I
ff'
I
SPAARBOEKJES
DE NIEUWE HARING
O FF Rffl
WIIIIIIIIH
FIRMA DE LANGE DE MORAAZ - ALKMAAR
JJJ.I
Moderne Klokken
Slapeloosheid
ELCK WAT WILS
Het feestelijk onthaal van de
eerste vangst in vroeger tijd
owrf/'Ctfen
rente 3112 procent
PROVINCIAAL NIEUWS
BOEK EN BLAD
RADIONIEUWS
GEMENGD NIEUWS
Motorrenner verongelukt
l
Wat gij niet wilt, dat u geschiedt....
Nekkramp
3
f-
T
ZAADMARKT 94
Philips luidsprekers bij het
Leldsche Lustrum Spel
c/00?
\i
PETTEN
WORMERVEER
EGMOND AAN ZEE
Varhiiijjir; ■D3KWMJ4 btl schUnt dat onderweg da dImp Mn JnW»
rug gegleden is.”
i
SCHAGEN
PURMEREND
ANDIJK
SPANBROEK
c>
loUldb?
<^mL
kleine
een-
Een geslaafd experiment
door
lï
p
ff
i
4//
:S£S£SSSSS2S2
FABRIKAAT FA. v. d. MULE tf Co.'
KAMPEN
Nieuwe haring in het land.
Alle ziekten aan den kant.
huls
met
Ten
het
f/
Men hijst en sjouwt en trekt den last
Waarop zich ’t vaderland vergast
Nu vliegends buiten boord,
Het spoedigst schijnt nog *t langst:
En door het schuimend ros getorscht.
Smaakt spoedig Nêérlands dierb’re Vorst,
Den eerstling onzer vangst.
vragen voor $et hous Jf110
gaar,
tere
Uitslag verkooptng. De uitslag van de
door Notaris van Woerden gehouden ver-
kooping van een woonhuis te Landsmeer,
ten verzoeke van den heer O. Schekkerman,
is: kooper L. J. ten Have te Nieuwendam,
Tuindorp, voor f 4700.
Grondaankoop De Vereeniging „Trein
8.28" te Amsterdam heeft van den heer H.
8. Eriks, alhier, terreinen aangekocht, ge
legen nabij het Korfwater, met de bedoe
ling daarop een tweede Kolonlehuis (kleu-
terhuis) te stichten.
tengevolge van de zomerwarmte, overwint
men spoedig door het gebruik van een paar
MUnhardt’s Zenuwtabletten. Buisje 75 cent.
Soms kwam het voor, dat de Feeder, uit
wiens lading de haring afkomstig was, mede
reed: In gestrekten draf reed het wagentje
tusschen een haag van toeschouwers door,
die van het Jagerypakhuls aan de West-
havenkade tot aan den Korenmolen aan
den Kortendljk stonden opgesteld en het
met juichkreten begroetten. Het schouw
spel trok telken jare opnieuw aan, want de
gedachte dat de nieuwe haring er weer
was, gaf de zekerheid van leven en bedrij
vigheid, waardoor alle handen volop werk
eenlge andere oorzaak ontstaan, onverwijld
kennis te geven aan den burgemeester en
tevens aan de daartoe vanwege de gemeente
aangestelde hooistekere, die steeds tot on
derzoek daarvan moeten worden toegelaten.
ZIJ zijn verplicht op last van den burge
meester of van de hooistekere, de bedreigde
voorwerpen terstond van de plaats te verwij
deren en verder 'al datgene aan te wenden,
wat hem door of vanwege den burgemees
ter of de hooistekere wordt bevolen.
De nieuwe haring was een zeebanket, zóó
geliefd, dat het op de tafel der aanzien
lijken niet mocht ontbreken; aan een groot
diner was de nieuwe haring een op prijs ge
stelde primeur en wie deze het eerst kon
aanbieden, mocht zich daarop verhoovaar-
digen. Vandaar dan ook, dat de vlschhan-
delaren in de groote steden geen kosten ont
zagen om het zeebanket zoo spoedig moge
lUk in hun winkel voorhanden te hebben.
