J
r
Koster
B
PEVRIES’
Mlzuivere
BÜENW
i
Cheque-koersen
DE VRIES'
'°ró-
123%
272
tweede blad
Laatste Nieuws
Burgerlijke Stand
van Alkmaar
REGENJASSEN
n
1
.1
Zuivere Bijenwas
GROOTE EN KLEINE POTTEN
in de kleuren wit. zwart, rood. geel,
bruin. Bewaar de bilgeplakte cadeau
bonnen. ze hebben waarde. Raad
pleeg voor inlevering de cadeau-
lijsten bi] Uw winkelier.
......JWr
a
AMSTERDAMSCHE BEURS
En
EERESALUUT AAN JANSEN
EN KLAASSEN
DONDERDAG 31 JULI 1930
Honèaarsche namen-razzia
Openluchttooneel
Langestr. 22
KERKNIEUWS
Einstein over Jezus
De Indringers ontvlucht
PROVINCIAAL NIEUWS
Naar de „Leipziger Messe”
Ook de Eerste Kamer verleent steun
Montreal in afwachting van de R 100
Goedkoope reis
Maat op brasem
STADSNIEUWS
Voor het Genadebeeld in Kevelaer
Besmettelijke ziekten
Uruguay slaat Argentinië met 42
O
1 Augustus in Sovjet-Rusland
Jubileum
Muziekuitvoering Oranjevereeniging
v,
Geslaagd
Magdalenenstr. 11
De electrificatie der
tramlijnen Amsterdam-
Purmerend - Edam
Om het wereldkampioen
schap Voetballen
Postdui ven vereeniging
„Steeds In Spanning"
GABARDINE - WHIPCORD - LODEN
Nieuwste modellen en kleuren, zeer voordeellge prijzen
Capes voor Jongens en Meisjes
▼r
Motorrijder gedood
De hongerwoestijn bij Turkestan
Zal productief gemaakt worden
M. KATER
ir2>/„
9C«/„
BERGEN
CASTRICUM
De draverijen van de Kennemer
Sportclub
Familie te Bussum bestolen
BLADZIJDE 1
Communistische inval aan
de Hembrucr
p
ALOM VERKRIJGBAAR
N.V. Drogisterij en CheaicaUenhandel
„VRIESIA”v.h. JAN DEVRIES
ZaadMrkt - Tel. 324 - ALKMAAR
Douanestatlon te Gartnisch-
Partenkirchen
a
het, dat dit mooie
;ze zonderlinge
DONDERDAG 31 JULI 1930
moeten
Pieter Cornells van Maarle-
i
153
Propaganda voor demonstraties.
337
Reductie op vervoerp.-0ien
Rubber
Groote belangstelling
77
22
412
zoo
en
i
Prolongatie „_.X.
Rust 31 voor Argentinië
AANBESTEDING.
DONDERDAG 31 JULI 1939
t 1
als
i
Koers
LI 5
f 28840.—
f 28490
f 24772.—
io
xo
xo
xo
xo
xo
xo
xo
xo
xo
AA
Verdere
stations.
NIJMEGEN. 31 Juli. Op den weg Nijmegen
—Den Bcsch is gisteren de heer J. O. loge-s 1
n.enthouder uit Middelburg met zijn motor
geslipt en tegen een boom geslagen.
De man was onmiddellijk dood.
Naar uit Moskou vernomen wordt, zal de
voornaamste gebeurtenis op 1 Augustus as
wanneer groote demonstraties zullen worden
ViUnbouw
Boeton Mijnbouw
Alg Exploratie
157
141
153 »/4
75»/4
177%
Vorige
Korr«m
82
51
d. List, alhier, het
i voor
De Minister van Staat. Minister van Bln
nenlandsche Zazen en Landbouw, heeft be.
paald, dat, met afwijking van het voorge-
schrevene in art. 3. eerste lid, van het Bij
zonder Visscherjjreglement n, voor de wa
teren, gelegen in het Ambacht van West-
Frlesland, genaamd „de Vier Noorder Kog-
naar
kracht.
aan. die Jp het
!t luchtschip wU-
en automobielen
Suiker
H V A.
