ONS BLAD
L. FRANKENB ERG, Alkmaar
Lederwaren - Koffers - City-bags
Noord
Hollandsch
Dagblad
GRATIS
KINGSFORD SMITH
HEDENOCHTEND GESTART
■TURNER»
ZIJ,
Voornaamste c^Cieuws
f
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE
BLADEN
T)AG 2' JUNI 1930
EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 145
VIER
f 50
f 125
Een half-uurdlenst
De „Buma" tegen „Kras”
Inbraak te Rijsoord
Dol rijdende automobilisten
Goedkoope treinen op Zondag
Van het strand bij Portrnarnock
Boschbrand
Stille Omgang te Breda
Met f 200 er vandoor
h. a. m.
De Slnt-Jansprocessle te Laren
DE DIRECTIE
W.KERKMEFR - ALKMAAR
abonneeren, ontvangen'
de nummers tot 1 Julia.».
Aanval op een banklooper te
Amsterdam
De moord in de Faber van
Riemsdijkstraat
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYOLÖP 3
ALKMAAR
die zich thans op het
De schade door hagelslag
in Beverwijk
Overleg met de regeering
De eleetrificatie van de
tramlijnen naar Edam en
Purmerend
„VOLK”-JOURNALIST1EK
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAR RECHTER, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EH TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
BET VLOOTPLAN
laf
sas»
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
m dra-
Stole Omgang Breda.
Nee geen beslissing in de Malteeer kwestie.
Algemeene staking te Sevilla.
Naar een ander Gerechtshof rerweaen
..Missa Pontlfl-
Barometerstand 9 uur vjn. a/dMtnH,
Twee arbeiden aangereden
Vragen van den heer Kenden
De dader gepakt
Vrij groote belangstelling.
Ongekende belangstelling
58.00—
en m-
De brandkast met een steekvtam
bewerkt
voor Neder-
aange-
moest
tien.
De bode K. de O. te Tilburg, van de Gel-
dersche Spaar- en Voorschotbank, beeft met
200 van zyn firma een uitstapje
naar de Antwerpsche tentoonstelling. Toen
het geld op was, ging hU zich te Roosendaal
by de politie aanmelden.
Egyptische troebelen Het KamergelmnW
bestormd.
De Britsch-Indische beweging en het slot»
rapport Simon.
Tegen den tandarts Gutmann werd
doodstraf geëfseht.
Centrale Raadsvergadering van den R. K.
Volksbond.
Kingsford Smith is hedenochtend voor «tbs
Oceaanvlucht gestart.
ük
erdeeld
dijk.
Zondagmiddag heeft aan den Dongenache.
weg te Tilburg brand gewoéd in de bosschen,
toebehoorende aan J. F. aan de Hasselstnnt
te Tilburg. Ongeveer 2 HA bosch werd door
het vuur vernield.
bil verlies ven ‘d
anderen llllgw
BUtO-
sr goed
ur van
reed
leiding.
oogsten
Hemel,
rel gyn
den in
spoedig
o.
volk»,
sn geen
zielen
in het
iet dat
zwijgen
Arend
itmoet
i deling
In 1861
i Zuid
heeft
•tdlner,
:de ge-
ABONNEMENT8FRU8:
per kwartaal, voor Alkmaar /L—
Voer buiten Alkmaar ves
Met Geïllustreerd Zondagsblad
fSM honger
Ie oude
eenvoi-
lerdam.
ld el. zal
rikaan-
oelang-
lerland
•n oor-
n heer
wij go-
raardig
dch op
mlngen
n dap-
l Wel-
itpaard
gen de
trouwe
zit 89
ironder
ben al-
een
ea ge-
VERKRIJGBAAR IN
IS KLAS RUW1ELZAKEN
Catalogus ojp
iet huis
en ver-
rtgelijk
fkamer
n nooit
■Msb.”
uiterste
sn, toen
loor de
feroeld.
t Wlt-
een
rd ver-
■agd te
en dier
t nood-
rt sch
aar de
un ge-
tsch in
m het,
en too
optocht
1 anken.
