Buitenlandsch cdCieüws
I
FEUILLETON
1
UIT HET RIJKE NATUURLEVEN
Het feest der Zestigduizend in het Teeken
des Kruises
VAN ONBEREKENBARE GEVOLGEN
I
DERDE BLAD
ZATERDAG 5 JULI 1930
Zonnewende
Ontploffing in een fabriek
Dooden, gewonden en groote schade
Heftige kamerzitting
Uit onveilig Amerika
De klaagmuurcommissie
Gevangene in een matras genaaid
Een belangrijk getuigenis
BRIEVEN UIT BEGIJN
De katoenindustrie in Lancashire
KORT NIEUWS
v.Rossem’s
Naar het Engelsch
(Wordt vervolgd).
I
I
Gemengde (Buitenlandsche
^Berichten
De nieuwe Finsche regeering
gevormd
Pauselijke onderscheiding voor
kanselier Schober
50 jaar openbaar on üwijs
in Frankrijk
De weg der Duhsche
Rijkshervorming
De Londen«che Vlootovereerkomst
bijeen
Dien avond gingen zü weer op bet meer
Pensioenen voor oorlogsveteranen
vorige
dieren
nu
Bulletin).
4
Volgens
geredeneerd
tusschen misdadigers benden.
De strijd
BIOLOOG.
Berlijn. 4 Juli 1930
Een rapport over haar toestand
ojrgemareheerrf met eigen
der
30 cent per half ons.
HOOFDSTUK VIII.
waar
I
De ultra-nationalisten er niet in
vertegenwoordigd.
Gisteravond heef de als kabinetsforma
teur aengewezen Senator Svinhufvund de-
dat
ziet.
toch niet eerder vertrekken.”
buiging verliet hü toerfrijlings zijn
zou
in
gen."
..Zeker. maar waarom heeft u een van
de bedienden het telegram niet gegeven?"
mij
dat
zou
r
nelijke schuchterheid
meester gemaakt.
Lord Austin nu
to.
„Ik heb haar gisteren bij de Braconniers
gezien. Ze is een Francalse. Sir Henry gaat
heel voorzichtig graaf de Beaumont voorbe
reiden. Het is alles zoo droevig, dat Ik er
heelemaal door van streek ben. Wilt u er
vooral niet tegen onze gasten van spreken?
Ze kenden die dame niet, maar het zou
toch zoo n treurlgen indruk maken."
..Ik zal er niet van spreken
Het leek, of het Edna goed had gedaan,
dat zij er iemand lets van had kunnen ver
tellen. Massingham zag er altijd nog even
slecht uit.
„U schijnt zich ook niet zoo heel goed te
voelen?" vroeg zij deelnemend.
„Néén; ik was juist op het punt, een tele
gram aan een vriend te verzenden Ik heb
slechte tijding ontvangen en ik vrees, dat ik
u zal moeten vragen, mij te verontschuldi- lijk kwam nu weer de blonde heer de trap
- af. Hü ging niet door den hoofdingang, maar
klom over de heg in het bosch. Toch was
zjj niet zoozeer verbaasd: zeker wilde hü niet
jOmdat dit van zeer privaten aard is en gezien worden, zoo aangedaan als hü was.
Hoover heeft het wetsontwerp geteekend,
waarbij n maandelüksch pensioen van 13 tot
40 dollars wordt toegekend aan veteranen
uk den grooten oorlog, die sedert den oorlog
in het burgerlijk leven ongeschikt zün gw
worden.
„Negen van de tien vrouwen heb
ben In dit leven een taak te vervul
len.”
„Ja, en de tiende zou ook trouwen
als zij de kans kreeg
Sir Hugh Sterne haar tot de zijne zou ma
ken, was hem onuitstaanbaar.
Terwül hü naar Mere Court terugging, be
dacht hü. dat Phyl dus pas haar moeder had
verloren, maar dat zij er niets van wist. De
Lestrange s en hü waren de eenigen. wien
haar identiteit bekend was
„Ik heb zoo half en half lust, om dat jonge
ding eens in te lichten", sprak hü ta zich-
zelven. „Hou zou Sir Hugh het vinden?....
Ik denk niet dat het hem zoo erg bevallen
zou. die gedachte, dat haar vader in de ge
vangenis gestorven is. beschuldigd van ver
duistering! Het zou mi) zelfs niet verwonde
ren. als hü dan geheel van haar afzag!"
Voor het oogenblik wist Massingham waar
lijk niet, wat hü doen zou. Het geheim had
z’n waarde; maar als hij zelve het Sir Hugh
vertelde, was het toch nog niet gezegd, dat hü
er veel bü winnen zou.
„Ik zal het maar wat langer voor
houden”, overlegde hü- „Ik ben zeker,
Sterne een hekel aan mü heeft. Het
hem verschrikkelijk het land opjagen, als hü
wist, dat ik het meisje, dat hü Hef heeft, in
mün macht heb. Maar zij zal mü nu wel
ontzien, als zü. zooals dit waarschünlük het
geval zal wezen, het niet voor hem zal willen
weten voor nA haar huwelük."
