DE SLUITING VAN HET JUBELJAAR
TWEEDE BLAD
DONDERDAG 3 JULI 1930
De Heiligverklaring in St. Pieten De illuminatie
(Van
Romeinschen correspondent)
Failliet verklaard
BINNENLANDSCH NIEUWS
Rechtspositie van Journalisten
Uitslag veiling
RADIO-NIEUWS
Het Rijk benadeeld?
De Programma-Comrpissie en de
UIT DE STAD VAN HET VATIKAAN
BLADZIJDE 1
De tram AlkmaarPurmerend
Byrd en de Zuidpool
onzen
▼an
1
De Illuminatie van Sint Pieter
De ooneentratleverschtynselen.
hermelijnen
Ver-
t 1100
t 1130
In de Sixtünsche Kapel
Langs
pau-
1
De Processie In Sint Pieter
-Van
F. EL VAN DUK. Secretaria
t
Malversaties bü de werksaamheden aan
den weg Rotterdam—Den Haag?
De plechtigheid der
Heiligverklaring
surplus
en parelgrijze
kijkt
73.000
Deken
bekleeden
de
het
Aartsbroeder-
Sacrament In
wanneer
begeert
sie.
weer
altaar
ea soms teosisa la dlkka uailoraoa. hebban het swans te
kruier elkaar ea ae hebben er pleder ia. dat ae sloh M
aakdoakee dienen la wanne dagen niet alleen voor oaae n*
planteen staat tn hot brandpaal vaa de Inlaag al ailing an
uren veririaachlag soakea bh de nee, terwgl de kiadasaa robbedoeaon la het naad of la «et walt». Wsrkalfak,
■ten kaa de warmte evengoed varbelpea sla de koude, als mea maar Md is vaa het geelaebt vaa do jongvee van
dan da Wit, als saea spier, non ea lacht «a^f*. de JuMe wa^gAe wee* te_ nksttsn
„Entrata”
naar het
loodst naar den
Te amen t 4430.
De afslag en combinatie blijven bepaald op
Maandag 7 Juli as.. de* avonds 7 uur, In
het café „Het Wapen van Haarlem”, van
den heer N. Kerssens. aan de Nleuwesloot,
te Alkmaar.
Woonnuis aan het
Jacobstraat»
f 2300
In een rede, welke de heer Hans heeft
gehouden voor den Ned. Journalistenkring
over de economische positie van den jour
nalist, noemde hij als economisch program
voor de toekomst de volgende punten:
le. het definitief tot stand brengen van
het ontwerp-Arbeldscontract en het ont-
Werp-Bemlddellngsraad waaromtrent thans
ken voorlooptg resultaat is bereikt;
3e. het volledig Invoeren en handhaven van
alle overeenkomsten die met de Dlrecteuren-
Vereenlging zijn gesloten;
3e bet zooveel mogelijk temperen van
de nadeelen. die de concentratie-verechün-
Sélen voor bepaalde journalisten meebrengen;
4e. het tot stand brengen van het begin
van een weduwen-pensioen.
Hoe meer het tijdstip nadert waarop Z. H.
Pius XI zal afdalen In Sint Pieter, des te
nadrukkelijker wordt het gedrang dergenen
die een toegangskaart hebben en vreezen
op het laatste oogenblik de bronzen bek
ken der Basiliek te zien sluiten voor ze bin
nen zijn De trappen en de portiek krioelen
van hardloopende menschen. en de Zwit
sers, die de kaarten moeten controleeren,
sweeten in hun mooie.maar meer op den
winter berekende pakjes.