Ten te
macht
heb fle
tal heb
en den
te vol—
rehoor-
Ikanen
i tegen
door-
lalallas
iben de
zelf in
Ier van
Daarna
onder
rengen,
“sloten,
i nooit
o Mon-
178 een
maakt
bezoe-
oppunt
n der
lehalve
>tsaan-
I reeds
De zaak van den moord fat de Faber na
Riemsdijkstraat te Den Haag Is verwenen
naar betGerechtshof te ’s-Hertogenboooh.
Naar wij vernemen heeft zich te Beverwijk
een commissie gevormd, ten doel stellende,
door bemiddeling van het gemeentebestuur
overleg te plegen met de regeering over de
groote schade ontstaan door den zwaenr ha
gelslag tijdens het noodweer van LI. Zondag.
Elders in dit nummer worden nadere bij
zonderheden gepubliceerd.
Mgr. Janssen zegende na terugkomst op
het kerkplein van achter de Loggia de
menigte. Een Lof in de kerk, gehouden door
pastoor Van der Hurk, die een feestpredi
katie hield, besloot de plechtigheid. De ge
heele St. Jansfeestvierlng werd per radio
door den K. R. O. uitgezonden.
merin-
Whlte
at In
toen
s thans
leeden.
n aan-
om de
Memorie van Antwoord betreffende he*
wetsontwerp tot eleetrificatie van de tram
lijnen naar Formerend en Edam.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgem
worden opgestoken om 9.54 uur.
Zondag is te Breda de vijftiende Stille
Omgang gehouden. Zooals gewoonlijk werd
hU voorafgegaan door de vóórplechtigheid
in de kathedraal, waar de confrérieën van de
parochies der H. Barbara, van den H. Anto-
nlus en van O. L. Vrouw Hemelvaart haar
offerkaarsen kwamen aanble-
Mlraculeuze Sacrament der
it een
1 weg-
mmtng
Doster-
ire C.
De Hooge Raad heeft gisteren arrest ge
wezen in de zaak van den 43-jarlgen markt
koopman M. B„ die door het Haagsche ge
rechtshof wegens doodslag op zijn vrouw, ge
pleegd in den avond van 30 Mei van het
vorige jaar, in zijn woning aan de Faber van
Rlemdijkstraat te ’s-Gravenhage, is veroor
deeld tot 5 jaar gevangenisstraf.
De Hooge Raad heeft het arrest van het
Hof vernietigd en de zaak ter berechting «n
afdoening verwezen naar het gerechtshof te
’s-Hertogenbosch. op grond van de overwe
ging, dat uit het procesverbaal van de
terechtzitting van het Hof niet blijkt, dat de
getuige-deskcndlge Oly en de getuige dr.
Buisman Ebbinge, arts, beiden te ’s-Graven
hage, de door de wet geëischte belofte hebben
af gelegd.
De advocaat-generaal b’J den Hoogen Raad
had eveneens tot vernietiging en verwijzing
geconcludeerd.
Evert va» Dijk, de Hollandsche pl-
kxA, die de Ooeaanvlucht medemaakt
■aar een teekening van Herman
Mesrtw*
Door het Tweede Kamerlid Kersten wer
den de volgende schriftelijke vragen tot den
minister van Waterstaat gericht:
Is het den minister bekend, dat goedkoope
treinen op Zondag worden ingelegd, zoo
bijv, van Roosendaal naar Amsterdam op
Zondag 29 Juni 1930 en op 22 Juni J.L van
Rotterdam naar Arnhem en Nijmegen?
Is de minister bereid aan dit toopen van
goedkoope treinen een einde te maken, ge
lijk Z.E. toezegde te zullen bevorderen in
Zijn Kamerrede van 26 November 1929?
No 10. 24 Juni
De .vorst van Geleen” veer de rechtbank
te Maastricht.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—8
regels f LM; elke regel meer »-M-
RECLAME per regel *.75 voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s ƒ6.56.