Op Mere Court teruggekomen, gaf hü een
van de bedienden orders, om voor hem te
pakken en zelve kwam hü gereed en gekleed
beneden, juist toen het gezelschap In de hal
büeen was, even voor het diner.
Phyllis was er nog niet. Een onoverwin-
Daar Massingham, volgens zün eigen zeg
gen. immers zoon haast had. om naar het
postkantoor te gaan, maakte hü dan wel een
omweg! Want hü ging de portierswoning
binnen en begaf zich naar het vertrek,
Camilla de Beaumont lag.
Toen Mrs. Dempster, de portiersvrouw.
dien wanhoopskreet hoorde van: ..Camilla! O.
Camilla!" dacht zü. dat de echtgenoot van
de overledene was gekomen. Zü wilde hem
niet storen en kon dus niet anders doen,
dan maar kalm afwachten. Dit op zichzelve
beschouwde het nüvere vrouwtje als een ware
bezoeking; vooral op een waschdag. Toch had
zü innig te doen met den man. dien zü nu
duidelijk hoorde snikken en zelve kreeg zü
tranen in de oogen.
Opeens hoorde zü wielgeratel en onmlddel-
Zeven Bedoeïenen zün gearresteerd, die
ervan worden verdacht de hand te hebben
gehad in den moord op Eileen Smith, een
Engelsch meisje, dat 27 Juni werd doodge
schoten toen zü met haar verloofde een
autotocht maakte.
De H. Vader nee ft aan den Oostenrük-
schen bondskanselier Schober, als blijk
van zün welwillendheid en uit waaideerlng
voor de verdiensten van den kanselier, het
grootkruis van de Prins-orde geschonken.
zou dan. om zoo te zeggen, druk bezig
met de koolzuur-ontlefiing. Met heel
vermogen zou ze aan die zijde in die werk
zaamheid opgaan Maar de schaduwzüde
verkeert voor die werking In minder gunstige
omstandig! eden. Ze zou nu. omdat ze veel
minder licht ontvangt haast „niets doen aan
zuurstof-productie”. Deze züde zou dus veel
meer „gelegenheid" hebben voor een andere
levensverrichting; den groei. Zoo vond men
het dus goed te verklaren, dat de schaduw
züde sterker groeit dan de llchtzüde. met het
bekende gevolg.
Bü een ontploffing In een verffabriek te
Castleford in Yorkshire werden tien perso
nen gedood. 14 zwaar en een aantal an
deren licht gewond. Het fabrieksgebouw
werdw geheel verwoest, terwül de omringen
de perceelen groote schade opliepen.
Duizenden ruiten wrden In den omtrek
verbrijzeld, terwijl '^rscheidene personen
uit het publiek gekwetst werden door de
In het rond vliegende glasscherven.
roeien en eerst toen genoten zij innig van
elkaar.
Bü het ter ruste gaan dacht zü:
„Overmorgen kan Ik pas wat van vader en
moeder hooren. Hè, wat verlang Ik naar dien
brief!.... Verbeeld je, dat zü eens nlèt hun
toestemming gaven!.... Maar daafr is immers
geen enkele reden voor! Wel neen; daarover
hoef Ik mü niet ongerust te maken!”
ftaitlef een nieuwe regeering gevormd, op
burgerlijken grondslag
Hoewel de leiders
tische en scherpst
Lappo-bewegtag1 zich
Toch de vrijheid niet veroverd
Een berucht New-Yorksch Inbreker,
een straf van 25 jaar ondergaat In de Stag
Sing-gevangenis, Is dezer dagen büna ont
snapt door zich te verbergen In een matrad
die uit de werkplaats der gevangenis naar
het station zou worden gebracht.
Op gevaar af den dood te vinden door
verstikking, liet de gevangene zich door zün
kameraden in de matras naaien en bleef
zoo eenige uren liggen voor de matras op
een vrachtauto werd geladen.
In dit benauwde, warme verblüf leed hü
verschrlkkelük. maar hü zou toch ten slotte
de vrüheid hebben veroverd als de portier
niet achterdochtig was geworden, die het
ongewone uitpuilen van de matras opmerkte
en gelastte dat deze zou worden openge
sneden.
Monsieur de Braconnier en zün gast stap
ten uit den landauer en gingen nu ook naar
boven. Mrs. Dempster hoorde meer uitingen
van droefheid, maar geen toch zoo treffend,
als die kreet van: „Camilla! O. Camilla!”
Even later volgde een tweede rütulg met
een baar en zoo werd de overledene terug
gevoerd naar The Worle.
Lord Augtin. die butten de portierswoning
de wachtgehouden had. ging nu het huisje
binnen. Hij had er niet aan gedacht. Mrs.
Dempster te waarschuwen, dat zü met nie
mand spreken zou «ver wat er had plaats
gehad.
Het rijtuig reed intusschen naar The Worle
en geen van de heeren. die er in zaten, sloeg
er acht op. dat. bü een kromming van den
weg. een man van middelbaren leeftijd stond,
die juist heel goed op hen lette, terwül ze
hem voorbüreden.
