti
gend werk heeft aangericht, te Likasan, -
en omgeving 20 bouws en te Keboemen
zestig bouws.
Reeds komen de gelden
steunverleening binnen.
Niettemin schünt eenige neiging te bestaan
tot het inzetten van een nieuwe politieke
actie, wanneer en voor zoover d«t mogelük
zou zün.
Zooals gezegd, gaat ook de P. N. I. voort
met de sociale actie en tevens met de po
gingen om de economische ontwikkeling
der inlandsche bevolking te bevorderen.
Uiteraard is bedoeld «Qken der politieke
actie van
den groei
vormt nu 1
attractie.
Er worden door de P. N. I. nog
nieuwe leden aangeworven, al is het aantal
lang niet zoo groot als voor de
kingen.
Twintig olifanten hebben op de onderne
ming Karang Snoue. van de Dutch-Borneo
Rubber Industry Company Ltd., in het
Peureulasche. afd. Oostkust van Atjeh. Gou
vernement Atjeh en Onderhoorigheden, dui
zenden oliepalmen verwoest.
De administrateur der onderneming
vroeg om assistentie, waarop een afdeeling
der veldpolitie derwaarts is gedirigeerd.
Dezer dagen vergaderde de Ri.lkscommlssie
Werkverruiming onder presidium van haar
voorzitter. Mgr. prof. dr. W. H. Nolens.
Besloten werd een nader onderzoek in te
stellen omtrent een geval, dat ter kennis van
de commissie werd gebracht, waaruit zou
biyken dat de export van een bepaald arti
kel door verhooging van invoerrechten of in
een ander land door een bepaalde toepas
sing van een tarief aldaar, sterk wordt be
lemmerd. waardoor de betrokken Nederland
sche ondernemingen schade lüden, terwijl
aan den anderen kant het artikel hier in
een belangrijke hoeveelheid, tegen zeer lagen
prijs wordt ingevoerd.
Medegedeeld werd dat overleg was ge
pleegd met den directeur-generaal van de
Zuiderzeewerken over de wijze van aanbe
steding voor belangrijke constructiewerken.
Voorts werden enkele tientallen gevallen
vermeld, waarin de bemiddeling van de com
missie was ingeroepen, die in vele gevallen
er toe heeft medegewerkt, dat leverlngen
hier te lande werden geplaatst.
Tot haar spüt stelde de commissie vast,
dat er nog altüd openbare of semi-openbare
besturen zün, die bü het gunnen van een
order alleen letten op den prüs en bü de
overweging, of de order, hier te lande zou
kunnen worden geplaatst, geen andere fac
toren laten gelden.
Met genoegen stelde de commissie vast,
dat het beleid van den vorigen minister van
Defensie t.o v. het plaatsen van orders bü
de Nederlandsche nüverheid, door zün te-
genwoordigen ambtgenoot in niet mindere
mate wordt gevolgd.
Ter gelegenheid van het vüf en twintig
jarig bestaan der Wereld-bibliotheek reci
pieerde de directeur der W. B.. de heer L.
Simons Zaterdagmiddag in het Carlton-
hotel te Amsterdam.
Zeer velen uil alle kringen waren daar
büeen gekomen om den heer Simons, die
zich uit h^t bedrüf der W. B. gaat terug
trekken. geluk te wenschen.
Onder de aanwezigen bevonden zich o.m.
de heeren E. Polak, wethouder voor de
kunstzaken. Is. Querido, letterkundige, F.
Degener, directeur van het njks-
museum en mevr. Maria Viola.
eerst werd een woord van geluk-
wensch gesproken door den heer E. Polak
namens het gemeentebestuur van Amster
dam. die ten slotte mededeelde, dat B. en
W. besloten hadden den heer Simons als
erkenning voor zün groote verdiensten, de
zilveren medaille van de stad Amsterdam
toe te kennen.
