ONS BLAD
wk
prA*3 in
R
L. FRANKENBERG, Alkmaar
MGR. J. H. G. JANSEN
DOOR KATHOLIEK UTRECHT
GEHULDIGD
NA EEN JAAR „SOCIALISTISCH”
BEWIND
Voornaamste cKieuws
1
MAANDAG 16 JUNI 1930
DIT nummer bestaat uit twee bladen
EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 139
VIER
ff 750
f40
f 125
f50
VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
REIS- EN VACANTIEKOFFERS
Het aantal getuigen
Aanvaring op de Noordzee
het défilé
I
De Bennekomsche
moordzaak
Zware fabrieksbrand
te Roosendaal
Schade f 450.000
Geweldige hitte
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
te r
Radio in Nederlandsche
treinen
Het omroepstation voor het Vaticaan
Een dappere grootmoeder
Haar heldendaad was echter tevergeefsch.
Van den wagen gevallen
RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL
Groote deelname aan
De Noordzeevlsscherij in M^l
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN
- M Jlöjk iBft
'V
NOORD-BOLLANDSCH DAGBLAD
Roosendaal
te
zijn
Prinses Juliana van de
De Batavier 111 en de Pluto beschadigd
andere»
Dertien
ge-
per jaar
totaal on-
Het
De geestdriftige feestvergadering in Tivoli
bisschopsstad.
leeftijd
W. H. Sloet, Ab-
h Kerkbestuur der
van
Directeur R. K.
aan-
Raads-
op
palmen- sigs van Handel.
41
het
een
ouderdomspensioe-
weezenuitkeering
De „Graf Zeppelin” zal een reis nAar Mo*
kou en den Balkan maken.
bijeen ongeval met
doodeliiken afloop
bij verliea van een
duim of wijsvinger
Verloren
werkdagen
1.000.000
1.388.000
8.283.700
Licht op. De lantaarns moeten morgei*
worden opgestoken om: 9.53 uur.
IWWXIMINTKN; vuur Alkmaar
(B Agentschappen: per week 25 «L;
kwartaal 1 L»l per paai. per
knnrteal X58 Ml vwrwttbetaUng.
bracht.
Mgr.
Barometerstand 9 uur v.m.: 770, vooruit.
meene- en de mijnwerkersstaking, zijn
en ver-
De feestvergadering in Tivoli.
Des avonds vond in de groote zaal van
„TivoU”, die tot in de uiterste hoeken bezet
was, een feestvergadering plaats. Medewer
kenden wgren het R. K. Koorcomité 300
dames en heeren het Utrechtsch Stedelijk
Orkest, alsmede een vijftal solisten, alles
onder leiding van den heer Joh. Winnubst.
De tapüt-versiering in de groote zaal en
de fraaie tapijt- en bloemenversiering in de
De mededeeling. dat einde Juni de Pau-
seiyke zender door den H. Vader geopend
zal worden, wordt officieel tegengesproken.
Naar verluidt zal het station eerst in Oc
tober gereed zijn.
zingen van „Aan U, o Koning der Eeuwen."
Zooals bekend, werd door de zórgen van
den K. R. O. deze huldiging uitgezonden.
(Gedeeltelijk gecorigeerd)
Enthousiaste huldiging van den nieuwen
Aarstbisschop.
Het 7-jarlg dochtertje van den heer R.
te Ter Home werd korten tijd nadat het
uit school thuis was gekomen, vermist. Haar
grootmoeder ging zoeken en zag het kind
drijven in een breede sloot achter het huie.
Zonder zich te bedenken sprong de oude
vrouw te water en verkeerde spoedig zelf
In levensgevaar. Door haar hulpgeroep kwa
men er menschen opdagen die beide dren
kelingen uit het water haalden De oude
vrouw kwam met den schrik vrij, doch bij
het meisje was het leven reeds geweken.
De 33-jarige landbouwer D. de Vries te
Hantumhuizen, die dezer dagen van een met
gras beladen wagen viel en daarbij de rug-
gegraat eretig had gekneusd, is aan de be
komen verwondingen overleden. De man laat
een vrouw met vijf kinderen achter.
ap a bi’ TerIic* ran een band.
I ZOU." een roet of een oor
bit ▼erliea wan 'n
anderen rinser
bi’ een breuk van
been of arm
ADVERTENTIEPRIJS; Van
regel* 1-Z5, elk» regel meer MS.