RUBRIEK .VRAAG EN AANBOD”
bfj vooruitbetaling per plaatsing
ƒ6.6* per advertentie van 5 regels?
iedere regel meer ƒ6.12
De viering van het eerste tesUuiu Ste
R.K. Kerkmoziekschool.
Door
alhier,
i dub-
a van
i Coöp.
end.
llokker,
ingaar-
perc. 2
6500-
perc. 1
West-
D.
Hoff.
t, Enk-
ebroek,
Rood,
t Hek,
172; V.
perc. 1
pere. 2
larspel,
Kuln.
era I
Nader wordt omtrent het vertrek gemeld:
Bij den tart in den vroegen ochtend, kort
na het aanbreken van den dag was vrij
groote belangtelllng.
De „Southern Cross” vloog op betrekkelijk
geringe hoogte en was spoedig uit het ge
zicht verdwenen.
Pastoor W. Jansen te 's-Gravenhage Is be
noemd tot eere-kannnnik van het Haar»
lemsch kapRteL
-nu komt een katholiek blad daaraan
verre consequenties vastknoopen. Het ziet
de Unie al uiteenvallen, de De Visser-groep
naar den Vrijheidsbond, de Henkemans-
groep naar de antl-revolutlonnairen over
gaan en daarna de coalitie als regeermacht
zich herstellen.
Dat is alles kortweg onzin. Het is Juist
de Henkemans-groep, die met de afschaf
fing van het gezantschap bij den paus de
coalitie spleet en regeerings-onmachtlg
maakte en die uit vrees voor de anti pa pis-
tlsche gezindheid onder de chr.-hist, kiezers
bij deze houding volhardt Juist de De Vis
ser-groep is veel meer coalitloneel, maar zij
heeft nauwelijks aanhang in het chr.-hlst
kiezerskorps, dat gebeld ahti-paplstlsch is
en van coalltieberstel niets moet' hebben.’
In den nacht van Zaterdag op Zondag is
ingebroken in het kantoor der N.V. Sigaren
fabriek v. h. Gebr. Bos te Rijsoord. De daders
hebben zich achter in het perceel door uit
snijding van een ruit toegang verschaft tot
de fabriek, hebben daarna de deuren uit de
hengsels gelicht en zijn zoo in het kantoor
gekomen. De deur van de brandkast is be
werkt met een steekvlam. Uit de daarin
liggende portefeuille met bankpapier is on
geveer f 1200 gestolen; er zijn waardelooze
marken voor In de plaats gelegd.
De ..Buma'' (Bureau voor Muziekauteurs-
rechten) had een 16-tal contractanten, aan
gesloten bij den Ned. Bond van Auteurs-
rechtbetalenden. gedagvaard tot betaling van
het geheele tarief, verminderd met één zes
de. Van de zijde der gedagvaarden was be
taling aangeboden van de helft van het
tarief, doch daarmede had de ,^uma” geen
genoegen genomen.
Om echter noodelooze kosten te vermijden,
werd met den Bond van Auteursrechtbeta-
lenden overeengekomen, dat één proces, nJ.
tegen „Krasnapolsky". als testcase zou die
nen.
In deze procedure werden op 12 Mel IX
voor de Eerste Kamer A der Amsterdamsche
Rechtbank de pleidooien gehouden. Thans
uitspraak doende, besliste de Rechtbank, dat
de gedaagde terecht aanspraak maakt op
vermindering van een percentage in verhou
ding tot het verlies van een deel van het
répertoire van de „Buma", doch dat de ge
daagde door getuigen of andere middelen
moet bewijzen hoe groot dit percentage zal
zijn.
Het getuigenverhoor zal plaats hebben op
4 October a.s.
Laren, het eerbiedwaardigste der Gool-
sche dorpen, heeft zijn naam nauw verbon
den aan de Bint Jansproceesle. Hier, in dit
dorp van erfgooiers, die sedert eeuwen en
eeuwen den ploeg door de hooge Gooische
gronden sturen, in dit dorp van kunst»-
Mxhilriwii pn IbmM»
traditloneele
den, aan het
Niervaart.