Poerworedjo
Vorstenlanden
Actions Idem
Spoorwegen
Union Pacific
Wabash
Chic Milw St Paul
Kansas City South
Erie Rallr
1919
191?
191?
191*
213
34
14%
63
42
45
175
115%
75
69
50
9
52
6
9
26
45
55
57
I
114»/,
74»/,
6T%
39
77
33
82%
51
257%
117»/,
92
de heer W
voor het examen
213
37»/,
14%
64
43
378%
31»/,
392%
157*4
15%
22
320
315
65%
338
f 32817.—
f 28999
f 28885
gisteravond, het bezoek
V. V. V. georganl-
ParlJs -
Brussel
Londen
New-York (cable.)
Berlijn
Zürich
Rome
Madrid
Oslo
Stockholm -
Kopenhagen
Praag
Weenen
Warschau
320
315%
65%
338%
50%
3i
32
35
36
36
38
39
39
39
4°
XXL-K
MIENT24*
102%.
102*4
102
418 Vs
30
121
94
lobak
Deb Batavia
Oude Dell
Oostkust
Senembab
Maxwell
9.75
34.70
12.09
2.48
59.30
48.20
13.—
27.65
66.50
66.75
66.50
7.30
35.C5
27.—
32%
390%
155%
15%
21%
I
Scheepvaart
Holi Amerika Lijn
dito Oem Elgend
Kon Ned Stoom b
Scheepvaart- Unie
Marine comm.
Marine pref.
102»/,,
102%
102
K2>/„
96'*/,.
'ndnstr Buitenland
Anaconda
Cert Flsk
3eparator
Zweedsche Lucifers
Petroleum
Oortsche Petr.
O a boes
Kon Olie
Perlak
Peudawa
Continental Oil
gen", de maat op brasem tot en met 15
Maart 1931 wordt vastgesteld op 27 C.M. in
plaats van 30 cM.
Personalia Te Amsterdam is geslaagd
voor het examen nuttige handwerken mej.
J. G. de Jonge, alhier.
BesmettelUke ziekten In de week van
20 tot en met 26 Juli 1930 hebben zich in
deze gemeente twee gevallen van rodvonk
voorgedaan.
Banken
Koloniale Bank
ndlsche Bank
Cert Handel Mjj
'laatslrenincen
5<t Nederland
Nederland
«S Neder!
S Neder!
N tnd 1926 B
■-kW*?
24%
23
Rubber
A dam Rubber
Bar.dar
Deu Batavia Rub
Rott Tapanoell
Seroadjadl y.
Silau ....JE-
V I G O.
Allied
tntercontln Rubber
265
116%
94
85%
33714
Kevelaer! Een tooverwoord voor de duizenden, «Te dit genade-oord bezocht hebben.
Geen wonder, dat Kevelaer dan ook trekt. Daarom worden dan ook leder jaar Neeler-
landsche bedevaarten naar Kevelaer georganiseerd. Op deze foto een vrome schaar
pelgrims In vervoering geknield voor het genade-beeld. Dr nü-irukkin* van de gez'ehtcn
is van zeldzame ontroering en zeer knap geieekend door Arthur Kamp*
te nationale naam op staat,
nog veel meer mogelijkheden.
Onze Hongaarsche broeders
BUSSUM. 31 Juli. Bij een familie op den
Bred'iusweg alhier vervoegde zich iemand, die
zeide van het gemeentelijk electrlclteitsbe-
drjjf te komen, om In verband met de veran
dering van de netspanning de lichtpunten op
te nemen. Men liet den man in het geheele
huis aan den arbeid; na zijn vertrek werden
briljanten ringen ter waarde van 800 gulden
en 20.— aan geld vermist.
Van hét G. E. B. vernam men. dat geen
beambte opdracht had gekregen naar het
huis te gaan.
