ONS BLAD
EÉN REIS DOOR HET
AARDBEVINGSGEBIED IN ITALIË
Alcmaria V.V.V.
RF7.OFKT OP IS AUGUSTUS DEN KATHOLIEKEN LANDDAG TE DEN HF.I .D>FR
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
MAANDAG 28 JULI 1930
VIER EN TWINTIGSTE JAARGANG No. 175
f 40
)ST
Voornaamste cKieuws
Onder de tram
Telegrafisch Weerbericht
75
Rijwielpad Heiloo
Egmond
De Egyptische troon
Een nieuwe pretendent?
Leening Noord-Holland
Gedenkteeken voor Mgr. Dr. Ariëns
Pech op een proefvaart
Ernstig auto-ongeluk
DE A.V .R.O.-KOERS
Kosten vermoedelijk 8V2 pCt.
beneden de raming
De arrestatie van den Penghoeloe
van Pendok
DE ZONDERLINGE MARSKRAMER
Niet meer voorbijrijden van
stilstaande trams
JOH. LAUWERS
Barometers Thermometers
PAYGLOP 3
ALKMAAR
UCHT OP
Brand op de „Sumatra”
-
f 750.- f 250.- ^wv,^’*?^Dh^ f 125.- f 50.- *^bSuk.’“
AANGIFTE MOET OP STRAFFE VAN VERLIES VAN RECHTEN, GESCHIEDEN UITERLIJK DRIEMAAL VIER EN TWINTIG UREN NA HET ONGEVAL
Directie van Werkspoor
De afsluiting
en droogmaking van de
Zuiderzee
A
NOORD-HOLLANDSCH DAGBLAD
x.
Haarlem
te
treinverkeer
regelen.
van
De
Europarond vlucht
Twee deelnemers verongelukt
het
aan-
van Dijk is te Plymouth aangeko-
Met een verbrjjaeld been opgenomen
Barometerstand
764.8 m.M. te
Barometerstand:
747.4 mM. te
te
Belangrijke vermindering toewijzing
ffie,
Onthuld op het kerkhof te Maarssen
Eén doode en een zwaar gewonde
ge-
Het onderzoek naar de arrestatie
f
Begrafenis
van
van
ver-
hoogspanningsmast
een
Bljjkens een wetaonwerp tot wijziging van
de begrooting van het Zuiderzeefonds kan de
raming over 1929 mt 8.5 pCt verminderd
worden.
Evert
men.
bij verlies vso 'o
anderen vinger
ABONNEMENTSPRIJS:
Per kwartaal, voor Alkmaar f 2.—
Voor buiten Alkmaar 2.85
Met Geïllustreerd Zondagsblad
f #.60 hooger
Verboden ten opzichte van alle
„Intercommunale” trams
hetzelfde
onverminderd
Ernstige stremming in het
over Deventer.
De noodverordening In
genomen.
H. M. de Koningin en Prinses Juliana te
Oslo aangekomen.
Op het R.K. Kerkhof te Maarssen is een
gedenkteeken voor Mgr. dr. Ariëns onthuld.
roug#
1 VM
De
zijn.
De gedenksteen voor Outgert Jacobsz
Vrijdag op Jan Mayeneiland onthuld.
•pinazzola.
langdurig
Bezoekt hedenavond 8 uur het
Openluchtspel
in den Muzlektuin
idië t
Ooes-
lerij
inenL
van
het
ref-
de
de
der
Ier»
leg.
in-
eer-
11U-
ten
ver»
be
de
van
lar.*
mr.
e te
mond
pad.
heeft
;teek«
or de
xl te
’bben
nsge-
i het
ang-
Een
reuel,
foerr.
r. bij
t der
lam
penb.
eem-
b. d.
:cht
chts-
C. E.
rsd.
M.o.;
Gra-
r.T„
b. d.
nder-
:cht
Aar.-
lerw.
J- J-
iven-
est.
itssp.
b. d.
Mor-
ister-
L W.
ld);
ions-
laar;
kl„
en
Wie-
zen
ndh.
isen,
A.
dr.
ndh,
staf,
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de wet tot instelling eener Rjjkspost-
spaarbank; verhooging van de rente-vergoe
ding tot 3 pCt. maximum en van het rente-
gevend maximum der inlagen.
