ONS BLAD
ipr
fc^TURNI-R)
1
s
Voornaamste cKieuws
DINSDAG 8 JULI 1930
EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 158
DIT NU*MER BESTAAT JUIT TWEE BLADEN
VIER
f 40
BRANDEND VRAAGSTUK
Het plan-Briand
Het Stadhuisvraagstuk van Leiden
JOH. LAUWERS
Telegrafisch Weerbericht
Vrachtauto omgeslagen
Drie dooden en vijf gewonden
Geen resultaat verwacht
De Passiespelen te Oberammergau
W.KERKMEER - ALKMAAR
Italiaansche onderscheidingen
uitgereikt
De terreur in het
Steenzettersbedrijf te
Amsterdam
“I
a
„Beider
’s-Gravenhage
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
Het memorandum van
Briand inzake Pan-Europa
Autobestuurder door een flauwte
overvallen
Indiening der vorderingen tot
1 Augustus
MIDDEN-NEDERLAND
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN. GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
De Obligatie-Mij.
Belang” te
De stranding van de
„Salento”
De ontruiming van het Rijnland
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
af
ULF
ook
o
Zwaar weer in Zuid-Frankrijk.
De communisten verliezen
B
voorstel
1//
Barometerstand 9 uur vjn.: 709. Vooruit.
maakt het een groot
Tegen een -»m gereden
is
(Zie fotopagina)
In drie maanden ruim 100.000 bezoeken
r*
i"
-s3
memorandum-
Staten-
Het voorstel zonder den ouden geyel
aangehouden
worpen,
worden.
geknot
Katholieke
ontplooien
voor
met
Ook in Berlyn is de ontruiming van het Rijnland gevierd. Een indrukwekkende schare
van soldaten en nieuwsgierigen trok door de Brandenburger Poort naar den Lizstgarten.
Hierboven een artilierie-afdeeling nabij de Poort
Licht op De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9.49 uur.
De R- K. Volkspartij heeft den heer C. D.
Wesseling tot voor sitter gekozen.
Een regeeringscommuniqué over den toe
stand in Finland
Het ongedekte deficit van de Dnitsche be-
grooting bedraagt 485 millioen mark.
De Separatisten-incldenten in Duitschiand.
Een verklaring van de Fransche regeering.
Mi veriiez na 'n
anderen vinger
ruur
uien
eka
ker
her
n,
■13
I
BUREAU:
Telefoon:
A BONNEMENTSPRIJS:
per kwartaal, voor Alkmaar f Ij—
Voor buiten Alkmaar f 1.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
0.60 hooger
Gisteren had te Amsterdam de plechtige
begrafenis plaats van pastoor D. PichoL
Bfj een vechtpartij te Rotterdam is een man
levensgevaarlijk verwond.
De toespraak van Mgr. Aengenent op het
Gezellencongres te 's-Gravenhage.
De communistische dwingelanden te Am
sterdam schijnen hun terreur tegen de steen
zetters te moeten opgeven.
De Koningin en de Prinses sfjn op haar
acantiereis te Bessheim aangekomen.
ien-
rtge
rijn
wiel
Be
er
man
ïde
ar
de
le
r
n
n
die
te
De publicatie van het antwoord
der Nederlandsche regeering
Overleden is Sir Arthur Conan Doyle, de
bekende schrijver van de Sherlock Hoimea-
verhalen.
en
n-
n-
11-
was
rtel-
fcuto
r in
n-
n-
«-
ss-
re-
ri
de
e:
t-
TS
de
m
el
De onrust in Engelsch-Indie. Rede van
den onderkoning verwacht.
Geen resultaat van het
Briand inzake een Europeeschen
Bond te verwachten
Het standpunt van Italië ten opeicbte van
het memorandum van Briand betreffende
een Europeeschen Federatieven Staten-Bond.
De Leidsche gemeenteraad besluit de be
slissing over het terrein voor den bouw van
een geheel nieuw raadhuis aan te houden.
Gisteren had te Amsterdam de begrafenis
plaats va Nap de la Mar.
In de Maandagmiddag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad van Leiden U
in behandeling gekomen het voorstel
en W. in zake de aanwijzing van
De 53-jarige Van Soest uit Amsterdam werd
op den Driebergschenweg bij Zeist achter
het autostuur door flauwte ix vangen en reed
tegen een boom en werd met zjjn echtge-
noote ernstig verwond naai het ziekenhuis
overgebracht, waar de man korten tijd later
overleed.