Bovendien is de haring een gezond voedsel,
vandaar het rijmpje:
Burgert, stand Geboren: Dirkje, d. van
J. de Rooy en A. L. M. Machielse. Johanna
Margaretha, d. van P. Limmen en J. Com
mandeur.
De opvoering van het Leidsche Lustrum
Spel „De Vliegende Hollander” op het Ka-
germeer kan men uit een technisch oogpunt
als een evenement beschouwen.
Heft aan, heft aan met feestgeschal
Want de eerste jager is aan wal,
HU bracht uit ’t noorden mee, het puik
van s werelds visch.
Heft aan het vaderlandsche lied!
Het vischje, dat ge uw hulde biedt,
Is *t sieraad onzer disch.
Aanrijding Op de Marktstraat bad gis
termiddag een aanrijding plaats tusschen
een aangespannen rUtuig en een wielrUder,
waardoor het rUwiel van dezen laatste ge
heel vernield werd en zUn kleederen waren
gescheurd. Volgens getuigen deed de stal
houder zün paard plotseling een draai ne
men, zonder vooraf een teeken te geven.
WU1 de stalhouder niet genegen bleek de
aangerichte schade te vergoeden, werd van
deze aanrijding aangifte gedaan bü het Bu
reau van Politie.
Gemeenteraad In de raadsvergadering
van Vrijdag 11 dezer, komt de nieuwe be
lastingregeling aan de orde, welke het ge
volg is van de nieuwe financieels regeling
tusschen rjjk en gemeente.
HarddraverU De Vereeniging voor
Paardensport te Wormervcer heeft besloten
dit jaar wederom een groote handicap-dra-
veri; te houden op Woensdag 20 Augustus
a.s. Aan het Gemeentebestuur werd reeds
verzocht de beschikking te mogen hebben
over den Zaanweg van de Zaanbrug tot de
Stationstraat. Er werd besloten een totaal
bedrag van f 500 aan prijzen uit te loven,
terwijl door burgemeestc Cluysenaer een
medaille voor den prUswlnner werd aange
boden. Om de deelname aan deze harddra-
verU te bevorderen, werd tevens het besluit
genomen voor elk uitkomend paard een
vergoeding aan den eigenaar te verstrekken.
Aan de harddraverU. die in den namiddag
zal gehouden worden, gaat des morgens
een ringrijderU vooraf voor leden der ver
eenlgtng en belangstellenden. Wijl de kas
van de Vereeniging voor Paardensport den
Bovenstaande schetsteekening is van het bouwplan der R. K. UnivereHeit te Nijmegen. De indeellng van het gebouw is als volgt:
Begane grond: Entree, Hal met trappenhuis. Kamer autoriteiten, wachtkamer professoren. Kamer pedel. Receptiezaal, Aula,
benevens vestiaire met toiletten. Verdieping: Corridor, groote collegezaal, met twee kleine collegezalen, vanaf de
corridor toegang naar de galerij van de Aula
:nde luidsprekergroepen werden Ingescha
ld, zoodat het geluid als het ware met den
'meewandelt. Dit verkrijgt men door
lerschakelen van de eene luldspreker-
Donderdagavond is een der deelnemers aan
de heden te Assen te houden motorraces
bU een gevaarlijke bocht tweemaal over den
kop geslagen en daarna in een sloot terecht
gekomen, waarbij de motor op hem terecht
kwam. Het was een Spanjaard, die op een
Harley Davidson reed. HU werd naar het
ziekenhuis vervoerd waar geconstateerd
werd, dat zün rechterbeen beneden de knie
gebroken was.
Afgedreven Donderdagavond, ongeveer
6 uur, was G. 3., alhier, met een klein roei
bootje in zee gegaan. Ongemerkt verwijderde
hU zich steeds verder van de kust. Toen hU
wilde terugkeeren. bleek dit met zUn ge
brekkige riemen niet zoo gemakkelük.