Vervolgens sprak de heer J. R. A Schou
ten. voorzitter der W. B -vereenigtng, den
heer Simons toe onder aanbieding van een
door George Rueter geschilderd portret
van den scheldenden directeur. Voorts
overhandigde de heer Schouten een exem
plaar van het gedenkboek en deelde mede,
dat door de leden der W. B.-vereenlging een
fonds zal worden gevormd, waarin bereids
18.500 is gestort.
Nadat nog was medegedeeld, dat telegra
fische gelukwenschen waren ingekomen oa.
van Minister dr. J. Terpstra, van den
burgemeester van Amsterdam, den heer
W. de Vlugt. van den Nederlandsche jour
nalistenkring en van de Nederlandsche
kunstenaarsvereenigtng. dankte de heer
Simons de aanwezigen voor hun belang
stelling met het zilveren jubileum der
wereldbibliotheek. -
Hierna werd de thee rondgediend.
Henri Polak: Ik protesteer. Schandelük.
Doe met den partijgenoot wat je «dl. maar
ik elsch voor dien hond een menschwaardlg
bestaan.
'liegen: Als we dan toch principieel «or
den. heb ik nog een ander voorstel. Ter
Laan wil dat onze nieuwe actie door de
Partü zal worden gesteund. Prachtig. Alle
partügenooten, die De Koning en alle hon-
Het was een prachtige Decembermiddag.
Dorus Hansen stond voor 't venster van zün
kamer en keek peinzend naar het in de
winterzon glanzende en flikkerende sneeuw
kleed. waarmee de omgeving bedekt was.
Eindelük haalde hü zün horloge te voor-
schün en er op ziende mompelde hü: ..Half
drie, ze zullen er gauw zün”.
Hü had met een drietal vrienden een af
spraakje voor een sledetocht gemaakt en ver
wachtte nu leder oogenblik het gezelschap
voor zün deur.
Eindelük daar waren ze. en spoedig gleed
Dorus in gezelschap van zijn vrienden Pim
pelmeier, Draaier en Kwasthout onder het
vroolük rinkelen van de bellen X tolhuis
voorbü- de grenzen over.
Ze waren nu op Boheemsch grondgebied,
't Doel van hun tocht was een op een klein
uur van de grens gelegen herberg, die in den
volksmond den naam van „De Knoest”
droeg. Dat was een pnooglijk gebouw, maar
kenners wisten, dat uren in den omtrek niet
zulke lekkere wün te krijgen was als daar.
Onze vrienden lieten hun tüd niet onge
bruikt voorbijgaan en opgew’ekt genoten ze
van hun heerlük tochtje. Toen ze in „De
Knoest” waren aangekomen, gingen ze ge
zellig in een hoekje zitten en Dorus gaf zün
geestige zetten ten beste, zoo nu en. dan
onderbroken door hartelük gelach en vroo-
lüke liedjes. Het was een lust hen te
hooren.
De overige aanwezigen luisterden dan ook
met genoegen naar het vroolük troepje, "n
een varj hen voelde zich zoo door hun vroo-
l'jkheid aangetrokken, dat hü verzocht aan
hun tafeltje te mogen plaats nemen.
Hü «'as al van gevorderden leeftüd en deed
zich door zün uniform met groene kraag en
armopslagcn als oppergrenscont roleur ken
nen Dit belette intusschen niet, dat hü
dapper met het gezelschap meedeed en voor
de jongeren in geen enkel opzicht onder
deed.
Intusschen was het met dit alles wat men
noemt „laat in den avond gewordenDe
maan was opgekomen, de koetsier spoorde
aan naar huis terug te keeren evenals
altüd wanneer het op zün leukst begint te
worden en men moest opbreken.
.Dat we ons lekker glaasje in den steek
moeten laten, valt me hard", zei Dorus. zün
glas omhoogheffend. „Wat zouden jullie er
van denken, als we eens een vaatje van dat
heerlüke vocht mee naar huis namen?"