7
De RUksspoorwegmaatschappU verleent aan
personen, die de Herfstmesse te Leipzig (31
Augustus5 September) willen bezoeken
een reductie van 25 op al haar lynen mits
de heenreis in den tijd van 26 Augustus tot
5 September, de terugreis tusschen 31 Augus
tus en 13 September wordt aanvaard.
Op de lijnen van de ..Deutsche Lufthansa’
wordt een reductie van 10 bij enkele reizen
en van 18 bij het nemen van retourbiljet-
ten verleend.
Prof Einstein heeft zich dezer dagen in
een critiek op de Jezus-biografle van de hand
van Emil Ludwig aldus over Jezus uitgela
ten: ..Emil Ludwigs Jezus is oppervlakkig
Jezus is te sewe'd'" voor de een van phra-
’•"ologsn ook al verstaan deze hun kunst.
Niemand kan zlrh van het Christendom met
een sehertswo^’-d afmaken Nlem-rd kan d“
evaneel,sn le’en rond»r het v-v'el van het
werkeluk bestaen van Jervs Ziin persoon-
HJkhe’d eeeft pe’ss?og aan e’k we—d."
In de week van 20 tot en met 26 Juli 1930
hebben zich in deze gemeente twee gevallen
van roodvonk en twee gevallen van kinder
verlamming voorgedaan.
„De minister van
een aanschrijving
commandanten,
uitspreekt, dat
met niet-Hong
tlsche overwzi
naam zullen e
De Eerste Kamer besloot gisteren zonder
hoofdelUke stemming tot toekenning van
een rentefcco voorschot uit ’s Rijks schat
kist ten behoeve van de tramwegen van
Amsterdam naar Edam en van Schouw
Purmerend voor elect;ische beweeg-
Montreal, 31 Juli. Canada is In afwachting
van het EngeLche luchtschip R x00. dat op
het oogenblik van Engeland over den Oceaan
op weg is naar Montreal. Reeds thans komen
te Montreal menschen
vliegveld de landing van hel
len bijwonen Extra-tretnen
voeren steeds nieuwe belangstellenden aan
en reeds kampeeren pei-sonen in de nabil-
held van St. Hubert, waar het vliegveld ge
legen is. De landlngsmanschappen zijn goed
geïnstrueerd en women gereed gehouden
Het meteorologisch Instituut van het vlieg
veld St. Hubert, voorspelt voor den komen-
nacht en de volgende dagen helder weer,
zoodat men hoopt, zonder moeilijkheden bet
luchtschip aan den ankermast te doen anke
ren. Aan de kust van New-Foundiand
beerscht nevel. Het vliegveld wordt door
zeshonderd man militairen en politie bewaakt
Het biedt den aanbllk van een groot leger
kamp. In de nabijheid van de opgeslagen
tenten zijn ververschlngslokaliteiten en alle
soorten winkels geïmproviseerd. De toegangs
wegen naar St. Hubert zijn in verband met
de verwachte overbelastln; van het verkeer
verbeterd.
De ankermast op het vliegveld St. Hubert
kan door middel van een electrische lorrie
verplaatst worden. De proefnemingen hadden
een zeer bevredigend verloop.
Hongaarsche officieren
Hongaarschen naam
9.77»/,
34.76
12.C9»/,
2.48»/,
59.34
48.26%
13.01
27.80
66.60
66.82%
66.60
7.37
35.10
23»/,
68%
145»/,
22
22
gehouden tegen den imperu istischen oorlog
en tegen den oorlog tegen Sovjet-Rusland,
het overdragen zijn van 51 bomoardements-
vliegtulgen. die ten geschenke worden aan
geboden aan ui roode vloot.
Het roodi vakvereen gingscomlU publi
ceert een oproep tot de arbeiders, waarin ge
zegd wordt dat de opmarsch op 1 Augustus
as den vijanden van Sovjet-Rusland moet
toor.en dat Rusland zelf elke vijandelijkheid
wil vermijden maar dat men bereid ju gereed
is. om eventueele aanvallen op de Sovjet
unie af te slaan.