RECLAME per regel f R7S va**
de eersla pagina; voor dn oveiigo
pagina-a, U*
RunnlEK .VRAAG EN AANBOD"
bij vooruitbetaling per plaatsing
S-SS per advertentie van 5 regels;
teders regel meer f
Was het de katholieke jeugd, die de eer
ste was op den 5en Juni J.I., den dag der
plechtige consecratie van den nieuwen
Utrechtschen Aartsbisschop om aan Mgr.
J. H. O. Jansen, onmiddellyk na de plech
tigheden en op weg naar het paleis met een
blijden jubel te begroeten, gisteren was het
de dag van Katholiek Utrecht.
Ge*Ujk te voorzien was, is het een hul-
digingsdag geweest van hooggestemde geest
drift, met sommige momenten van ontroe
rende blijdschap, waarom zich de liefde en
aanhankelijkheid van Utrechts Katholieken
heeft geuit voor den „oud-pastoor van Bui-
ters Wittevrouwen,” die thans als Aarts
bisschop den zetel van St. Willebrod heeft
bestegen.
Gisternacht te omstreeks vier uur brale
een zware brand uit in de magazijnen, fa
briek en opslagplaatsen van de Tabaksker-
verij en Koffiebranderij van de firma J. A.
Laane, aan de Groote Markt te Roosendaal.
De brand werd ontdekt door eenigs
spoorwegarbeiders, die onmiddellljk de di
rectie waarschuwden. Het bleek toen, dat de
sorteerden). die in het achterste gedeelte
van de fabriek is gevestigd, in lichter laaie
stond. Onmiddellijk is het eigen materiaal
van de fabrieksbrandweer verschenen, terwijl
de plaatselijke brandweer werd gealarmeerd.
Het materiaal bleek echter niet al te best
te zijn en het duurde geruimen tijd voor
water kon worden gegeven. Het bleek n.l^
dat de apparatuur der motorepuit niet paste
op de brandkranen, zoodat van dewater
leiding geen gebruik kon worden gemaakt,
De slangen werden toen geleid naar een in
de nabijheid liggende vijver.
In het gebouw lagen enorme voorraden
tabak, koffie en thee opgselagen. De fa
briek is een filiaal van de fabriek van de
firma Laane. die in Esschen is gevestigdp.
Aangezien de weg naar Esschen wegens her
stelwerkzaamheden voor het verkeer is ge
sloten, waren alle voorraden te Roosendaal
opgeslagen. Er ontwikkelde zich een ont-
hltte, die het bijna ónmogelijk
den brand te naderen. Daar de
In de Bennekomsche moordzaak, ^ie zoo
als bekend is. morgen voor de Arnhemsche
Rechtbank zal worden behandeld, zijn van
de zijde van het Openbaar Ministerie zes
tien getuigen en door den verdediger mr.
Maten een twintigtal getuigen 4 décharge
gedagvaard.
De behandeling vangt aan te tien uur
des morgens. en zal. naar verondersteld
wordt, tenminste één dag In beslag nemen.
Als Mgr. Jansen werd binnengeleid klonk
bOenv het geestdriftig applaus het bazuinge
schal, waarna het koor onmiddeliyk het „Sa-
cerdos et pontifix" van Joh. Winnubst In
zette.
Het begroetingswoord werd uitgesproken
door den voorzitter van het uitvoerend co
mité, den heer Mr. H. W. de Vink, waarna
het koor en orkest een prachtige vertolking
gaf van koor 42 uit het oratorium ..Der Mes-
Zware fabrieksbrand
Schade f 450.000.
gOtUM Bor alkmaai
MlteriUu Na. «n
Redactie No. 03
de aantallen arbeidsgeschillen
loren werkdagen a.v. geweest:.
Arbeidsgeschillen
waar de belangstelling
enorm was, vooral ter hoogt
Aartsbisschoppelijk paleis.
Zoodra de kop van den stoet bij de hui-
zinge van Mgr. was aangekomen, alwaar de
vereenlgde zangers der Utrechtsche kerk
koren waren opgesteld, werd onder leiding
van den heer C. Heijmans, directeur par.
koor der H. Hatkek, gezongen .JSacerdos
et Pontifex”, 4-stemmig mannenkoor, als
mede .Exultabo" (Introïtus St. Bonlfacius-
feest) eveneens voor 4-stemmig mannen
koor, beide composities .van den dirigent,
alsmede het „Tu es Petrus” van Haller, met
koperbegeleiding.