..Dus zoo is dan het einde van de vrouw,
die ik lief had en die mü met zoo groote
minachting bejegende!” prevelde hü- „Nu is
alleen haar dochter nog over....! Maar die
man in het rütulg heeft niets meer dan de
herinnering aan Camilla!”
Het scheen, dat deze laatste gedachte Mas
singham een soort troost schonk.
Hü ging naar het dorpskantoor en zond
zün bediende een telegram, ter waarschu
wing. dat die zün kamer in gereedheid zou
brengen.
Mere Court wilde hü onmiddellük verlaten,
maar Phyllis wilde hü weerflenHü
wilde haar zelfs trouwen en de gedachte, dat
Het presidium van den Dultschen
Rijksdag heeft, met het oog op de hitte,
de verordening van den vice-voorzitter Van
Kardorff. volgens welke geen heeren in
zomertenue op de tribunes werden toege
laten, weder Ingetrokken.
in cüferschrift; dus zou ik het geen ander
toevertrouwen."
„Moet u naar Londen terug?
„Ja, het Is een zeer dringende zaak
„Ik hoop, dat Ik u dan niet opgehouden
heb?"
„Ik k«i
Met een
gastvrouw
der ultra-nationalise
a’l i - communist sche
met Svindhufvund'3
program accoord hadden verklaard, zijn zü.
tegen veler verwachting, niet In het nieuwe
kabinet opgenomen.
Gisteravond te 10 uur heeft de President
der Finsche Republiek de nieuwe regeering
officieel goedgekeurd.
ren als hulde aan den Paus. De 1500 zangers
der Berlünsche kerkkoren zongen met een
koor van 2000 kinderen Tu es Petrus.
De Hesslsche Gezant In Berlijn had den
dag geopend met een rede, waarin hü zijn
vreugde uitsprak over deze grootsche mani
festatie ter eere van het Kruis In een stad,
waar hevig de antichrist woedt, waar ge
matigden en duldzamen den Godsdienst mee
nen te kunnen negeeren als „elne überwun-
dene Sache. die slch selbst erledlgt
Hü riep allen die den Christus belijden op.
vereend front te maken tegen den storm
van ongeloof en zedenbederf, allen! Katho
lieken en protestanten. Hij waarschuwde
tegen de heerschende overschatting van de
sport, die geestelüke ontwikkeling belem
mert. Hü prees de sport en ook de we
tenschap. doch stelde het geweten boven
het weten, de reinheid der ziel boven de
krachten van het lichaam.
De Bisschop ultte zün groote voldoening
over het feit, dat zooveel jeugdigen hun
Ijver hadden betoond voor het slagen van
dezen Katholiekendag. Met zulk een corps
jongemannen, gaat Hü de toekomst hoopval
tegemoet. Den duizenden, geschaard om het
Kruis riep Kü toe: In hoe signo vinces!
Dan zongen allen het lied:
Jesus, dlr leb' ich. Jesus dlr sterb’ ich.
Jesu. dein bin Ich lm Leben und lm Tode.
En onder fanfares en klokkengelui wordt
het Allerheiligste de arena in naar het al
taar gedragen aan den voet van het Kruis.
Als de Nuntius den zegen gegeven heeft,
volgt een Te Deum. Grosser Gott, wir loben
Dlch. uit zestigduizend kelen.
Ik weet, dat we bü ons op dit gebied
een later bericht heeft men
reeds zeven dooden geteld en vreest men,
dat er nog twee dooden zün.
I De toestand van eenigen. die gewond in
I het ziekenhuis werden opgenomen, is ern-
i stig^
Te La Salle in Illinois zün twee perso
nen gedood en twee gewond, terwül zü voor
een hotel in een auto zaten De moordenaar
is onbekend.
politie te Chicago gelooft, dat deze
misdaad een gevolg is van den verwoeden
strijd tusschen misdadigersbenden te La
Salie.
heele wereld zulk een enorme massa koolzuur
weer uit dc lucht halen.
Ik heb In het begin gezegd, dat de plan
ten koolzuur weer ontbinden In koolstof en
zuurstof In samenwerking met de zon.
Door betrekkelijk eenvoudige proeven is
bewezen dat de planten alleen In het licht
zuurstof produceeren. Als ze in het donker
staan doen ze hetzelfde als de dieren er.
menschen Dan snoepen" ze ook van den
zuurstof-voorraad en ademen ook, nu wel
niet door longen of kieuwen, koolzuur uit.
Alleen in het licht werken ze aaji den aan
maak van zuurstof. Dit Is ook heel goed
klaarbaar Bü de verbranding
Hoe aardig ook gevonden, heeft deze
hypothese thans toch geen ernstige aanhan-
gers meer Als men deze verklaring aanneemt
komt men in groote moellükheden en onop
losbare quaestles.
Vooreerst rijst nu de vraag: „Hoe kan dit
nu opgaan bü de negatieve hellotrople?"
Hier staan we voor het geval dat juist de
zonnezijde sterker groeit dan de schaduw
züde!
Nog andere verschünselen maken deze hy
pothese nog minder aannemelük. ja zün zelfs
funest voor haar.