De Hoogeerw. heer plebaan
Schauwen hield een toespraak.
Om 7 uur 's avonds werd In de kathedraal
een plechtig lof gecelebreerd door Z. D. H.
Monseigneur P. Hopmans. Blsschop van
Breda
Het majestueuze kerkgebouw was reeds lang
te voren gevuld met geloovlgen; ook had
den reeds plaats genomen de afgevaardig
den der talrijke sociale vereenlgingen, allen
met hun vaandels en banieren. In het pries
terkoor waren tal van geestelijke en wereld
lijke autoriteiten gezeten.
Bij het binnentreden van den tempel werd
Monseigneur begroet met het Ecce Sacerdos;
na een korte adoratie begon dan het plechtig
Lof, waarbjj Z. D. H. geassisteerd werd door
de Hoogeerw. Kanunniken H. O. M. Schau
wen en A H. Rops.
Na den lofzang ter eere van het H. Sacra
ment, werd een feestpredikatie gehouden door
den Zeereerw. pater Arsenlres OM.Cap. uit
's-Boech.
Dan nam de plechtige processie een aan
vang.
Voor het vertrek verklaarde Smith, dat hQ
de weersomstandigheden thans zeer gunstig
achtte en dat hij zelfs dacht New York zon
der benzine by te iaden te kunnen bereiken.
Onmiddellljk nadat de .Southern Cross”
was vertrokken kreeg het vliegtuig draadloos
contact met de landstations.
Smith seinde, dat de zee een korten golf
slag vertoonde.
Te 730 uur (Greenwichtjjd) seinde Smith,
dat de lersche kust uit het gezicht verdween.
Op dat moment had hij een
houwers, hecht men meer dan ergens an
ders in het Gooi aan traditie. En in de Sint
Jansproceesle. die ieder jaar op dezen dag
wordt gehoudefi, culmineert die zin voor
overlevering en geloof, dan zien wij Laren
in al zjjn pittoreske bijzonderheid.
Heel Laren viert dit feest mee. Reeds
dagen van te voren wordt met de versiering
een aanvang gemaakt. Fraai beschilderde
eerepoorten met bloemen, palmen en guir
landes versierd, zijn overal opgericht en
het geheele aspect van het nog altijd lande
lijke Laren verandert op den gedenkwaar-
dlgen 24en Juni. Huis aan huls bijna wap
pert de Hollandsche driekleur en de geel
witte pauselijke wimpel. Voor vele hulzen
zijn altaren opgericht met bloemen en
kaarsen versierd, soms zelfs met electrische
lampjes, die wel even detoneeren in hun
eenvoudige en primitieve omgeving. Vooral
dit Jaar was, daar de Aartsbisschop van
Utrecht. Z. D. H Mgr. J. Jansen de plech
tigheid bijwoonde, van de versiering extra
veel werk gemaakt.
Van heinde en ver, per stoomtram, auto
bus en te voet, kwamen de processlegangers
vanmorgen het dorp binnen. In de St.
Janskerk werd vanmorgen docr den Aarts
bisschop de Pontificale Hoogmis gecelebreerd,
geassisteerd door Pastoor B. Muter uit Eem-
nes en Pastoor J. van Oppenraay uit Baarn,
troondlakens waren pater Poppendraaier,
een pater-carmeliet te Zenderen, als diaken
trad op pater C. Wiegerink van de nieuwe
parochie te Bussum en deken R. van den
Hengel uit Hilversum als presbyter-asslstens.
Het hoofdaltaar was versierd met een schat
van witte hortensia’s, terwijl de kerk
straalde in een zee van licht. Bij den
intocht van den Aartsbisschop zong een
knapenzangkoor in het Grego-
Kingsford Smith en de Southern Gross
zijn thans aangekomen op het strand by
Portrnarnock by Dublin. Kingsford Smith
vloog gisteren daarheen van het Baldonnel
Aerodrome om 6.30 uur met Van Dyk, capt.