^ari Q^elfi cJfapels
(Telegrafische brief
Met de stoomtram run half drie richting
Haarlem had Zaterdagnamiddag te Lisse een
zeer ernstig ongeluk plaats. Het 10-jarig
zoontje van den heer V. L. uit Hlllegom lijde
lijk gelogeerd bjj zijn grootmoeder de wed.
v. Stijn in de Vreewykstraat te Lósse, wilde
op de reeds rijdende tram swingen en viel
De ramp te Koblenz,
slachtoffers. De eerste resultaten
onderzoek.
Tegen 5 uur landden de Engelschman
Thorn met de K 1 en de Dultscber Poes met
de B 8.
De aardbeving in Italië De reis van den
Koning. Volgens de laatste telling 2142 doo
den.
De Kathedraalfeesten
schitterend geslaagd.
Barometerstand 9 uur vrn.: 761. Stilstand.
LICHT OP. De lantaarns moeten morgen
worden opgestoken om 9 28 uur.
ADVERTENT1UR
regels f 1.25: elke
per regel #.T5
Bij de inschrijving op 5.264.000 4 obli
gation Noord-Holiana is voor dusdanige be
dragen ingeschreven, dat bij de toewijzing
eene belangrijke vermindering op de
grootere inschrijvingen zal moeten geschie
den.
Naar aanleiding van de arrestatie van den
Penhoeloe van Pendok, waarvan onlangs
melding werd gemaakt, deelt de Dellcoujant
mede, dat bij nader onderzoek inderdaad Is
gebleken, dat de voornaamste actie van dien
Penghoeloe en diens volgelingen, welke door
hun arrestatie werd verijdeld, gericht was
tegen de „Kompenie’dat de grondoorzaak
daarbij gezocht moet worden in een vijan
delijke gezindheid jegens het Europeesch
bestuur is vooralsnog onbekend.
Een onderzoek wordt daarnaar ingesteld.
Hoogste
Lacoruna.
Laagste
Blacksod.
Verwachting: Meest matige, tijdelljk wel
licht krachtige, meest zuidwestelijke wind,
zwaar bewolkt, waarschijnlijk met regen,
mogelijk onweer en met lijdelijke opklaring,
weinig verandering in temperatuur.
’RIJS: Van 1—
regel meer f tM.
RECLAME per regel #-H voor
de eerste pagina; voor de overige
pagina's #.50.
RUBRIEK „VRAAG EN AANBOD”
bti vooruitbetaling per plaatsing
0.60 per advertentie van 5 regels;
Iedere regel meer f 0.12
De kruiser moet weer langdurige reparatie
ondergaan
Nadat Hr. Ms. kruiser „Sumatra” na lang
durige reparatie te Soerabaja de volle kracht
proef met succes had doorstaan brak aan
boord, toen het schip op den terugweg naar
Soerabaja was, brand uit in ketelruim no. 3.
ten gevolge van lekkage In een leiding van
de speciale brandstofolle. Aanvankelijk werd
het gevaar zoo groot geacht, dat noodseinen
werden afgegeven. Echter gelukte het in den
namiddag van den 27sten Juli, den brand
geheel te blusschen
Persoonlijke ongelukken zijn niet voorge
komen.
Het schip stoomt nu op naar Soerabaja,
begeleid door een paar oorlogsbodems.
reparatie zal vermoedelijk langdurig
Een auto, bestuurd door den heer Rlckerk,
adjunct-adminlstrateur van de afdeelings-
bank te Blitai, botste bjj Bojolali tegen een
telefoonpaal op.
De heer Rlckerk werd op slag gedood;
de kornet werd zwaar gewond.
Aan boord van Hr. Ms. .Sumatra”
brand uitgebroken; het schip zal een lang
durige reparatie moeten ondergaan.
-in
Alexandrië wordt het gerucht, dat in het
midden van de vorige week opdook, n.1. dal
een nieuwEgyptische parlement voor Novem
ber zal bijeenkomen, niet bevestigd. Invloed
rijke personen verklaren echter, dat de ge
beurtenissen zich waarschijnlijk wel in deze
richting zullen ontwikkelen.