Men heeft eens proeven genomen met rood
en blauw licht Men plaatste een plantje
tusschen een rood en een blauw licht. Wat
was daarvan het resultaat? Dat de plant
zich naar het blauwe licht keerde. Logisch
geredeneerd, groeide ze derhalve aan de
roode züde sterker dan aan de blauwe. Dit is
volkomen in overeenstemming met andere
proeven, waarbij bevonden werd, dat blauw
licht den groei remde en rood hem juist be
vorderde. Tot zoover, zou men zeggen, dat
alles mooi opgaat. Maar nu staan we voor
het feit, dat ook weer proefondervindelük be
wezen is. dat rood licht veel sterker de kool-
zuur-assimllatie bevordert dan blauw. Min
der geleerd uitgedrukt wil dit zeggen, dat In
rood licht de plant intensiever werkt aan de
ontbinding van koolzuur In zuurstof en kool
stof En tegelük doet het de plant sterker
groeien. Van de zoo mooi uitgedachte theo
rie. dat het werkvermogen der planten ook
maar beperkt is. blijft slechts weinig over.
Zü werkt in rood licht dubbel èn aan de
koolzuur-ontleding. in aan den groei. Van
dat „heelemaal opgaan in de koolzuur-ont-
bindlngis dus geen sprake. En toch Is het
een feit, dat het licht den groei belemmert
en de duisternis hem bevordert. We moeten
dus hier bekennen, dat de wetenschap te
kort schiet In de verklaring van dit schün-
baar doodgewone verschünsel. We hebben
dus gezien dat de plant het zonlicht noodlg
heeft, dat het zonlicht tevens den groei der
plant belemmert, waardoor de sterkere groei
aan de schaduwzüde die zonnewende veroor
zaakt en dat het zonlicht tevens de koolzuur-
ontbinding tot stand brengt, en toch mogen
we die twee niet met elkaar combineeren.
Hoe verleidelük het ook schünen mag, toch
kunnen wij niet eenvoudig zeggen: Llchtzüde
sterker koolzuurontbindlng, daardoor minder
sterke groei; schaduwzüde minder sterke
kootzuur-assimilatie. daardoor sterkere groei.
Ofschoon belde werkingen schijnbaar samen
gaan, mogen wij toch geen oorzakelük ver
band tusschen hen leggen.
Nog een opwerping tegen die hypothese
wil ik het kort uiteenzetten. Men heeft na
melijk gevonden dat sommige deelen van de
plant gevoelig zün voor licht, terwül de
kromming niet In die deelen uitgevoerd
wordt Met proeven waarop Ik later nog te
rug kom. heeft men bevonden, dat het co-
tyle (het eerste kiempje) van grassen alleen
gevoelig Is voor het licht, de andere deelen
van het kiemplantje niet, terwül zü juist de
inwerking van het licht op het cotyle be
wezen, door krom te groeien, al naar de om
standigheden. Duidelük gezegd: Het cotyle
„voelt" het licht, de stengel gaat zich krom
men Als men den stengel alleen belicht en
het cotyle In het donker laat, gebeurt er
niets! Is dit niet de genadeslag voor de hy
pothese?
De diepere oorzaak van de hellotrople Is
met dat al niet verklaard. Zal de moderne
wetenschap er niet in slagen de oorzaken
van die geheimzinnige werking te achterha
len? Wie zal dat kunnen zeggen? Laten we
het beste hopen.
Voor de commissie Inzake den klaagmuur
is, naar de correspondent van de „Times" te
Jeruzalem meldt, door Joodsche getuigen
verklaringen komen vast te staan, dat het
Turksche voorschrift van 1912, waarbü het
gebruik van banken langs den muur werd
verboden, officieel twee maanden later van
Konstantlnopel uit was ingetrokken.
Het belang hiervan is gelegen in het feit,
dat de Britsche regeering tot dusver steunde
op het voorschrift van 1912 om uit te ma
ken, wat de status quo was.
Nog vóór enkele jaren zou het comité
voor de Katholieke Actie in Berlijn het
waagstuk niet hebben aangedurfd, het Sta
dion voor een Katholiekendag af te huren.
Wat dezer dagen het Stadion te aan
schouwen gaf. was een verkwikking voor het
katholieke hart. In het midden der arena
verhief zich boven een altaar In de Pause-
lüke kleuren een twintig meter hoog kruis
met het Grieksche Christusteeken. Een
menigte uit alle standen der Rükshoofd-
stad en der Mark Brandenburg, had de rijf-
tigduizend zit- en staanplaatsen bezet, zóó
saamgedrongen „dat het Stadion ze nauwe
lijks bevatten kon." zooals een liberaal blad
opmerkt. Onder klokkengelui en den Jubel
der dulzendeh. reden de Nuntius en de Bis
schop van Berlün rond de arena. Een orkest
speelde „Die Ehre Gottes in der Natur" van
Beethoven.
Dan kwamen
muziek de leden der jeugd-organlsatles. de
hoop der toekomst, met handgeklap en
luide bravo's begroet. Hen volgden de le
den der Katholieke vereenigingen. de stu
denten, allen met hunne vaandels, waar
onder vooral de zwart-gele banieren der
mannen van Kolping de aandacht trokken.