Op het strand merkte men al spoedig, dat
G. 8., ondanks stevig roeien, reeds een D4 i
2 K.M. in zee was en in noordelijke richting
afdreef. Met het bloote oog was van het
bootje niets meer te zien dan een donker
streepje op de uitgestrekte vlakte
Het pleiziervaartuigje de „Prinses Juliana”
werd spoedig door den heer Aris Gravema-
ker in gereedheid gebracht. Voorzien van
eenlge geoefende roeiers had men vrU spoe
dig den eenzamen schipper bereikt.
Dankbaar stapte hU over in de ..Prinses
Juliana”, die hem na eenigen tUd behouden
aan land bracht.
Egmond Zeeër Paardensportvereeniging
Op 2 Aug. as., des nam. te 2 uur. is het
bestuur van bovenstaande vereeniging voor
nemens, den jaarlUkschen strandren en
draverijen te doen houden.
Nam aan dezen wedstrijd het vorige Jaar
een 15-tal paarden uit verschillende ge
meenten uit Noord-Holland deel, thans is
het bestuur van een grootere deelneming
verzekerd.
Deze wedstrijden hebben steeds een groote
belangstelling. De duizenden badgasten en
niet minder de Egmondsche bevolking, kun
nen op gemakkelUke wUze aan de duin
helling de verschillende nummers gadeslaan.
De wlsselbeker, het vorige jaar gewonnen
Zwemsport. Zondag verleent P. Z. en
P. C. alhier, haar medewerking bU de te
Edam te houden demonstraties van zwem
men, redden van drenkelingen, enz.
Schoolfeest R. K. School Het plan be-
staat dat de leerlingen van de 4 hoogste
klassen der R. K. Schooi alhier, op Dins
dag 15 Juli as. een schoolreisje zullen
doen naar Bussum. Het vertrek heef', plaats
’s morgens om 8.08 terwijl de feestvierders
des avonds om 19.37 wederom in Wormer-
v4er arriveeren. In Bussum zullen de noo-
dige ververschingen verstrekt worden in de
uitspanning ,4e Gooische Boer” aan den
Laarderweg.
Niet zoodra was de haring van Vlaardln-
gen onderweg of de Hollandsche driekleur
werd uitgestoken; het nationale feestbanket
was aangekomen, het v was feest In Neder
land, de vlag wees hét uit.
Doch de reeders wenschten, dat vóór de
nieuwe haring op eenige tafel verscheen,
de landvorst en zün gezin de eerste
proef zou ontvangen en zU haastten zich
om de eerste haring in allerijl aan den Stad
houder. later den Koning en Koningin aan
te bieden, waarbU een schrijven werd ge
voegd, waarin zU hun hulde betuigden....
Uit de uitgebrachte lading werd een ge
deelte voor dit doel gesorteerd en verpakt
in kleine vaatjes, die in later Jaren oranje
geverfd, geplaatst werden Ir. een mand, die
achter de sjees werd bevestigd, welke ver
sierd was met een z.g. haringvlag en ge
trokken werd door twee paarden, want de
primeur moest zoo spoedig mogelUk ten
paleiee worden bezorgd: Kikkert zong im
mers in zün Neerlands Groote Visscherü
(1827):
door den heer K. Nottelman uit Petten, be
looft weer een spannenden strijd te geven.
Benevens dezen beker stelt het bestuur
een gezamenlijk bedrag van ongeveer t 250
i f 300 beschikbaar.
Werden vorige malen geen beroepsdravers
toeftelaten, ook voor dezulken Is thans een
rubriek ope’hgesteld. Het bestuur is van
meening, dat hierdoor de course aanmerke
lijk meer belangstelling zal ondervinden.