Mgr. Jansen, die op een met palmen ver
sierd bordes had plaats genomen te midden
van tal van geestelijke en wereldlijke auto
riteiten, sloeg met groote belangstelling het
voorbijrekken van den stoet gade, hetwelk
anderhalf uur duurde.
Aan het slot zongen de zangers een gele
genheidslied van Theo Smit. ..Benedicamus
Domino", met begeleiding voor harmonie,
onder leiding van den componist zelven
De regeling was in goede handen, waarbij
zoowel de politie als de R. K. Padvinders
goede diensten bewezen. Ook het prachtig
zomerweer liet zich niet onbetuigd.
Bij een motorongeluk te Nijverdal zfjte
een doode en een gewonde te betreuren.
Ten behoeve der R. K. l’niversiteit zal in
het komende najaar worden begonnen met
de stichting van een nieuw gebouw op „De
Wedren” te Nijmegen.
dankte Mgr. het Oomitê van Uitvoering en
het Huldiglngscomité. het Koorcomité en de
RK. Kerkkoren, in én woord allen,
die vandaag de hitte van den dag gedragen
De officieele samenstelling van het Roe—
meensche kabinet. Kroning van Carol ia
September.
Huldeblijk voor
Leidsche burgerij.
Dat
en
zelf ongewenscht zijn, zal niemand
weren, maar gedeeltelijk dragen ze
karakter van aanmoediging van
pauperisme, en bovendien' worden
alle doorgevoerd in een
Engeland, teneinde zich economisch te
kunnen herstellen, dringend behoefte
heeft aan belasting-verlaging. Zoo be
oogt de verhooging van den leerplich
tigen leeftijd eigenlijk niets anders dan
het aantal werkloozen schijnbaar
te verminderen. Aangezien ieder jaar
alle leerlingen, die de lagere school ver
laten, en voor een handwerk bestemd
zijn, op de werkloozen-lijsten inge
schreven worden, zoolang zij geen
betrekking gekregen hebben, neemt het
aantal werkloozen sc h ij n b aar met
honderd- tot tweehonderd duizend af,
wanneer de leerplichtige leeftijd met
één jaar verlengd wordt.
Wij hebben hier enkele van de voor
naamste „resultaten” van het Labour-
beleid genoemd en in cijfers geformu
leerd. Het is overbodig er eenig com
mentaar aan toe te voegen. Maar het
is op grond van die resultaten, en niet
van het
van het
geering,
oordeeld
hebben om hem te huldigen. Ge hebt wél
gedaan, aldus vervolgde Mgr., en juist om
dat het een goede daad was, heb ik toege
stemd. Ik zelf echter verdien die hulde niet.
Op den dag mijner wijding hoorde ik de
stem mijner aardsche moeder, welke sprak:
„Zoon, zorg dat ge niet hoovaardig wordt.”
En al had ik die niet gehoord, dan tras
er nog eene andere moeder, n.l. de H Kerk,
die mij in den canon der H. Mis doet bid
den, voor mij onwaardigen dienaar Gods.
Als gij mij nu huldigt, aldus de Aarts
bisschop, moet ge wel bedenken, dat alles
wat in mij onvolkomen, onvolmaakt on
waardig is. van mij is en alles wat schoon,
verheven en groot is van God is. Onder
die conditie heb ik uwe huldiging gaarne
aanvaard, omdat hierdoor hulde is gebracht
aan God, aan wien alle hulde toekomt.
Vervolgens herinnerde spreker aan het
défilé van dezen middag welke geen meting
van getalssterkte of van zedelijke kracht
was, doch een spontane uiting van Kallio-
liek voelen en medeleven met den priester
en met den bisschop in het bijzonder. Ook
dank voor de gebeden en offeranden
priesters en geloovifgen.
En nu ga ik met moed het bestuur
vaarden, hoe zwaar de taak ook moge zijn.
In stilte heb ik de bede van St. Martinus
herhaald: Mijn God, indien ge tny noodig
hebt, dan weiger ik den arbeid niet, en ga
met moed aan het stuur zitten van
Utrechts kerke, omdat ik weet dat mij
steun geworden is van bisschoppen en ge-
loovigen. De Aartsbisschop herinnerde hier
bij aan de hartelijke ontvangst welke hij
na zjjn benoeming van de andere bisschop
pen heeft mogen ondervinden, ofschoon zij
ouder in waardigheid en wijsheid waren. Zij
hebben mij als hun meerdere in hun mid
den opgenomen. Het schip der kerke ga ik
thans besturen, een open oog hebbend voor
de nooden van dezen tjjd, opdat het niet
stranden zal op de verborgen klippen.