Zü stelden zich In wbden kring om het
Kmis. waarbinnen dan. als t ware aange
waaid kwam, wazig en kleurig, een wolk
van drie duizend kinderen, die een bloemen
hulde brachten aan het Kruis; 2500 kinder
tjes dartelden opeens de arena binnen In
wapperende gele en witte omslagdoekjes en
vormden een wimpel in de Pauselijke kleu-
Den volgenden ochtend was het van alge-
meene bekendheid, dat er een dame dood ta
het park gevonden was. Phyl, vervuld alg
zü was van haar eigen geluk, had er niet»
van gehoord.
Sir Hugh verwachtte berichten van het
Ministerie van Oorlog en persoonlijk wilde
hü op het postkantoor gaan hooren, of die
al voor hem gekomen waren.
Phyl had hem een eindje vergezeld, maar
bü de portierswoning zou zü verder op hem
wachten.
Ze ging de woning binnen, totaal onwetend
van het ongeluk van den vorigen dag. Zoo-
dra Mrs. Dempster haar zag, riep zü «wij-
strid:
nog al wat gewoon zün. Deze groote cüfers
klinken misschien voor het vaderlandsche
oor wat schallend misschien wel als „bluf”.
De cüefera zün officieel, vijftigduizend plaat
sen bezet, tienduizend menschen In de are
na. En het belangrijke van dit indrukwek
kende en blijde feest komt tót zün volle
recht als men bedenkt, dat Berlün niet te
vergelüken is met ons voortreffelijk vader
landje. Het wemelt hier van zonde n en
dolende broederen en de Mark Brandenburg
is een diaspora, een gebied, waar de Katho
lieken verspreid wonen en wier Zondagsch?
kerkgang dikwijls een heele reis is. men
schen'. deugdzaam als gij doch zender con
tan ten; arm maar braaf Het is van Ideale
schoonheid en lyrisch, arm maar braaf te
zün. doch wat valt daarmee te bereiken in
een zóó vermaterialiseerd milieu als dit Ba
bylon!
Dat van het zedige blcempje. dat zoo
lieflijk bloeit in het verborgene is ook aan-
doenlük mooi. maar in Bab-1 waar dc
antichrist dag-in dag-ult demonstree-1 met
brutaal lawaai. daar is het noodlg. dat
openlük en indrukwekkend de wereld ge
toond wordt, hoezeer ondanks alles, ook hier
bloeiende is het Geloof in Gcd en in de
onoverwlnnelükheid van het Kruis. En als
we dan Zondag beleven mochten- eei< W-
tooglng. zoo indrukwekkend en zoo bhj ais
deze 28ste Katholiekendag der Mark Bran
denburg in een miüeu en onder omstandig
heden als ik u trachtte te t"schrijven, dan
moet dit ook voor u een reden tot ver
heugenis zün. H. L.
Al sedert twee en een half jaar zün cotni-
té's en sub-comltés der Landen-conferentie
aan het beraadslagen omtrent dit project:
het Rük. zün grondwet, zün beheer en de in-
deellng in landen, te hervormen. In het be
gin van 1927 daagde de eerste Landen-confe
rentie en sedert dien zün er tallooze voor
stellen voor de hervorming van het Rük op
gedoken: Nu is de conferentie ■.ccrloopig af
gesloten met het aannemen van het referaat,
waarbü de toekomstige organisatie van het
beheer van Rük en Landen wordt ontwor
pen. Drie problemen staan er op den voor
grond van deze bemoeiingen: De uitbreiding
van het beheer van Rük en Landen: de fi
nancieels grondslag voor het beheer en de
territoriale Indeeling. die op het oogenblik ge
heel willekeurig Is en In economisch opzicht
ondoelmatig. In de twee en een half Jaar van
beraadslagingen is men er nu In geslaagd
een der problemen zoo ver op te lossen, dat
met zijn praktische bewerking een begin kan
worden gemaakt. Dit is het probleem van de
uitbreiding van “het beheer.
Met dit vraagstuk werd het eerst begonnen,
omdat er hlerbü nog het minst conflict-stof
kon ontstaan. Bü de ftnancieele kwesties en
bü het probleem, op welke manier de gren
zen doelmatig nieuw geregeld moeten wor
den, staan er zooveel materieele belangen in
den weg voor een oplossing, dat de behan
deling ervan zeer veel moeilüker is. Men
heeft gevreesd, dat het werk der Rijksher
vorming nog veel meer laren zonder het
minste praktische resultaat zou blijven, wan
neer men ook deze twee problemen ter dis
cussie had gesteld. Het Is karakteristiek, dat
dit procédé het meest energiek door Beleren
werd geëlscht. de voornaamste tegenstander
van het hervormlngs-plan.