In den polder Nesse bU Boskoop heeft
zich een geval van nekkramp vborgedaan
bü een kind van acht maanden. Het kind
is in het Acad. Ziekenhuis te Leiden opge
nomen. I
I1BE. 1Ur«
beneden 1 jaar;
varkens 1097,
I
van bestemming worden verzonden. De
wagens, die daarvoor dienst deden, werden
dienzelfden dag nog voor het Jagerypak-
gejaden. hetgeen ook de noodige drukte
zien bracht, want er kwam weer wat
te zien.
De wagens, die gereed waren, mochten
echter niet eerder vertrekken voordat alle
wagens waren geladen; om eerder vertrek
ken te voorkomen werd een lijn dwars over
de kade gespannen, waarachter de wagens
zich opsteldcn.
Waren eindelUk alle wagens geladen, dan
namen de koetsiers plaats; de Commissaris
van Politie sloeg op een bekken, de lUn viel
en een algemeen gehol volgde. Reed men
eerst naast elkander, spoedig kwam men
elkander voor en reden de wagens in lange
rü de stad uit naar de plaats van hun be
stemming en overal langs dep weg trokken
zU de aandacht door de nationale vlag,
waarop de woorden: „Nieuwe haring”, welke
op lederen wagen was geplaatst. Het werd
een wedstrpd. wie de bestemming het eerst
zou bereiken, immers de wagens vervoerden
een kostbaren last, waaraan voor de visch-
handelaren in de steden wat te verdienen
viel; zij verkochten Immers d» nieuwe ha
ring voor f 150 en meer per stuk.
BU
al
Voorkoming van brand door hooibroei
B. en W. dezer gemeente vestigen de aan
dacht der ingezetenen op artikel 158 der
AÏgemeene Politieverordening voor deae ge
meente, luidende:
Houders van hooi, stroo en andere licht
ontvlambare stoffen zUn verplicht van ieder
ontdekt gevaar van brand, door broeiing of
Nog steeds komt het voor, vooral in
onze groote steden, dat er klachten geuit
worden over „radlo-hlnder". Hieronder
wordt verstaan het laten spelen van een
luidspreker met een dergelUke geluidssterkte,
dat de in de nabUheid wonenden wel moeten
„meegenieten", of ze hierin lust hebben of
niet. Dat dit dikwijls zeer onaangenaam kan
zUn, is te begrUpen. Wanneer elk luisteraar
inziet, dat hU ook in zUn eigen belang geen
aanleiding moet geven tot „radlo-hlnder"
dan is dit de beste oplossing van deze
moeilUkheld.
In enkele gemeenten zün reeds politiever
ordeningen u'tgevaardlgd, waarbij de veroor
zakers van radlo-hlnder gestraft kunnen
worden, zoodat bet storen der buren daar ook
langs gerechtelUken weg onaangename ge
volgen kan hebben.
Ook in Rotterdam bestaat een dergelUke
politieverordening. De Rotterdamsche politic
heeft thans een communiqué aan de pers ge
zonden, waarin ieders medewerking wordt
verzocht, om radlo-hlnder te voorkomen. Hoe
wel het niet in de bedoeling ligt, onmiddel-
W- streng op te treden, «al de politie. Indien
.sommige radio-luisteraare geen medewerking
■Het folkloristische rijdschrift „Eigen Volk"
geeft in zün zomermaand-nummer een in
teressante bUdrage over den nieuwen haring
en de wijze, waarop de eerste vangst in
vroeger Jaren feitelUk onthaald werd te
Vlaardingen. WU laten hier een gedeelte
van het artikel volgen:
„Onder de uitgevaren schepen bevonden
zich ook de z.g. „Jagers".- Daar de eerste
vangsten gering waren en het te kostbaar
was het schip met een kleine lading te laten
terugkomen, ondervingen de reeders dit be
zwaar door de Jagery, een vereeniging, die
leder Jaar aangegaan werd, -de zoo juist ge
noemde Jagers huurde, die dlendsn om de
door de andere schepen gevangen haring op
zee over te nemen en zoodra voldoende hoe
veelheid aan boord was, deze zoo spoedig
mogelUk huiswaarts te brengen. Een enkele
maal kwam het voor, dat van de Marine
Jagers konden gehuurd worden. BU de
reeds genoemde wet was het den jagers ver
boden zelf de haringvangst uit te oefenen,
zU moesten bovendien een speciale vergun
ning hebben om als jager haring uit de
vloot te mogen afhalen.