Saul en Mr. John W. Staonage.
zy hebben besloten, nadat In den middag
gunstige weerberichten waren ingekomen,
hedenochtend te starten.
Verdere weerberichten zouden van Londen
getelefoneerd worden naar Portmamcck tot
drie uur. De start zou om 4.30 uur plaats
vinden, tenzij de later inkomende weerbe
richten ongunstig luiden, in welk geval de
vlucht zou worden uitgesteld.
in
van
mannen- en --- -
riaansch „Ecce Sacerdos”, terwyi het koor
later ten gehoore bracht ..Missa Pontlfl-
calls” van Don Lorenzo Perosl.
Te
onder
klokken in beweging,
eind naar
processie
Onze lezers veten, hoe wij de moei- 1
HJkheden ten aanzien van een nieuwe 1
coalitie met de overidljvende Chrlzte-
Ujk-Hlstorlschen juist heel breed uit
gemeten hebben; zij weten, dat wij juist
het antl-paplsme van wat ,,Het Volk’’
de „Henkemansgroep” noemt, hebben
aangeduld als: de groote hindernis voor
een nieuwe coalitie, en dat wij gezegd
hebben, alleen heil te verwachten van
een, al dan niet in de antl-revolutlonnal-
ren opgeloste, groep van Christelljk-
Hlstorischen, welke zich van haar anti
papistische leiders zal hebben ontdaan.
En dit Is geen „Fantasie”, want de
Chrlstelljk-Hlstorische kiezers zijn In
doorsnee lang zoo anti-papistlsch niet
als enkele leiders der partij.
„Kortweg onzin” Is het te beweren,
dat de De Vlsser-groep veel meer coali-
tioneel zou zijn Immers, voor wie
zich eenmaal tot de liberalen „bekeert”,
kan In een rechtsche coalitie geen
plaats meer zijn.
Voor de rechtsche groep in de
Unie hoezeer In haar leiding mis
schien ook antl-paplstlsch is niet alle
kans verkeken. Het was In onze arti
kelen allemaal duidelijk genoeg.
Doch T is al m ér beweerd en bewe
zen:
„Het Volk” polemiseert tegen artike
len In de pers, zonder die behoorlijk
gelezen te hebben.
Hierboven geven
wfj een foto van
Kingsford Smith
(rechte) en den
vlieger Ulm (links),
toen m Wdena de
bekende vlocht van
AnstraHë naar En
geland In een on
bewoonde streek *n
noodlanding moes
ten maken.
Maandagmorgen begaven zich 4 werklie
den naar hun werk in den Rulgenhoek on
der Noordwykerhout. zy reden op de flets
achter elkaar langs den Bltunenweg toen
er achter hun een autobus van den dienst
KatwykIJmuiden naderde. Een andere
auto, bestuurd door zekeren J. T.. uit IJmui
den naderde In dolle vaart en de bestuurder
wilde de autobus passeeren. met het ongeluk
kige gevolg, dat twee der werklieden J. v. d.
Berg en N. Duivenvoorde uit Noordwyker
hout, werden aangereden. N. D. werd van
zyn fiets geslingerd en in den wegkant ge
smakt, terwyi J. v. d. B. een eind door den
luxe-auto werd meegesleurd. Als door een
wonder kwamen beiden er met eenige lichte
kneuzihgen af, terwijl de beide rywielen to
taal werden vernield.
De bestuurder van den auto, die aanvan-
keiyk door wilde rijden, werd door omstan
ders opgehouden totdat geneeskundige hulp
was Ingeroepen en de politie was gearriveerd
die van het geval procesverbaal opmaakte.
De assistent dokter verklaarde na onder
zoek geen ernstige kwetsuren te kunnen con-
stateeren. N. D. kon zelf huiswaarts keeren,
terwyi J. v. d. B. per auto van den dokter
werd thuisgebracht.
Naar wy vernamen is de toestand der bei
de verongelukten bevredigend te noemen, tij
klaagden belden over pyn in rug en schou
ders.