Dit voorstel vond onverdeelde instemming
bü Pimpelmeier. Draaier en Kwasthout. De
oppergrenscontroleur daarentegen voelde er
zich door verplicht, zün ambtenaarschap op
den voorgrond te plaatsen en de opmerking
te maken, dat men dan den wün aan het
douanekantoor moest aangeven.
„Aangeven!” Dat viel de vier als een wee-
moedsdruppel in den vreugdebeker. Maar
Dorus wist er raad op.
„Och kom. we smokkelen het vaatje", riep
hü overmoedig.
„Dat zal u moeilük lukken, heeren. De
weg van hier tot over de grenzen is met
tolbeambten bezet, die met voorliefde op
dervelüke contrabande jacht maken en het
vaatje ongetwüfeld ontdekken zullen.
Het was Dorus’ gewoonte niet, zich door
een kleinen tegenstand af te laten brengen
van *n voornemen, dat hü eens had .opge
vat. Integendeel prikkelde de moeilijkheid
hem tot doordrijver!.
Een oogenblik overlegde hü bü zichzelf en
riep toen met triomfantelük gezicht:
„Kastelein, bezorg ons een vaatje Tokayer.
Maar haast je een beter, we moeten direct
weg".
„Ge wilt mü weerstaan, maar het zal u
duur te staan komen, want ik ben in dienst
en zie mü verplicht met alle ten dienste
staande middelen uw toeleg te verijdelen”,
zei de oppergrenscontroleur.
„Dat is naar voor ons”, merkte Dorus op.
„erg naar. Maar ik wed. dat het vaatje,
ondanks al uw grenswachters en tolbeamb
ten. Veilig en wel over de grenzen k«nt"!
„Goed, ik neem de weddenschap aan”,
zei de oppergrenscontroleur.
„Heeren". riep Dorus, .Jullie zün mün ge
tuigen. Ik wed met dien controleur, dat het
vaatje ongehinderd over de grens komt. Hoe
blüft natuturlük mün geheim".
De een lachte, de ander spotte, de derde
schudde het hoofd en meende, dat de wed
denschap toch wel wat gewaagd was. Dorus
nam echter het vaatje van den kastelein
en droeg het naar bulten.
den die Prins heeten, moeten d’r uit. Maar
we strijden niet alleen tegen het koning
schap vrienden, maar ook tegen het ka
pitaal.
Geroep: Hé Ja....!
Vliegen: En daarom stel ik voor, dat de
Kamerfractie het initiatief neme, om ook
alle partügenooten. die Fortuin heeten. te
rpyeeren. We moeten duidelük doen blüken.
dat we tegen elk fortuin zün!
(Groote onrust. De mannen met dubbele
en driedubbele functies protesteeren.)
Jan Duüs: Ik ben d’r tegen. Benne we
tegen de productie-middelen? Wel-nee. Als
wü ze maar in handen hebben Benne we
tegen het legqr? Ja, maar vroeger riepen
we toch: het is niet het leger wég. maar
het leger hier. Benne we tegen het kapi
taal. tegen het fortuin? Welnee. Het moet
juist in onze handen komen! (Daverende
instemming). Ik bdn d’r vlak voor. In de
handen der boerzwasie stinkt het geld,
«rant het zweet der verdrukten kleeft er
aan. maar in onze handen riekt het naar
odeur van het socialistische beginsel! En
daarom: Leve de tractementen en de ver-
lofs-tnactemen'én en de pensioenen en de
presentie-gqjden. want zü worden omgezet
in socialisme, en daarom ook:
partijgenoot, die Fortuin heet!
Van der Tempel: Ik vraag aanteekening
in de notulen, dat dit een persoonlijke mee-
ning is van Duys.
K. ter Laan: Tk verzoek kameraad IJzer-
onze besluiten ^ven tc telefoneeren
den Kamer-overzichtschrijver van
„Het Volk", ter pubtikatie.
Ijzerman (verbleekend)
van die opdracht worden ontheven,
baring).