Het nieuwe parlement zou echter niet door
algemeene verkiezingen maar door uit poli
tieke overwegingen aangewezen personen ge
vormd worden.
daarbij ten gevolge waarvan een der wielen
hem over de beenen ging.
Direct werd Dr. de Graaf per auto ge
haald die den jongen ter plaatse verbond.
Met den ziekenauto van den heer Scheep
maker werd het ventje naar het Zieken
huis te Leiden vervoerd. Een der beenen zal
vermoedelijk geamputeerd moeten worden.
De aanleg van het rijwielpad HeilooEg-
is reeds zoovci gevorderd, dat het
zooals verwacht was. op Vrijdag 1
Augustus as. voor het publiek kan worden
opengesteld.
De offlceele opening beeft plaats te Heiloo
bij den aanvang van bet pad aldaar, des
namiddags om 2% uur.
Dan wordt over het pad naar Egmond aan
Zee gereden, alwaar in Hotel Zeezicht een
ontvangst zal plaats hebben door het ge
meentebestuur van Egmond aan Zee.
Zondagavond om half acht, had op het
R. K. kerkhof te Maarssen de onthulling
plaats van een gedenkteeken voor Mgr. dr.
Ariëns. pastoor van Maarssen.
Na een kort Lof in de stemmingsvolle
parochiekerk, trok een groote stoet nair
het op ongeveer tien minuten afstand gele
gen stille kerkhof.
Onder de zeer talrijke aanwezigen, die
zich daar op de paden langs de grafzerken
hadden verzameld, waren ojn. Mgr. Sloet,
van Abcoude, 'de hoogeerw. heer Plek, de
ken van Breukelen.
Van de burgerlijke autoriteiten was om
aanwezig de burgemeester van Maarssen en
Maarsseveen, de heer Eggink.
Allereerst werd het woord gevoerd door
den tegenwoordige^ pastoor van Maarssen.
den zeereerw. heer Rientjes, die, naar aan
leiding van de spreuk: Gelukkig een volk,
dat zjjn groote mannen waardeert, namens
het comité van oprichting alle aanwezigen
hartelijk welkom heette op deze laatste
rustplaats van pastoor Ariëns en oprecht
dankte voor de getoonde groote belangstel
ling.
Het woord werd vervolgens gevoerd door
den heer J. G. Suring, lid van de Tweede
Kamer.
AMSTERDAM, 28 JulL In de heden
gehouden vergadering van commissarissen
van Werkspoor N.V., heeft, op uitnoodlglng
van commissarissen, de heer J. A. Kalff,
president-commissaris, zich bereid verklaard,
zich voorlooplg met de werkzaamheden der
directie te belasten.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph” weet te berichten, dat de
onderkoning van Egypte Abbas II Hilmi, ew
in November 1914 door Engeland wegens zijn
vriendschappelijke gezindheid jegens de Tur
ken werd afgezet, gebruik wil maken van de
huidige situtatie in Egypte om op den troon
terug te keeren. Abbas zou vertegenwoor
digers naar Londen hebben gezonden, die
echter onmogelijk noch officieel noch parti
culier door de leden der Britsche regeering
ontvangen kunnen worden. De achtergrond
van deze plotselinge aanspraken op dén Egyp-
tischen troon is nog donker. Ook is het onbe
kend of Nahas Pasja Aböuu. Hilmi als werk
tuig tegen Koning Foead gebruiken wil. Het
staat echter vast, dat de leidende Wafdisten
Koning Foead door een lid van een andere
dynastie willen vervangen, desnoods door
den tienjarigen zcon van Koning Foead, die
dan aan het bewind zou komen met Nahas
Pasja als regent.
Abbas Hilmi, die in 1874 geboren werd,
volgde zijn vader Mohammed Tewflk Pasja
in 1892 als khedive op den troon op.
Reeds kort voor den oorlog richtte de Brtt-
sche Hooge Commissaris In Egypte, Lord
Kitchener, een drastische waarschuwing tot
hem:
,,De hand, die op den troon heeft
bracht, kan u er ook weer afhalen.”