Nu is het werk aan de Rijks-hervorming
van de zuiver beraadslagende Landen-confe-
rentie overgegaan op de wetgevende instan
ties. Het Rijks-mlnisterie van blnnenland-
sche zaken heeft nu de taak, een wet uit te
werken voor de hervorming van het beheer
van Rük en Landen en deze wet bü den
Rüksdag in te dienen. Het spreekt van zelf,
.dat zulk een wet nog niet de oplossing van
Uet probleem beteeketit. zoolang ook de fl-
.Aancleelg verhouding tusschen Rük. Landen
en gemeenten niet opnieuw is geregeld en
de grenzen der Landen definitief zün vast
gesteld. Maar met deze wet wil men vast
een schema maken, dat dan door de nieuwe
regeling der ftnancieele betrekkingen en de
nieuwe indeeling van het Rük praktisch kan
worden toegepast. Ook deze ftnancieele en
territoriale kwesties zullen aan de grondwet
tige instanties worden overgedragen; d wz.
ze zullen worden behandeld in onderhande-
lingen tusschen Rjjksregeering en Landen en
tevens door de Parlementen.
Voor de vorming der wetten heeft de
Rüksregeering vrüe hand; de Landen-confe
rentie kon alleen met het Rüks-Kabinet be
raadslagen, ze kon geen voorschriften ma
ken. Deze beweglngs-vrüheid der Rüksre
geering heeft menig voordeel. Bü de laatste
besprekingen der Landen-conferentie is door
een toevallige meerderheid een voorstel van
de hand gewezen, om het beheer der Justitie
aan het Rük op te dragen en de Rüks-her-
voftning zou toch juist op dit punt'het aller
eerst practisch kunnen worden toegepast. De
Rijks-regeering heeft nu de mogelijkheid in
haar wetsontwerp den overgang van de jus
titie aan het Rük voor te stellen. Er vloeien
ook heel veel nadeelen uit voprt. dat er nog
geen eenvormige meening bestaat omtrent de
hervorming. Zoo zün er sommige landen, zoo
als Hessen en ThUringen, die voor de toe
komst niet alleen twee land-vormen. maar
zelfs drie soorten landen met verschillende
bevoegdheid voorstellen.
De hoofdzaak is nu. dat er voor gezorgd
wordt, dat de tot nu toe besloten wet niet
weer wordt verzwakt.
De President der Republiek der Vereen
Staten. Hoover, heeft het Congres tegen
Maandag as. In bijzondere zitting büeen-
geroepen, waarin beraadslaagd zal worden
over de Londensche Vlootconferentie.
Thans ga Dc mün belofte van de
maal vervullen. Ik geloof niet dat het totaal
overbodig Is voor de lezers nog eerst eens te
herhalen, wat Ik eigenlijk wel beloofd had.
Een week duurt zoo lang en er kan zooveel
gebeuren! Er gaan In dezen tüd zoon massa
beelden door onzen geest, dat het ons niet
kwalük is te nemen, ajs wjj iets, wat wij de
vorige week nog gelezen hebben, vandaag al
weer glad zün vergeten.
Ik herhaal dan wat Ik beloofd had. Ik zoii
trachten (een heel bescheiden trachten) uit-
een te zetten hoe de planten, in samenwer
king met de zon. koolzuur weer ontleden In
zuurstof en koolstof. Zoo langzamerhand ko
enen we dan op het oorspronkelüke onder
werp de hellotrople terug. Want deze
geheimzinnige werking der planten hangt ten
nauwste met die koolzuur-ontleding samen
en is daarvoor zelfs van het hoogste gewicht.
’t Lükt misschien een waarheid als een
koe. dat de planten groen zün. Behalve de
schimmels en paddestoelen zün alle planten
groen. Dit lükt voor leeken om de alle-
daagschheid van dit verschünsel niet on
ze aandacht waard. Maar toch durf ik hier
te beweren, dat er voor het leven op aarde
wel geen gewichtiger stof bestaat dan de
groene kleurstof in bladeren en stengels
Ook dezen keer moeten we weer nederig
gaan luisteren naar de uitspraken van ge
leerde mannen.
Natuurvorschers van den eersten rang
hebben met behulp van den microscoop de
samenstelling en werking van die groene
kleurstof nagegaan. Zü zün ook hier weer
met het begin begonnenZü hebben het weer
met een Griekschen titel vereerd. In de we-
tenschappelüke wereld draagt die groene
kleurstof den naam van chloro-phyl let-
terlük vertaald chloros-groenphyl van
phullon blad: chlorophyl. bladgroen Een
vreeselljk geleerd woord voor een heel een
voudige zaak. Maar deze Grieksche term
heeft toch dat voordeel, dat. daar het een in
ternationaal gebruik is. van chlorophyl te
spreken. Iedereen, van welken stam of taal
bü ook zün moge, direct begrüpt wat daar
mee bedoeld wordt.