Op den weg van Padang naar Korintji
by een bocht nabij Boekit Arata een vracht
auto omgeslagen. De chauffeur en twee pas
sagiers werden daarbij gedood, terwijl de 5
overige inzittenden verwondingen opliepen.
Er komt wijziging in de samenstelling van
het Permanente Hof van Internationale
ustitie.
het zfjn
ten volle
A»«‘bon"®’de ’erekerinmvoorwssrdeo f OQQQ Levenzlmige «eheele ongeschiktheid tot werken door f TCD bijeen ongeval met f O Cf» zij verlies van een band. f bil verlies van een f KQ Ml een breuk van
tegen ongevallen verzekerd voor een der volgende ultkeeringen: 1 wWWU. ,erlleii v.„ t>elde armen beide boenen of beide oogen «OU.- doodeliiken afloot AÖU.- een voet of een oos 1 duim ot wluvinse been at arm
van
B en W. in zake de aanwijzing van een
terrein voor oen bouw van een nieuw raad
huis. zonder behoud van oen ouden gevel.
Daarbij kwam tevens in behandeling een
voorstel van de heeren Wilmer (R. K.),
Wilbrinck <C. Hj en dr. Van Ee (A. R.)
om d't punt aan te houden en te behande
len. nadat bij den raad een plan was in
gediend voor den bouw van een nieuw
raadhuis met hehoif van den ouden
gevel.
Na uitvoerige discussie werd dit
aangenomen.
ADVERTENTIEPRIJS: Van 1—5
regels L*51elke regel meer f 9A5.
RECLAME per regel f 9-75 voeg
de eerste pagina; voor de overige
pagina’s 9.50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bij vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels:
Iedere regel meer 0.1Ï
Het Openbaar Consistorie, waarbij de Paus vjjf nieuwe Kardinalen den ronden hoed «V
legde. Een kijkje in de Zaal der Zegeningen tijdens dit plechtig oogenblik.
Het Tweede Kamerlid de heer Schaepman,
heeft den minister van Buiteniandsche Za
ken de volgende vragen gest.ld:
Heeft de minister kennis genomen van de
publicatie door het Fransche ministerie van
Buiteniandsche Zaken van het antwoord
der Nedenandsche regeering op het Pan-
Europa-memorandum van minister Briand?
gang
en
het
Hoogste barometerstand 771.0 te Lacoruna
Laagste barometerstand 749.5 te Stock
holm.
Verwachting: Zwakke tot matigen.
Westelijke tot Zuidwesteiyken wind, zwaar
tot half bewolkt, weinig ol geen tegen, wei
nig verandering in temperatuur.
Schriftelijke vragen aan Minister Beelaerte
van Blokland in zake de publicatie van Ne
derlands antwoord op het memorandum-
Briand.
Het bezoek aan de Passiespelen U Obe
rammergau. dat bij het begin der spelen op
ongeveer 300.000 personen gescha’ werd,
heeft tot nu toe aan de verwachtingen beant
woord. Tot den 20sten Juni dus geduren
de het eerste kwartaal van den speeltijd
werden in totaal 101.500 bezoekers lande
Passiespelen geteld. Hiervan kwamen er
33500 op de hoofdspeeldagen, terwi-i 78.000
de reprisevoorsteUingen Djjwoonden
Onder de bezoekers der Passiespelen uit
het buitenland staan de Vereenigd” Staten
van Noord-Amerika met 6923 gasten aan de
spits. Op de tweedeplaats volgt Engeland,
dat met 6786 gasten niet ver by de Amerika
nen ten achter bluft. De derde plaats wordt
ingenomen door Holland met 1315 bezoekers,
welker leeuwenaandeel gevormd wero door
de deelnemers aan de reis van de .Katho
lieke Illustratie”. Verder volgen Denemarken
met 567. Zweden met 334. Zwitserland met
220, Italië met 173, Noorwegen met 154, even
als België, en Frankryk met 147 bezoekers.
Uit Azië, Afrika en Australië werden in
totaal 108 gorten geteld.
Nadat reeds een aantal staten op het me
morandum van Briand, inzake de Vereenigde
Staten van Europa geantwoord heeft
thans is ook het antwoord van Italië bekend
verwacht men te Genève van het initiatief
van den Franschen minister van buiteniand
sche zaken geen resultaat.
De meeste staten maken minstens zooveel
reserves, dat de oorspronkelijke gedachte
van Briand volledig omvergeworpen wordt.