Na de zonnestraling van daar even, Is t
in de Basiliek bijna donker. Maar dat blijft
de Impresale van een oogenblik. want de
tienduizend lampen der vler-honderd
luchters verwekken een gouden glans van
licht tusschen het vele rood, matte groen en
stemmig violet der wandtapijten welke al
het marmer bedekken. Bijna twee-honderd
aciiünwerpers zetten het verguldsel en bet
Kr alln uwnMbaa dis knwu, dat s*m koude verbet* en kaa door mak te etekea ea eea paar waraM paatoCMa
aaa te trekken maar dat tegen de wantte totaal atota ta doea ia. Keet mogeWkl Dasa aardige eerie plaatjes,
door oasen foatognaf la done wanne aoaeardagea vervaardigd, beugel Boktor maar al te goed, dat do warmte
theorie vaa do paatonol-vooretaadore niet gahaal ea al op gaat. Maarmea moet niet bang aga vooe wils,
watar-vroenera kuaaon bg hitte aergeaa troost ea verkoeling vladen, hoogstens bg oen gaoo, dia da maag alleen
maar wat van streek maakt. Moe hoerlgk Is hst alet, iel tri molting te aoekea la trtsoh, koud water. Do blade
rsa weten de stadslonteln goed te vtadaa ea ae verdringen elkaar, om kaa rood-gobrande aeueerboUea ceder te
dompelen ia het langaaam doorloopendo stadspompje. De maaaea snaken na ban werk oen trog met holde» water
op, om hun verhitte hooiden koel te makea. sells Kasna de wolfshond wiet sen mlddal om agn dorst te lessohea
ea agn glooiender hoadehop op lagere temporaten» te brengen. Do maaaea. die laags de straat moetea loopea
reraatwoordon. Hierboven (interneten de bakte ea de
lea met deaelfde benigheid onledig houdende
Seal Kot strand aaa oaae oavolpreeeii Woordaoeobad-
het sga vooral de aeoodere, die fat do boete aaiddag.
i la het
leden der
Allerheiligst
De tocht vaa Byrd naar de Zuidpool la voor de toekomst vastgelegd, omdat een film
operateur van de Paramount mede naar het ijs'ge land trok en een buitengewoon
aeldaame film vervaardigde van alleswat gezien en beleefd werd. Op dere foto een
reusachtige walviach, die even een luchtje komt scheppen om daardoor voer goed u>
de beschaafde wereld tentoongesteld te worden
Gisteren is door de Arrondissementsrecht
bank alhier failliet verklaard de nalaten
schap van den heer M. Plaatsman tn leven
koopman en poelier gewoond hebbende te
Den Burg. Texel, met benoeming van Mr.
H. M. Pruin tot R.C en Mr C. Ecen advo-
caat-procureur te Oud-Karspel, tot Curator.
bewaarplaatsen door het L
drie gewapend bptonklulzen
van ten hoogste 340 L bensina
het perceel Kanaaldijk, hoek
je, alhier.
Alkmaar, 30 Juni 1930.
Burgemeester en Wethouders
van Alkmaar
WENDELAAR, Burgemeester.
gehouden bij opbod, te Alkmaar, op Maan
dag 30 Juni 1930, ten overstaan van Mr. O.
J. de Lange. Notaris te Alkmaar, van de
volgende perceelen te Alkmaar:
1. Winkel- en
dronkenoord No. 33. hoek St.
groot 28 C-A.
3. Huis en erf. aan de Gedempte
Baansloot No. 9, groot 48
3. Huls en erf, aldaar No. 11,
groot 48 cA.
's Avonds sluiten tiendulzen soldaten aan
gene zijde van den Tiber alle straten af.
zich strekkend tusschen ‘t bureaucratische
Prat! en 't proletarische Trastevere. Auto's,
trams taxi's bussen en rijtuigen zün uitge
bannen Wie in het Borgo de volkswijk,
waarin het Vatlcaan verrijst komen wil,
doet dat maar te voet
Enorme stellages met honderden electri-
sche lampen teekenen In het diepe blauw
der zomersche lucht de woorden „Entrata"
(Ingang) en „Usclta” (uitgang),
leidt langs kronkelende omwegen
Sint Pietersplein. „Usclta” loodst
Tiber
Op het Pietersplein is geen licht In het
vage schijnsel der opkomende maan plek-
Jcen de witte gezichten der menschen, die,
stijf op-eén gedrukt de ruimte van 240 bij
340 meter tot berstens toe vullen. Want van
het kleine mlllioen menschen dat Rome telt
blijven er geen honderdduizend thuis, wan
neer het tegenwoordig zoo zeldzame schouw
spel der Illuminatie van den „cupelone" te
genieten valt
De aalvlugge „sampletrini” een dikke
driehonderd zjjn het er glijden met
brandende fakkels langs de colonnaden, de
pilasters, kolommen, daklijsten en overal
flikkeren kleine, bevende vlammetjes op die
een onzeker schijnsel verwekken in de per-
gamenten zakjes die ze voor het oog ver
bergen. In een wonderlijke, guldene sche
mering rijst de Basiliek in haar grootsche
lijnen uit de donkerte.