Kort na 24 Juni zooals gezegd de da
tum, waarop met de vangst begonnen
mocht worden begonnen vele oogen zich
te richten naar den Vlaardingschen toren
om te zien of de torenkUkere, die met hunne
zeekUkere naar zee tuurden om te zien
welke schepen de Maas binnenvielen, de
Jageryvlag nog niet geheschen hadden ten
teeken van aankomst van den eersten jager.
Werd eindelUk de Jageryvlag een
blauwe vlag met wit langwerpig vierkant
middenstuk, waarop de afbeelding van een
schip, welke vlag ook door de Jagers werd
gevoerd en waarvan nog een exemplaar in
de Vlaardingsche Oudheidkamer hangt
zichtbaar, dan klonk al heel spoedig door de
stad het geroep „een sein op, een sein op”
en in het stille stadje, waar alles even rustig
■scheen, kwam op eens leven en beweging.
Het geroep ging voort door de-smalle kron-
kelende straatjes, de deuren gingen open en
Iedereen spoedde zich havenwaarta, naar
het Jagery-pakhuis, waar het schip straks
■ou meeren.
Een ieder was nieuwsgierig, want met de
lading haring bracht de jager nieuws mede
van de vloot, verwanten verwachtten nieuws
van hunne familieleden, de reeders over den
stand van de vangst.
Die aankomst van de eerste haring was
een gewichtige gebeurtenis voor de stad.
Immers beteekende dit het begin van het
seizoen, dat werk bracht in tal van bedrij
ven.
Menig dichter heeft zUn lier gestemd om
deze gebeurtenis te bezingen; H van Over
vest Kup bezong ze in zijn „Vaderlandsche
blUdschap", in zUn „Bemoediging aan mUne
landgenooten” en in zUn „Blijde aankomst
van de eerste haring”; P. J. Kikkert bezong
dit feit in „Neerlands Groote ViascherU".
waar hU dichtte:
bodem laat zien, werd tevens aan het lïe-
stuur machtiging verleend de KonlntaUks'
goedkeuring aan te i
den van een loterij van 2000 lotend waar
van de prijs f 0.50 per lot bedraagt.
Voor het eerst is bU het opvoeren van een
openluchtspel uitsluitend gebruik gemaakt
van mechanische geluidsweergave van de
muziek en het gesproken woord en als zoo
danig kan men de Leldsche Lustrum-Com-
mlssle slechts loven voor haar initiatief. Er
varing op dit gebied bestond nog ntet, om
dat opvoeringen op een dergelijke groote
schaal nu eenmaal tot de zeldzaamheden be-
hooren. Men wist vooraf, dat verschillende
technische moeilijkheden zich zouden voor
doen, waarvoor een oplossing gezocht moest
worden. Welke deze moeilijkheden waren,
was vooraf niet vast te stellen, aangezien
zulks van plaatselUke omstandigheden kan
Zoo Juist vertelde ik, dat de sjees was
versierd met een ag. haringvlag; hiervan
kan men nog twee verschillende exemplaren
In de Vlaardingsche Oudheidkamer zien
hangen. De een bestaat uit een oranje-wlt-
oranje baan met op de witte baan de
woorden: „voor den koning” in zwarte let
ters; de andere vlag beeft de nationale
kleuren en op de witte baan de woorden:
„voor de koningin” in swart-vergulde let-
ters.
Was de sjees met hare lading eenmaal
weg. dan werd de overige lading van ’t schip
gelost. De vaten werden geopend, kwaliteit
beoordeeld, de afslag begon.