Morgen 1 Augustus 1930 herdenkt mej.
A Smorenburg den dag, waarop zij voor
12 jaar in dienst trad bU de firma Hen-
neke, hoedenmodlste, Houttll alhier.
MONTEVIDEO. 31 Juli Gisteren te de
beslissing in den strijd om het wereldkam
pioenschap gevallen.
Uruguay, de winnaar van de Olympische
spelen te Parijs 1924 en Amsterdam 1928,
sloeg In de finale Argentinië met 43.
De ruststand was 31 in het voordeel van
Argentinië.
Na de pauze speelde Uruguay, aangemoe-
dlgd door tienduizenden In grootschen vorm,
wist een 13 achterstand In een 42 voor
sprong om te zetten en zoodoende het eerste
officieele wereldkampioenschap te behalen.
Door de Ned-rlandsche Spoorwegen wordt
georganiseerd een goedkoope reis per trein
er. per boot naar Urk en Kampen van de
stations Rotterdam D.P., Schkdam. Delft
Dei Haag H.8 MLeiden, Haarlem, Utrecht
CS., Hilversum, Amersfoort, Amsterdam
CL., Zaandam, Wormerveer. Uitgeest. Alk-
r.a' 1 Hoorn (per trein) naar Enkhuizen
en terug. Van Enkhuizen met een der hoo
ter van den Veerdienst (uitmuntende
restauratie aan boord) op Zondag 10 Augus
tus 1930.
Deelnemers kunnen zich door bemiddeling
der Ned. Spoorwegen tegen regen verze
keren bt de „Eagle Star" te Londen.
Inlichtingen b(j bovengenoemde
Te Garmlseh-Partcnklrchen te thans een
douancstat-on geopend, alwaar de uit het
buLenland kcmende bagage wordt gecontro
leerd. De reizlge s kunnen dus thans van elk
buitenlandsch station hun bagage recht
streeks naar Garmisch-Parterfklrchen zen
den. zonder uat .iog een controle aan de
grenzen noodlg te.
rai
echter ond r dek lezers de prijsvraag
n\uwtje heeft U de
;d?" dan zouden
regeltjes over-
i ndustrieën
Marg Unie
Calvé Delft
Alg Kunstzijde
Van Berkel’s Pat
Nieuwe Philips
Ter gelegenheid van den verjaardag van
de Konlngln-Moeder op Zaterdag 2 Augus
tus as. organiseert de Oranje-Vereenlging
slhler, daartoe In staat gesteld door de wel-
vlllen i? medewerking van het gemeente
bestuur een avondconcert op het Hofplein.
Het Stedeljjk muziekkorps zal dan van 8
10.15 des nam. het volgende programma ult-
vozren:
1. Oud-Wilhelmus, arr. H. A. Maas.
2. Proficiat! Marsch. H. A. Maas
3. Een onderbroken tuinfeest
(valse Interrompue) L. Montagne.
4- Ouverture „Emma", N. H. van X Kruys
5. Oosterzche suite w poov
6. Willem III gavotte j. A. Kwast
7. Eeuwige Lente, Wals, r. pOpy.
8. HoUandschLiederen-snoer, H. A.’ Maas.
,n Sn,'iUlre Potpourri, o. Renaud
10. Finale.
Onze vroegere stadgenoot,
Spruyt, slaagde te Utrecht voc
boekhouden Jdercurius".
We moeten óók nog iets zeggen over stuk
en rpel, al gaat het niet van harte.
Niet, omdat er van belde niet heel veel
iets
nu
Bovengenoemde vereeniging hield op Zon
dag 27 Juli een wedvlucht met )onge duiven
vanuit Lier (België), afstand 167 K.M. Ge
tost om 8 uur met Westenwind. Aankomst
als volgt
M. Kroese
G. Hij mans
C. J. Paulisse
J. I. Vee>
G. Hijmans
H. Mooi)
M. Kroese
R- J. Ran
G. Hijmans
F. H. C. Dingerdis
AMSTERDAM. 31 Juli Hedenmorgen
hebben eenige communisten kans gezien,
toegang te krijgen tot de terreinen der Ar-
tillerie-lnrlchting aan de Hembrug.