In officleele Egyptische kringen
Naai de leiding van de Europa-rondvlucnt
mej-ceelt is het vilegto.-g O. 4 met Offer-
mi:en Jerz -„cski aan boora bij de lan
ding te Lyon tegen een antenne gestooten
er. naar beneden ge<oit Beide vlxgers wa
ren op slag dood.
Poss te Warschau aangekomen
Als eerste Europa-rondvlieger is de Dult-
scher Poss met de B. 8 te 17.24 uur uit
Posen op het Warschausche vliegveld Moko-
tow aangekomen. Ten gevolge van het re
genachtige weer zal hij waarich. nlijk eerst
Zondag verder vliegen. De Engelschen K. 1
en K 3 zijn eveneens uit Posen naar War
schau gestart.
De eerste groep te Berlijn terug
Gisterenmiddag tegen half vijf is het En-
gelsche vliegtuig K 3. bestuurd door Broad,
en de K 5, bestuurd door den Engelschman
Butler, na een tocht van 7500 KM., versierd
met talrijke vlaggen op het vliegveld Tem
pelhof vlot geland.
Zij werden door een vertegenwoordiger van
het Duitsche Rijksmlnisterie van Verkeers
wezen en door het bestuur der Aero-club ver
welkomd. De muziek bracht het Engelsche
Volkslied ten gehoore.
Tegep 5 uur landden de
Hij schetste het werk van pastoor Ariëns
en vervolgde dan: Het werk van Ariëns te
af. doch het werken in Maarssen is nog
niet af. Moge dan het monument een
krachtige aansporing zijn, om zijn lichtend
voorbeeld te volgen. Vervolgens wordt door
spreker het monument namens de parochie
aan het kerkbestuur overgedragen.
Tweede spreker was pastoor dr. Van Koc-
vorden.
Het weldoen was in dr. Ariëns’ oogen een
genade Gods, zegt spreker, en hU, de rijke
stierf als een arme, en rust thans in zen
gekregen kist en in een gekregen graf. Maa;
dat graf zal dan ook heerlijk zijn. Eert zitn
nagedachtenis door zijn voorbeeld te volgen
dan zal pastoor Ariëns thans onze voor
spreker en weldoener zijn.
Pastoor Rientjes dahkte de belde spre
kers, bracht hulde aan den kunstenaar, die
het monument vervaardigde, en noodigdc
uit tot het bidden van vjjf Onze Vaders en
Wees Gegroeten voor de zlelerust van den
overledene.
Toen knielde oud en jong neder, werden
de hoofden ontbloot en drong een vurig
smeekgebed tot voor den troon van den Al
lerhoogste.
De plechtigheid was daarmede geëindigd
Het gedenkteeken is ruim een meter
hoog en 80 A 90 c.M. breed. Het is uitge
voerd In marmer en bevat in brons de
prachtig weergegeven kop van den groe
ten doctor, schitterend geslaagd.
Het werk is van den kunstenaar Elot
Brom en bevat als eenlg opschrift: Ariëns.
priester.
van een
de menschen: militairen, doctoren, zus
ters, alies loopt ordeloos door elkaar!
Ook nog enkele dorjbelingen. Hier en
daar ziet men een weenende vrouw of
een boer die niet van zijn huis is af te
slaan Sommigen er van lijken wel
waanzinnig: hun gezicht vertoont een
wanhopige angstultdrukking solda
ten gaan met hun draagbaren voorbij
onder een wit laken zie ik, slap naar
beneden hangend, een vermorzelde
hAnd. In de kerk, die wonder boven
wonder gespaard is. heeft zich een am
bulance opgesteld. Hier liggen de gewon
den en 35 dooden.