Op dezen dag bleef het ongewoon druk in
de omgeving van het Jagery-pakhuis, op
welks eerste verdieping de reeders met
hunne hulsgenooten in feestelijke stemming
bijeen waren om het levendige schouwspel
aan te zien, dat zich op de kade afspeelde.
Somtijds hielden de reeders op den avond
van dien dag ‘n gezamenlUken maaltUd.
waar het vroolUk toeging en waar speciaal
voor deze gelegenheid vervaardigde verzen
werden gezongen en menige „drinkconditie”
werd ingesteld op een rijke JagerU, een ge
zegende vangst, de scheepjes aan heur
wand, Nêérlands vlag, ens.
De verkochte haring moest nu zoo voe-
Waterpolo In een competitiewedstrijd
Donderdagavond te Krommenie gehou
den, verloor het tweede zevental van P. Z.
en p. C. van de Ham 2 met 50. Het
eerste verloor van de Ham I met 10.
geven, maatregelen moeten nemen. WU twU-
felen er échter niet aan, of alle luisteraars
zoowel in Rotterdam als elders, zullen zeil
het belang Inzien van het voorkomen van
dergelUKen rediohlnder.
WU ontleenen het volgende nog aan de ar
gumentatie van de Rotterdamsche politie
Het is allerminst prettig naar een pro
gramma te moeten luisteren, dat men op het
oogenbllk liever niet hoort. Niemand zal op
de gedachte komen om op een gegeven dag
met een scheepsroeper voor het geopen
de raam zUn meenirtg te gaap verkondi
gen. Hetzelfde wordt echter in zekeren zir
door sommige radlo-lulsteraars wel gedaan
door mldoel van hun luidspreker. Bovendien
rijn er vele menschen die graag rustig van
hun tuintje of waranda genieten en dat ge
not zien, of liever hooren bederven door een
al' te luiden luidspreker. Ook studeerenden
en zieken kunnen ernstig gehinderd worden
door de radio of gramofoon van hun buren.
Er is dus reden te over om de radio ot
gramofoon niet luider te laten spelen dan
noodlg is om van een volkomen weergave te
genieten en w op te letten, dat de muziek
voor anderen niet hinderiUk kan zijn.
de jagers die later aankwamen had
dat feestelük vertoon niet plaats: dat
was alleen weggelegd voor den eerstaanko-
mende.
Op deze wyze deed de nieuwe haring zUn
intrede in ons land, maar van dit feeste-
lUk gebeuren is weinig overgebleven.
Toen op het einde van de vorige eeuw de
JagerU niet meer gehouden werd, verdween
het levendige tooneel, dat de komst van den
eersten jager met zich bracht; het hUschen
van de Jagerijvlag verdween daarmee ook.
zoodat men nog slechts den rooden bal of
de andere seinen ziet verschUnen- ook het
geroep van „een bal op. een bal op!” werd
steeds minder en is zelfs in de enkele Jaren
tUds nagenoeg geheel verdwenen. Tegen
woordig verneemt de torenkijker telefonisch
uit Maassluis welk schip er binnenkomt,
hetgeen hU daarna bericht aan het kantoor
waartoe het schip behoort.
Noodwendig heeft een en ander ten ge
volge gehad, dat de aanbieding van de
nieuwe haring ook vereenvouc(!gd werd; het
gerU met de sjees verdween: het sierlijke
wagentje met de twee vurige paarden moest
plaats maken voor 'n prozaïsohen auto,
versierd met twee vlaggen waarin de op-
perkeurmeester de vaatjes niéuwe haring
naar het paleis in Den Haag of naar het
Loo brengt; dat is al wat er van overbleef."
Jubileum De heer W. Prins alhier,
herdenkt 12 Juli as. den dag, waarop hU
voor 25 jaren in dienst trad bU de fa. J.
Plas, timmerman en aannemer, alhier.
afhangen en daarom moest men wachten
totdat het geheelé decor gereed was en de
repetities een aanvang konden nemen.