Met den stroom van werk leden, lie met
déh trein van 7 uur arriveerden, kwamen de
communisten ongemerkt het hek binnen
Voor den aan vang der werkzaamheden drin
ken de werk'ieden eerst in de schaftlokalen
thee. Twee communisten begaven zich naar
het schaftlokaal der vuurwerker!}, twee an
deren naar de werkplaats voor draagbare
wapens.
Toen deze lokalen geheel gevuld waren met
arbeiders sprong een der communisten plot
seling op tafel en wekte de aanwezigen op.
deel te nemen aan de communisten 1 Augus-
tus-demon'tratle tegen de werkloozen en
tegen net oorlogsgevaar.
Tegelijkertijd verspreidden de anderen
strooibiljetten van ongeveer denzelfden In
houd en die onderteekend waren door de
Communistische Partij Holland.
De zaalbeheerders w's’en verder spreken
der Indringers te beletten.
Al de ongenoode gasten zagen kans, over
het hek te ontsnappen, alvorens men hen
had kunnen aanhouden.
Voor de Zondag as. op het gemeente
lijk Sportpark te houden draverijen van
de Kennemer Sportclub bestaat groote be-
'.angstelüng. Uit heel het land komen fle
beste dravers naar Alkmaar en er te goed
ingeschreven zoowel voor de korte als voor
de lange baan.
Naar wij vernemen zal de tribune die
gedeeltelijk gereed te, voor ongeveer de
helft In gebruik kunnen worden genomen en
plaats bieden aan plusminus 600 bezoekers
Getrouwd: Pieter Cornells van Maarle-
veld en Neeitje Pascha.
Geboren: Jan. z. van Gerrit de Reus en
Geertrulda van Dijk Gerardus Joha nes,
z. van Gerardus Verbeek en Cornelia Kra
mer Jacobus, z. van Cornells Appelman
en Maria van Dam Adrlanus Franciscos
z. van Adrlanus Kraakman en Hendrika
Mak.
Overleden Janny Afra Legult. 3 weken -
Andreas Wilhelmus Zonderhuis. 64 J -
Cornells Hoveling, 62 j. Jacob van der
Lee, 27 J.
Er0 zijn van die krantenberichten, die in
een bescheiden hoekje en. met een mÊger
kopje tusschen allerhande onbelangrijke
nieuwtjes schuilen. Het te een aardig be
richtje, doch er komt geen politiek of groote
sensatie bij te pas, zoodat het naar den
tweeden of derden ran^ verwezen wordt. Zou
men
uitschrijven: „Welk
gezelligste conversatie bez^r
misschien juist die mageA
winning behalen.
Zoo lazen we gisteravond
mededcellng uit Hongarije:
Oorlog Oómbös h:eft
icht aan de tro pen-
irin hjj den wenscb
ïle Hongaarsche officieren
irsche namen uit patriot-
igen een Hongaarschen
vemen.
Aanvragen om naamsverandering zullen
op Blnnenlandsche Zaken vlot worden be
handeld.” z 4
Dat zal me epn gezellige boel worden op
dat Ministerie Van Blnnenlandsche Zaken
Die amb’enaren kunnen ér van lusten, en
voorzoover ze op vacantle waren en de jobs-
mare vernomen hebben, zullen ze alle
vroollJke gedachten hebben laten varen. De
dus
Kosten 11 !4 mlliloen roebel
Uit Moskeu wordt gemeld, dat men daar
bijna gereed te met de voorbere.ding .an een
plan, om een van de meest onvruchtbare en
improductieve gedeelten van Centraal-Azle en
gaan exploreeren en voor de industr.e dienst
baar te maken.