Tien minuten verder; Rajxilla. Dit
stadje ligt aan de kromming van de
rivier. Eertijds een paradijs, dat door
vele vreemdelingen bezocht werd, omdat
hét zo<i echt Italiaansch was en nu
Een paar witgekalkte hotelletjes staan
nog overeind, melancholisch en verla
ten! Wij rijden er oiji heen, want de
weg door het stadje is verspard. 23 doo
den zegt Kien! Achter de hotelletjes
op een soort sportterrein is het kamp
der vluchtelingen. Zij staan met verwe
zen gezichten naar ons te kijken: het is
een menschenslag, dat niet veel kan
verdragen
Weer een kwartier verder ligt Melfi.
de stad der Hohenstaufen. Het nieuwe
stads-gedeelte met tallooze villa's en
landhuizen is ongedeerd, maar de be
woners zijn gevlucht. In de binnenstad
zien wjj echter puinhoopen, die even
hoog zijn als de enkele huizen, die nog
niet verwoest zijn! De kerktoren is in
gestort en ook de burcht, het prachtige
bouwwerk van Frederik II, heeft twee
hoektorens verloren. Op de markt ver-
dnLngt zich het volk. Soldaten deelen
brood en kaas uit. Vlak daarbij liggen
onder lakens de dooden. Melfi heeft
120 dooden in totaal! De aanblik is
meer dan verschrikkelijk. Het lijkt wel
een stad in de vuurlinie. Een humorls-
tischen plakkaat van een Amerikaansche
filmklucht schijnt dit alles te willen
hoonen: de bioscoop is er echter niet
meer. Een eindje verder doet een ezel
zich te goed aan geraniums, die uit een
venster zijn gevallen. Twee kinderen
gaan zingend door de stratenvlak
daarachter komt een colonne soldaten
met een baar.
Wij verlaten deze stad des Doods en
rijden verder langs Lacedonia, Bisaccia,
Aqullona. Overal hetzelfde beeld. Langs
de straatwegen kampeert de bevolking.
Verscheidene malen worden wij aange
houden. Men heeft honger en er wordt
geen eten gebracht. Mussolini kan niet
overal voor zorgen. Boven ons cirkelen
vliegtuigen.
Langzamerhand valt de duisternis. In
Barila kan ik juist een trein nemen,
die met vluchtelingen en gewonden naar
Potenza gaat! Uit een gesprek met deze
ongelukkigen verneem ik, dat er nau-
welljks één gezin is, waar men geen
man, vrouw of kind verloren heeft. Ik
laat mij nu vertellen, hoe alles gebeurd
is, hoe de eerste stooten de daken reeds
deden instorten en hoe men, in den
slaap gestoord, door het puin naar de
straat moest kruipen.
Steeds weer hoort men weenen en
vloeken.
Te middernacht krijg ik den sneltrein
naar Napels te pakken. De duisternis
spreidt zich langzaam over de woeste
nij langs de spoorbaan uit....
Napels heeft ook geleden. Wat men
hier ziet, zijn echter de voorboden van
het onheil, dat het binnenland heeft
getroffen
De eerste officleele schattingen wor
den juist genoemd: 1800 dooden! 4000
gewonden
(Nadruk verboden.)
„Staatsblad" 275 bevat een wijziging
het Trumwe&Teglenient. waardoor het
boden wordt, tram?ljtulgen, welke stilhou
den tot het In- en uitlaten van reizigers,
voorb'J te rijden aan de zijde, waar moet
worden* in- of uitgestapt, tenzij aan die
zijde langs de trambaan een vluchtheuvel
aanwezig is.
Vóór deze wijziging -Verbood het regle
ment alleen om tramrijtulgen. welke stll-
borden tot het in- en uitlaten van rei
zigers. op zoodanige wijze voorbij te rijden,
dat daardoor de veiligheid der in- of uit
stappende reizigers in gevaar wordt ge
bracht.
Ondanks de nieuwe bepaling blijven de
gemeent'’lijke verordeningen die
onderverp
kracht.