Gistermiddag omstreeks half één liep de
banklooper, de heer Th. de Visser te Amster
dam, met een portefeuille op den Singel by
den Helllgenweg ter hoogte van de firma
Savelkoul. Plotseling kwam er een jongeman
van omstreeks twintig Jaren achter hem aan,
gaf den looper met een voorwerp eer. gewel
digen slag op het hoofd, die den heer De
Visser even deed wankelen. De aanvaller
ontrukte hem de portefeuille, de banklooper
herstelde zich echter, zette den aanvaller na,
riep: „Houdt den dief” en wist, met behulp
van toegesnelde burgers, den boosdoener te
pekken Eenige surveüleerende agenten
kwamen er bU. zy hebbel, den dader naar het
bureau Singel overgebracht, waar onmiddel-
iyk met de verhooren van getuigen en ver
dachte werd begonnen.
De arrestant is een 31-jarige gehuwde
man van beroep bankbediende, maar al se
dert ongeveer acht maanden werkloos. In
Maart. JJ. is hy, na een zeven-jarig verbiyf
in Amerika, oa. in Chicago, waar hy even
eens in het bankbedrijf werkzaam was, maar
tengevolge van de malaise ontslagen is, naar
ons land teruggekeerd. Hij slaagde er hier
niet in weer aan het werk te komen en, naar
hy zegt, door wanhoop gedreven, rypte toen
by hem het denkbeeld, een banklooper te
overvallen en te berooven e
Dat hy zyn keuze op dezen looper van de
Incassa Bank liet vallen is volgens zyn op
gave toeval. Hy kende den man niet. Ook de
banklooper herinnert zich niet den dader
vroeger te hebben gezien. In ieder geval
heeft de dader den looper eenigen tyd
gevolgd en in het kantoorgebouw aan den
Singel meende hy zyn slag te kunnen slaan.
De tasch van den banklooper bevatte voor
eenige dulsenden guldens aan effecten en
andere waarde-papieren, alsook een paar
duiaeiid gulden aam geld.
omstreeks elf uur zette de stoet zich,
het gebeier der machtige St. Jans-
om door het Zeven-
het St. Janskerkhof te gaan. De
werd voorafgegaan door Larens
burgemeester, Jhr. H. L. M. van Nispen tot
Sevenaer. Een schier elndelooze rij van
byna honderd Larensche en Gooische ka
tholieke vereenlgingen waren met hun
kleurige vaandels vertegenwoordigd, waarop
de „bruidjes’ volgden, de in het wit ge
kleeds meisjes met bloemen en palmtakken.
In den stoet liepen verder o.a. een dertig
tal priesters van het Groot-Seminarie.
Het duurde ruim een half uur voor de ge
heele stoet tusschen de dichte lagen toe
schouwers langs den weg opgesteid, was
gepasseerd.
In het midden van den stoet, onder het
baldakijn, werd het Heilig Sacrament mede
gevoerd. Op het kerkhof aangekomen, zong
het Koor van den Vrouwenbond der Derde
Orde eenige Sacramentsliederen, waarna
door den Zeereerw. Heer E. Beumer, pastoor
van de St. Vituskerk te Bussum, de pre
dikatie werd gehouden. Het zangkoor van
de parochie St. Jan besloot de plechtigheid
met het zingen van „Otuli Omnium” en
„Tantum Ergo”.
In de Memorie van Antwoord aan de
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
toekenning van een renteloos voorschot uit
's Rijks schatkist ten behoeve van de in
richting van de tramwegen van Amsterdam
naar Edam en van Schouw naar Purmerend
voor electrische beweegkracht, noemt de
minister van Waterstaat de teleurstelling
over het feit, dat dit ontwerp niet tevens
de tramiyn PurmerendAlkmaar omvat,
niet gerechtvaardigd, daar het goederenver
voer van den aanvang af van zeer geringe»
omvang Is geweest. Bovendien is niet ge
bleken. dat de streek zich voor het behoud
van de iyn PurmerendAlkmaar eenige
opoffering wenscht te getroosten.