Het publiek vraagt echter meer.
En wanneer het dan op slag van negenen
Is en in het vage licht een zwart stipje
zichtbaar is. dat opkruipt naar het kruis op
den koepel valt ér plots n stilte van groote
spanning en het gedrang wordt heviger,
omdat Allen willen zien.
Dan rolt de eerste slag van het negende
avonduur van Sint Pieters klokketoren over
de menigte en op het zelfde moment schiet
een enorm vuur op. boven op de spits van
het kruis En het is dan of het vuur rege
nen gaat, want overal, >p den koepel, op
het dak, op den gevel schieten zulke vuren
op en meterslange vlammen lekken
de grauwe steen
Een bijna helle gloed zet de massa in ros
sen bra/.d.
Een lange kreet van gapende bewonde
ring joelt op.
En op de tweede verdieping van het Va
tlcaan gaat het tweede venster van den
hoek gerulschloos open. Handengeklap be
groet den Paus die onzichtbaar is.
I
- TT
mozaïek van plafond en koepel in laaienden
brand.
Dwars door het middenschip is de gewone
vrije baan voor den pausstoet, afgezet door
de Palatijnen die schouder aan schouder
staan. Daarachter en in de zijbeuken
zich de massa de oogen uit. Er zijn
toegangskaarten verspreid
Op de loggia1 boven den hoofdingang is
dan even het beweeg van plechtge hee-
ren in rok Acht zilveren bazuinen worden
gestoken en plots rolt de vreemde. wat
monotone, nu eens dartele, dan weer majes
tueuze muziek van den Pausmarsch door
de Basiliek Uit de verte klinkt de naderen
de zang der processie.
De Paus komt.
Omdat de plechtigheid al begonnen is,
mag niet geapplaudisseerd worden. Even is
dat vreemd de Sint Pieter zonder 'het da
verend handgeklap en het heesch hoezee-
geschreeuw der menigte Maar het went
spoedig. En eigenlijk is het toch wel mooier
ook. Stemmiger. Indrukwekkender.
Langzaam schuifelt in kleur van gewaden
en geflikker van meegedragen kaarsen, de
processie uit de portiek het middenschip ta.
Vooraan gaat de religieuze geestelijkheid in
bruin en wit en grijs en zwart van pijen
De sandalen klepperen op den marmeren
vloer.
Voorafgegaan door het draagkruis, volgt
de saecullere geestelijkheid. Eerst komen de
studenten van het Romelnsch Seminarie.
Dan de pastoors der bijna vijftig parochies
van Rome. Daarachter de Kanunniken en
Beneflclaten in rwart en rood en paars en
violet, getemperd door hagelwitte
en soms, door
pélérines.
Volgen
schap van
hun vuurroode ..zakken” met witte capes,
die de banieren der nieuwe Heiligen dragen,
groot, hoog, fe’ gekleurd en recht gehouden
door vergulde koorden welke de 10 assisten
ten der vaandrigs met vaardige handen voe
ren. Elk vaandel wordt voorafgegaan door
zes priesters in het zwart en met den tach
tigen romeinschen mantel, die toortsen dra
gen.
Een sergeant der Zwitsersche Garde in
dreunenden parade-pas opent den pausstoet
Verschijnen de reserve-dragers der Sedla
Gestaborla in het rood met pofbroeken en
witte kousen; de zaal-deken; de lagere be
dienden in paars moiré; de pauselijke
biechtvader en predikant, de generaai-pro-
curatoren der religieuze orden; de pauselij
ke kapelaans die de tlnra en den mijter dra
gen; de geestelijken en leden der
selijke hofhouding en der congrega
ties; twee geheime kapelaans die
's Pausen pontificale en gewone tiara
dragen; de Deken van de signatuur
met het wierooksvat; de President-
Audlteur met het pauseljjk draagkruis
en zeven acolythen. leden der signa
tuur; Prelaten in de staatsie-gewa
den der Oostersche en Westersche
riten.