Het begin der ontginnlngswerkzaamheden
B(j de Tweede Kamer is Ingediend een
wetsontwerp tot wijziging en verhooging van
de begrooting van het Zulderzeefonds voor
1930. Ter toelichting wijst de regeering op de
verwachting dat de afsluiting van de Zuider
zee reeds in 1932 tot stand zal kunnen wor
den gebracht. Het gevolg van deze snellere
uitvoering is, dat het voor het loopende jaar
aangevraagd bedrag, niet toereikend zal blij
ken. Deze werken zijn een gedeelte dijkvak
op het Breezand en een gedeelte dijkvak
Gaatje-Vlleter, waarvoor f 6.085.000 noodlg
wordt geacht. Deze verhoogde aanvrage be-
teekent dus niet een overechrijding van de
laatste raming integendeel Is uit de cijfers
van het afgeloopen jaar gebleken, dat deze
vermoedelijk met 8J4 pet. verminderd zal
kunnen worden doch de behoefte aan
meer geld voor het loopende jaar als gevolg
van de snellere uitvoering.
De toelichting zegt verder:
Had en heeft tot dusver in hoofdzaak de
stoute technische conceptie van het geheele
plan tot de verbeelding der bevolking gespro
ken. thans dringt zich hoe langer hoe meer
op den voorgrond het belang, dat het in
cultuur brengen der gronden en hun uitgifte,
met hetgeen daaraan behoort vooraf te gaan
en daarmede overigens samenhangt, voor het
welslagen der onderneming heeft.
Het wetsontwerp beoogt met deze materie
thans een practfsch begin te maken. Deze
poging strekt zich niet verder uit dan tot het
geen thans onmlddellljk verelscht wordt. Een
en ander berust op de ervaringen met het
werk der CotnmLssie-Lovink opgedaan.
De regeering verwijst naar het verkave-
lingsplan, afgedrukt in het bericht der Zui
derzeewerken van October 1929. Op enkele
gedeelten zal de verkaveling eenlgszins af
wijkend van het rapport-Lovink geschieden,
gebaseerd op ruimere scheepvaartmogelijk-
hedep.
Het is de regeering doelmatig vóórgeko
men. onderscheidene werkzaamheden op te
dragen aan een tijdelijken dienst, die één en
ander zal moeten ter hand nemen. Daaron
der valt werk van landbouwkundigen aard tot
het geschikt maken van den bodem voor
eerste cultuur, het werk van economischen
aard tot het beschikbaarstellen van den
grond en dat tot aantrekken van werkkrach
ten.
Deze lijdelijke dienst zal worden samenge
steld uit drie Rijksambtenaren, thans werk
zaam onder het Departement van Binnen-
landsche Zaken en Landbouw, die daartoe
aan het Dept. v. Waterstaat worden gedeta
cheerd.
Om met de ontginningswerken een aan
vang te maken wordt voor 1930 aangevraagd
f 1.700.000.
De A. V. R. O. hield Zaterdagmiddag
haar jaarlljksche algemeene vergade
ring en de vergadering benoemde tot
voorzitter, ter vervanging van oud-
minister Westerveld die reeds lang
geleden genoeg kreeg van de A. V. R. O
Dr. H. Molhuyzen.
Wij zeggen het Pastoor Perquin in
zijn radio-praatje van gisterenmiddag
na:
Deze benoeming spijt ons niet om
den persoon van Dr. Molhuyzen natuur
lijk, maar om de richting, welke hij in
het A. V. R. O.-bestuur voorstaat.
Dr. Molhuyzen toch vertegenwoordigt
de onverzoenlijkheid:
In zijn Zaterdag ter vergadering ult-
onzer correspondenten te Rome)
Napels, 25 Juli
Mijn pogingen om Donderdag vroeg
van Rome over Napels het aa#dbevings
gebied te bezoeken, moest ik al gauw
opgeven. Overal waar ik op de een of
andere wijze trachtte vanuit Napels het
binnenland te bereiken, werd ik tegen
gehouden fhet de woorden: „Uitgeslo
ten, uitgesloten,, de treinen worden
slechts gebruikt voor het vervoeren van
de hulptroepen. De straten zijn geheel
en al versperd door groote troepen
vluchtelingen.” Ik wilde echter niet
werkeloos blijven en zoo besloot Ik
langs een omweg het geteisterde gebied
te bereiken.
Vanuit Rome bestaat er een-even
voortreffelijke als weinig gebruikte
vliegverbinding naar Barl. Deze route
nam ik.