De minister deelt nog mede, dat de dienst
regeling op de geëlectrificeerde Ujnen zoo
danig zal worden geregeld, dat ongeveer een
half-uurdlenst wordt uitgevoerd, overeen
komende met 25 ritten In elke richting, ge-
lykstaande aan het aantal ritten op het
oogenbllk van tzam en bus te zomen.
Het katholiek program eischt, dat de
vloot beperkt zij tot hetgeen noodzake-
voor de handhaving der neutra
liteit en de verdediging der onafhanke
lijkheid; en ongetwijfeld valt daar het
▼lootplan, voor zoover het betreft ver
ouderd materieel b« de vloot te ver
vangen door nieuw, onder. Alleen blijft
de vraag, of daartoe de flattieljeleider
noodzakelijk te, of dat met een oefen
schip zonder meer kan worden volstaan.
De minister zal voor zjjn voorstel nog
wel meer gronden ter verdediging kun
nen aanvoeren. Het zou daarom zeer
voorbarig zijn, daar nu reeds een oor
deel over uit te spreken. We meenden
alleen goed te doen, het plan van alle
kanten te bekijken, vooral waar In den
laatsten tijd enkel geageerd wordt te
gen het beginsel van bewapening door
hen, die niets willen.
En dit staat een zakelljke beoordee-
llng van hetgeen minister Deckers
voorstelt in den weg.
o „Het Volk” heeft onze artikelen over
de kriste In de Christelijk-Historische
Unie blijkbaar „bestudeerd” en schrijft
van „Fantasieën”....
Het blad zet In enkele regeltjes het
conflict In de Unie uiteen en vervolgt
dan:
hevlgen tegenwind.
Boven zee was de lucht blauw en het zicht
was goed. Het toestel vloog toen met een
snelheid van ongeveer 100 myi, op een hoog
te van 500 voet. In verband met den tegen
wind schatte Smith de werkeiyke snelheid
op 75 myi.
Aanslag op een banklooper te Amrtero
dam.
ABo «boan*’» oo dit blad tljn ingavolae de reraëkwi~ - -
voor ocu der volgend* ultkeerlngen: f 3000.- onjewehiktheid tot werken door f 7RH bijeenonxeval met f 9^(1 nij rerliee ren een hand. X 19C bij rerliea van een f Eft w bij een breuk ven f jftQ
<urliee een beide armen, beide beenen of beide oogen doodeliiken afloop een voet of een oog ■AQ.- duim of wijding* 1 been of and 1
BUREAU: MOF 6, ALKMAAR
XSiefoon: Administratie No. 433
Redactie No. 633
Voor schepen, bestemd
land, zullen eerst gelden worden
vraagd In 1931. Dat vormt dus een eer
ste deel van het plan van aanbouw
door den minister van Defensie bij deze
suppletoire begroeting overgelegd voor
de volgende negen jaren, want hetgeen
in 1930 noodlg wordt geoordeeld voor
Oost- en West-Indlè te thans aan de
orde. Bij dit ontwerp van wet wordt
omtrent de vervanging van schepen
voor Nederland dus geen bindende be
slissing genomen, tenzij, wat niet uitge
stoten te, de Kamer In October besluit
om dit punt gelijktijdig te behangen
ter voorkoming van een nieuw nMrlne-
debat in December, als de begroeting
1931 in behandeling te. De stemming zal
dan evenwel plaats moeten hebben.
Hoe het echter ook zU. het vlootplan
«elf zal ongetwijfeld een onderwerp vor
men van een uitvoerige gedachtenwte-
sellng In de afdeellngen van de Kamer
op heden, als het voorstel daar onder
zocht wordt.