Men neemt daarom aan. dat in September
weliswaar een groote conferentie der Euro-
peesche staten zal bijeenkomen, doch dat op
deze conferentie met in acht neming van
de gebruikelijke beleefdheden tegenover
Frankrijk zoodanige bezwaren zullen worden
geopperd, dat een verdere behandeling van
bet Fransche plan practisch uitgesloten
schijnt. Er zal een studiecommissie worden
Ingesteld en daarna zal de conferentie ver
daagd worden.
Aan den anderen kant schijnt het evenwel
niet uitgesloten, dat het Fransche initiatie!
van andere zijde zal worden aangegrepen om
voor andere plannen dienstbaar te worden
gemaakt. Het Fransche voorstel inzake Pan-
Europa zou dan wel eens hetaelfde iet kun
nen ondergaan als het Kelloggpact, dat van
een velligheidsverdrag met de Vereenigde
Staten ten gunste van Frankrijk, soools
Briand had gedacht, groeide tot een alge
meen periteltsverdrag.
In verband met het faillissement van
„Beider Belang”, gevestigd te ’s-Graven-
hage, vernemen wij, dat nog met geen mo
gelijkheid een juiste stand van zaken is op
te geven. Tot 1 Augustus as. kunnen de
vorderingen nog worden ingediend ten kan
tore van Mr. J. Plantenga, Heerenstraat 13.
te "s-Gravenhage, bij welke indiening dan
gevoegd moet worden de obligaties of afbe-
Voorloopig is dus nog niet vast te stel-
taiingsstaten.
len, of er een actief of passief zal zijn.
De verificatievergadering is vastgesteld
op Zaterdag 29 November.
Vindt de minister het een Juisten
van saken. dat de Nederlandiche pers
dus ook het Nederlandsche volk, via
Fransche ministerie van Buiteniandsche Za
ken wordt ingelicht over daden van de
eigen regeering, te meer daar het niet is
aap te nemen, dat het Fransche ministerie
tot b'icatie is overgegaan, zonder over
leg te hebben gepleegd met de Nederland-
sche Regeering en zonder van deze toe-
‘stertming te hebben ontvangen?
Is de minister bereid, maatregelen te ne
men, opdat in gevallen, waarbij een vreemde
regeering overgaat tot publicatie van een
nota of brief der Nederlandsche Regeering.
ter minste geiyktydlge publicatie in de Ne
derlandsche pers verzekerd zij?
Midden-Nederland zal
nooit ten volle zichzelf kunnen worden,
zoolang het niet met Brussel heeft af
gerekend. Brussel moet onderworpen
Brussel's overmacht gebroken; Brussel's
overmoed gefnuikt worden, opdat het
zijn Dietsche eigenaardigheid zal kun
nen uitleven.
HOF 6. ALKMAAR
Administratie No. 433
Redactie Ne. 633
Na eenige woorden van dank namens de
Italiaansche regeering neeft gisterochtend
de Italiaansche gezant, graaf Senn. in te
genwoordigheid van majooi J. J. van Santen,
commandant van de uuchtvaartaldeelmg.
den marine-attache den neer Notarangeli
en ander personeel der legatie de onaerschel-
dlng van ridder m de Kroonorde van Italië
en de bronzen medaille van verdienste van
de marine uitgereikt aan den kapitein-vlie-
ger H. van Weerden—Poelman en den ka-
pltein-vlieger P. F van Oorst, en de bron
zen medaille van verdienste van de marine
aan de onderofflcleren-vliegers Bosch en
v. d. Hoeck.
Deze onderscheidingen werden hun gelijk
bekend, toegekend in verband met min po
gingen om de bemanning te redden van het’
Italiaansche schip SalenLo*’ dat in Novem
ber 1928 bij Zantvoort was gestrand
Voorts heeft de gezant de onderscheiding
van commandeur in de Kroonorde van Ita
lië uitgereikt aan den kapitein-luitenant ter
zee J. T. A. J. Bruinsma waarnemend chef
van den marines'at
De Kapitein-luitenant ter zee Bruinsma,
bood des middags in restaurant Royal den
nleuwbenoemden Icallaanschen marme-atta-
chë, commandant Trebiliani een lunch aan.
waaraan mede aanzaten de luitenants ter
zee van den marinestaf Poolman en Bonner-
man.