Men heeft .uer het oog op de z«. honger-
woestijn nabij Turkestan. Het plan zal het
grootste van Jien aard worden, dat ooit is
.ingevoerd.
In de rivier Syr Darja zal een groote
stuwdam gebouwd worcien, terwijl een uitge-
0 vid net van bewater ngskanalen zal worden
xangelegd.
De stuwdam zal de energie leveren voor
3 electrische centrales, d.e zul.en worden
opgericht.
Tevens zullen eenige spcorweglljnen worden
uange.egd en verschillende fabrieken worden
gebouwd.
De kosten van uitvoering van het plan
«orden geraamd op 11'/, roebel.
bijzonder
met opmerkelijk
moeilijke rol van Valérle.
De bijzondere regie moeilijkheden, die
dit niet voor „open lucht” geschreven
tuk in ruime mate meebracht, had de re
gisseur Berghegge op vernuftige wijze op
gelost.
Aan dit gezelschap een welgemeend: tot
weerziens.
een
aann men! Daar be
ginnen ze mee. Vast staat echter, dat deze
maatregel door velen gevolgd zal worden.
De burgemeesters, wet houd"rs en raads
leden dienen toch ook, voor zoover ze pa
triottisch zijn, Hongaarsch te heeten.
En dan de rechters, de leveranc'ers van
den minister, de ambtenaren aan den bur-
ger”.ken stand.
Men mag slechts een uithangbord of
lichtreclame gebruiken, wanneer er een ech-
O, er zijn
Gisteren werd alhier onderhands aanbe
steed onder architect v. o. -U.k
bouwen van 10 arbeiderswoningen
rekening van de N. V. van Deventer’s Kalk-
tandsteenfabrlek te Schoorldam.
Ingeschreven was als volgt:
J. Besse, Schoorldam
A. Ruls. Schoorldam
Koot en Molen. Alkmaar
Veldkamp en Schermer,
Alkmaar
N. Bollen, Alkmaar
M. Duinmejjer, Alkmaar
De gunning is aangehouden.
Werkelijk, er zou nog heel wat moeten
•erarideren. als onze minister van Binnert-
landsche Zaken geheel en al Hongarije
wilde volgen.
Nee maar, dan moet ge onzen Nederland-
schen adel eens hooren! Nationale namen:
Schmidt auf Altenstadt. Van Puttkammer
Vor. HompeschRürich, Bols de Ferrlères
etc.
Het zal niet moeilijk zijn een serie nieuwe
echt-Hollandsche namen te vinden. Daar
hebt ge b.v.: Bloemendaal tot Grasboter
Van Jansen tot Helnekens, Baron Fokker
tot Pander tot Olieslager!
O, onze taal te zoo bloemrijk
aehoon.
Hongarije heeft den eersten steen gelegd
Heusch, we voorzien, dat Jansen en Klaas-
sen en Pietersen hun namen weer op de
deur durven schroeven en dat ze een premie
krijgen uit patriottische overwegingen.
De minister behoeft slechts te spreken.
hebben alle
eer van hun primeur en het principe zat
zeker navolging in andere landen vinden
In Nederland zon een en ander op dit ge
bied nog wel verbetering behorven. Vader
landers. hoe nationalistisch dan ook, die
Blécourt of Kakowski of Mayer heeten
worden eenvoudig gedwongen van naam te
veranderen. Ze moeten Jansen, Pietersen.
Klaassen, Gerritsen, Meijer heeten. Vinden
ze dat niet deftig genoeg, dan desnoods:
Koenen. Van Dalen. De Vries of Te Winkel
Willen ze liever geen woordztfter zijn dan nog
net op het randje af: Kuiper. Smit. Bakker
of Slager. Deze categorie kan dan nog uit
gebreid worden met de volgende bloem'e-
zlng: Schoenmaker. Timmerman, De Wit
De Ruyter. Hals, Steen. Koster. De Gruyter
Heyn, Snijders. Van Dijk. Gent en Loos. Al
deze namen hebben beteekente, voorzoover
ze geen beroep aangeven, doen ze aan groote
Nederlanders denken.