Gedurende de maand Mei 1930 kwamen te
IJmuiden binnen:
Trawlvisschere: 232 (388) Holandsche
stoomtrawlers met f 575.638 (f 813.968) be
somming. 11 (9) Duitsche stoomtrawlers met
f 41.173 (f 33.462), 129 (734) motorkustvis-
schers met f 6909 (f 42.048) 2 (0) zeilkust-
visschers met f 28.(f -21 (4) open
booten met f 367.— (f 27.—), 1 (1) Belgische
motorkotter met f 679 (f 271), 6 (11) Deen-
sche motorkottere met f 5.774 (f 9.539.)
Beugvisschers15 (11) stoombeugere met
f 15.827 (f 7514.)
De consignatiezendingen brachten
f 32592 f 12.499.)
De totale omzet in Mei bedroeg f 852570
(f 1.67094), en de eerste 5 maanden van 1930
f 5.729579 (f 6555.713).
(Tusschen haakjes zijn geplaatst de cijfers
van 18282.
meerdere of mindere succes
internationaal beleid der re-
dat deze door de kiezers be-
wordt. Geen tien ontwape
ningsconferenties, tienmaal beter ge
slaagd dan die, welke wij achter den
rug hebben, kunnen voor den Britschen
kiezer goedmaken, wat door een onver
antwoordelijk sociaal en fiscaal beheer
bedorven is.
De Nederlandsche soclaal-demokratie
mag groot gaan op de Labour-vrienden
aan de overzijde van de zee zij mag
ten onrechte bij hoog en bij laag
blijven verzekeren, dat de Engelsche
Labour-mannen rasechte partijgenooten
zijn.
Als zij dan nu tevens maar erkent,
dat óók hier de „socialistische” politiek
een noodlottig échec geleden heeft.
Of Is de Labour-regeerlng, nu haar
échec, zoowel in het moederland als In
de Koloniën vaststaat, In sociaal-demo-
kratlsche oogen opeens een „burger
lijke” regeering geworden?
De heeren Henrl Polak en Jan de
Roode belden zeer deskundig in La-
bour-aangelegenheden mogen hierop
het antwoord geven.
Als het hun lust.
zettende
maakte
brandende fabriek gevaar opleverde voor de
daarachter gelegen woon- en winkelhuizen
aan de Zuidzijde va de Groote Markt wer
den de bewoners gewaarschuwd terwijl men
vanaf de daken van het warenhuis van de
firma Braat en der firma Bischot nat gehou
den werd De spuitgasten moesten wegens
de geweldige hitte ook zeil worden natge
spoten. De inventaris van het aan de Groo
te Markt gelegen kantoorgebouw, en van
het bij de fabriek behoorede woonhuis werd
m veiligheid gebrahet.
De eene voorraad na de andere werd dcor
het vuur aangetast. Spoedig bereikte de
vuurzee de machinekamer, die koffiebran
derij. de machinale tabaksdrogerij en de
kerverij Te ongeveer vijf uur achtte men
-het gewenscht de brandweer uit Bergen op
Zoo mom assistentie te verzoeken. In 20
minuten was deze onder leiding van com-
madant Asselberch en burgemeester Bron
ter plaatse.
Het ergste gevaar was toeen geweken. De
Bergen-op-ZoZomsche brandweer pakte het
vuur krachtig aan.
Aan de brandweer van Breda, die eveneend
was gewaarschuwd, werd bericht gezonden,
dat verdere assistentie niet meer nnodig
was.
Te ongeveer zes uur stortten de groote
machines met donderend geraas nar bene
den
Gevaar voor uitbreiding was toen g^weksj,
zoodat met de nablussching kon worden be
gonnen.
De schade wordt geschat op f 450.000.
Alles was op beurepolls verzekerd
De tabakskerverij zal bij een bevrie—
firma ter plaatse worden voortgezet, tcrwH
de rest van het bedrijf voor den duur de»
herstelingswerken. naar de fabriek te W»
schen wordt overgebracht.
Met moed vooruit omdat ik rekenen kan
op vrome priesters en een gdoovige beman
ning.