Kl VERKRIJGBAAR IN
■HJ n KLAS RUWIELZAKEN
aanvraag
Gescheiden zijn de deelen van Mid-
tot onmacht, langzame
ontaarding van hun
gedoemdvereenigd
aan Holland èn aan
voorschrijven, en het
deel der Nederlanden
waarloozing zoowel op geestelijk als
stoffelijk gebied is ontstaan, zóó gr
en er is zóóveel in te halen, dat er i
heel wat meer water door de Maas
moeten stroomen. voordat de staatk
dige consequentie aan de orde komt'
En de professor besluit:
„Is maar eenmaal de leiding
beide deelen van Midden-Nederk
cultureel en sociaal één geworden.
zal het niet lang duren, of het volk
volgen, en de klokken van alle kerk
rens tusschen Leuven en Den Bo
zullen, als in de tijden van Hertog J
den Dietschen dichter, weer zing
hoorbaar voor elk Dietsch hart: 1
volk, één taal, één God.”
Het is stoute taal!
Want, hoe lieflijk dit laatste clti
eindigt, de revolutionnaire stn
king valt niet te ontkennen.
En wij vragen ons af: is de verhc
ding tusschen „Holland” en Ned
landsch. Midden-Nederland werkel
zoo slecht, dat zij een taal als d
rechtvaardigt?
Is het niet al te opmerkelijk, dat h
een protestantsche hoogleeraar, welbe
kend om zijn activistische neigingen,
zich zoo bezorgd maakt voor de uit-
leving der Katholieke eigendommelijk-
held*in Midden-Nederland?
Wordt hier niet een onzer bezadigdste
en kundigste Katholieke jongeren voor
het activistisch karrltje gespannen?
Binnenkort zullen wij daar méér van
weten maar de uitlatingen van Prof.
Gewetson meenden wij nu reeds te
moeten signaieeren.
volstrekt
vernietiging van de
beide bestaande Staten tot voorwaarde
heeft; het jonge geslacht van den Be
neden-Moerdijk kan zulk een hereenl-
ging, ook met eerbiediging van het be
staande, op anti-revolutionnaire wijze
tot stand brengen door eenvoudig on
verzettelijk zichzelf te zijn naar zijn
Dietsche en Katholieke eigendomme-
lijkheid.
Het ongeloof in deze mogelijkheid Is
het gevolg van de overschatting van
den Staat en van de Staatkundige
werkzaamheid
„Doch,” zoo vraagt prof. Gerretson
verder, „kan deze eenmaking, hoezeer
dan ook niet ongeoorloofd, op den duur
toch niet staatsgevaarlijk worden?”
En hij antwoordt dan:
„Zonder twijfel kan de toenemende
Invloed van Midden-Nederland voor de
heeren in Den Haag en in Brussel on
aangenaam worden. Elke groote gees-
telijk-maatschappelijke beweging, gelijk
de Midden-Nederlandsche voorbestemd
is te worden, grijpt ten slotte naar de
staatkundige macht en om die macht
tegenover Holland en België moet het
den leiders dezer beweging dan ook te
doen zijn. Juist omdat Midden-Neder
land, verdeeld, machteloos is om zich
zelf te zijn en te blijven, streeft het
naar geestelijk-stoffelijke hereenlging
van zijn deelen.
Doch wat mogelijk is, is niet noodza
kelijk: wjjze staatkunde van Den Haag
en van Brussel zal het anders niet te
miskennen politieke gevaar kunnen be
zweren. Het is niet noodig, schuttingen
omver te rennen, die, zoo men den na
tuurlijken loop der ontwikkeling niet
kunstmatig stuit, voorbestemd zijn om
te vermolmen en te verdwijnen. Wil
men die ontwikkeling met staatsgeweld
tegengaan, dan aanvaarde de verant
woordelijkheid, wie verantwoordelijk te;
het volk, ook het volk van Midden-
Nederland, te er niet voor den Staat,
maar de Hollandsche en Belgische Sta
ten zijn er voor het volk. En overigens
is de achterstand, die door eeuwen ver-
den-Nederland
verwording en
eigenlijke wezen
kunnen zij, èn
België de wet
beheerschend
worden.”
Moet dat dan op revolutie uitloopen?
Prof. Gerretson meent van niet:
,J>e zaak is, dat eene hereenlging van
de beide, thans gescheiden deelen van
Midden-Nederland volstrekt niet een
revolutionnaire vernietiging van
De Algemeene Nederlandsche Bouwarbel-
derfbond heeft aan bet bestuur der Lande
lijke Federatie van Bouwvakarbeiders te
Amsterdam een brief verzonden van den
volgenden inhoud:
„Namens het bestuur moet ik u mededee-
len, dat, indien het terrorisme, dat door de
leden uwer organisatie, in verband met het
steenzettersconilict op onze leden wordt toe
gepast _n door uw bestuur gesanctionneerd
wordt, na Maandag 7 Juli niet is geëindigd,
zcodat onze leden op; die werken, waar deze
conflicten zich voordoen, rustig Zunnen
werken, verdere samenwerking in alle an
dere gevallen ónmogelijk geworden en dan
ook verder als geëindigd beschouwd moet
worden.