Na een vlucht van twee en een half
uur. liggen de Appenijnen reeds achter
mij en was Barl bereikt, waar de lijn
rechte kust het groen van de Apulische
Hoogvlakte van het blsnfw dér Adrlati-
sche Zee scheidt.
In Barl verschilt het roezemoezige
leven van de reeds eenlgszins aan het
Oosten herinnerende havenstad niet
met dat van andere dagen; tot nu toe
z|jn de „golven der verschrikking” hier
nauwelijks doorgedrongen. Alleen aan
het station gaat het veel drukker toe
De eerste vluchtelingen waren juist
aangekomen. Dit zijn echter hoofdza
kelijk meer gegoeden, die uit vrees voor
hun leven de bedreigde streek ontvlucht
zijn. Eenige angst is hun niet aan te
den. Van Barl voert de trein ons naar
Altamura, door en door een provincie
stadje. Het lijkt wel uitgestorven en
Biets wijst hier nog op de catastrophe
Met een boemeltreintje reis Ik naa*-
Op alle stations is er een
oponthoud. Wij moeten nJ.
op de eerste hulptreinen wachten. Vee
wagens vol fascistische soldaten snel
len ons voorbij evenals vele D-treinèn
met gekwetsten. De kleine dorpjes In
het dal van de Oravina hebben klaar
blijkelijk weinig geledenEen
schaapherder blaast ergens op zijn
fluit..., waarschijnlijk een vreedzaam
liedje.
Spinazzola bereiken wij om 2 uur
’s middags. Hier begint de ellende eerst,
want hoewel de stad zelf ongedeerd is,
lijkt het in de buurt van het station wel
een verstoorde mierenhoop. Ik zie hier
de eerste vluchtelingen, lieden met hun
heele hebben en houden bij zich. Vrou
wen bidden en mannen uiten hun
ellende door lulde vloeken echt Ita
liaansch!
De stationschef weet niet, wat te doen.
Zijn wagenpark Is gerequireerd, de
dienst is totaal in de war! Hij wil on
zen trein wel verder l^ten gaan, doch
kan ons geen garantie geven of wij
Venosa, het eigenlijke doel van de reis
wel bereiken kunnen. Een taxi-chauf-
feur, die onmlddellljk den journalist in
mij herkent, brengt uitkomst! Met een
stortvloed van woorden beveelt hij mij
een bezoek aan het verwoeste gebied In
zijn wankele Fiat aan. Hij beschouwt
de geheele catastrophe als een onver
wacht buitenkansje, een bezienswaar
digheid!....
Ik ga op zijn voorstel in en spoedig
zijn wij op reis. Met een bewonderens-
waardlge kalmte rijdt hij over de ver
woeste wegen overal vertoonen zich
reeds scheuren en op sommige plaatsen
is de weg bijna voor de helft weggesla
gen. Mijn chauffeur suist verder en
tracht mij te doen gevoelen wat „aard
schokken” eigenlijk zijn.
Na een half uur rijden komen wij tn
Venosa aan. Soldaten zijn juist bezig
#an den Ingang van de stad een neer-
gesmakten hoogspanningsmast op te
ruimeneen tolboom voor de Hel,
want Venosa Is er erg aan toe!
De Apulische hulzen van samenge
kitte kalktuf zijn gebarsten, alsof zij
uit gips waren opgetrokken. Het zijn
slechts puinhoopen. Enkele hulzen
die van baksteen zijn blijven staan
De stad Is uitgestorven. De carabinieri
wijzen met de band naar de bergen:
daar bevindt zich de bevolking. Nie
mand durft blijven deze men-
schen hebben het Instinct van een dier
dat zich ook verbergt om het onheil
biet te zien. Vijf dooden zoo vertelt
men mij heeft Venosa te beklagen.
No. 10 28 Juli
Nu volgt de eene verwoesting na de
sndere. Eerst vreedzame landerijen,
olyfboomen, bloemenvelden, citroenen
gaarden, goudgele vijgen en dan plotse
ling: Barlle totaal verwoest! De
dorpsstraat lijkt wel een holle weg tus-
schen puinhoopen. Het wemelt er van
BUREAU: HOF 6. ALKMAAR
Telefoon: Administratie No. 433
Redactie No. 633
gesproken rede heeft hij het nog heel
kras gezegd:
„geen samenwerking met het zend -
tijdbesluit van 15 Mei als grondslag”.