De taak van de marine hier te een
sulver aanvullende taak van defensie
ve» aard. De marine kan zich hier
beperken tot het helpen van het leger
bij het verdedigen van onze kust, met
inbegrip van de zeegaten, stroomen en
binnenzeeën. De torpedobooten, die wij
nog hebben, zijn zelfs bestemd om uit
te sterven, want deze hebben voor ons
land, dat ter zee niet aanvallend denkt
op te treden, geen waarde. Voor de
verdediging kan de onderzeeboot niet
alleen evengoed, maar zelfs beter gebe
lgd worden, terwijl voor patrouille-
dlensten In oorlogstijd gewapende trel-
Jers ruim voldoende zijn. De onderzee-
booten moeten echter regelmatig ver
vangen worden, want de levensduur
daarvan te maar kort, vandaar dat de
minister zich voorstelt in 1938 daarmede
te beginnen door twee nieuwe booten
op stapel te zetten. Hierop valt niet het
minste aan te merken, tenzij de ontwa
peningsconferentie tegen dien tijd een
dergelijk resultaat heeft bereikt, dat
deze booten niet meer noodlg «Ijn.
Naast den plicht, «team te verleenen
aan de landmacht, rust op de marine
hier te lande ook nog de plicht, het
personeel te oefenen, dat noodlg 18
voor de vloot In Indlë. De vloot aldaar
heeft, zooals de minister van koloniën
dit jaar In de Kamer heeft medegedeeld,
noodlg ongeveer 2400 man Europeesch
beroepspersoneel, dat daar 2 of 3 jaar
dient en dan weder voor een paar jaar
naar Nederland komt. Het gevolg te, dat
wij hier steeds hebben drie tot vier
duizend man beroepspersoneel voor af
lossing en oefening. Voor eigen defensie
en bemanning der schepen hebben we
dit groote aantal beroepspersoneel niet
noodlg en zouden we ook kunnen vol
staan met een bepaald Percentage
dienstplichtigen. Voor de oefening van
dit personeel doen tot heden dienst de
booten, die hier gebouwd zijn en be
stemd voor Indlë gedurende den tijd,
dat er proefvaarten plaats hebben, en
verder de pantserschepen „Jacob van
Heemskerk” en .Jlertog Hendrik”, welke
echter door ouderdom de grens hunner
bruikbaarheid voor dit doel naderen,
□eleidelljke vervanging van die schepen
dus onder de oogen worden ge-
Op de begroeting voor 1931 zal
daartoe volgens het plan het eerste be
drag worden aangevraagd ten einde een
Khlp op stapel te zetten, dat, zooals
wordt medegedeeld, 7J5 millioen zal
kosten en waaraan dan met 100B00
gulden begonnen wordt.
Waar wij hier slechte te zorgen heb
ben voor de oefening, zou dus volstaan
kunnen worden met een oefenschip,
dat daar geheel op zou kunnen zijn
Ingericht. De minister stelt echter voor,
een flotüeljelelder te bouwen, een
■chip, dat het midden houdt tusschen
een kruiser en een torpedojager, opdat
dit schip ook dienst zou kunnen doen
ter bescherming van onze belangen
overal op de wereld, waar dat noodlg
mocht blijken, ter uitzending in tijd
van oorlog naar Indlë, want hier is het
in ons defensiestelsel niet bruikbaar, en
ten slotte voor vlagvertoon.
De groote vraag is nu, of een derge-
UJk schip daartoe noodlg is, want om
met het laatste te beginnen, kan vlag
vertoon ook geschieden met een oefen
schip, terwijl bovendien, zooals de laat
ste jaren gebleken is, de naar Indlë uit
te zenden schepen dit óók doen. De
Java” te geweest naar Noorwegen,
Zweden en Denemarken en de „Suma
tra” naar Amerika en Japan, terwijl
Wk de jagers en onderzeebooten op weg
naar indlë overal vreemde havens bln-
nenloopen. De waarde van vlagvertoon
mag niet onderschat worden, maar dat
daarom dit oefenschip een flottieljelei-
der moet zijn, staat voor ons niet vast.
Nog moei lijker te de kwestie van de
l» ksechermlng der belangen en de ultzen-
«Ung naar Indlë. Voorin aleer daar
omtrent een beslissing kan worden ge
nomen, meenen we. dat de minister nog
andere gegevens moet verstrekken dan
tot heden in zijn memorie van toelich-
s|jn aangevoerd.