Vervolgens herinnerde spr. aan zijn de
vies: „In God heb ik mijn hoop verankerd.”
Toen ik met mijn gezalfde hoofd neder-
knielde voor den consecrator en hij Zijne
zegening afsmeekte, werd ik getroffen door
deze woorden: ,JHJ, die het wagen zal u te
vervloeken, hij zij vervloekt."
Mijn God. zoo bad ik, dat toch niemand
mij ooit vervloeke."
Dat hü echter, die U zal zegenen, met ze
geningen overladen zal worden. Gods rijk
ste zegen zal over u nederdalen, die den
gezalfde des Heeren hebt gehuldigd.
Nadat de stormachtige toejuichingen be
daard waren, verleende Mgr. Jansen aan
alle aanwezigen zijn bisschoppelijken zegen.
Hierna volgde de vertolking van den lof
zang van den H. Ambrosius, voor 4-stemmig
koor, vijf solostemmen en orkest.
Nadat Mr. de Vink, als voorzitter van het
uitvoerend Comité een kort sluitingswoord
had gesproken, ging deze uitnemend ge-
L slaagde huldigingsavond uiteen oncter het
In de Bennekomsche moordzaak zijl»
ongeveer 35 getuigen gedagvaard.
G. H. J.
No. 5
Staten der provincie Utrecht.
Dr. Th. Strengere.
F. Twaalfhoven.
H. P. A. de Vink, lid v. h. Kerkbestuur der
H. Hart-parochle.
Mr. H. v. Wageningen, lid van het Kerk
bestuur der H .Hart-parochie.
Prof. Dr. H. J. M. Weve.
Mr. A. I. M. Baron van Wijnbergen, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
H. A. Bekker, wethouder der gemeente
Utrecht. V
Toespraak Mgr. J. H. G. Jansen.
Onder stormachtig applaus, dat weldra in
een ovatie overging, betrad de nieuwe
Aartsbisschop het spreekgestoelte, om een
toespraak te houden. Alvorens een woord
van dank te spreken voor de huldiging
van dezen dag. richtte spr. zich allereerst
tot den Commissaris der Koningin van dit
gewest en tot den Burgemeester van de
oude bisschopsstad. Vervolgens werd door
Mgr. dank gebracht aan den spr. van de
zen avond, die de zware taak van den bis-
schop voor oogen heeft gehouden. Wijders
Zaterdagnacht tijdens mist zijn op de
Noordzee. 6 mijl ten noorden van ’t licht
schip „Noord Hinder" de Nederlandsche
stoomschepen ..Pluto” en „Batavier III” met
elkaar in aanvaring geweest.
De „Pluto” bekwam schade boven de wa
terlijn en moest naar Amsterdam terugkee-
ren Het schip behoeft waarschijnlijk niet ge
dokt te worden.
De „Batavier III” van Londen komende,
is ’s ochtends om ongeveer 10 uur te Rotter
dam aangekomen. Het schip heeft een anker
verspeeld en bekwam een gat van een M.
diameter in den stuurboordsboej.
Naar de Batavierlijn mededeelde,
schiedde de aanvaring tijdens mist, terwijl
de „Batavier III” gestopt lag. Belde schepen
bekwamen schade aan het voorschip. Na de
aanvaring heeft de Batavier III nog gedu
rende drie kwartier in de nabijheid rondge
stoomd om eventueel hulp aan het andere
schip te kunnen verleenen. doch dit bleek
overbodig. Daarna zette de „Batavier lil”
de zeis naar Rotterdam voort, terwijl de
„Pluto" naar Amsterdam terugkeerde.
Nadat de „Batavier III" te Rotterdam was
aangekomen is men onmiddellijk begonnen
de schade vooriooplg te herstellen.
versiering boden een schitterende aan
blik. Een en ander, alsmede het keurig uit
gevoerde programmaboekje, waren het uit
voerend comité door vriendelijke schenkers
aangeboden.
Onder de overtalrijke aanwezigen merkten
we o.m. op de volgende leden van het Eere-
Comlté:
Dr. H. Th. ’s Jabob. Commissaris der Ko-
ingin in de provincie Utrecht.
Dr. J. P. Fockema Andreae. Burgemeester
van Utrecht.
No. 14 5 16 Juni
D. Huurdeman, Vicaris-Generaal van eht
Aartsbisdom.