Wat is nu dit chlorophyl. Het bestaat uit
microscopisch kleine platte, schüfvormige
korreltjes, die groen gekleurd zün Een fünere
structuur heeft men zelfs bü de sterkste
vergrootlng niet kunnen ontdekken. Die chlo
rophyl-korreltjes verrichten nu de allerge
wichtigste werking van de koolzuur-ontle
ding. Daar de plant. In tegenstelling met de
meeste dieren, bü een bepaalden Inhoud naar
een zoo groot mogelijk oppervlak streeft
(natuurlük relatief genomen)', staat zü. alle
kleine oppervlakjes der bladen büeengeno-
men, In een sterk contact met de lucht. Het
koolzuur In de lucht heeft dus volop gelegen
heid in aanraking te komen met de chloro-
phyl-korrels. Bovendien houdt de plant nog
een niet te onderschatten volume lucht In de
bladeren vast, die door een vernuftig stelsel
jxxjrtjes, met de omgevende lucht in verbin
ding staat. In- en uitwendig dus baadt de
plant in een overvloed van'lucht En ofschoon
het koolzuufgehalte slechts 0 03% van den ge-
heelen luchtvoorraad bedraagt. Is er op .'•sze
wüze In voorzien, dat de chlorophylkorrels
aan de oppervlakte en In het inwendige van
het blad, volop gelegenheid hebben met het
■koolzuur In aanraking te komen.
Wat gebeurt er nu? Als het koolzuur, dat,
zooals Ik al herhaaldelük gezegd heb. een
scheikundige verbinding Is van koolstof en
zuurstof, door de chlorophylkorrels wordt
aangegrepen, verbreken zü op een mysterieu
ze manier die scheikundige verbinding. Zü
maken dus weer uit het koolzuur zuurstof en
lAistof. Wat elk korreltje aldus produceert
li natuurlük maar een miniem beetje. Maar
al die mlllloenen. tnUliarden, billloenen en
trtllloenen chlorophyl-korrels der geheele
wereld-flora, produceeren te zamen weer
zooveel, dat ondanks de enorme zuurstof-
afname door alle levende wezens en ndmtrle-
en het gehalte zuurstof nagenoeg constant
blüft In de lucht. Want de vrijgekomen zuur
stof gaat weer in gasvorm het luchtruim in.
De koolstof wendt de plant aan voor den op
bouw van haar eigen bladeren en stengels en
voor andere scheikundige omzettingen: o»,
wordt eèn deel daarvan door een scheikundig
proces, waarop ik niet nader inga. omgezet
in suiker. Als de plant nu meer suiker krijgt,
dan zü voor haar eigen opbouw en gebruik
noodlg heeft, heeft zü in een andere'fcubstan-
tie het middel weer om die suiker -om te zet
ten In zetmeel. Dit zetmeel stapelt zü ten
slotte In haar bladeren op. Dat zün tevens de
voorraadschuren voor haar eigen onderhoud.
Zoo snüdt dus het mes weer aan twee kan
ten. Van den eenen kant zorgt de plant door
haar zuurstof-vrümaker voor de geheele
levensgemeenschap en aan den anderen kant
Is zü met de vrükomende koolstof ten hoog
ste gebaat.
Dat deze in alle stilte voortwerkende kracht
enorm is, kunnen wü niet alleen uit het slot-
resultaat. het constante zuurstof-gehalte der
lucht, opmaken. Maar de invloed van die
werking zal ons nog duidelüker worden als
wü een afzonderlük geval wat nader bereke
nen.
Een flinke boom, van een goede 5000 K.G.,
bestaat voor ongeveer 2500 K.G. uit koolstol.
Die koolstof Is daar niet anders gekomen
dan uit de koolzuur-ontleding door de chlo
rophyl-korrels der bladeren. Een andere wijze
van toevoer bestaat er niet. Om 1 gram
koolstof te produceeren moet de plant 5000
liter of 5 M3 lucht van koolzuur zuiveren.
Voor 2500 K G of 2.500000 gram moet dus
12MT mlllioen M3 lucht gezuiverd worden.
Om een voorstelling te geven hoeveel dit is,
moeten wü ons een kubus voorstellen die
100 M. lang. 100 M. breed en 1250 M. hoog Is.
.Zoo wordt het eenlgszins begrijpelijk dat de
mlllloenen boomen en planten van de ge
had zich van haar
Ze wist zeer goed, dat
wel den gasten van haar
verloving verteld zou hebben en ze zag er
vreeselük tegen op. om voor hen allen als
verloofde te verschünen.
Ze vond Sir Hugh omringd door een
groepje belangstellenden, die hem hartelük
gelukwenschten. Toen Massingham beneden
kwam, trad hü onmiddellük op gastheer en
gastvrouw toe.
„Het is. helaas, zoo. Lady Austin. Ik moet
gaan" zeide hü teleurgesteld.
„Het spijt mü. dat u zich tot zoo’n over
haast vertrek genoodzaakt ziet", l'iidde het
beleefde antwoord.
..Wilt u Miss Lestrange wel voor mü goeden
dag zeggen?" vroeg hü nog.
Het ontMemde Sir Hugh dat hü van alle
gasten enkel Phyllis zoo uitdrukkelük noem
de Maar wat hem nog meer hinderde, was.
dat Massingham, zoodra hü Phyllis gewaar
werd, op haar toetrad en zei:
„Gelukkig kan ik u dus persoonlijk nog
goeden dag zeggen. Miss.... Lestrange! Wü
zullen elkaar weerzien; daar ben Ik zeker
van!”