In het algemeen is het bij openluchtopvoe
ringen, uit een technisch oogpunt bezien,
niet mogelUk op het tooneel zelf microfoons
te plaatsen en de spelers zelf daarvoor te
laten spreken, omdat de luidsprekers, welke
gewoonlijk achter de sprekers in het decor
geplaatst worden, weer op de microfoon zou
den teruewerken, waardoor een storende te
rugkoppeling zou ontstaan. Bovendien is de
werkingsfeer van een microfoon beperkt en
daar de sterkte van het geluid, dat de mi
crofoon treft, omgekeerd evenredig is met
den afstand waarop de spreker zich bevindt,
zouden, wanneer de spreker niet steeds op
dezelfde plaats bhjft, onder het spreken zeer
ongewenschte variaties in sterkte het gevolg
zUn. Het gebonden zUn aan een bepaalde
plaats bU het spreken is natuurlUk voor de
actie der spelers zeer bezwaarlijk. De regie
heeft dit bezwaar Ingezien en heeft daartoe
in overleg met den Technlschen Dienst van
Philips tot andere middelen haar toevlucht
genomen, waardoor tevens het bezwaar on
dervangen werd, dat dilettanten zelf spre
kende optreden waarvan in de prakrijk ge
woonlijk niet veel terecht komt.
Het tooneel van „De Vliegende Hollander"
is ongeveer 100 M. breed en springt °P en
kele plaatsen ver terug. De afstand tusschen
decor en het publiek bedroeg gemiddeld circa
75 M. Het tooneel is in 4 groepen verdeeld,
die elk door een groep luidsprekers „bestre
ken” worden. De afstand tusschen de ver
schillende luidsprekergroepen bedroeg onge
veer 30 M. Iedere groep bestond uit 3 elec-
tro-dynamische luidsprekers voor groot ver
mogen van het laatste type.
Om de bezwaren, verbonden aan het zelf
spreken van optredende acteurs, te onder
vangen, werd besloten voor hét preken
eenlge beroepsartlsten te nemen en deze te
laten optreden in een provisorisch ingerich
te studio achter het decor.
Teneinde te verkrijgen, dat het geluid
steeds zooveel mogelUk uit de richting van
den acteur komt, was de installatie dusdanig
uitgevoerd, dat bü het zich van links naar
rechts bewegen van den acteur, achtereen-
62 Jaar, volgens van links naar rechts ook verschil-
Tem
kè(<
act)
het
groep op de andere door middel van speciale
potentiometers.
BU het Leidsche Lustrum Spel werd ook
de muziek mechanisch weergegeven door
middel van gramofoonplaten met een gramo-
foonopnemer. Helaas is de kwaliteit van
deze platen zeer tegengevallen. ZU vertoon
den verschillende grove technische fouten.
Het was dus wel een zeer ondankbare taak
voor Philips Radio om met deze slechte pla
ten een dragelUke weergave te geven en dit
is ook voor den componist, den heer Ver
meulen, een groote teleurstelling geweest.
Bü de muzlekweergave waren eveneens
verschillende problemen op te lossen, zooals
de synchronisatie van den koorzang met de
muziek van de gramofoonplaten. Ook hier
voor werd de oplossing gevonden en dit ge
deelte is zeer geslaagd. Men zal zich wellicht
hebben afgevraagd waarom de weergave van
de luidsprekers op den toren en achter in
het kasteel niet dezelfde was als van die op
het voorplein. Dit verschünsel moet worden
toegeschreven aan het richt-effect van de
gebruikte luidsprekers, zoodat de toehoor
ders, welke Juist zaten in de kegelvormige
werkingsfeer van de luidsprekers, het best
konden hooren. De toeschouwers, die echter
gezeten waren bulten deze werkingsfeer,
konden minder goed verstaan. Door de groo
te breedte van decor en tribunes was dit be
zwaar niet te ondervangen.
Men' heeft thans de ervaring opgedaan,
dat het voortaan aanbeveling verdient de
tribunes minder breed, maar wel meer in de
diepte te bouwen.