Door deze daad beeft de Alg. Ned. Bouw-
arbeidersbond gedaan, wat men met recht
van hem mocht verwachten. De strijd om de
kwestie, of leden van de Landelijke Fede
ratie van Bouwarbeiders maar straffeloos
het stee-izettersberirijf kunnen terroriseeren,
heeft hiermede een beslissende wending ge
kregen.
Bedriegen de teekenen op het oogenblik
niet, d dreigen de communistische dwin
gelanden den strijd te verliezen. De Katho
lieke steenzetters staan thanj niet meer
alleen. Zij hebben thans den Algemeenen
Ned. Bout, arbeidersbond achter zich.
Maa. ook de metselaars en opperlieden,
die op de bouwwerken op het Remler Vlnke-
lesplein en aan de Krammertstraat zich
hadden laten overreden het werk neer te
leggen, zyn van koers veranderd.
Op het Relnler Vinkelespleln zijn de men-
schen gistermorgen aan het werk gegaan;
in de Krammertstraat zou vanmorgen het
werk hervat worden.
Zooveel succes als waarvoor men aanvan
kelijk moest vreezen. hebben de communis
ten dus niet.
Ook op het bouwwerk aan de Ferdinand
Bolstraat, hebben hun pogingen gefaald.
Het werk heeft daar rustig voortgang.
Nadat de regeering besloten had met
ingang van 1 Juli een reductie van der
tig procent te verleenen op de Neder
landsche spoorwegvrachten voor het
vervoer van aardappelen van Neder
landschen bodem in hinnenlandsch ver
keer, of naar het buitenland, mag het
vraagstuk van de lagere spoorwegtarie
ven zich in een steeds stijgende belang
stelling verheugen. Bij de interpellatie
de vorige week gehouden, aangaande
den noodtoestand in de binnenschlp-
perij en de„maatregelen, door de regee
ring met betrekking tot dien noodtoe
stand te nemen, of te bevorderen, is dit
vraagstuk natuurlijk ook In de beschou
wingen betrokken.
Ons inziens vreest de blnnenschip-
perij ten onrechte nadeel van een ta
riefsverlaging voor versche groenten
naar het buitenland door de spoorweg
directie. Voor den handel in versche
groenten en fruit is de vervoersnelheld.
meer dan in eenige andere branche
beslissend voor de rentabiliteit. De zoo
noodzakelijke vervoersnelheld kan de
binnenschipperij op het deel van den
weg, die moet worden afgelegd naar
het buitenland, toch nooit geven en de
mooiste producten, die na een al te lang
transport bedorven aankomen, zijn niet
slechts onverkoopbaar geworden, maar
ook waardeloos.
De tuinbouw heeft daarom behoefte
aan snelvervoer over de groote afstan
den en dit kan bij k>elne hoeveelheden
slechts het vliegtuig geven en bij groote
hoeveelheden tot heden het spoor. Het
beste bewijs daarvoor is wel. dat dit
jaar tot 20 Juni alléén 75.000 K.G. kas-
aardbelen per K. L. M. naar Londen
zijn vervoerd. Verlaging van de vracht
tarieven door de spoorwegen voor licht-
bederfelijke groenten kan daarom nooit
beteekenen een verscherping van den
concurrentiestrijd met de schipperij,
omdat deze toch niet voor dat vervoer
in aanmerking kan komen.
Voor den afzet onzer producten in
het buitenland «ijn in dezen tijd de
vrachtkosten der Nederlandsche spoor
wegen in evenredigheid van de waarde
van de artikelen en in vergelijking met
de vrachtprijzen der buiteniandsche
spoorwegen veel te hoog. Dat zijn fei
ten, die lederen dag te controleeren zijn
en zelfs door de directie niet worden
ontkend.
Toch wordt tot heden niet overge
gaan tot een verlaging der vervoerkos
ten, wat een leder onbegrijpelijk moet
Jtoorkomen, daar de spoorwegen daar-
'door veel minder te vervoeren krijgen.