„Van niets zün wü zeker", antwoordde zü
hooghartig; deed of zü de haar geboden hand
niet zag en boog.
Sir Hugh Sterne genoot van deze manier
van optreden en samen namen zü toen de
gelukwenschen In ontvangst van de rest van
bet gezelschap.
ver
klaarbaar Bü de verbranding hebben we
gezien dat door de verbinding van koolstof
en zuurstof warmte vrükomt. Die warmte is
een vorm van energie, van kracht. Als nu de
plant het tegenovergestelde doet en het
koolzuur weer ontbindt, moet zü daarvoor
arbeid verrichten. Z« moet nieuwe kracht,
nieuwe energie aanwenden. Waar zal ze die
vandaan halen? Niet uit de gewone adem
haling of verbranding van koolstof, dat zou
een clrculus vltiosus pf met andere woorden
een doorloopend proces worden. Ze zou dan
aan den eenen kant weer afbreken, wat ze
aan den anderen kant opbouwt. Neen, die
energie moet ze ergens anders vandaan ha
len. De eenlgste bron die haar nog rest is
de zon. Het licht van de zon. de zonnestralen,
zün weer een vorm van energie. De plant
bezit dus In haar chlorophyl het vermogen
die llcht-energle om te zetten in arbeidsver
mogen. noodlg voor de zuurstof-productie.
Zoo komen we langzamerhand terug op
ons oorspronkelük onderwerp, de hellotrople.
de zonnewendlng
Het Is dus voor de plant van het grootste
gewicht, dat ze zooveel mogelijk In het volle
licht komt te staan. En daarom is In de
planten die drang naar het zonlicht! Dit is
het „waarom" van de Iiellotropie. waarnaar
wü gezocht hebben. Ge ziet, dat het heele
natuursysteem uitmunt door een In alle
consequenties, ü^eren logica.
Nu heeft men vroeger gedacht'dat de zon
ook direct oorzaak was van de hellotrople.
Men had er een eigenaardig mooie verklaring
vaft opgesteld. Te mooi haast om waar te
De Fransche Kamer was t tooneel van ru
moerige toóneelen tusschen radicalen en so
cialisten eenerzüds en de llnksche en recht-
sche partüen anderzijds.
Het debat liep over een voorstel vsn Her-
rlot mzake de viering van den vüftlgsten
jaardag van de Invoering van het openbaar
en het verplicht onderwüs In Frankrijk. In
den loop van het debat geraakten de gemoe-.
deren zoo verhit, dat de socialist Bracke
handgemeen werd met een radicalen afge
vaardigde en beiden uit de zaal moesten
worden gezel.
Ten slotte werd met 450 tegen 135 stem
men een voorstel van Herriot aangenomen.
In de viering van den gedenkdag voor-
Belangrüke voorstellen voor’ een herstel
van de katoenindustrie in Lancashire wor
den gedaan in het gepubliceerde rapport
van de regeeringscommissie van onderzoek.
De commissie is van oordeel, dat de pro
ductiekosten In Lancashire beduidend hoo-
ger zün dan bü de concurrentie en acht het
noodzakelük. voor werkgevers en werkne
mers, de belangrükheld onder oogen te zien,
de productiekosten te verminderen en den
verloren exporthandel in katoenen goede
ren weer te winnen.
Er wordt in het rapport uiteengezet, dat
In de meeste gevallen de kostenverminde
ring slechts gradueel zal zün en in leder
stadium de hechtste en hartelükste samen
werking tusschen werkgevers en werknemers
vereischen voor de fabricatie van goedkoope
standaardartikelen, waarvoor de Britsche
goederen zoo zeer van de Oostelüke mark
ten zün verdrongen.
Verklaard wordt, dat kortdradlg katoen
tot nu toe slechts weinig in Lancashire werd
gebruikt, waar langdradig, maar duurder
Amerikaansch katoen büna uitsluitend
wordt verkozen.
Op deze wüze hebben de concurrenten van
Lancashire, waarvan eenigen een groote be
drevenheid hebben verkregen In het ver-
vaft opgesteld,
zün.
Men had aldus geredeneerd: Als eyn
mensch met een of ander werk intens bezig
is. kan hij moetlük. soms onmogelük. iets
anders nog er bü doen. Ditzelfde princiep
paste men toe op de plant. Ook dièselfde be
perktheid van vermogens schreef men haar
toe. wat dan de oorzaak zou zün dat de
zonnezüde van den stengel minder sterk zou
groeien, als de schaduwzüde. De zonnezüde
zün
haar
mengen van Indische en andere katoensoor»
ten. zich verzekerd van het eerste voordeel
door voor hun fabrikaten goedkooper k*“
toen te gebruiken.
De industrie vereischt een handelssysteen»
dat zoodanig georganiseerd moet zijn, da*
men een regelmatig afzetgebied van de ge
produceerde goederen op de meest ectmo»
mlsche methode wordt verzekerd.
De commissie Is van oordeel, dat de
markten waar de Lancashire katoenin
dustrie het meest is achteruitgegaan. In hrt
verre Oosten zün gelegen, ta het bü«»(X»
j in Indlé. China en Japan.