Kanunnik Mgr. B. A. de Wit. Utrecht.
Kanunnik J. G. van Schalk, Utrecht.
Kanunnik H J. Koopmans. Kuilenburg.
Eere-kanunnik Dr. D.
coude.
Deken Th. J. M. Knuvelder.
Plebaan J. B. A. Batenburg en de pastoors
der stad.
Mr. W. van Basten Batenburg, oud-lid
van de Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Dr. W. A. Boekelman. Geneesheer-Direc-
teur van het St.-Antoniusgasthuis.
Jhr. Mr. J. W. M Bosch van Oud-Amelis-
weerd. Oud-lid van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal
Jhr. W. E. Bosch van Oud-Amélisweerd.
oud-lid van Gedeputeerde Staten.
A. H. Bredero. secretaris der R. K. Raads
fractie.
J. H. Broekman, lid
H. Hart-parochie.
A. C. de Brujjn. Lid van de Eerste Kamer
der Staten-Generaal.
R. Dreesman.
G. H. J. L. Hol, Hoofdredacteur van „Het
Centrum”.
F. W. Swane. Notaris.
Dr. C. Huigens O.FJ1.,
Kerkmuziekschool.
Prof. Dr. R. Ligtenberg. O. F. M.
A. v. d. Meys, Lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
Prof. Dr. A. K. M. Noyons.
A. J. B. Oomen, Voorzitter RK.
fractie
P. P. v. d. Pluym.
Prof. Dr. W. P. J. Pompe.
Prof. Dr. F. M. J. A Ro^ls
Prof. Dr. J. Schmutzer
Jhr. Mr. C. A. J. van Sasse van Ysselt,
Ridder in de Souvereine Orde van Malta.
A. H. Smulders. Wethouder der Gemeente
Utrecht.
W. H. J. Smulders.
van Spanje. Lid van de Ged.
16 Juni
Het défilé.
Eenige uren voor het vastgestelde uur zag
men reeds groepen deelnemers aan den
tocht zich naar bepaalde punten der stad
begeven, om dan gezamenlijk naar het
sportterrein aan de Willem Barentzstraat,
nabij de Biltstraat te trekken.
Vanzelfsprekend vorderde de samenstel
ling tot \een groote groep voor zulk een
menigte nogal eenigen tijd en ook moeite,
doch vrijwel op tijd, n.l. 4 uur, zette deze
kilometerslange stoet zich in beweging.
Vooraan liepen deputaties van leerlingen
uit de hoogste klassen van elke katholieke
school. Hierna volgden de Jeugdvereiengin-
gen, patronaten en vervolgens de sociale
vereeniglngen, sportvereenigingen, congre
gaties en religieuse vereeniglngen. Honder
den vaandels, vlaggen en banieren, van de
oude kerkvaandels tot de modernste vlag
gen toe, gaven kleur en fleur aan dezen
optocht, waarbij een tiental muziekkorpsen
zich voortdurend lieten hooren.
Voor het verkeer waren door de politie
bijzondere maatregelen genomen, vooral ook
In de beroemde Lindenlaan, welke de
Utrechtenaren den Maliebaan heeten, al-
van zelfsprekend
evan het
De voorzitter der Ned. Katholiekendagen
Mr. A. J. M. Baron v. Wijnbergen kreeg
hierna gelegenheid tot het uitspreken van de
feestrede, welke meerdere malen door leven
dige instemming der aanwezigen werd on
derbroken
Feestrede Baron van Wijnbergen
In den aanvang zijner rede herinnerde
aan het Jaar 1853. dat de Kerkelijke Hie-
rachle werd hersteld. Had de Katholieke
Kerk hier te lande zoo langen tod een
kwijnend bestaan geleden. Wat eenmaal
dor St. Willebrrdus was gebracht gewrden
was bewaard gebleven. Dankbaar erkend de
groote, nooit genoeg te waardeeren ver
diensten van de ry der bisschoppen, die u
zijn voorgegaan, is het toch plicht matig
in deze officieele bijeenkomst een bijzonder
woord van eerbiedige hulde en d;epgevoei-
den dank te brengen aan hen. die p 18
November JJ. ons ontvallen is. n.l. Henrlcus
van de Wetering z. g.
Hierna ging spr. In breede lijnen na het
geen onder de leiding der bisschoppen voor
de Roomsch Kath. Kerk tot stand kwam,
op het terrein van het onderwijs waarbij spr.
memoreerde de stichting van de R. K. UnlJ
versiteit en de R. K Handelshoogeschool.