Bij besluit van 28 Juni 1930 is aan de
N.V. American Petroleum Company te
's-Gravenhage vergunning verleend tot het
uitbreiden van hare petroleum- en benzine-
bijplaatsen van
tot berging
per kluis, in
OudorperdÏJk-
Bij de Sacramentska
pel daalt de Paus even
van de Sedla Gestatorla
en knielt ter aanbidding
vc»r het Allerheiligste.
Daarna trekt de proces-
langzaam, plechtig,
voort, zwenkt om 't
der Confesslo en
tast zich op in de abels.
De H. Vader bestijgt den
troon welke en fond is
opgericht op de trappen
van het altaar der cate-
dra. De vier Immense
bronzen pausfiguren die
den bronzen zetel dra
gen het bovenstuk
van dtt altaar verrij-
noieera aan werkelijk werd ver
werkt Deze grootere opgave zou
mede gedaan zijn door de uit
voerders van de firma met me
dewerking van hsar directie.
„Naar de juistheid van deze
klacht heeft de justitie te Rot
terdam een onderzoek Ingesteid
De rechter-commlssarls verhoor
de een aantal getuigen, welk
verhoor werd btjgewoond door
mr. Marchand als raadsman van
de directie dezer N.V.
de juistheid der bewe
ringen is tot heden niets ge
bleken. De directie der N.V
spreekt die beweringen met de
grootste stelligheid tegen.*
Volgen ongeveer
ventlg aartsbisschoppen,
wel en niet-asslstenten
op den troon, de Patriar
chen, dertig kardinalen.
De Paus, getooid tn
witten mantel met gou
den borduursel en met
een vergulden mijter
troont op de Sedla Ges-
tatoria, welke is vooraf
gegaan door den Troon-
Assistent Prins Orslnl
door de pauselijke assis
tenten, kard. Pacelll en
Seguray Saeuz en door
de Commandanten der
pauselijke gewapende
korpsen; zij wordt omge
ven door leden der Edel-
garde, door hovelingen en
Is overhuifd door de bal
dakijn welke acht Refe
rendarissen der Signa
tuur dragen.
Enkele hovelingen en
de Zwitsersche Garde
sluiten den stoet.
aanwezigen klinkt uit de .belendende Scala
Regia. Er zijn daar de stemgerechtigden
der Signatuur met het wierooksvat en de
tradltloneele zeven kandelaren, die den
Paus ontvangen zullen, en de Referenda
rissen die de baldakijn dragen.
Om acht uur ongeveer verlaat de H. Va
der zijn apartementen en schaart zich an
der zün Hovelingen, die In plechtlgen pro
cessiegang. onder zün Edelgardlsten, die in
paradepas zich langzaam bewegen naar de
sacristie der Sixtünsche Kapel. De
der Rota en twee Audlteuren
Z H. Pius XI met de amict, de stool, den
pauselüken mantel en den müter. Voorafge
gaan door een draagkruis trekt de kleine
stoet naar de Scala Regia. Z. Em. Kard.
Laurenti, Deken der Kardlnaal-Diakenen,
overhandigt den Paus drie kaarsen waarvan
de H. Vader de kleinste kiest, om daarna *t
Ave Marls Stella aan te heffen. Zü allen
die aan het corteo deelnemen, zingen de
hymne verder. Kaarsen worden haastig ont
stoken, rondgedeeld meegedragen.
In de Sixtünsche kapel knielt de Paus
voor *t Allerheiligste en doet een korte aan
bidding.
Op den vooravond verschünt, nu het licht
soo Ü1 i», Michel Angelo's „Laatste Oordeel"
büna in de scherpe lünen welke het eens
moet hebben gehad. Het hooge plafond
waarin alle gerulsch zonder echo vergaat,
toont bet begin der wereld en der mensch-
heid. Van uit hun nissen peinzen de profe
ten, machtige, geweldige figuren, zoo over-
heerschend. dat alleen de verbeelding van
wie den St. Pieterskoepel bouwde, ze kon
Scheppen.