De A. V. R. O. heeft thans dus een
voorzitter, die van geen verzoening
weten Wil en zich alleen nog maar tot
samenwerking bereid verklaart, als de
Regeering. de Kamer en de bijzondere
omroepvereeniglngen voor de A. V. R. O'
vlak valien.
Hij kan de werkelijke verhoudingen
nog maar steeds niet zien; de A. V.
R. O. is voor hem nog steeds de alge
meene, de nationale vereeniglng. hoe
zeer de honderdduizenden leden der
bijzondere omroepen, die in de Kamer
hun tolken hebben, hem ook van het
tegendeel hadden moeten overtuigen.
Hoe scheef Dr. Molhuyzen de verhou
dingen ziet en hoe hij In zijn vooroor
deel de rollen volmaakt omkeert, blijkt
uit wat hij zei over het zwijgen van den
Phohi-zender:
Dit zwijgen weet hij aan de „splijt-
zucht” In Nederland, aan het werken
der bijzondere omroepen.
Hoe hebben we 1 nu?
Wie zijn het. die den Phohi-zender
heel opzettelijk en heel demonstratief
het zwijgen hebben opgelegd?
Zijn dat niet de liberale geldmagna
ten, die nog vóór er lets van hen ge-
eischt werd hun onwil toonden?
Waren zij het niet, die in dit gevat
praktisch hun „splijtzucht" uitvierden?
Gingen zij in hun kapitalistisch libe
ralisme niet na Ast het Nederlandsche
volk staan, omdat zij niet volledig hun
zin konden krijgen?
Hoe kunnen overigens de bijzondere
omroepen het helpen, dat de Phohl-
heeren hun willetje stelden bovennet
algemeen belang?!
1 Is toch niet op commando var
Pastoor Perquin, Mr. v. d. Deure of
m’nheer Zwertbroek, dat de Phohi-zen
der stopgezet is?
Met een voorzitter nu, die leeft In een
gedachtengang, als hier aangeduirt.
gaal de A. V. R. O. thans verder in zee
De A. V. R. O.-koers zal er voor het
Nederlandsche volk niet gelukkiger op
worden.
Het „Handelsblad” opperde dezer da
gen nog het denkbeeld, dat de A. V
R. O. haar deuren eens open moest zet
ten, en een bestuur moest zien samen
te stellen, „waarin vrijzinnigen naast
katholieken, cMristelijken en socialisten
zouden figureeren,” opdat dan zelfs
minister Reymer de A. V. R. O. niet
langer voor „eenzijdig-liberaal” zou
kunnen verslijten. -
Indien het gelukte, een a&htal „vol
doende onafhankelijke geesten” te vin
den, „die werkelijke Nederlandsche
algemeenheid boven politieke partij-
overweglngen zouden willen en kunnen
stellen, zou het cachet „eenzijdig-llbe-
raal” verdwijnen.
(Men merke op, hoe dergelijke half
bakken katholieken, ditp christelijken en
dito socialisten, die zich voor het libe
rale karretje willen laten spannen, bij
voorbaat hoog«lijk geroemd worden!)
Lukte het plan echter niet, „dan zou
de A. V. R. O. het bewijs hebben gele
verd, dat zij bereid is haar algemeen
heid ook In haar eigen samenstelling
te consolideeren.”
W(j voor ons zien in het plan niet
anders dan een poging om het welbe
kende karakter van de A. V. R. O.
slechts in schijn te doen Veranderen en
verwarring te stichten in de kampen
der bijzondere omroepen; de werkelijk-
principieelen, die in de onderscheiden
richtingsgroepen prestige bezitten, zou
den er o.i. tóch al niet ingevlogen zijn.
Met Dr. Molhuyzen als kapitein op
het A. V. R. O.-schip zal er echter van
samenwerking (gesteld eens ’n oogen-
blik, dat het plan van het „Handels
blad” eerlijk bedoeld is en toenadering
beoogt) heelemaal niets kunnen komen.
r/’ïy
CS