Ja maar, als we de zaak nu eens goed
bekijken, wordt het toch hoog tyd. dat we
de Hongaren volgen.
Daar heb je onze luchthelden: Thomas-
ae_ i Thuessink v. d. Hoop. Lieve men-
sctien, dat gaat nietfort, naar Blnnen
landsche Zaken om een beteren „van".
Onze nationale kraan In de paardensport
P-lud de Montagne. Toe noufort, naar
Den Haag.
Onze groote Nederlandsche komiek: Bu-
zlau! Dat is geen Hollandsche naam. Je
kunt hem ternauwernood zonder fouten
scnrljven. Naar 't Ministerie..!...
Waarom heet Zus Braun, niet doodge
woon Bruin? Waarom schrijft de Commis
saris der JConlngin Röell? Waarom heet
minister Ruys de Beerenbrouck en waarom
niet gewoon broek, zooals wy dat in Hol
land gewoonlijk zeggen?
Werkelijk, er zou nog
Niet, omdat
goeds te zeggen valt, maar ’t heeft
van napieren voor een verloren zaak
nog In den breede daarop in te gaan.
Elgeniyk mogen we aannemen, dat de
inhoud van3 het stuk voldoende bekend te
..Inter Nos" voerde het hier reeds ten
-ooneele en ook de heer Berghegge zelf gaf
het eenmaal in de „Harmonie.”
Voor onwetenden het volgende:
„t Is In den Fransch-Dultschen oorlog
18701871. Frankryk ligt reeds lamgrsla-
gen, maar Gambetta tracht vry-corpsen.
franct.reurs. te organl eeren om In een
laatste wanhopige worsteling het vaderland
te redden. De Pruis nadert het lieve dorpje
Neuvlllette, waar de malre ook ’n twintig
tal jongelui voor driekwart gedwongen
by zoon corps heeft ingciyfd. Onderweg
worden zy beschoten, en de „dader." Ma
cel de verloofde van 's burgemeesters doch
ter Valérle. vlucht in den pastorletuln,
«aar Valérle hem in een koepel verbergt.
Hierheen trekt ’s avonds een der Pruisi
sche officieren om wacht te doen, en wordt
er doodgeschoten. Als Valérle rich door ze
nuwachtigheid verraadt en dre gt gevan
gen genomen te worden verklaart de pas
toor, dat hy den tranc-tlreur een schuil
plaats verleend heeft. Gevolg: het doodvon
nis voor den gryzen herder, dat door den
edelen commandant Von Görlltz. die alles
doet om hem te redden, zëlf voltrokken
moet worden.
Dat is in t kort de z.g. „geschiedenis.”
Naar onze meen ng echter niet de hoofd
zaak van dit stuk. Die zit o.a. meer in de
schildering van enkele karakters.
Eent de pastoor. Een nobele figuur, wiens
liefde vér uitgaat boven geloofs- of lands-
verdeeldheld.
HU geeft naar 's Meesters woord zün le
ven voor zyn schaapjes; zyn gesprekken
met von Göi litz, waarin hy zoo rijn en zco
jutet het egosme as oorlogsoorzaak gee-
sclt. zyn het hoogtepunt van dit in wezen
ant .-oorlogs tuk.
Er zou over deze pastoorsfiguur zün te
twisten. Het heeft altyd succes een katho
liek geesteiyke ten tooneele te brengen, die
alle dogmatische en moraalafwykingen
voor niets telt en zich alleen houdt aan het
hoogste gebod: de liefde. Zie byv. ook den
pa-,teor uit .Meryntje GUzen”. Iets anders
is echter of een katholiek met zoo iemand
wel gehel en al vrede kan hebben. Enfin, 1
te hier de plaats niet, daar in den breede
over uit te «rijden.
Naast den pastoor te von Görlltz de hoofd
figuur. Hy vertegenwoordigt den moolen,
edelen niensch aan de overzijde bU de
Pruisen.