In gesuiael van zijde en van brocaat ko
men de kardinalen binnen; de Bisschoppen
dragen het pluviaal, de priesters de planeet,
de diakenen, de dalmatlek; alle prinsen der
kerk er zün er büna dertig aanwezig,
nemen, met den zilveren müter getooid,
plaats op hun roode stoelen. Verder volgen
de patriarchen, de aartsbisschoppen. de
bisschoppen, de abten, de prelaten, allen In
de gewaden hunner waardigheid.
Het Allerheiligste wordt uitgesteld. Men
wacht den Paus.
Achter tal de Sixtijnscbe kapel gaan de
deuren open en het gedruisch van talrijke
zen juist boven de roode baldakün van den
troen en taken daar een geheel mee te
vormen.
Rondom den Paus scharen zich de Pre
laten en dignitarissen, assistenten op den
troon, terwül de Kardinalen, de Aartsbis
schoppen. Bisschoppen. Patriarchen en Ab
ten hun hulde brengen aan den Opvolger
van den H. Petrus.
Vergezeld van een kleurig gevolg treedt
dan Kard. Laurenti, Prefect van de Congre
gatie der Riten, voor den troon en smeekt
den Paus den Zaligen Bellarmlno op te ne
men onder de Heiligen Mgr SebastlanI ant
woordt tn naam van den H. Vader bevesti
gend.
Z. H. Plus XI staat dan op en beweegt
zich langzaam naar den bldstoel. terwül de
LÏtSKle van Alle Heiligen wordt aangehe
ven Dezelfde ceremonie herhaalt zich voor
al de nieuwe Heiligen
De Paus zingt het Veni Creator en de
Oratie van den H Geest teruggekeerd op
den troon, aanhoort Hü voor de tweede
en derde maal de smeeklngen van Kard
Laurenti. En wanneer dan Mgr SebastlanI
plechtig verklaard heeft, dat de verschil
lende processen en het onderzoek naar de
wonderen met de grootste voorzichtigheid
hebben plaats gehad, staat Z. H Pius XI op
en spreekt met den müter op het hoofd, de
Heiligverklaring uit.
Met luider stemme de luidsprekers ver
spreiden s Pausen woorden door de dood
stille Basiliek geeft de Paus last, van de
Heiligverklaring. openbaar mededeellng te
doen, en heft dan het Te Deum aan Aan
het einde daarvan worden de nieuwe Heili
gen aangeroepen en de Paus zingt hun
eigen Oraties De Apostolische zegen sluit de
plechtigheid der Heiligverklaring. De Pon
tificale Hoogmis begint.
Het Is vroeg In den morgen en nog
frisch, maar reeds kaatsen er keien van het
Sint Pietersplein welke nog nagloeien
den feilen zonnebrand van gisteren, het te
kwistig daglicht terug en verblinden de dui
zenden die zich, nu al bezweet, zuchten
door de blank gebladerde steenwoestijn
welke zich strekt tusschen den wjjdschen
ellips det portici van Bernini De altüd Ove
rige straatverkoopers^ de waakzame huur
koetsiers en de bedaarde carabinieri blijven
angstvallig in de schaduw van den obelisk
welke over een paar uur wel minder dan
twee meter lang zal zün, maar nu een im
mense, donkere streep van koelte trekt over
het elndelooze blinkende plein.
Aan den voet van den breeden, traventü-
nen opgang tot Sint Pieter geven Itallaan-
sche infanteristen met stalen helmen en de
bajonetten op de geweren, scherp de ma-
jestueuae. golvende tanen der trappen aan.
In het midden Is een beetje gedrang; ge
heime politie, pausetake gendarmen en ce
remoniemeesters controleeren de over-
gangsbewüzen. Aan den linkerzükant. onder
den klokketoren, ziet de Zwitsersche Garde
toe bü het passeeren der dames in het
zwart met sluier en de heeren in rok
want daar leidt de weg naar de beste plaat
sen en naar dé tribunes; terwül een offi
cier zün manschappen nu en dan in de hou
ding laat springen wanneer een auto een
offlcleelen dignitaris voor voert. Rechts
in de donkerte der portici, aan de Bronzen
Deur, is heel de wacht der Zwitsers tn het
geweer. Voor een kardinaal staan de man-
schappen in de houding vanaf het oogen-
bilk dat zün auto stopt Aan een Blsschop
wordt alleen het saluut gebracht,
hij voorbügaat en langzaam zich
Daar de Scala Regia. Wie geen purperen of
groenen kwast aan z*n hoer heeft, moet men
de papieren tn zün handen toonen dat hü
«r ook in mag.