Stemmen: Waprom?
Kameraden, mün vriendschap,
voor Albert Luiklnga heeft mü weerhouden
het hier mee te deelen. Doch thans moet
het. Men wenscht, dat ik met hem zal te
lefoneeren. maar ik kan de zaak der ge
knechte arbeiders niet verrajen. Partijge
noot Luiklnga. de parlementaire redacteur
van ons orgaan, woont namelük op het
Oranjeplein! Met een hoofdletter....!
Op deze sensationeele mededeeling volgt
oen onbeschrijfelük rumoer. Daar bovenuit
klinkt plotrellng een stem: „De deur staat
De slee hield voor het hotel de „Gouden
Zon" stil.
Vol verwachting trad de oppergrenscon
troleur het drietal in de geopende deur tege
moet.
„Nu heeren?” vroeg hü.
„Nu, münheer de controleur”.
Een kleine pauze, de spanning was merk
baar.
„Is uw vaatje over de grenzen?”
„Jawel”
Ongelooflük. Züt ge onderweg niet aange
houden?"
„Zeker, wel tien keer".
„Is uw slede niet nauwkeurig onderzocht?”
„Meer dan eens Daarvoor had u wel ge
zorgd. Geen plekje om en aan ons is on
onderzocht gebleven."
„Maar voor den drommel, waar heb je dan
het vaatje gelaten?"
„Dat hebt u!"
Dorus riep dit uit met zegepraal in
stem. Toen vloog hü naar de slee van den
oppergrenscontroleur, tilde het zitbankje en
het kussen dat er op lag, op en haalde uit
de ruimte daaronder het vaatje te
schün. Met een drievoudig hoera
drie vriendenkelen werd het
groet.
Alleen de verliezer der weddenschap stond
als het «-are verslagen. Het ergst was hü
nog hierdoor getroffen, dat hü zelf de
smokkelwaar voor anderen over de grens
gebracht had. Zün slee had natuurlük nie
mand onderzocht. En hierop had de sluwe
Dorus Juist zün plan gebouwd.
Op vragen van het Tweede Kamerlid Van
der Heide betreffende aan gedetineerden in
de strafgevangenis te 's Hertogenbosch ver-
xtrekta piropagandalectuur. heeft Minister
Donner geantwoord, dat het in deze vra
gen bedoelde4geschrift behoort tot de afdee
ling van de bibliotheek te 's-Hertogen-
bqsch, uitsluitend bestemd voor R. K ge
detineerden, en alleen aan meer ontwikkel
den onder dezen ter lezing wordt gege
ven.
Met Paschen is dit jaar aan de R K.
te ’s-Hertogenbosch uitge-
„Luidende Paaschklokken”.
artikeltje voorkomt, dat zich
de 8. D A. P.
te hebben, zulke menschen te royeeren, tot
steun van onze nieuwe parlementaire actie.
Sue: ft heb nog een sterker voorbeeld.
Mü is een partügenoot bekend, die een
hond heeft, en die hond heet Prins! (On-
bedaarlük rumoer).
K. ter Laan: Ik dank partügenoote Suze
voor die onthulling Die hond mne). worde/, i
afgemaaku
lezing van het
bedoelde geschrift, dat tegen het uitgeven
daarvan in den vorenaangegeven beperkten
omvang geen bezwaar kan bestaan. Het
geldt hier een bundel godsdienstige toespra
ken over de Zaligsprekingen uit de Berg
rede. in hoofdzaak ethisch, waarin, zü het
dan telkens ook echter slechts kortelük
en in. waardigen vorm het standpunt der
R. K. Kerk tegenover het 1—t/t
uitdrukking wordt gebracht.
De verspreiding van het bedoelde blad
™re echter. naar het oordeel van den
Minister, beter achterwege gebleven. De
Minister brengt dit onder de aandacht van
het college van regenten.
n
n
il
it
it
>e
1.
n
n