Om deze lichtende groep nog beter te
doen uitkomen, heeft de schrijver, de heer
D. H. Schal fer, gezorgd voor voldoende
schaduwpartijen, eeriyk over belde kam
pen verdeeld. By de I ran chen te het de
malre, die enkel levend voor zyn haat,
jonge en onmisbare levens opoffert, en die
zonder aarzelen het levensoffer van den
pastoor aanvaardt om zUn schuldige doch
ter te redden. In het Duitsche kamp heet
die schaduwgever luitenant Steln, de barsche,
oorlogsllevende, mliltairistteche Pruts.
Ten slotte nog iets over het spel. Wil men
een bewijs, hoe diep dit gezel-chap het pu
bliek onder den Indruk wist te brengen?
Toen aan het slot de pastoor het aandoen-
lyk afscheid van zijn kamer nam en wegge
leld werd en gefusilleerd, het stuk dus
was afgeloopen duurde het wel een mi
nuut, alvorens het gebrulkeiyke applaus
losbrak. Dat zegt genoeg.
Tot dit succes hebben allen bygedragen,
zoodat namen noemen wel «rat gevaarWk te.
Toch zyn er enkelen, die wel gememoreerd
mogen.
Berghegge was als pastoor in één woord
prachtig: gevoelig spel, zonder overdreven
sentimentaliteit. Frans Münnlchmann was
een byzonder goed type van den krachtlgen,
haatdragenden boeren-burgemeester. ZUn
stem te te benUden!
Dlo Huijsmans beeldde von Görlltz uit,
Jul t zooals de schrijver dien geteekend
heeft: plichtgetrouw militair, die echter
daardoor zyn menscheiykheid niet verlo
ren heeft
Jan Grefe a’s den onbezorgde» jongen
Frowald, Ludzer Erlnga als franctireur Mar
cel en Ferdinand Koolberger als Steln,
vertolkten hun rollen zeer verdienstelyk.
Uiteraard speelde het vrouweiyk element
niet zoon groote rol in dit stuk. Wat ech
ter gegeven werd, was keurig. Bethy Hooy
gaf zoowel in haar rol van vrouw Brospard
in die van de huishoudster Marianne
fUn spel te genieten. José Berghegge ver
tolkte byzonder gaaf en voor zoon jong
meisje met opmerkeiyk diep gevoel, de
’t Was iets beter
aan de door Alcmarla
seerde openluchtspelen.
Maar toch, hoe komt
tokt’J^n" °D” V' V V m*-
ukt beschouwd moet worden? Waar bleven
Xid^men leden’ dle Alcmarla in onze
tad telt, en die voor zoo goed als niets
d voorstellingen konden by wonen?
Waar bleven vooral de tydelijke bewo
ners van Bergen. Egmond enz., te wier be
hoeve toch ten slotte deze zaak georganl-
eerd was?
Het weer? Och kom, wie even onzen Mu-
dektuln kent, weet, dat het al heel erg en
uit een onmogelijken hoek moet stormen,
wil men er daar last van hebben. En dan
nög: jutet het minder goede zomerweer had
badgasten de gelegenheid gretig moeten doen
aangrijpen, om een avond in de stad ge-
makkeiyk te bereiken en te betalen ontspan
ning te zoeken.
Ons inziens hebben de experimenten van
Alcmarla. droevig genoeg, dit bewezen: stad
genoot nóch vreemdeling gevoelen behoefte
om in den zomer eenvoudige, maar goede en
eeriyke tooneelkunst te genieten.
wy vreezen heel erg. dat Alcmarla door
dit dure leergeld, dezelfde conclus e zal
trekken. Het is niet de eerste maal, dat een
dergelyk pogen van deze vereeniging om
o gen mensehen èn vreemdelingen iets goeds
te bieden, schipbreuk lijdt!
Enfin, één motorrace in het „hochseteoen."
zoo een met flinke sensatie, en de duizenden
'troomen weer naar Alkmaar!
Over sma%k va’.t niet te twisten.