De „Voorwaarts” meldt: Een arbeider,
saam bü de N. V voorheen Zanen en
oep te Gouda, heeft tegen deze aanne-
'irma een aanklacht Ingediend wegens
diefstal ten nadeele van het Rijk Deze aan
klacht komt hierop neer De arbeider, werk
zaam aA den nieuwen weg Rotterdam
Den Haag, staat in aangenomen werk voor
30 ct. per M3 verwerkten grond Zanen en
Verstoep ontvangen van het Rük ongeveer berichten, een onderhoud met den heer E.
In de Dinsdag gehouden zitting van de
Tweede Kamer kwam o m. aan de orde een
voorstel tot toekenning van een renteloos
voorschot uit 's Rüks schatkist ten behoeve
van de Inrichting van de tramwegen Am
sterdam naar Edam en van Schouw naar
Purmerend voor electrische beweegkracht.
Hlerbü heeft de heer Va.i de Bilt zün spijt
betuigd, dat de belangen van de streek tus-
i hen Purmerend en Alkpiaar zoo weinig
zwaar wegen. Spr. zal echter niet tegen dit
wetsontwerp stemmen
De Minister van Waterstaat, de heer mr.
P. Reymer. constateert, dat dit wetsontwerp
Inderdaad toejuiching verdient. Deze zaak Is
In alle instanties onderzocht. De stoomtram
tusschen Alkmaar en Purmerend had eigen-
lük geen reden van bestaan. Deze tan trok
slechts weinig vervoer tot zich en vervalt
dus.
Het wetsontwerp werd uerna aangenomen
zonder hoofdelüke stemming.
Nadere overwegingen toegeaegd
Oe heeren M. S. Vaz Dlas, directeur van
het Persbureau M. 8. Vaz Dlas te Amster:
dam en mr. J. F. E. Bellnfante, secretaris
van de directie van genoemd persbureau,
hadden gisteravond naar aanleiding van net
besluit van de programma-commissie in
zake het doorgeven per radio van de beurs-
JU
-
volgens besteksvoorwaarden
de klpkarren gemeten.
Deze karren zouden 1 M3, in
houden, maar meestal moeten
zü niet volgeladen geweest zün.
Bovendien moeten meer treinen
zün opgegeven dan werkeUJk
vervoerd werden. Ook met de
kraan moet dit het geval zün
geweest. Volgens den indiener
van de aanklacht moet het Rük
daardoor voor ettelüke duizen
den guldens benadeeld zün.
Tal van arbeiders zün reeds
in verband met deze zaak ge
hoord.
Tot zoover het bericht in „De
Voorwaarts”.
Naar aanleiding van dit be
richt verzoekt de aanneemster
van deze werken, de N.V. voor
heen firma Zanen en Verstoep
te Gouda, mede te deelen. dat
de ware toedracht van de zaak
de volgendeis
„In April van dit jaar hebben
een of meer ontslagen arbeiders
op bet werk rijksweg Overschle
een aanklacht ingediend, welke
Inhield, dat er op dit werk
door de toezichthebbende be
ambten meer grond zou zün ge-
P. Weber, secretaris van den Radloraad.
Genoemde heeren hebben den heer Weber
hun bezwaren tegen die beslissing kenbaar
gemaakt, en verklaard, dat zü dit Ingrijpen
van de commissie beschouwden als een cen
suur op de persberichten.
Zü zetten voorts uiteen, dat vele tiendui
zenden In den lande, vooral onder de land
en tpinbouwende bevolking, naar de ver
schillende koersen der stapelartikelen luis
teren. omdat hun belangen ten nauwste
daarbij zijn betrokken, terwül ook daarnaast
tal van particulieren, bankiers enz. hun be
langen Lebb en bü het vernemen van de
beursnoteeringen uit New-York.
De heei Weber verklaarde, dat hü na
deze uiteenzettingen inderdaad de zaak In
een ander licht zag en deelde mede, dat hü
In de vergadering van as. Donderdag de
kwestie opnieuw aan de programmarommis-
sle zou voorleggen.