De vrachtkosten vormen een belangrij
ken factor voor den handel, vooral als
het betreft de mindere kwaliteiten en
producten, zooals bloemkool, tomaten
en komkommers, die op de veilingen in
vergelijking met andere jaren veel lager
In prijs zijn. Bijna dagelijks springen
in deze tijden koopovereenkomsten af.
omdat de vrachtkosten deze tuinbouw
producten op de plaats van bestemming
te duur maken. Op een wagon groen
ten, ter waarde soms van enkele hon
derden guldens,
verschil, of het vervoer 17 gulden goed-
kooper te. zooals nu het geval is met dc
vroege aardappelen na de 30 procent
verlaging. De afzetmogelijkheid' neemt
er door toe, zooals wel bewezen te door
de reductie op het vervoer van aard
appelen. Zoodra de verlaging op 1 Juli
was Ingegaan, stond er dadelijk meer
dere vraag naar aardappelen op de vei
lingen, met het gevolg, dat de prijs van
het product in de eerste dagen zelfs
opliep van 4 gulden op 4.5 gulden de
100 K.G.
Vooral In dezen tijd, nu er een over
vloed is van tuinbouwproducten, waar
door de waarde er van daalt, mag niets
worden nagelaten om den afzet té be
vorderen en daardoor bederf en zelfs
vernietiging te voorkomen. Ook ten op
zichte hiervan heeft de regeering een
taak te vervullen, door In de eerste
plaats te zorgen, dat wij, wat het ver
voer der tuinbouwproducten aangaat,
niet langer In ongunstiger positie blij-^
ven verkeeren dan het buitenland,
waar de tarieven over het algemeen
lager zijn en In de tweede plaats door
extra Is ge vrachtkosten vast te steHen
voor de van geringe waarde zijnde min
dere kwaliteiten.
Het baart steeds meer verwondering,
dat zoo lang door alle organisaties en
zelfs door een staatscommissie bij de
regeering is aangedrongen, zonder dat
een dergelijke maatregel te genomen
De tuinbouw zou reeds zeer gebaat zijn,
indien voorloopig maar bepaald werd,
dat de reductie gold voor vervoer naar
het buitenland, want daaraan bestaat
de grootste behoefte en eenlg gevaar
V”or benadeellng van de binnenschip
perij te daar niet aanwezig. Het te lang
zamerhand geworden een brandend
vraagstuk, dat tot oplossing moet wor
den gebracht en waarop nu niet langer
gewacht kan worden.
Gerard Knuvelder, de „jongere”,
op de jongste Politieke Retraite
Amersfoort de eerste inleiding hield
over het vraagstuk der Jongeren, heeft
bij Paul Brand te Hilversum onder den
titel „Vanuit wingewesten” een boek
doen verschijnen, dat hij „Een socio
grafie van het Zuiden” noemt, waar
mede hij bedoelt, „dit boek te doen val
len onder die wetenschap, welke tot
oogmerk heeft het volk, en wel als zoo
danig, in zijn denken, voelen en han
delen, zijn streven en werken, niet
alleen In de productie van zijn levens
onderhoud, maar ook in zijn nationaal
bewustzijn. Zijn beschaving en zijn
geestesleven.”
Wij zijn in deze dagen bezig, het in
ieder geval merkwaardige boek door te
worstelen; men houde ons deze uit
drukking ten goede: het boek is ruim
6 centimeter hoog en telt, behalve
Voorwoord en Inleiding, 544 bladzijden'
Wij zullen ons voorloopig dus van
iedere bespreking en van ieder oordeel
onthouden, maar wij kunnen niet nala
ten, nü reeds de aandacht te vestigen
op de Inleiding, welke de bekende
Utrechtsche professor C. Gerretson
voor Knuvelder’s boek geschreven
heeft een Inleiding, welke ongetwij
feld opzien baren zal.
Prof. Gerretson komt op voor „de
vereeniging van de verscheurde deelen
van Midden-Nederland”:
..Slechts door ziilk «en verb.ntenls
kan, naar mijne overtuiging, en het
negatieve en het positieve doel van de
Beneden-Moerdijksche wedergeboorte
bereikt worden.
En hier moet ik wijzen op de opmer
kelijke evenwijdigheid tusschen de stel
lingen van het Hollandsche en In het
Belgische deel van de volksche bewe
gingen in Midden-Nederland.
Het Hollandsche Midden-Nederland
zal nimmer ten volle zichzelf kunnen
zijn, voordat het met Den Haag In 1
reine Is gekomen. Holland moet onder-
Holland's overmoed
opdat
eigenaardigheid
kan.
Het Belgische