Nu de opvoering van ,De Vliegende Hol
lander" door de Leidsche studenten weer
achter ons ligt, kan men, alles te zameu ge
nomen, zeggen, dat, niettegenstaande enke
le onvolmaaktheden, dit experiment als ge
slaagd kan worden beschouwd.
Boekzaal der geheele wereld, No. 12, 1930.
Adm. Langestnat 70. Tilburg. Ab f 5.— per
jaar. De nummers loopen van 6549 tot 6641
dus weer 'n 90 nieuwe uitgaven besproken.
Veel boeken van beteekenis worden kort en
juist besproken, o.a. Als de Ooievaar komt,
't overal geprezen werk van Lisbeth Burger;
Het Christendom en de wereldgodsdiensten,
door Prof. A. Schwetzer: Jonge Helden van
Hardy Schilgen S. J. etc. Zeer lang - is de
lijst van romans, oorspronkelUke en ver
taalde, Patachou. Petit Garton wordt nog al
hardhandig aangepakt; veel besprekingen
van Engelsche werken door J. Panhuysen;
het boek van Muls: Melancholia, van P.
Stracke S. J.: De Doornenkroon van onze
Heer; Critiek en Beschouwing van Urbain
van de Voorde, enz. enz. Wat ’n werk is
hier gepresteerd! Wat een steun voor onze
Leeszalen en Bibliotheken.
Eage waterstand in den Polder
gevolge van den geringen waterval is
water in den polder zoodanig beneden peil,
dat het verkeer te water daarvan grooten
hinder ondervindt.
Ten einde hierin verbetering te krUgen,
beeft het bestuur van den polder Groot-
slag besloten het zeewater in te laten.
Landbouwtelling 1930 BU het samenyel
len der lUsten betreffende veestapel en
grondgebruik, naar aanleiding van de in
1930 gehouden landbouwtelling, bleek in de
gemeente aan vee in en buiten de gemeente
aan oppervlakte grondgebruik het navolgen
de aanwezig te zün.
Aan vee verdeeld over 160 eigenaars in de
gemeente 94 paarden. 1877 runderen, ver
deeld in 28 stuks springstleren, 1215 stuks
melkkoeien, 9 stuks mestkalveren. 14 stuks
ander mestvee (geen mestkalveren) 277 st.
jongvee boven 1 Jaar en 334 stuks beneden
1 jaar; 1460 schapen, anders dan heldescha-
pen verdeeld in 675 stuks boven 785 stuks,
bokken en geiten 41;
verdeeld in 286 stuks
biggen beneden 6 weken, 139 stuks fokzeu-
gen, 447 stuks van 6 tot 60 K G., 133 stuks
van 60 tot 100 K.G., 92 stuks boven 100
K.G.; kippen 4839, verdeeld in 1948 stuks
kuikens en 2891 stuks oudere kippen;
den 587 verdeeld in 81 stuks eendenkuikens
en 506 andere eenden.
Aan oppervlakte grondgebruik werd over
17Q personen, verdeeld in: eigen land 708.74
H. A., pachtgrond 600.71 HA., in pacht van
ouders 812.50 ha. onderverdeeld in: bouwland
in de gemeente gelegen 149.17 H.A. bouw-
1 i*jUen de gemeente 13.10 H_A., gras-
l 1138.72 H.A., tuingrond 5.11 HA bóom-
■rden 3.51 H.A., glascultuur aantal 1 rul-
-platglas 1188 stuks, staand glas onver
warmd 2945 M3-
I r
Bnrgeri. stand Cornelia, d. v. P. Stam
en van C. Hendriks.
Overleden: Geertje Appel, oud
echtgenoot van Thames Mplder.
Te Alphen a. d. RUn is bU het kindje
van. acht maanden van den heer M., nek
kramp geconstateerd. De kleine is naar het
academisch ziekenhuis te Leiden overge
bracht.