Spr. richtte zich daarna persoonlijk tot
Mgr. Jansen. Zeker Monseigneur uit de het
zooeven door my gezegd», zal u wel duldelyk
gebleken zyn, dat veel van den Aaretbisschop
gaat worden verwacht, ja alles wijst er op,
dat dat de toekomst nog zwaarder eischen
gaat stellen. Veel wordt verwacht, doch ook
in het verleden ligt de waarborg, dat de
nieuwe taak voortreffeiyk zal worden vol-
Vervolgens memoreerd spr., dat
Jansen voor het Aartsbisdom geen
onbekende is.
Wanneer op 17 Dec. 1880 Dr. Schaepman
in deze zelfde zaal met fierheid mocht ver
klaren: ..Het Katholiek Nederland heeft
getoond één te zyn met zyn bisschoppen”,
dan mogen wy met niet minder fierheid
verklaren, dat datzelfde woord op den dag
van heden nog ten volle waarheid bevat.
By den aanvang van uw verheven taak
komen aanstonds de katholieken dezer stad
Utrecht, om u te betuigen hun welgemeende
hulde, hun grooten eerbied, hün hartelyke
liefde en aanhankeiykhqjd, om u de ver
zekering te geven van hun kinderlyke volg
zaamheid en gehoorzaamheid, om u plech
tig te beloven hun gebed voor uw persoon
en uw werk.
Geestdriftie toejuichingen.
Het Utrechtsch Stedelyk Orkest speelde
nu het Ie deel van de bekend serenade van
W. A. Mozart.
AU* *^uK:v*llMl<li'rereekerd "toot een” d^rVrW**rden f Qfinn Lexenslanxe seheele onxeachiktheM tot werken door
oMev»llen verzekerd voor een der volgende uitkeerinxen f 3000.- verile. vn bekte .rro-n beide heeneo of beid, oogen
Matsjek vrOgesproken.
veroordeeld.
Onze sociaal-democraten
Wertheimer ten spijt nog steeds
blijven beweren, dat da Engelsche La-
bour-partlj zuiver socialistisch is.
Welnu: van die zoozeer gekoesterde
verwantschap mogen zij nü hun plei-
gier beleven.
Een jaar geleden kwam mr. Mac
Donald gereed met de vorming van zijn
kabinet.
Het publiek, dat weinig positieve
grieven had tegen de Conservatieve
ngeerlng-Baldwln, maar dat des te
meer ontstemd was over hetgeen onder
het vorige regiem was nagelaten, be
groette het Labour-kabinet zonder
geestdrift, maar toch met welwillend
heid. Het hoopte op daden; niet op
groote opzienbarende daden, maar toch
op iets, dat gunstig zou afsteken tegen
de traagheid van de af getreden con
servatieve bewindvoerders. Het hoopte
vooral, dat de Labour-partij haar ver-
kiezings-belofte om, op veel doeltref
fender wijze dan de partij, uit welker
handen zij het bestuur overnam, de
werkloosheid te bestrijden, zou inlos
sen.
Een minderheid daarentegen hield
van het eerste oogenblik af vol, dat die
belofte bluf was geweest; dat een La-
bour-regeering, welker leiders overtuig
de vrijhandelaren waren, onmogelijk In
staat zou zijn, tegemoet te komen aan
de zware economische eischen van den
tijd; dat haar sociale politiek. Welke
gericht zou zijn op het werven van
stemmen onder de arbeiders, het land
onder nieuwe en zware lasten zou bren
gen.
Misschien was over t geheel de ver
welkoming van het kabinet-MacDonald
door het buitenland hartelijker dan die
door het eigen land. Zondert men
Frankrijk (waar men de Labour-partij
steeds als „pro-Duitsch" beschouwd
had) en Italië (waar het Fascisme van-
aelf vijandig moest staan tegenover een
buitenlandsche regeering, welker voor
naamste leden persoonlijk aangesloten
waren bij de Tweede Internationale)
uit dan ijad het Labour-kabinet zoo
wel op hét Vasteland als In Amerika
een „goede pers”. Het buitenland ver
wachte, dat, met mr. MacDonald als le
Minister van Engeland, het internatio
nale vredes- en ontwapenlngswerk zich
voorspoediger ontwikkelen zou dan on
der een conservatief Brltsch bewind.
Het was hierbij nogal onbillijk ten op
zichte van Sir Austen Chamberlain
wiens fouten het zeer breed uitmat,
terwijl het toch vergat, dat „Locamo”
en Duitschlands toetreden tot den Vol
kenbond op voet van gelijkheid met de
andere groote mogendheden voorname
lijk te danken waren geweest aan zijn
verzoeningsgezinde politiek.
Ondertusschen mag erkend worden,
dat van de Labour-ministers meer
voortvarendheid te wachten was in <Je
regeling van de betrekkingen, niet tus-
schen de voormalige vijanden, maar
tusschen de voormalige bondgenooten,
in pactfistischen geest, en al heeft mr.
MacDonald in dit opzicht lang niet
kunnen bereiken, wat hij, met al te
groot zelfvertrouwen, beloofd had, hij
heeft ontegenzeglijk in de twaalf
maanden, die thans achter ons liggen,
meer dan eenig ander staatsman ge
daan om den nieuwen internationalen
geest te versterken, en haar van theo
rie om te zetten in iets, dat op realiteit
lijkt.
Maar terwijl het buitenland hem en
«Ijn mede-mlnlsters uit den aard der
saak beoordeelt naar internationaal
beleid, baseert het binnenland zijn
waardeering of gebrek aan waardeè-
ring vooral op de resultaten der bln-
nenlandsche politiek. En de binnen-
laadsche politiek van MacDonald en de
zijnen is als noodlottig te beschouwen.
Wjj zouden vele ^kolommen vol moe
ten schrijven, wahneer wij dit laatste
oordeel in een geargumenteerd en ge
documenteerd betoog wilden toelichten.
Maar gemakkelijker kunnen wij ons
doel bereiken door middel van cijfers,
die weinig ruimte innemen en toch elk
op zichzelf de waarde hebben van een
iAhg betoog.
Welnu, In de_ twaalf maanden, gedu
rende welke Labour aan het bewind is,
hebben wij de volgende „ontwikkelin
gen” kunnen waarnemen:
Het aantal werkloozen is toegenomen
met 674.975 personen.
De passiviteit van de handelsbalans
1» toegenomen met 5.300.000.
De budget-uitgaven zijn toegenomen
met 45.500.000.
Nieuwe belastingen zijn opgelegd ten
bedrage van 46.588.000.
Dat onder een Labour (of „socialls-
tlsch") kabinet minder arbeidsgeschil
len voorkomen dan onder een zulver-
burgerljjk regiem, is een van zekere
graag gepropageerde meening, die
Wenwel op een dwaling blijkt te berus-
1927 308
1928 302
1929 420
Van de 8.283.700 verloren werkdagen
in 1929 vielen el- niet minder dan
7.550.000 op de zeven maanden van het
Labour-bewind en nog niet het tiende
deel daarvan op de Ikatste vijf maan
den van het Conservatieve regiem.
In 1930 hebben tot April 141 arbeids
geschillen plaats gehad, met 1.483.000
werkdagen, hetgeen dus reeds een groo-
ter verlies Is dan In het heele jaar 1928.
Reeds zijn een aantal „sociale wet
ten" aangenomen, waardoor de op de
belastingbetalers drukkende lasten nog
verzwaard worden:
Verhooging van de bijdrage tot het
werkloozen-verrekeningsfonds 350.000.
Vergemakkelijking van de voorwaart
den ter verkrijging van werkloozen-uit-
keering 8.500.000.
Uitbreiding van
nen, weduwen- en
5.300 000.
Bovendien zijn wetsontwerpen aan
Huls voorgelegd, welke eveneens
aanzienlijke opvoering der belas
tingen met zich zullen brengen, b.v.:
De verhooging van den leerplichtigen
leeftijd tot 15 jaar 5.500.000.
Bouwsubsidles250 000
voor den tijd van 40 jaren.
steenkolen-ontwerp
bekend, doch zeer hoog, daar de prijs
van steenkool voor den binnenland-
schen verbruiker hooger zal worden,
al de bovengenoemde „sociale”
aanverwante maatregelen op zlch-
be-
het
het
m
tijd, waarin
Binnenkort zullen in de doorgaande D-
trelnen. alsmede in de electrische treinen
op het baanvak Amsterdam—Rotterdam, in
stallaties worden aangebracht voor het ont
vangen van radlomuziek.
